Sytuacja w rolnictwie po wstąpieniu do Unii Europejskiej.

Sytuacja
w rolnictwie po wstąpieniu do Unii Europe jskiej.
I.
Programy pomocowe dla rolników.
Z chwilą wstąpienia Polski do Unii Europejskiej dla gospodarstw rolnych
oraz obszarów wiejskich zostały uruchomione dwa duże programy:
1.
Sektorowy Program Operacyjny
„Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego oraz
Rozwój Obszarów Wiejskich
2004 – 2006.”
W ramach tego programu występują następujące działania:
-
Inwestycje w gospodarstwach rolnych: budowa, modernizacja
budynków, zakup maszyn, zwierząt hodowlanych – pomoc do 50%
kosztów kwalifikowanych.
-
Ułatwienie startu młodym rolnikom – celem jest ułatwienie
założenia lub przejęcia gospodarstwa rolnikowi w wieku do 40 roku
życia – premia do 100. 000 złotych.
-
Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu
zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł
dochodów – działanie to dotyczy głównie agroturystyki,
-
Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z
rolnictwem – cel tego działania to budowa i modernizacja
indywidualnego zaopatrzenia gospodarstwa w wodę, lokalnych
systemów kanalizacyjnych.
Środki finansowe na wsparcie dwóch pierwszych działań zostały w
całości wyczerpane i wnioski są już nie przyjmowane.
1. Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004 – 2006 r.
Plan ten obejmuje działania:
-
renty strukturalne – dla rolników, którzy ukończyli 55 lat i
zrezygnują z prowadzenia działalności rolniczej.
-
wsparcie
dla
gospodarstw
niskotowarowych
–
rolnik
odpowiadający definicji gospodarstwa niskotowarowego, może
otrzymywać przez okres 5 lat premię pod warunkiem osiągnięcia
wyznaczonych celów dla gospodarstwa – program wyczerpany.
-
zalesianie gruntów rolnych o niskiej przydatności dla rolnictwa.
-
wsparcie
dostosowań
gospodarstwa
do
standartów
Unii
Europejskiej – działanie obejmuje poprawę w dziedzinie ochrony
środowiska,
dobrostanu
zwierząt,
takich
jak
budowa płyt
obornikowych, zbiorników na gnojówkę – program wyczerpany.
-
wsparcie dla grup producentów rolnych.
-
działania, które nie obejmuję gminy Krotoszyn: obszary o
niekorzystnych warunkach gospodarowania oraz program
rolno – środowiskowy.
Po
doświadczeniach
związanych
z
przedakcesyjnym
programem
SAPARD, rozeznanie rolników o możliwościach korzystania z nowych
programów należy uznać za dobre. Fundusze przeznaczone na inwestycje
w gospodarstwach, dostosowanie gospodarstw oraz na wsparcie
gospodarstw niskotowarowych zastały wyczerpane w ciągu kilku tygodni.
II.
Dopłaty bezpośrednie.
Szczegóły dotyczące dopłat bezpośrednich przedstawia Biuro Powiatowe
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W celu ułatwienia
2
sporządzania wniosków przez rolników w Urzędzie Miejskim przy
współdziałaniu z Powiatowym Urzędem Pracy i Biurem Powiatowym
AR i MR zatrudniono w okresie od 01. 04. 2004r, do 31.08 2004r,
4 osoby, które udzielały pomocy przy sporządzaniu wniosków.
W bieżącym roku takiej pomocy udzielają dwie osoby w Biurze
Powiatowym Wielkopolskiej Izby Rolniczej.
Do pomocy włączeni zostali pracownicy Wielkopolskiego Ośrodka
Doradztwa Rolniczego.
III.
Kwoty mleczne.
Do 30. 04. 2004 r. rolnicy – producenci mleka musieli złożyć wnioski o
przyznanie tzw. Kwot mlecznych.
Podstawą naliczenia wielkości kwoty była wielkość sprzedaży w okresie
referencyjnym od 01. 04. 2003 r. – 31. 03. 2004 r.
Dla gospodarstw ubiegających się o przyznanie kwoty w Urzędzie
Miejskim wydano 580 zaświadczeń o prowadzeniu gospodarstw –
producentów mleka.
IV.
Dyrektywa azotanowa.
Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu
wydał w dniu 26. 04. 2004 r. Rozporządzenie (ogłoszone w Dzienniku
Urzędowym Wojewody Wielkopolskiego Dz. Urz. Nr 61 z dnia 05. 05.
2004 r.) wprowadzające w życie „Pogram działań mających na celu
ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru szczególnie
narażonego obejmującego zlewnię rzeki Orli”.
Pomiar stężenia azotanów w rzece Orla i Żydowskim Potoku wykazał
znaczne przekroczenie wartości granicznej 50 mg NO3/dcm3.
3
Stan ten spowodowany jest intensywną gospodarką rolną, wysokim
nawożeniem
nawozami mineralnymi oraz dużą obsadą zwierząt
gospodarskich.
