Program Profilaktyki Gimnazjum

PROGRAM
PROFILAKTYKI
GIMNAZJUM NR 16
W GDYNI
OPRACOWANY NA LATA 2008/2009 - 2010/2011
OPRACOWAŁ ZESPÓŁ NAUCZYCIELI W SKŁADZIE : JOLANTA JANIKOWSKA, DANIELA
MAĆKIEWICZ, ALICJA ORLIKOWSKA, DANUTA GIERSZEWSKA, BOGNA ŚWIERSZCZ
„Prawdziwa cywilizacja nie polega na sile,
ale jest owocem zwycięstw nad samym sobą,
nad mocami niesprawiedliwości, egoizmu i
nienawiści, które są zdolne zniekształcić
prawdziwe oblicze człowieka”.
/Jan Paweł II/
Proponowany Program Profilaktyki stanowi uzupełnienie i jednocześnie integralną całość z
Programem Wychowawczym Gimnazjum nr 16 w Gdyni i jest oparty na Podstawie Programowej
Kształcenia Ogólnego (Rozp. MEN z dnia 26.02.2002r. z późniejszymi zmianami. Program
uwzględnia cele i zadania szkoły zawarte w powyższych dokumentach, dostosowany jest do potrzeb
rozwojowych uczniów oraz potrzeb ich środowiska rodzinnego. Realizacja programu ma stwarzać
optymalne warunki rozwoju uczniów naszej szkoły oraz promować i chronić ich zdrowie.
Cele ogólne tego programu to:
1.
Eliminowanie czynników ryzyka i przeciwdziałanie im.
2.
Tworzenie zdrowej atmosfery wokół dziecka.
3.
Działania wzmacniające czynniki chroniące przed patologią.
4.
Wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju młodego człowieka jako jednostki
zdolnej do życia w ramach różnych wspólnot.
Głównym zadaniem szkoły w realizacji założonych celów jest:

zachęcanie uczniów do pokonywania trudności,

pokazywanie, jak mogą to zrobić,

wskazywanie różnych rodzajów aktywności przydatnych dla
wszechstronnego rozwoju,

wywoływanie chęci akceptacji siebie i utrwalania własnego
optymizmu niezbędnego w kształtowaniu pozytywnych postaw i
zachowań.
Program obejmuje następujące zagadnienia:
1. Rozwój osobowości.
2. Rozwój umiejętności społecznych.
3. Higiena – zdrowie – choroba.
4. Ruch i wypoczynek. Krajoznawstwo – turystyka – wiedza ekologiczna.
Każda część zawiera ogólną charakterystykę zagadnienia, szczegółowe cele profilaktyki oraz
procedury ich realizacji.
Program Profilaktyki jest zawarty w szkolnym zestawie programów nauczania do realizacji
przez wszystkich nauczycieli gimnazjum w czasie lekcji przedmiotowych, godzin wychowawczych,
zajęć pozalekcyjnych.
Program zakłada ewaluację, która w przypadku kształtowania odpowiednich postaw uczniów
możliwa jest tylko w niepełnym zakresie (postawy uczniów kształtowane są nie tylko w szkole i nie
tylko w ciągu trzyletniego okresu nauki w gimnazjum). Częściową odpowiedź na pytanie czy podjęte
działania wpłynęły na postawy uczniów możemy uzyskać przez:

obserwację zachowań uczniów w różnych sytuacjach,

rozmowy i wywiady z uczniami, rodzicami i nauczycielami,

analizę arkuszy obserwacji poszczególnych uczniów,

analizę wytworów pracy uczniów i stopnia ich zaangażowania w proponowane formy
promujące zdrowy styl życia.
Uwaga!
Do Programu Profilaktyki opracowano scenariusze zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych, warsztatów
psychologicznych, które dołączono jako załączniki.
„Wykształcenie to umiejętność
radzenia sobie z codziennym życiem.”
/John G. Hibben/
ROZWÓJ UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH
Stymulowanie społecznego rozwoju uczniów powinno przygotować młodzież do aktywnego
i satysfakcjonującego
uczestnictwa
w
życiu
społecznym.
Opanowanie
umiejętności
interpersonalnych jest koniecznością dla wkraczającego w dorosłe życie obywatela. Posiadanie
różnych społecznych umiejętności może pomóc młodzieży w przezwyciężeniu trudności w
kontaktach z innymi ludźmi i zapobiec uleganiu negatywnym wpływom i niekorzystnym
zjawiskom.
Rozwój umiejętności interpersonalnych to obok rozwoju całej osobowości najlepsze działania
profilaktyczne.
1. Klasa szkolna jako grupa społeczna pozytywnie oddziaływująca na uczniów.
Cele profilaktyki:

zbudowanie zgranego zespołu klasowego,

osiąganie pozytywnego wpływu grupy jako całości na poszczególnych uczniów,

stwarzanie społecznej kontroli zachowań związanych z pełnioną rolą w klasie,

wyzwalanie aktywności u wszystkich członków zespołu klasowego,

ułatwianie współpracy,

umożliwienie wspomagania osób nie tylko najsłabszych, ale każdego, kto w danym
momencie pracuje mniej wydajnie,

kompensowanie indywidualnych słabości uczniów mocnymi stronami innych,

zwiększanie efektywności uczenia się i nauczania.
Procedury realizacji:
 warsztaty integracyjne dla klas pierwszych prowadzone przez pedagoga,
 cykl zajęć rozwijających umiejętności interpersonalne (załącznik nr
),

imprezy klasowe: „Andrzejki”, „Mikołajki”, Wigilia

wyjścia do teatru, kina,

wycieczki klasowe, biwaki, rajdy klasowe

dokumentacja ważnych wydarzeń z życia klasy (kronika klasowa, gazetka)

urządzanie własnej sali lekcyjnej,

zarobkowanie na przyszłe wydatki klasowe

samopomoc koleżeńska
2. Doświadczenia w pełnieniu różnych ról społecznych.
Cele profilaktyki:

zdobywanie doświadczeń związanych z pełnieniem różnych ról społecznych,

stwarzanie sytuacji dla pewnych uczniów do uwolnienia się od pełnionej przez nich,
niepożądanej społecznie roli,

stwarzanie społecznej kontroli zachowań związanych z pełnioną rolą,

dostarczanie wiedzy na temat ról społecznych,
Procedury realizacji:

pełnienie przez poszczególnych uczniów funkcji klasowych i szkolnych,

praca Samorządu Uczniowskiego,

działalność kół zainteresowań, np. Koło Teatralne, Koło Turystyczne „Ścieżynki”,

imprezy planowane i organizowane przez uczniów przy wsparciu nauczycieli: dyskoteki,
szkolne debaty, wiece itd.,

organizowanie życia dydaktycznego i wychowawczego klasy w oparciu o pracę grupową,

stawianie uczniów w konieczności podjęcia innych zadań zespołowych pozaszkolnych, np. w
trakcie wycieczek,

cykl zajęć rozwijających umiejętności interpersonalne (załącznik nr
3. Skuteczna komunikacja społeczna.
),
Cele profilaktyki:

uświadomienie znaczenia prawidłowej komunikacji społecznej,

poszerzenie wiadomości na temat zasad i trudności w porozumiewaniu się,

poznanie sposobów radzenia sobie z barierami komunikacyjnymi,

wykształcenie motywacji do doskonalenia różnych umiejętności komunikowania się.
Procedury realizacji:

cykl zajęć rozwijających umiejętności interpersonalne (załącznik nr

warsztaty komunikowania (załącznik nr ).
),
4. Zachowanie w trudnych społecznie sytuacjach.
Cele profilaktyki:

poznanie różnych sposobów radzenia sobie z konfliktami,

zdobywanie umiejętności zachowania się w sytuacjach okazywania agresji przez innych,

dostarczenie wiadomości o możliwościach uzyskania pomocy w trudnych sytuacjach,
Procedury realizacji:

cykl zajęć rozwijających umiejętności interpersonalne (załącznik nr ),

warsztaty przeciwko agresji (załącznik nr )

spektakle teatralne przygotowane przez uczniów, np. „Pęknięte niebo” i przedstawiane przez
zaproszonych aktorów,

warsztaty antystresowe (załącznik nr ),

samopomoc koleżeńska,

działania podejmowane przez wychowawców i pedagoga wobec indywidualnych uczniów.
5. Eliminowanie negatywnego wpływu niektórych grup społecznych.
6. Cele profilaktyki:

dostarczenie wiadomości o zagrożeniach płynących z przyłączenia się do gangów i sekt,

wyczulenie uczniów na zagrożenie manipulacją,

zaproponowanie możliwości spędzania wolnego czasu w bezpieczny sposób,

tworzenie więzi z pozytywnie funkcjonującymi grupami.
Procedury realizacji:

tematy dotyczące gangów i sekt podejmowane na godzinach wychowawczych i lekcjach
religii,

zajęcia pozalekcyjne, np. w „Szkole otwartej”

koła zainteresowań, np. Koło Turystyczne „Ścieżynki”.
„Z wysokim poczuciem własnej wartości możesz stać
się osobą, jaką chcesz być, pełniej przeżywać życie,
dawać więcej z siebie i sprawiać ludziom radość”.
/Hanna Hamer/
ROZWÓJ OSOBOWOŚCI
Skuteczny rozwój osobowości uczniów polega m. in. na budowaniu poczucia własnej wartości,
a to wiąże się z samooceną. Wiele osób uznaje samoocenę za niezbędny element skutecznego
działania. Człowiek o wysokim poczuciu własnej wartości umie podejmować przemyślane decyzje i
racjonalnie zachowuje się w sytuacjach konfliktowych. Umiejętności te pozwalają skutecznie
opierać się naciskom kolegów i środowiska w sprawie picia i eksperymentów z narkotykami. Na
szacunek dla samego siebie mają wpływ informacje zwrotne, jakie otrzymujemy od innych, i dlatego
pozytywna atmosfera w grupie pomaga wzmocnić ten szacunek.
Myślenie pozytywne sprzyja dobremu samopoczuciu, sympatii własnej osoby i sympatii do
innych ludzi. Traktując innych miło mamy większą szansę na to, że otoczenie obdarzy nas sympatią i
znacznie łatwiej nam przyjdzie nie bać się pokazywania siebie takimi, jakimi naprawdę jesteśmy.
Cele profilaktyki:

Rozwijanie u uczniów poczucia własnej wartości, kontroli,

Zwiększenie szacunku ucznia do samego siebie,

Wzmacnianie samooceny,

Budowanie wiary w siebie i własne siły,

Pokonywanie lęków,

Rozwijanie świadomości własnych wad i zalet,

Uświadamianie zależności między komunikatami pozytywnymi a szacunkiem dla samego
siebie,

Wykształcenie zdolności nazywania i publicznego wypowiadania uznawanych przez uczniów
wartości,

Wykształcenie podejmowania przemyślanych decyzji, rozwiązywania konfliktów,

Rozwijanie umiejętności interpersonalnych,

Wykształcenie umiejętności zachowania się w określonych sytuacjach, także konfliktowych,

Rozwijanie samoświadomości,

Kształcenie umiejętności stawiania celów i określania niektórych celów na przyszłość,

