Hempton, MR, Dewey, JF, 1983

Transkrypt

LECTURE 2015
PLANETA ZIEMIA
BUDOWA WNĘTRZA ZIEMI
MINERAŁY, SKAŁY
POWIERZCHNIA ZIEMI
SEDYMENTACJA
STRATYGRAFIA
MAGMATYZM
METAMORFIZM
TEKTONIKA
GEODYNAMIKA
GEOZAGROŻENIA
LECTURE 2015
ETD
SEDYMENTACJA
erozja
transport
depozycja
postdepozycja
diageneza
LECTURE 2015
ETD
SEDYMENTACJA
erozja
struktury
erozyjne
(korozyjne)
transport
struktury
erozyjno-depozycyjne
(transportowe)
depozycja
struktury
depozycyjne
i
podepozycyjne
LECTURE 2015
PODEPOZYCYJNE STRUKTURY DEFORMACYJNE
- gęstościowe
- konwekcyjne
- obciążeniowe
- odwodnieniowe
- ucieczkowe
- z wysychania
- redepozycyjne
- osuwiska
- spływy
- koluwia
LECTURE 2015
przyczyny, początek…
proces fizyczny, chemiczny…
czas, koniec…
skutki…
produkty procesu
LECTURE 2015
proces przyrodniczy…
koniec…
zjawisko…
LECTURE 2015
blok skalny
obryw
blok ześlizgowy, olistolit
ześlizg
koluwium osuwiskowe
osuwisko
rumosz skalny, debryt
spływ rumoszu
turbidyt, konturyt
spływ zawiesiny
LECTURE 2015
obryw
bloki skalne
LECTURE 2015
obryw
obryw
LECTURE 2015
obryw
obryw
LECTURE 2015
obryw
obryw
bloki skalne
LECTURE 2015
obryw
bloki skalne
LECTURE 2015
Obryw Paseo Del Mar, Kalifornia 27 12 2011
obryw
bloki skalne
Donna Littlejohn
LECTURE 2015
ześlizg
bloki ześlizgowe, olistolity
LECTURE 2015
ześlizg
osuwisko
koluwium osuwiskowe
bloki ześlizgowe, olistolity
LECTURE 2015
Osuwisko La Conchita, Kalifornia 1995 & 2005
osuwisko
koluwium osuwiskowe
LECTURE 2015
skarpa
osuwisko
koluwium osuwiskowe
LECTURE 2015
skarpa
osuwisko
koluwium osuwiskowe
koluwium
osuwiskowe
LECTURE 2015
koluwium
osuwiskowe
LECTURE 2015
koluwium
osuwiskowe
LECTURE 2015
Osuwisko Bellevue, Kentucky 15 12 2011)
skarpa
koluwium
osuwiskowe
LECTURE 2015
- gęstościowe
- konwekcyjne
- obciążeniowe
- odwodnieniowe
- ucieczkowe
- z wysychania
- redepozycyjne
- osuwiska
- spływy
- koluwia
LECTURE 2015
transport masowy: klasyfikacja
LECTURE 2015
transport masowy: klasyfikacja
LECTURE 2015
- gęstościowe
- konwekcyjne
- obciążeniowe
- odwodnieniowe
- ucieczkowe
- z wysychania
- redepozycyjne
- osuwiska
- spływy
- koluwia
LECTURE 2015
transport masowy: koluwia i struktury deformacyjne
KOLUWIUM OSUWISKOWE
EROZYJNY STROP KOLUWIUM OSUWISKOWEGO (KONTAKT SPAWANY)
wg Dżułyński 1963
wg Książkiewicz 1958
LECTURE 2015
LECTURE 2015
POWSTAWANIE PŁATÓW DEFORMACYJNYCH
wg Książkiewicz 1958
LECTURE 2015
LECTURE 2015
spękania komplementarne
przegubów fałdów
osuwiskowych
LECTURE 2015
transport masowy: spływy rumoszowe, debryty
LECTURE 2015
LECTURE 2015
LECTURE 2015
LECTURE 2015
LECTURE 2015
LECTURE 2015
LECTURE 2015
TRZĘSIENIA ZIEMI I ICH SKUTKI
trzęsienie ziemi
zemětřesení
землетрясение
earthquake
seisme,
tremblement de terre
Erdbeben
Terremoto
地震 dì zhèn
LECTURE 2015
TRZĘSIENIA ZIEMI I ICH SKUTKI
Trzęsienie ziemi - gwałtowne rozładowanie
naprężeń powstałych w skorupie ziemskiej w
czasie ruchów fragmentów litosfery. Z miejsca
uwolnienia tych naprężeń (hipocentrum –
ogniska trzęsienia ziemi) rozchodzą się fale
sejsmiczne. Punkt na powierzchni Ziemi położony
nad ogniskiem (epicentrum) to miejsce, gdzie
fale docierają najwcześniej i gdzie straty są
największe. Siła wstrząsów maleje w miarę
oddalania się od epicentrum.
