CRH CRH Europa Materiały Zasady bezpiecze
Transkrypt
CRH CRH Europa Materiały Zasady bezpiecze
CRH CRH Europa Materiały Zasady bezpieczeństwa zapobiegające wypadkom śmiertelnym Wydanie IV, 2011 CRH CRH Europa Materiały Uwaga: Spółki w Chinach i Indiach również działają w strukturach EU Materiały. Zasady Bezpieczeństwa Grupy CRH Europa Materiały Przedmowa..................................................................................................................................... 2 List Dyrektora Generalnego CRH - Mylesa Lee .............................................................................. 3 Wymogi planu Eliminacji Wypadków Śmiertelnych.......................................................................... 4 Zasada nr 1: Maszyny. Osłony oraz zabezpieczenie przed niepowołanym uruchomieniem. ........... 6 Zasada nr 2: Wykonawcy. Zatrudnianie. Karta BPW....................................................................... 8 Zasada nr 3: Maszyny. Przenośniki taśmowe. Wyłączanie awaryjne. ........................................... 10 Zasada nr 4: Transport. Podstawowe zasady bezpieczeństwa. .................................................... 12 Zasada nr 5: Kamieniołomy. Wiercenie i odstrzały. ...................................................................... 14 Zasada nr 6: Organizacja pracy. Bezpieczne korzystanie z telefonów komórkowych.................... 16 Zasada nr 7: Maszyny. Kontrola systemów zabezpieczeń. ........................................................... 18 Zasada nr 8: Organizacja pracy. Prace na wysokości. .................................................................. 20 Zasada nr 9: Zakupy. Aspekty bezpieczeństwa............................................................................ 22 Zasada nr 10: Transport. Zatrudnianie przewoźników................................................................... 24 Zasada nr 11: Organizacja pracy. Praca w przestrzeniach zamkniętych. ..................................... 26 Zasada nr 12: Organizacja pracy. Stanowiska jednoosobowe....................................................... 28 Zasada nr 13: Transport. Wymagania dotyczące wózków widłowych............................................ 30 Zasada nr 14: Transport. Podnoszenie ładunków / praca dźwigów. .............................................. 32 Zasada nr 15: Organizacja pracy. Praca w pobliżu linii elektroenergetycznych oraz instalacji podziemnych................................................................................................................................. 34 Zasada nr 16: Silosy. Zagrożenia związane z nadciśnieniem podczas rozładunku. ...................... 36 -1- Przedmowa W sierpniu 2009 roku, Grupa CRH rozpoczęła realizację planu „Eliminacji Wypadków Śmiertelnych” – mającego zminimalizować zagrożenia tego typu. Ambitnym celem Grupy jest całkowita eliminacja wypadków śmiertelnych. Plan obejmuje 11 zasad, które muszą być przestrzegane aby w 2011 nie wydarzył się żaden wypadek śmiertelny. W roku 2010 wszyscy w Grupie Europa Materiały uczestniczyliśmy w realizacji zadań tego planu ale niestety wypadki śmiertelne znów się wydarzyły. Nasza Grupa staje przed wieloma wyzwaniami związanymi ze zdrowiem i bezpieczeństwem. Związane jest to np. z różnicami w prawie czy kulturze bezpieczeństwa poszczególnych państw. Aby osiągnąć główny cel - zero wypadków śmiertelnych musimy posiadać precyzyjne zdefiniowane i obowiązujące wszystkich standardy bezpieczeństwa. Stanowią one uzupełnienie wymagań prawnych w krajach gdzie operujemy. 16 zasad Europa Materiały powstało zostało opracowane przez zespół dobrych praktyk [Best Practice] zajmujący się bezpieczeństwem. Odzwierciedlają one aktualny stan wiedzy oraz podejście do zasad eliminacji i zarządzania ryzykiem. Implementacja postanowień dokumentu jest obowiązkowa. Personel zarządzający wszystkich szczebli jest odpowiedzialny za wdrożenie i egzekwowanie zasad. Plan „Eliminacji Wypadków Śmiertelnych”, który został zintegrowany z zasadami w niniejszym opracowaniu wzmacnia i poszerza nasze dotychczasowe działania. Głównymi założeniami są: o o o o o Dobra komunikacja i współpraca z pracownikami gwarantująca ich odpowiednie zaangażowanie. W 2011 wprowadzony zostanie nowy wskaźnik, którym będziemy starali się zmierzyć „% zaangażowanie pracowników w sprawy bezieczeństwa”, Wysoka jakość szkoleń podnosząca świadomość zagrożeń występujących w miejscu pracy oraz metod ich minimalizacji, Zgłaszanie oraz analizowanie Obserwacji Poprawiających Bezpieczeństwo jako podstawa działań zapobiegawczych, Audytowanie tak aby upewnić się, że zadania są realizowanie w całej Grupie, Procedury dyscyplinarne używane wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, surowe konsekwencje za poważne naruszenia. Jeśli zaczniemy dostrzegać bezpieczeństwo innych osób oraz znajdziemy czas na chwilę zastanowienia przed rozpoczęciem działań i jednocześnie będziemy konsekwentni we wdrażaniu zasad zapobiegania wypadkom to w 2011 roku osiągniemy nasz cel czyli „ZERO WYPADKÓW ŚMIERTELNYCH”. Z podziękowaniami za zaangażowanie i osiągnięcia w obszarze bezpieczeństwa pracy w roku 2010. Henry Morris Dyrektor Zarządzający Europa – Materiały Listopad 2010 -2- List Dyrektora Generalnego CRH - Mylesa Lee Dublin, sierpień 2009 w sprawie: Wdrożenia planu „Eliminacji Wypadków Śmiertelnych” Myles Lee Dyrektor Generalny CRH Drogi Pracowniku, Jak zapewne wiesz, zdrowie i bezpieczeństwo wszystkich osób pracujących w grupie CRH jest dla nas najważniejsze i znajduje się na 1 miejscu listy priorytetów. Grupa CRH osiągnęła ogromny postęp w dziedzinie bezpieczeństwa redukując ilość wypadków do najniższego poziomu w historii koncernu. Niestety wypadki śmiertelne nadal się zdarzają, choć wskaźnik częstości ich występowania w CRH jest niższy niż średni wskaźnik dla branży materiałów budowlanych. Chcemy, aby takie zdarzenia zostały zupełnie wyeliminowane! Zarząd Spółki zwraca się więc osobiście do każdego pracownika, aby uzyskać pomoc w realizacji planu „Eliminacji Wypadków Śmiertelnych”. Naszym podstawowym i najważniejszym celem jest zapewnienie aby wszyscy pracownicy codziennie bezpiecznie kończyli swoją pracę i mogli wrócić do rodzin czekających w domach. Eliminacja Wypadków Śmiertelnych to praktyczne stosowanie 11 podstawowych zasad, które wynikły z wiedzy i doświadczenia oraz stanowią uzupełnienie inicjatyw bezpieczeństwa obecnie realizowanych w spółkach. Zarząd CRH deklaruje pełne wsparcie we wdrożeniu Planu, tak aby osiągnąć wspólny cel jakim jest eliminacja wypadków śmiertelnych w spółkach Grupy CRH. Wykonując codzienną pracę musimy przewidywać i dostrzegać otaczające nas zagrożenia oraz nigdy ich nie lekceważyć. Każdy z nas odpowiada zarówno za własne bezpieczeństwo jak i życie i zdrowie innych pracujących