Język polski
Transkrypt
Język polski
KOD UCZNIA .............. WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA MŁODZIEśY GIMNAZJALNEJ ROK SZKOLNY 2008/2009 ELIMINACJE SZKOLNE – 17 GRUDNIA 2008 r. Wybierz jeden z podanych tematów i napisz wypracowanie. Masz 90 minut oraz moŜliwość zdobycia 50 punktów. Powodzenia! Tematy prac: 1. Którego z bohaterów literackich uwaŜasz za człowieka wraŜliwego i dlaczego? Wyraź swoje zdanie w liście do kolegi/koleŜanki (list z elementami charakterystyki). 2. W liście do kolegi/koleŜanki napisz, czy człowiekowi wraŜliwemu Ŝyje się trudniej czy łatwiej? Swoją wypowiedź rozwiń na przykładzie poznanych bohaterów literackich i własnego doświadczenia. 3. Jakie róŜnice w pojmowaniu świata dostrzegasz u poznanych bohaterów literackich? (charakterystyka porównawcza). ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 1 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3 4 WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZK. 2008/2009 Eliminacje rejonowe, część I – styczeń 2009 r. Przed Tobą test sprawdzający Twoje umiejętności polonistyczne i humanistyczne. Czytaj uwaŜnie polecenia,wykonuj zadania z własnymi przemyśleniami. Masz na rozwiązanie 90 min. MoŜesz zdobyć 35 pkt. Powodzenia! TEKST I - Kto to jest freno- magnetyzerka? - Brzmi nieźle, prawda? Wyczytałam to w jednej z ksiąŜek. Rillie natychmiast wybuchnęła śmiechem. - Twierdzisz, Ŝe ludzie mają sobie wybierać partnerów na podstawie kształtu głowy! Czyli chcesz, Ŝebyśmy ich rzeczywiście oszukiwały! - Nie! PoniewaŜ będzie w tym trochę prawdy! - Prawdy? – Rillie wytrzeszczyła oczy, jakby Cordelia straciła rozum. – Nie mogłabym tego wszystkiego robić, zupełnie się na tym nie znam! A jeśli zaczniesz mesmeryzować ludzi, jeszcze ktoś spadnie z krzesła i poda nas do sądu! - Nie będę mesmeryzować naprawdę. ChociaŜ to brzmi nieźle, nie sądzisz? Frenomesmeryzm. Tak naprawdę mesmeryzm wydaje się najbardziej uŜyteczny, kiedy trzeba kogoś uwolnić od bólu albo sprawić, by przestał go sobie uświadamiać. Ci, którzy zaczną przychodzić do nas, nie będą cierpieć, prawda? Będą tylko chcieli porozmawiać o miłości. A ja będę badać ich głowy! - CóŜ, ja bym nie mogła! Nic nie wiem o tych sprawach! - Ale moŜesz zostać moją asystentką. Nie, partnerką: będziesz wszystkim kierować! MoŜesz przyjmować pieniądze i uspokajać klientów przed wejściem do sanktuarium! – Cordelia mówiła teraz na wpół Ŝartobliwie, bardzo szybko. – Będziemy mogły wykorzystać nasze umiejętności aktorskie! Jesteśmy dojrzałe. Wyglądamy na odpowiedzialne. Pasmo moich włosów jest całkiem siwe! Pomyślałam, Ŝe mogłabym się wystroić w kolorowe szale i wyglądać tajemniczo. Wypolerujemy gwiazdy i lustra, zapalimy świece jak ciocia Hester i będziemy sobie liczyć...cóŜ...powiedzmy, sześć szylingów... - Sześć szylingów? - I pół gwinei od pary! – Cordelia pędziła teraz niepowstrzymanie. – Odrobina atmosfery, mawiała ciocia Hester, jest naprawdę waŜna...dowiedziała się tego od cudzoziemskiego dŜentelmena, który ją uczył...grywał na flecie...och, wiem, mogłabyś grać na flecie, Rillie, w głębi, a kiedy się wzbogacimy, kupimy klawikord albo jedno z tych nowych pianin! – ZauwaŜyła sceptyczny wyraz twarzy przyjaciółki, podeszła i usiadła obok niej, a nawet ujęła ją za rękę. – Rillie, sporo czytałam. Masmeryzm nadal częściowo pozostaje zagadką, ale w tej nauce o głowie, tej frenologii, jest trochę prawdy, nawet Grecy to przyznawali. - Grecy mieli głowy z wyrysowanymi liczbami? - Nie, nie, niezupełnie. Ale rzeczywiście uwaŜali, Ŝe władze wyobraźni i rozumu, i pamięci, wszystkie wywodzą się z róŜnych części głowy! Czytałam o tym, Rillie. Wszyscy ciągle mówią o Grekach, więc będę cytowała Greków! I najpierw poćwiczę na tobie, to Ŝadne oszustwo, tak