PDF - Otwórz Oczy, usłysz nas - naprawdę jesteśmy!
Transkrypt
PDF - Otwórz Oczy, usłysz nas - naprawdę jesteśmy!
Otwórz oczy, usłysz nas naprawde jestesmy ! Piotr Stanisławski jest dziennikarzem i fotografem, który od 18 lat zawodowo zajmuje się tematyką osób niepełnosprawnych. Pierwszy raz zetknął się z problemem głuchoślepoty w 2008 roku, wtedy też napisał dla magazynu „Integracja” obszerny artykuł o osobach głuchoniewidomych żyjących w Polsce: „Nie widzę, nie słyszę, JESTEM”. Uważa, że polskie społeczeństwo wciąż niewiele wie o osobach cierpiących na jednoczesne uszkodzenie słuchu i wzroku, a one rzadko są bohaterami mediów. Pomysł stworzenia kilku fotoreportaży pokazujących ich codzienność szerszej publiczności zrodził się kilka lat temu podczas rozmowy z Grzegorzem Kozłowskim, jednym z założycieli Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym. Prezentowany album jest dowodem, że pomysł ten udało się urzeczywistnić. Zdjęcia: Piotr Stanisławski Wstęp do katalogu: Grzegorz Kozłowski Teksty: Piotr Stanisławski Opracowanie redakcyjne: Maria Białek Opracowanie graficzne: Dorota Umińska Koordynator projektu: Izabela Bukalska Druk: Lotos Poligrafia Sp. z o.o., Warszawa Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, Warszawa 2014 ISBN 978-83-9254-423-4 Projekt współfinansowany ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego Otwórz oczy, usłysz nas – naprawdę jesteśmy! Open your eyes, hear us – we do exist! „To tacy ludzie są na świecie? Niesłyszący i niewidomi jednocześnie? To musi być największe nieszczęście!” – powiedział pewien mężczyzna, któremu wyjaśniłem, że jestem głuchoniewidomy. Sprzężone uszkodzenie słuchu i wzroku rzeczywiście w dużym stopniu utrudnia lub wręcz uniemożliwia kontakt z otoczeniem, a także ogranicza mobilność oraz podejmowanie różnych aktywności. Nie oznacza jednak dna rozpaczy. Ufam, że przekonacie się o tym Państwo po obejrzeniu wystawy. “So there are such people in the world? Blind and deaf at the same time? That must be the greatest misfortune!” said once a man to whom I had explained I am a deafblind person. Indeed, concurrent damage to hearing and sight results in serious difficulties in communicating with others or in total lack of contact, as well as limits one’s mobility and chances to take up different activities. However, it does not have to bring a person to the depths of despair. I hope that the exhibition will convince you about this. W Polsce żyje siedem–osiem tysięcy osób głuchoniewidomych. Są wśród nas tacy, którzy zupełnie nie widzą i zupełnie nie słyszą, widzą bardzo słabo i bardzo słabo słyszą, nie widzą i słabo słyszą albo odwrotnie – nie słyszą i słabo widzą. Jedni rodzą się z głuchoślepotą, innych dotyka ona w dorosłym życiu w wyniku chorób, urazów, źle przeprowadzonych operacji albo starzenia się. Resztki słuchu i wzroku, o ile jesteśmy w nie wyposażeni, wspomagamy bardzo mocnymi aparatami słuchowymi, systemami FM, implantami, silnymi lupami oraz okularami. Część z nas mimo utraty słuchu jest w stanie mówić, jeśli od dziecka była do tego zachęcana. Inni porozumiewają się za pomocą języka migowego lub lorma – alfabetu „pisanego” na dłoni. There are seven to eight thousand deafblind people in Poland. Some of us do not see and do not hear at all, others see and hear poorly, do not see but hear poorly, or do not hear but see poorly. Some of us are born with deafblindness, others face it in their adulthood – as a result of illnesses, damages, faulty surgeries, or ageing. We support the remains of sight and hearing, if we are equipped in such, with different tools: strong hearing aids, FM systems, implants, strong loupes and glasses. Despite the loss of hearing, some of us are able to speak, provided that they were encouraged as children. Others communicate with sign language or Lorm manual alphabet which is “written” on a palm. Wystawa fotograficzna, na którą Państwa serdecznie zapraszamy, zatytułowana „Otwórz oczy, usłysz nas – naprawdę jesteśmy!”, ukazuje na 40 zdjęciach różne formy aktywności osób głuchoniewidomych i ich rodzin, a także działania jakie podejmuje Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, jedyna w Polsce organizacja