strategia rozwoju gminy Polska Cerekiew

strategia rozwoju gminy Polska Cerekiew

UCHWAŁA Nr XVI/136/2000
Rady Gminy w Polskiej Cerekwi
z dnia 27 grudnia 2000r.
w sprawie uchwalenia „Strategii rozwoju gminy Polska Cerekiew na lata 2000 – 2015”.
Na podstawie art.18 ust.1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym / Dz.
U. z 1996r. Nr 13, poz.74, Nr 58, poz.261, Nr 106, poz.496 i Nr 132, poz.622, z 1997r. Nr 9,
poz.43, Nr 106, poz.679, Nr 107, poz.686, Nr 113, poz.734 i Nr 123, poz.775, z 1998r. Nr
155, poz.1014 i Nr 162, poz.1126 oraz z 2000r. Nr 26, poz.306, Nr 48, poz.552, Nr 62,
poz.718 i Nr 88, poz.985 / Rada Gminy w Polskiej Cerekwi uchwala, co następuje:
§1
Uchwala się „Strategię rozwoju gminy Polska Cerekiew na lata 2000 – 2015”, która stanowi
załącznik do niniejszej uchwały.
§2
Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Gminy.
§3
Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady Gminy
Leonard Kasper
Troska o harmonijny i zrównowaŜony rozwój gminy doprowadziła do powstania
dokumentu pt. „Strategia Rozwoju Gminy Polska Cerekiew”
Dokument ten opracowany został przez Radę Liderów Lokalnych w składzie:
1. Krystyna Helbin
2. Leonard Kasper
3. Henryk Morcinek
4. Ewald Jasiulek
5. Krystian Harz
6. Mirosław Andrejczuk
7. Jerzy Kołeczko
8. Artur GoraŜdŜa
9. Rajmund Komorek
10. Urszula Kochoń
11. Bronisław Piróg
12. Andrzej Sałacki
13. Tadeusz Smykała
14. Wanda Moryl
15. Monika Zaborowska
16. Kazimierz Napiórkowski
17. Ryszard Zaborowski
18. Beata Sarnecka
19. Roman Solowski
20. Andrzej Kocha
21. Waldemar Ustimowicz
22. Krystyna Kamuzela
23. Janusz Rojek
24. Alfred Kotzyba
25. Jan Cieślak
26. Jarosław Jurkowski
27. Krystian Friedrich
28. GraŜyna Piontek
29. Waldemar Sikora
30. Joachim Tiszbierek
31. Jadwiga Moj
Wiele odbytych warsztatów, twórcza i szczera dyskusja nad wizją i celami, do których
powinniśmy zmierzać zaowocowała wyborem najwaŜniejszych kierunków, obiektywną oceną
moŜliwości oraz skonstruowaniem wizerunku gminy w przyszłości.
Opracowano dokument określający mnogość celów i dróg ich realizacji. Dokument ukazujący
skalę i hierarchię potrzeb społecznych, gdzie rozwój będzie wynikiem świadomych działań
skierowanych na realizację wyznaczonych celów. Aktywne i twórcze sterowanie procesami
rozwoju społeczno – gospodarczego wykreuje taką przyszłość jakiej wszyscy oczekujemy.
Strategia rozwoju gminy obejmuje problematykę społeczną, gospodarczą, ekologiczną i
przestrzenną jako wzajemnie powiązane i uwarunkowane.
Wyznaczona w niej wizja powinna pobudzić aktywność, zaangaŜowanie i przedsiębiorczość
mieszkańców naszej gminy. Jest to szczególnie waŜne wobec zdefiniowanych w toku prac
nad strategią, zjawisk apatii, zniechęcenia i bierności mieszkańców naszej gminy – a przecieŜ
realizacja tego programu musi odbywać się z pomocą społeczności lokalnej na zasadzie
układu partnerskiego i zrozumienia zachodzących zmian.
W toku prac nad strategią podjęto próbę rozwiązania następujących problemów:
1. Zatrudnienia :
Zwiększenia miejsc pracy poza rolnictwem dla uzupełnienia dochodów z pracy na roli i
stworzenia moŜliwości zatrudnienia osób, których gospodarstwa nie wytrzymają ostrej
konkurencji rynkowej.
2. Wzrost poziomu wykształcenia ludności tak aby posiadane kwalifikacje i umiejętności
umoŜliwiły efektywną pracę w rolnictwie, zatrudnienie poza rolnictwem lub łączenie
dwóch rodzajów zatrudnienia celem podniesienia dochodów rodzin wiejskich.
3. WyposaŜenia w infrastrukturę techniczną i społeczną tak aby gmina była korzystną
lokalizacją dla róŜnych rodzajów działalności gospodarczej i atrakcyjnym miejscem
zamieszkania
4. Poprawy struktury obszarowej gospodarstw rolnych i jakości produkcji.
5. Powiązań organizacyjno – ekonomicznych producentów rolnych z rynkiem produktów
rolno – spoŜywczych.
6. Powiązania intensyfikacji produkcji i standardów higienicznych, ochrony środowiska oraz
warunków utrzymywania zwierząt.
7. Ochrona krajobrazu, zasobów naturalnych, środowiska przyrodniczego i dziedzictwa
kulturowego oraz właściwego gospodarowania przestrzenią.
