Filatelista 1982.15

ifLA(.14-4, /4(
POLSKIEGO ZWitIZKU rilATELISTuW
1-15 LISTOPADA 1982
Nr 15 (635) Rok XXIX
Cena 20 zł
Filatelistyczne ślady polskości
w czasie zaborów
Zwiedzających wystawy filatelistyczne niejednokrotnie nuży monotonia eksponatów. Powtarzające się w kilku wariantach układy eksponatów powodują zmęczenie
oczu i stopniowe zniechęcenie do oglądania. Gdzie leży przyczyna — chyba w bezkrytycznym kopiowaniu „medalowych" zbiorów, a tyle jest nowych ciekawych tematów", jeszcze nie opatrzonych i nie wymagających wielkiego wysiłku i wielkich
nakładów finansowych. Jednym z nich jest właśnie temat podany w tytule informacji. Eksponat opracowany z kasowanych znaczków i całostek oraz kasowników,
nawet przy obecnym braku łatwo dostępnych walorów filateliStycznych, zapewni
mu ocenę medalową na wystawie.
fot. 1
eriopCsOdelii ^ Karto
•
ryu k..P.42.1,2
o=,4
i
22'•
Kongres Wiedeński (IX.1814—V1.1915) był
w pewnej mierze zamiknięcieca epoj, porozbiorowej i epoki walk -napoleońskich o odrodzenie Królestwa Obojga Narodów.
Kongres ustalił nowy podatni Europy,
m.in. na mocy decyzji z 9 maja 181-5 roku
utworzono z ziem Księstwa Warszawskiego
(1-807--1815) Królestwo Polskie w unii Persanalnej z Cesarstwem Rosyjskim, Wielkie
Księstwo Poznańskie w ramach pruskiej
monarchii Hohenzollernów oraz Rzeczpospolitą Krakowską pod opieką trzech mocarstw zaborczych. Reszta Ziem Polskich została zintegrowana z ziemiami zaborców.
Był to taktycznie czwarty rozbiór Polski.
Zarządy Pocztowe działające na Ziemiach
Polskich miały od -pierwszego rozbioru (1772)
,
charakter zaborczy i działał y w ramach
państwowości zaborców.
Zmiany graniczne spowodowaane U (1703)
i III (1795) rozbiorem nie miały na to -zadnogo 'wpływu.
ZA,BOR
Pruski Zarząd Pocztowy przez cały okres
swej działalności na terenie Wielkopolski,
Pomorza i Sląska (1572.--1919/20), a także
czasowo Mazowsza i Suwalszczymy, kierując
się zasadą' polnej germanizacji pozyskanych
ziem,' nie- dopuścił -do występowania jakichkolwiek śladów polskości w urzędowej dnialotności .poczty. Jedyne co mogłoby świadczyć, że ziemie te są nadal etnicznie Polskie
to przymiotnik ,polnische" w nazwach nielicznych miejscowości, gdzie były -usytuowane urzędy pocztowe.
Poniż.sze miejscowości, od -momentu zainstalowania w nich urzędów pocztowych, nosiły niezmiennie w swej nazwie Przymiotnik „polnische":
eonasche Crone — Koronowo, woj. podkosiła
Polnische ~Lennem — Sydw. woj. Wrocław
Poln1sehe Fusioeck — iłowiec, woj. Koszalin
eonowi. Brzozie — Brzozie, 440j. Toruń
Polnisehe (Choin — Cekeyn, woj. KYdBoszrz
Polnisene Wilko — Wilkowo Polskie, woj. Leszno
Polnkehe Neuldrohen — Polska Cerkiew, woj.
Opole.
Pisze o VIZI. obszernie Janusz Księoki,.
Bronisław Brzozowski, podaje zaś nazwy
41 miejscowości położonych w Zaborze. Pruskim, gdzie przez szereg lat był 51,0501T.11Y
przymiotnik „potnione" nie wiadomo jednak czy w -każdej z nin był zainstalowany
f--
kerkrii?irie2
Li, keikeey.
nous,
tot. 2
int.
4
fot. 6
urząd pocztowy, a to ma dla nas podstawowe znaczenie,
Tadeusz Nowy w swej pracy pt. „Pruskie
kasowniki numerowe na Ziemiach Polskich"
(Wrocław 1095), podając wykaz wszystkich
pruskich kasowników numerowych, wymienia szereg miejscowości o brzmieniu czysto
polskim, w których mieściły się urzędy pocztowe:
Owcy. — Barcin 16. pow. bechtał kas, nr 59
Okazowo — 140,lanOWO Stare 15. pow. Kutno> kas.
nr 151
Brajlu — Wolin (d. pow. Kępce) kat. nr 173
nok — Buk (d. pow. Nowy TonsySt) kas. nr 207
CzenspIn — Czempin (d. pow. Kutolani Ba, nr 254
Czersk — rzeko (d. pow. ChOjniCe) kas. nr 206
i Inne.
Nazwy szeregu tych miejscowości i wielu
innych, na skutek tzw. „chrztów bisinarkow-.
chich" nie przetrwały w owym historycznym
brzmieniu do chwili odzyskania niepodległości przez -Polskę. Wszystkie zaś wstały czasowo zniemczone w okresie II wojny światoWej.
O zapędach germanizacyjnych najlepiej
świadczy przemianowanie pogranicznych
Pyzdr na Pejsern zaraz na początku I wojny światowej, mimo iż znajdowały się na terenie Królestwa Kongresowego.
zAisOn -W 3'1 BFACó1
Władze austriackie po okresie bezwzględnej germanizacji, mającej na celu zintegrowanie ząbranych Ziem Polskich z wielonaro-
338
dowym organizmem Cesarstwa Habsburgów.
przy końcu XIX wieka zmieniły linię postępowania i dopuściły polskie napisy na urzędowych drukach pocztowych (od 1871 r.).
Misio to miejsce na sekretnikach pocztowych emitowanych w latach 1886, 1890
i 1898/99 tj. W okresie panowania cesarza
Franciszka Józefa (fot. 1) oraz także na kartach pocZtowych różnych edycji w latach
1871-1314' (fot. 2-0).
Dla obszaru Malopalski, nazwanej przez
zaborców „Galicją" (od znajdującego się niegdyś na poludniu tych ziem Księstwa Halicko-Włodzinnerskiego) napisy objaśniające
podawano w dwóch wersjach: w jęz. niemieckim i polskim oraz w jęz. niemieckim.
polskim i ukraińskisn (kit. O). ,Ten sam system zastosowano dla druków stanowiących
pokwitowania w padane telegramy oraz druków stanowiących przekazy paczkowe, na
których wydrukowano znak opiaty skarbowej, często traktowany przez zbieraczy mylMe jako znak opiaty pocztowej.
onettootoir,rtartr
1..ada kot,
T6CiNOti
19. 1869. 3 Kun. 1-laAnc,,arKu Ka ns.
00009 snopem meo 535.
APPECtiOr0 CTORA 8APLi1A561
3snpacii3O
28. 1891. 3 zoo. fisnorneinn na nie
ctopoHe
406 06
1889 ropa (19? 9) na pycznoin n nom,
CKOM .3b11.2 neon., : •
. 6Z5
Wati
61165 MO.
A.'471;to.;;;:7266666,6 ;L:k
iI
jl
r
s^../Sney,jr....
Kap, ropre ron t,,riOlu.
fot.
fot. 6
tost. I
TABOR ROSYJSKI
Losy służby pocztowej w zaborze rosyjskim potoczyły .51Q nieco inaczej Mi w innych zaborach. Obszary Ziem Polskich Włączone do Cesarstwa byty systematycznie rusyfikowane w przeciwieństwie do obszarów
Królestwa Polskiego, zwanego także Kongresowym, które 'zachowało początkowo szeroką — póżniej coraz bardziej się zaweżającą —
gospodarczą i administracyjną SaMOdziel-
ność. Powstanie listopadowe 1831 r. 1 jego
klęska przyniosły likwidację tej ograniczonej
samodzielności narodowej. W okresie rządów
margrabiego A. Wielopolskiego zainicjowano
odbudowę autonomii, także i pocztowej. Została ona przerwana klęską powstania styczniowego 1863 roku.
W okresie odbudowy autonomii poczta
Królestwa uzyskala bardzo dużą samodzielność organizacyjną I z tego okresu pochodzą
odciski stempli urzędowych, zastępujących
znak oploty oraz znaki opiaty dla kopert
pocztowych miejscowych i 'zamiejscowych
(fot. 7), gdzie na piersiach orla carskiego
widnieje biały orzeł, zaś teksty napisów są
dwujęzyczne: polsko-rosyjskie.
Calostki z tymi znakami opiaty (Ck 1-5)
są pozycjami .b. trudnymi do osiągnięcia dla
przeciętnego zbieracza, ale czasem można na
nie przypadkowo natrafić. Wydano także w
tym okresie znaczek pocztowy zwany POLSKA nr 1 z napisami polsko-rosyjskimi i białym szlem na piersi orla rosyjskiego. W roku '1933 artykuł Stanisława Salikiera, warszawskiego zbieracza, pt. „Czy Polska nr 1
jest znaczkiem polskim?" (Ilustr. Kurier Pilak r. 10, 1933, nr M, str. 34) wywołał ogromną burzę w polskim świecie filatelistycznym.
339
Autor nie mając kulis wydania znaczka, wanym tekstem rosyjsko-polskim. Kartka ta,
autorytatywnie twierdził, że jest to znaczek 'kiłkakrotnie wznawiana, ukazała się w 1849
zaborcy kwestionował jego polskość. Sta- reku jako „list otwarty"; spotniała ona rolę
nowczej odprawy „odkrywcy" udzielił Sta- dwustronnego informatora warszawskiego
nisław Rembielinski w artykule „Nieslycha- biura adresowego.
ne wystąpienie" -Mustr. Wiad. Filet. r. 3,
Stanisław Zólkiewski
d933, nr 25, s. 10-11). Zagadnienie definitywnie wyjaśnił w .1960 roku Aleksander
Stulejko w artykule pt. „Polska nr I — Kiedy
i P. „Zbiór dokumentuJaey taryfę poestoter,
zatwierdzono znaczek?" (Filatelista, r. 13, „Filatelista., r. 28, 1981,
s. 93-94.
polsid
— nery pazwach
d seowości na ziemiach pod zaborem ruskim%mięt1966, nr 4, ;dr. 63/64). W 1866 roku Zar zą d
..51Pocztowy Królestwa staje się Zachodnim ideusta" . 25,
t 1915, s. an,
t „Polskie Wrota" — „Filatelista", r. 27, 1980
Okręgiem Pocztowym poczty rosyjskiej. Jes.
119120.
dynym śladem polskości z tego okresu jest
t Katalog Spec. Znaków Poczt, Ziem Pol. —
(fot. 8) rosyjska kartka pocztowa z wydruko- Tom 1, str. 59-81.
60 log poczgy morskiej w ZSRR
prowokują do kaci,
W SZELKIE
refleksji. Z takiej okazji korzysta- dowat.go i
roeznice
— na Bałtyku, bv Basenie Oceanu Lona Dalekim Wschodzie.
Pierwsze poczty mornkie na pokładach
jąc chciałbym przedstawić krótki zarys
zorganizowano w drugiej połowie lat
historii poczty morskiej Związku Ra- statków
sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Wozowadzieckiego. Materiału filatelistycznego dzano kolejnymi rozporządzeniami zmieniająw tej dziedzinie mamy pod dostatkiem ce się typy datownjków. Niektóre z nich -doi jest bardzo interesujący, a w polącze- trwały „do początku lat dwudziestych naszego
a więc występują w okresie nas lnieniu ze maczkami i całostkąmi tworzy wieku,
resującym. Byty to na ogól stemple owalne
możliwości kształtowania ,również zbio- z poprzeczką, z „podaną trasą w części górnej, a. dołem skrót PAROCH. i litera wyróżrów tematycznych.
niająca (fot. 1). Ale znane są także stemple
Jak wiadomo, terytorium ZSRR otoczone darwohrączkowe „koliste z poprzeczką i napijest -wieloma morzami oraz ma liczne dostęp- sami„ jak typ owalny <fot. 2).
ne dla transportu wodnego rzeki, co sprzyja
Dokumentacja filatelistyczna okresu mięrozwojowi, żeglugi morskiej i śródlądowej.
dzywojennego jest bardzo „Skąpa i wymaga
Potrzeby handlu korzystającego z dróg woddalszych badan. Zasygnalizuję tutaj tylko, że
nych wymagały także rozbudowy sieci konowszy typ stempli z lat trzydziestych mial
munikacji pocztowej. Największy rozwój
kształt kolisty i był jednoobrączkowy z okienpoczt pływających zaznaczył się w rejonach,
kiem na datę <fot. 3). Nowością byto tutaj
gdzie warunki klimatyczne byty najbardziej
wprowadzenie oznaczenia stempla herbem
sprzyjające. A więc na morzach Czarnym,
państwa ze skrótem SSSR, oprócz brasy poczAzowskim, Kaspijskim, Wołdze i tej dopłytowej i nazwy statku oraz wyróżników.
wach. A także w mniej dogodnych warumStemple według tego wzoru WystePuia,
drobnymi zmianami w średnicy i napisach,
-do końca lat Siedemdziesiątych.
Wspomniane ipowyżej stemple pochodzą ze
statków utrzymujących stale potoczenia pocztowe, a -głównie z linii Odessa — Batami „na
Morzu Czarnym. Zane sa ze-statków ,,Krym"
„Gruzja", „Abchazja", „Adżaria", „Armenia"
Z omawianego Okresu pochodzi także stempel specjalny z pokładu lodołamacza „Malygin". Stosowany był z okazji rejsu arktycznego, w czasie którego wymieniono Pocztę ze
sterowcem „Graf Zeppelin" będącym w drodze do Ziemi Franciszka Józefa. Przesyłki
dostarczone na pokładzie „Małygina" do
miejsca spotkania otrzymały -odcisk stempla
z datą 18 VIII 31, natomiast —Przeje-te ze
sterowca stemplowano tymże 'datownikiem
27 VIII 31, używając go w charakterze stempla wymiany Ipoczty. Była to W swoim czasie
głośna w świecie filatelistycznym impreza
i miała bardzo liczną dokumentację.
340
C*Cp
tb
7
.,toP
`' 9.947.:
4.4
•."-
37,
Bq'TS'
8
1 2- 277
12
iznitOZ9AtYgesaklaś
V°
:.,,
..,,>, •-..
"-_,..it-.;..,,,,k,
%
S.
1`,.;
,,,,.
CO
C3
gi '
•
rmsoteA
stlostowakietie
Cr.
oe.
it< V.0
. , 1'.r
,.,,„. 1 0
c.*,-,,
Wł P E 7../..
...g,.
..ł..," ,../
.,.y ,-....../... 1.,
s.
.9".31/1114
5t
9
11
C
A
V
2Z
/www
leIP
26051904"
G04aEtc'
14
sa=o5se
15
SIC C
ó 11197600 =1.
