Uchwała nr XXVII/559/2011 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z

UCHWAŁA NR XXVII/559/2011
RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY
z dnia 17 listopada 2011 r.
w sprawie Programu Przeciwdziałania Zakażeniom HIV i Działań Na Rzecz Osób
Żyjących z HIV/AIDS na lata 2012 – 2015
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
(Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.1)), art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca
2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm. 2)) i art. 11 ust. 1
ustawy z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy (Dz. U. Nr 41,
poz. 361, z późn. zm.3)) w związku z § 5 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
15 lutego 2011 r. w sprawie Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV
i Zwalczania AIDS (Dz. U. Nr 44, poz. 227) uchwala się, co następuje:
§ 1. 1. Ustala się Program Przeciwdziałania Zakażeniom HIV i Działań Na Rzecz
Osób Żyjących z HIV/AIDS na lata 2012 – 2015, zwany dalej „Programem”, w brzmieniu
załącznika nr 1 do uchwały, w tym zadania dzielnic m.st. Warszawy związane z jego
realizacją.
2. Szczegółowe zadania, współrealizatorów, partnerów, wskaźniki oraz odbiorców
Programu określa załącznik nr 2 do uchwały.
§ 2. Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi m.st. Warszawy.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.
Przewodnicząca
Rady m.st. Warszawy
(-)
Ewa Malinowska-Grupińska
1 )
2
3
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62,
poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717 i Nr 162,
poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 i Nr 167, poz. 1759, z 2005 r. Nr 172, poz. 1441
i Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128 i Nr 181, poz. 1337, z 2007 r. Nr 48, poz. 327, Nr 138, poz. 974
i Nr 173, poz. 1218, z 2008 r. Nr 180, poz. 1111 i Nr 223, poz. 1458, z 2009 r. Nr 52, poz. 420 i Nr 157,
poz. 1241, z 2010 r. Nr 28, poz. 142 i 146, Nr 40, poz. 230 i Nr 106, poz. 675 oraz z 2011 r. Nr 21, poz. 113
i Nr 117, poz. 679.
)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 202, poz. 1551,
Nr 219, poz. 1706 i Nr 221, poz. 1738, z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr 40, poz. 229, Nr 81, poz. 527, Nr 125,
poz. 842 i Nr 217, poz. 1427 oraz z 2011 r. Nr 81, poz. 440 i Nr 106, poz. 622.
)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 127, poz. 1087, z 2006 r. Nr 249,
poz. 1826 i 1828, z 2009 r. Nr 95, poz. 787 oraz z 2011 r. Nr 21, poz. 113.
Załącznik nr 1
do uchwały nr XXVII/559/2011
Rady m.st. Warszawy
z dnia 17 listopada 2011 r.
PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA ZAKAŻENIOM HIV I DZIAŁAŃ NA RZECZ
OSÓB ŻYJĄCYCH Z HIV/AIDS NA LATA 2012 - 2015.
I. Wprowadzenie
Od rozpoznania pierwszego przypadku choroby minęło ponad 25 lat i jak dotąd żaden kraj nie
zlikwidował zagrożenia HIV i AIDS. Dotychczas nie wynaleziono szczepionki, która
chroniłaby przed zachorowaniem. Jedyną formą przeciwdziałania epidemii jest profilaktyka,
a więc informacja i edukacja, czyli podnoszenie świadomości społeczeństwa.
W Polsce od początku epidemii, tj. od 1985 roku do 30 kwietnia 2010 roku wykryto 12 983
przypadki zakażenia wirusem, a od 1986 roku odnotowano 2 358 zachorowań na AIDS zmarło 1 023 osoby.
Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny,
od wdrożenia badań w 1985 roku do 2008 roku, w Polsce stwierdzono zakażenie HIV
u 11 635 osób, wśród których co najmniej 5 453 (47%) zakaziło się używając narkotyków
w formie dożylnej. W tym czasie odnotowano 2 052 zachorowań na AIDS, z czego 927
chorych zmarło. Krajowe Centrum ds. AIDS podaje, iż od początku epidemii do końca
listopada 2010 roku na AIDS zmarło w Polsce 1049 osób. Szacuje się, że ogólna liczba
zakażonych HIV lub chorych na AIDS w Polsce waha się w granicach 20-30 tysięcy.
Zakażenie wirusem szerzy się w populacji poprzez bezpośredni kontakt seksualny, zakażoną
krew, zakażenia wertykalne tzn. zakażenie HIV dziecka przez matkę w okresie ciąży, porodu
lub karmienia piersią.
