Technik technologii szk³a

Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU
STANDARD WYPOSA ENIA DYDAKTYCZNEGO
PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO
Zawód: technik technologii szkła
Symbol cyfrowy: 311 [33]
Do realizacji tre ci kształcenia zawartych w podstawie programowej niezb dne s
nast puj ce pomieszczenia dydaktyczne:
I.
II.
III.
Pracownia ogólnodydaktyczna,
Pracownia chemiczno-technologiczna,
Pracownia mechaniczno-techniczna.
Ponadto w budynku przeznaczonym na pracownie powinno si wydzieli dodatkowo:
– magazyn surowców i półproduktów,
– warsztaty mechaniczne,
– szatni , łazienk i WC.
I.
Pracownia ogólnodydaktyczna
– wyposa enie ogólne:
• tablica szkolna/magnetyczna, biała na kółkach,
• stoły i krzesła dla uczniów,
• biurko i krzesło dla nauczyciela,
• sprz t audiowizualny (telewizor, magnetowid, rzutnik, ekran),
– wydzielone stanowiska komputerowe:
• komputery (2 lub 3) z oprogramowaniem (arkusz kalkulacyjny, edytor, baza
danych, program matematyczny) i drukark ,
– stanowisko kre larskie z podstawowym wyposa eniem,
– zaplecze dydaktyczne:
• tablica z układem okresowym pierwiastków,
• modele maszyn i urz dze stosowanych w przemy le szklarskim,
• modele układów sterowniczych (elektrycznych, pneumatycznych,
mechanicznych, elektronicznych, hydraulicznych),
• plansze ze schematami podstawowych procesów technologicznych, operacji
technologicznych,
• plansze z urz dzeniami i maszynami stosowanymi w szklarstwie,
• urz dzenia do pomiaru podstawowych parametrów technologicznych
(temperatury, ci nienia, poziomu lustra szkła, atmosfery panuj cej w piecu),
• próbki wyrobów szklanych (w gablotach),
• próbki demonstruj ce wady (w gablotach),
• zestawy filmów prezentuj cych procesy technologiczne produkcji ró nych
wyrobów szklanych,
• symulacje komputerowe urz dze podczas pracy,
• biblioteczka podr czna wyposa ona w komplety norm dotycz ce produkcji
szkła, podr czniki i czasopisma, katalogi firm.
II. Pracownia chemiczno-technologiczna
1. Wykaz niezb dnych stanowisk dydaktycznych wła ciwych dla danej pracowni:
– stanowisko kontroli jako ci surowców, półproduktów,
– stanowisko do sporz dzania zestawów szklarskich,
1
Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU
–
–
–
–
–
–
–
stanowisko do badania lepko ci masy szklanej,
stanowisko do badania gotowych szkieł,
stanowisko do analizy jako ciowej i ilo ciowej,
stanowisko do badania kontroli spalin,
stanowisko do analizy jako ciowej i ilo ciowej,
pokój wagowy,
magazyn odczynników.
2. Opis infrastruktury pracowni
a. usytuowanie stanowiska:
– pracownia powinna by usytuowana w budynku, na najni szej kondygnacji;
b. wielko i inne wymagania dotycz ce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym
znajduje si stanowisko:
– wysoko pomieszcze , w których znajduj si stanowiska – min 3 m,
– posadzka wzmocniona, podłoga antypo lizgowa betonowa lub wyło ona warstw
o du ej wytrzymało ci na cieranie i odpornej na wysok temperatur (w razie
kontaktu z gor c mas szklan ),
– o wietlenie dzienne i sztuczne (centralne i stanowiskowe);
c. minimalna powierzchnia niezb dna dla pojedynczego stanowiska:
– 15 m2;
d. wyposa enie stanowiska w niezb dne media z okre leniem ich parametrów:
– instalacja elektryczna 230/380V,
– dobra wentylacja nawiewna i wywiewna,
– doprowadzona instalacja wodna (ciepła i zimna woda),
– kanalizacja (kamionkowe zlewy z wkładem do wyłapywania osadów),
– instalacja gazowa,
– centralne ogrzewanie,
– standardowy sprz t przeciwpo arowy.