=,:!,
° snTvj‚
15
Stempli tejże linii o średnicy 29-30 mm
1XT SPOLCZESNA poczta morska ZSRR po
II wojnie światowej, o, wyniku wielkie- używały statki: „Abchaaja", „Admirał Nago rozwoju radzieckiej floty morskiej i śród- chirnow", „Iwan Franko"„,Szota Rustaweli",
lądowej, startowi niermiernie obszerny dział „Taras Szewczenko" (fot. 8, 7).
zbieractwa. Spotykamy oprócz tradycyjnych
Stemple z nazwą statku i portu macierzylinii stałych także rejsy okrężne krajowe
l,cgta stosowały agencje na pokładzie stati uwag-liczne, z których to pochodzą okolicz- ków: „Gruzja", „Bobieda", „Ukraina" <fot. 8).
nościowe i obcojęzyczne stemple.
Natomiast stemple bez nazwy statku znamy
Do 1975 roku były w użyciu dwa rodzaje
stempli wykonane według typowego wzoru
stosowanego w okresie międzywojennym.
Różniły się wielkością średnicy. Male miały
średnicę 25 mm, a duże — 29 do 30 mm.
>
Najliczniej reprezentowane są stemple z nazwę statku. Przy czym agencje pokładowe
wyposażono w dwa stemple. Dla rejsu docelowego jeden, a drugi dla rejsu powrotnego
np.: Odessa, — Batumi i Batumi i— Odessa.
Ale spotyka się także stemple z nazwą statku
i portu macierzystego lub tylko z Podana
trasą linii, z dodaniem słowa PAROCHOD,
albo skrótu
Stemple z linii czarno- tz
morskiej o średnicy 25 anon znane są ze statków: „Feliks Dzierżyński", „Gruzja", „Xolchicla"„grym"„,Latwija", „Litwa", whiol1.40r,
dawja"„,Pietr Wielikij"„,Pobieda"„ „Rossi•
ja"„Swianetija" (krt. 4, H.
fot. as
7.%
!Xt
T/CH.
,1
341
i
łC K
4.4k
20
19
17
18
•c,c*ep
A.Pxpa,
c .stre.
o. APk
4:""
v<<.%
1110
APLI11,1,1,1(
5.25/W4
„..1„
1:10 3-2-1X.196T
3
/151109°1>'. 22
z pasażerów: „Adżaria", „Armenia", „Baszkiria", „Lwów", „Pletrodworiec", „Tadżykistan", „Uzbekistan", a także — „Azerbejdżan", „Bielorusja" i „Odessa" (fot. 9, 10).
W 1975 roku wycofano z obiegu stare
stemple koliste i zastąpiono je stemplami
o zunifikowanym wzorze, ilustrowanymi sylwetką statku z napisem: CZERNOMORSKOJE MORSKOJE PAROCHODSTWO i nazwą
statku (fol. 11). Takie -same stemple wpro-,
wadzono na statkach rzecznych. Miały napis:
WOLZSKOJE OBLEDINIENOJE RIE.CZNOJE
PAROCHODSTWO lub SIEWIERO-ZAPADROJE RIECZNOJE PAROCHODSTWO (fot.
12, 13).
Stemple te stasowały lub stosują statki
linii czarnomorskiej: „Abchazja"„,Adzacia",
„Armenia", „Baszkiria"„,Biełorusja"„,Kolchidia",„Leonid Sobinow”, „Litwa,"„fflaksym Gorkij"„Xoldawia", „;Pobieda", „Rossija" „Tadżykistan" „Taras Szewczenko"
„Ukra
ina", „Uzbekistan
".„Nieco później wprowadzono je na statkach: „Admirał Nachimow", „Iwan Franko"„,Latwija", ,,Szota
Rustaweli" oraz „Azerpejdzan", „Gruzja",
„Kazachstan"„,Karelia", „Odessa" i „Saricz"
Równocześnie ze stemplami ilustrowanymi
wprowadzono w 1975 roku nowy wzór datownika kolistego o średnicy 25 inni z napisem Tieplochod i nazwą trasy: Odessa —
lub Batami — Odessa oraz wyróżnikiem. literowym (fot. 14, 15). Wykonano no
15 sztuk stempli dla każdego z obu kierunków, z następującymi wyróżnikami: a, b, w,
g, d, e, ż, z, 1, k, 1
, , m, n, o, g. Spotkać je
można na dokumentacji filatelistycznej odciskane -samodzielnie lub w połączeniu ze stemplami statkowymi ilustrowanymi.
342
70
C "'Yru
A
21
Nks,
4-(14 ,,TKO 23
p
4/,
-ĄtKA51 od 24
Jak wspomniałem, pokładowe agencje
pocztowe w czasie rejsów zagranicznych używały stempli z napisami obcojęzycznymi. Są
to :stemple dwu- lub jednoobrączkowe o różnych wzorach i dużej Średnicy (ok. 33 mm)
wyposażone w liczniki .kalendarzowe. Znane
są ze statków: „Iwan Franko", „Taras Szewczesi:1w", „Odessa"„ ,Kar elia"„,Kazachs tan"
oraz „Aleksandr Puszkin" i „Michaił Lermontow", -które dodatkowo w czasie rejsów
dziewiczych stosował y odpowiednie okolicznościowe stemple (fot. 16, 17, 10).
Z A 13 0B T8
O
Ś
t,
fot. 25
Przenosząc się na północne tereny ZSRR.
mamy do zanotowania w rejonie Basenu
Oceanu Lodowatego używanie stempli na
stałych liniach pasażersko pocztowych. Są to
połączenia Murmańska i Archangielska z innymi portami. Używane są typowe stemple
koliste średnicy 25 mm (fot, 19) i 29 znos
(fot. 20) bez nazwy statku, natomiast z nazwami portów ikormcgeych trasę. Również 'na
wielkich czekach tego rejonu kursują statki
pocztowe. Na liniach Leny, Obu i Irtyszu ,,Lenin" od 1985, „Arktyka" od 1975 a „Syużywa się stempli do kasowania frankatur bir" od 1978 roku ożywają ilustrowanych
przesyłek (fot. 21).
stempli z nazwą statku i z kalendarzem (fot.
Wykorzystuje Się także okolice subarktycz- 24, 25).
ne jako teren interesujący pod względem
turystycmym. Organizuje się atrakcyjne rejPrzedstawiłem pobieżny przegląd poczty
sy po Oceanie Lodowatym. Znane sa z lat 'morskiej Związku Radzieckiego, oczywiście
sześódziesiątych i siedemdziesiątych okolicanie
wyczerpując tematu. Zainteresowanych
. nościowe stemple ilustrowane z datami stałymi, ą podróży turystycznych na statkach tą dziedziną zbieractwa odsyłam do opraco„Wacław Worowski" j „Tataria" (fot. 22, 23).
wania w „Filateliście Tematyka" z lat 1878
Na koniec trzeba wspomnieć, że utrzymy- — 80, gdzie z kolegą Stefanem Jakucessiczem
wanie całorocznej komunikacji morskiej
rozwinęliśmy
temat poczty morskiej rosyjwzdłuż północnych brzegów Związku, Radzieckiego stało się możliwe po <>Manili- do skiej i radzieckiej.
służby wielkich lodołamaczy atomowych.
Stanislaw Głowitski
Nasze spotkania...
Pan Jan
AMBASADOR
POLSKIEJ FILATELISTYKI
T
EN WYWIAD zacznę od pytania skierowanego do... Czytelników:
Niedawno skończył 75 lat i 80 lat działalności filatelistycznej. Jest ludziom życzliwy,
ruchliwy jak młokos oraz młodego człowieka ma sylwetkę. Mieszka w Poznaniu, choć
sporo czasu spędza na podróżach po całym
świecie, ale do sąsiednich miast też często
zagląda. Z dużą sympatię powraca do lat
spędzonych w Toruniu...
Jeśli jeszcze któryś Czytelnik nie wie —
kto zacz — podam 'dodatkowe informacje:
Ma żonę Czechnę, znaną w Polsce i za granicą filatelistkę, często pisze w „Filateliście"
o największych na świecie wystawach, ale
równie często można go spotkać na lokalnych
wystawach rw kraju .— jako jurora lub po
prosto honorowego gościa.
O kim to mowa? Oczywiście o panu Janie
Witkowskim.
Dwa lata temu publikowaliśmy już z nim
wywiad („Filatelista", 14/80, str. 374).
— Czy nie za często? Czy nie będziesz się
wątplli niektómy.
powtarzał?
O panu Janie można jednak często i dużo
pisać, a za każdym razem coś nowego. Toż
to przecież żywa *Monika polskiej filatelisty-
ki!...
.% pięciu godzinach ommowy w jego mieszkaniu zapewniam, że to, co tym razem redakcja opublikuje, będzie stanowiło drobną
cząstkę zebranego materiału. Na więcej miejsca nie starczy.
Dwa potężne biurka wypełnione materiałami filatelistycznymi, szafy z katalogami, literatura filatelistyczna, a ponadto mnóstwo pamiątek z wystaw, na których wystawiał lub
sędziował. Puchary... I przepiękne, malutkie
Zespól sądu Konkursowego III Ogólnopoloklei WP
LY=d,
9d3%jo d
W
.,i.
od
n olnrders,.
Pkoi.
;
stoją: Stanisław Krzytanowski, Stanisław Dilketetn,
za. Witkowski — cztonek far,' i kanitetn
zacyMego wystawy
filiżaneczki, o przeróżnych kształtach, barwach i znakach, stanowiących dowód, że pochodzą z całego świata.
— No, niezupełnie z całego — poprawia
mnie gospodarz. — W Afryce i Ameryce 21d.
nigdy jeszcze nie byłem. A te filiżanki to
także moje hobby.
— A wlec ule tylko filatelistyka?
— Myślę, że nie wolno ograniczać się do
jednej, największej nawet pasji. Zycie jest
tak ciekawe i bogate... ałe mimo to, co powiedziałem, filatelistykę w moim życ iu trudno sprowadzić tylko do hobby. Poświęciłem
jej tyle czasu, tyle lat... To jednak coś znacznie więcej...
— A w rezultacie, około MO medali... sporo pucharów, w tym nawet s węgla kamiennego.
— To nasz, wspólny z żoną plon wielu wystaw. Jej — za zbiory. Mój — klownie za
udział w organizowaniu wystaw oraz za pracę w sadach.
343
— No Muśnie! Dwoje filatelistów i do tego wybitnych, w jednam domu, to unito jednak zbyt
wiele szczek:a. Czy w :związku s tym nigdy nie
ma pomiędzy państwem nieporoztmień, trocha takiej normalnej, ludzkiej zawiści? że on. be ona,
zdobył, zdobyta więcej trofeów?
Oboje odpowiadają równocześnie;
— Nie. Nigdy. Bo niby dlaczego?
Czy szczerze? Chyba tak, wszak opecjallaulą się W innych dziedzinach.
— Jeździ pan, panie danie po Całym Uwiecie. I to
począwszy od lat wczesnej mlodości. Juł w 1930 r.
reprezentował pan na wystawie IPOSTA w Berlinie Ewiasek Filatelistów w Torie& W trzy lata
później wystawił pan z powodzeniem swoje alba-.
c'roYrins::1"l
‚if:..°J:,*yoZ.d
.?FoZa'Z.al
.̀
"i7:1
`,V:1r
kletka pamiątkowa). W DM r. na kongresie fil,
telklymnyin w Lugasto reprmentowal pan polskie.
filatelistów. Widzę z tamtych lat milą pamiątkę —
stempelokolicznościowy. dug wtedy potami pap
wybitnych filatelistów z całego świata. net od
tamtych lat zwiedził pan wystaw...? I to w tak
zoCti
oTz
asn
aij
ahi
s=act
d ial 1?i,aw,4ajzt:? Atotraziś 1
a
.— To samo co dawniej. I te wielkie, stawne, i te skromne, lokalne wystawy — zawsze są ciekawe. Trzeba tylko umieć (patrzeć
i uczyć się, wyciągać wnioski dla Siebie. Raz
zachwyci jakiś walor fllatelistycznY czy oryginalny obiór, jego Pomysł piękna kompozycja planszy. Kiedy indziej — nowa technika wystawiennicza_ Czasami nie doceniamy
tej ostatniej sprawy. A tymczasem FIP stawia coraz wyższe wymagania wystawom or-
ganizowanym pod swoim patronatem. Krajowy Związek FfLatelistyczny musi zapewnić
dla nich i odpowiednie oświetlenie, i stałą
temperature oraz wilgotność powietrza. Tych
wymogów jest zresztą znacznie więcej. A
wszystkie stawiane są w trosce o zwiedzającego wystawę, o bezpieczehstwo walorów
filatelistycznych; zabezpieczenie ich przed
kradzieżą lub zniszczeniem. Wszak wystawiane zbiory sa coraz droższe-.
Podani dla przykładu ogromną ewolucje,
jaką przeszły :radny wystawiennicze: od ciężkich, nieporęcznych drewnianych, po lekkie,
metalowe a przy tym tak skonstruowane, że
można częściowo je otwierać, tak ,jak Tamy
okienne. Nie ma więc tych stałych, Uciążliwych manipulacji z zakładaniem szyb.
— Matowcl dzielą się na tynk, którzy kcytykują
n
y
Pi
?Prlil
'
I
teax7ran; 41!ar tVgi
e,
ogromnyrh wytzemeó byle tylko takie w ystaWY
zwiedzie.
— Po pierwsze, wymieniane nie zaliczają
się wcale do największych. Największymi
byty SWF w Pradze w 1988 i 1978 rolni
oraz SWF „Polska 73". Wystawiano na, niej
6200 ekranów.
— z otóż byt w stanie wszystkie obejmeó?
— A kto rozsądny Ona taki zamiar? Przychodzi się na takie wystavuy dla obejrzenia
niektórych doiatów. Za to jaka Skala porówb)
Oble strony PDC wydanych norm Zarzid Poczty
ONZ w Genewie (1978 ł 1981) a Wykonanych w anatolu o projekty studentów z Poznania. którzy otrzymgli pierwsze Miejsca w dwu kolejnych konkursach; a) u góry na drugiej stronie koperty napie:
EDITION DES NATIONS UNDLE. GENEVVDES-
344
SEN DE MAREK WILCZYNSKE ECOLE/SUPEIEURE DES ARTS PLASTIQUES/POZNAN (PORLOGNE); h) na drugiej str onie koperty U SbrY
napki EDITION IBS NATIONS UN1BS. CENZUS/
(ENTWURF VON ROMAN SNIEGOWSKEIKLINSTSSCHULZ POZNAN WOLEM.
nawa., ile materiału filatelistycznego, jaką
rozmaitość koncepcji wystawienniczych można obejrzeć...
