Ceremoniał Żywego Różańca

CEREMONIAŁ
Ż Y W E G O
R Ó Ż A Ń C A
Przedruk Ceremoniału Żywego Różańca wydanego z polecenia Prowincjała Polskiej Prowincji Dominikanów, ul. Freta 10,
Warszawa, z dnia 02.11.1983 r. Reg. Prow. 294 / 83
Imprimatur
Za zgodą Kurii Diecezjalnej Warszawsko-Praskiej z dnia 17.02.1993 r. nr 79 / K/93
bp Stanisław Kędziora
Wikariusz generalny
ks. Mariusz Wójtowicz
Notariusz
Ceremoniał ŻYWEGO RÓŻAŃCA powstał z troski o dobro duchowe Narodu polskiego i rozwój religijno –
- moralny obecnych i przyszłych pokoleń. Ufamy, że ŻYWY RÓŻANIEC , jako wypróbowane narzędzie Opatrzności
Bożej zjednoczenia ludzi z Bogiem i z braćmi oraz środek uświęcania dusz, pomoże młodemu pokoleniu skutecznie
wytrwać w wierze Ojców.
Pragniemy również w ten sposób uczcić stulecie objawień Matki Bożej w Gietrzwałdzie, podczas których wyraziła
Ona życzenie: „ Chcę, abyście codziennie odmawiali Różaniec ” .
Duszpasterze, katecheci, misjonarze i wierni świeccy – jako dzieci Kościoła i Narodu polskiego – niech na serio
wypełniają różańcowe orędzie Matki Bożej z Gietrzwałdu !
o. Szymon Niezgoda, Dominikanin,
Promotor Różańca Świętego w Polsce
Prymas Polski
Warszawa, dnia 7 września 1977 r.
DEKRET
Przychylając się do prośby Prowincjała Zakonu OO. Dominikanów w Warszawie, na mocy szczególniejszych
upoważnień, udzielonych Nam przez Stolicę Apostolską, niniejszym zatwierdzamy CEREMONIAŁ ŻYWEGO RÓŻAŃCA
według załączonego tekstu; z zachowaniem pozostałych przepisów prawa kościelnego .
(-) + Stefan Kard. Wyszyński
Prymas Polski
Część I
CEREMONIAŁ ŻYWEGO RÓŻAŃCA
1. Ż Y W Y R Ó Ż A N I E C
oznacza
:
a ) Życie według Ewangelii, która jest fundamentem i źródłem życia chrześcijańskiego. Różaniec Święty jest modlitwą
ewangeliczną, ponieważ zawiera Modlitwę Pańską i Pozdrowienie Anielskie oraz ewangeliczne tajemnice naszego
odkupienia. Z tego też powodu Różaniec Święty nazywamy streszczeniem lub zbiorem najważniejszych prawd Ewangelii,
b ) Życie wiarą, nadzieją i miłością ; należeć bowiem do ŻYWEGO RÓŻAŃCA znaczy – wierzyć w istnienie Boga i
wierzyć Bogu, który przemawia, ufać Bogu i w Jego dzieło zbawienia oraz kochać Boga, a w Bogu i dla Boga – ludzi,
1
c ) Oznacza jakby elektrownię duchową, która zasila wiernych mocą Bożą i pobudza ich do czynu apostolskiego, czyli
do praktycznej działalności apostolskiej, jak praca wśród ubogich, chorych, rodzin wielodzietnych, rodzin alkoholików,
zaniedbanych religijnie i moralnie, dbałość o dom Boży, o szaty liturgiczne, krzewienie cnót moralnych, zwłaszcza
czynnej miłości bliźniego i sprawiedliwości społecznej , itd.,
d ) ŻYWY RÓŻANIEC jest jakby niezdobytą twierdzą obronną, albowiem broni jednostkę, rodzinę i społeczeństwo
przed śmiercią duchową, mianowicie przed ateizmem i laicyzmem, przed indyferentyzmem religijnym, przed zepsuciem
obyczajów, zwłaszcza w życiu małżeńskim i rodzinnym, przed alkoholizmem , itp.,
e ) ŻYWY RÓŻANIEC składa się z Żywych Róż. Każda Róża posiada piętnaście * osób, z których każda odmawia
codziennie jeden dziesiątek Różańca Świętego, czyli jedną tajemnicę, połączoną z rozważaniem. W ten sposób
odmawiany jest w Róży codziennie cały Różaniec – piętnaście * tajemnic. Jest to jakby wieniec różany składany u stóp
Najświętszej Maryi Panny , naszej Pani , Matki i Królowej .
