owinien być szefem żony
Transkrypt
owinien być szefem żony
05-12-RZ-1-F-006-KO 6 tematdnia Piątek | 5 grudnia 2008 ◊ rp .pl Mąż nie powinien być szefem żony WARUNKI PRACY | Kumoterstwo w rekrutacji, wykorzystywanie stanowisk do prywatnych celów, apolityczność w łączeniu funkcji publicznych ma zwalczać wiele prawnych zakazów. Szkoda że wszystkie dotyczą tylko budżetówki JADWIGA SZTABIŃSKA Zakaz działalności konkurencyjnej z kodeksu pracy nie ma racji bytu w administracji samorządowej i państwowej. Prymat wiodą tu bowiem interesy obywateli i państwa. Aby faktycznie urzędnicy stawiali sobie te cele napierwszym miejscu, przepisy wprowadzają liczne ograniczenia i limity. Przyjrzyjmy się im i konsekwencjom ich naruszenia. # Z bliskimi bez zależności służbowej # W gminach, powiatach czy urzędach marszałkowskich jest najważniejsze, aby pracownik nie łączył urzędu z działalnością prywatną i nie pozostawał w bezpośredniej zależności służbowej z bliskimi. # W gminach czy w jednostkach powiatowych może pracować małżeństwo albo matka i córka czy rodzeństwo, gdy nie ma między nimi bezpośredniej podległości służbowej. Zakaz pozostawania w tego typu relacjach rodzinnozawodowych wynika z art. 6 ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1593 ze zm.), a od 1 stycznia 2009 r. z art. 26 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst ustawy przekazany do podpisu prezydenta). # Z dala od krewnego # Przepisy te zabraniają takiego bezpośredniego związku między małżonkami, osobami pozostającymi w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie (dziadkowie, rodzice, dzieci, wnuki, rodzeństwo, kuzyni) lub w stosunku powinowactwa pierwszego stopnia, przysposobienia, opieki lub kurateli. Ponieważ zakaz ma cha- >Służba cywilna # w nowej ustawie Po poprawkach Senatu została 21 listopada 2008 r. uchwalona nowa ustawa o służbie cywilnej, która wejdzie w życie po trzech miesiącach od ogłoszenia. Zachowuje wszystkie opisane zakazy, z niewielkimi modyfikacjami dla pracowników służby cywilnej zajmujących wyższe stanowiska – por. art. 78 – 80. ∑ rakter bezwzględny, trzeba go ska urzędnicze, w tym kierowprzestrzegać na każdym eta- nicze oraz czynności: pie, gdyż działa bez względu ∑ pozostające w sprzeczności na rodzaj spraw załatwianych # lub związane z zajęciami, któprzez zatrudnionego. Nie pore realizuje w ramach obozwala również na powstanie, wiązków służbowych, wywochoćby okresowej, bezpołujące uzasadnione podejrześredniej podległości służbonie o stronniczość lub interewej między wskazanymi ososowność, bami. ∑ sprzeczne z obowiązkami # Potwierdził to Naczelny Sąd # wynikającymi z ustawy. Administracyjny w Warszawie Chodzi o wszelkiego rodzaju w wyroku z 8 maja 1992 r. zajęcia bez względu na podsta(II SA 403/92). Jest zatem wy- wę prawną ich świadczenia kluczona zależność służbowa (własna działalność gospodarwskutek: cza, umowa o pracę lub cywil∑ nawiązania nowego stosunku na) lub jej brak. # pracy, # Pracodawca samorządowy ∑ kontynuowania istniejącego nie musi wykazywać konkret# stosunku pracy, np. po prze- nych zdarzeń lub faktów poniesieniu jednego z małżon- twierdzających stronniczość ków na drugie stanowisko lub interesowność podwładne(uzasadnienie wyroku Sądu go. Wystarczy sama możliwość Najwyższego z7 sierpnia2001 r., wywołania podejrzeń o ich wyI PKN 578/00). stąpienie, co potwierdził SN w orzeczeniu z 18 czerwca 1998 r. (I PKN 188/98). Wtedy utrata >PRZYKŁAD 1 posady na pewno albo w trybie odwołania, albo dyscypli# Pan Marian został burmistrzem miasta, narki. w którego urzędzie jego syn szefował wydziałowi >PRZYKŁAD 2 administracyjnemu. Kiedy objął swoją funkcję, syn # Pani Iwona jest głównym odszedł do prywatnej firmy. specjalistą do spraw Jeden z nich musiał