— Jeśli nawet prollie pana argumenty, to tym
bardziej nie rozumiem tyta Pana dzisiejszych wojeży n
wystawy krajowe? Podrót
toma niejednokrotnie trudniejsza nit do Paryża
A w
ao wedkok naw t p zy lye.l
mly lW ed
le owa k n y cpi
d n d
Warto się trocko oszczędzać.
— Dzięki filatelistyce wiele skorzystałem
w życiu. Teraz nadszedł czas rewanżu, spłacam dług, tak jak potrafię, dzieląc się swym
doświadczeniem z innymi, udzielając porad
początkującym filatelistom.
— Mamy w redakcji plik odpisów listów z podziękowaniami, z gratulacjami 1 wyrazami wdzięczności... Od okręgów i kol PZF. Od filatellatów,
organizacji społecznych 1 instytucji. A wszystkie
te dokumenty adresowane do pana zawieraJą Mowa uznania I podziękowania. Zrozumiale dla mnie
skoro opieki,» sie pan m.in. ponad 10 kolami
filatelistyCznyral, a rocznie wypłosza od 20 do
30 prelekcji.
.cc.eec- AWIRWPICFollg
V
CERTIFIC:
V
— J est jeszcze jedna dziedzina, w której ma Pan
wyrobioną potYaję w ‚Mecie. Jest Pan zalWaszatO
na rośne wystawy Jako juror. Czy oprócz tego, fe
Polak wystepuje w gronie najwybitniejszych filatelistów jako sedzia, ma to jeszcze jakieś dodatkowe onamerde dla polskiej filatelistyki?
— Sędzia konkursowy musi być niezależny
i sprawiedliwy w swoich werdyktach. Równocześnie jednak, kiedy się zbieramy dla
wydania <>statecznych decyzji, mimo obiektywnych zasad, każdy przecież trochę inaczej ocenia: jeden preferuje oryginakią koncepcję, inny ilość materiału przedznaczkowego czy estetykę kompozycji... Kiedy więc
zbieramy się wymieniając poglądy, ktoś
przekona, że należy dodać jakiś (punkt, że
dany zbiór posiada :jakieś wartości, na które
pozostali sędziowie nie zwrócili należytej
uwagi...
— Piwo ss lat czynnego uprawiania filatelistyki
ItaySka1 pan wiele aukcesónr. Z jakiego Jest pan
szczególnie susowoloom
v
v
/ów: R. Gavarda (dyrektora) i jego zastępcę — O. A. Madsen. I udało mi się ich
nakłonić do zorganizowania dla studentów
Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu dwu konkursów na FDC. Proszę spoj:mać na te koperty pierwszego dnia obiegu
zaprojektowane przez naszych (młodych plastyków a wydane ‚przez ONZ. Całkiem dobre.
Być może, z czasem, wyspecjalizują się w
projektowaniu znaczków pocztowych i różnych pamiątek filatelistycznych.
"t
"t
'
,
Y •
Dyplom na porlacaną plakietę zarmuu Pasatowego
ONZ w Genewie nadany 'Panu Janowi Witkowskiemu (Poznae), za Jego dzialalnato fusienstyczną
dla propagowania idei ONZ
— Z &WF „Polska '73". Wystawa ta stanowila największy sukces Polskiej filatelistyki.
stanowiła dowód prężności poznańskiego
środowiska filatelistycznego, zgromadziła
zbiory najbardziej liczących się filatelistów
z calego świata, a zwiedzilo ją ponad 150000
osób. Tak. Z pewnością, z pracy tej, w dobranym, życzliwym sobie zespole kolegów,
z tego, co udato nam się osiągnąć, mogę być
durrmy...
— Mimo yeisiejuyee
Mokotów i
przykroad?
— I to mi sprawia bardzo dużo zadowolenia. Jaka to radość i satysfakcja, kiedy po
kilku łatach <>Rody, początkujący filatelista.
którego pierwsze zbiory były takie nieporadne, otrzymuje pierwsze medale. Mamy utalentowaną miodzie:Z. Zeby dla przykładu „Wymienić Dariusza Szymańskiego z Torunia.
Otrzymał on wysdkie wyróżnienie na KWF
w Inowrocławiu (1981 r.), a ostatnio na BWF
w Bremie — medal :pozłacany, zaś jego zbiór
został uznany za najlepszy w klasie młodzieżowej.
— Które okazały sie najzupełniej niezasluone... Tak, mimo to >3v/F „Polska 73", ciężka i trudna praca, ale i jej ostateczne efekty dały ogromne zadowolenie..
A w czasie jej trwania ulazły wydarzenia,
o których wciąż je.cze za wcześnie mówić...
Jak choćby próba rabunkoviego zamachu
na jeden ze zbiorów... Sceneria jak z dobrze
napisanej powieści kryminalnej... W przyszłym roku minie 10 lat i wtedy będę mógł
więcej o tym opowiedzieć...
— Takt Głośno jest o pana Ocallwej opiece
nad nitodzieżą. O pomocy pana i „wprowadzaniu
kwiat". Chociażby ten ponosi z rekomendacją
mlodych polskich plastyków.
— W
cz n
n
w ego rod z a u sen s a ę
filatel tymna wy wolala . ws Po n ani
u i
norma zorganizowana w Klubie MPIK pt. „Wystawy Filatelistyczne w Plakacie'. ze zbiorów Jana Witkowskiego. Oto co m.in. na ten temat pisze w katalogu wystawy Stanisław aronom:
— A jest to możliwe, kiedy dobrze zna się
ludzi znaczących -se,filatelisłycznym światku.
Wśród wielu innych poznałem pana Paula
Voutsinasa (byłego dyrektora Zarządu Pocztowego ONZ w Genewie) oraz obecnych sze-
„...Główne zainteresowania Jana Witkowskiego koncentrują Się jednak wokół wystawiennictwa. Stworzył znakomity zbiór dokumentalny „Wystawy filatelistyczne", w kto345
rym znajduje się prawie wszystko, co dotyczy tego tematu, zarówno w odniesieniu do
wystaw krajowych i międzynarodowych. Jeden z działów tego zbioru stanowię plakaty,
których zebrat ponad 500 egzemplarzy z więcej niż ponad 200 różnych wystaw: zbiór ten
nie byt jeszcze nigdy dotąd eksponowany".
— Wystawie tej należną uwag, poiwIgraly mielazowe środki przekazu. A należne panu znaczeMe
w Światowym ruchu Matenstymnym potwieraza
fakt rzlonkostwa w ponad 10 międaynarodowych
I krajowych azowarzyazenlarb. Zechce pan wymienić chociaż kilka, tych najbardziej azaczącycla...
— No, więc wiceprezesura w AIJP (Międzynarodowy Związek Dziennikarzy Filatelistycznych); członek The Royal Philatelic SOcięty, London;
członek honorowy CIFT
(Wioski Związek . Filatelistów Tematyków);
honorowy członek The Polish Philatelic So-
ciety ot Australia; Polonus Philatelic Socjety
w Chicago itd.
Skończę tę rozmowę tym, od czego zacząłem: od zadziwienia, że zaPewne za tydzień
czy za miesiąc spotkam pana Jana, człowieka, który znany jest na kilku kontynentach,
w jakimś małym polskim miasteczku, na lokalnej wystawie, życzliwie pomagającego początkującym filatelistom w poznawaniu wielkiej sztuki wystawiennictwa. Pańskie zdrowie! Panie Janie, wielu lat takiej aktywności.
w kraju , i na (zwiecie, zyskania wielu dalszych, nowych członków do klubu filatelistycznego „Polonia" i... A właściwie nie,
wszystkie te 'życzenia brzmią banalnie wobec tego, co pan Jan zdziala. Więc tylko życzę jednego
zdrowia...
Jerzy B. Mima
MATERIAŁY FILATELISTYCZNO-POCZTOWE
DOTYCZĄCE LAT 1944-46 (7)
Dokumenty, którymi rozporządzam, nie
pozwalają na sporządzenie pełnej nieci punktów cenzury wojennej. Wskazane jest, by
interesujący
się zagadnieniem, uzupełnili
brakujące dane ustaleniami ze swoich okręgów pocztowych.
Mann w swoich ubiorach tajną „Instrukcję
o przesyłkach przeznaczonych do cenzury"
Lubelskiej Dyrekcji z 28 maja 1945 r.
{Nr 116/45). Przytoczę ją niemal w całości.
związku z rotrastaniem nie sieci poleczeń,
pocztowo-kolejowych. która w obecnej chwila
obejmuje już prawie wszystkie linie kolejowe
i
ormowania się obiegu pociągów pasatemkich
wykorzystanych do przewozu poczty, zachodzi Potrzeba zorganizowania transportu w ten sposób,
by przesyłki nadawane w poszczególnyCli PlarOwkich pocztowo-telekomunikacyjnych W możliwie
najkrótszym czasie docierały do rąk adresatów.
Ponieważ obowiązek przekazywania do cenzury
przesylek nie zastal jeszcze zniesiony, przesMini
pocztowe muszą Więc tratiać w jak nalaratszmn
czasie do Jednego z Punktów cenzury, których
w Okregn Dyrekcji Lubelskiej jest 7.
Zasadniczo poszczególne ponitty cenzury 'powinny obejmować swoim zasięgiem obszar całych powiatów. Jednakpewnych
w
wypadkach, ze v...etc.:1y na dogodniejs ze poiaczenia pocztowo-km.1111otkacyyne dopuszczalne są odchylenia, lecz tylko za
zgodą znad. bezpieczeństwa.
W chwili obecnej Sprawa przynależności poszczególnych powiatów wzglednie placówek lazertowych
do OD, przedstawia się następujazo (p. tab. sir. 04z):
Zarządzeniami Ministerstwa P.i T. z 10 lipca i 4 sierpnia 1945 r. zostają ustanowione
punkty cenzury wojskowej dla przesyłek wysyłanych i nadchodzących z zagranicy przy
urzędach pocztowych Warszawa 2, Kraków 2,
Łódź 2, Gdańsk 1 d Poznań d. 5 października 1945 r. uruchomiony zostaje oddział cenzury zagranicznej przy upt. Katowice 2.
Zniesienie cenzury wojskowej przesyłek
obrotu krajowego następuje w dniu 5 sierpnia 1945 r. na mocy uchwały Rady Ministrów
z 26 czerwca '1945 r. Zgodnie z zarządzeniem
Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego
348
Nr 5293/45, Minirterstwo P.i T. zarządziło co
następuje (Komunikat Dyr. Gier. P.I.T. w
Lublinie z 6.VI1I.1945 roku Nr 14, poz. 1):
1. Korespondencję oraz telegramy krajowe... nie
urz
eży kierować najbliższymi
połączeniami do e,iejsc
m nala Pr zenta0Zenia.
3. Dellazime podlega Cala korespondencja zagraniema Wychodząca 1 nadchodząca, kierowana do
i z jednostek Wojskowych... oraz wszelkie radiotelegramy i rozmowy radioronkane...
4. KstreaPcndeneJę do 1 z zagranicy na/azy kiewać do oddziału cenzury zagranicznej przy maz.. pt. Warszawa 2, Kraków z, teaz 1...
S. Pomieszczenia isprzęt pocztowy oddany do
użytku C.W. Krajowej nakazy bezzwłocznie prze"t`
to.kón.&3azm
d ti ''
3 <'Y obourlo erą ws kle azrządzeula minimenstwa wyclane'jamYelajais
ve. sprawie cenzury Wojenner.
Qa
W związku z likwidacją punktów cenzury
krajowej, w dniu 22 październlira 1945 r,
zniesiona zostaje cenzura przesyłek zarówno
od, jak i do wojska. W zarządzeniu z 3 listopada 1945 T. (Nr KPP 17/45) czytamy:
„Zostaly zlikwidowane punkty cenzury wolak.w
krazowej, do której kierowane byty
powyższym twzerYlld
wojskowe...W zWlazku
wojskowe krajowe kierowane dotychczas Przez
uraędy nadawcze do najblltszyety punktów °emuty wojskowej, należy kierować bezpośrednio do
urzędów 'przeznaczenia...".
, W sześć dni później, z nie ustalonych przyczyn, unieważniono zarządzenie z'3 listopada
1945 r. i polecono:
a
nowlcie do dnia 19 listo4
c' e iTit;Y'kj
""
pada do punktów cenzury w Rawiczu, Poznaniu
i klystowicach, a od dnia 14 listopada do punktów
cenzury w Warszawie, Krakowie, rodzi, Poznaniu,
Katowicach i Delansku...'• (Kom. Dyr, Okr. P.I T.
w Lublinie z dn. 32 X17,45 Ca paz. 2).
Cenzurowane są nadal przesyłki zagraniczne. Adresowane do Andory, Belgii, Finlandii, San Marino, Szwajcarii, Watykanu
i Włoch przekazywane były z punktów cen-
zury do Upt. Odaiwk 3, który kierował je do
właściwych urzędów zagranicznych (Nr PKan
— 116/45 2 dn. 202CL 1945
Urząd pocztowy Kraków 2 dokonywał odsyłki ocenzurowanej korespondencji do Albanii, Austrii, Bułgarii, Jugosławii, Rumunii,
Turcji i Węgier przez czechosłowacki urząd
wymiany Praha 7.
Cenzura wojenna przesyłek pocztowych do
Czechosłowacji mieściła się przy upt. Kraków 2 (zima. jak poprz.).
Oddziel
cenzury
wojennej
Przydzielone obwody
pojedyncze placówki
Pocztowe
2
LUBLIN
obwody: Lubi
l n,
Polewy,
Kratnik, Lubar tó w, Bedzy('
Podlaski (z wyjątkiem Lipt
idledZyrzee), Łuk6w, Krasnystaw, Tomaszów Lub. (z
Poczt podanych
. ZamoSe), BlIgoraj
ona z obwodu CheLzi: upt.
I ag. Rejowiec 2, Rejowiec 1,
Kanie, a z obwodu Zarania:
Szczebrzeszyn, Radeern1ca
Zwierzyniec n. Wieprzem,
Józefów k. Bligoraja, e obwodu Kozieniec: Janowiec
O. Wiatą
WHO
CIIELM
LUBELSKI
ZAMOSC
Obwody cudza. (z Wyjittlciem poczt pod anych w
punkcie cenzry Lublin)
d tillodawa )z wyjątkiem
O.C.W.
ag. podanych w
Z. przewidzianych prawem przypadkach naruszania tej tajemnicy.
Obwody: zamoSe (5 wyjątkiem poczt Podanych w
PUnkele cenzury Lublin) i
nrubieszów oraz z Obwodu
Zarządzenie ho zakończyło żywot cenzury
wojennej korespondencji.
