Zad.Rem.i rewal.Renes.Dworu Obronn. w Szymbarku
Transkrypt
Zad.Rem.i rewal.Renes.Dworu Obronn. w Szymbarku
INWESTBUD Obsługa Procesów Inwestycyjnych ul. Wyspiańskiego 22, 33-300 Nowy Sącz, tel. fax. (0-18) 443 88 97 wew. - 147 nr 1 DLA ORGANU AAB nr 2 DLA ORGANU PINB nr 3 ARCHIWALNY INWESTORA nr 4-6 ROBOCZY INWESTORA PROJEKT BUDOWLANY – tom III/A obiekt: REWALORYZACJA ZABYTKOWEGO ZESPOŁU RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO adres: Szymbark – Gmina Gorlice lokalizacja: działka nr 1723/2 w obrębie Szymbark inwestor: MUZEUM OKRĘGOWE W NOWYM SĄCZU z siedzibą w Nowym Sączu przy ulicy Lwowskiej 3, 33-300 Nowy Sącz opracowanie: DWÓR OBRONNY - KASZTEL ARCHITEKTURA projektant: mgr inŜ. arch. Andrzej JEś zespól projektowy: mgr inŜ. arch. Joanna PARADOWSKA techn. bud. Jan MATRAS sprawdził: mgr inŜ. arch. Dariusz SEDIWY Nowy Sącz – sierpień – 2oo8 roku Zawartość tomu IV: - projekt prac konserwatorskich - opis techniczny architektury - renesansowy dwór obronny w Szymbarku program prac konserwatorskich - część graficzna architektury: Rys. nr A-1 Rzut piwnic Rys. nr A-1 Rzut parteru Rys. nr A-3 Rzut piętra Rys. nr A-4 Przekrój C1-C1 Rys. nr A-5 Przekrój 1-1, widok Rys. nr A-15 Pierzeje Skala Skala Skala Skala Skala Skala 1:50 1:50 1:50 1:50 1:50 1:200 ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona -2- PROJEKT PRAC KONSRWATORSKICH R E N E S A N S O WY D W Ó R O B R O N N Y W S Z Y M B A R K U PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH UWAGI WSTĘPNE. Budynek jest obiektem zabytkowym w myśl ustawy „O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami”, Dz. U. nr 23 VII 2003 r. Nr 162, poz. 1568. z nowelizacją z dn. 24 II 2006 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz o zmianie ustawy o samorządzie województwa (Dz. U. z 2006 r. Nr 126, poz. 875) i z tego tytułu jest on objęta opieką prawną, a wszelkie wobec niego przedsiębrane działania odbywać się mają za zezwoleniem Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie – Delegatura w Nowym Sączu Budynek figuruje w rejestrze zabytków pod numerem A-34 z dnia 3.11.1971r.(A- 551dla byłego województwa nowosądeckiego) , określającą granicę ochrony konserwatorskiej na całość zabudowy. Wszystkie prace konserwatorskie powinny być wykonywane pod kierunkiem dyplomowanego konserwatora zabytków a firma przeprowadzająca remont posiadać praktykę i zezwolenia na wykonywanie prac przy obiektach zabytkowych. Stosowane materiały i technologie muszą spełniać wymagania techniczne, normowe, estetyczne i uŜytkowe, posiadać stosowne atesty, aprobaty, certyfikaty zgodnie z obowiązującymi przepisami. Działania dodatkowe wynikłe w trakcie prac konserwatorskich a nie ujęte w niniejszym programie powinny być rozstrzygnięte w wyniku komisji konserwatorskiej po uprzednim powiadomieniu odpowiednich Urzędów Konserwatorskich. Przed rozpoczęciem prac naleŜy wykonać dokumentację fotograficzną stanu zachowania obiektu. Wszystkie etapy prac powinny być dokumentowane fotograficznie. Wykonawcy powinni prowadzić dziennik prac konserwatorskich. OPIS OBIEKTU Dwór obronny murowany z miejscowego kamienia łamanego z dodatkiem cegły, tynkowany. Dwór jest podpiwniczony, dwukondygnacyjny, wzniesiony na rzucie prostokąta. We wszystkich czterech naroŜach posiada baszty alkierzowe, na wysokości piętra wystające przed lico murów, wsparte na kamiennych konsolach. Budynek zwieńczony jest attyką arkadową z sterczynami, pokrytą dekoracją sgraffitową. Dach – pogrąŜony, kryty blachą. Kasztel wzniesiono w dwóch etapach. Powstał on w II ćwierci XVI wieku, najpóźniej do jego połowy. Z drugiej fazy budowy prowadzonej w latach ok. 1585-1590 pochodzi kamieniarka, attyka wraz z dekoracją sgraffitową i klatka schodowa w alkierzu pd. - zach. Wzniesiona budowla posiadała charakter reprezentacyjno-mieszkalny i obronny. Funkcja obronności kasztelu widoczna w jego usytuowaniu, wyposaŜeniu go w zróŜnicowany system strzelnic, machikuły oraz w oszczędnym uŜyciu otworów w przyziemiu i ogólnej surowości bryły. Poprzez swoje połoŜenie na szkarpie nad brzegiem rzeki Ropy zyskał ponadto niezwykłe walory krajobrazowe. Dwór obronny w Szymbarku ze względu na swoją unikatową architekturę naleŜy do najcenniejszych zabytków architektury wczesno-renesansowych, obronnych dworów w Polsce. Wyjątkowość ta przejawia się w połączeniu nowych rozwiązań formalnych jak: wywodzące się z Włoch symetryczne ukształtowanie bryły z czterema naroŜnymi basztami alkierzowymi oraz zastosowanie attyki i sgraffita z tradycyjnym, średniowiecznym układem przestrzennym wnętrza. W ciągu wieków bryła kasztelu nie uległa większym zmianom. Wtórne elementy takie jak: przypory dodane w XVII w. wzmacniające konstrukcję budynku i nowe ściany działowe we wnętrzu, w czasie prac remontowo-konserwatorskich w latach 50. i w 1978 r. zostały usunięte. Tym samym przywrócony został pierwotny XVI w. charakter dworu. DANE INWENTARYZACYJNE KASZTELU Kubatura obiektu - 4830 m3 Powierzchnia zabudowy – 329,52 m2 Powierzchnia uŜytkowa – 720,26 m2 Wysokość budynku – 13,57 m Piwnice: Dwa pomieszczenia o powierzchni: 34,78 m2 i 34,23 m2 Sień – 31,28 m2 Powierzchnia całkowita: ok. 310 m2 Parter: Sień – pow. 49,72 m2 Dwie sale o powierzchni: 47,23 m2 i 44,23 m2 Powierzchnia całkowita: 309,5 m2 Piętro: Dwie sale o powierzchni: 111,70 m2 i 64,67 m2 Powierzchnia całkowita: 329,52 m2 ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona -3- ZAŁOśENIA OGÓLNE NaleŜy bezwzględnie zachować detale architektoniczne w wystroju zewnętrznym i wnętrzach kasztelu oraz polichromie ścienne w alkierzach. Przy rekonstrukcji kamieniarki uŜyć oryginalnych elementów wyposaŜenia znajdujących się w kasztelu. Projekt adaptacji zabytku powinien uwzględniać i eksponować XVI w. charakter szlacheckiego dworu obronnego. Proponowane zabiegi konserwatorskie mają na celu ograniczenie przyczyn niszczących substancję zabytkową i usunięcie nieodpowiednich materiałów uŜytych do wcześniejszych napraw . Proponuje się wszystkie prace naprawczo– konserwatorskie wykonać przy zastosowaniu gotowych materiałów i technologii najlepiej firm np. KEIM, BAYOSAN, ISPO, KABE, REMMERS, TUBAG (lub inne).1 Dokładna technologia z doborem odpowiedniego materiału powinna być ustalona w wyniku konsultacji z przedstawicielem w/w firmy. WNIOSKI I ZAŁOśENIA KONSERWATORSKIE. Zakres planowanych prac konserwatorskich przewiduje prace w trzech kierunkach: o badawczym- uzupełnienie badań i ekspertyz. o technicznym- wstrzymującym procesy niszczące, o estetycznym- przywracającym utracony wygląd. W zakresie prac badawczych proponuje się następujące działania: - przebadanie alkierza płd-wsch. pod kątem odgruzowania go, - wykonanie dodatkowych badań konstrukcyjnych, - wykonanie badań chemicznych zapraw , pigmentów i spoiw, - przebadanie górnych partii ścian w salach na piętrze pod kątem znalezienia reliktów fryzu podstropowego, - wykonanie badań stopnia zawilgocenia i zasolenia tynków . W zakres prac technicznych będą wchodzić następujące działania: usuniecie niefachowych napraw i reperacji, wykonanie niezbędnych osuszeń i odwodnień, wykonanie instalacji elektrycznej , centralnego ogrzewania, klimatyzacji, alarmowej, ppoŜ, teletechnicznej i sieci komputerowej. Instalacje nie powinno niszczyć substancji zabytkowej obiektu . Kable naleŜy schować w nowe tynki. Aparatura klimatyzacyjna nie moŜe konkurować z architekturą i zabytkowym detalem. poprawienie starych