2.
Przyjmowanie do
ŻYWEGO
RÓŻAŃCA
A . Przyjmowanie do ŻYWEGO RÓŻAŃCA dokonuje się w Kościele, najlepiej przy ołtarzu Matki Bożej, po Mszy
Świętej lub Nabożeństwie maryjnym , zwłaszcza z okazji takich uroczystości jak : różańcowy miesiąc październik,
Pierwsza Komunia Święta, parafialne : Święte Misje lub Rekolekcje Święte. Względy praktyczne przemawiają za tym, aby
w Różach małych dzieci Zelatorem lub Zelatorką był starszy chłopiec lub starsza dziewczynka.
CEREMONIE przyjęcia do ŻYWEGO RÓŻAŃCA są następujące :
Ks. Dyrektor ubrany w komżę, stułę i białą kapę, intonuje przy ołtarzu hymn do Ducha Świętego : „ Veni Creator
Spiritus ” ( O Stworzycielu Duchu, przyjdź ) .
KANDYDACI trzymają w ręku koronkę Świętego Różańca, Kapłan zaś dokonuje poświęcenia różańców według formuły :
„ Na cześć i chwałę Bogarodzicy, Dziewicy Maryi, na pamiątkę tajemnic życia, śmierci i zmartwychwstania
Pana naszego Jezusa Chrystusa, błogosławię + i poświęcam + te różańce, w imię Ojca + i Syna i Ducha
Świętego . Amen ” .
Poświęcone koronki różańcowe kropi wodą święconą.
Następnie przyjmowani powtarzają za kapłanem akt ofiarowania siebie Matce Bożej :
„ Ciebie, Najświętsza Maryjo Panno, Królowo Różańca Świętego, biorę sobie dzisiaj za Patronkę i
Opiekunkę. Proszę Cię pokornie, abyś we wszystkich potrzebach moich – teraz i w godzinę śmierci
mojej – wspierała mnie swoją pomocą. Amen ” .
Ceremonię przyjęcia kończy kapłan słowami :
„ Zostaliście przyjęci do Wspólnoty ŻYWEGO RÓŻAŃCA i do udziału w odpustach różańcowych. Módlcie się
wytrwale i żyjcie w miłości, a Bóg pokoju i łaski niech będzie z wami. Amen ” .
B . W każdej Parafii należy prowadzić Księgę Żywego Różańca, do której wpisuje się imię i nazwisko przyjętych.
Wpisania do Księgi dokonuje się w zakrystii lub w innym odpowiednim pomieszczeniu, w zależności od liczby
przyjmowanych .
ŻYWE RÓŻE zakłada się wśród dzieci, młodzieży, ojców i matek. Na czele Róży stoi Zelator lub Zelatorka oraz ich
Zastępcy. Zelatorów mogą wybierać sami członkowie ŻYWEGO RÓŻAŃCA , przy współudziale ks. Dyrektora. Każda
Róża obiera sobie Patrona, od którego bierze swą nazwę, np. :
– Róża św. Bernardetty ( dziewczynki )
– Róża św. Dominika Savio ( chłopcy )
– Róża Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej ( młodzież żeńska )
– Róża św. Maksymiliana ( młodzież męska )
– Róża Matki Boskiej Bolesnej ( matki )
– Róża św. Józefa ( ojcowie ) .