SIEDLCE
Obwody: Siedlce, Blaki Podlaska, z obwodu Wiodawa.
ag. Wisznice 1 ag. Slawatyme oraz z obwodu Fladzyn
Podl.: upt ktigdzyrzec Y. Lakowa
SANDOMIERZ
Obwód: Sandomierz z wyjątkiem placówek podanych
w O.C.W. Kielce
RADOM
Obwody: Radom (z wpłatklein poczt podanych w
O.C.W. Lublin), Kozienice
oraz z obwodu Starachowice-Wdembnlk: ag. Bąkowa,
Kazanbw i Cieplelbw
STARACHOWICI)
KIELCE
1. nlenarumalnodc1 •tajemnicy listów 1 innych
prz.ylek pocztowych oraz
momoci
Tomaszów Lubelski: Komaród( i Tyszowce.
•
Wyjaśnieniem Ministerstwa PAT. z 23
grudnia 1945 r. (Nr PIK — 170), zachowana
została cenzura korespondencji, a uchylona
cenzura paczek i przekazów zarówno od, jak
i do wojska.
Zniesienie cenzury przesyłek wojskowych
nastąpiło na mocy dekretu z 3 kwietnia
1946 r. (Dz. U,R2. Nr W. POZ. 151) z dniem
24 maja 1946 r. Odtąd wszystkie przesyłki
wojskowe kierowane były wprost do adresatów.
Z dniem 1 :lutego 1946 r. zostają wycofane
dotychczasowe wierszowe :Stemple cenzury.
W ich miejsce wprowadzono pieczęcie okrągle o średnicy 27 mm, zaopatrzone w numer
złożony z Czterech cyfr oraz liter RP. nad,
i U.C. — pod numerem (51 I1948, Nr PP.
70/40.
Kolejnym _etapem likwidacji cenzury wojennej było zniesienie cenzury korespondencji do wszystkich krajów Ameryki. Zarządzenie z 21 VI1945 r. (Nr PP. — 354) zobowiązywało „by korespondencja taka była kierowana nie do oddziału cenzury, lecz bezpośrednio do odnośnego urzędu wymiany".
18 czerwca 1946 r. ukazuje się rozporządzenie Ministra P.i T. w sprawie zmiany ordynacji poodowej (Dz. URP. Nr 38, poz. 232),
a w ślad za tym, zarządzenie wykonawcze
o zmianach w urzędowym zbiorze przepisów
służbowych z 20 września 1946 r.
Zarządzenie mówi o:
obwody: ntaruhowlee
PozaeYzn
o.C.w. Radom), Ostrowiec
W
Swietokrzyzki
wy jątkiern Poczt
Z obwodu Sandomierz: upt.
pokorni, StaszóW, RYtwisnY.
ZAKOKC'YRNIE
Konieczność przedruku opracowania 'Uzasadniłem we wstępie, gdzie zastrzegłem ponadto drobne zmiany i uzupełnienia. W zakończeniu chciałbym wskazać na wyleczenie
z niniejszego przedruku zamieszczonego
w bytomskim tekście zakończenia oraz podanej tam bibliografii, głównie skutkiem znacznej niekompletności tej ostatniej.
Poza powodami przedruku. podanymi we
;wstępie, żywię nadzieje wznowienia zainteresowania tematyką pocztowo-filatelistyczną
lat 1944-46, czego najważniejszym efektem
mogłoby być odnalezieMe pierwszego spisu
placówek pt. na oswobodzonych w roku 1944
wschodnich obszarach Polski. Spisu tego
nigdy nie widziałem, ale posiadane dodatki
obejmujące okres aż do ukazania się pierwszego drukowanego spisu placówek pocztowych na terenie całego kraju, wg stanu na
dzień 31.X.1-1194.5 r., dowodzą jego istnienia.
Poza tym, jest do wyjaśnienia szereg innych spraw: są to Raiki w tym, co napisałem.
Wincenty Piątak
347
Rzadkości polskie w zbiorach zagranicznych
r
348
NASZ SPECJALNY KORESPONDENT
SUPLEMENT DO SERII
„ORZEŁ W WIEŃCU"
-W poprzednim odcinku „rzadkości" ze
zbiorów D. Mi. Zbigniewa Mikulskiego z St.
Gallen wspomnieliśmy, że pierwsza seria w
walucie zlotowej (1924 r.) stanowi wdzięczne
pole do specjulizacji m.in. z uwagi na ciekawe próby drukarskie.
Seria składa się z 11 znaczków, z których
9 wprowadzono do obiegu 1 maja 1924 r. (to
jest w pierwszyan dniu obowiązywania nowej waluty) a pozostałe dwie wartości —
25 i. 40 gr — w lipcu.
Dla pierwszych dziewięciu wartości wykonano próbne kliszki 1 odbito je na małych
arkusikach papieru w układzie 3X3. Próby
te nie gumowane i nie ząbkowane, po wy-korzystaniu przy pracach związanych z zatwierdzeniem do druku, przekazano do MU391.1m PiT.
PISZE ZE SZWAJCARII:
Poza tym znane są jeszcze 3 rodzaje prób
różnych wartości tej serii:
pojedyncze odbitki próbne niektórych wartości;
parki poziome;
parki pianowe z wolnym polem między
znaczkami.
Niektóre z tych prób znalazły się na rynku filatelistycznym jeszcze w latach dwudziestych, inne dopiero w okresie okupacji
z rozkradanego Muzeum PiT.
Próby te są wycenione w ubiegłorocznym
_Katalogu Specjalizowanym Znaków Pocztowych Ziem Polskich 1981" po kilka tysięcy złotych sztuka.
Ale czy wszystkie są jad znane?
Reprodukujemy kartę wystawową tych
drób z opisanego zbioru.
Tadeusz Grodecki
Wie tyi&) dla panów(?)
Dziś dzieła wybitnych rzeźbiarzy greckich:
1. . -Iermes z małym Dionizosem" — Fraksyteles pot. IV w. p.n.e.
2. „Dyskobol" — Alkamenes 2 pol. V w.
p.n.e.
3. ,Poryphoros" — Poliklet z Argos 2 pol.
Vw. p.n.e.
4. „Odpoczywający bokser' — Appolonius.
5. „Apollo Belwederski" — rzymska kopia
dzieła greckiego z początku IV w. p.n.e. —
znajdujący się od początku XVI w. w Belwederze Watykańskim.
Nadruki na znaczkach pocztowych stanowią niekiedy problem dla zbieraczy tematycznych. Umieszczać je w zbiorze czy też
nie? Znaczek oryginalny, jeżeli odpowiada
temałowi, jest w zbiorze, natomiast-ten sam
znaczek z nadrukiem może być włączony do
zbioru tylko wtedy, gdy nadruk nadal zwią-
niny jest z tematem. Nadruk zmieniający
okoliczność wydania sprawie, że znaczek taki pozostaje poza tematem i nie należy go
umieszczać w zbiorze. Np.: znaczki Polskiej
serii z 1963 r. „7 wieków Warszawy" zostały
w 1972 r. opatrzone nadrukiem nowych wartości. Nadruk na znaczku zmieniający jedynie jego wartośC, nie cnienia jego przydatności tematycznej i nadaje się do zbioru, na
równi ze znaczkiem wyjściowym.
— Znaczki poCnty polskiej z 1963 r., które wydano dla upamiętnienia lotu statków kosmicznych
„Woalek 5" I ..Woalek e" nadają Ole do zbioru
poświeconego sutam kosmicznym. Ta sama seria
znaczków opatszons została, w tym mmym roku,
nadrukiem z okazji wizyty W. W. Tiereszkowc1
i W. F. Bykowskiego 9.9,Polsce. Nadruk ten smle.okollcznoft wydania, rue posweislact Je aLczye do zbioru ,,Loty kosmiczne".
y. „Filatelista", nr 13, Str, tal.
349
Polfruż mi swój plan emisji...
ROZSTRZYGNIĘCIE KONKURSU NA
„NAJLEPSZY PROGRAM WYDAWNICZY
ZNACZKÓW POLSKICH"
Konkurs byt ogłoszony w nr 23/81 „Filatelisty'', a organizowany wspólnie z Ministerstwem Łączności i Polskim Związkiem Filatelistów.
Jury w składzie: Irena Zielińska naczelnik
Wydziału Emisji Znaczków Ministerstwa
Łączności, Jerzy Parfiniewicz prezes Okręgu
stołecznego PZF, Krystyna Blotnicka z-ca sekretarza Agencji MAW oraz Ewa Mickiewinowa sekretarz red. „Filatelisty" postanowilo po zapoznaniu się z 45 pracami na,deslanymi na konkurs przyznać nagrody regulaminowe.
Nagrody (podajemy wraz z krótkim uzasadnieniem) otrzymują autorzy prac oznaczonych następującymi godlaini w kolejności od
nagrody pierwszej:
Sawab — najlepszy program wieloletni;
Ananke — oszczędny program roczny!
Fen — szczegółowy plan cyklu: poczta lotnicza i 40 lat UNESCO; ,
Andy — 60 rocznica nagrody Nobla dla
Władysława Reymonta;
Rerjot — trudne zawody: górnictwo i -rolnictwo;
Niedźwiedź — siew, zbiór, przetwórstwo;
Sześćdziesiąt — stare szyldy pocztowe;
Amator — za Wkład pracy wgraj. rys. Poczet Królów Polskich;
Jother — temat: Dzieci Zamojszczyzny;
Poraj — temat: rolnichw0;
Róża — karnat: Muzeum Poczty i Telekom.
oraz -styrmi polscy graj. znaczków;
Vanad — seria filmowa;
WS-75 — ciągniki rolnicze, jubileusz „Ursusa";
Paw — ordery i mundury wojskowe.
Po otwarciu kopert z godłami Okazało się,
że nagrody otrzymują następujący Autorzy:
Nagrody I stopnia:
klaser z walorami dilatelistycmymi wartośSawab — Mieczysław Lipińci ok. 5000
ski, 60-474 Poznań, Truskawiecka 13.
klaser z walorami -filatelistycznymi wartośAnanke — Dariusz Lipiński,
ci ok. 4500 zł
61-665 Poznań, Osiedle ZwyciĘstwa 25 m 7.
klaser z walorami filatelistycznymi wartości ok. 3500 al Fen — Marian Feński, 38-580
Sanok, Kopernika 19 ra 22.
Nagrody II stopnia (0» 2500 G):
Andrzej WoJtasaek — Andy, 23-200 Kraśnik,
Szymańskiego 36/21,
Józef Horda —1-lerjot, 22-600 Tomaszów Lub.,
Pocztowa d.
300
Anna Koalowska — Niedźwiedź, 62-700 Turek, świerczewskiego 1/5.
Janusz Z. Piekut — Sześćdziesiąt, 00-007
Warszawa, Jasna 7 sn 16.
Nagrody III stopnia tipo 2000 .1):
Edmund Nalewajko
Amator, 82-200 Malbork, Rutkowskiego 3/2 an 6.
Józef Harda Jother, 22-600 Tomaszów Lub.,
Pocztowa 2.
Jan Różecki — Poraj, 21-100 Lubartów, Słowackiego 5 A/25.
Zygmunt Krysiński
Róża, 35-006 Rzeszów,
Sniadeckich 7E.
Włodzimierz Wolmyński — Vanad, 64-920 Piła, Bydgoska 57 CM.
Władysław Suchocki — W5-75, 02-495 Warszawa, Przodowników Pracy 3/5 m 75.
Nagroda specjalna dla zespoili młodzieżowego (3500 G):
Paw — Wojciech Wiśniewski, 02-114 Warszawa, Wiśniaka 4 m 00; Paweł Gromek, 02.423
Warszawa, Korotyńskiego 24/18 — członkowie Młodzieżowego Kola Filatelistów nr X,
przy Klubie „Tytus" w Warszawie.
Członkowie jury zgodzili się ze zdaniem
prezesa Jerzego Parfiniewicza, że dobrze się
stało, iż. ogloszono ten konkurs — prysł bowiem jeszcze jeden unit. Tyle się zewsząd
slyszy narzekań na. politykę emisyjną naszej
poczty. Kiedy jednak przyszło do opracowania naszych własnych, idealnych planów wydawniczych, okazało się, iż nikt takiego nie
mai Większość propozycji obracała się wokół
schematu
wybór z kalendarza rocznicowego plus flora i fauna...
Prace konkursowe wykazały, de nadal największe zainteresowanie budzi historia ojczysta, krajobraz, literatura ióZinika. W plebiscycie, gdyby za taki uznać wypowiedzi
konkursowe, na najtuctioularniejszy lomat,
bezapelacyjnie zwyciędyl Poczet Królów Polskich Jana Matejki. Naczelnik Irena Zielniska przyznała, że w propozycjach nadsYłanych do resortu Łączności również -ta pozycja
powtarza się najczęściej, obok herbów miast.
„Coś z tym trzeba będzie zrobić
poWiedziała — zwłaszcza z Matejką!" Konkurs
,,Filatelisty" wskazał także, zdaniem Ireny
Zielińskiej, na potrzebę znalezienia wyrazu
dla znaczków o pracy, trudnych zawoRach
jak górnictwo czy rolnictwo, które ciągle nie
mają dobrego odzwierciedlenia w mini grafice znaków pocztowych. Wiele sugestii szcze-
gotowych wybranych z naszego konkursu ma
szansę znaleźć się w wieloletnich planach resortowych. Cały materiał zgromadzony w redakcji „Filatelidty" zostanie więc przekazany
dla potrzeb Komisji resortowej zajmującej
się przygotowaniem planów emisyjnych.
Konkurs spełni; zadanie, a jego uczestnikom, autorom planów emisyjnych, jak i projelstantom, serii czy pojedynczych znaczków —
należą się słowa uznania i podziękowania za
.włożony wysiłek, który dobrze zaświadcza
serdeczny stosunek do filatelistyki.
Usłyszeliśmy też od Ireny Zielińskiej zapewnienie, że resort Łączności zawsze chętnie
będzie zbierał sygnały i propozycje ad naszych Czytelników, dotyczące emisji znaków
pocztowych. Także uwagi krytyczne, jakich
naturalnie nie brakowało i w naszym konkursie.Wielu autorów zwracało uwagę na potrzebę ograniczenia emisji do najwyżej 45-50
znaczków oraz 1-2 blaków w roku. A także
na konieczność poszerzenia kręgu projektantów profesjonalistów, jako wstępnego warunku podniesienia poziomu graficznego
edycji. Winny być ogłaszane konkursy na
projekty znaczków, ze znacznym wyprzedzeniem czasowym.
Wśród interesujących propozycji szczegółowych zwracały uwagę „tematy dotyczące rolnictwa. Anna Kozłowska, przewodnicząca Kola PZF z Turka, zgłosiła temat cyklu: siew—
zbiór — przetwórstwo trolno.sPożywcze, tak
uzasadniając on. in.: „Ponad polowa ludności
naszego kraju żyje w miastach, nasza adodzież, dzieci a nawet niektórzy rodzice nie
Potrafią już powiedzieć, do jakiego zboża należy ten kłos..., z jakiego ziarna wypiska się
chleb czy bułkę, lub jakim karmi się kurę..."
