Czas na siew warzyw ozimych
Transkrypt
Czas na siew warzyw ozimych
Nr 08/2009 (60) www.wrp.pl Mgr inż. Cecylia Miłowana Uklańska, dr inż. Jan Krężel Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Strona Uprawa ozima jest jednym ze sposobów agrotechnicznego przyśpieszania zbiorów. Najbardziej rozpowszechnioną metodą przyśpieszonej produkcji warzyw jest jak najwcześniejszy siew lub sadzenie. Można także przyśpieszać plonowanie przez zastosowanie siewów letnich, jesiennych lub przedzimowych. Tego typu zabiegi dotyczą jedynie części gatunków. Czas na siew warzyw ozimych P óźnym latem można wysiewać cebulę, szpinak (Olbrzym Zimowy), sałatę zimową (Nasenna) lub odporne na proces jarowizacji odmiany kapusty głowiastej białej, a także roszponkę, rzodkiew i szczaw. Siew letni wyko- dową, przy rozstawie rzędów 15-20 cm, zaś między pasami 40-50 cm. Nasiona powinno się wysiewać na głębokość 2-3 cm. Wymagania pokarmowe szpinaku, w przeliczeniu na 1 dm3 gleby wynoszą: 50 mg N, 50-70 mg P, 175- Pole w rejonie Środy Wielkopolskiej. Cebule ozime Glacier i Swift. Foto Radosław Koberski (Bejo Zaden Poland). nuje się w lipcu lub sierpniu – jednak ta metoda jest rzadziej stosowana. Jesienią, od końca sierpnia do września, wysiewa się szpinak, marchew i pietruszkę, także sałatę i roszponkę. Termin siewu musi być tak dobrany, aby rośliny przezimowały w fazie siewek (rozwiniętych liścieni) lub małej rozety liści (faza kilku liści właściwych). Liściowe oziminy Norma wysiewu wynosi 20-40 kg nasion na hektar, a zwiększenie jej wpływa na uzyskanie roślin o pokroju wzniesionym, co ułatwia przeprowadzenie zbioru maszynowego. Niestety gęstszy wysiew wpływa także na zwiększenie zawartości azotanów w liściach szpinaku. Może być on uprawiany metodą rzędową lub pasowo-rzę- 200 mg K, 60-120 mg Mg oraz 1000-2000 mg Ca. Zasobność gleby powinna być oznaczona przed siewem nasion, aby można było zastosować odpowiednie dawki nawozów. Azot najlepiej zastosować w postaci siarczanu amonu, w dawce dzielonej – połowę przedsiewnie, resztę wiosną pogłównie, w jednej lub dwóch dawkach. Nawożenie powinno się zakończyć na 4-5 tygodni przed planowanym zbiorem. Jeżeli nie wykonujemy analizy chemicznej gleby, to orientacyjna ilość azotu wynosi 30-60 kg N/ha, fosforu 3070 kg P2O5/ha, zaś potasu 80-150 kg K2O/ha. Odczyn gleby (pH) pod uprawę szpinaku powinien wynosić 6,5-7,0, bowiem warzywo to jest bardzo wrażliwe na zmiany odczynu gleby. Przy zbyt niskim pH kumuluje zwiększone ilości azotanów w liściach. Jest on jednak wrażliwy na świeże wapnowanie, stąd zabieg ten powinien być przeprowadzany pod przedplon. Szpinak korzystnie reaguje na nawożenie organiczne, może być uprawiany w I roku po oborniku. Pielęgnacja uprawy polega na spulchnianiu i odchwaszczaniu międzyrzędzi. Stosować można odchwaszczanie mechaniczne lub chemiczne, z zastosowaniem herbicydów przed siewem lub najpóźniej do 3 dni po siewie, zgodnie z Programem Ochrony Warzyw. Aby zapewnić roślinom lepsze warunki zimowania, można zastosować ściółki organiczne, np. słomę, łęty czy słomiasty obornik. Wiosną, celem przyśpieszenia wzrostu