Członkowie ŻYWEGO RÓŻAŃCA naśladują gorliwie cnoty Najświętszej Maryi Panny. Uroczyście obchodzą Święta
swego Patrona, najlepiej w najbliższą niedzielę. Zamawiają Mszę Świętą i przystępują do Sakramentów Świętych. Jest to
jakby ich Uroczystość imieninowa w ŻYWYM RÓŻAŃCU . Pierwsza Komunia Święta stwarza doskonałą okazję
przyjęcia wszystkich dzieci do ŻYWEGO RÓŻAŃCA , aby przezeń związać ich na całe życie z Chrystusem, którego
przyjmują w Komunii Świętej. Podobnie doskonałą okazją wpisania do Księgi Różańcowej niosą parafialne Rekolekcje lub
Misje Święte, podczas których od samego początku należy wiernych przygotować i nastawić na uroczyste przyjęcie do
Różańca Świętego, podkreślając równocześnie, że założenie lub odnowienie ŻYWEGO RÓŻAŃCA w Parafii jest
praktycznym celem tych ćwiczeń religijnych. W podobnym duchu należy wykorzystywać miesiąc październik. W ostatnią
niedzielę października można urządzić specjalne Nabożeństwo, zakładając nowe Róże i uzupełniając dotychczasowe.
Przy uzupełnianiu, przyjęcie do ŻYWEGO RÓŻAŃCA odbywa się bez uroczystych ceremonii i polega na samym
wpisaniu imienia i nazwiska do Księgi, w miejsce osoby, która umarła lub na stałe wyjechała.
2
3.
Miesięczna zmiana tajemnic różańcowych
Raz w miesiącu, zwykle w pierwszą niedzielę, członkowie ŻYWEGO RÓŻAŃCA dokonują zmiany tajemnic
różańcowych. Nie trzeba tłumaczyć, jak ważne to Nabożeństwo! Istnieje podwójny system zmiany tajemnic, mianowicie
przez losowanie i przez ciągłą kolejność tajemnic. Drugi system jest praktyczniejszy, ponieważ z góry wiadomo, jaką
tajemnicę otrzyma się w następnym miesiącu, zachowany jest większy porządek miesięcznej zmiany ; każdy zaś z
członków winien posiadać tajemnice w formie książeczki, a nie tylko na osobnych kartkach .
a)
Miesięczna zmiana tajemnic może się odbywać w domu ( np. u Zelatorki ), jeśli domy zbyt są oddalone od
Kościoła. Wówczas wszyscy członkowie ŻYWEGO RÓŻAŃCA spotykają się raz w miesiącu w domu, pod kierunkiem
Zelatora dokonują zmiany tajemnic, pogłębiają więź wzajemnej miłości i zachęcają się do współpracy w działalności
apostolskiej oraz do wytrwania w Nabożeństwie maryjnym. Od czasu do czasu w ich spotkaniach uczestniczy Kapłan,
przemawia do nich, podaje intencje modlitewne i przypomina o wielkiej roli, jaką oni odgrywają w życiu Kościoła
Świętego. Maryja także liczy na ich modlitwę.
b ) Zmiana tajemnic różańcowych w Kościele odbywa się osobno dla dzieci, młodzieży, ojców i matek. Następuje ona
po Mszy Świętej lub po wieczornym Nabożeństwie. Zawsze przewodniczy jej ks. Dyrektor, który w kilku słowach zachęca
do życia chrześcijańskiego, podaje miesięczną intencję, błogosławi tajemnice przyniesione przez Zelatora do ołtarza,
wymienia nazwiska zmarłych w ostatnim miesiącu członków ŻYWEGO RÓŻAŃCA , odmawia jeden dziesiątek Różańca
Świętego i kończy Nabożeństwo pieśnią maryjną.
w
ŻYWYM
RÓŻAŃCU
4.
Obowiązki
A.
Obowiązki członków ŻYWEGO RÓŻAŃCA :
1. Zasadniczym obowiązkiem jest : zapisanie imienia w Księdze i odmawianie codziennie jednego dziesiątka Różańca
Świętego .
2. Udział w miesięcznej zmianie tajemnic różańcowych ( kto sześć razy z własnej winy opuści
nabożeństwo, należy go wykreślić ) .