epicentrum
LECTURE 2015
TRZĘSIENIA ZIEMI
tektoniczne (ok. 90%)
wulkaniczne (ok. 7%)
zapadowe (ok. 2%)
antropogeniczne (ok. 1%)
płytkie – powyżej 70 km (ok. 85%)
średnie – 70-350 km (ok. 12%)
głębokie – poniżej 350 km (ok. 3%)
LECTURE 2015
ORIENTACJA POWIERZCHNI USKOKOWYCH
A ORIENTACJA GŁÓWNYCH OSI NAPRĘŻEŃ
uskoki normalne (przekrój)
uskoki odwrócone (przekrój)
uskoki przesuwcze (plan)
naprężenie
LECTURE 2015
MODEL CYKLU WSTRZĄSOWEGO
(DLA USKOKU PRZESUWCZEGO)
międzywstrząsowa akumulacja
naprężeń
przemieszczenie
poziome
wstrząsowa akumulacja
naprężeń
powierzchnia
uskoku
2D-naprężenie
ścinające
model przemieszczenia (przekrój)
przemieszczenie
du
LECTURE 2015
MODELE PRZEWIDUJĄCE TRZĘSIENIA ZIEMI
model
czasowy
model
przemieszczeniowy
łączne
przemieszczenie
wstrząsowe
naprężenie
model
okresowy
przewidywany
czas
nieznane
przemieszczenie
przewidywany
czas
przewidywane
przemieszczenie
nieznany czas
przewidywane przemieszczenie
LECTURE 2015
ZESTAWIENIE 358214 WYDARZEŃ SEJSMICZNYCH
NA ŚWIECIE W OKRESIE OD 1963 DO 1998 ROKU
(LOWMAN & MONTGOMERY, 1998)
LECTURE 2015
Albert Einstein
(1879-1955)
Nie wszystko co się liczy jest policzalne,
i nie wszystko co policzalne się liczy…
Not everything that counts can be counted,
and not everything that can be counted counts…
LECTURE 2015
12-STOPNIOWA SKALA MERCALLEGO EMS-98
Opis intensywności zjawiska
I
Odczuwalne tylko przez przyrządy.
II Odczuwalne przez nieliczne osoby na wyższych
piętrach budynków lub w szczególnie dogodnych
sytuacjach.
III Wyczuwalne wew. budynków. Kołysanie
przedmiotów wiszących, drżenie jak od
przejeżdżających samochodów.
IV Drżenie jak od przejeżdżających ciężarówek.
Dzwonienie talerzy i szklanek. Możliwe spękania
przy ramach okiennych.
V Wyczuwalne wew. budynków. Można określić
kierunek drgań. Budzi śpiących. Ciecze falują, małe
przedmioty przesuwają się. Wahadła zmieniają
sposób wahania lub zatrzymują się.
VI Wyraźnie odczuwalne, ludzie przestraszeni.
Spadają przedmioty zawieszone. Meble
przesuwają się. Możliwe pęknięcie tynku. Drżenie
cienkich gałęzi drzew.
VII Zakłócenia równowagi. Wyczuwalne w jadących
samochodach. Zawalenie słabych kominów, odpadanie
tynku. Na stojącej wodzie pojawiają się fale i zmętnienie.
VIII Zakłóca prowadzenie pojazdów. Uszkodzenia ścian,
zwłaszcza z cegły. Słabe budynki mogą ulec uszkodzeniu.
Zniszczenie kominów, odpadanie fragmentów budynków.
Złamanie gałęzi drzew.
IX Panika. Słabe budynki murowane ulegają zniszczeniu,
inne uszkodzeniu. Uszkodzenie rurociągów, zbiorników
wodnych. Przesunięcia w miękkim gruncie, niewielkie
szczeliny.
X Większość murowanych budowli -zniszczona, duża
część drewnianych także, inne-uszkodzone. Uszkodzenie
zapór wodnych, obsunięcia ziemi. Woda ze zbiorników
wylewa się. Szyny kolejowe wyginają się.
XI Szyny kolejowe mocno pogięte. Instalacje podziemne
zniszczone.
XII Całkowite zniszczenie. Przesunięcia dużych mas
skalnych, Przedmioty wyrzucane w powietrze, zaburzenia
poczucia linii horyzontu.
LECTURE 2015
I
sytuacjach.
IX Panika. słabe budynki murowane ulegają zniszczeniu,
szczeliny.
zniszczone.
skalnych, przedmioty wyrzucane w powietrze, zaburzenia
LECTURE 2015
I
sytuacjach.
IX Panika. słabe budynki murowane ulegają zniszczeniu,
szczeliny.
zniszczone.
skalnych, przedmioty wyrzucane w powietrze, zaburzenia
LECTURE 2015
CZĘSTOTLIWOŚĆ (PRAWDOPODOBIEŃSTWO)
I KATEGORYZACJA WYDARZEŃ SEJSMICZNYCH
ZGODNIE Z 12-STOPNIOWĄ SKALĄ MERCALLEGO-SIEBERGA EMS-98
99,0 %
I - III
„zwyczajne”
„nadzwyczajne”
„katastrofalne”
„kataklizmowe”
IV - VI
VII - XI
XII
skala oddziaływania
0,9 %
0,09 % 0,009 %
LECTURE 2015
12-STOPNIOWA SKALA MERCALLEGO
IV Drżenie jak od
przejeżdżających
ciężarówek. Dzwonienie
talerzy i szklanek. Możliwe
spękania przy ramach
okiennych.
V Wyczuwalne wew.
budynków. Można określić
kierunek drgań. Budzi
śpiących. Ciecze falują, małe
przedmioty przesuwają się.
Wahadła zmieniają sposób
wahania lub zatrzymują się.
VI Wyraźnie odczuwalne,
ludzie przestraszeni.
Spadają przedmioty
zawieszone. Meble
przesuwają się. Możliwe
pęknięcie tynku. Drżenie
VII Zakłócenia równowagi.
Wyczuwalne w jadących
samochodach. Zawalenie
słabych kominów,
odpadanie tynku. Na
stojącej wodzie pojawiają
się fale i zmętnienie.
EMS-98 IV - VII
LECTURE 2015
IV Drżenie jak od
przejeżdżających
ciężarówek. Dzwonienie
talerzy i szklanek. Możliwe
spękania przy ramach
okiennych.