8. Poprawy struktur administracyjno – instytucjonalnych.
9. Kultura, sport, zdrowie, bezpieczeństwo publiczne.
Za podstawę rozwoju gminy Polska Cerekiew przyjmujemy:
- ścisłe powiązanie kierunków gospodarczych z racjonalnym wykorzystaniem walorów i
zasobów przyrodniczych
- poprawa warunków Ŝycia mieszkańców i efektywności produkcji rolnej z ochroną
środowiska i przestrzeni
- rozwój usług z pielęgnowaniem tradycji, ochroną folkloru i ratowaniem zabytków.
Strategię rozwoju zdefiniować moŜna jako koncepcje systemowego działania w celu
osiągnięcia sukcesu.
Zakres opracowania:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Opis i diagnoza stanu obecnego
Analiza słabych i mocnych stron
Analiza szans i zagroŜeń
Sformułowanie misji i wizji gminy
Określenie perspektywicznych kierunków rozwojowych
Ustalenie celów strategicznych
Opis zadań do realizacji
Źródeł powodzenia gminy upatrujemy w analizie silnych i słabych stron oraz szans i zagroŜeń
pochodzących z otoczenia zewnętrznego.
Zdiagnozowanie skali problemów, ujawnienie czynników mogących wywrzeć niekorzystny
wpływ na realizację programu pozwoli wybrać odpowiednie środki zaradcze niwelujące
hamulce rozwojowe a jednocześnie umiejętnie wykorzystać pozytywne atuty jako moŜliwości
i szanse uzyskania efektu.
Gmina Polska Cerkiew połoŜona jest w południowo - wschodniej części
województwa opolskiego, w odległości 70 km od miasta wojewódzkiego, 15 km od
Kędzierzyna-Koźla i 20 km od Raciborza. Gmina połoŜona jest w zasięgu oddziaływania
subregionalnego ośrodka miejskiego Kedzierzyna-Koźla, skupiającego urzędy, instytucje,
placówki i obiekty usługowe w zakresie administracji rządowej, specjalnej, lecznictwa
zamkniętego i specjalistycznego, szkolnictwa ponadpodstawowego, kultury i sztuki oraz
sportu. Drugim uzupełniającym ośrodkiem usługowym dla mieszkańców gminy, jest miasto
Racibórz.
Gmina graniczy od południowego - zachodu z gminą Baborów,
zachodu z gminą Pawłowiczki, od północy z gminą Reńska Wieś, od wschodu z gminą Cisek.
Południową jej granicę stanowi granica między województwami opolskim i katowickim, a
Polska Cerekiew sąsiaduje z gminą Rudnik. W jej skład wchodzi 13 sołectw: Polska
Cerekiew, Zakrzów, Połowa, Ligota Mała, Jaborowice, CięŜkowice, Witosławice, Dzielawy,
Wronin, Grzędzin, Łańce, Mierzęcin i Koza.
Zajmuje powierzchnię 6024 ha, a liczba jej mieszkańców na koniec
1996 roku wynosiła 5348 osób, co daje zaludnienie około 88 osób/km kw. ( 57 miejsce w
województwie).
Podstawową funkcją gospodarczą gminy jest rolnictwo . Jej
rozwojowi sprzyjają bardzo dobre warunki środowiska przyrodniczego. Funkcją
uzupełniającą gminy jest funkcja miszkaniowa.
Gminę Polska Cerekiew cechuje wysoki udział uŜytków rolnych, które
zajmują 85,8% jej powierzchni, w tym niewielki udział mają uŜytki zielone, stanowiące
16,3 % powierzchni uŜytków rolnych. Lasy i grunty leśne stanowią zaledwie 5,4 %
powierzchni gminy, a pozostałe 8,0 % to tereny zainwestowane lub nieuŜytki.
W strukturze gleb przewaŜają ziemie o wysokiej wartości bonitacyjnej.
Praktycznie nie występują gleby V i VI klasy. PrzewaŜają gleby klasy I, II i III, ogółem
występujące na 78,9 % terenu gminy.
Jedynym większym zakładem przemysłowym gminy jest CUKROWNIA w
CięŜkowicach.
WARUNKI PRZYRODNICZE
Gmina Polska Cerekiew charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą terenu, na którą składa się
obniŜenie Kotliny Raciborskiej obejmujące środkowo-północną część gminy oraz teren
podgórski PłaskowyŜu Głubczyckiego.
Rzeźba terenu jest bardzo bogata i zmienia się w róŜnych częściach gminy z równej na falistą,
pagórkowatą i wysokopagórkowatą rozczłonowaną przez szereg dolin, często suchych.
Występujące tu pagórki są zazwyczaj rozległe, płaskie lub słabo zaokrąglone i opadają ku
otaczającym je dolinom wyraźnymi zboczami.
Na około 73% powierzchni gminy Polska Cerekiew nachylenie terenu waha się od 0-5 stopni
i nie stwarza większych trudności w wykonywaniu zabiegów agrotechnicznych przy
uprawach rolnych. Na pozostałym obszarze deniwelacja sięga nawet 40 m., a strome zbocza
często osiągają spadki 8-15 % stwarzające powaŜne trudności w ich uprawie. Występuje teŜ
zjawisko erozji, potęgowane przez grunty lessopodobne.
Na terenie gminy brak jest w chwili obecnej udokumentowanych złóŜ surowców
mineralnych.
Teren gminy połoŜony jest w dorzeczu Odry, jego jedynymi większymi ciekami wodnymi jest
Potok Cisek-bezpośredni dopływ Odry oraz potok Wrońska Woda, który jest lewobrzeŜnym
dopływem tego pierwszego. WzdłuŜ zachodniej granicy przepływa niewielki bezimienny
ciek, będący prawobrzeŜnym dopływem potoku Olszówka.
