15278/11 bc/DJ/dt 1 DG H 2C RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela

RADA
UNII EUROPEJSKIEJ
Bruksela, 14 października 2011 r. (18.10)
(OR. en)
15278/11
JAI 715
DAPIX 130
CRIMORG 177
ENFOPOL 347
ENFOCUSTOM 116
NOTA DO PUNKTU I/A
Od:
Sekretariat Generalny
Do:
Coreper / Rada
Nr poprz. dok.: 13970/2/11 REV2 JAI 606 DAPIX 112 CRIMORG 142 ENFOPOL 298
ENFOCUSTOM 95
Dotyczy:
Decyzja ramowa Rady 2006/960/WSiSW w sprawie uproszczenia wymiany
informacji i danych wywiadowczych między organami ścigania państw
członkowskich Unii Europejskiej („szwedzka decyzja ramowa”)
– Ocena zastosowania się do przepisów (zgodnie z art. 11 ust. 2)
– Sprawozdanie
1.
Na posiedzeniu w dniu 22 września 2011 r. Grupa Robocza ds. Wymiany Informacji
i Ochrony Danych (DAPIX) omówiła i uzgodniła co do zasady projekt sprawozdania
dotyczącego oceny zastosowania się państw członkowskich do przepisów decyzji ramowej
Rady 2006/960/WSiSW. Dalsze uwagi do sprawozdania przekazane prezydencji po tym
posiedzeniu przedstawiono w dok. 13970/2/11 REV 2 JAI 606 DAPIX 112 CRIMORG 142
ENFOPOL 298 ENFOCUSTOM 95. Państwa członkowskie poproszono, by do 14
października 2011 r. wyraziły zgodę na nowe zmiany; państwa członkowskie nie zgłosiły
żadnych zastrzeżeń.
2.
W związku z powyższym Coreper proszony jest o przedłożenie Radzie projektu sprawozdania
w wersji zamieszczonej w załączniku do niniejszej noty i o zaproponowanie, by Rada przyjęła
ten projekt jako jeden z punktów A swojego porządku obrad.
15278/11
bc/DJ/dt
DG H 2C
1
PL
ZAŁĄCZNIK
Decyzja ramowa Rady 2006/960/WSiSW w sprawie uproszczenia wymiany informacji
i danych wywiadowczych między organami ścigania państw członkowskich Unii Europejskiej
(„szwedzka decyzja ramowa”)
– Ocena zastosowania się do przepisów (zgodnie z art. 11 ust. 2)
– Sprawozdanie
1.
Wprowadzenie
Decyzja ramowa Rady 2006/960/WSiSW z dnia 18 grudnia 2006 r. („szwedzka decyzja ramowa”)1
ma służyć temu, by pewne informacje o kluczowym znaczeniu dla organów ścigania podlegały
sprawnej wymianie w obrębie Unii. Jednocześnie we wspólnym interesie państw członkowskich
jest zachowanie właściwej równowagi między sprawną i skuteczną współpracą organów ścigania
a przyjętymi zasadami i przepisami dotyczącymi ochrony danych, podstawowych wolności, praw
człowieka i wolności jednostki.
Artykuł 11 ust. 1 decyzji ramowej Rady 2006/960/WSiSW przewiduje, że państwa członkowskie
podejmą niezbędne środki w celu zastosowania się do jej przepisów do 19 dnia grudnia 2008 r.
Artykuł 11 ust. 2 przewiduje, że do dnia 19 grudnia 2010 r. Komisja przedłoży Radzie
sprawozdanie w sprawie stosowania tej decyzji ramowej. Ponadto na Radzie spoczywa obowiązek
dokonania oceny zakresu, w jakim państwa członkowskie zastosowały się do przepisów
przedmiotowej decyzji ramowej. Taka ocena powinna być przeprowadzona do 19 grudnia 2011 r.
2.