3. Częste przystępowanie do Sakramentów Świętych oraz udział w procesjach maryjnych.
4. Rozszerzanie czci Maryi przykładem życia i działalnością apostolską.
5. Odważne stawanie w obronie wiary i Kościoła na wzór św. Dominika.
6. Udział w pogrzebie zmarłego członka ŻYWEGO RÓŻAŃCA oraz w modłach za spokój jego duszy.
UWAGA : Święta Penitencjaria, na mocy specjalnego i wyraźnego indultu Stolicy Apostolskiej z dnia 25 października
1967 r. udzieliła członkom ŻYWEGO RÓŻAŃCA odpustu zupełnego osiem razy w roku, mianowicie:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
W dniu przyjęcia do ŻYWEGO RÓŻAŃCA ,
Narodzenia Pana Jezusa ,
Zmartwychwstania Pańskiego ,
Zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie ,
Wniebowzięcia Matki Bożej ,
Królowej Różańca Świętego ,
Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny ,
Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny ( Ofiarowania Pańskiego ) .
Odpust ten mogą uzyskać pod zwykłymi warunkami, którymi są : Spowiedź i Komunia Święta, modlitwa według intencji
Ojca Świętego, przynajmniej prywatne odnowienie postanowienia wiernego zachowywania Statutu Stowarzyszenia
ŻYWEGO RÓŻAŃCA ( por. In. Anal. Ord. Praedic. 38 / 25 X 1967 / s. 309 ) .
B.
Obowiązki Zelatora :
1. Sprawdza obecność członków ŻYWEGO RÓŻAŃCA na Nabożeństwie .
2. Dostarcza tajemnicę z intencją modlitewną nieobecnym .
3. Zachęca członków do gorliwej działalności apostolskiej, zwłaszcza wśród chorych i ubogich .
4. Zbiera miesięczne składki, np. na Mszę Świętą .
5. Odwiedza chorych członków i otacza ich miłością .
6. Czuwa, by Róża posiadała pełny skład – 15 * osób. Jest to jeden z ważniejszych obowiązków
Zelatora.
7. Pilnuje, aby Róża wypełniała zlecone sobie zadania apostolskie .
3
8. Utrzymuje stałą łączność między Różą a ks. Dyrektorem .
UWAGA : Wszyscy Zelatorzy ŻYWEGO RÓŻAŃCA tworzą RADĘ ŻYWEGO RÓŻAŃCA , która spośród siebie
wybiera Przełożonego i Zastępcę. Jego zadania są następujące :
1. Zwołuje Radę co kwartał i na niej przewodniczy .
2. Kieruje pracami Rady .
3. Jest stałym łącznikiem między Radą a ks. Dyrektorem .
C.
Obowiązki Dyrektora
ŻYWEGO RÓŻAŃCA
:
1. Sam codziennie odmawia Różaniec Święty i bardzo sobie ceni jego wartość .
2. Zna swoje Stowarzyszenie i rozwija w nim działalność duszpasterską .
3. Przyjmuje do ŻYWEGO RÓŻAŃCA i dba o Księgę różańcową .
4. Co kwartał wygłasza konferencję dla wszystkich Członków ŻYWEGO RÓŻAŃCA , może im
wyświetlać filmy różańcowe, misyjne i inne .
5. Prowadzi miesięczną zmianę tajemnic, zapowiada intencję modlitewną oraz odpusty różańcowe.
6. Dba o procesje różańcowe, zwłaszcza w pierwszą niedzielę października i w Nowy Rok do
Najświętszego Imienia Jezus ( nowy Różaniec w intencji pokoju ) .
7. Współpracuje z katechetami w celu przyjmowania do ŻYWEGO RÓŻAŃCA dzieci i młodzieży .
8. Współpracuje z Promotorem Prowincjalnym lub Diecezjalnym w dziele krzewienia Różańca Świętego .
Część II
ZMIANA TAJEMNIC RÓŻAŃCOWYCH
I.
WPROWADZENIE
1 . ŻYWY RÓŻANIEC założony w 1826 r. przez Marię Paulinę Jaricot, zatwierdzony przez papieży i poddany
jurysdykcji zakonu dominikańskiego, w formie dzisiejszej ustalony już wcześniej przez Papieża – dominikanina św. Piusa
V, składa się z trzech części : radosnej, bolesnej i chwalebnej oraz z piętnastu tajemnic wiary, objawionych w Ewangelii i
dotyczących życia, śmierci i chwały Jezusa i Maryi * .
