Medium transmisyjne
Transkrypt
Medium transmisyjne
PODSTAWY SIECI KOMPUTEROWYCH SIECI KOMPUTEROWE – WIADOMOŚCI PODSTAWOWE Sieć jest systemem komunikacji komputerów między sobą poprzez medium transmisyjne z użyciem określonych protokołów komunikacyjnych. Protokołem komunikacyjnym określa się zespół zasad i reguł przekazywania komunikatów między komputerami – stacjami sieciowymi. Medium transmisyjne jest to nośnik umożliwiający rozchodzenie się informacji w postaci prądu elektrycznego, fali elektromagnetycznej, świetlnej, akustycznej, itp. KOMUNIKAT Medium transmisyjne ŹRÓDŁO N O PRZEZNACZENIE TOPOLOGIE SIECI KOMPUTEROWYCH szynowa (bus) pierścieniowa (ring) gwiazdowa (star) drzewiasta (tree) Topologia szynowa (bus) szyna Topologia pierścieniowa (ring) pierścień Topologia gwiazdowa (star) Hub Topologia drzewiasta (tree) METODY DOSTĘPU DO MEDIUM TRANSMISYJNEGO 1. Deterministyczne – określony czas oczekiwania na dostęp do medium 2. Rywalizacyjne – niezdeterminowany czas oczekiwania na dostęp do medium Przepytywanie – polling 1. Komputer główny zezwala na wysyłanie komunikatu ze stacji do komputera głównego 2. Stacja bez zezwolenia nie wysyła żadnego komunikatu 3. Komputer główny kolejno odpytuje stacje Metoda wykrywania nośnej z detekcją kolizji -CSMA/CD (Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection) 1. Każda stacja nasłuchuje medium 2. Stacja, która chce nadawać, sprawdza czy inne stacje nie nadają (brak nośnej) i jeśli medium jest wolne rozpoczyna nadawanie (CSMA) 3. Jeśli dwie lub więcej stacji stwierdzi, że sieć jest wolna i zaczną jednocześnie nadawać – spowodują kolizję. Stacje potrafią rozpoznawać kolizję (CD) i wtedy przerywają nadawanie na określony, najczęściej losowy czas. Po tym czasie każda ze stacji sprawdza czy medium jest wolne i ponownie próbują nadać komunikat Jest to metoda stosowana w najczęściej obecnie używanej sieci – „Ethernet”. Opracowana w firmie Xerox przez Roberta Metcalfe’a a latach 1973-1976. Obecnie większość sieci pracuje w oparciu o zasady Ethernetu Metoda wykrywania nośnej z detekcją kolizji - CSMA/CD Algorytm START Czy medium jest wolne N T Wylosuj opóźnienie Wysyłaj komunikat Czy jest kolizja N KONIEC T Przerwij nadawanie Metoda „Żetonu” (Token) Algorytm START 1. W sieci krąży żeton – specjalny, krótki komunikat 2. Stacja, która odebrała żeton ma prawo uzyskać dostęp do medium i wysyłać komunikat z danymi 3. Po wysłaniu danych stacja przesyła żeton do następnej stacji Czy odebrano żeton T Wysyłaj komunikat adr=adr+1 Wysyłaj żeton KONIEC N MEDIA TRANSMISYJNE Media transmisyjne możemy podzielić na dwie grupy: 1. Media kablowe a) kabel prosty b) skrętka nieekranowana / ekranowana c) kabel koncentryczny d) Światłowód 2. Media bezprzewodowe a) fale radiowe b) fale elektromagnetyczne w zakresie podczerwieni (IR – InfraRed) c) łącze satelitarne Połączenia punkt-punkt na większe odległości Zakłócenia Nadajnik Unad Uodb Odbiornik Kabel jako linia długa L R Uwe R L C L R C C Uwe Uwy f f graniczna Pasmo przenoszenia W= fg – fd Uwy Tłumienie Sygnał oryginalny Sygnał odchylony +v -v Szumy - chaotyczny ruch elektronów wewnątrz żyły. Prawo Shannona określa maksymalną przepływowość w bitach na sekundę. S P W * log 2 (1 ) N gdzie: W – szerokość