Kształcenie umiejętności wymieniania się pozytywnymi odczuciami z innymi,

Pobudzanie wrażliwości na sprawy innych ludzi,

Rozwijanie osobowości ucznia,

Rozwijanie sił twórczych w mocnym poczuciu wiary, że wszystko da się zrobić.
Procedury realizacji
A. Szkoła

program nauczania – poruszanie istotnych zagadnień, stawianie ucznia
w centrum procesu nauczania;

rozwijanie współpracy między uczniami na zajęciach (realizacja zadań zespołowych);

stosowanie zróżnicowanych narzędzi oceny;

rozwijanie szkolnych kanałów komunikacyjnych: uczeń-uczeń, uczeń-nauczyciel, uczeńdyrektor, nauczyciel, nauczyciel;

taki dobór celów nauczania i zajęć, by zapewnić sukces uczniom;

nauka konkretnych umiejętności podnoszących samoocenę;

rozwijanie zdolności i zainteresowań;

okazywanie zainteresowania i troski wszystkim osobom w szkole.
B. Nauczyciel

rozmowy indywidualne wychowawcy z uczniem o sprawach ważnych dla ucznia,

przydzielanie uczniowi zadań związanych z tymi aspektami jego indywidualności, które
szczególnie warto rozwijać,

tworzenie sytuacji sprzyjających rozwojowi zainteresowań (np. dodatkowe zajęcia),

dostarczanie doświadczeń służących pogłębianiu świadomości własnych potrzeb, emocji,
tendencji, wartości,

dostarczanie wiedzy i przykładów związanych z umiejętnością kształtowania samego siebie,

tworzenie możliwości do zdobywania umiejętności prowadzenia dialogu wewnętrznego.

okazywanie sympatii i zainteresowania każdym uczniem;

rozmowy na tematy osobiste podnoszone przez uczniów;

podkreślanie rzeczy dobrych;

chwalenie najdrobniejszych osiągnięć uczniów;

dostrzeganie mocnych stron uczniów i mówienie o nich;

uwzględnianie możliwości uczniów;

pokazywanie dobrego modelu ról życiowych;

okazywanie gotowości słuchania;

sondowanie reakcji;

opracowanie z uczniami konsekwentnych metod postępowania w sytuacjach konfliktowych i
zasad obowiązujących obie strony;

zwracanie się do uczniów po imieniu;

poznanie szczególnych umiejętności każdego ucznia;

unikanie stawiania ultimatum;

nie osądzanie;

dzielenie się z rodzicami pozytywnymi uwagami o ich dziecku;

pytanie uczniów o ich udział w zajęciach, odczucia;

informowanie uczniów o decyzjach ich dotyczących;

pomaganie uczniom w formułowaniu i osiąganiu celów;

zachęcanie do wypowiadania własnych opinii;

próbowanie nowych umiejętności, nawet z ryzykiem, że się nie uda;

skłanianie do szukania powodów do radości w celu wzbogacenia życia ucznia;

skłanianie do nawiązywania znajomości z przyjaznymi osobami;

podtrzymywanie pewności siebie i wiary w sukces;

kształtowanie giętkiej i elastycznej postawy wobec świata.
C. Inne działania wpływające dodatnio na wzrost poczucia własnej wartości ucznia

zmiana otoczenia - organizowanie wycieczek za miasto (Szkolne Koło Turystyczne
„Ścieżynki”);

wspólne dekorowanie sali;

możliwość dobrowolnego zgłaszania się do wykonania pewnych zadań;

ćwiczenia fizyczne nie oparte na rywalizacji uczniów;

odgrywanie przedstawień teatralnych (działalność w Kole Teatralnym);

wspólne muzykowanie (Szkolny Zespół Muzyczny „Wiolinki”);

eksperymentowanie;

międzyklasowe i międzyszkolne zawody sportowe;

międzyklasowe dyskusje;

możliwość wyboru formy oceny;

uczenie się zgodnie z zawartą z nauczycielem umową;

wystawy prac uczniowskich;

wystawy fotografii przedstawiających uczniów przy pracy i wypoczynku (wycieczki
klasowe);

kalambury, krzyżówki, łamigłówki;

warsztaty „Co to znaczy być asertywnym” (załącznik nr......);