Spodobały się leż propozycje z filatelistycznego podwórka, jak ukazanie medali Polaków zdobytych na światowych wystawach filatelistycznych. Albo seria luminarzy naszej
filatelistyki; Jana Dudzińskiego, Zygmunta
Klemensiewicza, Stanisława Miksteina, Włodzimierza Poladalskiego, Stanisława aerobielińskiego, Maksymiliana M. Urbańskiego, Stanisława AdamIskiego, Czeslawa Danowskiego,
Antoniego Łaszkiewicza czy Macieja Perzynskiego.
Dla podkreślenia, że filatelistyka żyje na
fundamencie osiągnięć dawnych pokoleń
świetnych jej znawców, lecz trwać może jedynie w postępach młodszych zbieraczy
zwróćmy uwagę na dojrzale głosy młodych
uczestników naszego konkursu...
Wojtek Wiśniewski (łat 16) i Paweł Gronek (lat 12), obaj członkowie Młodzieżowego
Koka.PZF nr X, przy Klubie „Tytus" w Warszawie, dali zarys ciekawego planu wydawniczego na dwa lata, w niczym nie ustępu-.
jący projektom dorosłych. Niewiele starszy
autor, Andrzej Wojtamek (lat 19), którego
praca zasługuje na uwagę, poddał krytyce
niektóre błędy i zaniedbania emisyjne. Zapomnienie o 50 rocznicy „nagrody Nobla dla
Reymonta! Kol. Andrzej Wojtaszek sforzo.kwal trafną uwagę: „Pokaż mi swój plan
emisyjny, a powiem ci kiru jesteś"... Jako
zbieracz, oczywiście, bowiem każdy z uczestników projektował w zależności od lego, co
sam zbierz,. Trafna wydaje się i ta sugestia:
„A może jedna emisja w roku zarezerwowana będzie dla tej najlepszej, najoryginalniejszej propozycji nadesłanej przez filatelistów"...
I to mógłby być pomysł na kolejny kon(az)
kurs naszej redakcji!
nowo ś ci POLSKIE
W roku 1978 na sesji Komisji Dziedzictwa
Światowego UNESCO, zgodnie z uchwaloną
przez tę organizację konwencją o międzynarodowej ochronie zabytków przyrody i kultury, zespól architektoniczno-historyczny
Krakowa wpisano na listę najcenniejszych
obiektów świata.
Dla popularyzacji idei odnowy zabytków
Krakowa Ministerstwo Łączności, w roku
bieżącym, rozpoczyna „wieloletni cykl wydawniczy poświecony tej idei wydaniem dwóch
znaczków pocztowych i bloku.
Na znaczkach poszczególnych wartości
przedstawiono:
15 zł — Portal Kamienicy Dziekańskiej,
Kraków, ul. Kanoniom 21, przebudowany w
XVI wieku z gotyckiego domu.rzez Gabrysia
Slońskiego na renesansowy pałacyk. Fasadę
budynku zdobi sgraffitowa „dekoracja malarska oraz portal wykonany na wzór rzymskiego łuku triumfalnego.
25 S — Portal Collegium Iuridicum, Kra-
ków, ul. Grodzka 53. Collegium powstało
z kilku kamieniczek gotyckich, „które rw roku
1403 zakupił Uniwersytet Jagielloński. Wejście do „budynku zdobi późnorenesansowy
portal z XVII wieku.
blok 65 zl — plan starego Krakowa w otoczeniu zabytkowych budowli:. Wieży Ratuszowej, Kościoła Mariackiegó, Sukiennie,
Barbakanu, Bramy Floriańskiej, Kościoła św.
Andrzeja, Wawelu, Collegium Maius i Kościoła św. Anny. Na maczku z bloku znajduje
się również znak Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.
Na wszystkich znaczkach umieszczono znak
UNESCO — Ochrony Swiatowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego.
„Znaczki wydrukowano techniką offsetową
na papierze kredowanym- w formacie 31,25 X
X 43 num, a -bloczek techniką stalorytniczą
i rotograwiurową na papierze znaczkowym
w formacie 78,5 X 93,75 min.
351
Format znaczka z bloku — 25,5 X 31,25 nun.
Nakłady:
-15 zl — 8 mln sztuk,
25 z3 — 5 man sztuk,
bloku 65 za — 1200 tys. sztuk.
W dniu wprowadzenia znaczków do obiegu
znajdą się w sprzedaży dwa rodzaje kopert
offsetową na papierze kredowanym w formacie 40,5X40,5 min, w następujących nakładach:
5 zł, 6 al i 8 z1 — po 6 mln,
25 zł — 4 mln sztuk.
W dniu wprowadzenia znaczków do obiegu znajdą się w sprzedaży koperty FDC
FDC opatrzonych okolicznościowym datownikiem stosowanym ^w tspt. Kraków 1. Znaczki, blok, koperty i datowsdas zaprojektował
art. plastyk Andrzej 'Helskich.
Arkusz sprzedażny zawiera 30 znaczków.
Znaczki ukażą się 20.1011.
Z okazji 950 rocznicy utworzeaia pierwszej
Katedry Geodezji w Polsce na 'Uniwersytecie Jagiellońskim 1 dla spopularyzowania
polskiego dorobku w dziedzinie kartografii
Ministerstwo Łączności wprowadzi do obie.
gu cztery znaczki pocztowe przedstawiające
pomniki polskiej kartografii.
Na znaczkach poszczególnych wartości
przedstawiono:
5 za I— fragment mapy Polski opracowanej
przez Bernarda iWalxittrakiego w 1526 r.,
6 zł fragment mapy ;Warszawy Kwatermistrzostwa Królestwa „Polskiego z 1839 r.,
8 zł — mapę Polski z atlasu Eugeniusza
Homera z 1.8•08 r.,
25 za — A. Buchowieckiego Plan Krakowa
1763 r. oraz astrolabium używane w XVII
wieku.
Znaczki zaprojektował artysta plastyk Jacek Brodowski, a wydrukowano je techniką
352
opatrzone okolicznościowym datownikiem
stosowanym w Upt. Warszawa 1.
Koperty i datownik zaprojektował także
J. Brodowski.
Arkusz sprzedażny zawiera 26 znaczków.
Znaczki ukażą się 28.X11.
Stemple okollemosclowe
Za zgodą Min. Łączności DOPiT zawladantiaja
o stosowaniu:
2.9.X.Upt. Szczecin i — datownika: Podniesienie bandery na mis „Powstaniec Warszawski"
(pismo DORY z 4.XI.!).
7.XX. w Upt, Zielona Nu 1 — datownika: ogółnopolska Konferencja Naukowa — Rehabilitacja.
,12.XI. w ślipi. Szczecin 2 — datownika: 30-lecie
Zmpolu Szkól Łączności im. Kaprala Michała Okumalago.
94.5f1, w Uczt. Poznali 9 — datownika: Dni Prasy
Ludowe).
21.X1. w Upt. Kraków 1 — datownika: Earcorska
Wystawa Pilateltstyerna. Komenda Chorągwi KmkoWskiej ZHP, Z.O. WZP Kraków.
24,XI. w Upt. Ranków 1 — datownika: Matka
Boska Częstochowska w mim, :udu polskiego,
Muieum Etnograficzne w Krakowie.
27.XI. w Upt. Kraków 1 — datownika: Jubileusz
70-lecia Szczepu 8 KIMI im, R. Traugutta „Leśnych
Ludzi", Komenda Krakowskiej Chorągwi ZNP w
Krakowie.
nowo ś ci
3.5LU. w Upt. Tomaszów Mao 1 — Mlodzieżowa
Wystawa Mlatelliztyczna JUVUNIS VII.
4.kl1. w Upt. Piła 2 —.datownika: IV Wystawa
Staszicowska 82.
Ukazały się
ZNACZKI
wprowadzono do obiegu dwa znaczki
wart. 10, $:5 al z Okazji 100 rocznicy odkrycia
prątków gruźlicy przez Roberta Kocim (pismo
okólne Mirt. Laczn. z N.IX.).
25.1X, wprowadzono do obiegu 2 onucami
wart. 60 i 100 al emisji „Głowy Wawelskie"
(pismo okólne Min. -Łączu. z 18.I.X.).
10.X. wprowadzono do obiegu znaczek wart.
27 21 z okazji kanonizacji Ojca Maksymiliana
Marii Kolba (pismo okólne Min. Lączn.
z 13.IX.).
23.X. wprowadzono do obiegu znaczek wart.
27 72 z okazji 50 lat polskich badan polarnych (pismo okólne Min. Łączy. z 28.1XJ.
ZAGRANICZNE
ANDORA. Poczta hImpaliska. CIIINSKA REP. LUD. 20.V, — DZIEWICZE WYSPY. LVI!. —
11.V. — 2 znanie„Eurnpa CEPT 6 znaczków i blok „Rośliny laka, 4 zruiczki .21-lecie Urodzin Malę21982"• 14; 93 pt (historyczne dok.- sicie”: 4, B, 8, 10, 20, PO ren. blok rial Walii": 0.0, 35, 50 .c, 1.50 dol.
ment.Y).
2 wian..
EGIPT. TV. — 1 znaczek „56-1eANGUILLA. 17.V. — G znaczków CSRS, 18.31, — ł blok JAW.' cle Egipskiego Towarzystwa Lmaj„M-lecle =Odc]. katetnej Walii”: philexirazwe 1982% blok 5 km X4 niczego": W P (pierwszy t
10. 30, 40, 60 c, 2, 3 dol.
„Stojąca
lobienowszy
saatOlot TowarzYstwa).
(Pablo Picasso —
ANTIGUA I BARBUDA. 17.VI.— ta").
ETIOPIA. 5.V. — 5 znaczków
4 znaczki l blok „Nowe lotnisko
.Xitopska kawa": 5, 85, 25, 35 e,
,.........-s,,,,,,,....,..„
rniędzynexedowe": 10, 50, 90 k, 2.50
1 b <od nowych sadzonek do Nadoi. (rośne samoloty nad lotniaUSKOURVEN K
oycyroci LRi2anlci kawy),
lem), blok 5 sol,
AUSTRIA. MVII. — 1 znaczek
„50-lecie śmierci Ignma EzIPN"
3 sa (portret),
30.VII. — 1 znaczek ,Europa
1 m (pierwszy konny
dylitans na letalnych szynach
CEPT
Linz — Freistadt — Budwela).
BELIZE. LNY. — 8 znaczków
.,21-iocie urodzin Mietnej
S) c, 1, 1.50 dol., 3 dol. X 3.
BEIM. ZACH. 14.X. — 4 cnacalca z dopłatą na cele opieki społecznej: 50+20 f, 60+10 0, 80+
+ 40 0, 200+40 C (rdze),
BERMUDY, ma — 6 maczków
„Regiment BermUdy": 10. 85, 20,
40, 50 C, 1 dol. (ówiczenia I parady).
BOTSWANA. XV. — 4 znaczki
„Tradycyjne osiedla": 6, 10, 30,
m t.
ENUTAN, N, — 4 znaczki i
bloki oirlastrzostwa SM%
. w Pilne NOtalej Banana 62": 1, 2, 3,
24 nu, 2 bloki SS nii)12.
BRAZYLIA. B.V. — 1 znaczek
„zetocre Minlsterstwa Komunikacji": 21 c (symb. zys.).
8.VII. — ł znaczek „50-lecie
FINLANDIA, 25k. _ 2 yo.o.k)
Ponunica Narodowego w P adze":
1 Izm (pomnik na tle blok w).
DANIA. 26.V1.11. — 2 znaczki ze- daania: 0.90, 1.00 mk (ilustracje do
Ni obiegowej: 1.00, 280 kr (por- opowieś ci o ikrasnoludkach),
tref klikowej itralgorzaty I )
— 1maczek „200-lecie
urodzin poety Steca Steem n BRchera": 2 kr (portret).
DOMINIKA. 1.VI. — 4 mamki
1 blok „Motyle": 15, 45, 60 c,
3 dol., blok s dol.
FRANCJA. 11.X. — 1 znaczek
,,koort. : 1.80 Sr (Rugby).
1 znaczek „Normalna
l8.X.
Szkoła Wynsza',: 1.80 fr.
353
18.X. - 1 znaczekLilie (Annee MO f, blok 400 f (ćwiczenia i za- eyeh po 4 znaczki katorga ryciokub 12 C X0 (omel„Sanford. od
kawy na pontonie i !edziach).
du BeffrOir: 1.00
miasta).
NOWA KALKI/ON., 12.V - i Inaltleoia do 0ore9Mila osobnika).
GABON. 17.V. ,- ł znaczek „M. znaczek toin. Phltemrance 82": spsZELE LVI. - 4 znaczki
Kwiatowy Dzień Telekomunika- i. f Olustsacja"starej miejscowej I blok „5. rocznica wyzwolenia":
cii": 75 f (symb. 1-5O
. J.
,.... legendy „Szczur i ośmiornica"). 40 e, 1.73, 2.55, 7 r (062.114 «Legnic19 V
3
mloi i o
blok
c .
trzostwa Świata w Plice Notce)
SRI LANKA. 14 N. - 1 maczek
Zspana M": 100, 125, 200 i, blok
„IM-lecie urodzin lorda Baden
425 f.
Powella": 50 c (Portret).
GAMBIA. 16.V. - 3 znaczki
TAAF (Teres Mistral. et An„75-lecie skautingu": 65 b (Kan.
terctiques Franceises - Franc.przy oatizelliti drzew), 1,75 d (przy
robotach stolarokich), 1.27 d (parkle Ziemio PoludaloWe I Anta717/ret lorda Haden Powella).
tyczne).
GHANA. V. - 4 znaczki i blok
GNI. - i znaczek lon. „IKWF
Philex2ranCe 1902": 8 f r.
,,75-1ecie skautingu.: 20, 65, 80 p,
3 c, blok 5 c (zoiccia skautów).
TUNEZJA. B.V. - 1 znaczek z
dopiero „Czerwony Polkoletyc":
NRD. 2/IX. - I znaczek z do- 00 4.... (.7.b. rys.).
plata „Solidarność z narodem pa- W. BRYTANIA. Wyspa Goimulestyńoktm.: 10 f (rodzina Palec- ery. 13.VLI. - 12 znaczków dopiaU, ). 20, 25, 30,
ty: ł, 2. 3, 4. 5,
tyflaka z „drzewkiem Życia").
50 p, 1f unt (kraia
1b
5,razy
Wzoci.r. 2.VI. - i znaczcie
„100-lecie śmierci Oluseppe Ganbaldiego": 200 1 (portret).
- 1 znaczek „Zabawa na
motcie": 200 1 (111011).
28.171. - 9 znaczki „Turystyka":
200
1
X
2, «O I X2 (wide.).
HOLANDIA. I.VII. - 5 znaczWRGRY. LX. - i blok z dopłaków serii obiegowej: 55 c, 1.40, 2,
tą „10-lecie pierwszej Konferencji
3, 4 g (portret królowe]).