wokół nas osób. Szanowna Pani / Szanowny Panie, bardzo liczymy na Twoją współpracę i aktywne uczestnictwo we wdrażaniu planu Eliminacji Wypadków Śmiertelnych, abyśmy wspólnymi siłami zapewnili wszystkim zatrudnionym maksymalne bezpieczeństwo w pracy. Z poważaniem, Myles Lee Dyrektor Generalny CRH plc Albert Manifold Dyrektor ds. Operacyjnych CRH plc -3- Henry Morris Dyrektor Zarządzający CRH Europa Materiały Wymogi planu Eliminacji Wypadków Śmiertelnych 1. Ocena ryzyka o Każda spółka musi posiadać udokumentowaną Ocenę Ryzyka. Z wynikami Oceny Ryzyka należy zapoznać wszystkich pracowników. o Ocena Ryzyka musi uwzględniać czynności nierutynowe (np. prace budowlane), prace wykonawców i podwykonawców, transport zewnętrzny. Patrz zasady nr: 7, 8, 11, 12, 13, 14, 15, 16 2. Ruch pojazdów i maszyn o Dla każdej lokalizacji muszą zostać opracowane pisemne zasady regulujące ruch pojazdów i maszyn. Ocenę ryzyk należy dokonać w oparciu o natężenie i specyfikę ruchu. Zasady bezpieczeństwa powinny co najmniej uwzględniać: • Rozdział ruchu pieszych oraz pojazdów/maszyn, • Obwałowanie dróg, • Regulację ruchu pojazdów – oznakowanie, dopuszczalne prędkości itp. • Wewnętrzne wymagania CRH (w tym wyposażenie techniczne) np. kamery / sygnalizację cofania, testowanie hamulców czy zasady używania telefonów komórkowych. o Wszyscy kierowcy/operatorzy muszą być przeszkoleni oraz posiadać odpowiednie uprawnienia. Każdy z pojazdów używanych zarówno na terenie firmy jak i poza nim musi przejść codzienną kontrolę/obsługę techniczną. Kontrole maja być udokumentowane. o Pasy bezpieczeństwa muszą być używane przez wszystkich kierowców/operatorów. o Przewożony ładunek musi być odpowiednio zabezpieczony, nie można przekraczać dopuszczalnej ładowności pojazdu. Patrz zasady nr: 4, 6, 10, 13 3. Zabezpieczenie przed niepowołanym uruchomieniem (system LOTO) o Każda lokalizacja musi mieć udokumentowaną procedurę LOTO (zabezpieczenia przed niepowołanym uruchomieniem) uwzględniającą specyfikę używanych urządzeń i maszyn. o Pracownicy muszą przejść ogólne szkolenie dotyczące systemu LOTO a odpowiedni personel szkolenie szczegółowe z zakresu zabezpieczania używanych maszyn i urządzeń. o Każda lokalizacja musi regularnie prowadzić i dokumentować kontrole w zakresie działania systemu LOTO oraz systemu blokad maszyn i urządzeń. Patrz zasady nr: 1, 3, 7 4. Osłony maszyn o W każdej lokalizacji należy regularnie kontrolować stan osłon maszyn i urządzeń. Wymagane jest prowadzenie dokumentacji tych przeglądów. o Maszyny i urządzenia nie mogą być używane bez odpowiednich, skutecznych osłon. o Po wykonaniu czynności obsługowo-remontowych maszyna może być włączona do eksploatacji po wydaniu polecenia uruchomienia. Patrz zasada nr: 1, 5. Wykopy i przestrzenie zamknięte o Dla każdej lokalizacji należy opracować pisemne zasady regulujące pracę w przestrzeniach zamkniętych oraz posiadać szczegółowe regulacje dotyczące wejścia do każdej posiadanej przestrzeni zamkniętej. o Wejście do przestrzeni zamkniętej może odbywać się wyłącznie na polecenie pisemne zgodnie z zasadami obwiązujący w danej spółce. o Ściany wykopów głębszych niż 1 m muszą być właściwie zabezpieczone lub wykonane z odpowiednim pochyleniem. o Wszyscy pracownicy w danej lokalizacji muszą przejść szkolenie odnośnie zasad pracy w przestrzeniach zamkniętych -4- Patrz zasada nr: 11, 6. Prace na wysokości o Każda spółka musi dokonać oceny ryzyka prac na wysokości i opracować pisemne zasady szczegółowo odnoszące się do prac wykonywanych w danej lokalizacji. o Środki ochrony zbiorowej oraz/lub ochrony osobiste muszą być każdorazowo używane podczas prac na wysokości, odpowiednio do zagrożeń określonych w ocenie ryzyka. o Pracownicy pracujący na wysokości muszą przejść specjalistyczne szkolenia. Patrz zasada nr: 8, 7. Podnoszenie ładunków o Wszyscy operatorzy maszyn/urządzeń do podnoszenia ładunków, zarówno stacjonarnych jak i przejezdnych muszą przejść odpowiednie szkolenia i posiadać uprawnienia wszędzie tam gdzie jest to wymagane. o Obszar pracy sprzętu podnoszącego musi być w miarę możliwości tak wyznaczony aby niezwiązani z procesem pracownicy nie mieli do niego wstępu. o Należy prowadzić regularne, udokumentowane kontrole dotyczące uprawnień/badań/szkoleń obsługi, sprawności sprzętu, zawiesi itp. zgodnie z zasadami obowiązującymi w spółce. Patrz zasada nr: 14, 8. Podziemne i napowietrzne instalacje elektroenergetyczne o Przed rozpoczęciem robót ziemnych należy dokonać pisemnej oceny ryzyka uwzględniającej rozmieszczenie podziemnych instalacji elektroenergetycznych. o Praca maszyn (np. dźwigów, koparek, pomp do betonu itp.) w pobliżu napowietrznych linii energetycznych wymagana dokonania pisemnej oceny ryzyka. Patrz zasada nr: 15, 9. Środki ochrony osobistej o Każda spółka musi pisemnie opracować zasady używania środków ochrony osobistej odpowiednio do rodzaju prowadzonych prac. o Zabrania się wykonywania prac bez odpowiednich ochron osobistych tam gdzie są one wymagane. o Należy prowadzić codzienną wzrokową ocenę stosowania przez pracowników środków ochrony osobistej. Patrz zasady nr: 4, 8, 10, 13 10. Transport i składowanie materiałów pod ciśnieniem o Systemy składowania i transportu materiałów pod ciśnieniem (pyły, gazy, ciecze, materiały sypkie) należy wyposażyć w zabezpieczenia chroniące przed nadmiernym wzrostem ciśnienia. o Plany obsługowo-remontowe muszą uwzględniać regularne kontrole instalacji ciśnieniowych. Wymagane jest prowadzenie dokumentacji kontroli. Żadna instalacja ciśnieniowa nie może być używana z niesprawnym systemem zabezpieczeń. Patrz zasada nr: 16, 11. Roboty strzałowe o Każda spółka, w której wykonywane są roboty strzałowe musi mieć pisemnie opracowane zasady prowadzenia tego typu prac. o Wszyscy pracujący związani z robotami strzałowymi muszą przejść odpowiednie szkolenia odnośnie zasad ich wykonywania. o Należy prowadzić dokumentację robót strzałowych Patrz zasada nr: 5, -5- Zasada nr 1: Maszyny. Osłony oraz zabezpieczenie przed niepowołanym uruchomieniem. Wprowadzenie: Brak lub złe osłony maszyn oraz niewłaściwe zabezpieczenie przed niepowołanym uruchomieniem były przyczyną wielu wypadków – zarówno ciężkich jak i śmiertelnych (na stronie nr 7 podano opisy kilku z nich) Celem niniejszego zalecenia jest zapewnienie jednolitego podejścia do stosowania osłon/zabezpieczeń we wszystkich spółkach tak aby stosowany zabezpieczenia zapewniały najwyższe standardy. Ilustrowana publikacja zatytułowana „Osłony/zabezpieczenia maszyn stosowane w przemyśle kruszywowym” wydana przez Stowarzyszenie Producentów Kruszyw Wlk. Brytanii [“Code of Practice for the Safeguarding of machinery used in the aggregates industry” - UK Quarry Products Association] stanowi wytyczne do stosowania osłon. Tłumaczenie poradnika jest dostępne w kilku językach. W