Spis treści
Transkrypt
Spis treści
Sikorski M.: Interakcja człowiek-komputer. Wyd. PJWSTK Warszawa, 2010. ISBN 978-83-89244-93-2 Spis tre±ci 1 Wprowadzenie do projektowania interakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1.1 HCI w projekcie informatycznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 1.2 Funkcjonalno±¢, u»yteczno±¢ i ergonomia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 1.3 Modele interakcji czªowiek-komputer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.4 1.3.1 Model czªowiek-praca-±rodowisko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1.3.2 Model interakcji czªowiek-komputer wedªug ACM . . . . . 10 Metodyka projektowania interakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 2 Charakterystyki u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 2.1 Wybrane modele zachowa« u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 2.1.1 Model Normana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 2.1.2 Model Rasmussena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Przetwarzanie informacji przez czªowieka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 2.2.1 Model Human Information Processor . . . . . . . . . . . . . . . . 24 2.2.2 Percepcja i zmysªy: wzrok, sªuch, dotyk . . . . . . . . . . . . . . 25 2.2.3 Pami¦¢ i uwaga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Podejmowanie decyzji, rozwi¡zywanie problemów i uczenie si¦ . 33 2.3.1 Podejmowanie decyzji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 2.3.2 Rozwi¡zywanie problemów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 2.3.3 Uczenie si¦ i modele mentalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Ruch i manipulacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 2.4.1 Prawo Fittsa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 2.4.2 Model KLM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 2.4.3 Model GOMS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 2.5 Bª¦dy ludzkie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 2.6 Emocje i odczucia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 2.7 Zalecenia do projektowania interakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 2.7.1 Odpowiednie wsparcie zada« roboczych . . . . . . . . . . . . . . 52 2.7.2 Wªa±ciwo±ci czªowieka w stosunku do komputera . . . . . . 52 2.2 2.3 2.4 VI Spis tre±ci 2.7.3 Uwzgl¦dnienie ogranicze« czªowieka . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 2.7.4 Zapewnienie przyjemno±ci obsªugi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 2.7.5 Szerokie i wieloaspektowe spojrzenie na zachowania czªowieka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 3 Interfejs GUI: wytyczne i zasady projektowania . . . . . . . . . . . 59 3.1 Wytyczne, zasady i wymagania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 3.2 Wymagania normatywne dla jako±ci oprogramowania . . . . . . . . 60 3.3 Zasady projektowania interakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 3.3.1 Heurystyki Nielsena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 3.3.2 Zasady dodatkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 3.4 Kryteria oceny interakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 3.5 Ocena interfejsu u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 3.5.1 Ocena ekspercka - analityczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 3.5.2 Inspekcje, przegl¡dy i listy kontrolne . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 3.5.3 Oceny porównawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 4 Interfejs GUI: metody realizacji dialogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 4.1 4.2 4.3 4.4 Koncepcje interfejsu u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 4.1.1 Ewolucja interfejsów u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 4.1.2 Wzorzec projektowania MVC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 4.1.3 Model warstwowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 Realizacja dialogu u»ytkownik-system . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 4.2.1 Graczny interfejs u»ytkownika i jego elementy . . . . . . . . 88 4.2.2 Wybrane metody realizacji dialogu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Projektowanie graczne interfejsu u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . 101 4.3.1 Zasady projektowania gracznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 4.3.2 Wzorce, standardy i przewodniki stylu . . . . . . . . . . . . . . . 106 4.3.3 Pomoce do projektowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Nowe rozwi¡zania interakcji - wybrane trendy . . . . . . . . . . . . . . . 109 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 5 Interfejs WWW: wytyczne i zasady projektowania . . . . . . . . . 119 5.1 Specyka interakcji u»ytkownika z rozwi¡zaniami WWW . . . . . 119 5.1.1 Terminologia i rodzaje serwisów WWW . . . . . . . . . . . . . . 119 5.1.2 Specyka interakcji z serwisami WWW . . . . . . . . . . . . . . 122 5.2 Wytyczne, wymagania i standardy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 5.3 Ocena interfejsu WWW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 5.3.1 Ocena ekspercka - analityczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 5.3.2 Inspekcje, przegl¡dy i listy kontrolne . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 5.3.3 Oceny porównawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 Spis tre±ci VII Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 6 Interfejs WWW: metody realizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 6.1 Metodyka projektowania serwisów WWW . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 6.2 Wybrane zagadnienia projektowania interfejsu WWW . . . . . . . . . 