W początkowych latach epidemii główną drogą rozprzestrzeniania się zakażeń w Polsce było
dożylne stosowanie środków psychoaktywnych. W ostatnich latach odnotowano spadek
liczby zakażeń ww. drogą, gdyż zmieniły się drogi przyjmowania środków odurzających.
Od roku 2001 obserwuje się odwrócenie pewnych trendów epidemii - wiele osób zakaża się
poprzez podejmowanie ryzykownych zachowań seksualnych nierzadko połączonych ze
stosowaniem środków psychoaktywnych. W Polsce, tak jak w większości krajów problem
zakażeń HIV jest problemem ludzi młodych, 58% osób zakażonych nie ukończyło 29. roku
życia.
Niepokojącym zjawiskiem jest wzrastająca liczba zgłoszeń, w których brak określenia
prawdopodobnej drogi zakażenia (rycina 1). Fakt ten można wiązać ze wzrostową tendencją
liczby zakażeń w wyniku kontaktów heteroseksualnych, zazwyczaj niewiązanych z realnym
zagrożeniem HIV.
Ryc. 1 Prawdopodobne drogi zakażenia HIV w 2007 roku 4
II. Sytuacja epidemiologiczna
Największą liczbę zakażonych HIV rejestruje się w województwie dolnośląskim, a także
w województwach północnych. Uważa się, że wysoki odsetek osób zakażonych HIV
na terenie województw nadmorskich może być związany z bliskim położeniem obwodu
kaliningradzkiego, gdzie wskaźniki zachorowalności są bardzo wysokie 5. Poniższe ryciny
przedstawiają kolejno średnią roczną liczbę nowo wykrywanych zakażeń HIV w latach
2002-2006 w poszczególnych województwa oraz średnią roczną zapadalność na AIDS.
Ryc. 2 Średnia roczna liczba zakażeń HIV zgłaszanych do PZH jako nowo wykryte w latach 2004-2008 (według
województw), dane wg stanu w dniu 30.09.2009 r.6
Ryc. 3 Średnia roczna zapadalność na AIDS w latach 2004-2008 (według województw),dane wg stanu w dniu 30.09.2009 r. 7
4
Krajowe Centrum ds. AIDS, Epidemiologia HIV/AIDS w Polsce i na świecie; www.aids.gov.pl
Ministerstwo Zdrowia, Krajowe Centrum ds. AIDS: Harmonogram realizacji Krajowego Programu
Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV opracowany na lata 2007-2011, s. 13
6
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny: Meldunki Epidemiologiczne-Zakażenia
HIV i Zachorowania na AIDS w Polsce, http://www.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/hiv_aids/index.htm
7
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny: Meldunki Epidemiologiczne-Zakażenia
HIV i Zachorowania na AIDS w Polsce, http://www.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/hiv_aids/index.htm
5
Trudno ocenić sytuację epidemiologiczną zakażeń HIV i zachorowań na AIDS. Jest to
związane z przepisami obowiązującymi w Polsce, które w przypadku zakażeń HIV
i zachorowań na AIDS dopuszczają określenie miejsca zamieszkania osoby chorej lub
zakażonej z dokładnością jedynie do województwa. Z tego powodu nadzór epidemiologiczny
nie posiada informacji o liczbie zakażeń wśród mieszkańców Warszawy. Jedyne dostępne
dane dotyczą sytuacji w województwie mazowieckim w latach 2004-2007.
W poniższej tabeli pokazano skalę zachorowań na AIDS oraz zakażeń HIV w województwie
mazowieckim i Polsce w latach 2004-2007.
