PRZEBIEG ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć dla uczniów gimnazjum
Autor: Danuta Maciejowska-Mias
2006-03-09
Dlaczego klimat się zmienia?
WSTĘP
Pogoda i klimat to zagadnienia bardzo z sobą związane. Procesy, które mają wpływ na pogodę i
klimat zachodzą w troposferze, jest to część atmosfery przylegająca do powierzchni Ziemi.
Atmosfera ziemska jak parasol chroni naszą planetę przed szkodliwym promieniowaniem z
kosmosu i umożliwia życie na Ziemi. Na zróżnicowanie klimatu wpływa szereg czynników, które
określa się jako czynniki klimatotwórcze, zalicza się do nich miedzy innymi:
• położenie geograficzne,
• rzeźbę terenu,
• odległość od mórz,
• szatę roślinną,
• działalność człowieka.
CELE
Po zajęciach uczeń potrafi:
• wyjaśnić czym jest klimat,
• wskazać związek między klimatem a pogodą,
• ocenić rolę atmosfery w kształtowaniu klimatu,
• wymienić gazy cieplarniane,
• wyjaśnić, na czym polega efekt cieplarniany,
• wskazać następstwa ocieplenia klimatu na Ziemi,
• ocenić swój wpływ na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych.
METODY I TECHNIKI
•
•
•
•
•
praca z Internetem
pogadanka,
ćwiczenia,
mapa mentalna,
praca z tekstem
MATERIAŁY POMOCNICZE
•
•
•
•
•
materiały ze stron internetowych serwisu www.biomasa.org/edukacja,
materiały z „Ilustrowanej encyklopedii szkolnej – ekologia i ochrona środowiska”,
karty pracy ucznia,
instrukcje do ćwiczeń,
duże arkusze papieru, pisaki, papier kolorowy
PRZEBIEG ZAJĘĆ
1. Proponuję zacząć zajęcia od krótkiego wprowadzenia, w którym zwraca się uwagę na
pojawiające się ekstremalne zjawiska pogodowe takie jak:
• fale upałów,
• powodzie,
• huragany,
• susze,
• sztormy.
Scenariusz przygotowany w ramach projektu Fundacji Partnerstwo dla Środowiska
współfinansowanego przez NFOŚiGW.
www.biomasa.org/edukacja
1
Scenariusz zajęć dla uczniów gimnazjum
Autor: Danuta Maciejowska-Mias
2006-03-09
Wprowadzenie powinno być zakończone wnioskiem wskazującym na to, że przyczyną
anomalii pogodowych są zmiany klimatyczne.
2. W dalszej części zajęć uczniowie dokonują porównania między pogodą a klimatem. W tym
celu analizują tekst na stronach serwisu www.biomasa.org/edukacja/zmianyklimatyczne, a
pozyskane informacje porządkują w tabeli.
Karta pracy ucznia znajduje się w Załączniku nr 1.
Z analizy informacji zawartych w tabeli uczniowie powinni wyprowadzić wniosek dotyczący
tego, czym jest pogoda, a czym jest klimat.
3. Następnie proponuję przeprowadzenie z uczniami pogadanki, w której powinno się zwrócić
uwagę na:
•
zmiany klimatyczne zachodzące na przestrzeni dziejów,
•
przyspieszenie zmian klimatycznych w XX wieku,
•
wpływ człowieka na zmiany klimatyczne.
Konsekwencją pogadanki jest zwrócenie uwagi uczniów na zmiany zachodzące w atmosferze
pod wpływem działalności człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem „efektu
cieplarnianego”.
4. W dalszej części uczniowie w czteroosobowych grupach wykonują plakat przedstawiający
istotę „efektu cieplarnianego”.
Uczniowie pracują według instrukcji znajdującej się w Załączniku nr 2.
5. Po wykonaniu zadania uczniowie prezentują swoje prace. Prace powinny być prawidłowo
wyeksponowane i skomentowane, komentarz powinien uwzględnić:
•
źródła gazów cieplarnianych,
•
wpływ gazów cieplarnianych na zmiany w atmosferze,
•
skutki „ efektu cieplarnianego”.
6. Przeprowadzone zajęcia możemy podsumować tworząc „mapę mentalną”, gdzie punktem
wyjścia będzie „efekt cieplarniany”. Wskazane jest, aby mapę tworzył nauczyciel wspólnie z
uczniami.
7. Proponuję zakończyć zajęcia zadaniem pracy domowej.
„Czy uczeń szkoły gimnazjalnej może mieć wpływ na zmniejszenie ilości gazów
cieplarnianych? Uzasadnij odpowiedź.”
BIBLIOGRAFIA
•
•
•
Costa – Pau R. – Ekologia i ochrona środowiska – ilustrowana encyklopedia szkolna.
Wydawnictwo Edukacyjne RES POLONA, Łódź 1997
Roth G. D. – Pogoda i klimat. Prószyński i S – ka , Warszawa 1998
Woś A. – Meteorologia dla geografów. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996
Scenariusz przygotowany w ramach projektu Fundacji Partnerstwo dla Środowiska
współfinansowanego przez NFOŚiGW.
www.biomasa.org/edukacja
2
Scenariusz zajęć dla uczniów gimnazjum
Autor: Danuta Maciejowska-Mias
2006-03-09
ZAŁĄCZNIKI
Załącznik nr 1 – Karta pracy ucznia
Proszę porównać określenia „pogoda” i „klimat” w oparciu o tekst zamieszczony na stronach
internetowych serwisu edukacyjnego www.biomasa.org/edukacja/zmianyklimatyczne.
Różnice proszę zapisać w tabeli. Pod tabelą proszę zapisać wniosek wynikający z porównania.
KLIMAT
POGODA
Wniosek:
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
Załącznik nr 2 – Instrukcja do wykonania plakatu
W oparciu o tekst zamieszczony w „Encyklopedii szkolnej – ekologia i ochrona środowiska” oraz
w oparciu o tekst zamieszczony na stronach internetowych serwisu edukacyjnego
www.biomasa.org/edukacja proszę opracować plakat, uwzględniający istotę „ efektu
cieplarnianego”.
Plakat powinien uwzględniać:
•
źródła gazów cieplarnianych,
•
wpływ gazów cieplarnianych na zmiany w atmosferze,
•
skutki „ efektu cieplarnianego”.
Scenariusz przygotowany w ramach projektu Fundacji Partnerstwo dla Środowiska
współfinansowanego przez NFOŚiGW.
www.biomasa.org/edukacja
3