Bezpleczeostwa 1 WspólpracY
IRLANDIA. 21.VII. - 4 znaczki
Europie.: 20}10 ft (na mary,ine,,Fauna": 22 P (zariam diedziowY),
sach bloku reprodukcje znaczków
K P (.2rYga). 26 P OKOM, 29 P
wydanych z okazji poprzednich
(krewetka).
konferencji).
JAMAJKA. 1.VII. - 4 odeezków
WYBRZEŻE KORCI SŁONIO1 blok „21-lecie urodzin kaletnej
- 6 maczków „Kwiaty WEJ.
4 znaczki
lalek
Walii": 20, 45, 40, 75 c, 1. 3 dol., w21.IX.
esieni": 5 10, 15, 20, 25, 35 Ż „Rocznice": 80 f (George Wablok I dol.
Keine gatunki kwiatów).
iatów).
shington, 250-lecie urodzin), 104 f
JUGOSŁAWIA, LVIII. - i znaN RF. 12.11111. - 1 znaczek (Auguste Plecard, 100-lecie urozek „160-lecie Urodzin kompozy- „100-lecieurodzin fizyków, lau- dzin), 350 f (Johann Wolfgang von
ora 1 4927genta Ivana Zaje": reatów nagrody Nobla Jamesa Goethe 150-lecie śmierci), 450 f
4 din (portret).
FrankaMaxa Borna": BO f (21-lecie urodzin ksieżneJ
blok 500 (21-lecie urodzin kolczKANADA. 11.V. - 9 znaczki se- (portrety obu -uczonych).
- 1 znaz k„100-lecle nr] WaUtl
rii obiegowej: 90 c (Portret kze.
1LV. - 1 znaczek „Swlatowy
lewej), 30 c (Li. klonu), 60 c (uli- śmierci chemika Friedricha W86sera":
so f (wzór chemiczny 13,0- Dzień Telekomunikacil..• 00 f.
ca ze staro zabudową i widoczz
tezy mocznika).
21.V, - 1naczek
,,Podrót .prenymi w 01451 wieżowam:M).
zydenia Mitteranda do wybr.eta
KONGO, REP. LUD. V. Ko.301 Sionlower: 1110 f (portrety
znacrici „Rocznice": 150 f (MO-leobu prezydentow).
cie urodzin Franklina D. Roosevelta - portret), 250 f (250-lecie
ZSRR. 10.VIII. - i znaczek ..17.1urodzin George'a Washingtona cher Interwizji w Gimnastyce
Artystyczn.: 15 kop. (zawodPostret
ROM.). 350 f (150-leele
Maierci Johanna Wolfganga Goeniczka podczas hwiczen).
the - portret).
Y znaczki 1 blok „al-lecie
V.
urodzin koletnej Walii.: 200, 300 f,
blok 9500 f.
KOSTARYKA. 5.V. - 5 znaczków „170170)] kraju": 1.80, 2.10,
250, 3, 455 Col. (na znaczkach 115mracja owl4grd40).
IRSOTHO 7.VI. - 8 znaczków
i blok 450-lecie Urodzin George'a
Wasi:U:Wave.: 6, 7, 10, M, 40 s,
1 m, blok 125 6a loCenif z .2261.
Wala(ngtone).
MAKAU. 90.`71. - 6 znaczków
12.1,111. - 1 znaczek „800-lecie
„Blidirtski w Makau": 30, 40 avos, urodzin św. Franciszka z Asyżu 1, 2, 10 pat...
8T Dzień Katolików Niemieckich":
80
f (postaw św. Franciszka wśród
MALI. LV, - L znaczek »Kaika
ptaków).
z paraliżem dzlecieeMa.
7 100
(doustne szczepe dolecise).
POLINEZJA FRANC USKA. 18.V.
20.V. - 1 znaczek ,Kalen Niewi- - ł ZnaCzek lotn. „Mis-Koos/We
domych - Liono Club": MO .1 (Mn- Swlata w Plice No)Peł MKe
E
blemat Klubu, niewidomy).
82": 250 / (zawodnicy z plika).
2LV. - 6znaczków..Fryzury
PORTUGALIA. 21.V1/. - 8 znakobiece": 140, 150, MO, 180, 270 f. czki .100-łacie odkrycia prątków
MOZAMBIK. 25.7/1. - 3 znaczki grofiley".• 27 esc (portret dra R.
„oo roconica zalo2e/11a frontu }cocha), 1.50 (Moce i Prątek gr.2- Bp,VjII. - 8 znaczków ,His[ na
WADLIWO.: 4, 8, 12 mt (obrazy B07).
radzieckiego taybovniletwa.: 4, 6,
azIa)alnośM Frontu).
SALOMONA WYSPY. - 6 na- 10, 20, 32 Rop. trotne typy 6 YNIGEIL M.V. - 4 znaczki 1 blok Czków „Cykl Zycie orla" (w arko- bowCów z lat DYM, 1530, 1934, 1539,
„75-lecie skautingu": M. 55, 130, 01kacia 21-znaczkowych, zawierała- 1941).
II (Dagment
t
354
,
=EfiEw
Y
Od 9 do 12 września 1982 roku, w przepięknym gotyckim ratuszu
w Bremie, którego renesansowa fasada pochodzi o XVII ,w., Odbyła SIĘ
pierwsza bilateralna wystawa filatelistyczna RFN — PRL. Idea takiej
wystawy wodzika się blisko 10 lat temu, podczas wystawy „Polska 73"
w Poznaniu, konkretne jednak kroki przedsięwzięto w wYntiou kuluarowych rozmów, jakie w czasie Kongresu FIP w Essen przeprowadziła
delegacja polska (z prezesem KG PZF ,Henrykiem Białkiem) z delegacją
filatelistów RFN (z prezesem Związku Niemieckich Filatelistów dr Helezern Jaegerens).
Bremeńskie znaki współpracy
YBÓR BREMY nie by/ przypadkowy.
Burmistrz i Prezydent Senatu Wolnego
Hanzeatyckiego Miasta Gremy, &ms Koschnick w swoim słowie wstępnym do katalogu
wystawy, a także w przemówieniu na otwarcie wystawy wskazał, że Brema zawsze popierała wszystkie poczynania, które • służą
lepszemu zrozumieniu między narodami
i państwami, oraz że miasto przyjęto uktYwno rolę w staraniach o stworzenie 'dobrosąsiedzkich stosunków miedzy RFN i PRL.
Konkretny wyraz tej postawy •dostazega się
w umowie o współpracy z Gdańskiem, która
doprowadziła do intensywnych oficjalnych
i mniej oficjalnych kontaktów.
Z okazji tej wystawy przebywała w Breesie delegacja polskich filatelistów, w skład
której wchodzili: Henryk Białek — prezes
ZG RZF, Ryszard Szymański — skarbnik ZG
PZF, Jerzy Plechowiec tO. Kraków) i Bogdan °kaniewski <CL Pomań).
Komisarzem wystawy był. Jan Witkewski.
który także palna funkcję z-cY Przewodniczącego Sądu Konkursowego Wystawy; w
skład sądu ponadto wchodzili: jako przewodniczący Georg Winkler z Norymbergi.
Karl &wlec ze &steca:obu, Rolf-Dieter Ja.
ocieki z Bounszwiku oraz niżej podpisany.
Zbiory młodzieżowe oceniali zgodnie z zasadami obOwiązującymi, w Związku Niemieckich Filatelistów :(ZNF) Michael Richter
i Marian Szwernin.
W wystawie udział wzięło 66 wystawców
dorosłych ł 11 młodzieżowych. Przyznane
wyróżnienia najlepiej zilustruje tabelka:
W
wystawcy
młodzieżowi
wystOwcy
dorośli
wyróżnienia
W
w randze medalu:
złotego
pozłacanego
srebrnego
posrebrzanego
Ramp
Z wystawców polskich dyplomy w randze
medalu złotego otrzymali: Lech Popieleni;ki — wraz z nagrodę Senatu Wolnego Hanzeatyckiego Miasta Bremy, za, najlepszy obiór
historii poczty ,(Pocka w Toruniu"; Andrzej
Lenki — wraz z nagrodą, za obiór Sitaków
w filatelistyce"; Bolesław Kaczmarek — wraz
z nagrodą, za zbiór „Poczta lotnicza w Polsce"; Wiesław Nacheiński za obiór „Polacy
w 'latach' wojny 1939-1945"; pseudonim
Andrzej Olecki za zbiór „Wydanie lubelskie
(wodzowie) 1944"; Piotr Zarentba za zbiór
„Wybrane listy przedillatelistyczne XVIII
i XIX wieku"; Lechoslaw Plewka za obiór
„Znaczki zeppelinowe i doły sterowcowe całego świata"; Bernard Stępczyński za zbiór
„Laureaci nagrody Nokia"; Cezary Rodziński
za zbiór „Muzyka Slotvian"; Bogumił Ciesielski za zbiór „Alpinizm"; Zdzisław Abramek
za zbiór „Rozwój 1 działalność Czerwonego
Krzyża".
Dyplomy w randze medalu pozłacanego
otrzymali: Henryk Białek za zbiór .PRL —
reforma walutowa '7950 'Wydanie )(grenzYerł
Bronisław Jasicki — „Historia poczty" Poznań (wraz z nagrodą); Janinie Księski i Franciszek Federowlez „Cenzury w czasie Powstania Wielkopolskiego 1918-20" (wraz
z nagrodą); Alojzy NadolnY ',Poczta Pneumatyczna XIX w. w Europie" (wraz 2. nagroda):
Stanislaw Głowiński „Na szlakach atlantyckich" (wraz z nagrodą); Lech Konopiński
„Arktyka i AntariktykaPi; Włodzimierz Gess«wiski „Dzień Znaczka"; Bogdan °kaniewski „Sztuka filmowa w filatelistyce europej-
PRL
RFN
Basem
11.
19
5
1
BO
20
12
4
—
36
31
25
1
ao
PRL
2
RFN
RAZEM
Razem
3
2
PRL
RFN
Razem
11
15
20
15
6
2
36
41
31
30
14
2
77
5
355
sklej"; Jerzy Parfiniewicz „Film na dużym
i małym ekranie" <wraz z nagrofią); Fortunata Obrąpalska „Rośliny ma znakach pocztowych" (wraz z nagrodą); Zdzisław Kaul
„Swiat owadów";. Ludwik Malendowicz
„Atom" (wraz z nagrodą); Antoni KurczYnski „Czynniki wpływające na !bezpieczeństwo w ruchu drogowym".
Dyplomy w randze medalu srebrnego
otrzymali: , Stanisław Żółkiewski za zbić),
„Tazyla pocztowa w latach 1938/80 na podstawie znaków pocztowych serii historycznej" (wraz z nagrodą); Jerzy Plechowiec
ubiór .specjalizowany Węgier; Stanisław Sadowski „Widoki Krakowa" -- zbiór badawczy; Zygmunt Bosiejka „Galeria malarstwa
europejskiego"; Paweł Bednarski „Fantazos
— bajki, baśnie i !legendy".
Dyplom w randze medalu posrebrzanego
otrzymał Zbigniew Cieślikowski za „Całostki
Europy do 1918".
Dyplomy w randze medali pozłacanych
otrzymali następujący wystawcy młodzieżowi: Pariasa Szymański (wraz z nagrodą) za
najlepszy polski zbiór młodzieżowy „Mała
encyklopedia filatelistyczna" oraz Bazi».
Wojciechowski „Obszar plebiscytowy Górny
Sląsk" (wraz z nagrodą).
Dyplomy w randze medali srebrnych otrzymali: Agnieszka Choinar.ka „Karty pocztowe PRI, z lak 1095-1947"; Grażyna Gazda
„Mówią wieki" oraz Szkoła, Podstawowa przy
Instytucie Ortopedii i Rehabilitacji w Poznaniu ,,Gdy nas ochronisz, chronisz samego siebie". Dyplom w randze :medalu posrebrzanego ota-zyntal Piotr Urbanek „Fauna na znaczkach pocztowych całego świata".
Filatelistom Republiki Federalnej Niemiec
przypadł y w udziale nagrody honorowe. Za
najiepszy zbiór klasyczny — nagrodę „ufundowaną przez 'Prezesa ZG PZF otrzymał
zbiór ‚Niemcy od 1872 do 1920". Wystawca,
ukrywający się pod pseudonimem „Martini"
w trakcie wręczania nagród dowcipnie zadważył, że mieszka przy ulicy Martini i... babi
Martini! Nagrodę za najlepszy zbiór tomatyczny. otrzymał Ulrich Eckstein za „Egipt —
państwo dwóch krajów", Za najlepszy zbiór
młodzieżowy uznano zbiór kola młodzieżowe.
go „Heinrich v. Stephan": „Nasza wschodnia
Fkyzja".
Ze zbiorów wystawców RFN, dotyczących
Polski, wanto wspoanniee zbiór Rolfa Rittera
poświęcony Górnemu Sląskowl, który uzyskał
dyplom w randze medalu pozłacanego. Doskonały byt abiór Stefana Petriuka „Pockta
Miejska w Warszawie 19151-41918", w którym
zawarto niezwykle ciekawy materiał obejmujący próby, „wydania definitywne, stemple.
Otrzymał dyplom w randze medalu złotego.
Takim samym dyplomem wyróżniono zbiór
Alfreda Klabusa „Polska cenzura pocztowa"
obejmujący okres od 1915 do 1950 roku.
W tym koperty 1 całostki nieznanych szerszemu ogółowi cenzur - przesyłek niemieckich
jeńców wojennych w Polsce z lat 1945-1950.
Pod pseudonimem „Transit" ukrywała się
wystawczyni pięknego zbioru ,;Poczta zagra.
956
niema z Polski i Rosji w XIX w.", który
również otrzymał dyplom w randze medalu
..tego oraz nagrodę.
Syntetycznie oceniając wystawę warto
wskazać specyficzne dla niej zjawiska,
• Według oceny prezesa ZG PZF Henryka Walka: „...zaprezentowano takie zbiory naszych wystawców, by gogole zwiedzający salony ekspozycyj" mogli się zapoznać z całokształtem życia
nartego kraje, Jego historii, kultury, sztuki, nauki
oraz z zakresem zainteresowań polskich filatelistów różnymi detalami filatelistyki 1 metodą opracowania zbiorów do ekspozycji". Podobnie POdoszli do sprawy niemieccy gospodarce. Wystawa
więc Mata się okazją do konfrontacji spojrzeń na
filatelistykę i wystawiennictwo.
z zadowoleniem mogliśmy stwierdzić, że Mimo
trudrilejszego dostępu do materialu filatelistycznego — zbiory polskie mogą być rtnialo prezentowane sa granica.