i wykonanie nowych ciągów komunikacyjnych, połoŜenie nowych zapraw renowacyjnych, uzupełnienie tynków oraz wykonanie podkładów malarskich, konserwacja oraz częściowa rekonstrukcja kamieniarki i detalu architektonicznego, profili i gzymsów, W zakresie prac estetycznych będą wchodzić następujące działania: - przegląd i ewentualne uzupełnienia tynków zewnętrznych - opracowanie powierzchni nowych wypraw tynkarskich, - przegląd i ewentualne uzupełnienia dekoracji sgrafitowej , rekonstrukcja ubytków detalu architektonicznego i kamieniarki, uzupełnienie ubytków dekoracji malarskiej w alkierzach, prace malarskie i ewentualne rekonstrukcje w salach na piętrze. Piwnice NajwaŜniejszymi działaniami w ramach konserwacji technicznej będzie usuniecie niektórych czynników powodujących niekorzystne zmiany estetyczne oraz powodujące zniszczenia strukturalne. Dlatego przed rozpoczęciem prac konserwatorskich naleŜy zapoznać się ze stopniem zawilgocenia fundamentów i gruntu oraz podjąć decyzje związane z ewentualnym osuszeniem dolnych partii murów w piwnicach głównie od strony zachodniej i północnej oraz wykonanie skutecznej izolacji. Wydaje się, Ŝe najlepszym rozwiązaniem byłoby wykonanie izolacji pionowej z zastosowaniem geomembrany Tefond Darain wykonanej z wytłaczanego polietylenu o duŜym zagęszczeniu kubełków nakrytych geotkaniną poliestrową drenującą. Proponuje się zastosować materiały firmy Tegola Polonia lub inne2. Membranę naleŜy załoŜyć tkaniną do muru. Izolacja musi wystawać ponad poziom otoczenia tak aby skutecznie oddawała wilgoć. Odsłonięty i zabezpieczony fundament naleŜy zasypać najlepiej keramzytem frakcji: 4-8 mm i 8-16 mm gr. min. 10 cm warstwowo zagęszczanym. WaŜne jest oby 1 Materiały i technologie muszą spełniać wymagania techniczne, normowe, estetyczne i uŜytkowe, posiadać stosowne atesty, aprobaty, certyfikaty zgodnie z obowiązującymi przepisami. 2 Materiały i technologie muszą spełniać wymagania techniczne, normowe, estetyczne i uŜytkowe, posiadać stosowne atesty, aprobaty, certyfikaty zgodnie z obowiązującymi przepisami. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona -4- zasyp zakryć warstwą gruntu przepuszczalnego- z piasku lub Ŝwiru. Zaleca się w celu ułatwienia wykonywania prac wykonać pomiędzy keramzytem a geomembraną usztywnienie ze styropianu ekstrudowego o gr. 5cm. Zabezpieczenie przeciwwilgotnościowe fundamentów zapewniałoby trwałość planowanych prac konserwatorsko- remontowych. Sygnalizowany problem wymaga osobnego, specjalistycznego opracowania , a ostateczna decyzja powinna zapaść na Komisji konserwatorskiej . W ramach likwidacji źródeł zawilgocenia budynku naleŜy na zewnątrz wykonać odpowiednie wyprofilowanie najbliŜszego otoczenia ze skutecznym odprowadzeniem wód opadowych jak najdalej od obiektu. NaleŜy to uwzględnić przy projektowaniu suchej fosy i pomostu od strony północnej . Głównym załoŜeniem konserwacji estetycznej będzie dąŜenie do przywrócenia utraconych walorów estetycznych. Proponuje się poprzez zabiegi konserwatorskie przywrócić kamieniowi pierwotną wytrzymałość, naturalną kolorystykę, a spoinom dodatkowo fakturę. Dotyczy to zarówno ścian sklepienia jak teŜ kamiennych portali . W zakres konserwacji estetycznej będzie wchodziło równieŜ wypełnienie ubytków w kamieniu i fugach. Wszystkie ubytki powinny zostać uzupełnione kitem mineralnym, najlepiej gotowym, barwionym w masie z odpowiednio opracowaną fakturą powierzchni. Kity fakturą i kolorem nie powinny wyróŜniać się z otoczenia . Wszystkie wcześniejsze przemurowania, jeŜeli zajdzie taka potrzeba, proponuje się scalić kolorystycznie stosując transparentne farby. Kamienną posadzkę po ułoŜeniu proponuje się poddać hydrofobizacji. Parter Istniejące klatki schodowe –renesansowa w alkierzu płd-zach. oraz z lat 70-tych XX wieku w alkierzu płn-zach. nie spełniają wymogów technicznych odpowiadającym klatkom w obiektach uŜyteczności publicznej . W związku z tym zachodzi konieczność zaprojektowania i wykonania stylowej drewnianej klatki schodowej w sieni parteru . Konstrukcja Ŝelbetowa obłoŜona drewnem dębowym. Prace te wymagają osobnego projektu. Zaprojektować naleŜy równieŜ windę towarowo - osobową. MoŜliwe jest umiejscowienie tej windy w alkierzu płnzach. bądź w alkierzu płn –wsch po wyburzeniu schodów z lat 70-tych XXw. Ostateczna decyzja powinna zapaść na komisji konserwatorskiej ,której przedstawione zostaną analizy i stosowne projekty . Zaleca się wykonać przejście między alkierzem płn-zach. a salą na parterze. Proponuje się równieŜ przebadać zagruzowany alkierz płd.wsch . pod kątem umieszczenia w nim wspomnianej windy bądź pomieszczenia magazynowego .NaleŜy wykonać stosowne badania sondaŜowe oraz analizy konstrukcyjne . W przypadku gdyby alkierza nie udało się odgruzować - wnękę w ścianie południowej sieni naleŜy poddać konserwacji technicznej i estetycznej oraz wyeksponować. Renesansowe schody z cegły palcówki w pd.- zach. alkierzu z parteru na piętro naleŜy poddać konserwacji technicznej i estetycznej. Poddać konserwacji technicznej i estetycznej XVI w. portale drzwiowe. Po osadzeniu niezbędna jest częściowa rekonstrukcja kamieniarki portali. W sieni proponuje się wykonać podłogę z płyt kamiennych piaskowcowych o wymiarach 50x 50cm gr.4cm w układzie regularnym .Dopuszcza się równieŜ moŜliwość zastosowania na podłogę ceramiki bądź kostki dębowej .Ostateczna decyzja powinna zapaść na komisji konserwatorskiej. Natomiast w salach zaleca się podłogę z drewna twardego np: dębu. Prace te wymagają osobnego projektu . Zaprojektować, wykonać i osadzić naleŜy równieŜ ławy podokienne. Piętro Proponuje się przeprowadzić dodatkowe badania odkrywkowe na obecność malowanego fryzu podstropowego w duŜej i małej sali. ( są świadkowie ,którzy pamiętają , Ŝe widzieli przed II wojną malowidła – niestety dokumentacje konserwatorskie z lat 50-tych i 70-tych tego nie potwierdzają) .Gdyby udało się znaleźć fragmenty malowideł to proponuje się poddać je konserwacji , a całość dekoracji zrekonstruować. Ostateczna decyzja powinna zapaść na komisji konserwatorskiej . W alkierzach wszystkie elementy detalu architektonicznego wytypowane do konserwacji, a groŜące odpadnięciem naleŜy wstępnie zabezpieczyć. Istniejące kominki poddać konserwacji technicznej i estetycznej. Fragmenty oryginalnej polichromii w dwu alkierzach naleŜy poddać kompleksowej konserwacji .Odnośnie rekonstrukcji dekoracji malarskiej – decyzja powinna zapaść na komisji konserwatorskiej . NaleŜy poddać konserwacji technicznej i estetycznej XVI w. portal pomiędzy salami . Po osadzeniu na osi ściany poprzecznej niezbędna jest częściowa rekonstrukcja kamieniarki portalu. Osadzić i poddać pełnej konserwacji naleŜy kominki . Tu równieŜ niezbędna jest częściowa rekonstrukcja detalu rzeźbiarskiego . W mniejszej sali zaleca się wykonać podłogę z płyt kamiennych piaskowcowych o wymiarach 50x 50cm gr.4cm w układzie regularnym. Dopuszcza się równieŜ moŜliwość zastosowania na podłogę ceramiki bądź desek dębowych lub jesionowych .Ostateczna decyzja powinna zapaść na komisji konserwatorskiej. Natomiast w duŜej sali zaleca się podłogę z drewna twardego np: dębu lub jesionu -szerokie deski bądź drewno w układzie taflowym . Ostateczna decyzja powinna zapaść na komisji konserwatorskiej . W alkierzach posadzka ceramiczna. Rysunki szczegółowe podług w projekcie architektonicznym . Zaprojektować, wykonać i osadzić naleŜy równieŜ ławy podokienne. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona -5- ELEWACJE ZEWNĘTRZNE Tynki Proponuje się pobrać materiał do badań chemicznych określających stopień zasolenia muru zwłaszcza w partiach przyziemia. Określenie stopnia zasolenia wypraw murarskich, wskaŜe na jakiej powierzchni naleŜy załoŜyć tynki renowacyjne– szerokoporowe. Wszystkie pęknięcia muru muszą zostać przebadane przez specjalistę- konstruktora, i zabezpieczone wg jego wskazań. Prace te wymagają osobnego opracowania. Powierzchnia tynku powinna zostać oczyszczona z zabrudzeń. NaleŜy zrezygnować z zastosowania metod czyszczących wspomaganych wodą. W ten sposób uniknie się nasączania muru i uruchamiania róŜnego rodzaju procesów chemicznych (wynoszenie soli na powierzchnię). Proponuje się zastosować kontrolowane czyszczenie w systemie CE- PE z odpowiednio dobranym materiałem ściernym. Od strony zachodniej proponuje się niewielkie odsłonięcie murów natomiast od północnej wykonanie suchej fosy oraz drewnianego pomostu .Wyprofilowanie terenu oraz wykonanie pomostu wymaga osobnego projektu . Portal wejściowy i obramienia okienne W elewacji wschodniej konieczne jest wykonanie kamiennego obramienia dla okna na piętrze – zgodnie z projektem wykonanym w 1963 roku przez PKZ- Kraków. WaŜny etap prac z zakresu konserwacji estetycznej to uzupełnienie ubytków. Do drobnych uzupełnień najlepiej zastosować gotowe kity mineralne barwione w masie. Natomiast elementy o rozległych ubytkach powinny być zastąpione z tego samego gatunku kamienia z wiernym odtworzeniem kształtu i obróbki powierzchni. Zniszczone spoiny kamieniarki naleŜy zastąpić nowymi wykonanymi z zabarwionej fugi renowacyjnej. Powierzchnia spoin powinna być opracowana gładko tak aby wtopiła się w otoczenie. Po konserwacji kamieniarkę zabezpieczyć środkiem krzemoorganicznym hydrofobowo-wzmacniającym. Środek ten proponuje się nanosić pędzlem lub przez natrysk aŜ do momentu nasycenia struktury kamienia. Przewiduje się nieznaczny retusz kitów (przy konieczności scalenia kolorystycznego). Sgraffito NaleŜy dokonać przeglądu stanu zachowania dekoracji sgraffitowej . Była ona poddanagruntownej konserwacji w latach 80tych XXwieku . Wszystkie elementy odspojone od podłoŜa a przeznaczone do zachowania naleŜy wstępnie zabezpieczyć opaskami z zaprawy mineralnej ,a następnie podkleić. Rekonstrukcje brakujących elementów naleŜy odtworzyć wg zachowanych wzorów. Do rekonstrukcji dopuszcza się uŜycie gotowych materiałów mineralnych przeznaczonych specjalnie do tego typu prac. Attyka Rekonstrukcje brakujących elementów naleŜy odtworzyć wg zachowanych wzorów. Do rekonstrukcji duŜych powierzchni dopuszcza się uŜycie gotowych materiałów mineralnych przeznaczonych specjalnie do tego typu prac. NaleŜy dokonać przeglądu obróbek blacharskich . Więźba dachowa Gruntownemu przeglądowi naleŜy poddać więźbę dachową . Decyzję o dezynsekcji czy teŜ impregnacji powinna zapaść na komisji konserwatorskiej .Z uwagi na siedlisko nietoperzy naleŜy zachować szczególną ostroŜnośc. Pokrycie dachu NaleŜy dokonać przeglądu miedzianego pokrycia i obróbek blacharskich . PROPONOWANE DZIAŁANIA KONSERWATORSKIE Piwnice: Zaprojektować w piwnicach oraz sieni: • instalację elektryczną, • instalacje alarmowe – włamania i poŜaru, • instalację co , • klimatyzację, • sanitariaty. W poziomie piwnic zaleca się posadzki z płyt kamiennych piaskowcowych o układzie regularnym . Płyty o wymiarach 45x45x4cm. Ściany i sklepienia piwnic naleŜy poddać konserwacji estetycznej. Kamieniarkę portali w obu pomieszczeniach oraz wnękę w ścianie północnej jako pozostałość pierwotnego wejścia do piwnicy równieŜ naleŜy poddać konserwacji estetycznej. Wykończenie estetyczne sanitariatów – płytki, terrakota - powinno harmonizować z zabytkowym charakterem obiektu . Parter: 1.NaleŜy zaprojektować : • instalację elektryczną, • instalację centralnego ogrzewania, • klimatyzację, • instalacje alarmowe – włamania i poŜaru, • instalację teletechniczną, • instalację sieci komputerowej. 2. Zaprojektować naleŜy równieŜ windę towarowo - osobową. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona -6- 3. Proponuje się przebadać zagruzowany alkierz płd.wsch . pod kątem umieszczenia w nim wspomnianej windy . W przypadku gdyby alkierza nie udało się odgruzować - wnękę w ścianie południowej sieni naleŜy poddać konserwacji i wyeksponować. 4.Krętą klatkę schodową w alkierzu pn. – wsch. naleŜy przeprojektować. W przypadku nie uzyskania odpowiednich certyfikatów bezpieczeństwa naleŜy rozwaŜyć moŜliwość zburzenia schodów i umieszczenia w alkierzu windy osobowej .Natomiast właściwą klatkę naleŜy zaprojektować w sieni . Propozycja ta wymaga przeprowadzenia dodatkowych badań i analiz . 5.Renesansowe schody z cegły palcówki w pd.- zach. alkierzu z parteru na piętro naleŜy poddać konserwacji technicznej i estetycznej. 6.Poddać konserwacji technicznej i estetycznej XVI w. portale drzwiowe. Po osadzeniu niezbędna jest częściowa rekonstrukcja kamieniarki portali. 7.W sieni zaleca się wykonać podłogę z płyt kamiennych piaskowcowych o wymiarach 50x 50cm gr.4cm w układzie regularnym . Dopuszcza się równieŜ moŜliwość zastosowania na podłogę ceramiki bądź kostki dębowej .Ostateczna decyzja powinna zapaść na komisji konserwatorskiej. Natomiast w salach zaleca się podłogę z drewna twardego np.; dębu. Prace te wymagają osobnego projektu . 8.Zaprojektować, wykonać i osadzić naleŜy ławy podokienne. Piętro: 1. NaleŜy zaprojektować: • instalację elektryczną, • instalację centralnego ogrzewania, • klimatyzację, • instalację alarmowe – włamania i poŜaru, • instalację teletechniczną, • instalację sieci komputerowej. 2. W holu proponuje się podłogę z płyt kamiennych piaskowcowych o wymiarach 60x 60cm gr.4cm w układzie regularnym . Rysunek szczegółowy posadzki w projekcie architektonicznym . Natomiast w duŜej sali podłogę z twardego drewna - szerokie deski bądź drewno w układzie taflowym .Ostateczna decyzja powinna zapaść na komisji konserwatorskiej . W alkierzach posadzka ceramiczna. Rysunki szczegółowe podług w projekcie architektonicznym . 3. Pomiędzy salami na osi ściany poprzecznej naleŜy zrekonstruować portal z piaskowca , ściśle według zachowanych profili węgarów i nadproŜy. Po osadzeniu niezbędna jest częściowa rekonstrukcja kamieniarki portalu. Rysunek szczegółowy portalu w projekcie architektonicznym . 4.Zaleca się obłoŜenie drewnem Ŝelbetowych stropów w obydwu salach. Rysunek szczegółowy stropów kasetonowych w projekcie architektonicznym . 5. W alkierzu pd. - zach. naleŜy zaprojektować balustradę przy renesansowych schodach. Rysunek szczegółowy w projekcie architektonicznym . 6 .W alkierzu pn. – zach. naleŜy zaprojektować i wyeksponować właz do pomieszczenia na niŜszej kondygnacji. Rysunek szczegółowy w projekcie architektonicznym . PROGRAM PRAC KONSERWATORSKI PIWNICE Wątek kamienny 1. Oczyszczenie wstępne kamienia (na sucho). 2. Usunięcie nieudolnych kitów. 3. Usunięcie spoin- ręczne odkucie cementowych spin 4. Wstępne wzmocnienie kamienia w miejscach osypywania środkiem silikonowym o nazwie- SARSIL- H, Zakłady Chemiczne „Silikony Polskie” Sp. Zo.o. w Nowej Sarzynie, (stosując nasączanie lokalnie zniszczeń pędzlem). 5. Odczyszczenie kamienia: -ręczne szczotkami mosięŜnymi, noŜami szewskimi. -ewentualne doczyszczenie chemiczne – dobór środka poprzedzony próbami . 