spółkach powinna również zostać wprowadzone procedury dotyczące zabezpieczania maszyn i urządzeń przed niepowołanym uruchomieniem oraz niespodziewanym uwolnieniem energii: elektrycznej, pneumatycznej, hydraulicznej lub mechanicznej. Oprócz istniejących zabezpieczeń należy wprowadzić do użycia elementy systemu LOTO (Lock Out/Tag Out – Zabezpiecz/Oznakuj) takie jak kłódki, zamki, tagi imienne itp. Trzeba także odpowiednio przeszkolić personel celem właściwego stosowania systemu. . WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): 1. Publikacja „Osłony/zabezpieczenia maszyn stosowane w przemyśle kruszywowym” powinna być stosowana jako poradnik dotyczący osłaniania odpowiednich elementów maszyn i urządzeń jak również używana przy dokonywaniu oceny ryzyka. Żadna maszyna/urządzenie nie może być używana bez odpowiednich osłon (np. stacji napinających, rolek/wałów, poruszających się elementów, innych punktów pochwycenia) 2. Należy wprowadzić odpowiednie elementy systemu LOTO jako integralny element procedury zabezpieczania maszyn/urządzeń. 3. Każda lokalizacja musi mieć udokumentowaną procedurę LOTO (zabezpieczenia przed niepowołanym uruchomieniem) uwzględniającą specyfikę używanych urządzeń i maszyn. 4. Pracownicy muszą przejść ogólne szkolenie dotyczące systemu LOTO a odpowiedni personel szkolenie szczegółowe z zakresu zabezpieczania używanych maszyn i urządzeń. 5. Po wykonaniu czynności obsługowo-remontowych maszyna może być włączona do eksploatacji po wydaniu polecenia uruchomienia. -6- Zasada nr 1 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Październik 2001 – Podilsky, Ukraina Pracownik zginął w wyniku pochwycenia przez bęben zwrotny. Przenośnik był wyłączone ale nie zabezpieczony i nagle został uruchomiony. Pracownik poniósł śmierć na miejscu. Sierpień 2006 – Podilsky, Ukraina Wykonawca wszedł do otwartej maszynowni koparki elektrycznej gdzie został pochwycony i uduszony przez linę odwiniętą z bębna. Wypadek ciężki w Grupie CRH 2005 - OKSM, Polska Operator został pochwycony przez bęben zwrotny przenośnika podczas czyszczenia urządzenia w ruchu. Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Grudzień 2007 – Podilsky, Ukraina Pracownik doznał śmiertelnych obrażeń w wyniku pochwycenia stacji napędowej przenośnika taśmowego. Przykład zabezpieczenia z użyciem systemu LOTO. Osłony muszą zapobiegać dostępowi do stref niebezpiecznych. -7- Zasada nr 2: Wykonawcy. Zatrudnianie. Karta BPW. Wprowadzenie: Wykonawcy stanowią dużą grupę pracowników, ulegających poważnym wypadkom w lokalizacjach Grupy CRH. Większość wypadków obejmuje wykonawców, niedostatecznie przeszkolonych w zakresie zagrożeń występujących w miejscu wykonywania prac. System kwalifikacji wykonawców (pod względem BHP) powinien zostać wprowadzony w każdej ze spółek. Forma kwalifikacji może przyjmować jeden z poniższych sposobów: o o o o o Sprawdzenie uprawnień, akredytacji, certyfikatów przy pracach specjalistycznych gdzie wymagane jest przedstawienie przez wykonawcę tego typu uprawnień. Formalny system zapewniający, że pomiędzy wykonawcą prac a zleceniodawcą doszło do wymiany informacji, podziału odpowiedzialności i kompetencji w zakresie bezpieczeństwa prowadzonych prac. Przykładem może być używana Karta Bezpieczeństwa Pracy Wykonawcy (Karta BPW). Ten 4-stronicowy dokument zapewnia że: • Wszyscy wykonawcy oraz podwykonawcy zostali odpowiednio przeszkoleni, zapoznani z oceną ryzyka zawodowego, posiadają aktualne badania lekarskie, kwalifikacje i uprawnienia odpowiednie do zakresu wykonywanych prac (w szczególności: prac elektroenergetycznych, prac pożarowo niebezpiecznych, prac transportowych, przemieszczania ładunków z wykorzystaniem urządzeń dźwigowych, prac na wysokości i innych uznanych w zakładzie jako szczególnie niebezpieczne); • Wszyscy wykonawcy pracujący na terenie naszych Spółek maja sprawny sprzęt, odpowiednie środki ochrony osobistej oraz dokonali oceny ryzyka prowadzonych prac; • Karta BPW wymaga również od wykonawców dostarczenia informacji o ilości zaistniałych u nich wypadków (śmiertelnych /ciężkich/zbiorowych) oraz sankcjach nakładanych przez organy nadzoru państwowego (kary finansowe, zakazy wykonywania prac) Paszporty bezpieczeństwa – system umożliwiający łatwą weryfikację przez kierownictwo zakładu czy wykonawca odbył odpowiednie szkolenie z zakresu bezpieczeństwa pracy [system stosowany w Irlandii, Wlk. Brytanii – przyp. tłum.] Każda ze spółek musi zapoznać pracowników firm zewnętrznych z zagrożeniami występującymi w miejscu wykonywania pracy. WYMAGANIA: 1. Spółki muszą posiadać formalny system zapewniający wymianę informacji/wymagań z zakresu bezpieczeństwa pomiędzy zlecającym i wykonawcą. 2. Wykonawcy muszą dostarczyć Ocenę Ryzyka prowadzonych prac oraz odpowiednie procedury/instrukcje ich wykonywania (dotyczy wszystkich realizowanych zadań). -8- Zasada nr 2 STOP WSTĘP NA TEREN KAMIENIOŁOMU TYLKO DLA WYKONAWCÓW POSIADAJĄCYCH WAŻNĄ PRZEPUSTKĘ -9- Zasada nr 3: Maszyny. Przenośniki taśmowe. Wyłączanie awaryjne. Wprowadzenie: W miejscach gdzie dostęp mają pracownicy, przenośniki taśmowe powinny być na całej długości wyposażone w linki zatrzymania awaryjnego, połączone z wyłącznikiem krańcowym zamontowanym w miejscu zalecanym przez producenta i łatwo dostępnym dla obsługi. W przypadkach, jeżeli wyłączony przenośnik może poruszać się siłą bezwładności, konieczne jest zastosowanie urządzenia hamującego, które będzie uruchamiane w chwili zatrzymania awaryjnego przenośnika. Po pociągnięciu za linkę powinno nastąpić zwarcie/rozwarcie styków sterujących i jednoczesna blokada wyłącznika. Ponowne uruchomienie przenośnika jest możliwe po ręcznym odblokowaniu wyłącznika [RESET] (przykład na zdjęciu – niebieski przełącznik). Zarówno, gdy wyłącznik jest uruchamiany przez operatora, jak i wtedy, gdy linka ulegnie zerwaniu lub jest niewystarczająco napięta, mechanizm powinien wyłączyć obwód zasilania energią. Wyłączniki możemy stosować na obu końcach linki lub na jednym końcu – używamy wtedy sprężyny napinającej zapewniającej właściwy naciąg linki. Zarządzający lokalizacją jest odpowiedzialny za regularne testowanie skuteczności działania wyłączników linkowych. Linki wyłączania awaryjnego nie są alternatywą dla stosowania osłon. WYMAGANIA: 1. Kompletność i stan techniczny linkowych wyłączników awaryjnych należy sprawdzać minimum jeden raz w miesiącu. 