Elementy wiedzy o kulturze: Wykłady. I. Wykład

Elementy wiedzy o kulturze: Wykłady.
I.
Wykład wprowadzający, opis wymagań związanych z zaliczeniem kursu, zarys
przedmiotu, wprowadzenie do pojęcia „kultura”
Literatura:
Obowiązkowo:
1) E. Nowicka, Świat człowieka – świat kultury, PWN, Warszawa 2009
R. 2. Podstawowe pojęcia antropologii, s. 45-71
Dodatkowo:
2) J. Gajda, Antropologia kulturowa, Impuls, Kraków 2008 // Adam Marszałek, Toruń 2005
3) A. Kłoskowska, Kultura masowa. Krytyka i obrona, PWN, Warszawa 1964
4) J. Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa 1970
5) N. Goodman, Wstęp do socjologii, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 1997
6) P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2002
II.
Usystematyzowanie pojęcia „kultura”, składniki kultury, techniki badawcze w
antropologii, pojęcie wzorów kulturowych, wprowadzenie do zagadnienia kultury
aksjo-normatywnej: normy, wartości, imperatywy, pojęcie dewiacji
Literatura:
Obowiązkowo:
1) A. Kłoskowska, Kultura masowa. Krytyka i obrona, PWN, Warszawa 1964;
R. I. Rozumienie kultury, s. 21-42
2) B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003
R. III. Kultura (fragment o wzorach) s. 82-83
3) E. Nowicka, Świat człowieka – świat kultury, PWN, Warszawa 2009,
R. III. Metodologiczna charakterystyka antropologii
(fragment o technikach badawczych) s. 103-114
4) P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2002
R.11. System aksjonormatywny, s. 257-264, 280-285
Dodatkowo:
5) J. Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa 1970
6) J.D.Eller, Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, Wydawnictwo UJ, Kraków
2012
7) J. Gajda, Antropologia kulturowa, Impuls, Kraków 2008 // Adam Marszałek, Toruń 2005
III.
Kultura aksjonormatywna: zwyczaje, moralność, prawo; postawy wobec różnorodności
kulturowej: etnocentryzm oraz relatywizm kulturowy jako postawa metodologiczna;
wprowadzenie do pojęcia socjalizacji oraz dewiacji, spór o biologiczne i kulturowe
determinanty działań ludzkich
Literatura:
Obowiązkowo:
1) P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2002
R. 11. System aksjonormatywny, s. 269-273
2) J.D.Eller, Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy,
Wydawnictwo UJ, Kraków 2012
R. 1. Poznawanie antropologii, s.19-26
Dodatkowo:
3) B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2008
4) J. Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa 1970
IV. Procesy socjalizacji oraz enkulturacji, wprowadzenie do kultury symbolicznej, język i
hipoteza relatywizmu językowego (plus omówienie wymogów związanych z pracą
zaliczeniową)
Literatura:
Obowiązkowo:
1) B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2008
R. VI. Socjalizacja, s. 141-143
2) W. Burszta, Antropologia kultury, Zysk i Ska, Poznań 1998
R. 3. Język i myślenie o świecie, s. 59-82
Dodatkowo:
3) J. Gajda, Antropologia kulturowa, Impuls, Kraków 2008 // Adam Marszałek, Toruń 2005
4) J.D.Eller, Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, Wydawnictwo UJ, Kraków
2012
5) P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2002
6) M. Golka, Socjologia kultury, Scholar, Warszawa 2008
V.
Świadomość społeczna; procesy powstawania świadomości społecznej; odmiany
świadomości społecznej; alternatywne ujęcie kultury symbolicznej jako sfery wartości
autotelicznych
Literatura:
Obowiązkowo:
1) P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2002
R. 12. Świadomość społeczna, s. 288-308
Dodatkowo:
2) W. Piwowarski, Socjologia religii, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1996, s. 45-66
3) A. Kłoskowska, Socjologia kultury, PWN, Warszawa 2007;
4) M. Filipiak, Socjologia kultury: zarys zagadnień, Wyd. UMCS, Lublin 1996;
VI. Kategorie kultury, wartości autoteliczne, patologie świadomości społecznej: myślenie
grupowe, stereotypy: komponenty i właściwości, psychologiczne mechanizmy
percepcji ułatwiające myślenie stereotypowe
Literatura:
Obowiązkowo:
1) M. Filipiak, Socjologia kultury: zarys zagadnień, Wyd. UMCS, Lublin 1996
R. 2. Obszar badawczy socjologii kultury, s. 47-61
Alternatywnie :
M. Filipiak, Wprowadzenie do socjologii kultury, Wyd. UMCS, Lublin 2009,
R. 2. Obszar badawczy socjologii kultury, s. 45-59
Dodatkowo:
2) P. Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2006,
3) A. Kłoskowska, Socjologia kultury, PWN, Warszawa 2007;
4) Z. Bokszański, Stereotypy a kultura, FNP, Wrocław 2001
VII. Stereotypy: badanie i próba zmiany; edukacja międzykulturowa (oraz omówienie
wymogów związanych z pracą w grupach)
Literatura:
Obowiązkowo:
1) M. Budyta-Budzyńska, Socjologia narodu i konfliktów etnicznych, PWN, W-wa 2010
R. 4. Stereotypy i uprzedzenia narodowe, s. 111-138
Dodatkowo:
2) Uczenie się międzykulturowe. Pakiet szkoleniowy Nr 4, Fundacja Rozwoju Systemu
Edukacji, http://www.mlodziez.org.pl/publikacje/uczenie-sie-miedzykulturowe-pakietszkoleniowy-4
3) J. Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa,
Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009
4) J. Ambrosewicz-Jacobs, Tolerancja. Jak uczyć siebie i innych?, Stowarzyszenie Willi
Decjusza, Kraków 2003, http://www.bezuprzedzen.org/doc/tolerancja.pdf
5) Education For All - The Report of the Committee of Inquiry into the Education of
Children from Ethnic Minority Groups, presented to Parliament by the Secretary of
State for Education and Science by Command of Her Majesty, London, 1985,
Ch. 4, 5, 6, s. 191- 385.