Cel i zakres aktu prawnego
„Szwedzka decyzja ramowa” wprowadza w życie „zasadę dostępności”. Państwa
członkowskie dopilnowują, by warunki regulujące transgraniczną wymianę informacji nie były
surowsze od tych, które stosowane są na szczeblu krajowym; dotyczy to także sytuacji, gdy istnieje
konieczność uzyskania zgody lub zezwolenia sądu przed udostępnieniem informacji, w którym to
przypadku właściwy organ stosuje do swojej decyzji takie same zasady, jak w sprawie
o charakterze całkowicie wewnętrznym.
1
Decyzja ramowa Rady 2006/960/WSiSW z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie uproszczenia
wymiany informacji i danych wywiadowczych między organami ścigania państw
członkowskich Unii Europejskiej, opublikowana w Dz.U. L nr 386 z 29.12.2006, s. 89,
zmieniona corrigendum – Dz.U. L nr 75 z 15.3.2007, s. 26.
15278/11
bc/DJ/dt
DG H 2C
2
PL
„Szwedzka decyzja ramowa” – przez zapewnienie szerokiej podstawy prawnej wymiany informacji
między państwami członkowskimi na potrzeby prowadzenia dochodzeń karnych lub operacji
wywiadowczych – ma służyć skutecznej i sprawnej wymianie informacji i danych wywiadowczych
między krajowymi organami ścigania. Określono w niej wspólne przepisy dotyczące procedur,
terminów i podstaw odmowy oraz zaproponowano standardowe formularze służące do wymiany
informacji.
Do celów przedmiotowej decyzji ramowej pojęcie „informacje lub dane wywiadowcze” obejmuje
informacje lub dane:
– znajdujące się w posiadaniu organów ścigania
– znajdujące się w posiadaniu organów publicznych lub podmiotów prywatnych i dostępne
organom ścigania bez stosowania środków przymusu.
3.
Praktyczne aspekty wdrażania
Sporządzono „wytyczne”2 dotyczące wdrażania i wykorzystywania decyzji ramowej.
W załącznikach do tych wytycznych zamieszczono zestawienia krajowe (jedno na każde państwo
członkowskie) i sporządzono wykazy właściwych organów ścigania, punktów kontaktowych
w pilnych przypadkach oraz obowiązujących umów dwustronnych lub umów innego rodzaju.
Ponadto w załączniku znajduje się formularz wniosku o przekazanie informacji i danych
wywiadowczych (do nieobowiązkowego stosowania).
Ze względu na to, że kategorie te są zależne od ustawodawstwa krajowego, w zestawieniach
krajowych w załączniku III do wytycznych przedstawiono praktyczne wskazówki w tym zakresie.
We wspomnianych wykazach przedstawiono – nie nakładając ograniczeń – rodzaje informacji
dostępnych w kontekście decyzji ramowej.
Na mocy art. 6 ust. 1 decyzji ramowej wymiana informacji i danych wywiadowczych zgodnie
z przepisami tej decyzji ramowej może odbywać się przez wszelkie istniejące kanały komunikacji
wykorzystywane w międzynarodowej współpracy organów ścigania.
2
Wytyczne dotyczące wdrażania decyzji ramowej Rady 2006/960/WSiSW, zob. dok.
9512/1/10 REV 1 DAPIX 59 CRIMORG 90 ENFOPOL 125 ENFOCUSTOM 36 COMIX
346 + COR 1.
15278/11
bc/DJ/dt
DG H 2C
3
PL
Uznano jednak, że przydatnym rozwiązaniem może być sporządzenie wykazu punktów
kontaktowych, z których można korzystać w pilnych przypadkach (załącznik V do wytycznych).
Decyzja ramowa Rady 2006/960/WSiSW nie zdefiniowała pojęcia pilności, lecz państwa
członkowskie uzgodniły rozsądne podejście do art. 4 ust. 1 zapewniające interpretowanie tego
pojęcia w określony sposób. To, czy sprawa jest pilna należy ocenić indywidualnie,
a w wytycznych należy zamieścić wskazówki określające, jakie okoliczności można uznać za
„sytuację pilną”.