2. Co najmniej 4 razy w roku sprawdzamy fizycznie, pociągając za linkę prawidłowość i skuteczność działania wyłączników zatrzymania awaryjnego (sprawdzamy m.in. czy prawidłowo działa blokada wyłącznika, czy wyłączniki się nie zacinają itp.). - 10 - Zasada nr 3 Linkowy wyłącznik awaryjny z funkcją „RESET” Linka wyłączania awaryjnego obejmuje cały „obszar” przenośnika - 11 - Zasada nr 4: Transport. Podstawowe zasady bezpieczeństwa. Wprowadzenie: Wypadki związane z ruchem pojazdów i maszyn stanowią ponad 60% wszystkich wypadków śmiertelnych w przemyśle kruszyw. Dwie główne przyczyny to: przejechanie osoby przez pojazd oraz wypadki związane z wypadnięciem pojazdów z drogi z powodu braku odpowiednich wałów/nasypów zabezpieczających. o Aby poradzić sobie z tym problemem przyjęto jako minimum, że wszystkie wozidła (sztywne i przegubowe) oraz ładowarki w uzupełnieniu do dźwiękowej sygnalizacji cofania powinny zostać wyposażone w kamery cofania. Dotyczy to zarówno pojazdów własnych jak i wykonawców pracujących w naszych lokalizacjach. Ponadto wszystkie pojazdy ( w tym pojazdy używane przy pracach drogowych jak np. walce) muszą być wyposażone w pasy bezpieczeństwa. o Ponadto w celu zmniejszenia ryzyka wymagane jest stosowanie odzieży o podwyższonej widzialności (najlepiej kombinezonów patrz zdjęcie na str. 13). o Krawędzie dróg transportowych powinny być zabezpieczone odpowiednim obwałowaniem (patrz schemat na następnej stronie). Praca na składowiskach / zwałowiskach powinna uwzględniać wytyczne Best Practice CRH Europa Materiały. o Hamulce pojazdów powinny być regularnie sprawdzane. Wymaganiem jest testowanie hamulców minimum dwa razy w roku. WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): Spółki, które nie zastosowały jeszcze powyższych środków powinny: 1. Zainstalować kamery cofania w ładowarkach i samochodach technologicznych. Zamontować pasy bezpieczeństwa we wszystkich pojazdach. 2. Upewnić się, że obwałowania/zabezpieczenia krawędzi dróg są odpowiednie aby zapobiec wypadnięciu pojazdu. Składowiska / zwałowiska wykonywać zgodnie z wytycznymi Best Practice Grupy CRH. 3. Wdrożyć zasady zobowiązujące pracowników i wykonawców do używania odzieży o podwyższonej widzialności. 4. Wprowadzić regularne testowanie hamulców (minimum dwa razy w roku). 5. Dla każdej lokalizacji muszą zostać opracowane pisemne zasady regulujące ruch pojazdów i maszyn. Ocenę ryzyk należy dokonać w oparciu o natężenie i specyfikę ruchu. Zasady bezpieczeństwa powinny co najmniej uwzględniać: • Rozdział ruchu pieszych oraz pojazdów/maszyn, • Obwałowanie dróg, • Regulację ruchu pojazdów – oznakowanie, dopuszczalne prędkości itp. • Wewnętrzne wymagania CRH (w tym wyposażenie techniczne) np. kamery / sygnalizację cofania, testowanie hamulców czy zasady używania telefonów komórkowych. 6. Wszyscy kierowcy/operatorzy muszą być przeszkoleni oraz posiadać odpowiednie uprawnienia. Każdy z pojazdów używanych zarówno na terenie firmy jak i poza nim musi przejść codzienną kontrolę/obsługę techniczną. Kontrole takie maja być udokumentowane. 7. Pasy bezpieczeństwa muszą być używane przez wszystkich kierowców/operatorów. 8. Przewożony ładunek musi być odpowiednio zabezpieczony, nie można przekraczać dopuszczalnej ładowności pojazdu. - 12 - Zasada nr 4 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Wypadek śmiertelny w Grupie CRH 2004 – Jura, Szwajcaria Kierownik zakładu doznał śmiertelnych obrażeń w wyniku przejechania przez pojazd cofający z wagi pomostowej. 1998 - Oldcastle Materials, USA Brygadzista został przejechany przez cofającą wywrotkę. Kamera cofania Zasady wykonania obwałowań Obwałowanie drogi Ubrania o podwyższonej widzialności Pracownik w zwykłej odzieży jest niewidoczny - 13 - Zasada nr 5: Kamieniołomy. Wiercenie i odstrzały. Wprowadzenie: W spółkach Grupy odnotowano szereg zdarzeń związanych z wyrzuceniem w powietrze odłamków skalnych powstających przy kruszeniu warstw złoża poprzez detonację ładunków wybuchowych. Każdy z tych wypadków stwarzał poważne zagrożenia i mógł skończyć się odniesieniem śmiertelnych obrażeń nie tylko przez pracowników czy wykonawców prac lecz również przez osoby postronne. W celu wyeliminowania zagrożeń powodowanych tego typu zdarzeniami należy przy prowadzeniu prac związanych z wierceniami i odstrzałem przestrzegać poniższych zaleceń: Wiercenie o Każdy maszynista wiertnicy musi ukończyć kurs szkoleniowy omawiający m.in.: zagrożenia związane z obecnością wtrąceń w złożu (np. gliny), obsunięciem się ściany, wykonywaniem otworów pod kątem itp. Ponadto powinien znać podstawowe zasady odnośnie wykonywania strzelania ze szczególnym uwzględnieniem przyczyn powstawania odłamków skalnych. o Stan techniczny każdej wiertnicy wraz z zasilającą ją sprężarką musi być sprawdzany przynajmniej raz w roku. o Na złączach przewodów wysokiego ciśnienia sprężarek i zasilanych przez nie maszyn należy zamontować zatrzaski zabezpieczające, zwłaszcza tam gdzie usterka mogłaby spowodować zagrożenie operatora lub innych osób. Strzelanie o Wszyscy pracownicy wykonujący prace związane z posługiwaniem się bądź detonowaniem ładunków wybuchowych muszą przejść specjalistyczne szkolenia odpowiednio do zajmowanego stanowiska. o Każdy odstrzał winien być udokumentowany, dokumentacja taka powinna co najmniej zawierać następujące: ilość zużytych środków strzałowych, rozmieszczenie ładunków (odstępy między nimi) oraz ich liczbę, głębokość otworów oraz kąt ich nachylenia. o Dla każdego rodzaju strzelania należy określić strefę rozrzutu kamienia. Wielkość tej strefy należy udokumentować w formie pisemnej. WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): 1. Spółki muszą zapewnić wszystkim pracownikom związanym z wierceniem i odstrzałami odbycie odpowiednich szkoleń. Podstawowe parametry dotyczące wiercenia i strzelania muszą być rejestrowane w formie pisemnej. 2. Każda spółka, w której wykonywane są roboty strzałowe musi mieć pisemnie opracowane i wdrożone zasady prowadzenia tego typu prac. 3. Należy prowadzić dokumentację robót strzałowych. - 14 - Zasada nr 5 Wypadek w Grupie CRH Zdarzenie Potencjalnie Wypadkowe 2007 – Ameryka Materiały, USA 2001 – Roadstone, Irlandia Odłamki skalne wyrzucone w powietrze w wyniku odstrzału przeleciały około 100 metrów i spadając na biegnącą w pobliżu drogę publiczną uderzyły w szkolny autobus oraz inny pojazd raniąc 4 osoby ( w tym troje dzieci w autobusie). W czasie strzelania odłamki skalne przeleciały ok. 300m. Uderzyły i uszkodziły maszyny znajdujące się w kamieniołomie oraz spowodowały zniszczenia w pobliskim zakładzie przemysłowym. - 15 - Zasada nr 6: Organizacja pracy. Bezpieczne korzystanie z telefonów komórkowych. Wprowadzenie: Wypadki z udziałem pojazdów i maszyn stanowią największą część poważnych wypadków w naszej branży. Dodatkowym ryzykiem jakie pojawiło się w ciągu ostatnich lat jest korzystanie z telefonów komórkowych przez kierowców / operatorów tych urządzeń oraz pracowników poruszających się w rejonie ruchu pojazdów. Spółki powinny wprowadzić zasady regulujące używanie telefonów komórkowych w zakładzie – patrz przykład opracowany przez Grupę Best Practice BHP CRH Europa Materiały. Polityka każdej firmy musi zawierać: o o o Zobowiązanie, że wszystkie służbowe pojazdy i telefony będą wyposażone w zestaw głośnomówiący, zestaw słuchawkowy lub system Bluetooth. Wymóg, że korzystanie z telefonów komórkowych w miejscu pracy jest ograniczone do minimum. Jasno określony zakaz korzystania z telefonów komórkowych w pobliżu poruszających się maszyn lub w innych obszarach podwyższonego ryzyka. WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): 1. Bazując na wytycznych Best Practice sformułować i wprowadzić zasady dotyczącej bezpiecznego użytkowania telefonów komórkowych. 