Małej Ojczyzny

„MAŁA OJCZYZNA”
Program inicjatyw edukacyjnych
i szkoleniowych opracowany przez
Nadnotecką Grupę Rybacką
Opracowany przez:
Piła, grudzień 2011 r.
Anna Ligenza
Iwona Szczepanik
Patrycja Krystek
Jacek Gawroński
Spis treści
1. Wstęp .................................................................................................................................................. 3
2. Cele programu ..................................................................................................................................... 4
2.1 Cel główny ..................................................................................................................................... 4
2.2 Cele szczegółowe ........................................................................................................................... 4
3. Zasięg i adresaci Programu „Mała Ojczyzna” ...................................................................................... 5
3.1 Zasięg Programu ............................................................................................................................ 5
3.2 Grupa docelowa ............................................................................................................................ 5
4. Zakres Programu „Mała ojczyzna” ...................................................................................................... 5
4.1 Katalog operacji wewnętrznych możliwych do zrealizowania przez NGR .................................... 5
4.2 Katalog operacji zewnętrznych możliwych do zrealizowania przez potencjalnych beneficjentów
PO RYBY 2007 - 2013 ........................................................................................................................... 6
5. Wskaźniki realizacji celów .................................................................................................................. 8
6. Ewaluacja ............................................................................................................................................. 9
7. Harmonogram działań wewnętrznych .............................................................................................. 11
8. Określenie zakresu obowiązków i odpowiedzialności pracowników biura NGR w zakresie wdrażania
i realizacji Programu. ............................................................................................................................. 12
9. Współpraca z podmiotami zewnętrznymi w zakresie wdrażania „Małej Ojczyzny”. ........................ 12
2
1. Wstęp
Mała ojczyzna to w polskiej publicystyce termin nowy. Poczucie więzi z miejscem urodzenia
czy zamieszkania, z jego lokalną historią i tradycjami jest jednym z najważniejszych
elementów wczesnej edukacji młodego człowieka. Aby kochać swoją ojczyznę, najpierw
trzeba poznać i pokochać swoją małą ojczyznę.
Motywem przewodnim programu jest uświadomienie młodym mieszkańcom naszego
obszaru walorów przyrodniczych ich otoczenia, z których często nie zdają sobie sprawy. Jego
istotą jest założenie, że rozbudzona u młodych ludzi fascynacja okoliczną przyrodą,
mnogością wód i innych atrakcji, doprowadzi do wyboru przez część z nich takiej ścieżki
edukacji i kariery zawodowej, która zatrzyma ich na naszych terenach gwarantując potencjał
rozwoju obszaru NGR w przyszłości.
Mamy nadzieję, iż założenia niniejszego programu spotkają się z zainteresowaniem zarówno
samorządów, wraz z podległymi im jednostkami, instytucji kultury, jak i prywatnych
przedsiębiorców. Konieczne jest stworzenie i inicjatyw edukacyjno - szkoleniowych, które
będą propagowały lokalną historię, tradycje i przyrodę oraz spowodują w umysłach
miejscowej ludności poczucie, że mieszkają w dobrym i przyjaznym regionie, w którym warto
żyć, pracować, inwestować, rozwijać się.
3
2. Cele programu
2.1 Cel główny
Rozwój obszaru NGR poprzez zapewnienie zasobów ludzkich – potencjalnych pracowników
i przedsiębiorców oraz zatrzymanie odpływu młodych mieszkańców NGR do dużych miast
i za granicę.
UZASADNIENIE:
Dużym zagrożeniem dla obszaru działania, jest odpływ młodych ludzi do dużych miast
i za granicę. Ważnym zadaniem NGR będzie wsparcie inicjatyw edukacyjnych
i dydaktycznych, promujących wiedzę o terenie i jego lokalnych uwarunkowaniach, zwłaszcza
