Problemy współczesnego świata

INTEGRACJA EUROPEJSKA
LATA 1946 - 1949
19.09.1946
Winston
Churchill
zgłasza
w
Zurychu
propozycję utworzenia Stanów Zjednoczonych
Europy.
05.06.1947
Wprowadzenie planu Marshalla - amerykańskiego planu
pomocy gospodarczej na rzecz odbudowy Europy (z powodu
odrzucenia Planu przez ZSRR i państwa Europy ŚrodkowoWschodniej pomoc jest kierowana do krajów Europy
Zachodniej).
16.04.1948
Podpisanie w Paryżu układu o utworzeniu Organizacji
Europejskiej Współpracy Gospodarczej (w 1960 roku zostaje przekształcona w OECD). W skład organizacji
wchodzi 16 państw (Austria, Belgia, Dania, Holandia,
Francja, Grecja, Irlandia, Islandia, Luksemburg, Norwegia,
Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Wielka Brytania,
Włochy) m.in. w celu realizacji Planu Marshalla.
04.04.1949
Podpisanie w Waszyngtonie układu o utworzeniu Paktu
Północnoatlantyckiego (NATO). W skład NATO wchodzi 12
państw: Belgia, Dania, Francja, Holandia, Kanada,
Luksemburg, Norwegia, Portugalia, USA, Wielka Brytania,
Włochy.
05.05.1949
Powstanie w Strasburgu Rady Europy. Jej celem ma być:
"urzeczywistnienie jedności (...) w celu ochrony i wspierania
ideałów i zasad, stanowiących wspólne dziedzictwo oraz
sprzyjanie postępowi gospodarczemu i społecznemu".
Członkami założycielami Rady Europy jest 10 państw
(Belgia, Dania, Francja, Holandia, Irlandia, Luksemburg,
Norwegia, Szwecja, W. Brytania i Włochy). W latach
następnych przystąpiły również: Grecja, Turcja, Islandia,
RFN, Austria, Cypr, Szwajcaria, Malta, Portugalia, Hiszpania,
Lichtenstein, San Marino, Finlandia, Węgry, Polska, Bułgaria,
Czechy, Słowacja, Litwa, Estonia, Rumunia i Słowenia,
Andora, Albania, Łotwa, Macedonia, Mołdawia, Rosja,
Ukraina i Chorwacja.
07.09.1949
Powstanie Republiki Federalnej Niemiec.
INTEGRACJA EUROPEJSKA
LATA 1950 - 1955
09.05.1950
Przedstawienie
przez
francuskiego
ministra
spraw
zagranicznych Roberta Schumana propozycji oddania pod
wspólną kontrolę francuskiej i niemieckiej produkcji węgla
i stali – surowców kluczowych
dla powojennego przemysłu.
Miało to – wedle Schumana
przyczynić
się
do
rozwoju
gospodarczego
państw
zniszczonych w czasie II wojny
światowej
i
uniemożliwić
wykorzystanie
przemysłu
ciężkiego do wyścigu zbrojeń.
24.10.1950
Ogłoszenie przez premiera Francji Rene Plevena tzw. Planu
Plevena – propozycji włączenia RFN do europejskich struktur
obronnych. Plan ten stanowił podstawę Europejskiej
Wspólnoty Obronnej, odrzuconej w cztery lata później przez
francuskie Zgromadzenie Narodowe.
18.04.1951
Podpisanie w Paryżu traktatu o powołaniu Europejskiej
Wspólnoty Węgla i Stali – oddania produkcji węgla i stali pod
wspólną władzę. Wśród sygnatariuszy zawartego na 50 lat
traktatu znalazły się Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg,
Niemcy i Włochy (wchodzi w życie w 1952)
23.10.1954
Utworzenie Unii Zachodnioeuropejskiej. Po niepowodzeniu
idei Europejskiej Wspólnoty Obronnej, do istniejącej od
1948 roku Unii Zachodniej (Francja, Wielka Brytania, Belgia,
Holandia i Luksemburg) włączono RFN i Włochy, tworząc
UZE. W latach dziewięćdziesiątych do organizacji przystąpiły
Hiszpania, Portugalia i Grecja. Celem UZE miała być
współpraca rządów państw członkowskich w dziedzinie
bezpieczeństwa. W pierwszych latach swego istnienia UZE
odegrała istotną rolę w integracji RFN z NATO.