2. Poinformować wszystkich pracowników i wykonawców o stosownych regulacjach obowiązujących w tym obszarze. TAK NIE - 16 - Zasada nr 6 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH 2004 – Jura, Szwajcaria Kierownik zakładu rozmawiając przez telefon nie zauważył pojazdu cofającego z wagi pomostowej i został przejechany. BEZPIECZNE KORZYSTANIE Z TELEFONÓW KOMÓRKOWYCH PRZYKŁADOWA POLITYKA KIEROWCY POJAZDÓW NA DROGACH PUBLICZNYCH Zgodnie z ustawą Prawo o Ruchu Drogowym, korzystanie z telefonu trzymanego w ręku w czasie prowadzenia pojazdu stanowi wykroczenie. Wymagane jest zatem posiadanie zestawu głośnomówiącego lub słuchawkowego np. systemu Bluetooth. o o o MIEJSCA PRACY - DO KIEROWNIKÓW OBIEKTU / NADZORU / KADRY WYKONAWCÓW Korzystanie z telefonów komórkowych do prywatnych rozmów lub wysyłania prywatnych wiadomości powinno być ograniczone do przerw w pracy. Pracownicy, którzy muszą wykonać / odebrać pilną rozmowę telefoniczną muszą mieć zapewnioną taką możliwość – zasady określa kierownik lokalizacji. Operatorzy maszyn i osoby pracujące w ich pobliżu powinny unikać korzystania z telefonów komórkowych. ZAKAZ • • • • • • • • ZAKAZ odbierania telefonu podczas prowadzenia procesu / sterowania maszyną / kierowania pojazdem. ZAKAZ odbierania telefonu podczas komunikowania się z innymi osobami na terenie poprzez radio np.: hakowy / sygnalista / operatorzy dźwigów. ZAKAZ korzystania z telefonu podczas wchodzenia po drabinie lub innej podobnej strukturze. ZAKAZ korzystania z telefonu komórkowego lub innego elektrycznego sprzętu w pobliżu pojemników z benzyną lub innych substancji łatwopalnych. ZAKAZ korzystania z telefonu komórkowego przy wykopach w pobliżu rurociągów gazowych. ZAKAZ korzystania z telefonów komórkowych w miejscach gdzie przepisy obowiązujące na terenie kategorycznie tego zabraniają. ZAKAZ korzystania z telefonów komórkowych podczas przechodzenia przez ulice/drogi zakładowe. ZAKAZ korzystania z telefonów komórkowych w pobliżu miejsc gdzie prowadzone są prace strzałowe. NALEŻY • • • • • Nosić telefon komórkowy podczas pracy w odległym miejscu czy w pojedynkę. Nosić telefon komórkowy jeśli obawiasz się o swoje bezpieczeństwo w drodze do i z pracy. Upewnić się, że masz dostępną, szybką i efektywną komunikację w razie niebezpieczeństwa. Upewnić się, że przed odebraniem telefonu znajdujesz się w bezpiecznym miejscu. Pamiętać, że telefony komórkowe mogą spowodować zapłon paliwa i oparów. - 17 - Zasada nr 7: Maszyny. Kontrola systemów zabezpieczeń. Wprowadzenie: W grupie CRH miały miejsce poważne wypadki, spowodowane obejściem blokad zabezpieczających przez personel obsługujący / naprawiający maszyny i urządzenia. Spółki muszą regularnie kontrolować skuteczność działania blokad i innych urządzeń zabezpieczających celem wyeliminowania możliwości ich ominięcia. Gdy przeprowadzane kontrole ujawnią, że blokady maszyn są omijane, należy bezwzględnie zidentyfikować powód takiego obejścia. W większości przypadków, służby remontowe tłumaczą obejście blokad koniecznością oceny pracy maszyny po przeprowadzeniu jej konserwacji lub remontu. Pracownicy obsługujący maszyny omijają blokady motywując to działanie potrzebą bliższej obserwacji procesu np.: oceny jakości kolejnej partii materiału lub skrócenia czasu wykonania prac porządkowych. Możliwość ominięcia systemu blokad powinna być uwzględniona w ocenie ryzyka. Przykładowymi rozwiązaniami zabezpieczającymi są: o System jednego klucza, o Osłony blokujące WYMAGANIA: 1. Wszystkie systemy blokujące powinny być sprawdzane co najmniej raz w miesiącu. Kierujący lokalizacją jest odpowiedzialny za przeprowadzenie kontroli. 2. W miejscach, gdzie systemy blokujące są omijane należy zidentyfikować powody takich działań i uwzględnić je w ocenie ryzyka. 3. W przypadku, gdy problem będzie się powtarzał należy rozważyć zastosowanie nowocześniejszych (trudniejszych do obejścia) systemów zabezpieczających. - 18 - Zasada nr 7 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Styczeń 2001 – Duch Brick – Zakład Joosten Kessel Maj 2000 – Struyk Vervo Group 20-letni pracownik zginął w wyniku wejścia w obszar pracy maszyn który powinien być zabezpieczony blokadą (blokada była ominięta). - 19 - Monter zostal zmiażdżony przez przemieszczającą się paletę podczas przeprowadzania naprawy linii produkcyjnej. Zasada nr 8: Organizacja pracy. Prace na wysokości. Wprowadzenie: Upadki z wysokości stanowią jedną z największych przyczyn wypadków śmiertelnych w Grupie CRH. Niniejsze zalecenia koncentruje się na poniższych obszarach ograniczania ryzyka dla tego zagrożenia: o o o o Wykorzystanie podczas prac przejezdnych podnośników roboczych/osobowych. Urządzenia tego typu mogą być wynajęte lub stanowić własność firmy jeśli rodzaj, częstotliwość oraz ryzyko wykonywanych zadań tego wymagają. Instalacja krat zabezpieczających przed wpadnięciem na zasobnikach, koszach zasypowych itp. urządzeniach gdzie istnieje ryzyko wpadnięcia człowieka. Użycie siatek zabezpieczających przed skutkami upadku podczas prowadzenia prac budowlanych/remontowych/inwestycyjnych. Instalacja siatek powinna być przeprowadzona przez wykwalifikowanego wykonawcę. W wypadku pracowników pracujących na ścianie wyrobiska, wykonujących prace związane z wierceniem i odstrzałami należy minimalizować ryzyko ich upadku poprzez zastosowanie systemu barier zabezpieczających (patrz fotografia na str. 21) W sytuacjach, kiedy pracownik musi wyjść poza barierki zabezpieczające, powinien być chroniony poprzez szelki i linę bezpieczeństwa. Ocena i minimalizacja ryzyka prac na wysokości musi uwzględniać stosowanie wszystkich opisanych powyżej rozwiązań. WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): 1. Ryzyko upadku z wysokości można zminimalizować poprzez stałe użycie podnośników osobowych podczas wykonywania prac. Osoby obsługujące urządzenia muszą być przeszkolone w zakresie obsługi i posiadać odpowiednie uprawnienia jeśli są one wymagane. 2. Otwory które stwarzają zagrożenie wpadnięciem muszą być zabezpieczone kratą. 3. Należy stosować siatki zabezpieczające podczas prowadzenia prac na wysokości. 4. Podczas pracy przy krawędzi ściany pracownicy jak i wykonawcy powinni stosować system zabezpieczeń opisany powyżej tj. liny/siatki rozciągnięte pomiędzy słupkami. 