naprawdę wcale nie. - Nie da się zajrzeć do czyjejś głowy, Cordie! A to właśnie mówisz: Ŝe w jakiś sposób moŜna zrozumieć, co się dzieje w czyimś umyśle, i sprawić, by odpowiednio do tego wybrał właściwego partnera. Oczywiście, Ŝe nie da się tego zrobić! - Ale zobacz, ile wiemy! Spójrz, jaki błąd popełniłam w wyborze partnera...i ty teŜ, 1/6 Rillie. Czy nie otrzymałyśmy strasznych, kosztownych lekcji? I czy nie jesteśmy aktorkami, nie przywykłyśmy się przyglądać ludzkim twarzom i przysłuchiwać głosom? Czy nie opanowałyśmy tej umiejętności? No więc moŜemy zgadywać! Będziemy obserwować ich twarze i słuchać głosów, i będziemy zgadywać! To będzie jak jeszcze jeden występ...jesteśmy przecieŜ aktorkami...przywykłyśmy uŜywać własnych twarzy i własnych głosów dla uzyskania pewnego efektu. CzyŜ nie nadajemy się więc, by obserwować uwaŜnie ludzi nieposiadających naszych umiejętności i w miarę trafnie zgadywać, co czują? No i przecieŜ opanujemy tu wszystkie mądrości o częściach głowy (nawet jeśli nie do końca w nie wierzymy), Ŝeby nasze diagnozy brzmiały mądrze! Wyuczę się tego wszystkiego, zupełnie tak jak uczę się roli, przebiorę się, wypolerujemy gwiazdy! – Znowu zerwała się z miejsca. – Mogłybyśmy nawet napisać do nowej królowej! Potrzebuje męŜa! Nawet wzmianka o rodzinie królewskiej nie zdołała przekonać Rillie. - Czy to oszustwo? - Prawdę mówiąc, nic mnie nie obchodzi czy to oszustwo, czy nie! – rzuciła Cordelia. - Chcę, Ŝebyśmy się stały bezpieczne, zanim pomrzemy! Mam juŜ serdecznie dość braku pieniędzy! Fragment „Magnetyzerki” Barbary Ewing Mesmeryzm- pseudonaukowa, popularna na początku XIX w. teoria Franza Mesmera zakładająca istnienie emitowanych przez Ŝywe organizmy fluidów odpowiadających u ludzi za uczucia i sympatie. Frenologia- teoria (błędna, lecz popularna w XVIII i XIX w.) przypisująca związek między ukształtowaniem czaszki ludzkiej a zdolnościami umysłowymi i właściwościami psychicznymi danego człowieka. ZADANIE l (lp.) Co jest tematem rozmowy bohaterek? ..................................................................................................................................... ZADANIE 2 (lp.) Bohaterki z zawodu były: a) b) c) d) magnetyzerkami, aktorkami, śpiewaczkami, nauczycielkami. ZADANIE 3 ( lp.) Czego ciocia Hester dowiedziała się od cudzoziemskiego dŜentelmena? Odpowiedz w jednym zdaniu podrzędnie złoŜonym. ..................................................................................................................................... 2/6 ZADANIE 4 (2p.) Wypisz 4 elementy nastroju, jakie miały towarzyszyć bohaterkom przy nowym zajęciu: - ........................................... - ........................................... - .......................................... - .......................................... ZADANIE 5 (lp.) Grecy na temat władz wyobraźni, rozumu i pamięci sądzili, Ŝe: - wywodzą się z jednej części głowy, - wielu części głowy, - róŜnych części głowy, - róŜnych części ciała. ZADANIE 6 (lp.) Jakie umiejętności opanowały bohaterki tekstu I ? Wymień 4 . ...................................................................................................................... ZADANIE 7 (lp.) Nowe zajęcie inspirowało kobiety, poniewaŜ: - miały do tego predyspozycje, - mogły się z tego utrzymać, - chciały spełnić swoje marzenia, - chciały się rozwijać. ZADANIE 8 (lp.) Częste występowanie w dialogach wielokropka świadczy o tym, Ŝe bohaterka: - marzy, - zastanawia się nad podjęciem nowych zadań, - zamyśla się, - nie wie, co odpowiedzieć koleŜance. ZADANIE 9 (lp.) Na czym polegała strona moralna owego zajęcia, o którym rozmawiały kobiety? ............................................................................................................... ............................................................................................................... 