2 . ŻYWY RÓŻANIEC jest więc jakby streszczeniem Ewangelii – z tej racji jest :
a)
b)
c)
d)
modlitwą trynitarną – skierowaną ku Trójcy Świętej ,
modlitwą chrystocentryczną – ukierunkowaną na Chrystusa , „ przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie ” ,
modlitwą eklezjalną – modlitwą całego Kościoła , „ papieży, biskupów, kapłanów, zakonników i wiernych świeckich ”,
modlitwą maryjną – o Maryi , do Maryi i z Maryją , „ jest darem Maryi ” .
3. Kontemplacji rozważań różańcowych nie należy ograniczać jedynie do piętnastu tajemnic, lecz obejmować
umysłem także inne tajemnice odkupienia, jak np. : Chrzest Jezusa w Jordanie ; działalność publiczną Chrystusa ;
ustanowienie Eucharystii ; powtórne przyjście Chrystusa w chwale ; powszechne zmartwychwstanie ciał i sąd ostateczny.
Tak pojęty Różaniec Święty ukazuje Chrystusa i Maryję w pełniejszych wymiarach. Wizja bowiem sakramentalnego i
eschatologicznego życia Kościoła wchodzi niejako do istoty Świętego Różańca, jako zbawczego dzieła Trójcy Świętej, z
pełnym zaangażowaniem Maryi, Matki ludu Bożego. Albowiem eklezjalny charakter modlitwy różańcowej mówi o
zaangażowaniu całego ludu Bożego w zbawcze dzieło Ojca, Syna i Ducha Świętego, w relacji Maryi do Chrystusa
Odkupiciela, do całego ludu i do każdego z nas .
4 . ŻYWY RÓŻANIEC jest modlitwą dzieci, młodzieży, ojców i matek. Ważne jest, by w Parafii ŻYWY
RÓŻANIEC rozpoczynać już od dzieci . Stąd duszpasterze winni dopilnować, aby z okazji Pierwszej Komunii Świętej
wszystkie dzieci komunijne zostały zorganizowane w Kółkach ŻYWEGO RÓŻAŃCA . Wykonanie tego zadania należy
zaliczyć do ważnych osiągnięć duszpasterskich, zaniedbanie zaś trzeba uznać za stratę szansy, najczęściej już nie do
odrobienia.
5.
W Kółku Różańcowym winien być odmówiony codziennie cały Różaniec Święty, to znaczy piętnaście * tajemnic,
przy czym każdy rozważa swoją tajemnicę w odniesieniu do Trójcy Świętej, do Kościoła, do Maryi i do własnego życia.
Każda bowiem tajemnica różańcowa jest także tajemnicą mojego życia, mojego szczęścia, mojego zbawienia. Należy
przypominać i zachęcać, aby we Wspólnocie Różańcowej nikt nie zapominał i nie zaniedbywał odmówienia swojej
4
tajemnicy, ponieważ wielkość i skuteczność tej modlitwy polega także na modlitewnym przeżywaniu we wspólnocie
całego zbawczego dzieła od Zwiastowania NMP do Jej ukoronowania w niebie .
6 . Jeśli chodzi o czasokres rozważania tajemnicy, to jego minimum stanowi przylgnięcie sercem, to znaczy rozumem i
wolą – oczywiście w wierze, nadziei i miłości – do Chrystusa i Maryi w danej tajemnicy. Właśnie to przylgnięcie, a nie
samo powtarzanie 10 razy Zdrowaś, Maryjo , stanowi o tym, że jest to modlitwa „ różańcowa ” , ustna i myślna,
zewnętrzna i wewnętrzna, angażująca całego człowieka, modlitwą ludzi myślących, inteligentnych !
„ Do Was, więc, umiłowani Bracia Kapłani, do Was, Dziatwo mała i droga Młodzieży, do Was, utrudzone Matki
i upracowani Ojcowie, zwracam się z gorącym wezwaniem : weźmy koronkę Różańca Świętego do ręki ! ”
( zob. Stefan Kard. Wyszyński : Wszystko postawiłem na Maryję , s. 61 ) .
II .
1.
–
–
–
–
PROGRAM
NABOŻEŃSTWA
Miesięczną zmianę tajemnic różańcowych rozpoczynamy pieśnią różańcową, na przykład :
Zawitaj , Królowo Różańca Świętego ,
Królowej Anielskiej śpiewajmy ,
Jak paciorki Różańca ,
Różańcowa Pani nieba , ziemi , itp. .
