Natura zaburzeń psychicznych

Transkrypt

Natura zaburzeń psychicznych
Natura zaburzeń psychicznych
Administrator 05.09.2014
W społeczeństwie funkcjonuje wiele przekonań i opinii na temat osób
doświadczających kryzysów zdrowia psychicznego. Niestety, bardzo często są one
nieprawdziwe i krzywdzące. Dlaczego, ludzie chorujący na inne przewlekłe choroby np.
nowotworowe
wywołują
w
nas
współczucie
i chęć niesienia pomocy, a osoby z zaburzeniami psychicznymi często traktujemy nie
jak
chorych
tylko
,,innych"
,
,,dziwnych"
i
,,gorszych"?
Większość z nas nie wie, na czym naprawdę polegają zaburzenia psychiczne i jak się je
leczy. Często też niezrozumiałe zachowania osób chorujących powodują w nas niepokój
i
lęk.
Psychiatria zna wiele rodzajów zaburzeń psychicznych i tylko część osób ich
doświadczających wymaga leczenia szpitalnego. Problemy ze zdrowiem psychicznym
dotykają osób w różnym wieku, różnych profesji i o różnym statusie społecznym.
Szacuje się, że w samej tylko Europie niemal co trzeci dorosły doświadcza w ciągu roku
przynajmniej jednego rodzaju schorzenia. Według przewidywań Światowej Organizacji
Zdrowia, choroby psychiczne do roku 2020 staną się jednym z poważniejszych
problemów zdrowotnych występujących w populacji europejskiej, a brak ich
rozpoznania
wcale
nie
musi
oznaczać
zdrowia
psychicznego.
Mówiąc o zaburzeniach zdrowia psychicznego mamy na myśli między innymi:
zaburzenia
nastroju
np.
depresja,
depresja
poporodowa,
zaburzenia
nerwicowe
np.
fobie,
napady
paniki,
- zaburzenia spowodowane używaniem środków psychoaktywnych np. alkoholizm,
zaburzenia
psychotyczne
np.
schizofrenia,
upośledzenie
umysłowe,
zaburzenia
rozwoju
psychicznego
np.
autyzm,
zaburzenia
osobowości,
- zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami
fizycznymi
np. bezsenność, anoreksja.
Warto wiedzieć, że współczesne sposoby leczenia umożliwiają osobom chorującym prowadzenie
aktywnego życia społecznego i zawodowego. Terapia zaburzeń psychotycznych postrzeganych jako
szczególnie ciężkie (np. schizofrenii) polega nie tylko na farmakologicznym leczeniu objawów
wytwórczych (omamów, urojeń), ale także przywróceniu pacjentowi kompetencji interpersonalnych i
poczucia własnej wartości. Dlatego powrót do pracy lub znalezienie nowego zatrudnienia są tak ważne
w procesie zdrowienia.
Pracodawcy często mają szereg wątpliwości dotyczących możliwości powierzenia
osobie
z doświadczeniem choroby psychicznej obowiązków zawodowych. Decyzja o tym, do
jakich prac można zatrudnić taką osobę zależy od jej aktualnego samopoczucia,
stopnia wyzdrowienia oraz sposobu funkcjonowania przed chorobą, w tym
wykształcenia i wykonywanego zawodu. Zwykle zaczyna się od zadań prostych,
stopniowo zwiększając stopień trudności i zakres odpowiedzialności. Osoby
posiadające kierunkowe wykształcenie i znaczny dorobek zawodowy mogą wrócić do
wykonywania
pracy
odpowiadającej
ich
umiejętnościom
i
wiedzy.
CO POWINNIŚMY WIEDZIEĆ O SCHIZOFRENII?
SCHIZOFRENIA - słowo to oznacza ''rozszczepienie umysłu'', ale nie chodzi tu o
posiadanie więcej niż jednej osobowości, ale o trudności w odróżnieniu fantazji od
rzeczywistości, zachowaniu klarownego toku myślenia, panowaniu nad emocjami.
Chory na schizofrenię ma kłopoty z połączeniem procesów czucia i myślenia.
Większość chorych przy dobrej terapii
i pozytywnym nastawieniu środowiska może wrócić do normalnego życia.
• Schizofrenia jest chorobą, i jak każda choroba jest wydarzeniem losowym, i nikomu
nie można przypisywać winy za zachorowanie, zwłaszcza samemu choremu i jego
rodzinie.
• Schizofrenia nie jest chorobą dziedziczną - stopień pokrewieństwa nie determinuje
zachorowania, lecz koreluje z jego ryzykiem np. jeżeli osobą chorującą jest jedno z
rodziców, prawdopodobieństwo zachorowania dziecka wynosi 10%, a w wypadku
bliźniąt jednojajowych około 40%.
• Schizofrenia nie jest chorobą nieuleczalną, natomiast rokowania są zróżnicowane
indywidualnie i niemożliwe do przewidzenia w chwili wybuchu choroby. Choroba
zwykle ujawnia się między 15. a 35. r. ż., ale w 3 przypadkach na 10 dotyczy tylko
jednego epizodu.
• Jest schizofrenia, są osoby chorujące na schizofrenię - nie ma „schizofreników"– co
oznacza, że choroba nie powoduje następstw bezwzględnie trwałych.
• Chorujący na schizofrenię nie przestaje być człowiekiem, osobą, obywatelem –
choroba nie narusza jego godności, nie ogranicza praw (poza wyjątkowymi
sytuacjami), nie pozbawia talentów, wiedzy, umiejętności, choć może je czasowo
ograniczać. Osoby chorujące na schizofrenię w okresach remisji choroby powinny mieć
zapewnione pełne współuczestnictwo
w życiu społecznym, co szczególnie wyraża się prawem do zatrudnienia.
• Chorujący na schizofrenię nie zagrażają innym bardziej niż osoby zdrowe.
Pamiętajmy, że większości czynów agresywnych i zabronionych przez prawo
dopuszczają się zdrowi a nie chorzy.
• Chorujący na schizofrenię oczekują szacunku i zrozumienia jak każdy z nas.
Na podstawie: 10 tez o schizofrenii (www.otworzciedrzwi.org)
OSOBY CHORUJĄCE PSYCHICZNIE
FAKTY
1. Każdy człowiek, bez względu na wiek, pochodzenie, wykształcenie i pozycję
społeczną może zachorować psychicznie lub doświadczyć zaburzeń zdrowia
psychicznego takich jak depresja czy nerwica.
2. Dzięki nowoczesnej farmakoterapii duża część osób chorujących psychicznie
prowadzi normalne, aktywne życie.
3. Osoby doświadczające kryzysów zdrowia psychicznego mogą się uczyć,
pracować, założyć rodzinę.
4. Osoby chorujące psychicznie mogą pracować 8 godzin dziennie i 40 godzin
tygodniowo, czyli tyle, ile ich zdrowi współpracownicy.
MITY
1. Osoby chorujące na psychozy często są niebezpieczne i agresywne w stosunku
do innych.
2. Osoby chorujące psychicznie są mniej inteligentne niż ludzie zdrowi.
3. Pracownikom po kryzysach zdrowia psychicznego nie można powierzyć
odpowiedzialnych zadań zawodowych.