ćwiczenia grupowe np: „Jak żyć z ludźmi”, „Moje wady i zalety”, „Zwierzęta”, „Wyobraź
sobie”, „Oceń samego siebie”, „Herb”, „Papierowa torba”, „Filiżanki”, „Linia życia”,
„Określamy cele” itp. (załączniki nr......................................);
„Zdrowie jest pełnym dobrostanem
fizycznym, psychicznym i społecznym,
nie zaś tylko brakiem choroby lub ułomności”.
/definicja zdrowia przyjęta przez
Światową Organizację Zdrowia (WHO) w 1978 r./
Higiena – Zdrowie – Choroba
Zdrowie jest najcenniejszą wartością człowieka. Na jego stan wpływa wiele pozytywnych i
negatywnych czynników. Gdy organizm potrafi się do nich przystosować to zdrowie zostaje
zachowane. Jednak możliwości przystosowawcze organizmu są ograniczone. Jeśli szkodliwe
czynniki działają zbyt długo lub w dużych stężeniach, mogą wywołać chorobę. Choroba to reakcja
organizmu na działanie czynnika chorobowego. Zanieczyszczenia środowiska, niehigieniczny tryb
życia, stres są przyczynami tzw. chorób cywilizacyjnych. Jeżeli dotyczą one dużych grup ludzi, są
przewlekłe i wymagające długiego leczenia, nazywamy je chorobami społecznymi. Zaliczamy do
nich: choroby układu krążenia, choroby nowotworowe, gruźlicę, alkoholizm, narkomanię, AIDS,
choroby weneryczne, choroby psychiczne, alergie i urazy. Właściwy tryb życia pozwala na ochronę
własnego zdrowia. Zapobieganie chorobom, czyli profilaktyka jest celem, który powinniśmy stawiać
przed sobą, aby zachować zdrowie.
Higiena i pielęgnacja skóry
- pielęgnacja a środki kosmetyczne
-
zmiany w okresie dojrzewania ( trądzik młodzieńczy)
-
wpływ nadmiernego nasłonecznienia na skórę
-
pasożyty skóry
Cele profilaktyki :

określenie zasad pielęgnacji skóry,

opisywanie środków szczególnie wskazanych do pielęgnowania skóry w okresie dojrzewania,