0103.06.1955
Konferencja ministrów spraw zagranicznych państw EWWiS
w
Messynie;
powołanie
Komitetu
ekspertów
pod
kierownictwem belgijskiego ministra spraw zagranicznych
Paul Henri Spaaka. Zadaniem komitetu jest opracowanie
poszerzenia
integracji
gospodarczej
państw
EWWiS
(dotyczącej rynku węgla i stali) o nowe płaszczyzny, w tym
pokojowe wykorzystanie energii atomowej.
INTEGRACJA EUROPEJSKA
LATA 1957 - 1979
25.03.1957
Podpisanie 2 Traktatów Rzymskich, ustanawiających
Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) i Europejską
Wspólnotę Energii Atomowej
(Euratom). Celem EWG jest
utworzenie wspólnego rynku
europejskiego,
a
celem
Euratomu zapewnienie kontroli
i współpracy w zakresie pokojowego wykorzystania energii
atomowej. Pierwszym przewodniczącym Komisji EWG zostaje
Walter Hallstein, a Euratomu - Louis Armand. Wchodzą one
w życie w styczniu 1958 r.
03.05.1960
Wejście w życie konwencji sztokholmskiej o utworzeniu
Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu - EFTA.
W skład EFTA wchodzą: Austria, Dania, Norwegia,
Portugalia, Szwajcaria, Szwecja i Wielka Brytania.
14.01.1963
Sprzeciw de Gaulle'a wobec przystąpienia Wielkiej Brytanii
do EWG "ze względu na różnice ekonomiczne i polityczne".
Anglia postrzegana jest przez de Gaulle'a jako koń trojański
Amerykanów.
01.07.1967
Połączenie organów trzech wspólnot: EWG, Euratomu
i EWWiS (układ o fuzji). Przewodniczącym Komisji zostaje
Jean Rey.
01.07.1968
Powstanie unii celnej - zniesienie ceł wewnętrznych
i ograniczeń ilościowych w handlu między poszczególnymi
państwami
Szóstki;
wprowadzenie
wspólnej
taryfy
zewnętrznej.
Poszerzenie
Europejskiej
Wspólnoty Gospodarczej o Danię,
Irlandię i Wielką Brytanię .
01.01.1973
0710.06.1979
Pierwsze powszechne i bezpośrednie wybory do Parlamentu
Europejskiego.
INTEGRACJA EUROPEJSKA
LATA 1981 - 1991
01.01.1981
Poszerzenie Wspólnot o Grecję.
1417.06.1984
Drugie bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego.
Poszerzenie Wspólnot o Hiszpanię
i Portugalię .
01.01.1986
1728.02.1986
Podpisanie Jednolitego Aktu Europejskiego. Próby reformy
instytucjonalnej, poszerzenia kompetencji Europejskiej
Wspólnoty Gospodarczej, rozwinięcia współpracy w ramach
polityki zagranicznej. Wchodzi on w życie w lipcu 1987 r.
1112.02.1988
Przyjęcie Raportu Delorsa - zapowiedź reformy Wspólnej
Polityki Rolnej, funduszy strukturalnych EWG; plan
trzyetapowego
dochodzenia
do
Unii
Gospodarczej
i Walutowej.
11.1989
Zburzenie
muru
berlińskiego
dzielącego
miasto,
symbolizującego jednocześnie podział Niemiec, Europy
i świata.
03.10.1990
16.12.1991
Zjednoczenie
Niemiec.