Informacje i dane wywiadowcze wymieniane są także z Europolem i Eurojustem w zakresie,
w jakim taka wymiana odnosi się do przestępstwa lub działalności przestępczej podlegających
mandatowi tych agencji. Przy współpracy z Europolem stosowane są określone kody postępowania,
które różnią się od warunków stosowania, o których mowa w formularzach dotyczących
„szwedzkiej decyzji ramowej”. Kody postępowania Europolu można stosować w przypadku
korzystania z systemu SIENA oraz wprowadzania danych do systemu informacyjnego Europolu.
Informacje i dane wywiadowcze, które otrzymał Europol, będą przetwarzane zgodnie
z określonymi kodami postępowania Europolu oraz warunkami stosowania wskazanymi przez
podmiot wysyłający formularz.
4.
Dokument roboczy służb Komisji dotyczący stosowania „szwedzkiej decyzji ramowej”
Aby spełnić wymogi art. 11 ust. 2 decyzji Rady 2006/960/WSiSW, Komisja sporządziła
w dniu 13 maja 2011 r. sprawozdanie w formie dokumentu roboczego służb Komisji3. Dokument
Komisji skupia się na stosowaniu „szwedzkiej decyzji ramowej” w okresie od grudnia 2008 roku do
grudnia 2010 roku.
Niemal dwie trzecie państw członkowskich dokonało transpozycji „szwedzkiej decyzji ramowej”
do ustawodawstwa krajowego do 31 grudnia 2010 r.; państwa członkowskie, które nie dotrzymały
terminu transpozycji, jako główny powód podały przedłużające się procedury parlamentarne. Jak
dotąd państwa członkowskie zastosowały się do przepisów dotyczących powiadomienia
o dwustronnych / wielostronnych umowach o współpracy i o krajowych punktach kontaktowych,
a także o właściwych organach w rozumieniu art. 2 lit. a) „szwedzkiej decyzji ramowej”.
3
Zob. dok. 10316/11 COR1 GENVAL 56 ENFOPOL 155 COMIX 336 ENFOCUSTOM 47
COPEN 115 DAPIX 50.
15278/11
bc/DJ/dt
DG H 2C
4
PL
Większość państw członkowskich stwierdziła, że nie korzysta regularnie ze „szwedzkiej decyzji
ramowej” do składania wniosków o informacje. W szczególności formularze załączone do
„szwedzkiej decyzji ramowej” i służące do uzyskiwania i dostarczania informacji nie były
powszechnie stosowane, gdyż procedura ta jest uważana za skomplikowaną i kłopotliwą.
Informacje dotyczące procedury stosowanej w pilnych przypadkach świadczą o tym, że wdrożone
zostały zasady leżące u podstaw przedmiotowej decyzji ramowej.
W dokumencie Komisji stwierdzono, że nie wykorzystano jeszcze w pełni potencjału decyzji
ramowej. Jej znaczenie wzrosłoby jednak dzięki dalszej wymianie informacji w ramach decyzji
w sprawie konwencji z Prüm, a także dzięki UMF II – projektowi koordynowania
interoperacyjności w zakresie IMS (strategii zarządzania informacjami związanymi z ochroną
porządku publicznego).
5.
Ocena zastosowania się do przepisów
Brak jest rzetelnych informacji ilościowych dotyczących wymiany informacji między
organami ścigania z wyraźnym odniesieniem do „szwedzkiej decyzji ramowej”; wynika to z faktu,
że nie wszystkie państwa członkowskie wdrożyły tę decyzję. W związku z powyższym niniejsze
sprawozdanie nie zawiera wszechstronnego obrazu stosowania „szwedzkiej decyzji ramowej”.
Z drugiej strony fakt, że wdrożono zasady leżące u jej podstaw – w szczególności odnoszące się do
procedury stosowanej w pilnych przypadkach – każe przypuszczać, że główny cel decyzji jest
realizowany częściej niż wynika to ze statystyk.