5. Każda spółka musi dokonać oceny ryzyka prac na wysokości i opracować pisemne zasady szczegółowo odnoszące się do prac wykonywanych w danej lokalizacji. 6. Środki ochrony zbiorowej oraz/lub ochrony osobiste muszą być każdorazowo używane podczas prac na wysokości, odpowiednio do zagrożeń określonych w ocenie ryzyka. 7. Pracownicy pracujący na wysokości muszą przejść specjalistyczne szkolenia. - 20 - Zasada nr 8 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Maj 2006 – Oldcastle Group, USA Pracownik spadł z betonowej kolumny podczas dokręcenia śrub fundamentowych słupów. 2008 – Biała Cerkiew, Ukraina Pracownik wykonawcy spadł z podczas schodzenia. Technologia montażu zakładała użycie zwyżki (podnośnika osobowego) lecz nie zastosowano jej w czasie pracy. Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Przykład zabezpieczenia osób pracujących w kamieniołomie przed upadkiem krawędzi ściany. (ZPW Trzuskawica). Wrzesień 2005 – OKSM, Polska Pracownik wpadł do niezabezpieczonego kosza załadowczego i udusił się przysypany znajdującą się materiałem (pospółką). - 21 - Zasada nr 9: Zakupy. Aspekty bezpieczeństwa. Wprowadzenie: Dużo wypadków ma miejsce podczas budowy/przebudowy zakładów. Aby zminimalizować ich liczbę przygotowane zostało opracowanie dotyczące zakupów maszyn i urządzeń, uwzględniające również aspekty prowadzenia inwestycji (bezpieczeństwa na placu budowy). Dokument odnosi się do zagadnień właściwego projektowania i doboru maszyny. Wiemy, iż w wielu przypadkach na zaistnienie niebezpiecznego zdarzenia miały wpływ: o o o Braki bezpiecznego dostępu w celu wykonywania czynności konserwacyjno obsługowych, co zazwyczaj prowadziło do upadków z wysokości; Braki skutecznych osłon elementów ruchomych; Ograniczanie pola widzenia kierowcy/operatora pojazdów i maszyn ciężkich. Przed zakupem maszyn i urządzeń należy szczegółowo rozważyć wszystkie aspekty bezpieczeństwa. Aby pomóc w osiągnięciu tego celu Grupa CRH opracowała minimalne wewnętrzne wymagania dotyczące zakupów. Wskazówki zostały opracowane w maju 2007 i przetłumaczone na język polski, rosyjski, portugalski, niemiecki, hiszpański, turecki, francuski, hebrajski, holenderski i fiński tak aby zapewnić jednolite standardy dla wszystkich maszyn kupowanych w Grupie. WYMAGANIA: 1. Wytyczne CRH dotyczące aspektów bezpieczeństwa przy zakupach powinny zostać dostarczone osobom odpowiedzialnym za nabywanie maszyn, urządzeń i instalacji w spółkach. 2. Przy zakupie jakichkolwiek maszyn/urządzeń należy odnosić się do wytycznych bezpieczeństwa. Pracownicy służb BHP są również dostępni celem udzielenie wskazówek. 3. Rozdział 19 – „Wytycznych ds. zakupów” odnosi się do zasad bezpieczeństwa w procesie budowy. Wskazówki tam zawarte muszą być wraz z oceną ryzyka uwzględnione podczas planowania budowy/przebudowy czy montażu nowych maszyn. - 22 - Zasada nr 9 Wytyczne dotyczące wymagań bezpieczeństwa przy zakupach maszyn i urządzeń - 23 - Zasada nr 10: Transport. Zatrudnianie przewoźników. Wprowadzenie: Kierowcy ciężarówek stanowią znaczną część osób poruszających się po terenie firmy oraz po drogach publicznych, działając na nasze zlecenie. Dotyczy to zarówno transportu własnego jak i zewnętrznego. Celem zapewnienia bezpieczeństwa niezbędne jest: o Upewnienie się, że wszyscy przewoźnicy odbyli formalne szkolenia BHP odpowiednie do rodzaju wykonywanego transportu (np. dowóz i wyładunek masy bitumicznej w sąsiedztwie napowietrznych linii elektrycznych, wyładunek wywrotki lub naczepy z kruszywem / urobkiem, transport i pompowanie betonu ) o Sprawdzenie czy kierowcy posiadają odpowiednią kategorię prawa jazdy oraz inne wymagane zaświadczenia oraz czy pojazdy mają ważne badania techniczne i są ubezpieczone. Potwierdzenie zgodności zestawianymi wymaganiami może przyjmować poniższe formy: o SAFEPASS (Irlandia) o EPIC Haulier Training - –(Wielka Brytania i Irlandia Północna) o Tyoturvallisuuskortti (Finlandia) o Formalne szkolenie wewnętrzne dla kierowców WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): 1. Wszyscy kierowcy ciężarówek poruszający się po drogach publicznych oraz wewnątrzzakładowych pracujący w imieniu lub na zlecenie CRH muszą przejść formalne szkolenie z zakresu bezpieczeństwa pracy. 2. W szkoleniu należy uwzględnić specyfikę danego rodzaju transportu np. prace pod napowietrznymi liniami elektrycznymi, transport paliw, transport i rozładunek pneumatyczny materiałów sypkich, kruszywa czy betonu itp. 3. Spółki muszą w sposób systemowy sprawdzać kwalifikacje, uprawnienia, stan techniczny oraz ubezpieczenia (pojazd + OC) zatrudnianych przewoźników. 4. Wszyscy kierowcy/operatorzy muszą być przeszkoleni oraz posiadać odpowiednie uprawnienia. Każdy z pojazdów używanych zarówno na terenie firmy jak i poza nim musi przejść codzienną kontrolę/obsługę techniczną. Kontrole takie maja być udokumentowane. 5. Pasy bezpieczeństwa muszą być używane przez wszystkich kierowców/operatorów. 6. Przewożony ładunek musi być odpowiednio zabezpieczony, nie można przekraczać dopuszczalnej ładowności pojazdu. 7. Przewoźnicy muszą używać odzieży o podwyższonej widzialności. - 24 - Zasada nr 10 - 25 - Zasada nr 11: Organizacja pracy. Praca w przestrzeniach zamkniętych. Wprowadzenie: W Polsce prace w przestrzeniach zamkniętych należą do grupy prac szczególnie niebezpiecznych. Każdorazowe wejście do przestrzeni zamkniętej musi być poprzedzone wykonaniem oceny ryzyka. Uzgodniono, że jeśli chodzi o działania Grupy Europa Materiały w tym obszarze należy uwzględnić dwa kluczowe aspekty: I. Zdefiniować co uważamy za przestrzeń zamkniętą uwzględnianą w dalszych rozważaniach dotyczących eliminacji zagrożeń. II. Ocenić ryzyko prowadzonych prac pamiętając o: o Odpowiednich procedurach pracy o Wykorzystaniu systemów zabezpieczających przed • Przysypaniem / zasypaniem, • Pożarem / eksplozją, • Uduszeniem, • Toksycznymi gazami, o Odpowiednim planowaniu prac (środkach technicznych i organizacyjnych); o Zakazie pracy w pojedynkę. WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): 1. Dokonać przeglądu prowadzonych prac pod kątem zabezpieczenia pracowników przed ryzykiem związanym z pracą przestrzeniach zamkniętych, 2. Dla każdej lokalizacji należy opracować pisemne zasady regulujące pracę w przestrzeniach zamkniętych oraz posiadać szczegółowe regulacje dotyczące wejścia do każdej posiadanej przestrzeni zamkniętej. 3. Wejście do przestrzeni zamkniętej może odbywać się wyłącznie na polecenie pisemne zgodnie z zasadami obwiązujący w danej spółce. 4. Ściany wykopów głębszych niż 1 m muszą być właściwie zabezpieczone lub wykonane z odpowiednim pochyleniem. 