3. Opis wyposa enia pracowni
Pracownia powinna by wyposa ona w stoły laboratoryjne z doprowadzeniem wody i gazu,
wyci g oraz stół dla nauczyciela.
a. wykaz maszyn, urz dze , aparatów, narz dzi i innego sprz tu wła ciwego dla zawodu:
– szkiełka zegarowe o rednicy 5 i 15cm,
– naczy ka wagowe,
– podstawki do próbek,
– probówki,
– kolbki miarowe,
– rurki do pomiaru jednorodno ci zestawu (wgł bnikowe),
– zlewki,
– cylindry miarowe o pojemno ci 250 i 500cm3 ,
– biurety,
– lejki szklane z podstawami,
– bagietki szklane,
– łopatki porcelanowe,
– szufelki porcelanowe,
– parowniki porcelanowe,
– mo dzierze porcelanowe,
– eksykatory,
– szczypce metalowe i drewniane,
– pisaki do pisania na szkle,
– wałki drewniane do rozdrabniania zbrylonych surowców,
– tygle porcelanowe,
– pojemniki na surowce i zestawy szklarskie,
– pojemniki na stłuczk szklan i resztki masy szklanej;
2
Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU
b. wykaz sprz tu/urz dze pomiarowych, diagnostycznych:
– wagi techniczne z kompletem odwa ników,
– waga elektroniczna,
– wagi uchylne,
– wytrz sarki z zestawem sit,
– suszarka laboratoryjna,
– młynki laboratoryjne,
– destylarka,
– polaryskop do pomiaru napr e ,
– wiskozymetr do pomiaru lepko ci,
– dylatometr do pomiaru rozszerzalno ci termicznej,
– skale twardo ci Mohsa,
– mieszadła techniczne z zamkni t obudow ,
– mały piec silitowy (elektryczny) do analiz chemicznych,
– zestaw no y diamentowych do ci cia szkła,
– piła diamentowa do ci cia próbek,
– suwmiarki elektroniczne lub noniuszowe,
– kalkulatory,
– szkła powi kszaj ce lub mikroskopy;
c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezb dnych w procesie
kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego:
– próbki surowców niezb dnych do sporz dzania podstawowego zestawu
szklarskiego (podstawowe, pomocnicze i dodatkowe),
– zestaw typowych odczynników dla pracowni chemicznej, a w szczególno ci HF
i jego soli,
– próbki ró nych typów szkieł,
– próbki ró nych asortymentów wyrobów szklanych;
d. biblioteczka zawodowa wyposa ona w dokumentacj , instrukcje, normy, procedury,
przewodniki, regulaminy, przepisy prawne wła ciwe dla zawodu:
– normy BN, PN,
– składy zestawów typowych rodzajów szkieł,
– podstawowe podr czniki dla zawodu;
e. wykaz rodków do udzielenia pierwszej pomocy:
– apteczka ze standardowym wyposa eniem;
f. wykaz rodków zapewniaj cych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpiecze stwa
i higieny pracy:
– regulamin pracowni,
– fartuchy ochronne,
– r kawice ochronne,
–
rodki i sprz t do utrzymania czysto ci na stanowisku pracy.
III. Pracownia mechaniczno-technologiczna
Ze wzgl du na fakt, e w pracowni tej wykonywana jest obróbka szkła na gor co
(w płomieniu), na zimno (szlifowanie i wiercenie) oraz obróbka chemiczna (trawienie
i malowanie), wskazane jest, aby ka da z tych czynno ci była wykonywana w osobnym
pomieszczeniu lub w wydzielonych cz ciach ogólnego pomieszczenia (gdy nie ma takiej
mo liwo ci).
1. Wykaz niezb dnych stanowisk dydaktycznych wła ciwych dla danej pracowni:
– stanowisko z piecem sylitowym do topienia masy szklanej [I],
– stanowisko wydmuchiwania szkieł [II],
– stanowisko do przetwórstwa szkła [III],
– stanowisko do szlifowania i wiercenia szkła [IV],
– stanowisko malarskie [V],
3
Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU
–
–
stanowisko do trawienia szkła [VI],
stanowisko do iryzowania [VII].
2. Opis infrastruktury pracowni
a. usytuowanie stanowiska:
– pracownia powinna by usytuowana w budynku na najni szej kondygnacji;
b. wielko i inne wymagania dotycz ce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym
znajduje si stanowisko:
– wysoko pomieszcze , w których znajduj si stanowiska – min. 3m,
– posadzka wzmocniona, podłoga antypo lizgowa betonowa lub wyło ona warstw
o du ej wytrzymało ci na cieranie i odpornej na wysok temperatur (w razie
kontaktu z gor c mas szklan ),
– o wietlenie dzienne i sztuczne (centralne i stanowiskowe);
c. minimalna powierzchnia niezb dna dla pojedynczego stanowiska:
– stanowisko I
12m2,
– stanowisko II
9m2,
– stanowisko III
12m2,
– stanowisko IV
9m2,
– stanowisko V
9m2,
– stanowisko VI
9m2,
– stanowisko VII
9m2;
d. wyposa enie stanowiska w niezb dne media z okre leniem ich parametrów:
– instalacja elektryczna 230/380V,
– dobra wentylacja nawiewna i wywiewna,
– doprowadzona instalacja wodna (ciepła i zimna woda),
– kanalizacja (kamionkowe zlewy z wkładem do wyłapywania osadów),
– instalacja gazowa,
– standardowy sprz t przeciwpo arowy,
– centralne ogrzewanie.