Gęstość sieci rzecznej gminy osiąga jedną z najwyŜszych wartości na terenie województwa
opolskiego /0,00 – 2,00/ . Deficyt wody zlokalizowany jest na dopływach rzeki Odry, wśród
których znajduje się potok Cisek. Niebagatelne znaczenie dla deficytu wody na terenie gminy
ma brak większych zespołów leśnych. Rezerwą wody dla deficytu powierzchniowego
stanowią zasoby wód podziemnych, których wielkość na terenie gminy jest zadawalająca.
Tereny wododziałów / potoku Cisek – teren Kozy i Wrońska Woda – Zakrzów / wymagają
podjęcia działań proekologicznych, w tym szczególnie zwiększenia zadrzewienia.
Zaleganie wód gruntowych jest bezpośrednio związane z budową geologiczną terenu. Na
terenie gminy. Na terenie gminy, zbudowanej z utworów mało przepuszczalnych, woda
gruntowa występuje głównie na poziomie od 2 do 10 m.
Najpłycej woda gruntowa występuje w obniŜeniach terenu oraz w dolinach cieków wodnych
potoku Cisek i Wrońskiej Wody, w miejscach o słabym odpływie, gdzie często stagnują na
powierzchni ziemi utrudniając wykonywanie zabiegów agrotechnicznych sprzętem
mechanicznym. Tereny takie zajmują dosyć duŜe powierzchnie gruntów rolnych wsi Wronin,
Łaniec, Dzielawy, Polska Cerekiew i CięŜkowice.
Tereny te, przewaŜnie uŜytkowane są jako trwałe uŜytki zielone, nie nadają się pod
lokalizację zabudowy, nie tylko ze względu na trudne warunki gruntowo-wodne, ale takŜe ze
względu na ich duŜą wartość przyrodniczą.
Na wyŜej połoŜonych partiach terenu gminy / wysokość 200-210 m. npm / pierwszy poziom
wód gruntowych obniŜa się do głębokości 2-5 m. Poziom wód gruntowych nie wywiera
jednak niekorzystnego wpływu na rozwój roślin, a jednocześnie stwarza korzystne warunki
do lokalizacji zabudowy.
KLIMAT
Na terenie gminy Polska Cerekiew moŜna zauwaŜyć znaczące dla gospodarki i osadnictwa
róŜnice cech klimatu pomiędzy północną i środkową częścią gminy a jej częścią południowozachodnią.
RóŜnice uwidaczniają się w panujących warunkach termicznych, ilości opadów, a takŜe w
lokalnych warunkach mikroklimatycznych, zaleŜnych od połoŜenia terenu.
Środkowa i północna część gminy charakteryzuje się wpływami oceanicznymi. Jest to
najcieplejszy region klimatyczny w Polsce. Cały teren gminy charakteryzuje się dobrymi i
bardzo dobrymi warunkami solarnymi i wilgotnościowymi.
Na terenie gminy Polska Cerekiew występują głównie dwa typy gleb: brunatne i
czarnoziemy. Charakteryzują się one bardzo dobrymi właściwościami fizycznymi oraz
wysoką zdolnością magazynowania wody. Gleby te naleŜą do najlepszych ale odznaczają się
duŜą podatnością na erozję wodną.
Ogólnie moŜna ocenić gleby naszej gminy jako jedne z najlepszych w województwie
opolskim.
Kompleksy leśne oraz tereny zadrzewione i zakrzewione zajmują powierzchnię 324 ha co
stanowi 5,34 % powierzchni całej gminy. Zalesienie terenu jest więc minimalne i naleŜy do
najmniejszych w województwie opolskim.
Lasy tego terenu mają postać małych fragmentów leśnych i zagajników i są jedynymi oazami
roślinności drzewiastej w krajobrazie. Płaty lasów pozostały w zasadzie tylko w rejonie wsi
Koza, Mierzęcin, Wronin oraz przy drodze krajowej do Raciborza na gruntach wsi
CięŜkowice. Są to drzewostany najcenniejsze gospodarczo, a przede wszystkim najbardziej
wartościowe ekologicznie.
Roślinność nieleśna pełni w systemie ekologicznym gminy rolę waŜniejszą od roli
ekosystemów leśnych.
Zbiorowiska nieleśne składają się z wielu gatunków fauny nie występującej na terenach
leśnych.
Szczególną rolę naleŜy przypisać uŜytkom ekologicznym /objętym ochroną w myśl ustawy o
ochronie przyrody z dn. 16.10.91 / zbiorowiskom szuwarowym i łąkowym, a takŜe łąkom
wilgotnym z zakrzewieniem.
UŜytki ekologiczne roślinności nieleśnej obejmujące zbiorowiska szuwarowo-trzcinowe,
często wraz z unikalnymi ostojami ptactwa i zwierząt oraz zbiorowiska łąk wilgotnych,
łęgowych połoŜone w terenie Potoku Cisek i Wrońskiej Wody w okolicy Łaniec, Wronina,
Grzędzina, CięŜkowic i Polskiej Cerekwi naleŜą do najcenniejszych zespołów na terenie
gminy.