5. Wszyscy pracownicy w danej lokalizacji muszą przejść szkolenie odnośnie zasad pracy w przestrzeniach zamkniętych. - 26 - Zasada nr 11 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Sierpień 2007 – Secil, Liban Marzec 2009 – Bosta-Beton, Polska Ofiara próbowała usunąć nawisy w silosie zmielonej mączki surowcowej. Jako pomost roboczy zastosowała prowizoryczną kładkę wykonaną z pojedynczej deski. Podczas usuwania nawisów, nastąpiło oderwania się dużej ilości materiału, który strącił poszkodowanego z kładki i przysypał go powodując uduszenie. Pracownik zginął w niezabezpieczonym wykopie ziemnym. Część wykopu oberwała się i spadła, uderzając pracownika, co spowodowało jego śmierć. Wykonywanie wymurówki w piecu cementowym - 27 - Zasada nr 12: Organizacja pracy. Stanowiska jednoosobowe. Wprowadzenie: Praca w pojedynkę jest niedozwolona przy wykonywaniu prac niebezpiecznych takich jak np: prace na wysokości, prace elektroenergetyczne, prace w przestrzeniach zamkniętych, prace pożarowo niebezpieczne oraz takie, które charakteryzują się wysokim poziomem ryzyka (np. prace wiertnicze, wymiana opon w ciężkim sprzęcie, prace na kruszarce itp.) na podstawie wcześniej przeprowadzonej oceny ryzyka. Pracodawca musi określić prace, które muszą być wykonywane co najmniej w dwie osoby (wymóg asekuracji).* Rozpatrując aspekty bezpieczeństwa w tym obszarze należy również uwzględnić pracowników wykonujących prace w miejscach odległych od reszty personelu (nie chodzi tylko o prace jednoosobowe). Wszystkie powyższe prace muszą zostać poddane ocenie ryzyka: Przy przeprowadzaniu oceny należy uwzględnić poniższe kryteria: o o o Pracownicy powinni legitymować się odpowiednim stanem zdrowia potwierdzonym aktualnymi badaniami lekarskimi; Zapewnić właściwą komunikację – wyposażenie pracowników w skuteczne środki łączności np.: radiotelefony, telefony komórkowy; Przeszkolić pracowników w zakresie wykonywanych prac i wydać szczegółowe instrukcje stanowiskowe (np. zasady komunikacji między pracownikami obchodowymi) WYMAGANIA: 1. Spółki powinny określić wszystkie prace wykonywane jednoosobowo oraz prowadzone w miejscach odległych. 2. Sporządzić wykaz prac, które muszą być wykonywane co najmniej przez dwie osoby. 3. Ocenić ryzyko zawodowe oraz zasady obowiązujące na powyższych stanowiskach. * - UWAGA: Od 2009-01-18 nie obowiązuje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby. - 28 - Zasada nr 12 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Sierpień 2005 – Roadstone Provinces, Irlandia Wykonawca został pochwycony prze dolną rolkę przenośnika taśmowego. Samotnie wykonywał czynności konserwacyjne i następnie uruchomił przesiewacz w celu sprawdzenia poprawności wykonania obsługi. - 29 - Zasada nr 13: Transport. Wymagania dotyczące wózków widłowych. Wprowadzenie: W ciągu ostatnich lat w Grupie CRH miało miejsce kilka śmiertelnych i poważnych wypadków z udziałem wózków widłowych. Przykładowo w roku ubiegłym w tego typu wypadkach zginęło dwóch pracowników. Niniejsze zalecenie nakłada na firmy obowiązek uwzględnienia kilku podstawowych aspektów dotyczących oceniania ryzyka prac w z użyciem wózków widłowych. Aby zmniejszyć zagrożenia związane z pracą wózków należy: o Zapewnić dobrą widoczność operatorowi wózka (nie dokonywać samodzielnie modyfikacji związanych np. ze zwiększaniem wysokości kubła załadunkowego, wypełnianiem drzwi bocznych materiałami o małej przejrzystości (plexi, folia, płótno).. Standardem CRH jest wyposażenie w pasy bezpieczeństwa, sygnalizację cofania (świetlną i dźwiękową), lampę błyskową (koguta), ROPS i FOPS – gdzie wymagane. Ocenę spełnienia powyższych wymagań należy przeprowadzić indywidualnie dla każdego wózka. o Wprowadzić ubrania o podwyższonej widzialności dla osób przebywających w strefie pracy wózków. o Operatorzy wózków widłowych oraz serwis muszą posiadać stosowne uprawnienia. WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): 1. Dokonać oceny ryzyka pracy wózków widłowych z uwzględnieniem powyższych kryteriów. 2. Dla każdej lokalizacji muszą zostać opracowane pisemne zasady regulujące ruch pojazdów i maszyn. Ocenę ryzyk należy dokonać w oparciu o natężenie i specyfikę ruchu. Zasady bezpieczeństwa powinny co najmniej uwzględniać: • Rozdział ruchu pieszych oraz pojazdów/maszyn, • Obwałowanie dróg, • Regulację ruchu pojazdów – oznakowanie, dopuszczalne prędkości itp. • Wewnętrzne wymagania CRH (w tym wyposażenie techniczne) np. kamery / sygnalizację cofania, testowanie hamulców czy zasady używania telefonów komórkowych. 3. Wszyscy kierowcy/operatorzy muszą być przeszkoleni oraz posiadać odpowiednie uprawnienia. Każdy z pojazdów używanych zarówno na terenie firmy jak i poza nim musi przejść codzienną kontrolę/obsługę techniczną. Kontrole takie maja być udokumentowane. 4. Pasy bezpieczeństwa muszą być używane przez wszystkich kierowców/operatorów. 5. Przewożony ładunek musi być odpowiednio zabezpieczony, nie można przekraczać dopuszczalnej ładowności pojazdu. - 30 - Zasada 13 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Maj 2009: Civil Networks Benelux, Belgia 2002 : B-Complex (obecnie Polbruk), Polska Pracownik idąc w kierunku drzwi, został przejechany przez cofający wózek widłowy. Kierowca wózka widłowego zginął po tym jak w wózek uderzyła poruszająca się ciężarówka. Pracownik nie miał zapiętych pasów i zginął wyniku wypadnięcia z kabiny przygniecenia wózkiem. Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Wrzesień 2004: Secil Qutao Cement, Portugalia Pracownik wykonawcy został przejechany przez wózek widłowy. Do wypadku przyczyniły się: ograniczona widoczność, braki w oświetleniu, nieużywanie odzieży odblaskowej. Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Czerwiec 2007: Stradal, Francja Pracownica zginęła w wyniku przejechania przez cofający wózek widłowy. Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Marzec 2006: Allied Building Products, USA Pracownik odniósł śmiertelne obrażenia w wyniku zgniecenia między widłami wózka i stosem płyt ściennych. - 31 - Zasada nr 14: Transport. Podnoszenie ładunków / praca dźwigów. Wprowadzenie: W Grupie CRH miały miejsce wypadki śmiertelne, które wydarzyły się podczas prac związanych z podnoszeniem ładunków oraz pracą różnego rodzaju dźwigów. Przed użyciem urządzeń dźwignicowych każda firma musi dokonać oceny ryzyka, która uwzględniałaby aspekty bezpiecznego użytkowania tego rodzaju sprzętu. WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): 1. Spółki muszą przeprowadzić ocenę ryzyka dla operacji podnoszenia ładunków / przemieszczenia materiałów z użyciem urządzeń dźwignicowych uwzględniając co najmniej: • sposób sygnalizacji, sygnalista, nadzór; • metodę weryfikacji czy wykonawca posiada sprzęt spełniający wszystkie wymagania prawne, a obsługujący go personel posiada wymagane kwalifikacje i uprawnienia; • wyznaczenie granic strefy zagrożenia, jej oznakowanie i uniemożliwienie przebywania tam osób postronnych; • właściwy dobór sprzętu do wykonywanego zadania, m.in. odpowiednią nośność dźwigu, jego możliwości manewrowe oraz pracy na danym rodzaju podłoża, 2. Wszyscy operatorzy maszyn/urządzeń do podnoszenia ładunków, zarówno stacjonarnych jak i przejezdnych muszą przejść odpowiednie szkolenia i posiadać uprawnienia wszędzie tam gdzie jest to wymagane. 