2 . Następnie ks. Dyrektor ŻYWEGO RÓŻAŃCA ( w razie nieobecności przełożony RADY ŻYWEGO RÓŻAŃCA
, Zelator lub Zelatorka ) zapowiada i wyraźnie wyjaśnia intencje modlitewne : ogólną, misyjną i ewentualnie szczegółową.
Intencje na każdy miesiąc wydrukowane są : w kalendarzyku Księży Werbistów, w dwumiesięczniku Papieskie Intencje
Misyjne, w Gościu Niedzielnym oraz na osobnych planszach na cały rok ( Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy ) .
Przemówienie na temat intencji modlitewnych należy sumiennie przygotować, z zapałem wygłosić i nigdy nie zbywać byle
jak ! Zawsze umiejętnie nawiązać do liturgicznych czytań niedzielnych lub do Święta maryjnego. Od tego zależy stan i
rozwój ŻYWEGO RÓŻAŃCA w Parafii .
3 . Po wyjaśnieniu intencji modlitewnych, Duszpasterz informuje :
a ) o zmarłych Członkach Wspólnoty Różańcowej, odmawiając w ich intencji Ojcze nasz, Zdrowaś, Maryjo i Wieczny
odpoczynek,
b ) o terminach Mszy Świętych „ różańcowych ” w ostatnim miesiącu, zamówionych przez Kółko Różańcowe,
c ) jeśli w miesiącu przypada określone Święto maryjne ( zob. rozdział IV ) informuje o możliwości uzyskania Odpustu
zupełnego,
wyznacza zadania i prace apostolskie w Parafii , jak np. : odwiedzanie chorych , opieka nad ubogimi i samotnymi ,
nad zaniedbanymi pod względem religijnym lub moralnym , adorację przy Grobie Pańskim i wiele, wiele innych. Bez tego
d)
apostolskiego zaangażowania ŻYWY RÓŻANIEC marnieje i usycha,
e ) zachęca do gorliwej modlitwy i czynnej miłości bliźniego,
f ) jeśli warunki sprzyjają, zachęca do stawiania pytań , wolnych wniosków i chętnie udziela odpowiedzi – wszak
ŻYWY RÓŻANIEC jest Żywą Wspólnotą Kościoła .
4 . Stojąc przed ołtarzem, Kapłan błogosławi i tasuje tajemnice, które wierni odbierają od swoich Zelatorów.
Mogą je losować przez dowolny wybór lub według systematycznej kolejności tajemnic. Drugi sposób jest praktyczniejszy i
odpowiedniejszy ( zob. rozdział III ) . Należy dopilnować zmiany tajemnic dzieci, młodzieży, ojców i matek. Ważna jest
praca systematyczna. Niech o tym wie cała Wspólnota parafialna ; niech miesięczną zmianę tajemnic śledzi z
zainteresowaniem i odczuwa pragnienie przystąpienia do ŻYWEGO RÓŻAŃCA .
5.
Zmianę tajemnic różańcowych kończymy pieśnią maryjną .
Jeśli warunki pozwalają, można odmówić dziesiątek Różańca Świętego lub „ Pod Twoją obronę „ . Gdy w Parafii istnieje
zwyczaj prowadzenia zmiany tajemnic różańcowych w domu, można przeczytać odpowiedni urywek Ewangelii lub lektury
religijnej i dłużej się pomodlić, śpiewając religijne pieśni ( byle nie plotkować ! ) .
____________________
* 20 – po ogłoszeniu listu o Różańcu Świętym : „ Rosarium Virginis Mariae „ , Ojca Świętego Jana Pawła II, w którym
zamieścił 5 nowych tajemnic Światła ( 1. - Chrzest Pana Jezusa w Jordanie ; 2. - Objawienie się Pana Jezusa w Kanie
Galilejskiej ; 3. - Głoszenie królestwa Bożego i wzywanie do nawrócenia ; 4. - Przemienienie na górze Tabor ; 5. Ustanowienie Eucharystii ) , odmawianych jako drugą ( teraz już jako jedną z czterech części ) część Różańca Świętego .
5