pasma kanału przesyłania, S - poziom sygnału, N - poziom szumu Parametry przewodów transmisyjnych Tłumienie - zmniejszenie się poziomu sygnału na drodze – określa się w dB/100m. Powoduje zmniejszenie stosunku sygnału do szumu a co za tym idzie przepływność. Pojemność jednostkowa – pojemność określonego odcinka kabla żyły do ekranu lub między żyłami. Impedancja falowa - charakterystyczna wartość impedancji dla zjawisk falowych w kablu. Zależy od konstrukcji kabla a nie od długości. Kable współosiowe mają impedancję 50,75,93 a kable skrętkowe 100,150,300 . Przesłuch NEXTokreślany w [dB]. przenikanie sygnału z żył sąsiednich do żyły badanej Szum tła napięcie powstające w samym kablu, nie wprowadzone przez nadajnik. Powodowane jest ruchem termicznym elektronów w miedzi oraz wnikaniem zakłóceń zewnętrznych. Kable współosiowe Kable współosiowe stosowane w sieciach komputerowych: 10 Base 5 – gruby kabel 10 mm. stosowany w sieci Ethernet; Impedancja 50. Z obu stron zakończony terminatorami. Maksymalna długość 500m. Obecnie nie jest używany. 10 Base 2 – cienki 5 mm. kabel stosowany również w sieci Ethernet. W dystrybucji występuje pod oznaczeniem RG 58. Maksymalna długość 185 m. Kabel RG 62 – kabel stosowany w sieciach ARCNET w początkach lat 90. Kabel skrętkowy Wykonywany jest w postaci: skrętki nieekranowanej UTP skrętki ekranowanej folią FTP skrętki ekranowanej oplotem miedzianym STP skrętki ekranowanej folią i siatką SFTP Spotykane skrętki komputerowe: 1. U/UTP – skrętka nieekranowana 2. F/UTP – skrętka foliowana 3. U/FTP – skrętka z każdą parą w osobnym ekranie z folii. 4. F/FTP – skrętka z każdą parą w osobnym ekranie z folii dodatkowo w ekranie z folii 5. SF/UTP – skrętka ekranowana folią i siatką 6. S/FTP – skrętka z każdą parą foliowaną dodatkowo w ekranie z siatki 7. SF/FTP – skrętka z każdą parą foliowaną dodatkowo w ekranie z folii i siatki Kategorie i klasy skrętki komputerowej Standard ISO 11801 TIA/EIA 568A EN50173 Rodzaj złącza Zastosowanie kat. 1 Klasa A Realizacja usług telefonicznych kat. 2 Klasa B Okablowanie dla aplikacji głosowych i usług terminalowych Pasmo do 100 kHz do 1 MHz kat. 3 Klasa C RJ11 RJ12 RJ45 kat. 4 brak RJ45 Protokoły ze średnią szybkością bitową, Ethernet do 16 Mbit/s do 20 MHz kat. 5/5e Klasa D RJ45 Protokoły z dużą szybkością bitową np. FastEthernet 100Base-TX, GigabitEthernet 1000Base-T do 100 MHz kat.6 Klasa E RJ45 Protokoły z bardzo dużą szybkością bitową, np. ATM622, GigabitEthernet 1000Base-T do 250 MHz kat. 6A Klasa EA RJ45 Protokoły z bardzo dużą szybkością bitową, GigabitEthernet, 10-GigabitEthernet 10GBase-T do 500 MHz kat. 7 F GG45, TERA kat. 7A FA GG45, TERA Protokoły ze średnią szybkością bitową, Ethernet 10Base-T do 16 MHz Protokoły przyszłościowe, 10GBase-T, transmisja wideo wysokiej jakości, współdzielenie aplikacyjne kabla (3-play) Protokoły przyszłościowe, 10GBase-T, pełne pasmo CATV (862 MHz), współdzielenie aplikacyjne kabla (3-play), ready for 40G, ready for 100G do 600 MHz do 1GHz Światłowody Mod światłowodu – określa rozkład pola i fizyczny kształt wiązki świetlnej. W światłowodzie wielomodowym występują warunki do transmisji wielu wiązek świetlnych, każda o odmiennej szybkości propagacji. W światłowodzie jedomodowym o średnicy kilku mikronów – porównywalną z długością fali jest prowadzona tylko jedna monochromatyczna wiązka co minimalizuje dyspersje. Dyspersja –określa przydatność światłowodu do transmisji na duże odległości. Powoduje ona zniekształcenie na wyjściu światłowodu w skutek różnego czasu dotarcia poszczególnych promieni do odbiornika. Typy światłowodów: - jednomodowe - wielomodowe Generacja światłowodów 1. 