V Wyczuwalne wew.
budynków. Można określić
kierunek drgań. Budzi
śpiących. Ciecze falują,
małe przedmioty
przesuwają się. Wahadła
zmieniają sposób wahania
lub zatrzymują się.
VI Wyraźnie odczuwalne,
ludzie przestraszeni.
Spadają przedmioty
zawieszone. Meble
przesuwają się. Możliwe
pęknięcie tynku. Drżenie
VII Zakłócenia
równowagi. Wyczuwalne w
jadących samochodach.
Zawalenie słabych
kominów, odpadanie
tynku. Na stojącej wodzie
pojawiają się fale i
zmętnienie.
EMS-98 IV - VII
LECTURE 2015
IX Panika. Słabe budynki
murowane ulegają
zniszczeniu, inne
uszkodzeniu. Uszkodzenie
rurociągów, zbiorników
wodnych. Przesunięcia w
miękkim gruncie,
niewielkie szczeliny.
EMS-98 IX - XI
X Większość
murowanych budowli
ulega zniszczeniu, duża
część drewnianych także,
inne-uszkodzone.
Uszkodzenie zapór
wodnych, obsunięcia
ziemi. Woda ze
zbiorników wylewa się.
Szyny kolejowe wyginają
się.
XI Szyny kolejowe
mocno pogięte. Instalacje
podziemne zniszczone.
Santa Rosa Kalifornia, 1906 (Beanland et al 2004).
LECTURE 2015
murowane ulegają
zniszczeniu, inne
miękkim gruncie,
EMS-98 IX - XI
Uskok Edgecumbe ,
trzęsienie ziemi 1987. 7-km
długości szczelina z 2
metrowym zrzutem
(Beanland et al 1989).
X Większość
murowanych budowli
inne-uszkodzone.
Uszkodzenie zapór
ziemi. Woda ze
się.
Fot. DL Homer: CN 10115/37
XI Szyny kolejowe
Tajwan, trzęsienie ziemi w 1999 r. (wg.
Bilham, Ting-To Yu, 2000)
LECTURE 2015
EMS-98 IX - XI
murowane ulegają
zniszczeniu, inne
miękkim gruncie,
X Większość
murowanych budowli
inne-uszkodzone.
Uszkodzenie zapór
ziemi. Woda ze
się.
XI Szyny kolejowe
Tajwan, trzęsienie ziemi 1999. Zniszczona bieżnia boiska sportowego (Angelier et al 2003).
LECTURE 2015
HISTORYCZNE TRZĘSIENIA ZIEMI 998 – 2005 POLSKA
LW – W. Laska
KF – F. Kreutz
WP – P. Wiejacz
MK – K. Maciejak
MKR – K.R. Mazurski
PJ – J. Pagaczewski
MS – S. Michalkiewicz
ED – E. Dathe
GCL – G.C. Laube
998 (????) PJ, 1000 (????) LW, 1000 (Sudety, ?) PJ, 1011 (Kowary, ?) PJ, 1014 (Sudety, ?) PJ
1016 (????) LW, 1034 (????) LW, 1040 (Sudety, ?) PJ, 1170 (????) LW, 1092 (Sudety, ?) PJ
1170 (Sudety, ?) PJ, 1196 (????) LW, 1200 (Pieniny, ?) JD, 1201 (Sudety, ?) LW PJ, 1258 (????) LW
1258 (Sudety, ?) PJ, 1259 (Kraków, 4,8) LW, 1259 (Sudety, ?) PJ, 1303 (????) LW, 1328 (????) LW
1348 (????) LW, 1356 (Sudety, ?) PJ, 1358 (Sudety, ?) LW PJ, 1372 (Wrocław, ?) PJ, 1384 (Wrocław, ?) PJ
1442 (????) LW, 1443 (Wrocław, 6,0) LW PJ, 1483 (Brzeg, ?) PJ, 1496 (Nysa, ?) PJ, 1517 (????) LW
1528 (Sudety, ?) PJ, 1562 (Kłodzko, ?) PJ, 1572 (Toruń,?) LW, 1578 (????) LW, 1589 (Złotoryja, ?) MK
1590 (Kamienna Góra, ?) LW SM, 1591 (Sudety, ?) PJ, 1594 (Złotoryja, ?) PJ MK, 1596 (????) LW
1598 (Bardo, ?) LW MK, 1601 (????) LW, 1605 (????) LW, 1606 (????) LW, 1619 (????) LW
1620 (Kłodzko, ?) LW MKR, 1637 (????) LW, 1662 (Tatry, 6) WP, 1666 (????) LW, 1670 (????) LW
1671 (????) LW, 1675 (????) LW, 1677 (Złotoryja, ?) MK, 1680 (Warszawa,4,9) LW, 1690 (????) LW
1690 (Wrocław, ?) PJ, 1701 (????) LW, 1711 (????) LW, 1716 (????) LW, 1717 (????) LW
1717 (Jelenia Góra, ?) PJ, 1731 (????) LW, 1738 (????) LW, 1751 (Sudety, ?) PJ MK, 1768 (Sudety, ?) PJ
1774 (Racibórz, 5,0) LW, 1774 (Sudety, ?) PJ, 1775 (Sudety, ?) PJ, 1778 (Legnica, ?) PJ
1785 (Barania Góra, 6,0) LW WP, 1785 (Sudety, ?) PJ, 1786 (Cieszyn, 6,0) LW WP, 1786 (Sudety, ?) PJ
1789 (Sudety, ?) PJ, 1790 (Wrocław, ?) PJ, 1793 (????) LW, 1799 (Sudety, ?) PJ, 1802 (????) LW
1803 (????) LW, 1821 (????) LW, 1822 (????) LW, 1824 (Sudety, ?) MW, 1823 (Głubczyce, ?) PJ