uwrażliwienie na konieczność rozsądnego korzystania z kąpieli słonecznych,

określenie sposobów zapobiegania zarażeniu się pasożytami skórnymi.
Procedury realizacji :
●
pogadanka o sposobach codziennej pielęgnacji skóry i wpływie kosmetyków na jej
funkcjonowanie,
● wykorzystanie ulotek na temat codziennej higieny skóry,
● prezentacja kosmetyków do pielęgnacji młodzieńczej skóry,
● opracowanie plakatu informacyjnego o wpływie promieniowania UV i sposobach
ochrony przed nim. ( okulary, kremy z filtrem UV),
● pogadanka na temat sposobów zapobiegania zarażeniu się pasożytami skórnymi.
Zdrowie jamy ustnej
-
higiena jamy ustnej,
-
racjonalne żywienie,
-
uzupełnienie związków fluoru,
-
zabiegi profilaktyczne i stomatologiczne oraz wczesne leczenie próchnicy zębów.
Cele profilaktyki
●
wyjaśnienie zasad higieny jamy ustnej,
●
ukształtowanie umiejętności rozpoznawania próchnico twórczego działania
pokarmów,
●
rozumienie, iż odpowiednie odżywianie ( zwłaszcza dostarczenie soli mineralnych i
witamin) jest podstawą w zapobieganiu chorobą jamy ustnej,
● określenie roli fluoru dla zdrowia zębów,
● kształtowanie potrzeby korzystania z opieki stomatologicznej.
Procedury realizacji
● demonstracje pomocy dydaktycznych w postaci zestawu do czyszczenia zębów:
szczotka do zębów , pasta z fluorem , nici dentystyczne, szczotka międzyzębowa,
● opracowanie zasad odżywiania, których należy przestrzegać, aby mieć zdrowe zęby
● przygotowanie posteru na temat rodzaju past do zębów i preparatów fluoru,
● pogadanka szkolnego stomatologa na temat profilaktyki próchnicy ( usuwanie
kamienia nazębnego, okresowe badania stomatologiczne) profilaktyczne lakowanie
bruzd pierwszych zębów trzonowych,
● wykorzystanie programu profilaktycznego pt. „ Twój piękny uśmiech” do realizacji
zagadnień związanych z profilaktyką próchnicy i chorobami przyzębia.
Choroby zakaźne
- choroby zakaźne i czynniki chorobotwórcze,
- metody zapobiegania i zwalczania chorób.
Cele profilaktyki
● analizowanie czynników chorobotwórczych wywołujących choroby zakaźne,
● określenie objawów chorób zakaźnych i podstawowych zasad profilaktyki,
● opisywanie możliwości aktywnej ochrony przed chorobami zakaźnymi i innymi
czynnikami o charakterze patogennym.
Procedury realizacji
●
obserwacja ilustracji bakterii, wirusów, pierwotniaków, robaków i ich negatywnego
oddziaływania na człowieka, ustalenie sposobów zapobiegania zarażeniu się nimi,
●
pogadanka na temat wybranych chorób zakaźnych i sposobów ochrony przed nimi,
●
analiza wpływu wirusa HIV na organizm – film pt. „ AIDS – dżuma XX wieku”,
●
dyskusja nad problemem szerzenia się chorób zakaźnych, argumentowana danymi z
rocznika statystycznego , czasopisma specjalistyczne, broszury i ulotki z oświaty
zdrowotnej,
● opracowanie posteru na podstawie materiałów źródłowych opieki zdrowotnej na temat
chorób przenoszonych drogą płciową,
● pogadanka lekarza lub pielęgniarki szkolnej na temat szczepień ochronnych dzięki
którym niektóre choroby zakaźne zostały wyeliminowane.
Choroby nie mające charakteru zakaźnego
-
charakterystyka chorób : nowotworowych układu krążenia, metabolicznych,
alergicznych,
psychicznych,
- uzależnienia jako plagi społeczne : nikotynizm, alkoholizm, narkomania,
- zdrowy styl życia – profilaktyka chorób.
Cele profilaktyki
● określenie przyczyn chorób nowotworowych oraz zasad profilaktyki tych chorób
wywołanych przez czynniki środowiska,
● poznanie czynników zwiększających ryzyko chorób krążenia,
● określenie zasad profilaktyki chorób układu krążenia, nowotworowych, alergicznych,
● określenie przyczyn chorób metabolicznych i alergicznych, wskazanie zasad
profilaktyki tych chorób wywołanych wskutek nieodpowiedniego trybu życia i
działania czynników środowiska,
● wskazanie przyczyn chorób psychicznych, określenie zasad higieny psychicznej,
● poznanie groźnych dla zdrowia następstw stosowania używek, narkotyków i leków
oraz palenia papierosów,
● rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji, związanych z sytuacjami, w których
młody człowiek może sięgnąć po alkohol tytoń bądź narkotyki,
● pokazanie perspektyw zdrowego życia.
Procedury realizacji
● analiza materiałów źródłowych ( encyklopedie, czasopisma przyrodnicze) na temat
przyczyn powstawania chorób nowotworowych,
● analiza danych statystycznych, tabel i wykresów przedstawiających zachorowalność
na choroby układu krążenia. Pomiar ciśnienia krwi. Sporządzanie listy pokarmów
przyjaznych dla prawidłowej pracy serca,
● dyskusja panelowa na temat nieprawidłowego odżywiania i konsekwencji z tego
płynących: ( otyłość, cukrzyca) choroby zębów,
● wywiad z pracownikiem służby zdrowia na temat cukrzycy jej powstawania i
zachorowalności na tę chorobę,
● analiza materiałów źródłowych na temat czynników powodujących powstawanie
alergii,
● dyskusja na temat uzależnień ludzi i przyczyn tego zjawiska ( materiały przygotowane
we własnym zakresie i uzyskane w przychodni zdrowia),
● projektowanie informacyjnego plakatu antynikotynowego lub antyalkoholowego,
● II Elementarz, czyli Program Siedmiu Kroków, jako propozycja pracy z uczniem na
lekcjach wychowawczych,
● burza mózgów prowadząca do ustalenia prawidłowych postaw mających na celu
ochronę zdrowia przed używkami.
„Życzę Ci odwagi, jaką ma słońce,
które codziennie od nowa wschodzi
nad wszelką nędzą świata”.
/autor nieznany/
RUCH I WYPOCZYNEK
KRAJOZNAWSTWO – TURYSTYKA – WIEDZA EKOLOGICZNA
Na działalność krajoznawczo – turystyczną w szkole można patrzeć bardzo różnie. Dla jednych
jest to atrakcyjny sposób spędzania czasu, dla innych jakość życia. Działalność krajoznawczo –
turystyczna może służyć rozrywce albo być drogą wzbogacenia własnej osobowości, poznania
kraju, świata i siebie. Poznanie to nie tylko przygoda i przyjemność, ale nauka – nie szkolna tylko
zupełnie inna – przyjemna, beztroska, swobodna. Jest to sens edukacyjnej działalności
krajoznawczo – turystycznej, czy tej, która uczy i wychowuje. Dobrze zorganizowana i
metodycznie prowadzona działalność ta cieszy się wśród dzieci i młodzieży dużym
zainteresowaniem, gdyż wychodzi naprzeciw naturalnym potrzebom młodych ludzi.
Cele profilaktyki:

wdrażanie uczniów do krajoznawczego poznawania kraju,

poznanie własnego regionu pod względem historycznym, geograficznym i etnograficznym
przyrody,

poznanie walorów przyrodniczych, rezerwatów i Parków Krajobrazowych województwa
pomorskiego,

wdrażanie uczniów do działań na rzecz ochrony środowiska naturalnego,

rozwijanie nawyku aktywnego wypoczynku i umiejętności organizowania takich form
wypoczynku dla siebie i innych,

kształtowanie postaw odpowiedzialności za swoje czyny i podejmowane decyzje,

doskonalenie umiejętności pracy w zespole, nawiązywania kontaktów międzyludzkich,

wyrabianie poczucia odpowiedzialności,

wzmacnianie przyjaźni poprzez wspólne przebywanie,

kształtowanie kultury osobistej,

prowadzenia
obserwacji
w
najbliższej
okolicy,
ukierunkowanych
na
odkrywanie
dostrzegalnych przejawów integracji człowieka w komponenty środowiska,

stosownego zachowania na obszarach chronionych,

świadomego planowania i organizowania działań służących poprawie stanu środowiska w
najbliższym otoczeniu.
Procedury realizacji:
A. Wycieczki.

udział bierny polegający na chodzeniu i zaliczaniu poszczególnych obiektów przyrodniczych
i krajoznawczych,

udział czynny – pozytywna rywalizacja w zdobywaniu odznak turystyki kwalifikowanej
PTTK. Wędrując zbieramy punkty na Odznakę Turystyki Pieszej .Po pierwsze młodzież
prowadzi zapis trasy w książeczce OTP, po drugie ma świadomość przebytej trasy.
Szczególnie pomocnym w realizacji zainteresowań przyrodniczych i ekologicznych jest
odznaka „Turysta - Przyrodnik”. Celem tej odznaki jest budzenie zainteresowań
przyrodniczych i zachęcanie do działalności na rzecz ochronny środowiska. Bogata jest gama
regionalnych odznak krajoznawczych ustanowionych przez poszczególne odziały PTTK. Na
terenie działania zdobywamy odznaki regionalne takie jak:
-
Krajoznawcza Odznaka Morska ustanowiona w celu zachęcenia młodzieży do poznania
problematyki morskiej i historycznych związków Polski z morzem. Morze wywiera duży
wpływ na przyrodę, krajobraz, gospodarkę i życie krajów nad nim leżących, kształtuje
charakter i postawy związanych z nim ludźmi. Zdobywanie odznaki naucza dostrzegać
oddziaływanie morza na wszystko co nas otacza oraz nas samych.
-
Odznaka Turystyczno-Krajoznawcza „Miłośnik Gdańska” ustanowiona w celu
popularyzacji historii, kultury i walorów krajoznawczych Gdańska. Odznaka może być
zdobywana cały rok.
-
Regionalna Odznaka Krajoznawcza „Miłośnik Gdyni” ustanowiona z okazji 70 rocznicy
nadania praw miejskich Gdyni i 70 rocznicy Oddziału Morskiego PTK-PTTK w Gdyni.
Wykaz obiektów i tras pieszych zamieszczonych jest w regulaminie zdobywania odznaki.
Czas zdobywania jest nieokreślony.
B. Dzienniczek - kronika