roślin, można zastosować agrowłókninę o masie 17 g/m2, nakładaną po wykonaniu nawożenia azotem i utrzymywaną na nich przez 2-3 tygodnie. Cebula ozima Ozimą uprawę cebuli rozpoczyna się w II dekadzie sierpnia. Siew nasion najlepiej jest przeprowadzić w terminie 10-25 VIII. Gleba powinna być wilgotna, starannie uprawiona, o dobrej strukturze. Rośliny przed nadejściem mrozów (do końca listopada) powinny wytworzyć 3-4 liście, zaś łodyga rzekoma powinna mieć średnicę 5-8 mm. Podobnie jak w przypadku szpinaku, zbyt wczesny wysiew może powodować zniżkę plonu wskutek jarowizacji roślin, zbyt późny zaś zwiększy ryzyko ich wymarznięcia. Do uprawy ozimej wykorzystywane są odmiany, które charakteryzują się mrozoodpornością i są roślinami dnia krótkiego, tworzącymi zgrubienia cebul już przy 10-14 godzinnym dniu, przy względnie niskich temperaturach. Nie powinny one mieć tendencji do wybijania w pędy kwiatostanowe po przezimowaniu. Dodatkowo powinny być plenne i odporne na choroby. Należą do nich odmiany takie jak: Glacier, Imai Early Yellow, Wolf F1, Omega (bardzo wczesne), Ibis F1, Swift, Amigo F1 (wczesne), Agra, Alix, Tinasa F1 (średnio wczesne) czy Labrador, Pinguin Winter (odm. późne). Do ozimej uprawy szpinaku nadają się odmiany: Asta F1, Greta F1, Orbita F1, Matador, Olbrzym Zimowy, Lagos F1, Markiza F1, Sporter F1 oraz Ventus F1. Charakteryzują się one dobrą wytrzymałością na mróz, małą skłonnością do wybijania w pędy kwiatostanowe, małą tendencją do akumulacji azotanów oraz dużą dynamiką wzrostu. Nasiona szpinaku wysiewa się od III dekady sierpnia do połowy września, tak by rośliny przezimowały w fazie 3-4 liści właściwych. W takiej fazie znoszą one spadki temperatur nawet do -10°C przy bezśnieżnej zimie. Zbyt wczesny lub zbyt późny wysiew nasion może spowodować obniżenie mrozoodporności roślin. Norma wysiewu nasion wynosi 3,5-4,5 kg/ha. Wysiewa się je na głębokość 2-3,5 cm, w zależności od rodzaju gleby. Wysiew jest najczęściej pasowo-rzędowy, w pasach o szerokości 135-150 cm, z rzędami co 20-40 cm. Zwiększenie liczby rzędów przy niezmienionej normie wysiewu pozwala uzyskać mniejsze zagęszczenie w rzędach, przez co uzyskuje się bardziej wyrównane pod względem wielkości cebule. Nawożenie cebuli powinno być poprzedzone analizą gleby, którą wykonuje się dwukrotnie: po zbiorze przedplonu oraz na wiosnę. W oparciu o wyniki analizy przeprowadza się nawożenie, aby doprowadzić zawartość składników pokarmowych do poziomu 80-100 mg N-NO 3, 70-90 mg P, 130-190 mg K, 60-80 mg Mg oraz 1000-1500 mg Ca w 1 dm3 gleby. Jeśli nie wykonano analizy chemicznej gleby, to orientacyjne artykuł sponsorowany Glacier na polu w Topoli Królewskiej k/ Łęczycy. Foto Karol Pytkowski (Bejo Zaden Poland). dawki nawozów wynoszą: 80-150 kg N/ha, 100-150 kg P 2O 5/ha, oraz 80-150 kg K 2O/ha. Nawozy fosforowe i potasowe stosuje się przedsiewnie, natomiast azotowe należy podzielić na dawkę przedsiewną, stanowiącą 1/3 całej dawki oraz na 2 dawki pogłówne, z zachowaniem 2-3 tygodniowego odstępu. Optymalne pH powinno wynosić 6,5-7,8. Cebula należy jednak do roślin bardzo wrażliwych na świeże