• Nietypowe Syto natomiast to, te uczestniczyły
zbiory typowane przez oba związki filatelistów.
spowodowtdo to, te każda ze stron starota się
przedstawić zbiory najlepsze — stad leż ta nieproporcjonalnie wysoka cuma dyptanaw w randze medali złotych I pozłacanych. Warto w tynt
miejscu także wspomnieć, ze wystawy bilateralne,
które filateliści RFN organizują jut po raz trzeci
lpiervrtze dwie organizowano przy udziale Związków Filatelistów CSRS i ZSRR), nie trileserts się
w ramach °Strefionych stopni wystaw (których
ustalono trzy, od trtertego do pierwszego). Stad
zastosowano indywidualne — tynto dla tel wyatawy
obowiązuince reguly
• Zbitym zainteresowaniem Wtorów RFN clertYlY
się zbiory tematyczne, mimo że wszyscy oni są
posiadaczami Wyczko ocenlonyęp zbiorów klasyczi
hycli <część 2 nich znajduje sig' w klasie honorowe) PIP). Z uznaniem podkreflall dutą inwencję
amatoli filatelistów w poszukiwano tematów
trudniejszych, wykraczających poza tradycyjne
zbiory tematyczne poświęcone sportowi, florze
I faunie. Szczególne mowa Uznania kierowano pod
adresem autorów zbiorów „Alpinizm" oraz obu
zbiorów .poświęconych Silmowl. Test to jeszcze Jedna wskazówka, stanowiąca zachętę dla potencjalnych wystawców, by rtazall się poszukiwać nowych ciekawych tematów. Zadaniem ogniw PZF
badzie popieranie tych wysiłków — a dobrze byleby takle, gdyby artykuły inaPirtbace opracowania
nowych zbiorów tematycznych Ukazywaiy się W
naszej prasie rilatelirtyrtnej.
• Ekspozycje konkursową zbiorów umpelnial —
unneszezony w specjalnych gablotach — pokaz
pobielej literatury filatelistycznej, stanowiący
przegląd ,naszych osiągnięć W tej oneasinie.
O dużym zainteresowaniu wytstawą świadczy fakt, że w jej otwarciu brał' udział Burmistrz i Prezydent -Senatu Wolnego Hanzeatyckiego Miasta Bremy, Hans Koschnick.
Ambasadę Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
reprezentował I- Sekretarz Ambasady Bronisław Sowa. Związek Filatelistów Niemieckich reprezentował Dieter Brocks, ponadto
w uroczystości otwarcia brał także 'udział
przewodniczący Okręgu Elbe-Weser-Ems.
Prasa codzienna, radio i telewizja zamieściły wiele okolicznościowych informacji,
a zainteresowanie wystawą przekroczyło lokalne ranny, gdyż przybyli na nią. filateliści
zainteresowani znaczkami polskimi, nie tylko
z innych krajów RFN, lecz także z Holandii
i Danii.
O zainteresowaniu wystawą ze strony burmistrza "Koschnieka może jeszcze świadczyć
fakt, że umówił się on z delegacja polską,
po otwarciu wystawy, na dzień następny,
by spokojnie móc obejrzeć elc.sponaty wystawowe, a następnie przyjął delegację obiadem na ratuszu.
Senat Wolnego Hanzeatyckiego Miaista.Bremy -udzielił organizatorom wszelkiej pomocy,
udostępniając zabytkowa salę Mieszczańska
ratusza dla urządzenia wystawy, a także
fundując srebrne medale -pamiątkowe, które
otrzymali wszyscy wystawcy.
towarzyszyło szereg .dodatWv YSTAWIE
kowych imprez. W dniu otwarcia Zarząd Okręgu Elbe-Weser-Ems i organizatorzy — Bremeńskie Towarzystwo Filatelistyczne wydali przyjęcie w piwnicy ratuszowej.
50 września odbyło się uroczyste zebranie
Bremeńskiego Towarzystwa Filatelistycznego
i Berlińskiego Klubu Filatelistycznego „DRW
który raz w roku ma swoje zebrania na sesji
wyjazdowej. Tym razem bylo to zebranie
dwutysięczne od chwili utworzenia klubu w
1888 roku.
Miłym akcentem zebrania była .prelekcja
poświęcona znaczkom i historii poczty' polskiej, od czasów najdawniejszych ,po najnowsze
nie wyłączając omówienia cetatnich.stempli cenzury. W czasie tego zebrania
wręczono dyplomy i wyróżnienia przyznane
przez Sąd KonkunsowY. GodatkoWym mitym
akcentem udanego wieczoru było wręczenie
aktywistom i- organizatorom wystawy
bremeńskim filatelistom, drobnych bpominków przez Prezesa ZG PZF. Nagrody etnymali m.in.: prezes Bremeńskiego Towarzystwa Filatelistycznego Hans-Hermann Paetow.
przewodniczący Komitetu Organizacyjnego
Herbert Schlbgel oraz wielu filatelistów, jak
Arnold Eilers, Hans Harlerf, Michael Richter
czy Alfred Klabes.
W sobotę, 11 września, odbyło się spotkanie członków zespołów roboczych zainteresowanych filatelistyką na ziemiach polskich.
man. zespołu: Polska, Górny Sląsk, Cenzury,
Generalna Gubernia..W czasie tego spotkania odczyt na temat Poczty Miejskiej w
Warszawie wygłosił 'Jan -Witkowski. Wieczorem tego dnia w restauracji „Friesenhof"
odbyło się spotkanie, w czasie którego Wymieniono poglądy na tematy nurtujące członków naszych związków.
Sprawozdanie nie byłoby pełne, gdyby nie
wspomnieć o „Dniu Polskim", który zorganizowała nasza delegacja 8 września, zapraszając organizatorów wystawy oraz CZ1Onków
sądu konkursowego. Była to pierwsza sposobność do nawiązania bliższych kontaktów.
Slowa uznania wypada skierować także
pod adresem niestrudzonego komisarza wystawy, kol. Jana Witkowskiego, który ekspozycję -polską przygotował, a w czasie pobytu
w -Bremie, w końcu -lipca br., uzgodnił wiele
roboczych szczegółów, dzięki czemu ogólny
bilans wystawy należy uznać za wysoce korzystny dla Polskiego Związku Filatelistów.
Z okazji wystawy ukazał się katalog za-wierający artykuły -po polsku i niemiecku
burmistrza Koschnioka, Henryka Białka —
praprezesa ZG PZF, dr. Heinz. Jaegera
zem ZNF oraz przewodniczącego Bremeńskiego Towarzystwa Filatelistycznego Hansa-Hermana Fantowa.
Katalog zawiera także informacje o historii Bremy oraz artykuł Henry-ka Białka o filatelistyce w Polsce, jak również interesujące przyczynki Jana Witkowskiego o wystawach ogólnopolskich oraz Richarda Fricka
o poczcie okrętowej.
Oprócz katalogu i wspomnianego srebrnego medalu pamiątkowego wydano kartę
pocztową i kopertę z wydrukowanym znakiem pocztowym i okolicznościowym napisem, a Upt. Bremen I stosował datownik
okolicznościowy. Tąkże poczta polska wydała
okolicznościowy kasownik.
Wystawę w Bremie można uznać za duży
sukces polskich filatelistów oraz poważne
osiągnięcie propagandowe Polski. Zyczyć sobie wy-pada, aby i -nam udało sie po Ogólnopolskiej Wystawie Filatelistycznej „Toruń
83", przystąpić do organizacji wystawy bila.
Roratnej PRL — RFN. By zadzierżgnicto
kontakty umacniać w myśl -hasła „Filatelistyka lączy ludzi i narody".
Mad» thwemin
357
aywia
NA STAROMIEJSKIM RYNKU
Od 1 sierpnia do 30 września 1002 r.
LVIII. Ustalono skład delegacji PZF do Moskwy
na wystawę „50-lecie ZSRR" I obrady sekretarzy
związku filatelistów państw socjalistycznych
(0-14.1,179S2 r.). • Zatwierdzono projekt medalu
pamiątkowego wystawy .Polska — Znikania" (131aiyatok, 0-0.10.02 r.). • Na wniosek Komisarza
Wystawy „Somblles — Historia Poczty 1 Celostek" (CSRS, Karatowie°, 3-9.9.52) delegowano kol.
Zbigniewa Stasitowicza tle Piec, w Jury. • Postanowiono zaangażować kierownika Biura XIV
OWF„Toruń 53”. • Na wniosek ][Dmieli Filatelistyki Tradycyjnej zadecydowano zebrać informacjeorganizacyjne dotyczące klubów aitinteresowan.
• Na wniosek ZO PZF w Łodzi wyra9ono mgodę
na przystąpienie Okręgu do Federacji Stowarzyszali Kulturalnych woj. miejskiego lódzislego.
MAGLI Zaakcentowano materia' do Biuletynu
Informacyjnego CZY nr 2/22(712.
17.17.1. Delegowano kol. Jerzego Parfiniendom
jako przedstawiciela 00 PZF do składu lury konkursu a ,Najlepszy program wydawniczy znad.ków polskich" („Filatelista" nr 23 z 1951 r7. • Postanowiono przekazać do zbiorów Muzeum Sztuki
Medalierskiej we Wroclawdu komplet odznak ..Za
Zastugi dla Polskiej 1c...tyki'. • Przyjęto
plan pracy Komisji Miodzieżowej ZG PZF na rok
szkolny 1982/83. *Komisja Miodzieżowa FLP
te zadowoleniem przyjęta
skład swego grona Wieloletniego dzialacza Komisji MiodziePZF. 1.1. dr ZYginunta Wiatrowskiego. •
Postanowiono zbiory ,prezentowane na wystawie
i(Lusiemburg) eksponować takie na
..Linemax
wystawie maksymafilli ,73eIght — Polska" (Bruksela. 16-17.10027
19.vin. Komisja Tematyczna PIP • potwierdilia
przyjecie do swego *stadu kol, Antoniego KurC.3 54,1.ge. • Na ',oliwek PrmwOdolwadelf. Ko-
z zagranico!.
Wymiana Może odbywać sle
z zachowaniem przepisów celnych
Regulaminu — instrultejl
Litery w nandasa. mmcmiii, w
jakim ]aryku korespondować.
Sergel Gortcher Magditcher, 1090
Sofia. P.B. 749, Bułgaria (r, fri.
Wiadiritlr Gorbaniew, 344013 Rostow-na-Donti, piec. Wierchojansklj
4, ZSRR (r).
Walery Pietrow, 114024 Poltawa,
ul. Frunie 55, kw. 10. ZSRR (r, 5)
olimpiady. fauna. Europa Zach.,
Afryka. Ameryka. Ameryka Ca.
einska, Australia ł Oceania.
Winezeslaw Zachsrow, 600028
Władimir, UL 800-lecia d. 9, kw.
21, ZSRR (r, a) Duro. Wsch.
Igor Bitman, 293770 Lwowska
obl., g. Stebnik, piec. Pionierski]
d. 3, kw. 17, ZSRR (r, p, a, bies.,
Danii Alllujew, 663301 Norylsk,
pr Lenina 24-122, ZSRR (r) Polska — nowoś ci, Europa Zech. —
tematyka.
Sorgiej A. Siamtornow, 1.35750
Archang. obł., Lenskij r-on, ul.
K. Partizan 11-4, ZSRR (r) kosm., kino, flora. fauna, malarstwo, „Moskwa-M".
~gest B. Nemireckij, 155780
•
obł., Lonsnsi t-on, ul. Me-
358
misji Literatury 1 Bibliotek FilatelistyMoyeh postanowiono rezable do zarządów okręgów CZY
ankietę, celem Ustalenia aktualnego Manil t PO,
trzeb bibitotek PZF oraz inicjatyw Wydawniayelt.
• Ustalono rozdzielnik na „Historyczno-Badawczy
Blislistyn FilatelistyCzny" prenumeraty oPlacann1
przez ZG PZF.
24.vm. Zaakceptowano preliminarz wystawy filatelistycznej „Aerofila-412" (ISMslin, 12-13.10.82 Ll
organizator 20 Lublin).
MAGII. Kolejne szóste plenarne posiedzenie Prezydium ZG PZF obecnej kadencji zatwierdslio
wszystkie decyzje i postanowienia podjęte w okresie od dnia 22 czerwca do dnia 24 sierpnia
3911[. na roboczych posiedzeniach Prezydium ZG
PZF. • Zasadnicza tematyka posiedzenie — sprawin młodzieżowego ruchu filatelistycznego będą
o awiane w „Filateliście". • Omówiono 1 zaakceptowano: „Zadania młodzieżowego puchu fila."
telistymnego w latach 1982-1983". .71egulamin
Kola Mlodzietowego PZF", „Kartę opiekuna Koka
Młodzieżowego POP" oraz ,,Regulamis odanaal
iniodzlełowej PZF", rekomendując wymienione
dokumenty do zatwierdzenia przez ZG PZF. •
Skarbnik 20 PZF walmowa' sprawozdanie finanPZF
sowe z wykonania dochodów i wydatków
1 Związku — za I pitarome 1982 r.
LIX. Postanowiono ociosie konkurs na publikacje w Masie filatelistYmne1 1 konkurs na PUblii,
karle w prasie niefilatelistycznej mm TV 1 PR.
5.IX. W Czasie ‚trwania Wystawy filatelistycznel
„Polska — NRD" (Zielona Góra) podpisana proMIMI do porozumienia miedzy Polskim Związkiem
Filatelistów i Związkiem Filatelistów przy Kulturbundzie NRD w sprawie Wapolpracy na lata
1033-83.
LIX. Urząd Miasta &iskanego Warszawy, Wydział Spraw Spolemno-Administrecyjnych, powiedomil o zatwierdzeniu I wpisaniu Jednolitego
tekstu Statutu PZF do rejestru Kowam/sun
i awlazków pod nr SM.
MOL Siódme plenarne posiedzenie Prezydium.
ZG PZF w Gdańsku zatwierdzilo decyzje ~Me
dnia 3 września Isso z. na roboczym posiedzeniu
Prezydium ZG PZF. • Ustalono PrOPOrYeje, z jakl. Prezydium ZG PZF wystąpi do Plenum ZG
7akowskiego 15.14. ZSRR (r) sport,
Stora, fauna, kosmos, malarstwo.
E. A. Minio, 163061 Archangielsk.
ul. K. Libknechta 26, kw. i, ZSRR
tyka.dy, kosmos, Ark(r) fau na, olimpia
tyka, Antark
Witautas Burkauskas, 234010 Wilniuslcij r-on, Majszagala — do
WostriebOwanija, ZSRR (r. p) arar..
Olga Fiedorowa. 623003 Tiumen,
Choohniakowa 13 b, kw. 3
ZSRR (r) Polsku
Aleksander RadlószkIn. 692513
Prim. Krat, R. DI9On8KM 19, l-aPandnielnika 144, ZSRR (G flora,
fauna, transport. kosmos, sport.
Victor Roles Yi (20 li, Las Gar
e lans. 2.511 anto. 201 San Euge'n
nio, Lima 14, Peru (a, Nsz).
Tomce Tuplicas.
I-0,
326811 Klajpeda,
ZSRR (r, n. a).