w kontekście działalności rybackiej, jej tradycji i potencjału, zasobów przyrody i wód, wizji
strategicznej przyszłości związanej z rozwojem turystyki. Odpowiednio zaszczepiona wiedza
i przywiązanie do lokalnych walorów terenowych i przyrodniczych mogą odpowiednio
ukierunkować rozwój młodych ludzi. Pozwoli to zmniejszyć negatywne zjawisko odpływu
młodych, zdolnych ludzi, zapewniając potencjał przyszłych przedsiębiorców i pracowników,
niezbędnych w przypadku powodzenia wizji strategicznej rozwoju obszaru.
2.2 Cele szczegółowe
 aktywizacja dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia, zgodnie z kierunkami wskazanymi
w Programie „Mała Ojczyzna”,
 uświadomienie dzieciom i młodzieży poniżej 18 roku życia walorów przyrodniczych
i środowiskowych obszaru NGR,
 propagowanie idei kultury fizycznej, aktywnego wypoczynku, pracy społecznej
na łonie natury,
 rozwój i tworzenie inicjatyw w zakresie turystyki, ekoturystyki i turystyki wodnej,
rzemiosła regionalnego i wytwórstwa lokalnego,
 popularyzowanie inicjatyw upowszechniających idee ekologii, tradycji rybackich,
historii regionu,
 popularyzacja spożycia ryb i produktów rybnych wśród dzieci i młodzieży,
4
 propagowanie
inicjatyw
edukacyjnych
w
zakresie
nauki
języków
obcych,
w szczególności wyspecjalizowanych w zakresie obsługi ruchu turystycznego,
 zapoznanie dzieci i młodzieży z regionem, w którym mieszkają,
3. Zasięg i adresaci Programu „Mała Ojczyzna”
3.1 Zasięg Programu
Inicjatywy aktywizujące oraz edukacyjno – szkoleniowe dla dzieci i młodzieży poniżej 18 roku
życia prowadzone przez zewnętrznych beneficjentów jak i te, których inicjatorem będzie
NGR, powinny być realizowane na obszarze działania Nadnoteckiej Grupy Rybackiej.
3.2 Grupa docelowa
Do udziału w Programie zachęcamy w szczególności przedstawicieli szkół, przedszkoli,
ośrodków szkolno – wychowawczych, domów dziecka, domów kultury, bibliotek, świetlic,
organizacji pozarządowych, przedsiębiorców prywatnych, osób fizycznych zainteresowanych
organizacją wszelkiego rodzaju inicjatyw edukacyjno – szkoleniowych dla dzieci i młodzieży
poniżej 18 roku życia.
4. Zakres Programu „Mała ojczyzna”
Aby zrealizować cele założone dla Programu Mała ojczyzna przewiduje się realizację operacji
ujętych w dwóch katalogach operacji: operacji wewnętrznych i zewnętrznych.
4.1 Katalog operacji wewnętrznych możliwych do zrealizowania przez
NGR
Katalog ten jest to wykaz inicjatyw i projektów możliwych do zrealizowania za pomocą
środków pozyskanych przez Stowarzyszenie w ramach działania 4.1.5 – Funkcjonowanie LGR
oraz nabywanie umiejętności i aktywizacja lokalnych społeczności oraz działania 4.2 –
Wsparcie na rzecz współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej.
5
Operacje możliwe do zrealizowania:
 zajęcia przygotowujące i zachęcające do zdrowego odżywiania się, ze szczególnym
uwzględnieniem produktów rybnych,
 inicjatywy związane z aktywnym wypoczynkiem na łonie natury,
 pogadanki i prelekcje pogłębiające wiedzę na temat lokalnego bogactwa
przyrodniczo-geograficznego wśród dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia,
 organizacja cyklu spotkań informacyjno – szkoleniowych dla potencjalnych
beneficjentów PO RYBY 2007 – 2013, mogących składać wnioski w zakresie inicjatyw
edukacyjno – szkoleniowych,
 organizacja konkursów związanych z popularyzacją obszaru NGR,
 organizacja wycieczek krajoznawczych mających na celu zapoznanie się z bogactwem
regionu,
 przygotowanie prezentacji multimedialnej o „Małej ojczyźnie”, jako metody dzielenia
się wrażeniami, uczuciami, wiedzą i przywiązaniem do swojego obszaru.
4.2 Katalog operacji zewnętrznych możliwych do zrealizowania przez
potencjalnych beneficjentów PO RYBY 2007 - 2013
Beneficjenci zewnętrzni chcąc realizować operacje wpisujące się w założenia Programu
„Mała Ojczyzna” mogą składać wnioski w zakresie następujących działań w ramach PO RYBY
2007 – 2013:
4.1.1 Wzmocnienie konkurencyjności i utrzymanie atrakcyjności obszaru działania NGR.
4.1.1.b organizowanie kół zainteresowań dla dzieci i młodzieży, których celem będzie
popularyzowanie tradycji rybactwa, idei ekologicznych, poszanowania środowiska
naturalnego, przywiązania do lokalnej „małej ojczyzny”,
6
w tym w szczególności preferowane są:

organizowanie kół zainteresowań dla dzieci i młodzieży propagujących idee
ekologii, patriotyzmu lokalnego, aktywnego wypoczynku,

organizowanie szkoleń dla dzieci i młodzieży mających na celu edukację
w zakresie języków obcych,

organizowanie zielonych szkół, wycieczek i wyjazdów mających na celu
zapoznanie się z bogactwem kulturowym, historycznym i przyrodniczo –
geograficznym regionu,

organizowanie zawodów sportowych,

organizowanie konkursów popularyzujących wiedzę o regionie,

organizowanie
spotkań
z
plastykami,
rzeźbiarzami
i
artystami
specjalizującymi się w sztuce ludowej,

szkółki wędkarskie,

„lekcje patriotyzmu lokalnego” – spotkania z historykami, ludźmi, którzy
brali udział w wielkich wydarzeniach na danym obszarze,

organizowanie spotkań w gospodarstwach rybackich dla dzieci i młodzieży
w celu propagowania tradycji rybackich i popularyzacji spożycia ryb
i produktów rybnych – pescatourism (pescaturystyka),
7
5. Wskaźniki realizacji celów
Wskaźniki realizacji celów są miarą służącą weryfikacji skuteczności wdrażania Programu
„Mała Ojczyzna”. Wskaźniki podzielone zostały na wskaźniki produktu i rezultatu, które
wynikają bezpośrednio z założeń i realizacji poszczególnych operacji oraz wskaźniki
oddziaływania, będące oceną szerszego wpływu efektów działań na obszar NGR.
Wskaźnik oddziaływania
Wskaźnik
rezultatu
Wskaźnik produktu
Rodzaj
Wskaźnik
Jedn.
Liczba zrealizowanych
pogadanek/prelekcji/szkoleń
pogłębiających wiedzę na
temat lokalnego bogactwa
przyrodniczo-geograficznego/
zdrowego odżywiania
Liczba zorganizowanych
wycieczek krajoznawczych
Szt.
Liczba zorganizowanych
konkursów związanych z
popularyzacją obszaru NGR
Liczba inicjatyw związanych z
aktywnym wypoczynkiem na
łonie natury
Liczba uczestniczących w
inicjatywach szkoleniowych,
edukacyjnych i dydaktycznych
Szt.
7
Szt.
7
Os.
700
Spadek emigracji młodych osób
z terenu działania NGR
%
10
Dane z GUS, Dane z gmin
Wzrost świadomości dzieci i
młodzieży na temat swojej
„małej ojczyzny”
Os.
350
ankiety
Szt.
Planowana
wartość
21
2 (operacja
uzależniona
od założeń
budżetowych
NGR na
kolejne lata)
Sposób weryfikacji
Sprawozdania
z realizacji
pogadanek/prelekcji/szkoleń
Sprawozdania
z realizacji wycieczek
krajoznawczych
Sprawozdania
z realizacji zorganizowanych
konkursów
Sprawozdania z realizacji
inicjatyw związanych z
aktywnym wypoczynkiem
Sprawozdania z realizacji
projektów i list obecności
Tab. 1 Katalog operacji wewnętrznych możliwych do zrealizowania przez NGR.
8
Wskaźnik
oddziaływania
Wskaźnik
rezultatu
Wskaźnik
produktu
Rodzaj
Planowana
wartość na 2015 r
Sposób
weryfikacji
Wskaźnik
Jedn.
Liczba nowoutworzonych
kół zainteresowań dla
dzieci i młodzieży
Szt.
5
Umowa
o dofinansowanie
Liczba uczestników
inicjatyw organizowanych
przez koło
Os.
500
Sprawozdanie
z realizacji
projektu
Spadek emigracji młodych
osób z terenu działania
NGR
%
10
Dane GUS, Dane
z gmin
Tab.2 Katalog operacji zewnętrznych możliwych do zrealizowania przez potencjalnych beneficjentów
PO „RYBY 2007 – 2013”
6. Ewaluacja
W celu weryfikacji czy zaproponowany program ma pożądany wpływ, należy
przeprowadzić ewaluacje, tj. działania zmierzającego do stwierdzenia w jakim stopniu
zamierzone cele są osiągnięte oraz czy proponowane metody i formy są skuteczne.
Przewidywanym efektem realizacji programu „Mała Ojczyzna” będzie pogłębianie
świadomości oraz wzmocnienie odpowiedzialności za swoją „Małą Ojczyznę”, pozyskanie
wiedzy oraz pobudzenie inicjatyw do propagowania prospołecznych zachowań.
Sposoby ewaluacji:
- ankiety (drukowane, elektroniczne) skierowane do uczestników projektu, osób
realizujących projekt,
- obserwacja
9
- opracowanie tras wycieczek.
Oceny atrakcyjności programu dokonywać będą same dzieci i młodzież uczestnicząca
