Grzegorz Onichimowski

Koncepcja European Energy
Trading Platform (EETP)
– czy to jest możliwe?
Grzegorz Onichimowski
Prezes Zarządu
Towarowa Giełda Energii S.A.
POWER RING 2007 – w stronę europejskiej energetycznej platformy handlowej
5 grudnia 2007, Warszawa
RYNKI NA TGE
TGE SA
Towarowa Giełda Energii SA
RDN
Rynek Dnia Następnego
Rynek SPOT dla energii
elektrycznej.
Współpraca z OSP w
zakresie rynku bilansującego
Giełdowa Izba
Rozliczeniowa
RPM
RUE
Rynek Praw Majątkowych
Rynek Uprawnień do
(OZE I Kogeneracja)
Emisji CO2
Rynek SPOT dla praw
majątkowych do świadectw
pochodzenia dla energii
elektrycznej wyprodukowanej
w OZE i w wysokosprawnej
kogeneracji
Współpraca z URE w zakresie
ewidencji i umorzeń PM
Rynek SPOT dla jednostek
EUA. Jest częścią
europejskiego systemu handlu
uprawnieniami do emisji CO2.
Współpraca z KASHUE w
zakresie fizycznych rozliczeń
transakcji.
2
EETP – warunki brzegowe

Jednakowe produkty;

Wystandaryzowany model rynku;

Te same zasady rozliczeń ilościowych i
wartościowych transakcji;

Podobne uregulowania prawne w zakresie
podatków i dostępu do rynku.
3
EETP – możliwy obszar działalności

EU ETS – europejski system handlu
uprawnieniami do emisji CO2 (transakcje
i terminowe);
SPOT
możliwy również:

Rynek finansowy – transakcje futures
energii elektrycznej
dla

Rynek SPOT na energię elektryczną (market
coupling)
4
EETP – możliwy obszar działalności

EU ETS – rynek spot i terminowy:
do zrobienia:
-
Jednakowa waluta - kurs EUR/1MgCO2,
-
Te same dni notowań i godziny dostępu do rynku,
Porozumienie między giełdami regionu w zakresie
rozliczeń ilościowych i wartościowych,
EU ETS rynek terminowy - konieczność powstania
Izby Rozliczeniowej. Odrębnej w stosunku do Giełdy,
przenoszącej ryzyko rozliczeń (wymóg dyrektywy UE
MIFID),
-
EU ETS rynek terminowy – standardowe kontrakty.
5
EETP – możliwy obszar działalności
Kształtowanie się cen jednostek EUA na rynkach
europejskich - rynek SPOT
(EUR/1MgCO2)
0,12
0,1
0,08
0,06
0,04
0,02
EEX
ECX DEC2007
Powernext
Nordpool
1 -1
2
1
4 -1
1
1
7-1
1
1 -1
3
0
4 -1
2
0
7 -1
1
0
0 -1
1
0
3-1
0
6 -0
2
9
9 -0
1
9
2 -0
1
9
5-0
9
9 -0
2
8
2 -0
8
5 -0
1
8
8-0
8
1-0
8
0
6
EETP – możliwy obszar działalności
 Rynek finansowy – transakcje futures
dla energii elektrycznej:
do zrobienia:
Jednakowa waluta lub jednakowy sposób przeliczania
(kurs EUR/PLN) dla notowanych i rozliczanych kontraktów,
-
Te same dni notowań i godziny dostępu do rynku,
Konieczność powstania Izby Rozliczeniowej. Odrębnej
w stosunku do Giełdy, przenoszącej ryzyko rozliczeń,
7
EETP – możliwy obszar działalności

Rynek SPOT dla energii elektrycznej:
do zrobienia:
Porozumienie między giełdami regionu i operatorami
systemów przesyłowych w zakresie rozliczeń ilościowych i
wartościowych oraz dostępnych zdolności przesyłowych;
Te same reżimy czasowe, produkty rynkowe i podobne
zasady bilansowania w całym regionie;
Akcyza na energię elektryczną. W dalszym ciągu wytwórcy
energii są obciążeni akcyzą, mimo że jest to niezgodne z
regulacjami UE (Polska).
8
EETP – korzyści

Koncentracja europejskich zleceń
kupna/sprzedaży na jednej tabeli zleceń
(wynikających z porozumienia giełd);

Łatwy i szybki dostęp do rynku poprzez
lokalną giełdę energii;

Wiarygodna cena rynkowa notowanych
kontraktów;

Niskie koszty uczestnictwa w
międzynarodowym rynku.
9
Market Coupling – sposób na poprawę
płynności na rynku SPOT
Podstawowe założenia modelu market coupling

W każdym regionie funkcjonuje płynny giełdowy rynek dnia następnego.

Porozumienie między giełdami regionu i operatorami systemów
przesyłowych. Kwestie do ustalenia m.in. dotyczące walut i rozliczeń.

Model przesyłu utrzymuje określone przepływy pomiędzy sąsiednimi
regionami.

Obrót pomiędzy rynkami regionalnymi wtedy, gdy jest to ekonomicznie
uzasadnione.

Decyzja o przyjęciu schematu zarządzania rynkiem w ramach rynku dnia
następnego nie oznacza, iż cały obrót międzyregionalny musi odbywać się
na rynku dnia następnego.
(Dopuszcza się różnorodność kontraktów terminowych, zarówno finansowych jak i
realizowanych poprzez fizyczną dostawę energii).

Prawa do przesyłu nabyte na zasadach długoterminowych zostaną
skonfrontowane z wymogiem „wykorzystaj je lub utrać”.
10
Market Coupling – sposób na poprawę
płynności na rynku SPOT
Dobowe ceny energii elektrycznej w tyg. 39 rok 2007 [EUR/MWh]
60
50
40
30
20
EEX - Niemcy
OTE - Czechy
Nordpool -Skandynawia
0 -0
3
9
9 -0
2
9
8 -0
2
9
7 -0
2
9
6 -0
2
9
5 -0
2
9
4 -0
2
9
10
TGE - Polska
11
Market Coupling – sposób na poprawę
płynności na rynku SPOT
Godzinowe ceny energii elektrycznej w tyg. 39 rok 2007 [EUR/MWh]
200
160
120
80
40
0
1
1
1
1
1
1
EEX - Niemcy
OTE - Czechy
TGE - Polska
Nordpool -Skandynawia
1
12
Market Coupling – sposób na poprawę
płynności na rynku SPOT
Dobowe ceny energii elektrycznej w tyg. 47 rok 2007 [EUR/MWh]
140
120
100
80
60
40
EEX - Niemcy
OTE - Czechy
Nordpool -Skandynawia
5 -1
2
4 -1
2
3 -1
2
2 -1
1 -1
2
0 -1
2
9 -1
1
20
TGE - Polska
13
Market Coupling – sposób na poprawę
płynności na rynku SPOT
Godzinowe ceny energii elektrycznej w tyg. 47 rok 2007 [EUR/MWh]
420
360
300
240
180
120
60
0
1
1
EEX - Niemcy
1
OTE - Czechy
1
1
1
Nordpool - Skandynawia
1
TGE - Polska
14
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
www.tge.pl