Zardinlisku
W. M. Kukutkin, 150240 Rodniki,
SocJallsticzeskaja 21-M. ZSRR (r).
W. G. Serebrjannikow, 831000
Komsomolsk-na-Amurte aLia, 44,
ZSRR
5).
Gasparin Unos, H4104 Zanyvapfilfalva, Vasret Aiionefs, Węgry
(M.
L. I. Naisteter, 923010 Minek, ul.
ZSRR (r)
Koliim d. 15,
futbol, hokej. szachy. Lenin.
Jata. Lanko, 220961 Dniepr°.
pietrowsk 54, zaulek Piotrowskiego 3, ZSRR (r).
KM. Scheffel, 6304 Bad KosRosa-Luksemburg-Ring 3,
HRI?
Mul D. K. Sasem, 5 Sri Ram
Building, blear Paharganj P.O.,
New Delhi 110055, Bidła (a).
(r,
.9
Sprzed = nowodruki „Wodzi...i
nodr
zbl'
oPriseżEttro
i
'
p;,"Zk
aModniej, Chin. Australii, oini26w
Mieleckich. Filipski. Warszawa,
N owowiejska 1/07.
(D-65,1)
Sprzedam: Polska (1915-61), luzak1, Mostki, monety. „Filatelisto"
u977-61), bitne numery. Zbyszek
etronakowski, modowa 1/1, 05-M5
(Y-511)
PRL. Kuplę
Dolane plam na niefilatelletyczno korespondencję, opatrzoną fioletowym lub czarnym Mentolem
81408).
dOdatkowym FIS-19112
Krzaczek, Balladyny 13/200, 00-001
-04m
Lubiło.
Kuplo zbiór znaczków Polski,
NRD, ZSRR, lepsze serie, bloki.
Sprzedam „srebrnego Papieta".
oiwerwsi, Powstańców 11, 59414
Legnica.
(1,031
(r
— akań. prowizoria
NA
NRD,
D, kasowane znaczki, Huty
oraz WM G1113114 — kupie. Edward Iladae, 80-311 Gdańsk, Grottgera MI C m 11
(1,401
[stosiki (kartki, listy itp.) ze
stemplamiaktltalnej eeltallrY kupię tub zamienię na inne walorY
filatelislyezne. Andrzej Potyra,
ul. Brali Zalunkich 35/17, 019112
Warszawa.
(D995)
o nadanie odznak ,,Za Zasługi dla Polskiej Filatelistyki". • Prezydiom ZO PZF Uchwalą nr
18/X111/82(Pr nadało Uprawnienia sędziów konkursowych: Klasy I — 1 osobie, klasy II — 2 osobom,
klasy III — T osobom. • Przygotowano projekt
uchwały w sprawie wartości nominalnej znamiCóW
pocztowych PRL, postanawiając dokument ten
przedlotyć pod obrady Plenum ZG PZF. • Postanowiono wystąpić do Plenum ZG PZF o anilanę
18-19.1X. Trzecie plenarne posiedzenie narządu
Głównego PZF — w Gdańsku. Przebieg obrad zostanie omówiony odrębnie.
22.1x. Postanowiono zaproponować t PriwiarzY4
organizacjawystaw filatMistycznychi
— bilateralnej ',PRL — REN" — ZO w Gdaftsku
0984 r.),
— „Smukli." — ZO we WroClaWili (10114 r.).
39.1X. Zaakceptowano wniosek IC0111Sji ModzieŻowej ZG PZF dol. wspoludzialn w prasowych
konkursach filatelistycznych: „Znaczek Powaga w
nauce". ,.Nie tylko dla filatelistów". „szukamy
znaczków". • Na wniosek Redakcji postanowiono
ufundować pięć upominków (walory filatelistyczne) dla laureatów konkursu filatelistycznego
„Rodnia Młodych" związanego z Mistrzostwami
Swiata co Pilon Wolnej „PAW.. 112".
Sekretarz ZG PZF
Sprostowanie
W nr 9, str. mo, prawaszpalta , 3 wiersz ad
góry powinno być ( „Podjęta uchwalę o nadaniu
srebrnych odznak honorowych PZF. • Skarbnik
Z.0 omów)) preliminarz ZG PZF oraz preliminarz
zbiorczy (—i"
Za bląd serdecznie przepraszamy Autora I Czytelników.
RECENZJE
Zumsteln Iiiriefroarkenkatalog Europa West 1983.
zumstein-Verlag-Ilern (Szwajcaria), sim. UW, ce.
na SS fel.
Punktualni. 1 września, Zgodnie z tradyeiąc ukntom 1 — West (kraje zachodnie). Tegowydanie przepracowano oa nowo, tak pod
względem redakcyjnym jak również techniki drukarskiej. Czę96 krajów, jak np. Szwajcaria, Ando, Liechtenstein wydrukowano nową natleniona
techniką drukarską, taką samą jak zeszloroCzne
wydanie tomu drugiego Osi (kraje Europy ~hoi,niej).
Przy krajach tych — w przeciwieństwie do poprzednleh wydań katalogu. w których podano
przy poszczególnych emisjach znaczków Jedynie
rok wydania — obecnie podano dokładne daty
Ich wydania. W związku z umlemczeniem dokladnych dat Wydadla daszla konieczność — przy niektórych' emisjach — zmiany numeracji. Takle
zmiany numerach padane są na końcu katalogowania znaczków danego kraju, co ulatwla orientaCJC.
Ceny w katalogu na rok 1903 ustalono na podstawie aktualnej sytuacji nś światowym synku
filatelistycznym. Wywalało to liczna korekty, tak
w dół jak i w górę. Te ostatnie odnoszą się do
krajów o stabilnej ,drowej" polityce emisyjnej
znaków pocztowych.
Ciekawa jest informacja wydawcy katalogu, te
wśród zbieraczy wzrasta zainteresotranie znaczkami stemplowanymi.
zat
Tomu drlIglego Ost (kraje Europy Wschodnie»
na rak 1983 nie wydano. Ukazał sig jedynie 31-stronicowy dodatek, obejmujący wszystkie ...ki
krajów Europy Wschodniej, które ukazały się po
wydaniu katalogu na rok 1982, oraz zmiany cen
w stosunku do wydaniazeszlorocznego. Przy
eolskich znaczkach Zadnych zmian cen nie podano.
Wyjątek stanowla znaczki NRD, które w tegorocznym wydaniu katalogu tulą Clone costaly do
tam 1 West Wleje Europy Zachodniej).
•
Jan Witkow.k1
Ku przestrodze naiwnych
Szanowny Kolego Redaktorze,
Duża liczba kasowników okolicznościowych
stosowanych przez urzędy pocztowe jak i uzasadnione nimi zainteresowanie szerokiej rzeszy filatelistów spowodowaly pojawienie się
na rynku szeregu wydawnictw lub pseudowydawnictw, na których dokonuje się ostemplowali. Z wydawnictwami tymi wiąże się
wiele problemów i wątpliwości, IM niektóre
z nich chciałbym zwrócić uwagę czytelników.
Pewnikiem jest, iż jeśli nie są to oficjalne
emisje -Ministerstwa Lqczności, wydawnictwa
te nie są znakami pocztowymi i ani ich treść
czy też szata graficzna nie powinny mieć zasadniczego znaczenia dla znaczka i kasownika na tej zazwyczaj kartce czy kopercie
umieszczonych, chociaż winny one w umiejętny sposób uzupeiniać czy też podkreślać
wymowę umieszczonych znaków pocztowych.
Pochodzenie występujących na rynku filatelistycznym wydawnictw jest różnorakie. Wydają je ogniwa PZF, bardzo często z inspiracji filatelistów wydają je zakłady pracy,
domy kultury, różne organizacje itp. Jednakże
coraz Częściej pojawiają się wydawnictwa
prywatne, a w ostatnim czasie pojawiła się
na rynku firma „Maksim — Galanteria Papiernicz.-Filatel." rodem z Olsztyna. Wydawnictwa te bardzo często znają wątpliwej jakości szatę graficzna,' często blędy merytoryczne i najczęściej bardzo wysoką, chyba
niczym nie uzasadniona cenę. Wykorzystując
wielkie zainteresowanie niektórymi tematami
wydaje się „filatelistyczne chaly", od których włos na glowie się jeży.
Dla przykładu podam kilka produktów
wzmiankowanej firmy „Maksim'', jako że na
innych wydawnictwach trudno znaietd autorów. Kapiące zazwyczaj zlotem karty lub
koperty. Na jednej z nich napis „Stolica Apostolska mianowała biskupa krakowskiego Karola Wojtyłę kolejnym papieżem" (podkreślenie moje), znaczek obojętny, datownik dzienny „Kraków. 1, 10.10.78, 22 • L •" (kto użyczył 'tego datownika dla tej produkcji?). W
gablotce, gdzie .eksponowane jest to „dzieło"
skromna cena 180 zł oraz maty napis „Cena
umowna". Obok, w tej samej gablocie tego
359
samego autorstwa, już tylko za jedyne 150 zi
karta z błędem ortograficznym, ale za. to jakże „doskonale" wykonana. Znaczek — Papież 1,50 .1, datownik „Kraków 1, 19.05.80. 12",
napis „W Wadowicach k. Krakowa urodził się
Karol Wojtyła pużniejszy papież..." (Podkroilenie moje). Na wydawnictwie tym jeszcze
dodatkowa pieczęć — chyba z Wadowi° —
nie zdołałem jej dokładnie odczytać (nie
pocztowa). Spotkałem także czystą kartkę,
oczywiście w zlocie „II wizyta Ojca Swiętego
w Ojczyźnie".
Z colą pewnością filateliści nie kupię tych
walorów, ale wiele osób nie obeznanych z zasadami naszego hobby i wartością takich
wydawnictw, na pewno w dobrej wierze nabędzie te „wydawnictwa".
Inny problem przedstawia np. kartka wydana z okazji 25-lcia Klubu zbieraczy znaków pocztowych o tematyce religijnej — św.
Gabriel. Ilustracja na kartce zaczerpnięta
z kasownika
symbol Klubu i odpowiedni
napis, cena oferowana w Poznaniu — 40 zł,
kartki numerowane — a jakże. Wydawnictwo
to może sugerować, iż inicjatorem jego byt
Klub, a Klub naprawdę nie mial z tym nic
wspólnego. Nie znam przepisów prawnych,
nie wiem czy producent ma prawo druku
symbolu Klubu i wspominania o jego rocznicy bez uzyskania zgody.
Nie mialbyin żadnych uwag przeciw tej
kartce, udanej z filatelistycznego punktu widzenia, gdyby nie te 40 el (czysta kartka),
Podalem kilka przykładów produkcji walorów „pseudofilatelistycznych", aby zwrócić
uwagę czytelników na wątpliwą jakość tych
„wyrobów" bądź też ich wysoką cenę. Oczywiście uwagi moje nie zniechęcą chętnych,
szczególnie nie filatelistów, do nabycia tych
wydawnictw. Ale Polski Związek Filatelistów,
wypelniając swój statutowy obowiązek, musi
chronić interesy członków, zwracając m. in.
uwagę na opisane problemy.
Pragnę w imieniu Prezydium ZG PZF, które na posiedzenili w dniu 29.VIII.82 zobowiązało mnie do przedstawienia tego problemu
na lamach „Filatelisty", poinformować, iż
wydawnictwa różnych ogniw PZF zawierają
napis „ZO PZF (miasto), zew. nr..., nakład...".
co gwarantuje ich odpowiednią jakość z
punktu widzenia naszego hobby jak i ich uzasadnioną, zazwyczaj niezbyt wysoką cenę.
Ludwik K. Malendowics
Wiceprezes ZG PZF
Adres Redakcji: ul. Nowy Swlat 1R, 10-012 Warszawa, tel. 37-48-40. Redaguje zespól, Redaktor
naczelny: desy B. Kilim. Artykulów nie zamówionych Redakcja nie zwraca. OgloSzenla
przyjmuje: Biuro Reklamy Prasowej I PrOpagandy, ul. Mokotowska 5 m. Ii, II p., 00-640
Warszawa, tel. 25-24-75, konto: NBP 15 OM
Warszawa, nr 1153-251472-13941. Cena ogłoszeń
25 al za Mowo w Ogioszeniaeh drobnych. Informacji o warunkach prenumeraty irdzielalą
wszystkie oddziały RSW „Prasa-Ksiątka-Rueh"
oraz urzędy pocztowe.
Nakład 10000. ObJetość 1 1f8 ark. Format 135.
Papier ilustr. V kl., 70 g, 10K100. RSW Zakl.
321-02f0
Graf. W-wa, ul. Srebrna 16,
INDEKS 25804
PL ISSN 0015-0975
Z-38
380
Tt0„, i1
0„,
saww••••=«saa,
Prototyp samochodu
Z miejscowości Void Vacon we Francji pachodali N. T. Cnom., jeden z twórców prototypu samochodu. Jak wyglądał ten pojazd, imana sobaczyć na rysunku nakiadkt wirnika, stasowanego
w br. w tel mieJszowo5cli
Mistrzostwa hokejowe świata
Tegoroczne Hokejowe Mistrzostwa Swinta grupo A odbyty sic w Finlandii. Poczta [Maka upanaletnila je stosując w Helsinkach i Tan/pere od
15 do 29 kwietnia br. okolicznościowe datowniki.
Od 25 lat nad biegunem
Od 25 lat skandynawskie linie lotnicze SAS
utrzymują połączenie z Tokio trasą wiodącą nad
biegunem pólnoCnyin. Jubileusz ten Uparniętnll
22.1L82 okolicznościowy datownik stosowany w Sztokholmie.
lizeez nie w nazwie
"Poczta Czechosłowacka wydaje ostatnio niektóre
emisje znaczków w różnych formach: dutych arkutrach 1 równocześnie małych arkusikach z przywieszkami, ozdobnymi marginesami itp. W ub. r.
uka/el alę, Określany przez filatelistów Jako blok,
taki arkusik z okazji wystawy „WIPA al". W br.
dwa warianty arkusików ze znaczkiem lenInoWaklin, przy czym jeden .— 9-znaczkowy jest normalnie w sprzedaty, drugi —.4-znaczkowy, z tytankiem gmachu muzeum, Sprzedawany jest otto- '
rokrotnie drołej. Na /I Półrocze br. zapowiedziano
cał aze emisje w róZnych (równocześnie) wykona—
niach: „Skarby czechosłowackich zamków ł geesów" oraz „Dunaj, rzeka pokojowej współpracy
w Europie".
EmItent twierdzi, 2e wprowadza do obiegu tylko
znaczki, a forma Wydawnicza to jut sKawa
gorsedna. Mir to oczywiście znaczenie praktyczne:
jeden wariant jest e regaty powszechnie dostępny,
drugi nie. Filateliści uważają, te rzecz nie w nazwie: blok, arkusik czy „kina forma wydawnicza"
i mają pretensje do poczty, te odmian nie dettarCM w zaabonowanej Ilości...•
C. R.