w projektach poprzez aktywność na zajęciach oraz informację zwrotną.
Celem ewaluacji będzie zdobycie informacji o skuteczności funkcjonowania programu, przez
co można dokonywać na bieżąco korekt programu. Wynik ewaluacji zostanie wykorzystany
do wyciągnięcia wniosków o realizacji programu w latach następnych.
Elementy podlegające
ocenie
Okres
przeprowadzania
oceny
Pogadanki/prelekcje/
szkolenia pogłębiające
wiedzę na temat
lokalnego bogactwa
przyrodniczo-geograficznego/
zdrowego odżywiania
Wycieczki
krajoznawcze
Po każdej
pogadance/
prelekcji/ szkoleniu
Utworzone koła
zainteresowań dla
dzieci i młodzieży
Kryteria oceny
Metody oceny
Sposoby
realizacji
wniosków
pokontrolnych
Ilość
przeprowadzonych
pogadanek/prelekcji/
szkoleń
-Ankiety
wypełnione
przez
uczestników
- listy obecności
Wymiana kadry
szkolącej
Po każdej
wycieczce
Ilość zorganizowanych
wycieczek
- trasy
wycieczek,
- ankiety
wypełniane
przez
uczestników
Raz na 6 m-cy
Poziom informacji
o aktywności kół
- ankiety
wypełniane
przez
uczestników
inicjatyw
organizowanych
przez koła,
Zmiana tras
wycieczek
Wzbogacenie
tematyki
wycieczek
poprzez
wzbogacenie
programu o
nowe elementy
Zmiany założeń
„Małej Ojczyzny”
oraz zmiany w
katalogu operacji
preferowanych
Tab.3 Elementy „Małej Ojczyzny” realizowane przez NGR podlegające ocenie
10
7. Harmonogram działań wewnętrznych
Planowany
czas
realizacji
lata
2011-2015
Planowana operacja
Pogadanki/prelekcje/szkolenia
pogłębiające wiedzę na temat
lokalnego bogactwa
przyrodniczo-geograficznego
Planowana
liczba
uczestników
280
Lata
2011-2015
Pogadanki/prelekcje/szkolenia
pogłębiające wiedzę na temat
zdrowego żywienia
140
Lata
2011-2015
Organizacja wycieczek
krajoznawczych
40
Lata
2011-2015
Działania związane
z aktywnym wypoczynkiem
na łonie natury
105
Lata
2011-2015
Organizacja konkursów
plastycznych/malarskich/fotog
raficznych związanych z
popularyzacją obszaru NGR
Tab.4 Harmonogram działań wewnętrznych
140
Cele operacyjne
- zainteresowanie otaczającą
przyrodą
- wyrobienie poczucia
odpowiedzialności za środowisko,
- dostrzeganie walorów
przyrodniczych obszaru
- podniesienie świadomości
dotyczącej zasad zdrowego
żywienia,
- zachęcenie dzieci i młodzieży
do spożywania ryb
- poznanie środowiska
przyrodniczego najbliższej okolicy
- poszerzenie wiedzy zdobytej
w czasie pogadanek/szkoleń/
prelekcji
- rozwijanie aktywności poznawczej
oraz zainteresowanie otaczającą
przyrodą
- upowszechnianie form aktywnego
wypoczynku,
- poznanie środowiska
przyrodniczego najbliżej okolicy
poprzez aktywny wypoczynek,
- podnoszenie kondycji zdrowotnej
i sprawności fizycznej,
- promocja obszaru NGR,
- zwiększenie wrażliwości
artystycznej,
11
8. Określenie zakresu obowiązków i odpowiedzialności
pracowników biura NGR w zakresie wdrażania i realizacji
Programu.
Pracownikiem odpowiedzialnym za wdrażanie i realizację Programu będzie specjalista ds.
współpracy i integracji – taki zakres obowiązków wynika z kart czynności pracowników NGR.
Pracownik ten będzie m. in. odpowiedzialny za coroczne kosztorysowanie zadań wybranych
przez Zarząd Stowarzyszenia do realizacji w kolejnym roku funkcjonowania Grupy.
9. Współpraca z podmiotami zewnętrznymi w zakresie
wdrażania „Małej Ojczyzny”.
Istotnym elementem Programu będzie nawiązanie współpracy z instytucjami i placówkami
działającymi na rzecz dzieci i młodzieży. W związku z tym konieczne będzie informowanie
tych podmiotów o działalności NGR i możliwościach uzyskania dofinansowania z 4 osi PO
RYBY, prowadzonych inicjatywach, a także bieżące aktualizowanie informacji w tym zakresie.
Pracownik ds. współpracy i integracji w ramach swoich obowiązków będzie odpowiedzialny
za nawiązanie współpracy w w/w zakresie.
12