6. Wypełnienie wszystkich drobnych ubytków kamienia kitem mineralnym o nazwie firmowej Funkosil Resrauriermörtel firmy Remmers lub kitem „Złoty Wiek” firmy Atlas, barwionym w masie i nakładanym warstwowo lub opracowanych wg. receptur tradycyjnych na bazie wapna lasowanego, tłucznia kamiennego, piasku Ŝwirowego z dodatkiem białego cementu 7. W miejscach głębszych ubytków proponuje się kity wzmocnić zbrojeniem z drutu niekorodującego tzw. „pajączkami”. 8. Uzupełnienie usuniętych spoin, fugą mineralną wapienno- trasową o nazwie Trass- Kalk- Fugensanier- Mörtel firmy Tubag z odpowiednio opracowaną spoiną. 9. Hydrofobizacja i impregnacja preparatem silikonowym o nazwie- SARSIL- W, firmy Zakłady Chemiczne „Silikony Polskie” Sp. Zo.o. w Nowej Sarzynie, (stosując nasączanie pędzlem). 10. Retusz uzupełnień. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona -7- Kamieniarski detal architektoniczny - portale 1. Oczyszczenie wstępne kamienia (na sucho). 2. Usunięcie starych osłabionych kitów i łat cementowych. 3. Wstępne zabezpieczenia osypujących się partii kamienia środkiem wzmacniającym silikonowym o nazwieSARSIL- klinkier, Zakłady Chemiczne „Silikony Polskie” Sp. Zo.o. w Nowej Sarzynie, (stosując nasączanie lokalnie zniszczeń pędzlem). 4. Odczyszczenie kamienia metodą mechaniczną przy zastosowaniu agregatu CP, 5. Doczyszczanie kamienia: a. metodą chemiczną z uŜyciem 2% wodnego roztworu kwasu fluorowodorowego z uŜyciem myjek ciśnieniowych, b. ręczne doczyszczanie szczotkami mosięŜnymi, noŜami szewskimi. 6. Uzupełnienie ubytków metodą wklejania taszli z tego samego gatunku kamienia (jeŜeli zajdzie taka konieczność). 7. Wypełnienie drobnych ubytków kamienia kitem mineralnym o nazwie firmowej Funkosil Resrauriermörtel firmy Remmers barwionym w masie i nakładanym warstwowo. W miejscach większych i głębszych ubytków proponuje się kity wzmocnić zbrojeniem z drutu nie korodującego tzw. „pajączkami”. 8. Uzupełnienie usuniętych spoin, fugą mineralną o składzie tradycyjnym 3cz. piasku drobnego (Ŝółtego), 1 cz. wapna dołowanego, 0,5 cz. cementu portlandzkiego białego z dodatkiem pigmentów lub firmową fugą renowacyjną wapienno- trasową o nazwie Trass- Kalk- Fugensanier- Mörtel firmy Tubag z odpowiednio opracowaną spoiną. 9. Hydrofobizacja i impregnacja preparatem silikonowym o nazwie- SARSIL- W, firmy Zakłady Chemiczne „Silikony Polskie” Sp. Zo.o. w Nowej Sarzynie, (stosując nasączanie pędzlem). 10. Retusz uzupełnień. PARTER KAMIENIARSKI DETAL ARCHITEKTONICZNY 1. Oczyszczenie wstępne kamienia (na sucho). 2. Usunięcie starych osłabionych kitów i łat cementowych. 3. Usunięcie spoin zmurszałych i zasolonych. 4. Wstępne zabezpieczenia osypujących się partii kamienia środkiem wzmacniającym silikonowym o nazwieSARSIL- klinkier, Zakłady Chemiczne „Silikony Polskie” Sp. Zo.o. w Nowej Sarzynie, (stosując nasączanie lokalnie zniszczeń pędzlem). 5. Odczyszczenie kamienia metodą mechaniczną przy zastosowaniu agregatu CP, 6. Doczyszczanie kamienia: a. metodą chemiczną z uŜyciem 2% wodnego roztworu kwasu fluorowodorowego z uŜyciem myjek ciśnieniowych, b. ręczne doczyszczanie szczotkami mosięŜnymi, noŜami szewskimi. 7. Uzupełnienie ubytków metodą wklejania taszli z tego samego gatunku kamienia (jeŜeli zajdzie taka konieczność). 8. Uzupełnienie dekoracji rzeźbiarskiej : a. odkucie w nowym kamieniu b. rekonstrukcja w kicie mineralnym o nazwie firmowej Funkosil Resrauriermörtel firmy Remmers 9. Wypełnienie drobnych ubytków kamienia kitem mineralnym o nazwie firmowej Funkosil Resrauriermörtel firmy Remmers barwionym w masie i nakładanym warstwowo. W miejscach większych i głębszych ubytków proponuje się kity wzmocnić zbrojeniem z drutu nie korodującego tzw. „pajączkami”. 10. Uzupełnienie usuniętych spoin, fugą mineralną o składzie tradycyjnym 3cz. piasku drobnego (Ŝółtego), 1 cz. wapna dołowanego, 0,5 cz. cementu portlandzkiego białego z dodatkiem pigmentów lub firmową fugą renowacyjną wapienno- trasową o nazwie Trass- Kalk- Fugensanier- Mörtel firmy Tubag z odpowiednio opracowaną spoiną. 11. Nasączenie kamieniarki środkiem przeciw porostom, mchom i glonom środkiem o nazwie firmowej StoPrim Fungal firmy STO- Ispo nanoszony pędzlem. 12. Hydrofobizacja i impregnacja preparatem silikonowym o nazwie- SARSIL- W, firmy Zakłady Chemiczne „Silikony Polskie” Sp. Zo.o. w Nowej Sarzynie, (stosując nasączanie pędzlem). 13. Retusz uzupełnień. Tynki – parter , piętro, alkierze. 1. 2. 3. 4. Pobranie próbek do badań laboratoryjnych celem stwierdzenia stopnia zasolenia tynku. Materiał naleŜy pobrać na wysokości 0,5m, 1,0m i 1,5m nad ziemią. Ewentualne odsłonięcie fundamentów ścian w strefie zawilgocenia i zasolenia i załoŜenie izolacji pionowej lub poziomej wg. osobnego opracowania. Określenie zasięgu występowania spęcherzeń i rozwarstwień tynku metodą ostukiwania. Wytypowanie partii tynków gładkich całkowicie zmurszałych przeznaczonych do skucia. Pogłębienie i poszerzenie większych szczelin. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona -8- 5. 6. 7. Wykucie spoin muru na gł. ok.3-4 cm w pasie zasolonego muru Wypełnienie usuniętych w strefie zasolenia spoin fugą renowacyjną. ZałoŜenie tynków renowacyjnych WTA w partiach ścian zasolonych i zawilgoconych: załoŜenie obrzutki- tynk podkładowy, Tubag- Trass- Vorspritzmörtel nałoŜenie tynku szerokoporowego magazynującego, Tubak Trass- KalkSanierputz WTA, załoŜenie warstwy siatki ISPO nr 1, nałoŜenie szlichty ISPO– Tubag– Verbundmörtel NR 1 z nadaniem odpowiedniej faktury zaprawie. 8. Wypełnienie drobnych szczelin tynkiem tradycyjnym lub szpachlówką firmową (jw.). 9. Uzupełnienie ubytków w tynkach gładkich zaprawą mineralną firmową. 10. NałoŜenie szlichty firmowej z nadaniem odpowiedniej faktury zaprawie ISPO – Tubag – Verbundmörtel NR 1 11. Pomalowanie ścian farbami paroprzepuszczalnymi – kolorystyka- osobny projekt PIĘTRO Portale , kominki -kamieniarski detal architektoniczny Oczyszczenie wstępne kamienia (na sucho). Usunięcie starych osłabionych kitów i łat cementowych. Usunięcie spoin zmurszałych i zasolonych. Wstępne zabezpieczenia osypujących się partii kamienia środkiem wzmacniającym silikonowym o nazwieSARSIL- klinkier, Zakłady Chemiczne „Silikony Polskie” Sp. Zo.o. w Nowej Sarzynie, (stosując nasączanie lokalnie zniszczeń pędzlem). 5. Odczyszczenie kamienia metodą mechaniczną przy zastosowaniu agregatu CP, 6. Doczyszczanie kamienia: a. metodą chemiczną z uŜyciem 2% wodnego roztworu kwasu fluorowodorowego z uŜyciem myjek ciśnieniowych, b. ręczne doczyszczanie szczotkami mosięŜnymi, noŜami szewskimi. 7. Uzupełnienie ubytków metodą wklejania taszli z tego samego gatunku kamienia (jeŜeli zajdzie taka konieczność). 8. Wypełnienie drobnych ubytków kamienia kitem mineralnym o nazwie firmowej Funkosil Resrauriermörtel firmy Remmers barwionym w masie i nakładanym warstwowo. W miejscach większych i głębszych ubytków proponuje się kity wzmocnić zbrojeniem z drutu nie korodującego tzw. „pajączkami”. 9. Uzupełnienie usuniętych spoin, fugą mineralną o składzie tradycyjnym 3cz. piasku drobnego (Ŝółtego), 1 cz. wapna dołowanego, 0,5 cz. cementu portlandzkiego białego z dodatkiem pigmentów lub firmową fugą renowacyjną wapienno- trasową o nazwie Trass- Kalk- Fugensanier- Mörtel firmy Tubag z odpowiednio opracowaną spoiną. 10. Nasączenie kamieniarki środkiem przeciw porostom, mchom i glonom środkiem o nazwie firmowej StoPrim Fungal firmy STO- Ispo nanoszony pędzlem. 1. 2. 3. 4. 