wspierająca ludzi cierpiących na głuchoślepotę. Fotoreportaże Piotra Stanisławskiego przedstawiają rehabilitację dzieci, naukę i przygotowanie do samodzielnego poruszania się w przestrzeni miejskiej, pracę, warsztaty rzeźbiarskie w Orońsku, spotkanie klubowe oraz obóz dla amatorów survivalu. The exhibition, to which we warmly invite you, is entitled “Open your eyes, hear us – we do exist!” and it shows a selection of 40 photographs that present different forms of activities of deafblind people and their families, as well as actions of the Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, the only organization in Poland that helps deafblind people. This unique photo reportage by Piotr Stanisławski features rehabilitation classes for deafblind children, independent mobility trainings, work, sculpture workshops in Orońsko, club gatherings, as well as a survival camp. Grzegorz Kozłowski, współzałożyciel i przewodniczący Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym Grzegorz Kozłowski, founder and chairman of the Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym 5 Rehabilitacja – wspomaganie rozwoju Rehabilitation – development support Ośrodek Klimczok w Ustroniu Morskim gości latem około 20 rodzin Every summer Klimczok centre in Ustronie Morskie hosts around z głuchoniewidomymi dziećmi, które przez niemal dwa tygodnie 20 families with deafblind children, who come here for workshops biorą udział w warsztatach i zajęciach rehabilitacyjno-edukacyjnych. and rehabilitation and educational activities. For almost two weeks, Pod okiem doświadczonych terapeutów doskonalą swoje umiejętności under the supervision of experienced therapists, they take part in oraz komunikację z rodzicami. various activities improving their skills and communication with Zabawy w grupie wykorzystujące metodę ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne poprawiają interakcję oraz orientację w przestrzeni, pozwalając nawiązać dzieciom swobodne relacje z otoczeniem. Zajęcia ogólnorozwojowe usprawniają je ruchowo. Ważne są też nauka i poszerzanie zasobu gestów oraz zajęcia stymulujące percepcję wzrokową i słuchową. Istotną część rehabilitacji stanowi również integracja sensoryczna, w ramach której dzieci uczą się adekwatnego reagowania na bodźce. Ten rodzaj terapii pomaga organizować informacje płynące do mózgu z różnych zmysłów: dotyku, węchu, równowagi, resztek wzroku i słuchu. Dziecko głuchoniewidome potrzebuje wielu bodźców stymulujących resztki jego wzroku, słuchu, rozwijających komunikację i inne zdolności społeczne oraz eliminujących lęk przed kontaktem z otoczeniem – mówi koordynatorka warsztatów Bożena Więckowska. – W czasie tego typu wyjazdów rodzice dostają dużą dawkę nowej wiedzy, dzięki której lepiej się orientują, jak postępować ze swoją pociechą. 6 parents. Group games that are based on developing movement method of Veronica Sherborne teach children interaction, orientation in space, the relationship with the environment, resulting in a fearless sense of freedom. There are also general development activities, developing physical fitness, classes teaching basic gestures which children can use, and developing already existent gestures or stimulating visual and auditory perception. 7 8 9 10 11 12 13 Nauka orientacji przestrzennej Spatial orientation training Nauka poruszania się w najbliższym otoczeniu stanowi istotny element wychowania dziecka głuchoniewidomego. Orientacja w przestrzeni to także jedna z umiejętności związanych z zaradnością życiową rozwijanych w szkołach, do których uczęszczają dzieci ze sprzężonym uszkodzeniem słuchu i wzroku, np. w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Laskach, gdzie obecnie przebywa kilkoro młodszych i starszych uczniów głuchoniewidomych. Deafblind person from the early years learns how to move independently in the closest environment. Spatial orientation is one of the skills related to self-reliance and resourcefulness that are developed and perfected in schools where deafblind children learn, for example at the educational centre in Laski where several younger and older deafblind children stay. Technik samodzielnego poruszania się z białą laską uczą się dopiero