Jednostka
chorobowa
AIDS
Zakażenia HIV
Zapadalność
(na 100 000 ludności)
Liczba zachorowań
Obszar
woj. mazowieckie
Polska
woj. mazowieckie
Polska
2004
14
176
44
640
2005
8
152
98
654
2006
4
161
113
713
2007
9
134
73
701
2004
0,27
0,40
1,9
1,7
2005
0,16
0,40
1,9
1,7
2006
0,08
0,42
2,2
1,9
2007
0,17
0,35
1,4
1,8
Tabela 1 - Stan zdrowia mieszkańców Warszawy w latach 1999-2008, Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, Biuro Polityki Zdrowotnej
Z danych warszawskich Punktów Konsultacyjno-Diagnostycznych wynikają następujące
statystyki:
Punkt KonsultacyjnoDiagnostyczny
ul. Chmielna
ul. Wolska
ul. Nowogrodzka
ul. Żelazna
OGÓŁEM
Liczba testów
ogółem
Liczba testów z
wynikiem
dodatnim
2009
3995
907
3198
784
8884
2009
46
69
38
8
161
2010
4551
901
3331
593
9376
2010
53
58
30
7
148
Liczba testów z
wynikiem
dodatnim kobiety
2009
2010
5
2
20
18
1
3
1
0
27
23
Liczba testów z
wynikiem
dodatnim mężczyźni
2009
2010
41
51
49
40
37
27
7
7
134
125
Tabela 2 - opracowanie własne na podstawie danych z warszawskich PKD
Główne drogi zakażeń to ryzykowne zachowania homoseksualne, ryzykowne zachowania
heteroseksualne, dożylne używanie środków psychoaktywnych. Największą liczbę osób
z dodatnim wynikiem testu na obecność przeciwciał anty-HIV stanowią mężczyźni, z danych
za 2010 rok uzyskanych z warszawskich Punktów Konsultacyjno-Diagnostycznych wynika,
że są to głównie mężczyźni podejmujący ryzykowne zachowania homoseksualne.
W roku 2010 na terenie m.st. Warszawy działały cztery Punkty KonsultacyjnoDiagnostyczne, w tym dwa finansowane w całości przez m.st. Warszawę.
W roku 2011 m.st. Warszawa finansuje działalność piątego Punktu KonsultacyjnoDiagnostycznego, działającego na terenie dzielnicy Praga Północ m.st. Warszawy.
III. Cele Programu
1. Strategicznym celem Programu jest zmniejszenie liczby nowych zakażeń HIV
oraz poprawa jakości życia osób żyjących z HIV/AIDS i ich bliskich w m.st. Warszawie.
Cel strategiczny Programu realizowany będzie w dwóch następujących obszarach:
1) Zapobieganie zakażeniom HIV;
2) Pomoc i wsparcie dla osób żyjących z HIV/AIDS oraz ich bliskich.
2. Celami operacyjnymi Programu są:
1) ograniczenie skali występowania ryzykownych zachowań u dzieci i młodzieży
poprzez realizację działań profilaktycznych;
2) zapewnienie pomocy terapeutycznej, rehabilitacyjnej i postrehabilitacyjnej
dla osób żyjących z HIV/AIDS i członków ich rodzin;
3) poprawa sytuacji społecznej osób żyjących z HIV/AIDS i członków ich rodzin;
4) zmiana postaw społecznych poprzez prowadzenie profilaktycznej działalności
informacyjnej i edukacyjnej;
zapewnienie kompleksowej oferty pomocowej poprzez wspomaganie działalności
instytucji, stowarzyszeń i fundacji, osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu
problemów osób żyjących z HIV/AIDS i członków ich rodzin;
6) poszerzanie wiedzy pracowników oświaty, pomocy społecznej, administracji
samorządowej m.st. Warszawy, służby zdrowia, policji, straży miejskiej, wymiaru
sprawiedliwości, organizacji pozarządowych, członków Komisji Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych i Dzielnicowych Zespołów oraz liderów grup
samopomocowych i środowisk lokalnych w zakresie oddziaływań
profilaktycznych, znajomości przepisów prawa, podejmowania interwencji
w sytuacjach problemowych oraz umiejętności psychospołecznych.
5)
3. Szczegółowe zadania Programu określa załącznik nr 2 do uchwały.
IV. Podmioty współdziałające z m.st. Warszawą w ramach Programu
W roku 2010 wiceprezydent m. st. Warszawy i dyrektor Krajowego Centrum ds. AIDS
podpisali porozumienie o współpracy w zakresie wzajemnej wymiany informacji
o kierunkach działania, informowania i podejmowania wspólnych ustaleń o ważniejszych
wydarzeniach, konferencjach i szkoleniach, wymiany informacji o przygotowywanych aktach
prawnych w zakresie HIV/AIDS i realizacji zadań objętych Krajowym Programem
Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV.
Miasto stołeczne Warszawa w realizacji zadań publicznych wynikających z harmonogramu
Programu ściśle współpracuje z organizacjami pozarządowymi, specjalizującymi się
w obszarze HIV/AIDS.
Organizacje realizują zadania z obszaru profilaktyki skierowanej do różnych grup
społecznych oraz readaptacji społecznej i zawodowej, pomocy psychologicznej dla osób
żyjących z HIV/AIDS oraz ich bliskich. Aktualnie na terenie Warszawy działa pięć Punktów
Konsultacyjno-Diagnostycznych prowadzonych przez organizacje pozarządowe.