złożyć bezpieczeństwa i higieny rezygnację, gdyż pracy w urzędzie gminy. w przeciwnym razie złamaliby Ponieważ ma uprawnienia zakaz bezpośredniej do prowadzenia szkoleń bhp, podległości służbowej. rozważała założenie własnej Z kolei żona pana Mariana, działalności szkoleniowej. mimo odpowiednich Pomysł ten jednak odrzuciła, kwalifikacji i doświadczenia, gdy uświadomiła sobie, w ogóle nie powinna się że może zostać posądzona ubiegać o fotel kierownika o interesowność urzędu stanu cywilnego, i stronniczość. Wybrała gdzie od lat jest stały etat, gdyż bała się wicekierownikiem. Nabór dyscyplinarki. na to stanowisko został bowiem ogłoszony już Wykonywanie prywatnej po przejęciu przez pana działalności gospodarczej przez Mariana fotela burmistrza. pracownika samorządowego A że etat kierownika urzędu w czasie i miejscu zatrudnienia stanu cywilnego podlega pozostaje w sprzeczności z jego wójtowi bezpośrednio, to obowiązkami pracowniczymi – gdyby żona pana Mariana oraz może wywoływać uzasadwygrała konkurs nione podejrzenie o stronni– powstałaby niedozwolona czość lub interesowność. # Nawet wtedy, gdy dotyczy zależność służbowa. działalności nieobjętej bezpoBez działalności średnio jego zakresem czynnosprzecznej z obowiązkami ści pracowniczych – uznał SN # Do końca bieżącego roku w wyroku z 15 lutego 2006 r. pracownik samorządowy nie (II PK 134/05). Jednostki samomoże wykonywać zajęć toż- rządowe mogą przecież konsamych, pozostających w trolować, czy i jaką działalność sprzeczności lub związanych gospodarczą podwładni proz zajęciami, jakie realizuje w ra- wadzą. Mają taką możliwość mach swoich obowiązków służ- dzięki oświadczeniom o probowych, wywołujących uzasad- wadzeniu działalności gosponione podejrzenie o stronni- darczej, do składania których czość lub interesowność. Sta- samorządowcy są zobowiązanowi tak art. 18 ust. 1 ustawy ni. Wynika tak z art. 18a ustawy o pracownikach samorządo- o pracownikach samorządowych. Od 1 stycznia 2009 r. za- wych oraz art. 31 nowej ustawy, kaz obejmie (art. 30 ust. 1 nowej który zawęża adresatów do staustawy) wyłącznie samorzą- nowisk urzędniczych, w tym dowców zajmujących stanowi- kierowniczych. >ZAKAZY ŁĄCZENIA STANOWISK PEŁNIĄCYCH FUNKCJE KIEROWNICZE W ADMINISTRACJI * Osoby objęte zakazem Rodzaje zakazanych stanowisk (dotyczą wszystkich wymienionych osób w trakcie pełnienia funkcji) ∑ zajmujący kierownicze stanowiska państwowe w rozumieniu przepisów o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe ∑ sędziowie Trybunału Konstytucyjnego ∑ pracownicy urzędów państwowych, w tym członkowie korpusu służby cywilnej, zajmujący stanowiska kierownicze: dyrektora generalnego, dyrektora departamentu (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz naczelnika wydziału (jednostki równorzędnej) – w urzędach naczelnych i centralnych organów państwowych ∑ dyrektor generalny urzędu wojewódzkiego, dyrektor wydziału (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz główny księgowy – w urzędach terenowych organów rządowej administracji ogólnej ∑ kierownik urzędu i jego zastępcy – w urzędach terenowych organów rządowej administracji specjalnej pracownicy urzędów państwowych, w tym członkowie korpusu służby cywilnej, zajmujący stanowiska równorzędne pod względem płacowym z wymienionymi wyżej członek zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki prawa handlowego stanowisko lub wykonywanie takich zajęć w spółkach prawa handlowego, które mogłyby wywołać podejrzenie o stronniczość lub interesowność Konsekwencje naruszenia zakazu ∑ odpowiedzialność dyscyplinarna ∑ rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika członek zarządu, rady nadzorczej lub komisji ∑ odpowiedzialność rewizyjnej spółdzielni, z wyjątkiem rad dyscyplinarna nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych ∑ rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika inni niż wymienieni poprzednio członkowie członek zarządu fundacji prowadzącej ∑ odpowiedzialność korpusu służby cywilnej zatrudnieni w urzędzie obsługującym działalność gospodarczą dyscyplinarna ministra właściwego do spraw finansów publicznych ∑ rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika ∑ dyrektor generalny Najwyższej Izby Kontroli posiadanie w spółkach prawa handlowego ∑ odpowiedzialność ∑ pracownicy NIK nadzorujący lub wykonujący czynności kontrolne więcej niż 10 proc. akcji lub udziałów dyscyplinarna przedstawiających więcej niż 10 proc. ∑ rozwiązanie stosunku kapitału zakładowego – w każdej z tych pracy bez wypowiedzenia spółek z winy pracownika prezes i wiceprezes oraz starsi radcowie i radcowie Prokuratorii ∑ prowadzenie działalności gospodarczej ∑ odpowiedzialność Generalnej Skarbu Państwa na własny rachunek lub wspólnie z innymi dyscyplinarna osobami ∑ rozwiązanie stosunku ∑ zarządzanie taką działalnością lub bycie pracy bez wypowiedzenia przedstawicielem czy pełnomocnikiem z winy pracownika w prowadzeniu takiej działalności (nie dotyczy to działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego) przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego i jego zastępcy ∑ odpowiedzialność dyscyplinarna ∑ rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika pracownicy regionalnych izb obrachunkowych zajmujący ∑ odpowiedzialność stanowiska: prezesa, członka kolegium, naczelnika wydziału dyscyplinarna oraz inspektora do spraw kontroli ∑ rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika pracownicy samorządowych kolegiów odwoławczych zajmujący odwołanie ze stanowiska stanowiska: przewodniczącego, jego zastępcy oraz etatowego członka kolegium ∑ wójt, burmistrz lub prezydent miasta i ich zastępcy wygaśnięcie mandatu ∑ skarbnik gminy, sekretarz gminy, kierownik jednostki organizacyjnej gminy ∑ osoba zarządzająca i członek organów zarządzających gminnymi osobami prawnymi oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu wójta, burmistrza lub prezydenta miasta ∑ członek zarządu powiatu, skarbnik powiatu i sekretarz powiatu odwołanie ze stanowiska ∑ kierownik jednostki organizacyjnej powiatu, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego powiatowej osoby prawnej oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu starosty członek zarządu województwa, skarbnik województwa, kierownik odwołanie ze stanowiska wojewódzkiej samorządowej jednostki organizacyjnej, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego wojewódzką osobą prawną oraz inne osoby wydające decyzje administracyjne w imieniu marszałka województwa pracownicy banków państwowych zajmujący stanowiska: prezesa, odwołanie ze stanowiska wiceprezesa, członka zarządu oraz skarbnika pracownicy przedsiębiorstw państwowych zajmujący stanowiska: odwołanie ze stanowiska dyrektora przedsiębiorstwa, jego zastępcy oraz głównego księgowego pracownicy jednoosobowych spółek Skarbu Państwa oraz spółek, odwołanie ze stanowiska w których udział Skarbu Państwa przekracza 50 proc. kapitału zakładowego lub 50 proc. liczby akcji, zajmujący stanowiska: prezesa, wiceprezesa i członka zarządu pracownicy agencji państwowych zajmujący stanowiska: prezesa, odwołanie ze stanowiska wiceprezesa, dyrektora zespołu, dyrektora oddziału terenowego i jego zastępcy lub stanowiska równorzędne * Są one wspólne dla osób na kierowniczych stanowiskach w administaracji państwowej i samorządowej. Wynika tak z ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 216, poz. 1584). Tabela zawiera tylko podstawowe zakazy, bez przedstawiania wyjątków, jakie dopuszcza ustawa.