1827 (Jodłów, ?), 1829 (Karkonosze, ?) PJ, 1829 (????) LW, 1834 (????) LW, 1834 (Sudety, ?) PJ
1835 (????) LW, 1837 (Sudety, ?) PJ MW, 1838 (????) LW, 1840 (Pieniny, 5,0) WP, 1841 (????) LW
1842 (????) LW, 1852 (????) LW, 1855 (????) LW, 1857 (????) LW, 1858 (????) LW, 1858 (Sudety, ?) PJ
1859 (Strzelin, ?), 1868 (Sudety, ?) LW MW, 1871 (????) LW, 1872 (Sudety, ?) PJ MW
1875 (Hrubieszów, 3,7, 1875 (Lwów, ?) KF, 1876 (Wrocław, ?) PJ, 1877 (Sudety, ?) PJ
1877 (????) LW WP, 1883 (Trutnow, ?) GCL MW, 1895 (Strzelin, 4,8) ED PJ WP, 1889 (Sudety, ?) ED
1895 (Bolesławiec, ?) PJ, 1901 (Pieniny, 4,5), 1901 (Wałbrzych, ?) PJ MKR, 1903 (Karkonosze, ?) PJ
1908 (Gołdapia, ?), 1908 (Sudety, ?) PJ, 1909 (Sudety, ?) PJ, 1909 (Pomorze, 4,0) WP
1926 (Piotrków Tr., ?) WP, 1931 (Sudety, ?) PJ, 1932 (Kielce, 4) WP, 1934 (Sudety, ?) PJ
1935 (Cz. Dunajec, 4,3), 1992 (Krynica, 4,2) WP, 1993 (Krynica, 4,6) WP, 2004 (Nowy Targ, 4,4)
2005 (Rydułtowy, 3,5) WP, 2007 (Katowice, 4,0) WP, 2008 (Słupsk, 5,3) WP
LECTURE 2015
SEJSMITY
- trochę historii
- definicje i przykłady
- przykłady z Sudetów
dotyczy pojęć:
sejsmit (Seilacher 1969)
sejsmoturbidyt (Mutti et al., 1984)
megaturbidyt (Seguret, Labaume 1984)
tsunamit (Cita 1984)
homogenit (Hieke 1984)
LECTURE 2015
EMS-98 IX – XI, SEJSMITY „ARCHEOLOGICZNE”
murowane ulegają
zniszczeniu, inne
miękkim gruncie,
X Większość
murowanych budowli
inne-uszkodzone.
Uszkodzenie zapór
ziemi. Woda ze
się.
XI Szyny kolejowe
Marco et al., 2003
LECTURE 2015
EMS-98 IX – XI, SEJSMITY „ARCHEOLOGICZNE”
IX Panika. Słabe
budynki murowane
ulegają zniszczeniu, inne
uszkodzeniu.
Uszkodzenie rurociągów,
zbiorników wodnych.
Przesunięcia w miękkim
gruncie, niewielkie
szczeliny.
X Większość
murowanych budowli
inne-uszkodzone.
Uszkodzenie zapór
ziemi. Woda ze
się.
XI Szyny kolejowe
mocno pogięte.
Instalacje podziemne
zniszczone.
Zniszczone w 3 wieku domostwo rzymskie ze śladami zniszczeń sejsmicznych
w podłożu z okresu między 2581 a 2197, Egna
LECTURE 2015
1755 Lizbona, Portugalia, 8,5-9,0
jako pierwszy powiązał trzęsienia ziemi ze sprężystymi
drganiami ośrodka skalnego;
wyznaczył epicentrum Wielkiego Trzęsienia Ziemi w Lizbonie.
W 1783 jako pierwszy postulował istnienie „czarnych dziur” w
przestrzeni.
Conjectures Concerning the Cause and Observations upon the
Phaenomena of Earthquakes, Philosophical Transactions (1760)
1760
John Michell (1724 –1793)
Brytyjski geolog i astronom, który
jest uznawany za jednego z ojców
sejsmologii. W 1760 został
wybrany członka Towarzystwa
Królewskiego w Londynie. Michell
podał przypuszczalne przyczyny
trzęsienia ziemi w Lizbonie.
Według niego przyczyna znajduje
się pod Oceanem Atlantyckim i jest
to rozgrzana, pod ciśnieniem para
wodna, która powstała przy
zetknięciu się wód oceanicznych z
„podziemnymi ogniami”.
LECTURE 2015
drganiami ośrodka skalnego
wyznaczył epicentrum Wielkiego Trzęsienia Ziemi w Lizbonie
przestrzeni
Boscovitz, A., 1890. Earthquakes. London,
1760
„podziemnymi ogniami”. C
LECTURE 2015
drganiami ośrodka skalnego
wyznaczył epicentrum Wielkiego Trzęsienia Ziemi w Lizbonie
przestrzeni
Boscovitz, A., 1890. Earthquakes. London,
1760
„podziemnymi ogniami”. C
LECTURE 2015
… nagle, nabrzeże zatonęło ze wszystkimi
ludźmi znajdującymi się na nim, i żadne
zwłoki nigdy nie wypłynęły na powierzchnię.
Mnogość łodzi i niewielkich statków
zakotwiczonych koło nabrzeża, większość
zapełniona ludźmi, została pochłonięta, jak
w wirze. …………………………………………………
Lyell, C., 1830. Principles of Geology.