11. Hydrofobizacja i impregnacja preparatem silikonowym o nazwie- SARSIL- W, firmy Zakłady Chemiczne „Silikony Polskie” Sp. Zo.o. w Nowej Sarzynie, (stosując nasączanie pędzlem). 12. Retusz uzupełnień. Dekoracyjny detal architektoniczny. 1. Zabezpieczenie wytypowanych profili wyciąganych i dekoracji (zespolenie przez przyklejenie lub wzmocnienie mosięŜnymi kotwami). 2. Odczyszczenie z brudu i przemalowań metodą mechaniczną z doczyszczeniem ręcznym. 3. Przytwierdzenie odspojonych elementów metodą iniekcji mleczkiem cementowym– cement biały portlandzki niskoalkaiczny z dodatkiem wodnych dyspersji polimerowych np. polioctan winylu. 4. Uzupełnienie ubytków narzutem o składzie zaprawy pierwotnej lub materiałem firmowym STO- Ispo. Wskazuje się na zastosowanie gotowych mas renowacyjnych przeznaczonych do uzupełnień sztukaterii. 5. Odtworzenie elementów ciągnionych się przy pomocy szablonów. Tynki zewnętrzne 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Ustawienie rusztowań. Pobranie próbek do badań laboratoryjnych celem stwierdzenia stopnia zasolenia tynku. Materiał naleŜy pobrać na wysokości 0,5m, 1,0m i 1,5m nad ziemią. Odsłonięcie fundamentów ścian w strefie zawilgocenia i zasolenia. ZałoŜenie izolacji pionowej lub poziomej wg. osobnego opracowania. Określenie zasięgu występowania spęcherzeń i rozwarstwień tynku metodą ostukiwania. Wytypowanie partii tynków gładkich całkowicie zmurszałych przeznaczonych do skucia. (cały cokół i pas zmurszałego tynku do strefy zasolenia tj. ok. 1,5 m od gruntu. Usunięcie zabrudzeń metodą mechaniczną w systemie PE-CE– ścierniwo, ciśnienie, ilość wody regulowane w zaleŜności od potrzeb. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona -9- 8. Spłukanie pozostałości po materiale ściernym wodą. 9. Pogłębienie i poszerzenie większych szczelin. 10. Wykucie spoin muru na gł. ok.3-4 cm w pasie cokołu i zasolonego muru dookoła budynku (strefa zasolenia około 1,5 m od poziomu). 11. Wypełnienie usuniętych w strefie zasolenia spoin fugą renowacyjną. 12. ZałoŜenie tynków renowacyjnych WTA w partiach ścian zasolonych i zawilgoconych: załoŜenie obrzutki- tynk podkładowy, Tubag- Trass- Vorspritzmörtel nałoŜenie tynku szerokoporowego magazynującego, Tubak Trass- KalkSanierputz WTA, załoŜenie warstwy siatki ISPO nr 1, nałoŜenie szlichty ISPO– Tubag– Verbundmörtel NR 1 z nadaniem odpowiedniej faktury zaprawie. 13. Wypełnienie drobnych szczelin tynkiem tradycyjnym lub szpachlówką firmową (jw.). 14. Uzupełnienie ubytków w tynkach gładkich zaprawą mineralną firmową. 15. ZałoŜenie drobnej i cienkiej siatki z włókna szklanego głównie na ścianach popękanych. 16. NałoŜenie szlichty firmowej z nadaniem odpowiedniej faktury zaprawie ISPO – Tubag – Verbundmörtel NR 1 z nadaniem odpowiedniej faktury zaprawie. 17. Nasączenie tynków środkiem przeciwko glonom i porostom StoPrim Fungal firmy STO- Ispo nanoszony pędzlem. 18. Przegląd obróbek blacharskich, wykonanie prac naprawczych. 19. Przegląd urządzeń odgromowych. Prace dodatkowe. 1. NaleŜy przeprowadzić przegląd poszycia połaci dachów z blachy miedzianej oraz obróbek blacharskich ,okuć parapetów , rynien, rur spustowych i instalacji odgromowej. Brakującą lub zniszczoną blacharkę naleŜy naprawić lub w razie konieczności wymienić na nową, stosując blachę miedzianą. Prace te są bardzo waŜne i mają ogromny wpływ na utrzymanie budynku w dobrym stanie. Niniejszy program nie jest w pełni dopracowany, niemniej w trakcie prac powinien być dopełniony a ewentualne nieprzewidziane problemy naleŜy rozwiązać przez komisje konserwatorskie Zakończenie Opracowując program prac konserwatorskich zapoznano się szczegółowo z obiektem oraz z dokumentacją konserwatorską i projektową opracowywaną przez Pracownie Konserwacji Zabytków w Rzeszowie i Krakowie w latach 60-tych i 70-tych. Przeglądnięto zasoby archiwum PKZ w Krakowie oraz materiały źródłowe znajdujące się w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu oraz w OBL w Szymbarku . Korzystano równieŜ z opracowań : - opis stanu zachowania i wytyczne do programu prac konserwatorskich oraz stanowisko WKZ w Krakowie dot. Planowanego remontu dworu obronnego i oficyny dworskiej w Szymbarku z dnia 25 08 2005. - Koncepcja programowo- projektowa zagospodarowania zabytkowego zespołu dworu obronnego w Szymbarku – Dr Zbigniew Beiersdorf , arch Tomasz Szpytma , Kraków 2004 - Program funkcjonalno- uŜytkowy – remont i rewaloryzacja zabytkowego zespołu dworu obronnego w Szymbarku, Praca zbiorowa , Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu ,styczeń 2006r. Opracował : ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 10 - OPIS TECHNICZNY 1. Przedmiot opracowania. Kasztel jest zbudowany na planie prostokąta o wymiarach 20 na 13 metrów. Do czterech rogów głównej bryły dostawione są kwadratowe, masywne wieŜe alkierzowe. PogrąŜony dach schowany jest za wysoką, arkadową attyką, tworzącą jedną całość z attykami na wieŜach. Pod attyką widoczny jest poziomy pas dekoracji sgraffitowej. Reszta bryły jest otynkowana. Górne kondygnacje wieŜ są nieco szersze, tworząc w miejscu rozszerzenia kamienne machikuły. Budynek posiada trzy kondygnacje: piwnice, parter i piętro. Na piętrze znajdują się dwie duŜe, reprezentacyjne sale przekryte stropem Ŝelbetowym. We dworze zachowały się kamienne obramienia okien oraz kilka kamiennych kominków. W południowo-zachodnim alkierzu znajdują się resztki polichromii. Przed budynkiem zaprojektowano wejście poprowadzone ponad suchą fosą. 2.0 Opis techniczny. Uwaga: Wszelkie prace prowadzić po uprzednim uzgodnieniu i pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Prace prowadzić wg opracowania „Renesansowy dwór obronny w Szymbarku, program prac konserwatorskich” autorstwa Józefa Stanisława Steca, z 2007r. Wszystkie elementy konstrukcyjne naleŜy wykonać wg osobnego opracowania branŜy konstrukcyjnej. • Ścianki działowe piwnic, parteru i piętra z pustaka ceramicznego/cegły ceramicznej/cegły modularnej, o gr. wskazanych w części rysunkowej opracowania architektonicznego. • Istniejące kanały c.o. oraz warstwy posadzek w piwnicy do likwidacji – wykonać nowe warstwy podłogi na gruncie, przystosowane do ogrzewania podłogowego • Przed wejściem do budynku zamontować zewnętrzną wycieraczkę gretingową oraz w sieni wewnętrzną wycieraczkę szczotkową, zlicowane z powierzchnią posadzki. • Okna i drzwi zewnętrzne – okna w złym stanie technicznym wymienić na nowe, o podziałach i wyglądzie historycznym jak okna istniejące; okna i drzwi drewniane brązowe z zachowaniem rysunku drewna, drzwi wg odrębnego opracowania. Dodatkowo zamontować okna w otworach, gdzie obecnie brak stolarki( otwory okrągłe). Współczynnik przenikania ciepła okien Uk maks.2.3 W/m2K. Drzwi wejściowe do budynku: Uk maks. 2.6 W/m2K. Szklenie bezpieczne klasy O2, dla okien na parterze-dodatkowo antywłamaniowe. Wejście do kasztelu chronione przed nadmiernym dopływem chłodnego powietrza za pomocą kurtyny powietrznej. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 11 - Surowiec: Klejonka selekcjonowana o optymalnych właściwościach, zapewniająca długotrwałą Ŝywotność stolarki. Klamki: Klamka w kolorze stare złoto, stylizowana Malowanie: Impregnowanie zanurzeniowe zabezpieczające przed grzybami i owadami, malowanie podkładowe, malowanie ostatecznie farbami akrylowymi • Ogranicznik otwarcia we wszystkich drzwiach UWAGA: Przed dokonaniem zamówienia naleŜy dokonać obmiaru otworów Progi w drzwiach o wys. maks. 2 cm Wszystkie drzwi do wc oraz pomieszczenia porządkowego wyposaŜyć w dolnej części w otwory o sumarycznym przekroju nie mniejszym niŜ 0,022 m2 dla dopływu powietrza. • Parapety wewnętrzne drewniane z drewna litego dębowego. • Tynki wewnętrzne – wg programu prac konserwatorskich. W wc i pom. porządkowym: okładzina ścienna z płytek ceramicznych na całą wysokość pomieszczenia. Płytki kl. I., o charakterze historycznym. • Materiały wykończeniowe podłóg wg części rysunkowej opracowania architektonicznego oraz wg odrębnego opracowania. Kratki podłogowe wewnętrznej kanalizacji ze stali niekorodującej z syfonem. Wpusty podłogowe powinny być wykonane ze stali nierdzewnej oraz posiadać wyjmowane osadniki do zatrzymania nieczystości stałych. Na przejściach komunikacyjnych i powierzchniach uŜytkowych spadki podłogowe naleŜy ograniczyć do okolic wpustów. Dla zastosowanych materiałów podłogowych naleŜy pozostawić zapas z tym samym numerem partii towaru o metraŜu uzgodnionym z Inwestorem. Ww. zapas ma zapewnić moŜliwość wymiany uszkodzonej części materiału posadzkowego. • Element wejściowy do budynku - Ŝelbetowy wylewany. Murki z bloczków betonowych, zwieńczone płytami z piaskowca szlifowanego impregnowanego. Posadzka – twardy kamień piaskowy szlifowany, regularny, impregnowany, gr.5 cm – kolor jasny szary. Zbrojenie konstrukcji zgodnie z projektem konstrukcji. Do betonu przeznaczonego na ściany fundamentowe i płytę Ŝelbetową naleŜy dodać środek hydroizolacyjny np. Penetron Admix lub równowaŜny. Preperat ten naleŜy wymieszać z betonem podczas jego przygotowania w betoniarni. Przy przygotowaniu tego betonu postępować zgodnie z instrukcją producenta. Ściany tynkowane tynkiem tradycyjnym o fakturze i kolorze jak tynk na ścianach kasztelu. • Schody wewnętrzne – Ŝelbetowe wylewane, częściowo obudowane drewnem. Stopnica i podstopnica wykończona kamieniem naturalnym. Balustrady drewniane oraz detale obudowy wg odrębnego opracowania. • Balustrada przy platformie osobowej – ze stali nierdzewnej. Prześwit pomiędzy elementami wypełniającymi (elementami pionowymi) nie moŜe przekraczać 0.2 m. Zamocowanie za pomocą blach i kotew stalowych, w sposób umoŜliwiający ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 12 - przeniesienie sił poziomych pochodzących od naporu ludzi. PowyŜsze dotyczy równieŜ samej konstrukcji balustrady. • Platforma osobowa przeszklona, dostosowana dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Zasilanie: zgodnie z zaleceniami producenta. Dodatkowe wymagania: oświetlenie kabiny windy, zabezpieczenie przed wilgocią i zapyleniem. Zastosowane urządzenia muszą posiadać certyfikaty i aprobaty Urzędu Dozoru Technicznego, które spełniają Normy Europejskie. UWAGA: Szyby wind (podszybie, nadszybie), w tym wielkość otworów w stropie wykonać na podstawie zaleceń wskazanego producenta. Podest na 1.p. przy windzie – o odp. ogniowej R60(szczegół rozwiązania moŜe zostać podany po ustaleniu dostawcy platformy). ● Wyłaz na poddasze nieuŜytkowe 90x90 cm, w klasie EI30 ppoŜ.. Dojście do wyłazu wykonać jako drabinę z materiałów niepalnych, trwale zamocowaną do konstrukcji budynku. Szerokość drabiny powinna wynosić co najmniej 0,5 m, a odstępy między szczeblami nie mogą być większe niŜ 0,3 m. Poczynając od wysokości 3 m nad poziomem podłogi, drabina powinna być zaopatrzona w urządzenia zabezpieczające przed upadkiem, takie jak obręcze ochronne, rozmieszczone w rozstawie nie większym niŜ 0,8 m, z pionowymi prętami w rozstawie nie większym niŜ 0,3 m. Odległość drabiny od ściany bądź innej konstrukcji, do której są umocowane, nie moŜe być mniejsza niŜ 0,15 m, a odległość obręczy ochronnej od drabiny, w miejscu najbardziej od niej oddalonym, nie moŜe być mniejsza niŜ 0,7 m i większa niŜ 0,8 m. Górne końce podłuŜnic (bocznic) drabiny powinny być wyprowadzone co najmniej 0,75m ponad poziom wejścia (pomostu), jeŜeli nie zostały zastosowane inne zabezpieczenia przed upadkiem. • Trzony kominowe – z cegły pełnej gr.12 cm. Ponad stropem piętra wszystkie trzony kominowe naleŜy izolować termicznie wełną mineralną gr.5 cm i wykończyć tynkiem w kolorze białym. Kratki wentylacyjne z blachy miedzianej. • Klimatyzacja wg osobnego opracowania branŜowego. W pomieszczeniach higienicznosanitarnych zaprojektowano wentylację grawitacyjno mechaniczną włączaną automatycznie – zblokowaną z oświetleniem. W przypadku wentylacji pośredniej (przez pomieszczenia sąsiadujące) naleŜy zapewnić przepływ powietrza od pomieszczeń o mniejszym do pomieszczeń o większym stopniu zanieczyszczenia powietrza. ● Odpowietrzenie pionów kanalizacyjnych wykonać zgodnie z projektem branŜowym. • Wokół budynku wykonać drenaŜ opaskowy w poziomie fundamentów. • Sufity w pomieszczeniach reprezentacyjnych - wg odrębnego opracowania. W wc i pom. porządkowym: sufity podwieszone, na ruszcie metalowym, płyty gips.kart. wodoodporne ogniochronne GKFI gr. 12,5mm, konstrukcja nośna o wzmocnionej odporności antykorozyjnej, malowanie farbami wodoodpornymi nie chłonącymi wilgoci. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 13 - IZOLACJE TERMICZNE: • Ścian piwnicznych - styropian ekstrudowany gr.5cm do głębokości minimum 1,0m poniŜej poziomu terenu, na geowłókninie kładzionej na ściany • Podłóg na gruncie i na stropach - styropian ekstrudowany gr.5 i 6cm pomiędzy belkami (grubość spodniej warstwy dobrać dla wyrównania poziomu stropu do wierzchu belek stalowych) • Przewodów wentylacyjnych (trzonu kominowego) ponad stropem – wełna mineralna gr.5 cm • Stropu piętra – w przypadku braku izolacji termicznej: wełna mineralna miękka gr.22 cm • Inne wskazane na stosownych rysunkach architektonicznych Na wełnie mineralnej stropu poddasza nieuŜytkowego połoŜyć płyty OSB gr.8 mm. Płyty kładzione odcinkowo (ruszt na stropie) celem stabilizacji podłoŜa dla prac konserwacyjnych urządzeń na poddaszu oraz dojścia na dach. IZOLACJE PRZECIWWODNE, WILGOCIOWE: ● Fundamentów i ścian – Warstwy od wewnątrz: -istniejąca ściana zewnętrzna -geowłóknina -polistyren ekstrudowany -folia kubełkowa ze szczelnymi połączeniami, kładziona na ściany (izolację termiczną) piwniczne, jako zabezpieczenie przed uszkodzeniami mechanicznymi, np. Fondaline Plus, Tefond Plus. Izolację pionową i poziomą ścian wykonać zgodnie z programem prac konserwatorskich. Szczegółowe rozwiązania mogą być podane po zapoznaniu się ze stopniem zawilgocenia po wykonaniu odkrywek. Wydaje się, Ŝe najlepszym rozwiązaniem byłoby wykonanie izolacji pionowej z zastosowaniem geomembrany Tefond Darain wykonanej z wytłaczanego polietylenu o duŜym zagęszczeniu kubełków nakrytych geotkaniną poliestrową drenującą. Proponuje się zastosować materiały firmy Tegola Polonia lub inne 3 . Membranę naleŜy załoŜyć tkaniną do muru. Izolacja musi wystawać ponad poziom otoczenia tak aby skutecznie oddawała wilgoć. Odsłonięty i zabezpieczony fundament naleŜy zasypać najlepiej keramzytem frakcji: 4-8 mm i 8-16 mm gr. min. 10 cm warstwowo zagęszczanym. WaŜne jest oby zasyp zakryć warstwą gruntu przepuszczalnego- z piasku lub Ŝwiru. Zaleca się w celu ułatwienia wykonywania prac wykonać pomiędzy keramzytem a geomembraną usztywnienie ze styropianu ekstrudowego o gr. 5cm. PS. Ostateczna decyzja odnośnie izolacji powinna zapaść na komisji konserwatorskiej . 3 Materiały i technologie muszą spełniać wymagania techniczne, normowe, estetyczne i uŜytkowe, posiadać stosowne atesty, aprobaty, certyfikaty zgodnie z obowiązującymi przepisami. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 14 - Pozioma podłogi na gruncie – 2xpapa termozgrzewalna modyfikowana • Stropu w wc na piętrze – mata Schluter ( w systemie dla ogrzewania podłogowego) • Przed wejściem do budynku wykonać wycieraczkę zewnętrzną w formie gretingu stalowego ocynkowanego o oczkach maks.20x20 mm dł.1 m i szer. otworu drzwiowego. ● IZOLACJE I ZABEZPIECZENIA INNE ● Wszystkie elementy drewniane naleŜy zabezpieczyć preparatem ogniochronnym i przeciwko korozji biologicznej. Pozostałe zabezpieczenia, w tym elementów stalowych zgodnie z opisem dotyczącym zabezpieczeń ppoŜ. ● Wszystkie nie ujęte elementy wykonać zgodnie z projektami branŜowymi. 3.0 Program budynku: 3.1 Kondygnacja podziemna (piwnica) KONDYGNACJA NUMER_POMIESZCZENIA POMIESZCZENIE POW(H≥190CM) Magazyn sprzętu -1. 1 28,34 Pom. -1. 2 gospodarcze 28,75 -1. 3 Komunikacja 14,73 -1. 4 Wc męski 6,60 -1. 5 Wc damski 4,11 Pom. porządkowe -1. 6 1,04 -1. 7 Schody 9,81 RAZEM 93,38 KONDYGNACJA NUMER_POMIESZCZENIA POMIESZCZENIE POW(H<190CM) Magazyn sprzętu -1. 1 5,89 Pom. -1. 2 gospodarcze 6,01 -1. 3 Komunikacja 3,47 -1. 4 Wc męski 0,46 -1. 5 Wc damski Pom. porządkowe -1. 6 -1. 7 Schody ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 15 - RAZEM 3.2 Parter KONDYGNACJA 1. 1. 1. 1. 1. 1. NUMER_POMIESZCZENIA 1 2 3 4 5 6 RAZEM 15,83 POMIESZCZENIE POW Pom. ekspozycji 47,26 Pom. ekspozycji 42,89 Sień 46,49 Schody 11,20 Komunikacja+platforma 6,30 Baszta 154,14 3.3 Piętro KONDYGNACJA NUMER_POMIESZCZENIA POMIESZCZENIE POW Pom. wystawienniczo2. 1 konferencyjne 109,60 2. 2 Sień 44,11 2. 2a Schody 20,51 2. 3 Wc dla niepełnosprawnych 5,61 2. 4. Komunikacja 5,40 2. 5 Komunikacja+platforma 12,25 2. 6 Baszta 2 12,19 2. 7 Baszta 3 10,64 RAZEM 220,31 4.0 Zestawienie powierzchni i kubatura budynku: Powierzchnia Powierzchnia Powierzchnia Powierzchnia netto netto netto netto piwnic m2 parteru m2 piętra m2 razem m2 Powierzchnia zabudowy m2 * 93,38 154,14 220,31 467,83 329,52 * na podst. opracowania z grudnia 2005r., pn. ”Inwentaryzacja architektoniczna obronnego kasztelu w Szymbarku”, wykonanego przez firmę DEFOS, Kraków, ul. Lublańska 34, 5.0 Kolorystyka elewacji. 1. 2. 3. 4. Stolarka drewniana; kolor brązowy (zachować rysunek słojów) Tynk naturalny niemalowany Kamień piaskowy szlifowany; kolor jasny brąz Szklenie przezroczyste ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 16 - 6.0 Zabezpieczenie p.poŜ. 6.1.Powierzchnia, wysokość i liczba kondygnacji. Budynek został zaliczony do budynków niskich. Jest to budynek trzykondygnacyjny(w tym piwnice). Powierzchnia netto – 467,83 m2 Sposób uŜytkowania – budynek uŜyteczności publicznej ZL III. 6.2. Odległość od obiektów sąsiednich. Przedmiotowy budynek to budynek wolnostojący. Działki sąsiednie są zagospodarowane. Odległość budynku od innych budynków ZL przekracza 8 m. Budynki PM na tej działce nie występują. 6.3. Parametry poŜarowe występujących substancji palnych. Materiały palne typowe jak dla obiektów muzealnych. Materiały niebezpieczne poŜarowo nie występują. 6.4. Przewidywana gęstość obciąŜenia ogniowego. Budynek zaliczony do kategorii ZL III. 6.5. Kategorie zagroŜenia ludzi, przewidywana liczba osób zatrudnionych w poszczególnych pomieszczeniach i na kaŜdej kondygnacji Budynek trzykondygnacyjny zaliczony do kategorii ZL III. Przewidywana maksymalna liczba osób na poszczególnych kondygnacjach: - piwnica – brak pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi - parter – do 50 osób łącznie w dwóch salach ekspozycyjnych - piętro – do 50 osób w pom. nr 2.01 Pom. wystawienniczo-konferencyjne 6.6. Ocena zagroŜenia zewnętrznych. wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni W budynku nie będą występować pomieszczenia ani strefy zagroŜone wybuchem. W odległości 20 m od budynku projektowanego brak się budynków z pomieszczeniami czy teŜ ze strefami zagroŜenia wybuchem. 6.7. Podział obiektu na strefy poŜarowe. Budynek stanowi jedną strefę poŜarową, z wydzielonymi pomieszczeniami magazynowymi w piwnicy. Powierzchnia uŜytkowa wszystkich obiektów na działce, dla których łącznie ustala się wielkość strefy poŜarowej jest mniejsza niŜ 8000 m2. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 17 - 6.8. Klasa odporności poŜarowej budynku oraz odporność ogniowa i stopień rozprzestrzeniania ognia elementów budowlanych. Budynek został zaliczony do klasy C odporności poŜarowej, wykonany z elementów nierozprzestrzeniających ognia. Elementy drewniane zaimpregnowane, co najmniej trudnozapalne. Klasa odporności ogniowej dla poszczególnych elementów budowlanych: - główna konstrukcja nośna – R60 - konstrukcja stropów – REI60 - podest na 1.p. przy windzie – o odp. ogniowej R60 - pas międzykondygnacyjny wys. min. 80 cm – EI30 - konstrukcja schodów w klasie R60 (naleŜy zwrócić uwagę na otulinę betonową prętów zbrojeniowych wynoszącą co najmniej 2 cm, dla elementów stalowych wykonać zabezpieczenie poprzez malowanie farba ogniochronną lub obudowanie płytami ogniochronnymi. Uwaga ta odnosi się równieŜ do stropów Ŝelbetowych parteru). - obudowa poziomych dróg ewakuacyjnych na parterze – EI30 - poddasze nieuŜytkowe oddzielone od palnej konstrukcji dachu stropem Ŝelbetowym REI60 - wyłaz na poddasze w klasie EI30 - przepusty w stropach w klasie EI60 - wszystkie przewody wentylacji grawitacyjnej, przechodzące przez stropy, w tym odpowietrzenie pionów kanalizacyjnych - przepust w stropie EI60, obudowa EI60 np. system Conlit f. Rockwool lub równowaŜny 6.9. Warunki ewakuacji, oznakowanie na potrzeby ewakuacji dróg i pomieszczeń, oświetlenie awaryjne ( bezpieczeństwa i ewakuacyjne ) oraz przeszkodowe. Spełniono wymogi w zakresie długości przejść i dojść ewakuacyjnych. Szerokość drzwi wyjściowych z budynku wynosi 125 cm UWAGA: 1. szerokość drzwi słuŜących celom ewakuacji minimum 0,9 m w świetle, drzwi wyjściowe z budynku - szerokość minimum 1,20 m w świetle, wysokość min. 200cm 2. skrzydła drzwi stanowiących wyjście na drogę ewakuacyjną, nie mogą po ich całkowitym otwarciu zmniejszać wymaganej szerokości tej drogi. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 18 - Oświetlenie awaryjne (ewakuacyjne) na korytarzach oraz klatce schodowej. Wymagane natęŜenie oświetlenia ewakuacyjnego – 1,0 Lx na powierzchni dróg, czas załączania do 2 s, czas działania 120 min. Instalacja elektryczna wykonana zgodnie z normami: PN-IEC 60364-4-482 PN-IEC 60364-5-56 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych oraz PN-EN-1838 WyposaŜenie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne. PN-EN-60598-2-22 Oprawy oświetleniowe. Cz. II: wymagania szczegółowe. Dział 22. Oprawy oświetlenia awaryjnego. Budynek wyposaŜony będzie w oznakowanie ewakuacyjne zgodnie z PN 92/N01256/01, PN-92/N-01256/02 i PN-N-01256-5. 6.10. Sposób zabezpieczenia przeciwpoŜarowego instalacji uŜytkowych, a w szczególności: wentylacyjnej, ogrzewczej, gazowej, elektroenergetycznej, odgromowej: 6.10.1 Klimatyzacja Przewody wentylacyjne – klimatyzacyjne przechodzące przez ściany i stropy oddzielenia p.poŜ. a takŜe przez inne ściany i stropy, dla których jest wymagana klasa odporności ogniowej, co najmniej EI60 lub REI60, powinny być obudowane elementami lub wyposaŜone w klapy odcinające o odporności ogniowej równej odporności ogniowej tych oddzieleń. 