VIII.
Edukacja międzykulturowa, komunikacja międzykulturowa, wprowadzenie do
teoretycznych perspektyw w analizie zjawisk kulturowych: ewolucjonizm;
kolonializm i uwarunkowania polityczne pierwszych kontaktów ze społeczeństwami
pierwotnymi (plus prezentacja przykładowego planu projektu)
Literatura:
Obowiązkowo:
1) T. Lewowicki, W poszukiwaniu modelu edukacji międzykulturowej,
[w:] Edukacja międzykulturowa w Polsce i na świecie, T. Lewowicki (red.),
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2000
2) M. Golka, Przekłady i pomosty w komunikowaniu międzykulturowym,
[w:] Komunikowanie międzykulturowe: szanse i wyzwania, J. Isański (red.),
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań
2009
Dodatkowo:
3) P. Boski, Kulturowe ramy zachowań społecznych: podręcznik psychologii
międzykulturowej, PWN, Warszawa 2009
4) J. Nikitorowicz, Edukacja regionalna i międzykulturowa, Wyd. Akademickie i
Profesjonalne, Warszawa 2009
5) P. Grzybowski, Edukacja międzykulturowa – przewodnik, Oficyna
Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008
6) M. Szopski, Komunikowanie międzykulturowe, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne,
W-wa 2005
7) J. Mikułowski-Pomorski, Komunikacja międzykulturowa: wprowadzenie, Wyd.
AE, Kraków 1999
IX. Wybrane koncepcje rozwoju i badań kultury: ewolucjonizm, dyfuzjonizm,
funkcjonalizm (Bronisław Malinowski), funkcjonalizm strukturalny (Alfred Radcliffe
–Brown) (plus omówienie zagadnienia poprawnej notacji bibliograficznej)
Literatura:
Obowiązkowo:
1) E. Nowicka, Świat człowieka – świat kultury, PWN, Warszawa 2009
R. 2. Podstawowe pojęcia antropologii, s. 81-89.
2) J. Gajda, Antropologia kulturowa, Impuls, Kraków 2008 // Adam
Marszałek, Toruń 2005
R. 3. Wybrane koncepcje rozwoju i badań kultury, s. 63-72
Dodatkowo:
3) J. Szacki, Historia myśli socjologicznej, PWN, Warszawa 2002
4) A. Barnard, Antropologia. Zarys teorii i historii, PIW, Warszawa 2006
5) R. Deliege, Historia antropologii: szkoły, autorzy, teorie, Oficyna
Naukowa, Warszawa 2011
6) J. D. Eller, Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, WUJ,
Kraków 2012
7) William Durham, Application of Evolutionary Culture Theory, „Annual
Review of Anthropology”, Vol. 21, 1992
X.
Wybrane koncepcje rozwoju i badań kultury: strukturalizm (Claude Levi-Strauss),
kulturalizm (Ruth Benedict), zagadnienie wpływu kultury na osobowość;
wprowadzenie do zagadnienia etniczności
Literatura:
Obowiązkowo:
1) E. Nowicka, Świat człowieka – świat kultury, PWN, Warszawa 2009
R. 2. Podstawowe pojęcia antropologii, s. 71-81.
2) J. Gajda, Antropologia kulturowa, Impuls, Kraków 2008 // Adam
Marszałek, Toruń 2005
R. 3. Wybrane koncepcje rozwoju i badań kultury, s. 72-75
Dodatkowo:
8) J. Szacki, Historia myśli socjologicznej, PWN, Warszawa 2002
9) A. Barnard, Antropologia. Zarys teorii i historii, PIW, Warszawa 2006
10) R. Deliege, Historia antropologii: szkoły, autorzy, teorie, Oficyna
Naukowa, Warszawa 2011
11) J. D. Eller, Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, WUJ,
Kraków 2012
12) M. Golka, Socjologia kultury, Scholar, Warszawa 2008