W Warszawie usytuowany jest SP ZOZ Wojewódzki Szpital Zakaźny, z IV Oddziałem,
na który przyjmowane są przypadki zakażenia HIV i nabytego zespołu niedoboru odporności
w przebiegu tego zakażenia. W strukturze Szpitala funkcjonuje również Poradnia
Profilaktyczno-Lecznicza, świadcząca wielospecjalistyczne usługi dla osób żyjących
z HIV/AIDS, osób mających ryzykowne zachowania, osób niepewnych co do zakażenia HIV,
osób z ekspozycji zawodowych i niezawodowych.
Poradnia ściśle współpracuje z organizacjami pozarządowymi działającymi w obszarze
HIV/AIDS i redukcji szkód zdrowotnych.
Ponadto w realizacji Programu mogą uczestniczyć inne Biura Urzędu m. st. Warszawy,
wydziały dla dzielnic m.st. Warszawy oraz partnerzy zewnętrzni zapraszani do współpracy
przez realizatorów, w zależności od celu i rodzaju zadania - osoby fizyczne, osoby prawne
i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w tym m.in. kościoły, związki
wyznaniowe, organizacje pozarządowe.
V. Realizatorzy Programu i finansowanie
1.
Na poziomie m.st. Warszawy realizatorem jest Prezydent m.st. Warszawy
za pośrednictwem Biura Polityki Społecznej Urzędu m. st. Warszawy. Na poziomie
dzielnic m.st. Warszawy realizatorem jest zarząd dzielnicy za pośrednictwem wydziału
spraw społecznych i zdrowia dla dzielnicy.
Do zadań Biura Polityki Społecznej Urzędu m. st. Warszawy należy:
1) diagnoza problemów i zasobów;
2) monitorowanie i ewaluacja realizacji Programu;
3) analizowanie wyników realizacji Programu oraz lokalnych programów i/lub
rocznych harmonogramów realizacji działań lokalnych;
4) analiza wyników przeprowadzanych badań;
5) współpraca z partnerami przy realizacji Programu.
Do zadań Wydziału Spraw Społecznych i Zdrowia należy realizacja zadań publicznych
z obszaru zapobiegania zakażeniom HIV określonych w załączniku nr 2 do uchwały.
2. Środki na realizację Programu pochodzą z budżetu m. st. Warszawy.
Zadania realizowane w ramach Programu mogą być finansowane również z dotacji
celowych Wojewody Mazowieckiego, a także z darowizn, zapisów i innych wpływów
od osób prawnych i fizycznych oraz funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.
Zadania w ramach Programu będą realizowane w latach: 2012-2015.
3. Finansowanie Programu w latach 2008-2010:
Wykonanie wydatków w zakresie zapobiegania
HIV/AIDS w latach 2008 - 2010
2008 rok
737 817,28 zł
2009 rok
1 257 934,26 zł
2010 rok
1 218 677,70 zł
Załącznik nr 2
do uchwały nr XXVII/559/2011
Rady m.st. Warszawy
z dnia 17 listopada 2011 r.
Szczegółowe zadania, współrealizatorzy, partnerzy, wskaźniki, odbiorcy Programu
Lp.
Obszar działań
ZAPOBIEGANIE
ZAKAŻENIOM
HIV
1.
Zadania do realizacji
Realizatorzy i
partnerzy
Dostarczanie aktualnych
informacji na temat medycznych
i psychospołecznych aspektów
HIV/AIDS poprzez realizację
programów edukacyjnych,
skierowanych w szczególności do
młodzieży szkolnej i studentów
Organizacje
pozarządowe, Krajowe
Centrum ds. AIDS, Biuro
Polityki Społecznej
Organizowanie lub
współorganizowanie kampanii
informacyjno-edukacyjnych
Upowszechnianie materiałów
informacyjno-edukacyjnych oraz
informacji na temat HIV/AIDS za
pośrednictwem lokalnych
mediów
Współorganizowanie obchodów
Światowego Dnia AIDS i Dnia
Pamięci za Zmarłych na AIDS
Organizacje
pozarządowe, Krajowe
Centrum ds. AIDS, inne
podmioty publiczne i
niepubliczne, Biuro
Polityki Społecznej
Organizacje
pozarządowe, Krajowe
Centrum ds. AIDS, inne
podmioty publiczne i
niepubliczne, Biuro
Polityki Społecznej
Organizacje
pozarządowe, Krajowe
Centrum ds. AIDS, inne
Odbiorcy
Wskaźniki
Młodzież szkolna i
studenci
- Liczba programów
- Liczba i rodzaj
szkół/uczelni
- Rodzaj zajęć
Mieszkańcy m.st.