Zbiorowiska te są zagroŜone przez obniŜenie poziomu wód, regulację cieków a takŜe
nawoŜenia wyłącznie mineralne, stosowanie wczesnych pokosów prowadzi do masowego
niszczenia gniazd i lęgów. Wszystkie te typy roślinności są równieŜ zagroŜone zaniknięciem
w wyniku niezrozumienia ich roli przez osoby gospodarujące na danym terenie.
Charakterystycznym obrazem gminy są duŜe powierzchnie pól uprawnych gdzieniegdzie
poprzecinane łąkami kośnymi.
OBSZARY PRAWNIE CHRONIONE
Parki to sztuczne zbiorowiska roślinności drzewiastej, wytworzone celem zaspokojenia
potrzeb estetycznych i wypoczynku.
W gminie Polska Cerekiew wartościowe pod względem przyrodniczym są parki, które
znajdują się przy pałacu w Zakrzowie i CięŜkowicach. Park przy zamku w Polskiej Cerekwi
posiada niewielką wartość przyrodniczą, jak i kompozycyjną. Jest on zupełnie zdewastowany,
a zachowały się tylko nieliczne wartościowe drzewa. Za park uznany został takŜe zespół
zachowany przy (nieistniejącym juŜ) folwarku Kochaniec. Stanowi on jedyny, większy zespół
roślinności drzewiastej w tym rejonie, a jego funkcja przyrodnicza jest niewątpliwie duŜa.
Ochronie prawnej podlegają na terenie gminy parki wiejskie:
- naturalistyczny park wiejski „CięŜkowice” z drugiej połowy XIX w.
- krajobrazowy park przy pałacu w Zakrzowie z przełomu XIX/XX wieku
- pozostałości parku krajobrazowego w Polskiej Cerekwi z XIX wieku
Pomnikami przyrody oŜywionej na terenie gminy są okazałe i wiekowe drzewa, osobliwe ze
względu na sam wiek czy pochodzenie. Wg ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora
Przyrody na obszarze gminy zarejestrowano 4 pomniki przyrody: Są to:
- dwie lipy znajdujące się w parku krajobrazowym przy pałacu w Zakrzowie
- świerk rosnący w kompleksie leśnym połoŜonym na gruntach wsi Koza przy drodze na
Szczyty
- dąb rosnący przy torach kolejowych, na północ od zabudowy wsi Wronin
W niedługim czasie uznane za pomniki przyrody zostaną:
- 150 –letnia aleja szpalerowa ( lipowo-grabowa)
- buk pospolity ( o obwodzie pnia 216 cm)
- kasztanowiec biały ( o obwodzie pnia 250 cm)
Wszystkie okazy rosną w zabytkowym parku przy pałacu w CięŜkowicach.
SYTUACJA DEMOGRAFICZNA
Studium demograficzne gminy Polska Cerekiew stanowi waŜny element polityki społeczno –
gospodarczej i przestrzennej. Procesy demograficzne wpływają na sytuację w zakresie
szkolnictwa rynku pracy, warunków mieszkaniowych i opieki nad ludźmi starszymi.
Gmina Polska Cerekiew obejmuje swym zasięgiem 13 sołectw o powierzchni 60 km2 z
zaludnieniem 5 039, w większości jest to ludność miejscowa.
Wieś Polska Cerekiew pełni w stosunku do mieszkańców całej gminy istotne funkcje
usługowe i administracyjne.
Rozmieszczenie ludności w gminie:
1998
1 543
1999
1520
2000
1532
2. CięŜkowice
454
443
430
3. Jaborowice
239
228
219
4. Ligota Mała
176
184
190
5. Połowa
61
61
63
6. Zakrzów
1121
1111
1084
7. Witosławice
227
229
230
8. Dzielawy
217
217
207
9. Grzędzin
376
372
380
10. Wronin
387
382
372
11. Łaniec
174
165
163
12. Mierzęcin
67
65
67
97
____________
5 074
102
____________
5 039
1. Polska Cerekiew
13. Koza
Ogółem
100
___________
5 142
Obecna sytuacja demograficzna gminy oraz prognoza demograficzna do 2015 roku stawia
przed koncepcjami zagospodarowania przestrzennego szereg złoŜonych zagadnień, które
naleŜy rozpatrywać z punktu widzenia szans i zagroŜeń rozwoju gminy.
W ostatnich latach obserwujemy spadek udziału grupy przedprodukcyjnej, a szczególnie
dzieci w wieku od 0 – 6 lat, a jednocześnie wzrost grupy poprodukcyjnej.
Obserwujemy systematyczny spadek liczby urodzeń. W ostatnim dwudziestoleciu przyrost
ludności charakteryzował się wartością ujemną. Oznacza to, Ŝe cały przyrost naturalny
ludności tego okresu /urodzenia – zgony/ wyemigrował za granicę.
Procenty te powodują zmniejszeni ludności gminy oraz starzejące się i wyludniające wsie.
Analiza sytuacji demograficznej gminy wskazuje zatem na wiele zagroŜeń w rozwoju.
Liczba urodzeń w poszczególnych wsiach gminy.