1830
Charles Lyell (1797 –1975) British
geologist and astronomer who is
considered one of the fathers of
seismology, the science of
earthquakes. He showed that the
focus of that earthquake was
underneath the Atlantic Ocean, and he
proposed erroneously that the cause
of earthquakes was high-pressure
steam, created when water comes into
contact with subterranean fires. The
first volume of the Principles of
Geology appeared in 1830, and the
second in January 1832. In August
1838 Lyell published the Elements of
Geology, which, from being originally
an expansion of one section of the
Principles, became a standard work on
stratigraphical and palaeontological
geology. In 1831-1833 Lyell was
professor of geology at King's College,
London, and delivered while there a
course of lectures, which became the
foundation of the Elements of
Geology. He died on the 22nd of
February 1875, and was buried in
Westminster Abbey.
LECTURE 2015
… nagle, nabrzeże zatonęło ze wszystkimi
ludźmi znajdującymi się na nim, i żadne
zwłoki nigdy nie wypłynęły na powierzchnię.
Mnogość łodzi i niewielkich statków
zakotwiczonych koło nabrzeża, większość
zapełniona ludźmi, została pochłonięta, jak
w wirze. …………………………………………………
Lyell, C., 1830. Principles of Geology.
1830
Geology appeared in 1830, and the
second in January 1832. In August
Westminster Abbey.
LECTURE 2015
1783 Calabria, Hiszpania, 8,0 (?)
1784
Torcia, M., 1784.
Tremuoto accaduto nella
Calabria e a Messina alli 5
Febbrajo 1789.
W:
Montenat, C., Barrier, P.,
Ott D’Estevou, P. & Hibsch,
C. 2007. Seismites: an
attempt at critical analysis
and classification.
Sedimentary Geology, 196,
5–30.
LECTURE 2015
1783 Calabria, Hiszpania, 8,0 (?)
1784
Torcia, M., 1784.
Tremuoto accaduto nella
Calabria e a Messina alli 5
Febbrajo 1789.
W:
Montenat, C., Barrier, P.,
Ott D’Estevou, P. & Hibsch,
C. 2007. Seismites: an
attempt at critical analysis
and classification.
Sedimentary Geology, 196,
5–30.
LECTURE 2015
1811 Madryt, Hiszpania, 7,0-8,1
… od 70 do 80 mil (110 i 130 km) w kierunku
północ-południe i 30 mil (50 km) w kierunku
wschód-zachód... W marcu 1846 objechałem
wokół "zatopiony kraj" w okolicy New
Madrid…………………………………………………
Lyell, C., 1872. Principles of Geology. 11th Edition
1872
Geology appeared in 1830. In August
Westminster Abbey.
LECTURE 2015
Ujrzałem również niezliczone szczeliny w
przylegających suchych równinach
aluwialnych, spowodowane przez ruchy
podłoża w grudniu 1811, wciąż otwarte,
chociaż deszcze, mrozy i powodzie rzeki
znacznie osłabiły ich pierwotną głębokość.
1872
Westminster Abbey.
LECTURE 2015
Grunt został „pofałdowany” w grzbiety o
w ys o ko ś ci kilku stó p z wid o cz nym i
depresjami pośrodku. Z czasem te grzbiety
rozrywały się, wyrzucając masy wody [i]
piasku. ………………………………………………………
. . . Po przerwaniu grzbietów pozostają
szerokie i długie szczeliny. …………………………
1872
Westminster Abbey.
LECTURE 2015
1907
Earthquakes in
Central America,
in Popular
Science Monthly
Volume 28, April
1886
Ferdinand de Montessus de
Ballore (1851-1923) był
jednym z twórców naukowej
sejsmologii obok Perreya,
Mallet, Milne i Omori. Badał
trzęsienia ziemi i wulkany w
Ameryce Środkowej (18811885). Po powrocie do Francji
stworzył najbardziej kompletny
katalog trzęsień ziemi z blisko
160.000 wydarzeniami
światowymi (1885-1907). Był
współtwórcą i pierwszym
szefem Chilijskiej Służby
Sejsmicznej (1907-1923). Wiele
z jego pomysłów wyprzedzało
późniejsze odkrycia. Był
wyjątkowo płodnym
badaczem, wydał ponad 30
książek i sto artykułów
naukowych.
LECTURE 2015
1891 Honsiu, Japonia , 7,5-8,0
1907
Earthquakes in
Central America,
in Popular
Science Monthly
Volume 28, April
1886
Ferdinand de Montessus de
Ballore (1851-1923) był
jednym z twórców naukowej
sejsmologii obok Perreya,
Mallet, Milne i Omori. Badał
trzęsienia ziemi i wulkany w
Ameryce Środkowej (18811885). Po powrocie do Francji
stworzył najbardziej kompletny
katalog trzęsień ziemi z blisko
160.000 wydarzeniami
światowymi (1885-1907). Był
współtwórcą i pierwszym
szefem Chilijskiej Służby
Sejsmicznej (1907-1923). Wiele
z jego pomysłów wyprzedzało
późniejsze odkrycia. Był
wyjątkowo płodnym
badaczem, wydał ponad 30
książek i sto artykułów
naukowych.
LECTURE 2015
was born in Villeurbanne, in the suburbs of Lyon. His father, Philippe-George (1825-1890), was an officer in the French
army who had graduated from the Saint Cyr military school. He left the French army to become a farmer in the
Charolais. Robert's mother was a great-granddaughter of Philibert de Commerson, a naturalist on Bougainville's
expedition and a member of the French Academy of Sciences. Robert was the youngest of his parents' four children.
The oldest child was Fernand (1851-1923), who graduated from the École Polytechnique and became a famous
seismologist. He obtained his baccalaureate in 1886. He continued his education at Saint Étienne for two further years.