6.10.2 Wentylacja grawitacyjna W budynku zaprojektowano wentylację grawitacyjną oraz grawitacyjną wspomaganą mechanicznie (wentylator naścienny typu EDM). Obudowa przewodów wentylacyjnych w klasie EI60 poprzez atestowane opłytowanie GKFI, płytami Promatect H lub równowaŜnymi oraz obudowę z cegły pełnej gr. min. 12 cm z zewn. tynkiem. Ewentualnie system Conlit f. Rockwool. Przepust w stropie pod te przewody EI60. 6.10.3 Przewody instalacyjne Przepusty instalacyjne w zewnętrznych ścianach budynku, znajdujące się poniŜej poziomu terenu będą uszczelnione w sposób zapobiegający przenikaniu gazu do wnętrza budynku. 6.10.4 Instalacja elektroenergetyczna wg osobnego opracowania branŜowego. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 19 - Uwaga: 1. Przepusty instalacyjne w ścianach i stropach oddzielenia przeciwpoŜarowego, a takŜe przepusty o średnicy powyŜej 4cm w innych ścianach i stropach, dla których jest wymagana klasa odporności ogniowej, co najmniej EI60 lub REI60, powinny posiadać klasę ogniową EI jak dla elementów przez które przechodzą. 2. Dopuszcza się nieinstalowanie przepustów, o których mowa w pkt.1 dla pojedynczych rur instalacji wodnych, kanalizacyjnych i ogrzewczych, wprowadzanych przez ściany i stropy do pomieszczeń higienicznosanitarnych. 3. Przejścia instalacji przez zewnętrzne ściany budynku, znajdujące się poniŜej poziomu terenu, powinny być zabezpieczone przed moŜliwością przenikania gazu do wnętrza budynku. 4. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejścia przez elementy oddzielenia przeciwpoŜarowego powinny być wyposaŜone w przeciwpoŜarowe klapy odcinające o klasie odporności ogniowej (EI), równej klasie odporności ogniowej elementu oddzielenia przeciwpoŜarowego. 5. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne prowadzone przez strefę poŜarową, której nie obsługują, powinny być obudowane elementami o klasie odporności ogniowej (EI), wymaganej dla elementów oddzielenia przeciwpoŜarowego tych stref poŜarowych, bądź teŜ być wyposaŜone w przeciwpoŜarowe klapy odcinające. 6. Wszystkie pozostałe elementy i wydzielenia poŜarowe, które nie zostały ujęte w części opisowej naleŜy wykonać zgodnie z częścią rysunkową opracowania. 7. Zastosowane w budynku sufity podwieszone winny być wykonane jako niekapiące i nieodpadające pod wpływem ognia 8. Przy montaŜu zabezpieczeń stosować się do instrukcji producenta. ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 20 - 6.11. Dobór urządzeń przeciwpoŜarowych w obiekcie, a w szczególności: instalacji sygnalizacyjno-alarmowych, stałych i półstałych urządzeń gaśniczych, instalacji wodociągowych przeciwpoŜarowych, urządzeń oddymiających. ● Projektuje się instalację sygnalizacyjno-alarmową, instalacja wodociągowa ppoŜ ● instalacja hydrantowa - wewnętrzną na bazie przewodów o śr. 25 mm („25”) dla strefy ZL– skrzynki hydrantowe z 1-nym odcinkiem węŜa półsztywnego o długości 20 m , realny zasięg 23 m. Szafki wewnętrzne 25 mm typu GRAS, wydajność hydrantu 1,0 l/s. - zawory odcinające hydrantów powinny być umieszczone na wysokości 1.35±0.1 m od poziomu podłogi Lokalizacja hydrantów wewnętrznych zgodnie z częścią graficzną opracowania. ● wyłącznik prądu do celów p.poŜ. Lokalizacja wyłącznika zgodnie z projektem branŜowym. ● oświetlenie ewakuacyjne (awaryjne) z zastosowaniem podświetlanych znaków ewakuacyjnych. Uwaga: projekty wszystkich instalacji związanych z ochroną przeciwpoŜarową podlegają uzgodnieniu pod względem ochrony przeciwpoŜarowej. Właściciel, zarządca lub uŜytkownik budynku jest zobligowany do opracowania instrukcji bezpieczeństwa poŜarowego zawierającej: - warunki ochrony przeciwpoŜarowej, wynikające z przeznaczenia obiektu, sposobu uŜytkowania , prowadzonego procesu technologicznego i jego warunków technicznych, w tym zagroŜenia wybuchem; - sposób poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpoŜarowych i gaśnic; - sposoby postępowania na wypadek poŜaru i innego zagroŜenia - sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem poŜarowym, jeŜeli takie prace są przewidywane; - sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi; - sposoby zaznajamiania uŜytkowników obiektu z treścią przedmiotowej instrukcji oraz z przepisami przeciwpoŜarowymi 6.12. WyposaŜenie w podręczny sprzęt gaśniczy i urządzenia ratownicze wraz z ich rozmieszczeniem. Podstawowe zabezpieczenie obiektu będzie stanowić hydrant „25” oraz gaśnica proszkowa typu GP-6X. Przy rozdzielniach prądu zastosować gaśnice śniegowe typu GS-5X. Miejsce rozmieszczenia gaśnic naleŜy oznakować. 1. Gaśnice powinny być rozmieszczone: 1) w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, w szczególności: a) przy wejściach do budynków, b) na klatkach schodowych, c) na korytarzach, d) przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz; ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 21 - 2) w miejscach nienaraŜonych na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki); 3) w obiektach wielokondygnacyjnych - w tych samych miejscach na kaŜdej kondygnacji, jeŜeli pozwalają na to istniejące warunki. 2. Przy rozmieszczaniu gaśnic powinny być spełnione następujące warunki: 1) odległość z kaŜdego miejsca w obiekcie, w którym moŜe przebywać człowiek, do najbliŜszej gaśnicy nie powinna być większa niŜ 30 m; 2) do gaśnic powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m 6.13. Zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia ognia. Dwa hydranty nadziemne dn80 mm w odległości do 75 m od obiektów. woda do celów przeciwpoŜarowych - dostarczana będzie z sieci publicznej, będącej w fazie realizacji, skoordynowanej w czasie z oddaniem planowanej inwestycji. UWAGA: w przypadku zwłoki w oddaniu do uŜytkowania wodociągu publicznego, zapewniającego dostawę wody dla celów przeciwpoŜarowych dla planowej inwestycji przed jej oddaniem do uŜytkowania naleŜy uzyskać zgodę właściwego organu na korzystanie z innego (zastępczego) źródła wody do gaszenia poŜaru – rzeki Ropy. 6.14. Drogi poŜarowe. Budynek nie wymaga drogi do celów ppoŜ. Uwagi wykonawcze: 1. Wszelkie prace budowlane prowadzić pod kierownictwem i nadzorem osób uprawnionych. 2. Wykonać komisyjny odbiór wykopów fundamentowych z udziałem geologa 3. Wszystkie zastosowane materiały uŜyte do budowy ścian, stropów i stropodachów powinny posiadać odpowiednie dokumenty stwierdzające ich dopuszczenie do stosowania w budownictwie na terenie RP. 4. Przed oddaniem obiektu do uŜytku naleŜy opracować i wdroŜyć „Instrukcję bezpieczeństwa poŜarowego”. 5. Prace wykonywać zgodnie z obowiązującymi przepisami techniczno-budowlanymi, stosownymi normami branŜowymi, zasadami BHP i przepisów przeciwpoŜarowych oraz sztuką budowlaną. 6. Przebicia wykonać zgodnie z projektami branŜowymi 7. Wszystkie pozostałe uwagi zostały ujęte w części rysunkowej na opracowaniach branŜowych. 8. Wszystkie elementy drewniane więźby dachowej oraz wyposaŜenia stałego – balustrady schodów zabezpieczyć preparatami: - przeciwpoŜarowo do stopnia NRO (nie rozprzestrzeniające ognia, co najmniej trudno zapalne) - przeciwko korozji biologicznej. 9. Wszelkie prace ziemne prowadzić pod nadzorem archeologicznym. 10.Wszelkie prace prowadzić po uprzednim uzgodnieniu i pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Prace prowadzić wg opracowania „Renesansowy dwór obronny w Szymbarku, program prac konserwatorskich” autorstwa Józefa Stanisława Steca, z 2007r. Opracował: mgr inŜ. arch. Andrzej JeŜ ZABYTKOWY ZESPÓŁ RENESANSOWEGO DWORU OBRONNEGO – SZYMBARK _opis techniczny TOM III/A : DWÓR OBRONNY - KASZTEL strona - 22 -