Wsie
1990
1997
CięŜkowice
9
1
Dzielawy
6
Grzędzin
11
6
Jaborowice
3
3
2
Koza
Ligota Mała
7
4
2
Łaniec
Mierzęcin
1
1
Polska Cerekiew
28
19
Połowa
1
Witosławice
2
1
3
Wronin
4
10
Zakrzów
12
Ogółem
86
50
Liczba zgonów w poszczególnych wsiach gminy
Wsie
1990
1997
4
5
CięŜkowice
2
4
Dzielawy
5
5
Grzędzin
Jaborowice
2
2
Koza
1
1
Ligota Mała
3
4
Łaniec
2
1
Mierzęcin
1
Polska Cerekiew
12
11
Połowa
1
1
Witosławice
4
8
Wronin
4
7
Zakrzów
10
8
Ogółem
41
57
1998
1
1
3
2
2
3
1
15
1
3
2
8
1999
3
1
3
3
1
1
20
3
3
7
2000
1
3
1
1
1
6
1
1
42
45
15
1998
6
2
3
2
1
1
2
9
5
4
9
1999
8
3
2
1
3
4
2
1
9
1
1
1
14
2000
4
2
3
1
11
2
2
4
9
44
50
38
Struktura wieku ludności gminy – stan w 1999 r.
Wsie
0 - 17
0-2
3 - 6 7 – 14
15 - 17
18 – 65
CięŜkowice
Dzielawy
Grzędzin
Jaborowice
Koza
Ligota Mała
Łaniec
Mierzęcin
Polska Cerekiew
Połowa
Witosławice
Wronin
Zakrzów
119
61
104
52
25
55
44
13
415
12
62
71
162
4
2
6
2
2
6
2
1
35
4
6
2
15
29
13
37
15
13
13
6
5
114
5
18
20
59
92
47
87
38
22
46
33
11
323
10
46
28
200
116
61
105
52
27
57
41
13
408
12
62
71
259
276
120
223
132
56
112
94
44
956
43
138
250
722
PowyŜej
65
46
26
54
34
18
19
28
10
182
9
28
55
118
Ogółem
1295
87
347
983
1284
3166
627
Prognoza demograficzna określa wielkość przyszłych potrzeb społeczno – gospodarczych w
zakresie przedszkoli, szkół, ochrony zdrowia, rozwoju budownictwa mieszkaniowego,
tworzenia nowych miejsc pracy oraz opieki nad ludźmi starszymi. Lata transformacji
gospodarczej charakteryzują się gwałtownym spadkiem urodzeń /w roku 1987 – 104
urodzenia, w 1995 – 41 urodzeń/.
Szczegółowe obliczenia wskazują, Ŝe liczba urodzeń w latach 2001 – 2015 wyniesie średnio
63 osoby, co jest prognozą optymistyczną. O rozwoju ludności gminy do 2015 r. zdecydują
głównie rozmiary i struktura migracji, w tym zagranicznej.
Proces starzenia się ludności i wzrost liczby osób w wieku poprodukcyjnym wpłynie na
pogarszanie się wskaźników stanu zdrowia o wzrost liczby osób wymagających opieki i
korzystających z opieki społecznej.
Poprawa wskaźników demograficznych moŜliwa jest przy duŜej podaŜy mieszkań dla
młodych rozwojowych ludzi. Powstrzyma to proces starzenia.
SILNE STRONY
1. Silna pozycja sportów jeździeckich
2. PołoŜenie gminy, warunki przyrodnicze i krajobrazowe, atrakcyjne tereny do rozwoju
agroturystyki, istniejące zabytki
3. Bardzo dobre gleby i bardzo dobry klimat
4. Wysoka kultura rolna
5. Dobre warunki do przetwórstwa rolno – spoŜywczego
6. Dobry system telekomunikacji i telefonii komórkowej
7. Istniejące oczyszczalnia ścieków i kanalizacja
8. Wysypisko odpadów
9. Zwodociągowanie gminy
10. Dobra sieć szkół i przedszkoli
11. Wzrost zainteresowania zdobyciem dobrego wykształcenia
12. Tradycje gospodarności, pracowitości i dyscypliny pracy
13. Niski procent patologii
14. DuŜe poczucie toŜsamości lokalnej
15. Estetyka i dbałość o własne domostwa
16. Istniejące kontakty zagraniczne
17. Wzrost zainteresowania działkami budowlanymi
18. Praca mieszkańców za granicą
SŁABE STRONY
1. Niewystarczająca działalność kulturalna ośrodków kultury, niedorozwój bazy sportowo –
rekreacyjnej, zbyt mała aktywność społeczna, bierność społeczna, małe zaangaŜowanie do
wspólnego działania na rzecz rozwoju
2. Zbyt mało kapitału
3. Wzrastające bezrobocie . Bezrobocie ukryte
4. Trudności w zbyciu towarów rolnych. Zła organizacja zbytu. Brak zdolności do
wytwarzania produktów wysoce przetworzonych
5. Brak przetwórstwa rolno – spoŜywczego
6. Brak grup producenckich i organizacji działających na rzecz rolnictwa
7. Brak silnych i sprawnych organizacji i instytucji wspierających rozwój lokalny. Brak
inkubatorów przedsiębiorczości
8. Brak wykształconych kadr zdolnych do samodzielnego rozwiązywania problemów
gospodarczych i tworzenia nowych miejsc pracy
9. Bezpieczeństwo publiczne
10. Ochrona zdrowia