143 6.2.1 Ukªad strony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 6.2.2 U»ycie graki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 6.2.3 Tekst i typograa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 6.2.4 Nawigacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 6.2.5 Formularze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 6.2.6 Interaktywno±¢ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 6.2.7 Profesjonalizm i wiarygodno±¢ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 6.2.8 Dost¦pno±¢ dla niedowidz¡cych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 6.3 Pomoce do projektowania interfejsu WWW . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 6.4 Trendy i innowacje w rozwoju interfejsów WWW . . . . . . . . . . . . 163 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 7 Podej±cie UCD: metodyka projektowania i okre±lanie wymaga« . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 7.1 Podstawy projektowania technicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 7.2 Modele cyklu »ycia oprogramowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 7.3 7.4 7.2.1 Model kaskadowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 7.2.2 Model V . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 7.2.3 Model spiralny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174 7.2.4 Model prototypowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 7.2.5 Model Rational Unied Process (RUP) . . . . . . . . . . . . . . . 176 7.2.6 Model programowania ekstremalnego . . . . . . . . . . . . . . . . 177 Zarz¡dzanie jako±ci¡ w projektach informatycznych . . . . . . . . . . 178 7.3.1 Podstawy zarz¡dzania jako±ci¡ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 7.3.2 Normy serii ISO 9000 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 7.3.3 Model CMMI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 182 Podej±cie projektowe UCD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 7.4.1 Iteracyjny proces projektowania wedªug normy ISO 13407 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 7.4.2 7.5 Istota podej±cia projektowego UCD . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Okre±lanie wymaga« . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 7.5.1 Rodzaje wymaga« . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 7.5.2 Pozyskiwanie wymaga« . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189 7.5.3 Specykowanie wymaga« . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 7.5.4 Problemy w zarz¡dzaniu wymaganiami . . . . . . . . . . . . . . . 193 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 VIII 8 Spis tre±ci Podej±cie UCD: poznawanie u»ytkowników . . . . . . . . . . . . . . . . 197 8.1 8.2 8.3 Cel i zakres analizy kontekstu u»ytkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . 197 8.1.1 Opis charakterystyk u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 8.1.2 Opis zada« u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199 8.1.3 Opis warunków ±rodowiska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 Pozyskiwanie danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201 8.2.1 Techniki pozyskiwania danych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201 8.2.2 Trudno±ci w pozyskiwaniu danych od u»ytkowników . . . 204 Wybrane techniki opisu i analizy zada« u»ytkownika . . . . . . . . . 205 8.3.1 Scenariusze u»ycia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 8.3.2 Przypadki u»ycia w formie listy numerowanej . . . . . . . . . 206 8.3.3 Uproszczone przypadki u»ycia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 8.3.4 Analiza HTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207 8.3.5 Diagramy przypadków u»ycia UML . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210 8.3.6 Diagramy opisuj¡ce dynamik¦ systemu . . . . . . . . . . . . . . . 211 8.3.7 Mapy procesów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 8.3.8 Technika Rich Picture . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 9 Podej±cie UCD: projekt koncepcyjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 9.1 Metodyka projektowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 9.1.1 9.1.2 Cykl projektowania iteracyjnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 Powi¡zanie podej±cia UCD ze ±rodowiskiem projektowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 9.2 Koncepcja produktu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 9.2.1 9.2.2 Opracowanie planu produktu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 Metoda QFD - okre±lanie charakterystyk jako±ci produktu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 9.3 9.4 Projektowanie interakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 9.3.1 Prace przygotowawcze i wybór standardów projektowych223 9.3.2 Opracowanie ogólnej koncepcji interakcji . . . . . . . . . . . . . 226 9.3.3 Okre±lenie u»ytkowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 9.3.4 Modelowanie zada« u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228 9.3.5 Modelowanie obiektów u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 9.3.6 Projektowanie interfejsu u»ytkownika . . . . . . . . . . . . . . . . 231 Wspóªpraca z u»ytkownikami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 9.4.1 Prole u»ytkownika - persona 9.4.2 Szkice odr¦czne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 9.4.3 Mind Mapping . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235 9.4.4 Sortowanie kart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236 9.4.5 Metody warsztatowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238 9.4.6 Ocena koncepcji produktu/interakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . 239 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241 Spis tre±ci 10 IX Podej±cie UCD: prototypowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 10.1 Metodyka prototypowania interfejsu u»ytkownika . . . . . . . . . . . . 243 10.1.1 Prototypowanie w podej±ciu UCD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 10.1.2 Rodzaje prototypów interfejsu u»ytkownika . . . . . . . . . . . 