Terytorium
Niemieckiej
Republiki
Demokratycznej
(NRD) staje się integralną częścią Niemiec
Zachodnich.
Zwyczajowo
mówi
się
o rozszerzeniu
niepełnym
Wspólnot
Europejskich.
Podpisanie przez państwa byłego bloku wschodniego:
Polskę,
Czechosłowację
i
Węgry
układów
stowarzyszeniowych ze Wspólnotami Europejskimi.
INTEGRACJA EUROPEJSKA
LATA 1992 - 1999
07.02.1992
Podpisanie w Maastricht Traktatu o Unii Europejskiej.
Traktat określił ramy i harmonogram dochodzenia do Unii
Gospodarczej i Walutowej, rozszerzono zakres wspólnej
polityki o edukację, ochronę zdrowia, kulturę, sieci
transeuropejskie
i
ochronę
konsumenta.
Państwa
członkowskie UE zobowiązały się do prowadzenia Wspólnej
Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Wzmocniono
prerogatywy
Parlamentu
Europejskiego
poprzez
wprowadzenie procedury współdecydowania. Wprowadzono
obywatelstwo Unii. Wejście w życie 1 listopada 1993 r.
01.01.1995
Poszerzenie Unii Europejskiej o kraje Europejskiego
Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), nie będące
dotychczas członkami Unii: o Austrię, Finlandię i Szwecję.
W przeprowadzonym wcześniej referendum Norwegowie
opowiedzieli się przeciw integracji.
12.06.1995
Podpisanie układów stowarzyszeniowych
byłego ZSRR: Estonią, Łotwą i Litwą.
02.10.1997
z
państwami
Podpisanie Traktatu Amsterdamskiego. Sposób głosowania
w Radzie, liczbę komisarzy i parlamentarzystów uzależniono
od poszerzenia Unii Europejskiej. Wzmocniono kontrolę
polityczną Parlamentu Europejskiego nad Komisją. Wzrosła
rola Trybunału Sprawiedliwości. W dziedzinie Wspólnej
Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa wyposażono Unię w
nowy instrument działania - wspólne strategie, określające
cele w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa. Do traktatu
włączono również przyjęty w Maastricht protokół socjalny.
Wejście w życie Traktatu Amsterdamskiego - 01.05.1999.
31.03.1998
Rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z Grupą 5+1 (Polska,
Czechy, Słowenia, Węgry, Estonia i Cypr).
01.01.1999
Wprowadzenie wspólnej waluty euro. Do trzeciego etapu
Unii Gospodarczej i Walutowej przystępuje jedenaście
spośród piętnastu państw Unii Europejskiej: Francja,
Niemcy, Włochy, Belgia, Holandia, Luksemburg, Irlandia,
Hiszpania, Portugalia, Finlandia, Grecja (w styczniu 2001 r.)
i Austria. Poza strefą euro znalazły się: Wielka Brytania,
Szwecja, Dania.
INTEGRACJA EUROPEJSKA
LATA 2000 - 2002
07.12.2000
11.12.2000
Obradujący w Nicei przez cztery dni szefowie państw Unii
Europejskiej osiągnęli porozumienie w sprawie reformy
instytucji UE. Przywódcy Piętnastki uznali, że "od daty
wejścia w życie Traktatu z Nicei Unia będzie w stanie
powitać nowe państwa, gdy tylko wykażą zdolność do
sprostania obowiązkom, wynikającym z członkostwa".
Zatwierdzono reformę Rady Ministrów (powiększonej
w przyszłości o 12 państw), Parlamentu Europejskiego
i Komisji. Proklamowana została Karta Praw Podstawowych zbiór praw człowieka i swobód obywatelskich.