11. Niedostateczny rozwój układów komunikacyjnych i zły stan techniczny dróg
12. Niewystarczająca i słaba baza gastronomiczno – hotelowa
13. Zły stan zabytków
SZANSE
1. Kapitał zagraniczny lub inny dla Cukrowni – prywatyzacja, zainteresowanie inwestorów
zagranicznych lokowaniem inwestycji w Europie Środkowej
2. Fundusze zewnętrzne na przekwalifikowanie rolników, fundusz strukturalny SAPARD,
wprowadzenie Programu Aktywizacji Obszarów Wiejskich
3. Bliskość duŜych rynków zbytu na produkty rolne, zapotrzebowanie na zdrową Ŝywność
4. Moda na agroturystykę , folklor i wypoczynek na wsi, kontakty ludzi kultury z Lewadą,
moda na sporty jeździeckie, stworzenie ośrodka przygotowań olimpijskich,
zainteresowanie łowiectwem i myśliwstwem
5. Dobra współpraca gmin sąsiedzkich i powiatu, partnerstwo gmin, kontakty zagraniczne
mieszkańców gminy
6. Zagospodarowanie majątku po PKP
ZAGROśENIA
1. Zbyt duŜe obciąŜenia gminy obowiązkami i zadaniami bez środków finansowych,
niedobór środków finansowych w budŜecie gminy,
2. Nadmierny fiskalizm państwa
3. Brak inwestorów z zewnątrz
4. Brak kapitału do rozwoju przemysłu rolno – spoŜywczego
5. Kryzys w rolnictwie i budownictwie
6. Brak moŜliwości uzyskiwania dochodu z własnej pracy w rolnictwie. Niski poziom
wykształcenia
7. UboŜenie społeczeństwa – wzrost bezrobocia
8. Ochrona gruntów rolnych – duŜa cena działek
9. NiŜ demograficzny
10. Migracje ludności
11. Ochrona środowiska
12. Bezpieczeństwo
13. Niedostosowany system komunikacyjny do aktualnych potrzeb
14. Konkurencja gmin ościennych
15. Brak społecznego poparcia dla kierunków rozwoju gminy
PRIORYTETOWE KIERUNKI ROZWOJOWE
- Integracja i aktywizacja społeczna mieszkańców
- Polepszenie warunków Ŝycia ludności
- Wyspecjalizowane efektywne rolnictwo i przetwórstwo rolno – spoŜywcze
- Tworzenie warunków do rozwoju podmiotów gospodarczych
- Podniesienie atrakcyjności gminy
- Rozwój infrastruktury komunalnej
- Agroturystyka
PRIORYTETOWE KIERUNKI ROZWOJOWE
A. Integracja i aktywizacja społeczna mieszkańców wokół programu rozwoju gminy
Z analizy słabych stron gminy jednoznacznie wynika, Ŝe mała aktywność ludności oraz brak
zainteresowania wspólnym działaniem moŜe być przeszkodą w realizacji określonych w
strategii celów.
Poszukujemy więc sposobów na pobudzenie aktywności.
Cele strategiczne
1. Wszechstronna edukacja społeczna młodzieŜy i dorosłych
2. Rozwijanie róŜnorodnych zainteresowań młodzieŜy
3. Tworzenie instytucji reprezentujących interesy młodzieŜy
4. Tworzenie klimatu do powstawania organizacji pozarządowych, stowarzyszeń i klubów
5. PrzezwycięŜanie kompleksu prowincji i wyrabianie w społeczeństwie poczucia dumy z
własnej małej ojczyzny
6. Promowanie sukcesów liderów i ludzi z pasją
Cele operacyjne
1. Aktywna praca grona nauczycielskiego z młodzieŜą i dziećmi na rzecz własnego
środowiska
2. Organizowanie akcji charytatywnych
3. Popieranie pomocy sąsiedzkiej i samopomocy obywatelskiej
4. Integracja wokół sportu, kultury i pielęgnowania tradycji
5. Promowanie postaw aktywnych w kaŜdej wsi
6. Pobudzanie zdrowej rywalizacji w pracach na rzecz wspólnoty
7. Popieranie aktywności rad sołeckich wokół programów gminnych oraz odnowy wsi
8.
Utrzymanie i rozwój partnerstwa
ZADANIA
1.
2.
3.
4.
Powołanie Gminnej Rady Sportu
Powołanie Towarzystwa Przyjaciół Polskiej Cerekwi
Powołanie MłodzieŜowej Rady Gminy
Dalszy rozwój stowarzyszenia z partnerską gminą Rieste
B. POPRAWA STANDARDÓW śYCIA MIESZKAŃCÓW
Wszechstronny rozwój gminy musi przynieść jego mieszkańcom odczuwalną poprawę
warunków Ŝycia .
Spadek liczby ludności w ostatnich latach wywołany migracją zagraniczną wskazuje na
konieczność unowocześnienia infrastruktury społecznej i technicznej i stworzenie
atrakcyjnych warunków zamieszkania. Jest to warunek do uzyskania wzrostu liczby
mieszkańców.