młodzież i dorośli. Dla osoby z całkowitym lub głębokim upośledzeniem wzroku i słuchu przemieszczanie się w przestrzeni miejskiej stanowi prawdziwe wyzwanie. Musi ona maksymalnie wykorzystywać zachowane resztki obu zmysłów, a także uruchomić inne zmysły: węchu, kinestetyczny (ruchowo-mięśniowy) oraz somatyczne (dotyku, wibracji i temperatury). Ważną rolę odgrywają również czynniki psychiczne – pamięć, wyobraźnia, skupienie, spostrzegawczość, myślenie i zdolność wyciągania wniosków, spokój oraz stanowczość. Opanowanie samej techniki nie jest tak trudne, jak umiejętne wykorzystywanie jej w różnych sytuacjach i zmieniającym się otoczeniu – mówi Małgorzata Książek, tyflo- i surdopedagog, instruktor orientacji przestrzennej. – Nauka samodzielnego poruszania się osoby głuchoniewidomej polega głównie na tym, aby potrafiła korzystać z punktów orientacyjnych i poznała określone techniki poruszania się z białą laską czy przewodnikiem. Wiąże się ona także z nauką umiejętności proszenia o pomoc, asertywnego odmawiania pomocy w niektórych okolicznościach czy też korzystania ze środków komunikacji miejskiej. Wiele osób głuchoniewidomych porusza się jednak w praktyce z przewodnikiem, zwłaszcza w nowych miejscach lub gdy mają problemy z równowagą, jak w zespole Ushera. 14 Spatial orientation with a white cane is taught to older children and adults. Independent movement in the urban space is a very big challenge for those with total or profound visual and hearing impairment. In addition to learning a variety of techniques to move the white cane, such people must make the most of the remains of sight and hearing as well as sense of smell, kinesthetic sense (muscular movements) and somatic senses (touch, vibration and temperature). Psychological factors – memory, imagination, attention, perception, thinking and the ability to draw conclusions, self-control, and assertiveness – are also very important. 15 16 17 18 19 20 21 Warsztaty rzeźbiarskie Sculpture workshops Grupa głuchoniewidomych twórców przyjeżdża na warsztaty rzeź- Every year a group of deafblind artists come to sculpture workshops biarskie do Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku co roku. Pod okiem in Orońsko. Under the supervision of sculptors, Prof. Ryszard Stryjecki artystów rzeźbiarzy, prof. Ryszarda Stryjeckiego i Mieczysława Syposza, and Mieczysław Syposz, they perfect their artistic craft and learn doskonalą swój kunszt i poznają tajniki pracy z gliną. secrets of sculpting in clay. Głównym tematem warsztatów w 2013 r. był portret i autoportret. The main theme of the 2013 workshop was portrait and self-portrait. Cześć artystów tworzyła podobizny pozostałych uczestników warsz- Some artist “immortalized” other attendants of the workshops, some tatów, inni przedstawiali siebie lub znane i mniej znane postaci. Pod- decided to portray themselves or other well-known or less-known czas procesu twórczego dłonie i palce zastępują oczy. Poznawanie people. During the creation process, hands and fingertips substitute dotykiem twarzy modela (kolegi, swojej lub figurki służącej za wzór), the function of the sight. A distinctive element of a deafblind sculptor’s rozpoznawanie kształtu i detali, a następnie przenoszenie ich na rzeź- work is: getting to know the face of a model with a touch (face of bę stanowią charakterystyczny element działań rzeźbiarzy głucho- a friend, one’s own or the one of a figurine), cognition of its shape and niewidomych. Pracują oni w głębokim skupieniu, precyzyjnie odzwier- details, and transferring it into a sculpture. It is also the concentration ciedlając zapisany w wyobraźni obraz w glinianej materii i nadając when they try to precisely transfer the image in their imagination into jej odpowiednią formę. Artyści głuchoniewidomi tworzą zwykle duże clay substance and give it the proper form. Deafblind artists usually rzeźby z uwydatnionymi detalami, co nadaje ich realizacjom bardzo create absolutely unique large-scale sculptures with big details. szczególnego wyrazu. Nic tak męża nie uspokaja jak warsztaty rzeźbiarskie w Orońsku – mówi żona Czesława Kurowskiego. – Cały rok na nie czeka. Gdyby nie przyjechał, byłby naprawdę chory. Kiedy nie ma zajęcia, różne myśli przychodzą mu do głowy, zastanawia się, dlaczego nie widzi i nie słyszy, po co żyje. W Orońsku dostaje skrzydeł. 