3. Opis wyposa enia stanowisk
3.1. Stanowisko z piecem sylitowym, elektrycznym do topienia masy szklanej
a. wykaz maszyn, urz dze , aparatów, narz dzi i innego sprz tu wła ciwego dla zawodu:
– piec elektryczny z muf ochronn , w którym mo na uzyska temp. 15500C
(o powierzchni roboczej min. 30-42cm2),
– stoły metalowe do operacji zwi zanych z pobieraniem masy,
– urz dzenia mieszaj ce mas – grabki,
– sprz t pomocniczy do nabierania masy – stalowe pr ty, nabieraki, szczypce
i no yce,
– wyci g laboratoryjny,
– mieszadła techniczne z zamkni t obudow ,
– zestaw sit z wytrz sark ;
b. wykaz sprz tu/urz dze pomiarowych, diagnostycznych:
– wagi laboratoryjne,
– wagi techniczne,
– termopary,
– pirometr optyczny,
– kalkulatory,
– polaryskop do oceny napr e ;
c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów:
– receptury robocze ro nych typów zestawów szklarskich;
d. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezb dnych w procesie
kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego:
4
Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU
–
surowce podstawowe, pomocnicze i dodatkowe (zabezpieczenie surowców
niebezpiecznych w specjalnie zabezpieczonych magazynach),
– oleje i smary,
– woda w metalowych pojemnikach do chłodzenia narz dzi,
– tygle porcelanowe do wytopu ok. 5kg masy;
e. biblioteczka zawodowa wyposa ona w dokumentacj , instrukcje, normy, procedury,
przewodniki, regulaminy, przepisy prawne wła ciwe dla zawodu:
– normy BN, PN,
– składy zestawów rodzajów szkieł,
– podstawowe podr czniki dla zawodu;
f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy:
– apteczka ze standardowym wyposa eniem;
g. wykaz rodków zapewniaj cych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpiecze stwa
i higieny pracy:
– regulamin pracowni,
– fartuchy ochronne,
– r kawice ochronne,
–
rodki i sprz t do utrzymania czysto ci na stanowisku pracy,
– pojemniki na stłuczk szklan ,
– okulary kobaltowe.
3.2. Stanowisko wydmuchiwania szkieł
a. wykaz maszyn, urz dze , aparatów, narz dzi i innego sprz tu wła ciwego dla zawodu:
– piec elektryczny do odpr ania wyrobów,
– piszczele, nabierki, płytki stalowe,
– kształtowniki,
– zestaw deseczek,
– formy metalowe i drewniane,
– zestaw no y, kleszczy, foremek pomocniczych,
– płaskowniki,
– widełki;
b. wykaz sprz tu/urz dze pomiarowych, diagnostycznych:
– pirometr optyczny,
– projekty robocze na wyroby,
– modele wyrobów,
– suwmiarki;
c. wykaz materiałów surowców, półfabrykatów i innych rodków niezb dnych w procesie
kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego:
– masa o odpowiedniej temperaturze wyrobowej,
– oleje i smary,
– woda w metalowych pojemnikach do chłodzenia narz dzi;
d. biblioteczka zawodowa wyposa ona w dokumentacj , instrukcje, normy, procedury,
przewodniki, regulaminy, przepisy prawne wła ciwe dla zawodu:
– normy BN, PN,
– wykazy temperatur odpowiadaj cych kształtowanym wyrobom,
– instrukcje stanowiskowe obsługi maszyn i urz dze ,
– podstawowe podr czniki dla zawodu;
e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy:
– apteczka ze standardowym wyposa eniem;
f. wykaz rodków zapewniaj cych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpiecze stwa
i higieny pracy:
– regulamin pracowni,
– fartuchy ochronne,
– obuwie ochronne,
–
rodki i sprz t do utrzymania czysto ci na stanowisku pracy,
5
Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU
–
okulary kobaltowe.