Na terenie Gminy Krotoszyn obszar szczególnie wrażliwy obejmuje wsie:
Benice, Bożacin, Brzoza, Dzierżanów, Lutogniew, Nowy Folwark,
Osusz – Salnia, Raciborów, Romanów, Unisław, Ustków, Wielowieś,
Wronów, Wróżewy.
Poziom nawożenia nawozami organicznymi w tych wsiach nie będzie
mógł przekraczać 170 kg czystego azotu na 1ha, tj. 40 ton
obornika / ha.
W okresie zimowym przeprowadzono w tych wsiach szkolenia i
sporządzono rejestr gospodarstw, w których prowadzone będą książk i
nawozowe i regularnie prowadzone przez stacje chemiczną badania gleb.
Rejestr obejmuje 182 gospodarstwa, które spełniają przynajmniej jeden z
warunków: powierzchnia powyżej 15 ha, lub powyżej 15 sztuk DJP
(dużych jednostek przeliczeniowych, przykładowo: 1 krowa – 1 DJP,
maciora – 0,3 DJP) w gospodarstwie.
V.
Ceny wybranych artykułów i produktów rolnych.
Powszechna była opinia, że po wstąpieniu do Unii Europejskiej nastąpi
istotny wzrost cen produktów rolnych jak i środków do produkcji rolnej.
Na podstawie prowadzonego rejestru cen przez zespół ds. obszarów
wiejskich i rolnictwa porównanie cen w miesiącu IV 2004 r w stosunku
do cen w miesiącu IV 2005 r przedstawia się następująco:
4
NAZWA
LP. PRODUKTÓW
J.M
IV 2004
V 2005
1.
żyto
zł/q
60,00
30,00
2.
pszenica
zł/q
76,00
40,00
3.
mieszanka zbożowa
zł/q
70,00
36,00
4.
jęczmień
zł/q
75,00
38,00
5.
Ziemniaki jadalne
zł/kg
0,60
0,50
6.
Żywiec wieprzowy
zł/kg
3,91
3,36
7.
Żywiec wołowy(buhaje)
zł/kg
3,30
4,70
8.
Prosięta
zł/szt
82,00
165,00
9.
Mleko kl. Ekstra
zł/L
0,92
0,92
10.
Pasze: mieszanka L(dla loch)
zł/q
94,20
90,30
11.
Mieszanka PT2(dla tuczników)
zł/q
87,85
85,00
12.
Mieszanka B(dla bydła)
zł/q
77,50
74,00
13.
Koncentrat 10% dla tuczników
zł/q
180,10
158,70
14.
Nawozy mineralne: mocznik
zł/q
88,80
97,00
15.
Saletra amonowa
zł/q
76,70
76,50
16.
Saletrzak
zł/q
76,20
70,00
17.
Polifoska 8 : 24 : 24
zł/q
98,30
99,50
18.
Superfosfat granulowany ( 19%) zł/g
56,00
50,80
19.
Sól potasowa (60%)
zł/q
71,10
84,00
20.
Olej napędowy
zł/l
2,69-2,93
3,32-3,46
Niskie ceny zbóż spowodowane są bardzo dobrymi zbiorami w 2004 r., po
słabych zbiorach spowodowanych suszą wiosną 2003 r. i zmienionemu
systemowi skupu interwencyjnego zbóż.
5
Niski poziom cen zbóż ma wpływ na polepszenie opłacalności chowu
trzody chlewnej, o czym świadczy też wysoka cena na prosięta.
Sytuacja ta może spowodować zwiększenie hodowli trzody chlewnej,
który może być przyczyną spadku cen żywca.
Ustabilizowana jest hodowla bydła. Spowodowana jest to uregulowaniem
poziomu produkcji mleka oraz dobrymi cenami na żywiec wołowy.
VI.
Wnioski.
1. Rok 2004 był dobry dla rolnictwa niezależnie od faktu wstąpienia do
Unii Europejskiej, złożyły się na to dobre urodzaje produkcji roślinnej
oraz wzrost cen żywca wieprzowego.
2. Na pewno pozytywnym czynnikiem jest system dopłat bezpośrednich
do produkcji rolnej.
3. Z programów pomocowych korzystać mogą głównie gospodarstwa
większe charakteryzujące się wysoką produkcją.
4. Pozytywnym zjawiskiem jest szybkie przystosowywanie się
gospodarstw do nowych wymogów, najlepszym przykładem jest
jakość produkcji mleka – ponad 90% dostaw jest w najwyższej klasie.
5. Po roku przynależności do Unii Europejskiej trudno jednoznacznie
określić trwałość korzyści z niej wynikających.
Krotoszyn, dnia 06. 05. 2005 r.
Załączniki:
1.Informacja - Biura Powiatowego AR i MR.
2.Informacja - Powiatowego Lekarza Weterynarii.
3.Informacja - Zespołu Doradztwa ODR.
4.Informacja - Zakłady Mięsne Krotoszyn.
6