Unfortunately, his parents were on the road to financial ruin. Thus, he joined the French army but left in 1893 to take
up a job at the Compagnie des Chemins de Fer de Paris à Lyon et à la Méditerranée. During the years 1895-1902,
Robert de Montessus taught in different secondary schools (in Evreux, Yzeure, and Senlis). During the academic year
1898-1899, he followed the lectures of Paul Appell, Gaston Darboux and Émile Picard at the Sorbonne. Thus, he
obtained his Licence ès Sciences on 24 October 1901. Next, he worked for his doctorate in mathematics under Appell's
supervision. The first contribution of Robert de Montessus in mathematics was to help Giuseppe Peano in editing the
Introduction of the Formulaire in 1897. In 1902, his friend, the French mathematician Robert d'Adhémar, helped him
to join the Catholic University of Lille. In the same year, Robert de Montessus published a paper entitled Sur les
fractions continues algébriques in the Bulletin de la Société Mathématique de France. In this paper he proved his
famous theorem on the convergence of the rows of a Padé's table associated to a meromorphic function analytic at the
origin. At the same time, Henri Padé worked on related topics and the two mathematicians were in contact. However,
they ended up arguing about the priority of certain convergence results (see [2]). In 1903, Robert de Montessus
became Maître de Conférences at the Lille Catholic University. Robert de Montessus defended his doctoral thesis Sur
les fractions continues algébriques on 8 May 1905. The examiners were his supervisor Paul Appell, together with Henri
Poincaré and Edouard Goursat. In the first part of the thesis, Robert de Montessus dealt with different problems of
convergence of algebraic continued fractions. The second part was on probabilities (errors theory). The first part of his
thesis was published in the Rendiconti del Circolo Mathematico di Palermo in 1905. In 1906, the subject proposed for
the Grand Prix of the Paris Academy of 1906 was on the convergence of algebraic continued fractions. The Grand Prix
was awarded to Robert de Montessus, Henri Padé and A Auric (see [2]). Moreover, Montessus de Ballore's theorem
was soon cited by mathematicians such as Edward van Vleck, Niels Norlund, Oskar Perron and Edwin Wilson. Joseph
Walsh cited the theorem in 1935 and again after World War II. Today, the Robert de Montessus theorem remains of
great interest (see [4]). Robert de Montessus married Suzanne Montaudon (1884-1983) on the 29 March 1906. In
1908, Robert de Montessus wrote a book on probability theory entitled Leçons élémentaires sur le Calcul des
Probabilités. From this text it is clear that Robert de Montessus was familiar with the work of Louis Bachelier on the
theory of speculation (see [3]). De Montessus continued to publish works on continued fractions up to 1909.
Afterwards, he wrote papers on algebraic space curves and the paramatrisation of such a curve by elliptic functions. So,
he followed George Halphen's works. At the beginning of World War I, he left Lille. During the war, he gave some
lectures at the Sorbonne, particularly on elliptic functions and algebraic space curves. In 1917, Robert de Montessus
joined the editorial team of the Journal de Mathématiques Pures et Appliquée headed by Camille Jordan. In the same
year de Montessus was employed to work on ballistics by the French government. After 1919, Robert de Montessus
devoted much attention to the theory of probability and applied statistics. In fact he was in correspondence with
several Belgian mathematicians such as Paul Mansion, Charles de La Vallée Poussin, Maurice Alliaume, but also with
Maurice Fréchet and Charles Jordan. In 1924, he was appointed as a researcher at the French National Office of
Meteorology at Paris. In 1925, he published a book, in collaboration with José Duarte, on tables for log n!.
Robert de Montessus de Ballore
(1870-1937)
Leçons élémentaires sur le Calcul
des Probabilités (Paris, GauthierVillars, 1908), vi + 191 pp.
Probabilités et statistiques.
Leçons professées à l'Office
national météorologique de
France, Préface de M Alliaume
(Hermann Cie, Paris, 1931), IX +
211 p.
Définition logique du hasard ...
[Texte imprimé], Editeur(s): Arras:
Sueur-Charruey, [1905], 1 vol. (8
p.); In-8, Extrait de la "Revue de
Lille", 1905.
LECTURE 2015
ZACHOWANIE REOLOGICZNE OSADÓW JEZIORNYCH W
ZALEŻNOŚCI OD MAGNITUDY TRZĘSIENIA ZIEMI
Pascua et al., 2001
6
8
7
5
4
6
upłynnienie
5 – 5,5 granica płynności
3
zniszczenia
4
sztywne
2
1
plastyczne
pełznięcie
7
spękane żwiry
struktury poduszkowe
dajki piaszczyste
pseudonodule
zaburzone warstwowanie
(ze śladami upłynnienia)
struktury diapirowe i
grzybowe w obrębie
laminitów
zaburzone warstwowanie
(bez śladów upłynnienia)
zaburzona laminacja warwowa
osady basenowe
osady przejściowe
(laminity drobnoziarniste)
(heterolity gruboziarniste)
LECTURE 2015
1969
1984
2002 2009 2012
Pojęcia podstawowe, definicje…
SEJSMIT (ang. seismite) – osad, tekstura lub struktura powstała
w związku z trzęsieniem ziemi. Nazwę po raz pierwszy użył w
1969 roku Adolf Seilecher.
ORTOSEJSMIT (ang. orthoseismite) – osad, tekstura lub struktura
powstała wskutek trzęsienia ziemi i w trakcie trzęsienia ziemi .
PARASEJSMIT (ang. paraseismite) – osad, tekstura lub struktura
powstała wskutek procesu, dla którego uruchomienia lub przebiegu
możliwą i najbardziej prawdopodobną przyczyną jest trzęsienie ziemi.
DEFORMACJA SEJSMOTEKTONICZNA (ang. seismotectonic
deformation) – deformacja lub zniszczenie powstałe w trakcie relaksacji naprężeń w górotworze, której towarzyszy przemieszczenie
lub drgania.