3.3. Stanowisko przetwórstwa szkła
a. wykaz maszyn, urz dze , aparatów, narz dzi i innego sprz tu wła ciwego dla zawodu:
– stoły z metalowym obiciem,
– dodatkowy piec komorowy,
– palniki do gi cia i hartowania szkła,
– piła diamentowa,
– ustnik,
– widełki,
– szczypce,
– no e,
– stojaki,
– formy,
– wiertła,
– szlifierka pozioma i pionowa z zestawem tarcz;
b. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezb dnych w procesie
kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego:
– rurki szklane o ró nych rednicach,
– elementy szkła przeznaczonego do przetwórstwa (kolby, korki, cylindry, tafle
szklane lub lustra itp.),
–
ciereczki i szczotki do czyszczenia,
– woda;
c. biblioteczka zawodowa wyposa ona w dokumentacj , instrukcje, normy, procedury,
przewodniki, regulaminy, przepisy prawne wła ciwe dla zawodu:
– normy BN, PN,
– wykaz temperatur odpowiadaj cych kształtowi wyrobów,
– instrukcje stanowiska obsługi maszyn i urz dze ,
– podstawowe podr czniki dla zawodu;
d. wykaz rodków do udzielenia pierwszej pomocy:
– apteczka ze standardowym wyposa eniem;
e. wykaz rodków zapewniaj cych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpiecze stwa
i higieny pracy:
– regulamin pracowni,
– fartuchy ochronne,
– r kawice ochronne,
– obuwie ochronne,
–
rodki i sprz t do utrzymania czysto ci na stanowisku pracy,
– pojemniki na stłuczk szklan ,
– okulary.
3.4. Stanowisko do szlifowania i wiercenia szkła
a. wykazy maszyn, urz dze , aparatów, narz dzi i innego sprz tu wła ciwego dla
zawodu:
– stół szlifierski,
– szlifierka pozioma i pionowa z zestawem tarcz szlifierskich, rze biarskich
i polerskich,
– wiertarka (r czna lub elektryczna),
– doprowadzenie wody,
– stojaki na wyroby, podkładki drewniane,
– stół,
– no e diamentowe do ci cia szkła,
– komplet sto ków i tulei szlifierskich,
– komplet wierteł;
b. wykaz sprz tu/urz dze pomiarowych, diagnostycznych:
6
Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU
– projekty robocze na wyroby,
– modele wyrobów,
– komplet przyborów mierniczych (linijki, suwmiarki, cyrkle, k tomierze);
c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezb dnych w procesie
kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego:
– wyroby nadaj ce si do szlifowania (najlepiej kryształowe),
– pasty polerskie, proszki szlifierskie o ró nej granulacji,
– sukna,
– szczotki włosienne,
– terpentyna;
d. biblioteczka zawodowa wyposa ona w dokumentacj , instrukcje, normy, procedury,
przewodniki, regulaminy, przepisy prawne wła ciwe dla zawodu:
– normy BN, PN,
– dokumentacja szlifowanych i rze bionych wyrobów,
– instrukcje stanowiskowe obsługi maszyn i urz dze przeznaczonych do szlifowania
i wiercenia,
– podstawowe podr czniki dla zawodu;
e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy:
– apteczka ze standardowym wyposa eniem;
f. wykaz rodków zapewniaj cych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpiecze stwa
i higieny pracy:
– regulamin pracowni,
– fartuchy ochronne,
– r kawice ochronne,
– obuwie ochronne,
–
rodki i sprz t do utrzymania czysto ci na stanowisku pracy,
– pojemniki na stłuczk szklan ,
– okulary.
3.5. Stanowisko malarskie
a. wykazy maszyn, urz dze , aparatów, narz dzi i innego sprz tu wła ciwego dla
zawodu:
– wyci g,
– stoły, szafki na farby i odczynniki, regały i półki,
– stojak na wyroby,
– toczek malarski r czny lub mechaniczny,
– piec komorowy do wypalania wyrobów dekorowanych,
– zestaw p dzli z włosia kuny lub wiewiórki,
– zestaw stempli gumowych;
b. wykaz sprz tu/urz dze pomiarowych, diagnostycznych:
– projekty robocze na wyroby,
– modele wyrobów,
– sztuczne punktowe o wietlenie;
c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezb dnych w procesie
kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego:
– wyroby nadaj ce si do malowania,
– zestaw farb naszkliwnych i podszkliwnych,
– cukier,
– woda,
– terpentyna,
– balsam,
– płytki do mieszania farb,
– pojemniki z zamkni ciem na zarobione farby,
– ucieraki do farb,
– szpachelki,
7
Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU
– podstawki na p dzle,
– denaturat;
d. biblioteczka zawodowa wyposa ona w dokumentacj , instrukcje, normy, procedury,
przewodniki, regulaminy, przepisy prawne wła ciwe dla zawodu:
– normy BN, PN,
– dokumentacja dekorowanych wyrobów,
– składy farb,
– paleta kolorów farb,
– instrukcje stanowiskowe, obsługi maszyn i urz dze ,
– podstawowe podr czniki dla zawodu;
e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy:
– apteczka ze standardowym wyposa eniem;
f. wykaz rodków zapewniaj cych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpiecze stwa
i higieny pracy:
– regulamin pracowni,
– fartuchy ochronne,
– r kawice ochronne,
– obuwie ochronne,
–
rodki i sprz t do utrzymania czysto ci na stanowisku pracy,
– pojemniki na stłuczk szklan ,
– maseczki.
