Natura zaburzeń psychicznych
Transkrypt
Natura zaburzeń psychicznych
Natura zaburzeń psychicznych Administrator 05.09.2014 W społeczeństwie funkcjonuje wiele przekonań i opinii na temat osób doświadczających kryzysów zdrowia psychicznego. Niestety, bardzo często są one nieprawdziwe i krzywdzące. Dlaczego, ludzie chorujący na inne przewlekłe choroby np. nowotworowe wywołują w nas współczucie i chęć niesienia pomocy, a osoby z zaburzeniami psychicznymi często traktujemy nie jak chorych tylko ,,innych" , ,,dziwnych" i ,,gorszych"? Większość z nas nie wie, na czym naprawdę polegają zaburzenia psychiczne i jak się je leczy. Często też niezrozumiałe zachowania osób chorujących powodują w nas niepokój i lęk. Psychiatria zna wiele rodzajów zaburzeń psychicznych i tylko część osób ich doświadczających wymaga leczenia szpitalnego. Problemy ze zdrowiem psychicznym dotykają osób w różnym wieku, różnych profesji i o różnym statusie społecznym. Szacuje się, że w samej tylko Europie niemal co trzeci dorosły doświadcza w ciągu roku przynajmniej jednego rodzaju schorzenia. Według przewidywań Światowej Organizacji Zdrowia, choroby psychiczne do roku 2020 staną się jednym z poważniejszych problemów zdrowotnych występujących w populacji europejskiej, a brak ich rozpoznania wcale nie musi oznaczać zdrowia psychicznego. Mówiąc o zaburzeniach zdrowia psychicznego mamy na myśli między innymi: zaburzenia nastroju np. depresja, depresja poporodowa, zaburzenia nerwicowe np. fobie, napady paniki, - zaburzenia spowodowane używaniem środków psychoaktywnych np. alkoholizm, zaburzenia psychotyczne np. schizofrenia, upośledzenie umysłowe, zaburzenia rozwoju psychicznego np. autyzm, zaburzenia osobowości, - zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi np. bezsenność, anoreksja. Warto wiedzieć, że współczesne sposoby leczenia umożliwiają osobom chorującym prowadzenie aktywnego życia społecznego i zawodowego. Terapia zaburzeń psychotycznych postrzeganych jako szczególnie ciężkie (np. schizofrenii) polega nie tylko na farmakologicznym leczeniu objawów wytwórczych (omamów, urojeń), ale także przywróceniu pacjentowi kompetencji interpersonalnych i poczucia własnej wartości. Dlatego powrót do pracy lub znalezienie nowego zatrudnienia są tak ważne w procesie zdrowienia. Pracodawcy często mają szereg wątpliwości dotyczących możliwości powierzenia osobie z doświadczeniem choroby psychicznej obowiązków zawodowych. Decyzja o tym, do jakich prac można zatrudnić taką osobę zależy od jej aktualnego samopoczucia, stopnia wyzdrowienia oraz sposobu funkcjonowania przed chorobą, w tym wykształcenia i wykonywanego zawodu. Zwykle zaczyna się od zadań prostych, stopniowo zwiększając stopień trudności i zakres odpowiedzialności. Osoby posiadające kierunkowe wykształcenie i znaczny dorobek zawodowy mogą wrócić do wykonywania pracy odpowiadającej ich umiejętnościom i wiedzy. CO POWINNIŚMY WIEDZIEĆ O SCHIZOFRENII? SCHIZOFRENIA - słowo to oznacza ''rozszczepienie umysłu'', ale nie chodzi tu o posiadanie więcej niż jednej osobowości, ale o trudności w odróżnieniu fantazji od rzeczywistości, zachowaniu klarownego toku myślenia, panowaniu nad emocjami. Chory na schizofrenię ma kłopoty z połączeniem procesów czucia i myślenia. Większość chorych przy dobrej terapii i pozytywnym nastawieniu środowiska może wrócić do normalnego życia. • Schizofrenia jest chorobą, i jak każda choroba jest wydarzeniem losowym, i nikomu nie można przypisywać winy za zachorowanie, zwłaszcza samemu choremu i jego rodzinie. • Schizofrenia nie jest chorobą dziedziczną - stopień pokrewieństwa nie determinuje zachorowania, lecz koreluje z jego ryzykiem np. jeżeli osobą chorującą jest jedno z rodziców, prawdopodobieństwo zachorowania dziecka wynosi 10%, a w wypadku bliźniąt jednojajowych około 40%. • Schizofrenia nie jest chorobą nieuleczalną, natomiast rokowania są zróżnicowane indywidualnie i niemożliwe do przewidzenia w chwili wybuchu choroby. Choroba zwykle ujawnia się między 15. a 35. r. ż., ale w 3 przypadkach na 10 dotyczy tylko jednego epizodu. • Jest schizofrenia, są osoby chorujące na schizofrenię - nie ma „schizofreników"– co oznacza, że choroba nie powoduje następstw bezwzględnie trwałych. • Chorujący na schizofrenię nie przestaje być człowiekiem, osobą, obywatelem – choroba nie narusza jego godności, nie ogranicza praw (poza wyjątkowymi sytuacjami), nie pozbawia talentów, wiedzy, umiejętności, choć może je czasowo ograniczać. Osoby chorujące na schizofrenię w okresach remisji choroby powinny mieć zapewnione pełne współuczestnictwo w życiu społecznym, co szczególnie wyraża się prawem do zatrudnienia. • Chorujący na schizofrenię nie zagrażają innym bardziej niż osoby zdrowe. Pamiętajmy, że większości czynów agresywnych i zabronionych przez prawo dopuszczają się zdrowi a nie chorzy. • Chorujący na schizofrenię oczekują szacunku i zrozumienia jak każdy z nas. Na podstawie: 10 tez o schizofrenii (www.otworzciedrzwi.org) OSOBY CHORUJĄCE PSYCHICZNIE FAKTY 1. Każdy człowiek, bez względu na wiek, pochodzenie, wykształcenie i pozycję społeczną może zachorować psychicznie lub doświadczyć zaburzeń zdrowia psychicznego takich jak depresja czy nerwica. 2. Dzięki nowoczesnej farmakoterapii duża część osób chorujących psychicznie prowadzi normalne, aktywne życie. 3. Osoby doświadczające kryzysów zdrowia psychicznego mogą się uczyć, pracować, założyć rodzinę. 4. Osoby chorujące psychicznie mogą pracować 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo, czyli tyle, ile ich zdrowi współpracownicy. MITY 1. Osoby chorujące na psychozy często są niebezpieczne i agresywne w stosunku do innych. 2. Osoby chorujące psychicznie są mniej inteligentne niż ludzie zdrowi. 3. Pracownikom po kryzysach zdrowia psychicznego nie można powierzyć odpowiedzialnych zadań zawodowych.