Państwa członkowskie zasadniczo potwierdziły wniosek Komisji, że potencjał „szwedzkiej decyzji
ramowej” nie został jeszcze w pełni wykorzystany. Prezydencja zwróciła się do państw
członkowskich o to, by przy ocenie stopnia, w jakim zastosowały się do przepisów „szwedzkiej
decyzji ramowej”, uwzględniły następujące najważniejsze pytania:
15278/11
bc/DJ/dt
DG H 2C
5
PL
a)
Czy „szwedzka decyzja ramowa” spełnia swój cel, tj. czy służy uproszczeniu
transgranicznej wymiany informacji między organami ścigania?
Ogólne normy w zakresie transgranicznej wymiany informacji wymagane na mocy
przedmiotowej decyzji częstokroć były już stosowane. Stwierdzono zatem, że nie dokonał się
wyraźny postęp w tym zakresie. Jeśli chodzi o konkretne kwestie techniczne, należy odnotować, że
wymagane stosowanie formularzy A i B w celu udostępnienia i uzyskania informacji komplikuje
wymianę informacji, gdyż uznano je za kłopotliwe w użyciu. Większość państw członkowskich
preferuje wymianę wiadomości w postaci wolnego tekstu.
Jeśli jednak chodzi o kwestię, czy państwa członkowskie stosują te same warunki do
transgranicznej i wewnętrznej wymiany informacji, można stwierdzić, że warunki stosowane
w transgranicznej wymianie informacji nie są surowsze od tych, które odnoszą się do wymiany
informacji na szczeblu krajowym.
b)
Czy obciążenia administracyjne mają wpływ na stosowanie się do przepisów?
Zasadniczo uważa się, że ustalone terminy są pomocne; odnosi się to w szczególności do
wniosków pilnych, na których potrzeby ustanowiono już procedury, tak by można było zapewnić
odpowiedź w terminie co najwyżej ośmiu godzin. Warunki, takie jak konieczność podania
powodów, dla których nie jest możliwe udzielenie odpowiedzi na wniosek w stosownym terminie,
nie są uznawane za obciążenie administracyjne.
Jednak w przypadkach, gdy wymiana informacji lub danych wywiadowczych z Europolem lub
Eurojustem nie jest postrzegana jako rzeczywista potrzeba serwisu, uznano, że w przypadku
Europolu wymiana informacji z pominięciem systemu SIENA jest niepotrzebnym powielaniem
działań, a w przypadku Eurojustu – nie stanowi wartości dodanej.
c)
Czy na mocy „szwedzkiej decyzji ramowej” odbywa się bardziej spontaniczna wymiana
informacji i danych wywiadowczych?
Uważa się, że spontaniczna wymiana informacji ma istotne znaczenie dla transgranicznej
współpracy policji. Przewidziane w „szwedzkiej decyzji ramowej” metody są na tyle elastyczne, by
umożliwić bardziej spontaniczną transgraniczną wymianę informacji, w przypadkach gdy mogłoby
to umożliwić wykrycie przestępstw w ramach europejskiego nakazu aresztowania, zapobieżenie im
oraz prowadzenie dochodzeń w ich sprawie. Wiadomości wymieniane są za pośrednictwem
wszystkich istniejących kanałów, lecz rzadko wskazuje się, że odbywa się to na podstawie
„szwedzkiej decyzji ramowej”.
15278/11
bc/DJ/dt
DG H 2C
6
PL
6.
Wnioski
Państwa członkowskie stwierdzają, że potencjał „szwedzkiej decyzji ramowej” nie został
jeszcze w pełni wykorzystany. Można to osiągnąć przez pełne wdrożenie decyzji i dalsze
uproszczenie formularzy, a także przez wypracowanie zorganizowanej wymiany informacji
z wykorzystaniem m.in. uniwersalnego formatu wiadomości (Universal Messaging Format – UMF)
i skoncentrowanie się na SIEN-ie jako preferowanym kanale wymiany informacji.
Ponadto, jeśli chodzi o kwestie organizacyjne, zasugerowano, by promować tworzenie
pojedynczych punktów kontaktowych (SPOC) i rozpowszechniać na szczeblu operacyjnym wiedzę
na temat możliwości i sposobów transgranicznej wymiany informacji na potrzeby organów
ścigania.
________________________
15278/11
bc/DJ/dt
DG H 2C
7
PL