14.12.2001
15.12.2001
Szczyt Unii Europejskiej w Laeken pod Brukselą zamieścił
w dokumencie końcowym listę 10 krajów kandydujących do
UE, w tym Polskę, które mają szansę na członkostwo
w 2004 roku. Pozostałe wymienione państwa to: Cypr,
Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Słowenia
i Węgry. Do zapisu wprowadzono dodatkowy warunek,
że prócz tempa negocjacji liczy się również dalszy postęp w
reformach. Zgromadzeni w Laeken pod Brukselą przywódcy
państw i rządów Unii Europejskiej przyjęli również, jako
część dokumentu końcowego szczytu, proponowaną przez
Belgię "Deklarację z Laeken". Jest ona poświęcona
przyszłości Europy i reformie instytucji unijnych w związku
z planowanym rozszerzeniem Unii. W dokumencie nie
wskazano osoby, która miałaby przewodniczyć specjalnej
konwencji mającej zająć się reformą instytucjonalną Unii
Europejskiej.
28.02.2002
13.12.2002
14.12.2002
Delegaci rządów i parlamentów 15 państw Unii Europejskiej
i 13 krajów kandydujących oraz instytucji UE zapoczątkowali
prace "Konwentu Europejskiego" w sprawie nowej reformy
Unii. Przewodniczącym konwentu jest Valery Giscard
d Estaing. 105-osobowy konwent ma zaproponować sposoby
"pogłębienia integracji". Konwent ma obradować około roku,
spotykając się co miesiąc w Brukseli.
Na szczycie Unii Europejskiej w Kopenhadze 10 państw
kandydujących zakończyło negocjacje. Szczyt w Kopenhadze
umożliwił więc rozszerzenie Unii Europejskiej o Polskę,
Węgry, Republikę Czeską, Słowację, Słowenię, Litwę, Łotwę,
Estonię, Maltę i Cypr. Ich faktyczne wejście do Unii nastąpiło
1 maja 2004 r.
INTEGRACJA EUROPEJSKA
LATA 2003 - 2004
16.04.2003
U stóp Akropolu w Atenach pełnomocnicy 15 państw
członkowskich Unii Europejskiej i 10 krajów do niej
przystępujących, w tym Polski, podpisali w środę Traktat
Akcesyjny, który stanowi prawną podstawę członkostwa
Polski w UE.
01.05.2004
Rozszerzenie Unii Europejskiej. Do Unii przystąpiło 10
nowych państw: Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta,
Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry. Tym samym liczba
państw członkowskich zwiększyła się z 15 do 25. Tysiące
ludzi wypełniły od piątku ulice i place miast "nowej Europy",
witając rozszerzenie 47-letniej wspólnoty z 15 do 25 państw
hucznymi zabawami, fajerwerkami, a także refleksjami
o historii i przyszłości. Świąteczny nastrój był szczególnie
odczuwalny w krajach dawnego bloku komunistycznego,
których przywódcy witali wejście do UE jako koniec
sztucznego,
ustalonego
w
Jałcie
podziału
Europy,
definitywny kres zimnowojennej ideologii i biegnących przez
środek kontynentu drutów kolczastych.
10.06.2004
13.06.2004
Wybory do Parlamentu Europejskiego. Pierwsze po
rozszerzeniu UE do 25 krajów wybory, które przebiegły przy
wyjątkowo niskiej frekwencji, przyniosły zwycięstwo
konserwatystom. To ich grupa będzie najliczniejsza
w parlamencie strasburskim.
17.06.2004
18.06.2004
Szczyt UE w Brukseli przyjmuje
Traktat
Konstytucyjny.
Przyjęty
Traktat jest pierwszą w historii UE tak
wszechstronną próbą zagwarantowania zasadniczych praw i swobód
wszystkim
obywatelom
Unii,
uproszczenia i uporządkowania jej
podstaw
prawnych,
usprawnienia
i demokratyzacji jej instytucji. Rządy
państw UE z zadowoleniem mówiły o
historycznym dokumencie. Ugrupowania opozycyjne miały
wiele
zastrzeżeń.
Watykan
deklarował
zadowolenie
z przyjęcia
konstytucji,
ale
ubolewał
nad
brakiem
odniesienia do Boga.