3/6 ZADANIE 10 (2p.) Wymień 4 wartości, o jakich mówi tekst. ......................................................................................................... ZADANIE 11 (2p.) Wypisz z tekstu 2 przymiotniki i utwórz od nich rzeczowniki abstrakcyjne. ..................................................... - ................................................... ..................................................... - ................................................... ZADANIE 12 (lp.) Przekształć drugie zdanie tekstu na mowę zaleŜną. ……………………………………………………………………. ZADANIE 13 (2p.) Utwórz równowaŜniki zdań od wypowiedzeń: - Cordelia mówiła teraz na wpół Ŝartobliwie, bardzo szybko. .......................................................................................................................... - Nawet wzmianka o rodzinie królewskiej nie zdołała przekonać Rillie. .......................................................................................................................... ZADANIE 14 (4p.) Napisz ogłoszenie do gazety w imieniu jednej z bohaterek na temat jej nowego zajęcia. .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... .......................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................ TEKST II Edward Stachura śycie to nie teatr śycie to jest teatr, mówisz ciągle, opowiadasz; Maski coraz inne, coraz mylne się nakłada; Wszystko to zabawa, wszystko to jest jedna gra Przy otwartych i zamkniętych drzwiach. 4/6 To jest gra! śycie to nie teatr, ja ci na to odpowiadam; śycie to nie tylko kolorowa maskarada; śycie jest straszniejsze i piękniejsze jeszcze jest; Wszystko przy nim blednie, blednie nawet sama śmierć! Ty i ja- teatry to są dwa. Ty i ja! Ty- ty prawdziwej nie uronisz łzy. Ty najwyŜej w górę wznosisz brwi. Nawet kiedy źle ci jest, to nie jest źle. Bo ty grasz! Ja- duszę na ramieniu wiecznie mam. Cały jestem zbudowany z ran. Lecz kaleką nie ja jestem, tylko ty! (…) ZADANIE 15 (1p.) Określ temat tekstu II. ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………. ZADANIE 16 (1p.) Podaj dwa najwaŜniejsze w wierszu słowa. ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ZADANIE 17 ( 2p.) Do wyrazów wypisanych w zadaniu 16 dopisz synonimy. …………………………………………………………….. ……………………………………………………………. 5/6 ZADANIE 18 (2p.) Ze strofy 4 tekstu II wypisz dwie metafory. ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ZADANIE 19 (2p.) Wyjaśnij sens wypisanych w zadaniu 18 metafor. ………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………. ZADANIE 20 (2p.) Co łączy tekst I i II ? Wymień 3 wspólne cechy. ......................................................................... ......................................................................... ......................................................................... ZADANIE 21 (2p.) Wypisz z wiersza 3 przysłówki wraz z wyrazami określanymi: ............................................................................................................ ............................................................................................................ ............................................................................................................ ZADANIE 22 (lp.) Określ funkcję wykrzykników w wierszu. ............................................................................................................................... ZADANIE 23 (lp.) Na podstawie tekstu II dopisz 3 określenia ,,Ŝycia". …………………………………………………………….. Ŝycie to- .............................................................................................. …………………………………………………………….. 