Cele strategiczne
1. Dostępność mieszkań
2. Poprawa bezpieczeństwa publicznego
3. Unowocześnienie bazy edukacyjnej
4. Restrukturyzacja i nowoczesne wyposaŜenie placówek słuŜby zdrowia
5. Budowa obiektów sportowych
6. Rozwój placówek kultury
7. Tworzenie instytucji opieki nad ludźmi starszymi
8. Modernizacja układów komunikacyjnych
9. Ochrona środowiska i przyrody
Cele operacyjne
1. Budowa mieszkań
2. Przygotowanie terenów pod budownictwo indywidualne
3. Właściwa organizacja i współpraca słuŜb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo publiczne
ze społeczeństwem
4. Nowoczesne wyposaŜenie Policji i Ochotniczej StraŜy PoŜarnej
5. SłuŜby obrony cywilnej – działanie w sytuacji zagroŜenia
6. Modernizacja Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Polskiej Cerekwi
7. Zorganizowanie przedszkola we Wroninie
8. Prywatyzacja i modernizacja ośrodków zdrowia we Wronine i Polskiej Cerekwi
9. Modernizacja stadionów, budowa basenu kąpielowego i boisk róŜnego rodzaju
10. Zorganizowanie Domu Złotej Jesieni wspólnie z sąsiednimi gminami
11. Remont i modernizacja dróg lokalnych we wszystkich wsiach
12. Budowa obwodnicy w Polskiej Cerekwi
13. Rozwój rehabilitacji
14. Budowa kanalizacji sanitarnej – wszystkie wsie
15. Zorganizowanie selektywnej zbiórki odpadów
16. Tworzenie terenów zielonych
17. Budowa ścieŜek rowerowych i ścieŜek zdrowia
18. Utworzyć place zabaw dla dzieci w kaŜdej wsi
ZADANIA
1. Powołanie Towarzystwa Budownictwa Społecznego
2. Wyznaczenie działek budowlanych
C. WYSPECJALIZOWANE EFEKTYWNE ROLNICTWO I PRZETWÓRSTWO
ROLNO – SPOśYWCZE
Warunki glebowo klimatyczne sprzyjają intensywnej produkcji rolniczej. Produkcja ta musi
jednak być dostosowana do wymogów gospodarki rynkowej. Wszelkie działania muszą
koncentrować się na obniŜaniu kosztów produkcji, podwyŜszaniu jakości produktów i
poszukiwaniu rynków zbytu.
Cele strategiczne
1. Specjalizacja produkcji
2. Wprowadzanie nowych technologii i odmian
3. Tworzenie grup producenckich
4. Rozwój przetwórstwa i usług na wsi
5. Poszukiwanie nowych źródeł dochodu
6. Tworzenie nowych miejsc pracy pozarolniczej
7. Organizacja zbytu produktów
8. Przestrzeganie zasady zrównowaŜonego rozwoju
Cele operacyjne
1. Szkolenie w zakresie nowoczesnej produkcji rolnej
2. Organizowanie kursów przekwalifikujących
3. Tworzenie warunków do powstawania MSP
4. System ustawicznego szkolenia zawodowego dorosłych
5. Poprawa infrastruktury na wsi
6. Promocja gospodarstw agroturystycznych
D. TWORZENIE WARUNKÓW DO ROZWOJU MAŁYCH I ŚREDNICH
PRZEDSIĘBIORSTW
NajwaŜniejszym czynnikiem rozwoju gospodarczego jest dostępność miejsc pracy dająca
zabezpieczenie potrzeb materialnych rodziny oraz zaspokojenie ambicji zawodowych
człowieka. Małe i średnie przedsiębiorstwa mogą być czynnikiem ograniczającym bezrobocie
oraz źródłem wzrostu gospodarczego
Cele strategiczne
1. Poprawa stanu infrastruktury komunalnej
2. Wydzielenie terenów pod działalność gospodarczą
3. Aktywne działanie na rzecz przyciągnięcia inwestorów
4. Współpraca z instytucjami wspierającymi przedsiębiorczość
5. Promocja inwestowania w gminie
Cele operacyjne
1. Opracowanie miejscowego planu zagospodarowania
2. Wprowadzenie systemu ustawicznego szkolenia dorosłych
3. Utworzenie Klubu Prywatnych Przedsiębiorców
4. Przygotowywanie wykształconych kadr
5. Rozwój rzemiosła, rękodzieła, turystyki i agroturystyki
6. Rozwój nowoczesnego przemysłu rolno – spoŜywczego
7. Utworzenie biura informacji gospodarczej
PODNIESIENIE ATRAKCYJNOŚCI GMINY
Gmina jak prawie wszystko we współczesnym świecie jest równieŜ towarem. Jej wartość
rynkowa zaleŜy od stanu środowiska naturalnego, wyposaŜenia w infrastrukturę techniczną i
oryginalność oferowanych usług. Wykreowanie więc interesującego wizerunku gminy staję
się sprawą pierwszoplanową. Twórzmy więc zatem gminę od innych piękniejszą.
1. Wykorzystując do tego celu zapisy „Strategii rozwoju województwa opolskiego”
dotyczące moŜliwości uzyskania praw miejskich dla miejscowości Polska Cerekiew.
2. Zagospodarowane Centrum Pałacowo – Parkowe i zabytkowy Rynek tworząc
niepowtarzalną atmosferę połączenia przeszłości z wymogami cywilizacyjnymi
Powinna tu powstać baza gastronomiczno – hotelowa a imprezy sobotnio – niedzielne
sprowadzać gości skorych do wydatkowania tu swoich pieniędzy
3. Na bazie znanego juŜ Klubu Sportowego „Lewada” zorganizować ośrodek jeździecki o
międzynarodowej randze. Są ludzie, są konie, są chęci. Reszta jest całkiem realna pod
warunkiem konsekwentnego dąŜenia do osiągnięcia celu.
Taka działalność juŜ dzisiaj wyróŜnia nas spośród innych gmin. Tą szansę musimy umieć
wykorzystać.
4. Walory krajobrazowe, trasy widokowe, dzikość przyrody to cechy Grzędzina okolic. Tu
poza nowoczesnym rolnictwem moŜe powstać kompleks gościnnych gospodarstw
agroturystycznych z klimatem sielskiej – anielskiej wsi.