wapnowanie, stąd regulacja odczynu gleby powinna być przeprowadzona na rok przed planowaną uprawą. Ze względu na niewielki system korzeniowy cebula dobrze reaguje na nawożenie organiczne w postaci obornika, w dawce 20-35 t/ha. W zależności od klasy gleby może być uprawiana w I lub II roku po oborniku. n Okres pożniwny jest najlepszą porą na stosowanie pożytecznych mikroorganizmów w uprawie gleby. Na pola wywożone są obornik, gnojowica, przyorywane są resztki pożniwne - doskonały pokarm dla gleb, gdy ulegnie humifikacji a nie zagniwaniu. Gleba to ustrój ożywiony A by zapobiec coraz częstszemu ich wyorywaniu w stanie niezbyt rozłożonym, czy też pleśnieniu i gniciu, bardzo ważnym jest wprowadzenie do gleby pożytecznych mikroorganizmów zawartych w preparacie EM-FarmingTM. W powstawaniu gleby i jej życiu wiodącą rolę odgrywają mikroorganizmy. Odpowiednia zawartość próchnicy (minimum 3%) i bogate życie biologiczne z dominacją pożytecznej mikroflory oznacza obecność na 1 ha w warstwie ornej od ok. 15 do 20 ton mikroorganizmów. Ta potężna „naturalna fabryka biologiczna” zabezpiecza rośliny w składniki odżywcze, a zarazem chroni przed dostępem mikroorganizmów chorobotwórczych. Gleba mineralna - pozbawiona próchnicy, a tym samym zawierająca niewielkie ilości mikroflory, w dodatku najczęściej o dominacji szkodliwej wobec roślin, nawet bardzo zasobna w azotany, fosforany, związki potasu, magnezu, wapnia i inne, i często o odpowiednim pH, jest coraz trudniejsza do uprawy. Rolnik zachęcany nowoczesnymi technologiami zwiększającymi plony roślin, słucha porad doradców i stosuje ich zalecenia w swoim gospodarstwie wierząc, że są właściwe i postępowe. W konsekwencji coraz bardziej chemizuje (kilkanaście zabiegów chemicznych w sezonie) swoje pola i uprawy, wapnuje i orze coraz głębiej. Im więcej, tym uboższe życie biologiczne gleby. Wiele związków chemicznych wniesionych w tych zabiegach trudno ulega biodegradacji, co powoduje zachwianie równowagi w naturalnych ekosystemach. W glebach zmęczonych ubożeje mikroflora, co lawinowo zwiększa obecność substancji toksycznych nie tylko wobec roślin. Mikroorganizmy zawarte w EM-FarmingTM przywracają w mikroflorze gleby najbardziej optymalne warunki rozwoju uprawianych roślin. Przede wszystkim regenerują glebę, odtwarzając jej siłę rodną, Przyspieszają rozkład materii organicznej. Aktywizują i stabilizują procesy próchnicotwórcze. Wypierają zagniwanie. Gleba odzyskuje zdolność samooczyszczania z substancji szkodliwych, toksycznych. Zdecydowanie poprawia się jej struktura, a przez to regulują się stosunki powietrznowodne. Dzięki odbudowującej się strukturze gruzełkowatej gleby, roślina ma szansę na silniejszą rozbudowę swojego systemu korzeniowego. Wprowadzenie EM-FarmingTM do gleby skutkuje wyparciem drobnoustrojów szkodliwych wobec roślin, co pozwala między innymi na zmniejszenie lub całkowite wyeliminowanie z agrotechniki stosowania zapraw chemicznych. Preparat EM-FarmingTM w dużej mierze podnosi wartość użytkową gleby, dzięki czemu wpływa na poprawę wyników ekonomicznych gospodarstwa. Więcej informacji: 0 601 65 75 85 EG/WRP