6/6 Kod ucznia................................. WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM Rok szkolny 2008/2009 Etap rejonowy, część II – styczeń 2009 r. Dokonaj analizy i interpretacji wiersza. Czesław Miłosz Ars poetica Zawsze tęskniłem do formy bardziej pojemnej, która nie byłaby zanadto poezją ani zanadto prozą i pozwoliłaby się porozumieć nie naraŜając nikogo, autora ni czytelnika, na męki wyŜszego rzędu. W samej istocie poezji jest coś nieprzystojnego: powstaje z nas rzecz , o której nie wiedzieliśmy Ŝe w nas jest, więc mrugamy oczami, jakby wyskoczył z nas tygrys i stał w świetle, ogonem bijąc się po bokach. Dlatego słusznie się mówi, Ŝe dyktuje poezję dajmonion, choć przesadza się utrzymując, Ŝe jest na pewno aniołem. Trudno pojąć skąd się bierze ta duma poetów jeŜeli wstyd im nieraz, Ŝe widać ich słabość. Jaki rozumny człowiek zechce być państwem demonów, które rządzą się w nim jak u siebie, przemawiają mnóstwem języków, a jakby nie dosyć im było skraść jego usta i rękę próbują dla swojej wygody zmieniać jego los? PoniewaŜ co chorobliwe jest dzisiaj cenione, ktoś moŜe myśleć, Ŝe tylko Ŝartuję albo Ŝe wynalazłem jeszcze jeden sposób Ŝeby wychwalać Sztukę z pomocą ironii. Był czas, kiedy czytano tylko mądre ksiąŜki pomagając znosić ból oraz nieszczęście. To jednak nie to samo co zaglądać w tysiąc dzieł pochodzących prosto z psychiatrycznej kliniki. A przecie świat jest inny niŜ się nam wydaje i my jesteśmy inni niŜ w naszym bredzeniu. Ludzie więc zachowują milczącą uczciwość, tak zyskując szacunek krewnych i sąsiadów. Ten poŜytek z poezji, Ŝe nam przypomina jak trudno jest pozostać tą samą osobą, bo dom nasz jest otwarty, we drzwiach nie ma klucza a niewidzialni goście wchodzą i wychodzą. Co tutaj opowiadam, poezją, zgoda, nie jest. Bo wiersze wolno pisać rzadko i niechętnie, pod nieznośnym przymusem i tylko z nadzieją, Ŝe dobre, nie złe duchy, mają w nas instrument. Berkeley 1968 Ars poetica, czyli Sztuka poetycka (nawiązanie do staroŜytnego traktatu poety rzymskiego Horacego zatytułowanego List do Pizonów). Daimonion- odsyła nas do filozofii greckiej- Sokratesa i Platona, którzy uwaŜali, Ŝe poeta tworzy, gdy opadnie go szał twórczy zesłany przez bogów- słyszy wtedy wewnętrzny głos zwany daimonionem. ....................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Kod ucznia………………………… WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZK. 2008/2009 ETAP WOJEWÓDZKI, CZĘŚĆ I - MARZEC 2009 R. Przeczytaj uwaŜnie oba teksty, następnie wybierz jeden z podanych tematów i napisz wypracowanie. Masz 90 min. MoŜesz uzyskać max. 35 punktów. Powodzenia! Philip K. Dick Blade Runner PrzełoŜył: Sławomir Kędzierski W gigantycznym, pustym, chylącym się ku ruinie budynku, gdzie mieszkały niegdyś tysiące ludzi, pojedynczy telewizor wydzierał się w bezludnym pokoju. Ta bezpańska ruina przed Ostatnią Wojną Światową była zadbanym i utrzymywanym w dobrym stanie blokiem mieszkalnym. Tu właśnie były przedmieścia San Francisco, połoŜone od centrum w odległości krótkiego dojazdu szybką, tranzytową koleją jednoszynową. Cały półwysep jak drzewo pełne ptaków świergotał Ŝyciem, dźwięczał wyraŜanymi opiniami, prośbami i zaŜaleniami, a teraz pieczołowici właściciele albo poumierali, albo wyemigrowali do kolonii, na inne planety. Najczęściej poumierali – ta wojna drogo kosztowała mimo buńczucznych prognoz Pentagonu i jego zadowolonego z siebie naukowego wasala, jakim była mieszcząca się niegdyś niedaleko stąd Rand Corporation. Korporacja, podobnie jak właściciele mieszkań, odeszła, najwidoczniej na dobre. Nikt nie odczuwał jej braku. W dodatku nikt juŜ dziś nie pamiętał ani jaki był powód tej wojny, ani kto ją wygrał. Pył radioaktywny, który zatruł większą