Związki zawodowe z branŜy motoryzacyjnej wzmacniają współpracę

Związki zawodowe z branŜy motoryzacyjnej wzmacniają współpracę

© European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, 2008, Wyattvile Road,
Loughlinstown, Dublin 18, Ireland. Published in English At European Industrial Relations Observatory Online/European Working conditions Observatory.
Rafał Towalski
Związki zawodowe z branŜy motoryzacyjnej wzmacniają współpracę
Zakładowe organizacje "S" z sześciu firm działających w branŜy motoryzacyjnej podpisały
porozumienie o współpracy. Związki Ŝądają podniesienia wynagrodzeń i zmiany niektórych
warunków zatrudnienia. Zdaniem związkowców taka współpraca wzmocni pozycję
poszczególnych organizacji związkowych w negocjacjach z pracodawcami.
Na przełomie września i października br. zostało zawarte porozumienie zakładowych
organizacji związkowych z kilku przedsiębiorstw branŜy motoryzacyjnej. Dzięki wspólnej
strategii działania związki chcą uzyskać znaczące podwyŜki wynagrodzeń dla pracowników
branŜy. Zapowiadają równieŜ, Ŝe będą się domagać zwiększenia dodatku za pracę w
godzinach nadliczbowych. Inny postulat związkowy to zmniejszenie norm na nocnej zmianie
przy równoczesnym zwiększenie dodatków czy urlopu zdrowotnego, po przepracowaniu juŜ
na przykład pięciu lat.
Postulaty te, w normalnej sytuacji, powinny znaleźć swoją regulację w ponadzakładowym
układzie pracy. W realiach polskich dialog na szczeblu ponadzakładowym jest rzadkością.
Dialog ponadzakładowy
Związkowcy z polskich przedsiębiorstw chcą mieć takie same warunki pracy jak ich koledzy
z krajów Europy Zachodniej. jednym z nich jest prowadzenie dialogu branŜowego, który
Polsce w tej branŜy praktycznie nie istnieje. Choć podejmowano próby podpisania
porozumienia ponadzakładowego z pracodawcami, do tej pory nie istnieje Ŝadna forma
regulacji branŜowej właściwa dla motoryzacji.
Zdaniem Sławomira Ciabary przewodniczącego Regionalnej Sekcji Przemysłu
Motoryzacyjnego NSZZ Solidarności wina leŜy przede wszystkim po stronie pracodawców.
Po pierwsze są oni słabo zorganizowani na poziomie ponadzakladowym. Jak mówi Sławomir
Ciabara są oni: …rozrzuceni po kilku stowarzyszeniach…jednocześnie podkreślając, Ŝe :…
wiemy, Ŝe najwięksi czyli Fiat i Opel są w tej samej [Polski Związek Pracodawców
Prywatnych Przemysłu Motoryzacyjnego i Ciągnikowego – przypis autora]… dobrze byłoby,
Ŝeby pracodawcy branŜy motoryzacyjnej mieli jedną organizację….
Po drugie, zdaniem związkowców, pracodawcy raczej nie chcą rozmawiać o negocjacjach na
szczeblu ponadzakładowym. Zadaniem przewodniczącego sekcji motoryzacji: …gdyby
pracodawcy byli zainteresowani dialogiem ze związkami, to by podjęli. Oni tak naprawdę
chcą tylko redukować koszty i mieć tanią siłę roboczą….
Międzyzwiązkowe porozumienie branŜowe
Do porozumienia w pierwszej fazie przystąpiło siedem zakładowych organizacji
związkowych NSZZ, reprezentujących załogi takich przedsiębiorstw jak:
• ERSI Poland
1
•
•
•
•
•
•
General Motors Poland
Fiat Auto Poland
Isuzu Ispol Tychy
Magneti Marelli Poland
Toyota Seal Poland
Cablelettra Poland.
Jak do tej pory są to firmy połoŜone w tym samym regionie. Działacze związkowi mają
jednak nadzieję, Ŝe do porozumienia przystąpią organizacje związkowe z innych
przedsiębiorstw. Za tą formą kooperacji przemawia zdaniem związkowców kilka jej zalet.
Uczestnictwo w tym porozumieniu w istotny sposób poprawi sytuację negocjacyjną
związków zawodowych z danym pracodawcą. Jak twierdzi przewodniczący zakładowej
NSZZ Solidarność z Isuzu Ispol Tychy: …podczas negocjacji pracodawcy konsultują się ze
sobą i często porównują ze sobą poszczególne firmy. Potem odwołując się do argumentu
konkurencyjności, nie godzą się na podwyŜki…Jeśli we wszystkich zakładach podwyŜki będą
jednakowe, to ten argument będzie moŜna wytrącić im z ręki….
O ile rozmowy o podwyŜkach komisje zakładowe będą prowadziły na własną rękę, to dzięki
porozumieniu moŜliwa będzie koordynacja działań. Związkowcy nie ukrywają równieŜ, Ŝe w
przypadku niepowodzenia negocjacji z pracodawcami, dzięki porozumieniu, skoordynowana
akcja protestacyjna nie jest wykluczona.
Reakcja pracodawców
W zasadzie pracodawcy oficjalnie nie przedstawili swojego stanowiska. Nasze prośby o
komentarz równieŜ nie spotkały się z oddźwiękiem. MoŜna przypuszczać, Ŝe brak reakcji jest
przemyślaną strategią. Jakikolwiek komentarz pozytywny czy teŜ negatywny oznaczałby
zaangaŜowanie się pracodawców w dialog ponadzakładowych, a przecieŜ nie o to im chodzi.
Komentarz
PowyŜsza inicjatywa mieści się nurcie pobocznych dialogu społecznego w Polsce. Niemniej
ukazuje w całek krasie lukę w systemie dialogu społecznego i podejście partnerów
społecznych do problemu marginalizacji dialogu ponadzakładowego. Nie naleŜy jednak
ujmować inicjatywy związkowej w kategoriach donkiszoterii. Spór w zakładach General
Motors o wysokość podwyŜek wynagrodzeń pokazuje, Ŝe związki poszukują w ten sposób
metody wzmocnienia swoje pozycji przetargowej w negocjacjach z pracodawcami.
2