850 nm wielomodowy (1972) o skokowym gradiencie 4dB/km 50 Mb/s/km 2. 1300 nm jednomodowy (1987) 0,4 dB/km 3. 1550 nm 0,16 dB/km do 200 km 4. SOLITONY 360 Tb/s/km = 10 Gb/s – 36000km Łączenie światłowodów - połączenia trwałe – zwane spawami polegają na miejscowym roztopieniu włókna w łuku elektrycznym dają niższe tłumienie 0,1 dB na spaw. - połączenia rozłączne – do krosowania w sieciach w postaci krótkich odcinków zakończone są złączkami patchcordami. Stosowane są połączenia samocentrujące lub soczewkowe. Protokoły komunikacyjne – zespół metod (reguł, konwencji) postępowania, które określają jak stacje komunikują się między sobą. Problem standardu (normy), który powinien być przyjęty przez wszystkie firmy dla umożliwienia wymiany informacji przez systemy różnych producentów między sobą. Opracowaniem takiego standardu zajęła się ISO (International Standard Organization). Model OSI/ISO (Open System Interconnection) system otwarty opracowano zespół protokołów, aby można było ustandaryzować zarówno sprzęt jak i oprogramowanie. NAZWA 7 6 5 4 3 2 1 ZADANIA Aplikacji Tworzy interface obsługujący użytkownika dostarcza standardowe usługi aplikacji np. pocztę E-mail Prezentacji Określa niezależny od architektury format przesyłania danych, dokonuje konwersji danych Sesji Nadzoruje połączenie dialogowe między systemami (użytkownikami) powiadamia o błędach niższych warstw Transportowa Zarządza połączeniami warstwy sieciowej, zapewnia niezawodność przepływu strumienia danych, kontroluje sekwencje pakietów, rozpoznaje dublety timeout’y itp. Sieciowa Tworzy pakiety, wybiera trasę dla pakietów, adresuje sieci, dokonuje fragmentacji i defragmentacji informacji Łącza danych Fizyczna Definiuje reguły przesyłania i otrzymywania informacji, tworzy ramki, nadzoruje przepływ w warstwie fizycznej Łączy narzędzia i urządzenia sieciowe, definiuje komponenty elektryczne i mechaniczne oraz sygnały elektryczne w medium Technologia Token – Ring Fizycznie sieć jest gwiazdą zbiegającą się w MAU (Multistation Access Unit). Jako medium wykorzystano skrętkę (UTP 4-parową kat. 3 dla prędkości 4Mb/s i kat. 4 dla 16Mb/s). Funkcjonowanie sieci Token – Ring: krąży token; token zamieniony na ramkę z danymi; po odebraniu ramka jest odsyłana do nadawcy w celu sprawdzenia poprawności (jest to dodatkowe zabezpieczenie sieci na wypadek przekłamań); nadawca zmienia ją na token. Budowa ramki z danymi i ramki tokena 1 1 1 6 6 Start Sterowanie Sterowanie Adres stacji Adres stacji Delemiter dostępem ramką odbiorczej nadawczej Dane 4 1 1 FCS End Stan Delemiter ramki Token Start Delemiter Sterowanie dostępem End Delemiter Start Delimiter – alarmuje każdą stację o nadejściu tokena Sterowanie dostępem zawiera: 3 bity priorytet ramki, 1 bit token,1 bit monitor, 3 bity rezerwowe Sterowanie ramką – czy ramka zawiera dane, czy rozkazy FCS – suma kontrolna End Determiter – zakańcza ramkę i sygnalizuje ewentualne błędy W sieci Token Rong jedna ze stacji pełni rolę monitora aktywnego, który: - synchronizuje czas w sieci; - usuwa błędne krążące ramki; - generuje nowy token. Technologia Ethernet 1. Ethernet i IEEE 802.3 sieć LAN pracująca z prędkością 10 Mb/s 2. Ethernet 100 Mb/s tzw. Fast Ethernet 3. Ethernet 1000 Mb/s tzw. Gigabit Ethernet (opracowany w latach 19961998) Podstawowa ramka IEEE 802.3 7 1 Preambuła SOF 6 6 Adres stacji Adres stacji odbiorczej nadawczej 2 Długość 46-1500 Dane 4 FCS Preambuła – służy do zsynchronizowania nadajnika i odbiornika, zawiera 7 bajtów AA (10101010) SOF – Start ramki (10101011) Start Of Frame Adres stacji – jest 6 bajtowy. Jest nadzorowany przez IEEE. Każdy producent dostał 3 bajtowy kod np.: SIN 08:00:20 i przy w produkcji każda karta otrzymuje 3 bajtowy niepowtarzalny numer fabryczny. Nie ma dwóch kart o identycznym numerze. Nie można go również zmienić. Adres FF:FF:FF:FF:FF:FF jest adresem rozgłoszeniowym. FCS – suma kontrolna ramki informująca adresata, że nie nastąpiło przekłamanie transmisji. Stacja, która chce nadawać wysyła swoje żądanie do huba, jeśli jest cisza, to hub natychmiast to żądanie akceptuje, a stacja rozpoczyna transmisję, jeśli są zgłoszenia z wielu stacji, to hub zezwala na nadawanie stacji, której transmisja ma największy priorytet (np. videotransmisja). Gigabit Ethernet Jest rozszerzeniem standardu Ethernet i Fast Ethernet. Zakłada przepływność 1000 Mb/s (1 Gb/s) i kompatybilność z urządzeniami poprzednich generacji. Korzysta z tej samej metody dostępu, tych samych formatów ramek. Jako medium stosuje światłowód lub skrętkę miedzianą (4 pary żył). Konkuruje z innymi bardzo szybkimi sieciami np.: ATM będąc rozwiązaniem tańszym. Ramka sieci Ethernet 1Gb/s z rozszerzeniem Carrier Extension Preambuła SFD DA SA Typ/Długość Dane FCS Rozszerzenie min 64 bajty min 512 bajtów Czas trwania z Carrier Extension Zasięg sieci Ethernet zależy: - od tłumienia medium, - zdolności wykrycia kolizji. Minimalny rozmiar ramki: 64 bajty=512 bitów Minimalny czas transmisji: - 51,2 μs przy 10 Mb/s - 5,12 μs przy 100 Mb/s - 0,512 μs przy 1 Gb/s Minimalny czas dla wykrycia kolizji: - 25,6 μs przy 10 Mb/s - 2,56 μs przy 100 Mb/s - 0,256 μs przy 1 Gb/s Czas propagacji sygnału w medium: - kabel – 0,6 μs/100m - repeater I klasa 0,7 μs (analog – cyfra – analog) II klasa 0,46 μs (analog – analog) Zasada 5-4-3 w sieci współdzielonej (opartej na koncentratorze) - 5 segmentów - 4 repeatery - 3 segmenty ze stacjami (max 1024 stacje) Zasięgi dla 10 Mb/s - 5x500m dla 10Base 5 - 5x185m dla 10Base2 - 5x100m dla 10BaseT Zasięgi dla 100 Mb/s - 205m (2*100m+5) 2 repeatery 100BaseT Wydłużenie minimalnej długości ramki dla 1 Gb/s do 4096 bitów + 4,094μs. Czas do wykrycia kolizji 2 μs. Zasięg dla 1 Gb/s 200m (1 repeater) Ramka sieci Ethernet 10Gb/s Preambuła SFD DA SA Typ/Długość min 64 bajty Ethernet 10 Gb/s likwidacja CSMA/CD powrót do tradycyjnej ramki tylko medium światłowodowe SFD – Start of Frame Delimiter FCS – Frame Check Sequence SA – adres nadawcy DA – adres odbiorcy Dane FCS Urządzenia aktywne w sieciach lokalnych Urządzenia przetwarzające i sprzęgające: Urządzenia można podzielić na aktywne (wymagające zasilania obrabiają sygnał) i pasywne (bez zasilania). Urządzenia przetwarzające – biorą udział bądź w wytwarzaniu, bądź pobieraniu danych (np. serwery i stacje robocze użytkowników). Urządzenia sprzęgające – przekazywanie informacji z jednych do drugich rodzajów sieci (np. mosty translacyjne). Serwery Podstawowe zadania realizowane przez serwer to: zarządzanie siecią za pomocą sieciowego systemu operacyjnego uruchamianego na serwerze, przechowywanie zasobów użytkowników: danych i programów, kontrola dostępu użytkowników (zapewnienie bezpieczeństwa w sieci), monitorowanie zdarzeń w sieci, ochrona danych w przypadku awarii (administrator powinien zadbać o kopie zapasowe danych np. serwer może ulec zepsuciu). Rodzaje serwerów Serwer komunikacyjny – zarządza połączeniami między węzłami sieci lub między węzłem sieci a superkomputerem. Obsługuje on użytkowników sieci np. pragnących skorzystać z usług superkomputera: kontroluje dostęp. Serwer aplikacji – udostępnia swoją moc obliczeniową. Wykonywane aplikacje są realizowane całkowicie na serwerze, np. obliczenia naukowe lub na serwerze wykonywana jest jedynie część aplikacji. Pozostała część wykonywana jest na stacji użytkownika w systemie klient-serwer. (Obsługa specjalnego oprogramowania, służącego obsłudze określonych zadań, np. serwer obsługi stron WWW). Serwer drukowania – odbiera przesyłane przez użytkowników zadania do drukowania, gromadzi je w tzw. buforze (tworzy kolejki wydruku), kontroluje prace drukarek rozsyłając do nich dane do druku. Może to być aplikacja na serwerze plików lub samodzielny serwer. Serwerem drukowania określa się także urządzenia umożliwiające przyłączenie drukarki lub drukarek bezpośrednio do sieci ale urządzenia te nie zarządzają kolejkami muszą korzystać z prawdziwych serwerów druku. Serwer poczty elektronicznej – zarządza obiegiem przesyłek i skrzynek pocztowych użytkowników. Współpracuje z oprogramowaniem użytkownika (klient poczty elektronicznej) w celu wysyłania i odbioru listów elektronicznych (pracuje ciągle 24-godz./dobę). Urządzenia sprzęgające Przegląd urządzeń aktywnych tylko dla sieci lokalnych: - regenerator (repeater) - most (bridge) Regenerator - urządzenie do wzmacniania sygnałów sieci. Działa w warstwie fizycznej ISO/OSI. Nie analizuje ramek w medium, wzmacnia jedynie sygnał elektryczny. Sygnał w sieci A jest tylko wzmocniony i przesłany do sieci B i odwrotnie. Jeśli w sieci A powstaje kolizja to jest ona przenoszona przez repeater również do sieci B. Obydwie sieci (A i B) połączone repeaterem tworzą domenę kolizyjną. Repeatery pierwszego rodzaju odbierają sygnał z sieci A, zamieniają go na postać cyfrową (binarną), wzmacniają go i w takiej postaci przesyłają do sieci B. Repeatery drugiego rodzaju wzmacniają sygnał analogowy (nie dokonują konwersji do postaci cyfrowej) i przesyłają do sieci B (zaletą jest mniejszy czas między przesyłaniem komunikatów). Repeater pierwszego rodzaju - 0,7 ns straty Repeater drugiego rodzaju - 0,4 ns straty Most (Bridge) jest urządzeniem wykorzystywanym w połączeniach między sieciami lokalnymi (LAN). Działa w warstwie łącza danych modelu ISO/OSI. Sygnał z sieci A jest zamieniany na ramkę i wprowadzany do sieci B i na odwrót. Cechą mostu jest