3. Obszar pracy sprzętu podnoszącego musi być w miarę możliwości tak wyznaczony aby niezwiązani z procesem pracownicy nie mieli do niego wstępu. 4. Należy prowadzić regularne, udokumentowane kontrole dotyczące uprawnień/badań/szkoleń obsługi, sprawności sprzętu, zawiesi itp. zgodnie z zasadami obowiązującymi w spółce. - 32 - Zasada nr 14 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH 2005 - Podilsky Cement, Ukraina Wykonawca spadł z pomostu pod piecami podczas jego podnoszenia w czasie rozbiórki. Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Październik 2006 – Oldcastle Materiale; Podczas podnoszenia kruszarki pracownik nadzoru został zgnieciony pomiędzy podnoszonym ładunkiem a stalową konstrukcją wsporczą. - 33 - Zasada nr 15: Organizacja pracy. Praca w pobliżu linii elektroenergetycznych oraz instalacji podziemnych. Wprowadzenie: Prace wykonywane w pobliżu linii elektroenergetycznych niosą ze sobą ryzyko kontaktu maszyn i urządzeń z przewodami pod napięciem i w konsekwencji porażeniem prądem. W Grupie CRH wiele takich zdarzeń miało miejsce, a kilka zakończyło się śmiercią pracowników/wykonawców. Zasada odnosząca się do pracy w pobliżu linii / przejazdu pod nimi wymaga dokonania oceny ryzyka dla kontaktu używanych maszyn / pojazdów z przewodami pod napięciem. Teren zakładu / plac budowy Jeżeli napowietrzne linie elektroenergetyczne przebiegają przez teren zakładu pracy bądź placu budowy, to w takim wypadku należy podjąć wszelkie wysiłki zmierzające do tego, by przy współpracy z dostawcą energii elektrycznej zastąpić je kablami podziemnymi. Jeżeli nie możemy zrealizować tego typu rozwiązania to należy zastosować skuteczne systemy ochronne np. bariery / bramki uniemożliwiające przejazd pojazdu pod linią z uniesioną skrzynią ładunkową (patrz zdjęcie na stronie 35). Roboty drogowe Spółki wykonujące roboty drogowe obowiązane są opracować i wdrożyć system oceny ryzyka uwzględniający obecność napowietrznych linii elektroenergetycznych na każdym odcinku wykonywania prac. Oceny dokonujemy każdorazowo przed rozpoczęciem robót. Należy również opracować procedurę bezpiecznych metod pracy, która powinna być stosowana w wypadku stwierdzenia obecności linii elektroenergetycznych. Transport zewnętrzny Zgodnie z zasadą nr 10 kierowcy wszystkich pojazdów poruszających się po drogach publicznych i wykonujących swą pracę na zlecenie przedsiębiorstwa Grupy CRH zobowiązani są przejść formalne szkolenie BHP, w ramach którego omówiona zostanie problematyka zagrożeń związanych z napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi oraz metody eliminacji / zmniejszania ryzyka. WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych): 1. Dokonać przeglądu procedur odnośnie oceny ryzyka prac wykonywanych w pobliżu napowietrznych linii elektroenergetycznych. 2. Uwzględnić co najmniej: warunki lokalne panujące w zakładzie, na placu budowy czy w miejscu wykonywania robót drogowych; użyte środki ochrony / zabezpieczeń; szkolenie personelu (ze szczególnym uwzględnieniem operatorów / kierowców). 3. Przed rozpoczęciem robót ziemnych należy dokonać pisemnej oceny ryzyka uwzględniającej rozmieszczenie podziemnych instalacji elektroenergetycznych. 4. Praca maszyn (np. dźwigów, koparek, pomp do betonu itp.) w pobliżu napowietrznych linii energetycznych wymagana dokonania pisemnej oceny ryzyka. - 34 - Zasada nr 15 Wypadek śmiertelny w Grupie CRH Luty 2006 – Northstone, Irlandia Płn. Wykonawca został śmiertelnie porażony prądem, gdy ciężarówka podająca masę bitumiczną do rozściełacza dotknęła napowietrznych przewodów elektrycznych. - 35 - Zasada nr 16: Silosy. Zagrożenia związane z nadciśnieniem podczas rozładunku. Wprowadzenie: W Grupie CRH miały miejsce zdarzenia, gdzie nadciśnienie w silosach spowodowało wyrwanie filtrów zamontowanych na górnej powierzchni silosów i odrzucenie ich nawet na kilkanaście metrów od instalacji. Główną przyczyną tych zdarzeń było zanieczyszczenie filtrów i/lub niesprawne zawory bezpieczeństwa oraz brak lub zamontowanie zaworów o nieodpowiednich parametrach technicznych. W celu zminimalizowania zagrożeń związanych z nadciśnieniem w silosach podczas rozładunku materiałów sypkich Grupa CRH zaleca stosowanie rozwiązań BCA - British Cement Association [Brytyjskie Stowarzyszenie Cementu – przyp. tłum] zawartych w opracowaniu pt „Wytyczne dotyczące zapobieganiu występowania nadciśnienia w silosach podczas dostaw materiałów sypkich w Przemyśle Cementowym, Betonowym i Wydobywczym” Bazując na powyższej publikacji, należy podjąć następujące działania: o o o o Zabezpieczyć filtr przez przymocowanie łańcuchami do stabilnych elementów konstrukcji (patrz zdjęcie na stronie 37). Prace konserwacyjno kontrolne przeprowadzać co najmniej raz na sześć miesięcy; sprawdzać wtedy stan techniczny elementów układu filtrującego, zaworu bezpieczeństwa, zaworu odcinającego ciśnienie oraz innych elementów. Prace takie powinny być ujęte w rocznym planie BHP. Wkłady filtra należy wymieniać zgodnie z zaleceniami producenta lecz nie rzadziej niż raz na dwa lata. Upustowe zawory bezpieczeństwa typu „ciężarowego” powinny być wymienione na zawory typu „sprężynowego”. Dodatkowo na rurze transportującej materiał sypki do silosu należy zainstalować zawór odcinający ciśnienie podczas rozładunku, gdy silos jest pełny (patrz zdjęcia na stronie 37) WYMAGANIA (uwzględniające „Plan Eliminacji Wypadków Śmiertelnych) *: 1. Przeprowadzić przegląd wszystkich silosów, czy zostały wyposażone w odpowiednie systemy zabezpieczeń przed zagrożeniem związanym z nadciśnienia podczas rozładunku zgodnie z zaleceniami CRH. 2. Określić zasady bezpiecznego rozładunku materiałów sypkich do silosów w lokalizacjach należących do Grupy CRH. 3. Systemy składowania i transportu materiałów pod ciśnieniem (pyły, gazy, ciecze, materiały sypkie) należy wyposażyć w zabezpieczenia chroniące przed nadmiernym wzrostem ciśnienia. 4. Plany obsługowo-remontowe muszą uwzględniać regularne kontrole instalacji ciśnieniowych z uwzględnieniem wymagań podanych powyżej. Obowiązkowe jest prowadzenie dokumentacji kontroli. Żadna instalacja ciśnieniowa nie może być używana z niesprawnym systemem zabezpieczeń. * UWAGA - cementownie stosują wymagania odpowiednio do zainstalowanego zamaszynowienia. - 36 - Zasada nr 16 ZPW w Grupie CRH Przykłady stosowanych zaworów styczeń 2009 – Roadstone, Irlandia Podczas rozładunku cementosamochodu filtr silosu został oderwany i spadł w okolicach drogi dojazdowej. Zabezpieczenie łańcuchem - 37 - Notatki: - 38 -