22 23 24 25 26 27 28 29 Spotkania klubowe Club meetings Żywo migające dłonie i przysunięte blisko głowy to charakterystyczne Rapidly moving hands, heads close to each other – these are the very obrazki towarzyszące zjazdom klubowym. Głuchoniewidomi z Mazow- images for our “club meetings”. Deafblind from the Mazovia region sza spotykają się dwa razy w miesiącu w Domu Kultury Śródmieście, meet twice a month at Warsaw’s Śródmieście community center. ale 13 jednostek wojewódzkich TPG organizuje tego typu „zloty” w całej These kind of gatherings are organized all over Poland by the TPG. They Polsce. Dla wszystkich są one źródłem ogromnej radości, a dla wielu bring a lot of joy to the deafblind, and for some of them it is the only jedyną okazją, aby spotkać się z przyjaciółmi przy herbacie i ciastku, opportunity to meet with friends with a tea and cake, hear the news, posłuchać nowinek, porad, dowiedzieć się o planowanych wydarze- advices, learn about events prepared by the TPG, read something in- niach, przeczytać coś ciekawego, nawiązać nowe cenne znajomości, teresting and make new valuable acquaintances, or even fall in love a być może nawet poznać swoją drugą połówkę (w „klubie” zakochali (Patryk and Iza, who have recently got married, also met through the się w sobie np. Patryk i Iza, którzy niedawno wzięli ślub). TPG udaje się club). The TPG succeeds every year in finding new society members. każdego roku odnajdywać nowe osoby ze sprzężonym uszkodzeniem Some of them meet other deafblind persons for the first time. słuchu i wzroku. Niektóre z nich, gdy trafiają do klubu, po raz pierwszy w życiu poznają innych głuchoniewidomych. Meetings, especially those that are held in bigger cities, are attended mostly by older people with the guides who play the role of inter- Spotkania – zwłaszcza w dużych miastach – przyciągają głównie star- preters. Younger people, actively pursuing their passions and plans, sze osoby, które przychodzą z przewodnikami pełniącymi funkcję attend sporadically. tłumaczy. Młodzi ludzie, pochłonięci realizacją swoich pasji i planów, zaglądają znacznie rzadziej. Spotkania klubowe pokazują głuchoniewidomym, że nie są sami, że są inne osoby, które nie widzą i nie słyszą i mają podobne problemy, lecz starają się sobie radzić – mówi Ewa Skrajnowska, organizatorka zjazdów w Warszawie. – Dla osób starszych, mieszkających samotnie i rzadko opuszczających dom, spotkania klubowe są okazją, aby wyjść, porozmawiać z innymi, uzyskać aktualne informacje o tym, co jeszcze TPG ma w swojej ofercie. Mogą skorzystać ze wsparcia tłumaczy-przewodników oraz z systemu wspomagającego słyszenie”. 30 31 32 33 34 35 36 37 Obozy przetrwania Survival camps Kilkanaście osób głuchoniewidomych co roku bierze udział w organizowanych przez TPG trzydniowych „obozach przetrwania”. Tu mogą się sprawdzić, pokonać ograniczenia, obawy, słabości, uwierzyć w siebie i swoje możliwości. W polowych warunkach uczą się niezależności. Po opuszczeniu samochodu wszystkie czynności wykonują samodzielnie przy wsparciu wolontariuszy. Same rozstawiają namioty, kuchnię polową, zbierają chrust w lesie, rozpalają ognisko, przygotowują posiłki i pełnią nocną wartę. Na „survivalowców” czekają poza tym rozmaite wyzwania: tory przeszkód, rzut oszczepem do celu i na odległość, trasa tyrolska, a nawet wakeboarding. Uczestnicy obozu TPG to jedne z pierwszych na świecie osób głuchoniewidomych, które zjeżdżały na bloczku po linie i uprawiały sport stanowiący połączenie nart wodnych, snowboardingu oraz surfingu. Ukoronowanie pełnego emocji dnia stanowi pieczenie ziemniaków przy ognisku. Every year a group of deafblind people takes part in a threeday survival camps organized by the TPG. In severe conditions, sleeping under a tent they learn self-reliance. After leaving a car, they do everything by themselves, with some support of volunteers. They pitch a tent and set up a field kitchen, collect brushwood in the forest, make a campfire, prepare meals, stand guard at night. In the course of three days they take part in different