połączenie sieci w sposób selektywny. Jeśli PC1 w sieci A wysyła ramkę do np. PC2 w sieci B, to ramka dociera do bridga, tam jest otwierana i sprawdzana czy ma być wysłana do sieci B czy też do innej stacji w sieci A. Jeśli nie przeniknie do B nie spowoduje kolizji. Bridge rozdziela sieci i ogranicza w ten sposób możliwość wystąpienia kolizji. Mogą być wysyłane 2 ramki w tym samym czasie. Ramki lokalne pierwszej sieci nie zakłócają przesyłania ramek drugiej sieci. Koncentrator (to wieloportowy repeater – popularnie zwany hub). Połączenia do koncentratora realizowane są kablem skrętkowym (stacje robocze dołączane są do wejść RJ45). W standardzie Ethernet / Fast Ethertnet jedna para przesyła dane od karty sieciowej do koncentratora, a druga w kierunku przeciwnym. Na kablach połączeniowych nie występują kolizje. Domena kolizyjna jest wewnątrz koncentratora. Pod względem logicznym jest to sieć o charakterze szynowym (topologia szynowa BUS – fizycznie jednak jest to gwiazda). Powiększanie obszarów sieci z zastosowaniem repeatera Obecnie klasyczne repeatery praktycznie nie są już stosowane, ich rolę przejęły koncentratory (zwane wieloportowymi wzmacniaczami). W sieci, maksymalnie może być 5 segmentów połączonych przez 4 koncentratory. Hierarchiczne połączenia koncentratorów Do dwóch koncentratorów można podłączyć koncentratory niższego rzędu i do nich dopiero komputery. Cała sieć stanowi jedną domenę kolizyjną. Dla zapewnienia bezkolizyjnego działania sieci rozsyłanie informacji musi przebiegać bardzo szybko. Pojedynczy koncentrator umożliwia budowę sieci o promieniu 100 m. Wszystkie ramki rozsyłane są po całej sieci. Po przekroczeniu określonej liczby komputerów taka sieć staje się niewygodna. Przełącznik - koncentrator przełączający (switch) jest w istocie wieloportowym mostem. Przełącznik separuje każde wejście pod kątem przesyłanej informacji. Każdy port pamięta adresy karty, która jest do niego podłączona i gdy z innego portu dostanie ramkę, kieruje ją bezpośrednio do określonego portu. Każdy port jest przesyłany do 1 lub wielu stacji roboczych. Przełącznik odbiera ramki i przekazuje je do portu, do którego podłączona jest karta sieciowa o adresie odbiorcy. Zwiększanie przepustowości sieci za pomocą przełącznika Przełącznik komutując ramki nie dopuszcza do kolizji między nimi. Zastosowanie przełącznika zmniejsza rozmiar domeny kolizyjnej, czyli prawdopodobieństwo wystąpienia kolizji. Zmniejszona liczba kolizji zapewnia większą przepustowość. Przełącznik po otrzymaniu analizuje ramkę, zagląda do pola adresu odbiorcy i kieruje ramkę do określonego portu. Przełącznik zna adresy fizyczne (MAC) wszystkich komputerów podłączonych do niego (tzw. tablica przyporządkowań). Jak dokonać przyporządkowania? - ręcznie, - automatycznie. W każdej ramce jest adres stacji nadawczej i adres stacji odbiorczej, przełącznik analizując przesyłane przez niego ramki, odczytuje te adresy i automatycznie przyporządkowuje adres do określonego portu. Wysyła ramki do wszystkich portów i łączy je ze sobą. Gdy zastosujemy przełączanie ramek (przełącznik) zamiast ich współdzielenia (koncentrator) zlikwidowane zostaną kolizje. Prędkość sieci wzrośnie. Zniknie problem wykrywania kolizji. Nie ma też ograniczeń