LECTURE 2015
Pojęcia podstawowe, definicje…
ORTOSEJSMITY:
brekcje autoklastyczne, zuskokowana laminacja
(warstwowanie)
PARASEJSMITY:
szczeliny i spękania, struktury konwekcyjne
(diapiry klastyczne, pogrązy, konwolucje,
kontorsje), struktury iniekcyjne „iniektyty”
(dajki klastyczne, wulkany klastyczne), koluwia
(debryty, turbidyty, osuwiska)
LECTURE 2015
1969 1984
laminacja niezaburzona
osad zhomogenizowany
rumosz polaminacyjny
Seilacher , A., 1969. Fault-graded beds
interpreted as seismites. Sedimentology,
13, 155-159.
Seilacher, A., 1984. Sedimentary structures
tentatively attributed to seismic events,
Marine Geology, 55, 1-12
zuskokowana laminacja
LECTURE 2015
2010
Brian Romans
(turbidyty) Perm, Basen Karoo, Południowa Afryka
LECTURE 2015
2010
Brian Romans
turbidyty, perm, Basen Karoo, Południowa Afryka
LECTURE 2015
kryteria za
1996
1999
Obermeier, S.F., 1996.
Rossetti, D.F., 1999. Soft-
Use of liquefaction-induced
features for paleoseismic
analysis ^ An overview of
how seismic liquefaction
features can be distinguished
from other features and how
their regional distribution and
properties of source
sediment can be used to infer
the location and strength of
Holocene paleo-earthquakes.
Eng. Geol., 44, 1-76.
sediment deformation
structures in lateAlbian to
Cenomanian deposits, Sa
nLu|¤s Basin, northern
Brazil: evidence for
paleoseismicity.
Sedimentology, 46, 10651081.
2002
Ettensohn, F.R., Kulp,
M.A. & Rast, N., 2002.
Interpreting ancient marine
seismites and apparent
epicentral areas for paleoearthquakes, Middle
Ordovician Lexington
Limestone,
central Kentucky. Geol. Soc.
Am. Spec. Publ.,
359, 177-190.
LECTURE 2015
kryteria za
1998
Plaziat, J.C., Purser, B.,
Philobos, E., 1988.
Diversity of Neogene
seismites of the Northwest
Red Sea (Egypt): a
characterisctic sedimentary
expression of rifting.
Tectonophysics, 153, 295.
2002
2007
Wheeler, R.L., 2002.
Montenat, C., Barrier,
P., Ott D’Estevou, P. &
Hibsch, C. 2007.
Distinguishing seismic from
nonseismic soft-sediment
structures; criteria from
seismic-hazard analysis.
Geological Society of America
Special Papers, 2002, 359, 111.
Seismites: an attempt at
critical analysis and
classification. Sedimentary
Geology, 196, 5–30.
LECTURE 2015
1996 2009
McCalpin, J.P. [Ed.],
1996 (1 ed.), 2002 (2
ed.). Paleoseismology.
2002
Ettensohn, F.R.; Rast, N.;
Brett, C.E. [Eds], 2002.
Ancient Seismites, GSA
Special Paper, 359.
2012
D’Amico, S., [Ed.],
2012. Earthquake
research and analysis –
seismology,
seismotectonic and
earthquake geology.
InTech, 370.
LECTURE 2015
W Sudetach zjawiska sejsmotektoniczne opisane
zostały dla utworów:
dewonu (Wojewoda 1987; Porębski 1997 i inni)
karbonu (Teisseyre 1967; Mastalerz 1997 i inni)
permu (Aleksandrowski i inni, 1986, Wojewoda 2008 i inni)
triasu (Ulicny 2004, Wojewoda 2009)
kredy (Wojewoda 1986, 1987, 1997, 2008 i inni)
neogenu (Mastalerz & Wojewoda, 1991, 1993)
współczesne (Wojewoda, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007,
2008, 2009)
LECTURE 2015
2009
zuskokowane warstwowanie trias, monoklina przedsudecka, Lubin
LECTURE 2015
permo-trias
VB basen Vrchlabi
TB basen Trutnova
NSB basin północnosudecki
ISB basen śródsudecki
BM basen czeski
NB basen Nachodu
P-HFZ strefa uskokowa oříčí-Hronov
LECTURE 2015
brekcja
autoklastyczna
(parabrekcja)
Spaletta, C., Vai G.B., 1984. Upper
Devonian intraclast parabreccias
interpreted as seismites. Marine
Geology, 55, 133-144.
LECTURE 2015
Geology, 55, 133-144.
brekcja
autoklastyczna
(parabrekcja)
LECTURE 2015
Geology, 55, 133-144.
brekcja autoklastyczna
LECTURE 2015
BREKCJA AUTOKLASTYCZNA (PARABREKCJA)
Geology, 55, 133-144.
brekcja autoklastyczna
LECTURE 2015
1995
fran-famen-turnej-wizen, Dzikowiec k/N. Rudy
LECTURE 2015
1995
LECTURE 2015
1995
LECTURE 2015
1995
LECTURE 2015
fran-famen-turnej
SBi inicjalny basen Świebodzic
BBi inicjalny basen Barda
ESB basen wschodniosudecki
P-HFZ strefa uskokowa Poříčí-Hronov
LECTURE 2015
HOMOGENIT
1984
Hieke, W., 1984. A
thick Holocene
homogenite from the
Ionian abyssal plain
(eastern Mediterranean).
Marine Geology, 55, 6378.
LECTURE 2015
HOMOGENIT
1984
Hieke, W., 1984. A thick Holocene
homogenite from the Ionian abyssal plain
(eastern Mediterranean). Marine
Geology, 55, 63-78.