challenges: obstacle race, javelin throw for distance or at a target, riding a zip-line, even wakeboarding. Polish deafblind were one of the first deafblind people to wakeboard and zipline. Na obozie wiele osób przekonuje się, że może robić różne rzeczy, choć wcześniej wydawało im się, że nic nie potrafią – mówi Mateusz Kotnowski, pomysłodawca „obozów przetrwania”. – Gdy wracają do domu, wiedzą już, że umieją rozłożyć i złożyć namiot, zbudować kuchnię polową, wejść na drzewo i zjechać na linie czy rozpalić ognisko. Leszek z Gdańska powiedział, że jeśli nawet przestaną jeździć wszystkie pociągi i autobusy w Polsce, to on na następny obóz dotrze pieszo. 38 39 40 41 42 43 44 45 Praca Work Wielu głuchoniewidomych chce podjąć pracę, ponieważ umożliwia Many deafblind people want to work as it would allow them to come ona usamodzielnienie się, wyjście z domu i przebywanie z ludźmi. into their own, leave the house and meet people. But often they feel Znalezienie zatrudnienia nie jest jednak dla nich łatwe. Trudności unemployable. Their disability is quite specific and employers are wynikają zarówno ze specyfiki niepełnosprawności, jak i niewiedzy not aware of their needs. However, if a deafblind person’s workplace pracodawców na temat potrzeb osób ze sprzężonym uszkodzeniem is provided with a proper equipment, they can work. Usually, they słuchu i wzroku. A przecież przeważnie wystarczy zapewnić odpowied- need a support of a work trainer at the beginning who would help nie oprzyrządowanie stanowiska! Zwykle na początku niezbędne jest them in all aspects of different job tasks. również wsparcie trenera pracy, który wspomaga podopiecznego we wszystkich czynnościach związanych z wykonywaniem obowiązków. Głuchoniewidomi pracują w różnych zawodach i na różnych stanowiskach, jednak większość zatrudniona jest w zakładach pracy chronionej. Kilka osób z jednoczesną dysfunkcją słuchu i wzroku pracuje w Spółdzielni Niewidomych Sinol w Gdańsku. Zajmuje się głównie konfekcjonowaniem wyrobów metalowych, montażem i pakowaniem niewielkich elementów (np. zatyczek na słuchawki), etykietowaniem, foliowaniem, a także wyrobem szczotek domowych i gospodarczych. Praca, oprócz strony finansowej, zapewnia osobom głuchoniewidomym przebywanie w grupie – mówi Andrzej Ciechowski, wieloletni doradca zawodowy w zakładzie Sinol. – Właśnie w pracy nawiązują one nowe znajomości, przyjaźnie, znajdują życiowych partnerów. Dlatego jest ona dla nich szczególnie ważna. 46 The deafblind work in different occupations and positions but most of them are employed at sheltered workshops. Just like some deafblind working at the Sinol cooperative of the blind, in Gdańsk. They deal mainly with putting together metal products, packaging small items like plugs for headphones, labeling, laminating, as well as making domestic products and economic brushes. 47 48 49 50 51 52 53 Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym od 1991 roku zrzesza osoby głuchoniewidome oraz ich bliskich, a także naukowców, lekarzy, rehabilitantów, pedagogów i wolontariuszy. W 2005 roku uzyskało status organizacji pożytku publicznego. Działamy na terenie całej Polski i jako jedyni w kraju specjalizujemy się we wspieraniu osób z jednoczesnym uszkodzeniem słuchu i wzroku. Naszym celem jest rozpoznawać indywidualne potrzeby osób głuchoniewidomych i wychodzić im naprzeciw. Służymy ramieniem dorosłym i młodzieży oraz rodzicom dzieci głuchoniewidomych. Na bieżąco śledzimy stan wiedzy na temat głuchoślepoty na świecie, inicjujemy też badania w kraju. Interesy osób ze sprzężoną dysfunkcją słuchu i wzroku reprezentujemy również na forum państwowym, zabiegając o to, by problem głuchoślepoty stał się powszechnie znany. Więcej na: www.tpg.org.pl wspomóż nas 54 KRS: 0000 109 895 zys war twa To iewidomym on likacja Pub mocy G uch Po WSPÓŁFINANSOWANIE: PATRONAT: Marszałek Województwa Mazowieckiego PARTNERZY: PATRONAT MEDIALNY:
Podobne dokumenty
6 Dłonie i Słowo W górach jest wszystko,
się różne leki, bo leki zaburzają metabolizm alkoholu. Generalnie, picie alkoholu przez osoby starsze wiąże się ze znacznie większym ryzykiem szkód zdrowotnych niż ma to miejsce u osób młodszych. I...
Bardziej szczegółowo