na czas przebiegu ramki w sieci. Jedyny problem to tłumienie medium transmisyjnego. Sieci wirtualne VLAN VLAN zawiera tylko przełączniki. Każda ramka wędruje poprzez kolejne przełączniki zanim dotrze do adresata. W sieci takiej nie ma kolizji. Z poszczególnych przełączników grupuje się porty tworzące niezależną sieć. W każdej stworzonej w ten sposób sieci poszczególne stacje widzą się bez przeszkód. Między sieciami nie ma możliwości realizacji połączeń, nawet jeśli porty znajdują się w tym samym przełączniku. Poszczególne VLANY są całkowicie odseparowane. Aby móc logicznie połączyć tak powstałe VLANY należy użyć urządzeń sieciowych zwanych routerami. Klasyczna ramka nie ma pola z numerem sieci wirtualnej. Połączenia między switchami muszą być wykonywane w technologii przynajmniej Fast Ethernet. Adresowanie musi być realizowane ręcznie przez administratora. Zadania LAN: Współdzielenie zasobów fizycznych – pamięci masowych, drukarek, urządzeń łączności itp. (mogą z nich korzystać wszyscy użytkownicy sieci). Współdzielenie zasobów logicznych (plików) między wielu użytkowników (programy uruchamiane są z serwera, istnieje jedna baza danych, a nie wiele lokalnych). Komunikacja między użytkownikami sieci oraz ich programami (np. poczta elektroniczna). SIECIOWE SYSTEMY OPERACYJNE Architektury sieci: HOST - TERMINAL PEER TO PEER KLIENT - SERWER HOST-TERMINAL Jeden komputer typu host udostępniany wielu użytkownikom Idea: użytkownicy posiadają nieinteligentne terminale, wszelkie działania wykonywane są na komputerze hosta. a) podział pamięci RAM między użytkowników b) podział zasobów dyskowych między użytkowników c) jeden procesor dla wszystkich użytkowników np. system UNIX PEER TO PEER W sieciach tego typu nie ma sieci nadrzędnej. Każdy użytkownik ma prawo do udostępniania w sieci swoich zasobów (zasoby dyskowe: katalogi, pliki czy urządzenia zewnętrzne, którymi dysponuje np. drukarka). Zaleta: łatwa konfiguracja systemu Wady: rozproszenie zasobów dyskowych (możliwość utraty danych) KLIENT-SERWER Model pośredni między wyżej opisanymi. Serwer, do którego mają dostęp inteligentne stacje robocze. Serwer służy do przechowywania danych dyskowych, a aplikacje są uruchamiane na poszczególnych stacjach roboczych klientów. Szybkość zależy od wydajności stacji roboczej. Na stacji roboczej nie są przechowywane zasoby tylko na serwerze. Tak więc to serwer udostępnia np. drukarkę. Zaleta: zasoby zgromadzone są w jednym miejscu Wady: dodatkowy system komputerowy (serwer), zatrudnienie administratora sieci SIECI LOKALNE A SIECI ROZLEGŁE Podział sieci ze względu na obszar, w którym funkcjonuje sieć: – – – sieci lokalne LAN (local Area Network) sieci miejskie MAN (Metropolitan Area Network) sieci rozległe WAN (Wide Area Network) INTERSIEĆ Intersieć stanowi połączenie wielu sieci lokalnych w jedną globalną sieć. Urządzeniem umożliwiającym przyłączanie innych sieci jest Router. Zadania routera: 1. skierowanie pakietów wychodzących z danej sieci 2. odebranie pakietów 3. przekierowanie pakietów do innej sieci Router wyznacza trasę wędrówki pakietu. Router podejmuje decyzję o skierowaniu pakietu na określoną trasę na podstawie różnorodnych kryteriów np.: 1. długość trasy 2. obciążenie trasy 3. Priorytety itp.