LECTURE 2015
HOMOGENIT 1984
Cita, M.B., Camerlenghi, K.A., Kastens,
K.A., McCoy, F.W., 1984. New Findings of
Bronze Age homogenites in the Ionian Sea:
geodynamic implications for the Mediterranean.
Marine Geology, 55, 47-62.
LECTURE 2015
HOMOGENIT 1995
LECTURE 2015
STRUKTURY KONWEKCYJNE
1984
Dunne, L.A., Hempton, M.R., 1984.
Deltaic sedimentation in the Lake Hazar pullapart basin, south-eastern Turkey.
Sedimentology, 31, 401-412.
LECTURE 2015
Sims, J.D., 1973. Earthquake-induced structures in sediments of Van Norman Lake, San Fernando,
California. Science, 182, 182-163.
Sims, J.D., 1975. Determining earthquake reccurence intervals from deformational structures in
young lacustrin sediments. Tectonophysics, 29, 144-152.
Hempton, M. R., Dunne, L. A. & Dewey, J. F., 1983. Sedimentation in an active strike-slip
basin, Southeastern Turkey. Journal of Geology, 91, 401-412.
Hempton, M.R., Dewey, J.F., 1983. Earthquake-induced deformational structures in young
lacustrine sediments, East Anatolian Fault, southeast Turkey. Tectonophysics, 98.
LECTURE 2015
LECTURE 2015
LECTURE 2015
LECTURE 2015
turnej-wizen, Pogorzała k/Świdnicy
LECTURE 2015
fran-famen-turnej
SBi inicjalny basen Świebodzic
BBi inicjalny basen Barda
ESB basen wschodniosudecki
P-HFZ strefa uskokowa Poříčí-Hronov
LECTURE 2015
1 cm
pseudonodula, trias, monoklina przedsudecka, Lubin
LECTURE 2015
1 cm
pseudonodule, trias, monoklina przedsudecka, Lubin
LECTURE 2015
permo-trias
VB basen Vrchlabi
TB basen Trutnova
BM basen czeski
NB basen Nachodu
LECTURE 2015
Reichel, W., 1985.
Schichtstorungen im
unterpermischen
Dohlener Becken bei
Dresden. Ein Betrag zur
lithofaziellen und
tektonischen Entwicklung
eines intramontanen
vulkanotektonischen
Beckens. Hall. Jb. F.
Geowiss. Bd.10, 21-34.
LECTURE 2015
STRUKTURY INIEKCYJNE
1 cm
dajka klastyczna, trias, monoklina przedsudecka, Lubin
LECTURE 2015
STRUKTURY INIEKCYJNE
1 cm
Dajka klastyczna, trias, monoklina przedsudecka, Lubin
LECTURE 2015
permo-trias
VB basen Vrchlabi
TB basen Trutnova
BM basen czeski
NB basen Nachodu
LECTURE 2015
STRUKTURY GĘSTOŚCIOWE
diffusional
cell
mud
volacano
contorsion,
mud diapir
slump
sheet
koluwium osuwiskowe, perm, niecka śródsudecka, Golińsk
LECTURE 2015
contorsion
kontorsja, perm, niecka śródsudecka, Golińsk
LECTURE 2015
flame structure
kontorsja, perm, niecka śródsudecka, Golińsk
LECTURE 2015
KOMORY DYFUZYJNE
komora dyfuzyjna, perm, niecka śródsudecka, Golińsk
LECTURE 2015
KOMORY DYFUZYJNE
komora dyfuzyjna, perm, niecka śródsudecka, Golińsk
LECTURE 2015
Schemat pokazujący powstanie komór dyfuzyjnych
(Wojewoda & Wojewoda 1986, Wojewoda 2008)
LECTURE 2015
DAJKI KLASTYCZNE
Kudowa Słone locality
uskok, kreda-perm, basen Kudowy, Kudowa Słone
LECTURE 2015
DAJKI KLASTYCZNE
dajki klastyczne, kreda-perm, basen Kudowy, Kudowa Słone
LECTURE 2015
DAJKI KLASTYCZNE
LECTURE 2015
DAJKI KLASTYCZNE
LECTURE 2015
DAJKI KLASTYCZNE
brkcja sejsmotektoniczna
brekcja sejsmotektoniczna, kreda-perm, basen Kudowy, Kudowa Słone
LECTURE 2015
DAJKI KLASTYCZNE
Schemat powstawania dajek klastycznych
w pobliżu powierzchni uskokowej
(Wojewoda & Burliga 2008)
LECTURE 2015
WULKANY KLASTYCZNE
trias, pstry piaskowiec, basen Trutnova, Devĕt Křížu k/Hronova
LECTURE 2015
WULKANY KLASTYCZNE
wulkany piaszczyste
wulkany piaszczyste, trias, pstry piaskowiec, basen Trutnova, Devĕt Křížu
k/Hronova
LECTURE 2015
permo-trias
VB basen Vrchlabi
TB basen Trutnova
BM basen czeski
NB basen Nachodu
LECTURE 2015
STRUKTURY UCIECZKOWE WODY I GAZU
powierzchni ścinania
struktury ucieczkowe gazu
Powierzchnie ścinania i struktury ucieczkowe gazu, kreda, koniak, Wisząca
Skała, Góry Stołowe
LECTURE 2015
STRUKTURY SYNEREZYJNE
synerezyjne (?) spękania
miękkiego osadu
synerezyjne (?) spękania miękkiego osadu, kreda, koniak, Błędne Skały,
Góry Stołowe

Hempton, MR, Dewey, JF, 1983

Transkrypt

Podobne dokumenty

lecture 2015 - jw.ing.uni.wroc.pl

DZIEŃ Z FITNESS 19 września 2009 "Wyjścia Mam" w ramach