244 10.1.3 Zalety i wady prototypowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245 10.1.4 Typowe ±cie»ki prototypowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246 10.2 Prototypy wst¦pne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247 10.2.1 Szkice odr¦czne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247 10.2.2 Prototypy szkieletowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247 10.2.3 Prototypy sekwencyjne rysowane (storyboards) . . . . . . 249 10.2.4 Prototypy papierowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249 10.3 Prototypy szczegóªowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251 10.3.1 Charakterystyka prototypów szczegóªowych . . . . . . . . . . . 251 10.3.2 Narz¦dzia do budowy prototypów ekranowych . . . . . . . . 252 10.4 Wspóªpraca z u»ytkownikami podczas prototypowania . . . . . . . . 255 10.4.1 W¦drówka poznawcza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255 10.4.2 Metoda Czarnoksi¦»nik z Oz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256 10.4.3 Prezentacja prototypu grupie u»ytkowników . . . . . . . . . . 257 10.4.4 Testy u»yteczno±ci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261 11 Podej±cie UCD: testowanie i ocena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 11.1 Rola testowania i oceny w podej±ciu UCD . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 11.2 Oceny eksperckie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 11.2.1 Ocena analityczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266 11.2.2 Ocena przy pomocy modeli KLM i GOMS . . . . . . . . . . . . 266 11.2.3 Ocena heurystyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266 11.2.4 Oceny inspekcyjne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 11.3 Oceny z udziaªem u»ytkowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 11.3.1 Ocena przez obserwacj¦ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267 11.3.2 Testy u»yteczno±ci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268 11.4 Oceny eksperymentalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272 11.5 Planowanie testów i ocen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273 11.6 Wybór metod testowania i oceny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279 12 Podej±cie UCD: pozyskiwanie danych do oceny . . . . . . . . . . . . 281 12.1 Ocena ekspercka - heurystyczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281 12.1.1 Technika realizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281 12.1.2 Efektywno±¢ oceny heurystycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282 12.2 Oceny z udziaªem u»ytkowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285 12.2.1 Przygotowanie i organizacja testu u»yteczno±ci . . . . . . . . 285 12.2.2 Wybrane techniki rejestracji danych . . . . . . . . . . . . . . . . . 291 X Spis tre±ci 12.2.3 Ankietowe metody zbierania danych . . . . . . . . . . . . . . . . . 296 12.3 Badania eksperymentalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305 13 Podej±cie UCD: wnioski i opracowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307 13.1 Ogólne zasady opracowywania wyników z oceny . . . . . . . . . . . . . 307 13.1.1 Rodzaje wyników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307 13.1.2 Prezentacja wyników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 307 13.1.3 Wiarygodno±¢ i wyd¹wi¦k raportu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 310 13.1.4 Formuªowanie planów poprawy: produkt i proces . . . . . . 310 13.2 Raporty z ocen i testów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311 13.2.1 Standard CIF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 311 13.2.2 Raporty z ocen eksperckich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 13.2.3 Raporty z bada« ankietowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313 13.2.4 Raporty z testów u»yteczno±ci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 313 13.3 Formy prezentacji wyników oceny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314 13.3.1 Raporty tekstowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 314 13.3.2 Prezentacje PowerPoint . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315 13.3.3 Prezentacje lmowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316 13.3.4 Opracowania w Intranecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319 14 Podej±cie UCD: zastosowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321 14.1 Wybrane obszary zastosowa« UCD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321 14.2 Metody wspóªpracy z projektantami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 322 14.3 Usªugi w zakresie doskonalenia u»yteczno±ci . . . . . . . . . . . . . . . . 326 14.4 Projekty badawcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327 Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 329 15 Podej±cie UCD: eksploatacja i doskonalenie . . . . . . . . . . . . . . . . 331 15.1 Faza eksploatacji systemu informatycznego . . . . . . . . . . . . . . . . . 331 15.1.1 Specyka fazy eksploatacji systemu informatycznego . . . 331 15.1.2 Strategie wdra»ania nowych rozwi¡za« informatycznych 332 15.2 Modernizacje i doskonalenie systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 332 15.2.1 Rodzaje modernizacji systemów informatycznych . . . . . . 332 15.2.2 Oceny i monitoring jako±ci eksploatowanych rozwi¡za« . 333 15.3 Usªugi IT dla u»ytkowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336 15.3.1 Rodzaje usªug IT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 336 15.3.2 Wymagania jako±ci usªug IT wedªug ITIL . . . . . . . . . . . . 337 15.3.3 Oczekiwania u»ytkowników dotycz¡ce jako±ci usªug IT . 338 15.3.4 Organizacja wspóªpracy z u»ytkownikami . . . . . . . . . . . . . 339 15.3.5 Ocena jako±ci usªug IT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339 Spis tre±ci XI Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343 16 Zako«czenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345