3.6. Stanowisko do trawienia szkła
a. wykazy maszyn, urz dze , aparatów, narz dzi i innego sprz tu wła ciwego dla
zawodu:
– wyci g laboratoryjny,
– stoły laboratoryjne zaopatrzone w instalacj wodn i gazow ,
– stół do woskowania wyrobów,
– zestaw do topienia wosku (parownica porcelanowa lub metalowa, trójnóg, płytka
i palnik typu Bunsena lub Teclu),
– stojaki na wyroby,
– szafki na odczynniki chemiczne,
– wanny z wod ,
– pojemniki z tworzyw sztucznych na resztki k pieli trawi cych i wody popłuczne;
b. wykaz sprz tu/urz dze pomiarowych, diagnostycznych:
– projekty robocze na wyroby,
– modele wyrobów,
– sztuczne punktowane o wietlenie,
– wska nik pH,
– substancje neutralizuj ce kwas;
c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezb dnych w procesie
kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego:
– wyroby nadaj ce si do trawienia i matowania,
– deseczki,
– parafina i wosk pszczeli,
– HF i jego sole,
– du e ilo ci wody;
d. biblioteczka zawodowa wyposa ona w dokumentacj , instrukcje, normy, procedury,
przewodniki, regulaminy, przepisy prawne wła ciwe dla zawodu:
– normy BN, PN,
– dokumentacja dekorowanych wyrobów,
– składy k pieli trawi cych i rodzaje uzyskiwanych dekoracji,
– składy past matuj cych,
– instrukcje stanowiskowe obsługi maszyn i urz dze ,
– podstawowe podr czniki dla zawodu;
8
Wydział Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego, KOWEZiU
e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy:
– apteczka ze standardowym wyposa eniem;
f. wykaz rodków zapewniaj cych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpiecze stwa
i higieny pracy:
– regulamin pracowni,
– gumowy kombinezon ochronny,
–
rodki i sprz t do utrzymania czysto ci na stanowisku pracy,
– pojemniki na stłuczk szklan ,
– pojemniki ze sztucznego tworzywa na zu yte i zneutralizowane roztwory.
3.7. Stanowisko do iryzowania
a. wykazy maszyn, urz dze , aparatów, narz dzi i innego sprz tu wła ciwego dla
zawodu:
– wyci g,
– stojaki na wyroby,
– piece komorowe do wypalania,
– piszczele i nable,
– k towniki stalowe,
– stół;
b. wykaz sprz tu/urz dze pomiarowych, diagnostycznych:
– projekty robocze na wyroby,
– modele wyrobów,
– urz dzenia do pomiaru temperatury;
c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezb dnych w procesie
kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego:
– wyroby nadaj ce si do iryzowania,
– substancje iryzuj ce,
– odczynniki chemiczne,
– nawiew chłodz cy stanowisko;
d. biblioteczka zawodowa wyposa ona w dokumentacj , instrukcje, normy, procedury,
przewodniki, regulaminy, przepisy prawne wła ciwe dla zawodu:
– normy BN, PN,
– dokumentacja dekorowanych wyrobów,
– składy zestawów iryzuj cych i przewidywane ich efekty,
– instrukcje stanowiskowe obsługi maszyn i urz dze ,
– podstawowe podr czniki dla zawodu;
e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy:
– apteczka ze standardowym wyposa eniem;
f. wykaz rodków zapewniaj cych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpiecze stwa
i higieny pracy:
– regulamin pracowni,
– r kawice ochronne,
– obuwie ochronne,
– okulary ochronne,
–
rodki i sprz t do utrzymania czysto ci na stanowisku pracy,
– pojemniki na stłuczk szklan .
9