część powierzchni planety, nie zrodził się w Ŝadnym konkretnym kraju i nikt, nawet ówczesny przeciwnik, nie zaplanował takiego rozwoju wypadków. Dziwne, ale pierwsze wyginęły sowy. Wtedy wydawało się to nieomal śmieszne. Grube, puchate, białe ptaki leŜały tu i tam, na podwórkach i ulicach. Kiedy jeszcze Ŝyły, pojawiały się nie wcześniej niŜ po zmroku i przez to nie rzucały się w oczy. Morowe powietrze w średniowieczu dawało o sobie znać w podobny sposób – pod postacią wielkiej liczby martwych szczurów. Ta zaraza jednak przyszła z góry. Po sowach nadeszła oczywiście kolej na inne ptaki, ale wtedy tajemnica została juŜ wyjaśniona. Jeszcze przed wojną rozpoczęto realizację skromniutkiego programu osiedleńczego, ale teraz, gdy słońce przestało świecić 1 nad Ziemią, kolonizacja weszła w całkowicie nową fazę. W związku z tym zmodyfikowano równieŜ i sprzęt bojowy, jakim był Syntetyczny śołnierz Wolności. Zdolny do działania na obcych planetach humanoidalny robot, czy teŜ raczej organiczny android, stał się siłą napędową programu kolonizacyjnego. Zgodnie z oenzetowskim prawem kaŜdy emigrant automatycznie otrzymywał na własność androida wybranego typu i w 2019 roku rozmaitość odmian przeszła wszelkie wyobraŜenia, podobnie jak miało to miejsce z amerykańskimi samochodami w latach sześćdziesiątych XX wieku. Stało się to ostatecznym bodźcem skłaniającym do emigracji – słuŜącyandroid był marchewką, radioaktywny opad – batem. ONZ czyniła emigrację łatwą, pozostanie zaś trudnym, jeśli nie niemoŜliwym. Potencjalnie, wałęsanie się po Ziemi oznaczało moŜliwość raptownego znalezienia się w grupie osób biologicznie niepoŜądanych, stanowiących zagroŜenie dla dziedziczności rasy. Obywatel, którego juŜ raz zaszufladkowano jako specjala, nawet jeŜeli zgodził się na sterylizację, wypadał z gry, w gruncie rzeczy przestawał być częścią rodzaju ludzkiego. Mimo to jednak tu i ówdzie ludzie odmawiali wyemigrowania; było to nawet dla tych, których dotyczyło bezpośrednio, czymś zadziwiająco irracjonalnym. Zgodnie z logiką kaŜdy normal powinien był juŜ wyemigrować. Być moŜe Ziemia, choć tak oszpecona, pozostawała czymś bliskim, czymś, czego naleŜało się trzymać. Albo moŜe ci, którzy nie chcieli emigrować, wyobraŜali sobie, Ŝe warstwa pyłu w końcu ulegnie rozproszeniu. W kaŜdym razie pozostały tysiące osób, które najczęściej gromadziły się w miejskich regionach, tam, gdzie mogły widzieć się nawzajem, czerpać otuchę ze wspólnej obecności. Sprawiali oni wraŜenie stosunkowo zdrowych umysłowo. A poza tym, jako wątpliwej wartości dodatek do nich, pewne szczególne jednostki pozostały na całkowicie opuszczonych przedmieściach.(…) Józef Baran „Mam dwadzieścia pięć lat” Mam dwadzieścia pięć lat a moje Ŝycie zamyka się w siedmiu dniach jeden z tych siedmiu dni jest dniem moich urodzin jeden z tych siedmiu dni będzie dniem mojej śmierci 2 Ŝyłem a właściwie spałem w poniedziałek wtorek środę czwartek piątek sobotę niedzielę był to bardzo dyskretny sen z zachowaniem wszelkich niezbędnych pozorów Ŝycia obudziłem się nagle na widok pięknej lalki obudziłem się na pogrzebie brata na biodrach dziewczyny na własnym weselu mam dwadzieścia pięć lat i jeszcze kilkanaście moŜe kilkadziesiąt razy budziły mnie wstrząsy zgrzyty przenosiny z jednego łóŜka domu do drugiego obecnie coraz rzadziej się budzę tutejsze powietrze górskie sprzyja moim snom prowincja porusza się koło mnie na palcach a siedem nianiek tygodnia kołysze mnie i zawodzi wciąŜ jedną i tę samą kołysankę Olszyny 1972 Temat I Człowiek i jego dylematy. Odwołując się do obu tekstów, zaprezentuj swoje przemyślenia w formie eseju lub rozprawki. Temat II Człowiek a jego związek z przyrodą i światem. Wyraź swoje zdanie w formie rozprawki na podstawie powyŜszych tekstów. 3