Warszawy
- Liczba kampanii
- Liczba uczestników
Mieszkańcy m.st.
Warszawy
- Liczba i rodzaj
materiałów
- Rodzaj mediów
Mieszkańcy m.st.
Warszawy
- Liczba uczestników
- Liczba przedsięwzięć
podmioty publiczne i
niepubliczne, Biuro
Polityki Społecznej
Zapewnienie dostępu do
informacji z zakresu HIV/AIDS i
diagnostyki zakażeń HIV za
pośrednictwem Punktów
Konsultacyjno-Diagnostycznych
działających na terenie m.st.
Warszawy
Realizacja działań informacyjnopomocowe kierowane do grup
docelowych przejawiających
zwiększone ryzyko zakażenia
HIV (poradnictwo telefoniczne,
internetowe)
Realizacja szkolnych,
pozalekcyjnych i pozaszkolnych
programów profilaktycznych
kierowanych do dzieci i
młodzieży
Realizacja programów opieki nad
osobami żyjącymi z HIV/AIDS
Prowadzenie grup wsparcia dla
osób żyjących z HIV/AIDS, w
tym programów opartych na
pracy wolontariuszy
POMOC I
Realizacja programów
WSPARCIE DLA aktywizacji społecznej i
OSÓB ŻYJĄCYCH zawodowej osób żyjących
- Liczba PKD
- Liczba
przeprowadzonych
testów (w tym liczba
testów dodatnich)
- Liczba pacjentów PKD
Organizacje
pozarządowe, Biuro
Polityki Społecznej,
Krajowe Centrum ds.
AIDS
Mieszkańcy m.st.
Warszawy
Organizacje
pozarządowe, Krajowe
Centrum ds. AIDS, Biuro
Polityki Społecznej
Mieszkańcy m.st.
Warszawy
przejawiający
zwiększone ryzyko
zakażenia HIV
- Liczba programów
- Liczba porad
- Liczba odbiorców
Dzieci i młodzież
- Liczba programów
- Liczba szkół
- Liczba uczniów
Osoby żyjące z
HIV/AIDS
- Liczba programów
- Liczba odbiorców
Osoby żyjące z
HIV/AIDS
- Liczba programów
- Liczba odbiorców
Osoby żyjące z
HIV/AIDS
- Liczba programów
- Liczba odbiorców
- Liczba osób
Organizacje
pozarządowe, dzielnice
m.st. Warszawy (zarząd
za pośrednictwem
wydziałów spraw
społecznych i zdrowia w
dzielnicach), Biuro
Polityki Społecznej
Organizacje
pozarządowe, Biuro
Polityki Społecznej
Organizacje
pozarządowe, Biuro
Polityki Społecznej
Organizacje
pozarządowe, Biuro
Polityki Społecznej
usamodzielnionych
2.
z HIV/AIDS
Z HIV/AIDS I ICH
BLISKICH
Prowadzenie mieszkań
chronionych dla osób żyjących
z HIV/AIDS
Organizacje
pozarządowe, Biuro
Polityki Społecznej
Prowadzenie punktów doraźnej
pomocy dla osób przyjmujących
narkotyki drogą dożylną,
zakażonych HIV
Organizacje
pozarządowe, Biuro
Polityki Społecznej,
Krajowe Biuro ds.
Przeciwdziałania
Narkomanii
Realizacja programów edukacji
zdrowotnej, kierowanych do osób
żyjących z HIV/AIDS i ich
bliskich
Organizowanie wyjazdów
rehabilitacyjnych dla osób
żyjących z HIV/AIDS
Osoby żyjące z
HIV/AIDS
Osoby uzależnione,
żyjące z HIV/AIDS
- Liczba programów
- Liczba odbiorców
- Liczba osób
usamodzielnionych
- Liczba punktów
- Liczba odbiorców
Organizacje
pozarządowe, Biuro
Polityki Społecznej
Osoby żyjące z
HIV/AIDS i ich bliscy
- Liczba programów
- Liczba odbiorców
Organizacje
pozarządowe, Biuro
Polityki Społecznej
Osoby żyjące z
HIV/AIDS
- Liczba programów
- Liczba odbiorców