5. Musimy popierać równieŜ pomysł przekształcenia Zamku w CięŜkowicach w obiekt o
charakterze kulturalnym gdzie właściciele planują połączenie elitarnej sztuki tj. baletu i
muzyki powaŜnej z edukacją młodzieŜy w tym zakresie i organizowaniem plenerów
malarskich i innych.
6. Stawy rybne istniejące juŜ mogą być w umiejętny sposób przekształcone w tereny
wędkarskie a potrawy rybne mogą stać się specjałem gminy.
Konsekwencją takiego myślenia będą następujące działania:
Cele strategiczne
1. Uzyskanie praw miejskich dla Polskiej Cerekwi
2. Utworzenie ośrodka jeździeckiego o randze międzynarodowej
3. Utworzyć Koło Gospodarstw Gościnnych skupiających rolników zainteresowanych
agroturystyką
4. Edukacja młodzieŜy i dorosłych /ekologia, rękodzieło/
5. Doprowadzenie do powstania Farmy Piękności
Cele operacyjne
1. Budowa dróg i chodników
2. Poprawa estetyki wsi
3. Zakładanie terenów zielonych i małej architektury ogrodowej
4. Infrastruktura sportowa i rekreacyjna
5. Rewitalizacja zabytków – centrum Polskiej Cerekwi
6. Pomoc przy utworzeniu prywatnego Domu Muzyki i Tańca w CięŜkowicach
7. ŚcieŜki rowerowe, piesze i inne atrakcje
8. Wypromowanie imprezy pt. „Jarmark Floriański”
9. Wykorzystanie kolei jako atrakcji turystycznej
10. Tworzenie warunków do rozwoju agroturystyki
11. Organizowanie festiwalu folkloru śląskiego
12. Wykorzystanie obszarów dzikości przyrody
13. Powstawanie hoteli, restauracji, kawiarenek i winiarni
14. Stylowe oświetlenie Rynku
15. Zbiornik retencyjny we Wroninie
16. Stawy rybne – wykorzystać do wędkowania i restauracje jako specjalność kuchni
17. Zagospodarowanie, sprzedaŜ lub rozbiórka obiektów komunalnych
REALIZACJA STRATEGII ROZWOJU GMINY POLSKA CEREKIEW
I SPOSÓB MONITOROWANIA
-
Strategia rozwoju gminy Polska Cerekiew na lata 2000 – 2015 jest podstawowym
dokumentem kierunkowym, wyznaczającym priorytety i główne cele strategiczne.
Stanowi ona podstawę do sporządzenia dokumentów operacyjnych określających sposób i
metody realizacji przedsięwzięć. Na jej bazie opracowany będzie plan rozwoju gminy
obejmujący zadania, terminy, środki i uczestników procesu.
- Realizacja strategii jest oparta o zasadę subsydiarności ( pomocniczości ) co oznacza, Ŝe
środki własne przeznaczone na rozwój musi wspierać budŜet państwa oraz środki z
funduszy Unii Europejskiej .
- Obowiązującą zasadą realizacji strategii winna być koncentracja, nakazująca skupienie
wysiłków całej społeczności na wybranych celach i obszarach priorytetowych.
Konieczne będzie więc uzyskanie szerokiego poparcia społecznego dla przyjętych
planów rozwoju gminy.
- W latach 2000 – 2002 konieczne będzie skoncentrowanie przewidywanych szczupłych
środków na realizację najwaŜniejszych zadań. Na podstawie diagnozy aktualnego stanu
oraz rozeznania w preferencjach samorządu gminy, jako najistotniejsze naleŜy uznać:
1) Opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla wsi Polska
Cerkiew
2)
Rozbudowa kanalizacji sanitarnej we wsiach Polska Cerekiew, CięŜkowice
3)
Modernizacja Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Polskiej Cerekwi
4)
Adaptacja części pomieszczeń Szkoły we Wroninie na Przedszkole
5)
Prywatyzacja i modernizacja ośrodków zdrowia we Wroninie i Polskiej Cerekwi
6)
Zorganizowanie selektywnej zbiórki odpadów
7)
Zagospodarowanie budynku przy ulicy Rynek 2 w Polskiej Cerekwi
8)
Remont i modernizacja dróg gminnych
9)
Realizowanie zadań przyjętych przez Radę Gminy a wynikających ze Strategii
międzygminnej, powiatowej lub wojewódzkiej.
10) Realizacja programu gospodarczego gminy przyjętego uchwałą Rady Gminy Nr 10 z
27.11.1998 r.
-
-
zgodnie z obowiązującym prawem samorząd gminy, a w jego imieniu Zarząd Gminy
odpowiada za kreowanie i realizację polityki rozwoju w gminie. Zarząd sprawuje równieŜ
nadzór merytoryczny nad działalnością instytucji lokalnych wdraŜających program
operacyjny w gminie. Koordynacja działań w tym obszarze będzie więc naleŜeć do
samorządu gminy.
Dla sporządzenia dokumentów operacyjnych określających zadania, terminy, sposoby i
metody realizacji przedsięwzięć Zarząd Gminy powoła Komitet Sterujący pod
przewodnictwem Wójta Gminy.
-
Prawidłowe wdraŜanie załoŜeń strategicznych jak i dokumentów operacyjnych podlegać
będą monitorowaniu przez Komisję BudŜetową Rady i raz w roku będzie przedmiotem
debaty na Sesji Rady Gminy. Na posiedzenie Komisji zaproszeni zostaną członkowie
Rady Liderów.