Uczniowie oprócz prowadzenia książeczki OTP, prowadzą również swoje dzienniczki, w
których dokumentują fakty zwiedzania miejscowości, obiektu lub muzeum, poprzez
potwierdzenie lub opis. Formą potwierdzenia może być bilet do muzeum, zdjęcie, rysunek
lub dokładny opis miasta lub imprezy.
C. Kronika wycieczek

Tu byliśmy – takie może być hasło prowadzonej dokumentacji, która zawiera opis
krajoznawczy ilustrowany widokówką, zdjęciem lub własnym rysunkiem uczestników
wycieczek.
PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM NR 16
(Wstępna ewaluacja programu na rok przed zakończeniem jego realizacji)
Program Profilaktyki Gimnazjum nr 16, opracowany został na lata 2008/2009-2010/2011,
przez zespół nauczycieli w składzie: Jolanta Janikowska, Daniela Maćkiewicz, Alicja
Orlikowska, Danuta Gierszewska i Bogna Świerszcz.
Stanowi on uzupełnienie i jednocześnie integralną część z Programem Wychowawczym
Gimnazjum nr 16 w Gdyni i jest oparty na Podstawie Programowej Kształcenia Ogólnego
(Rozporządzenie MEN z dn. 26.02.2002 r. z późniejszymi zmianami).
Program obejmuje następujące zagadnienia:
1. Rozwój osobowości
2. Rozwój umiejętności społecznych
3. Higiena-zdrowie choroba
4. Ruch i wypoczynek. Krajoznawstwo -turystyka-wiedza ekologiczna
Program uwzględnia cele i zadania szkoły zawarte w powyższych dokumentach, dostosowany jest
do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb ich środowiska rodzinnego.
Cele ogólne programu to:
1. Eliminowanie czynników ryzyka i przeciwdziałanie im
2. Tworzenie zdrowej atmosfery wokół dziecka
3. Działania wzmacniające czynniki chroniące przed patologią
4. Wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju młodego człowieka jako jednostki zdolnej do życia
w ramach różnych wspólnot.
Głównym zadaniem szkoły w realizacji założonych celów jest:

zachęcanie uczniów , do pokonywania trudności,

pokazywanie, jak mogą to zrobić,

wskazywanie różnych rodzajów aktywności przydatnych dla wszechstronnego rozwoju,

wywoływanie chęci akceptacji siebie i utrwalania własnego optymizmu niezbędnego do
kształtowania pozytywnych postaw i zachowań.
Po zakończeniu realizacji programu, zostanie dokonana ocena jego skuteczności wśród uczniów,
nauczycieli i rodziców.
Za podstawowe kryteria sukcesu w powyższym programie uznamy spadek ilości uczniów palących
papierosy na terenie szkoły oraz używających wulgarnego języka, właściwe zachowanie uczniów
podczas uroczystości szkolnych, zwiększenie bezpieczeństwa uczniów przebywających w szkole,
zmniejszenie nieusprawiedliwionej absencji, spadek ilości bójek, zastraszeń i używania przemocy
fizycznej.
Na odstawie obserwacji sytuacji szkolnej w Gimnazjum nr 16, dokumentacji rad pedagogicznych,
dokumentacji pedagoga szkolnego oraz pracy wychowawczej wychowawców, nauczyciele zwrócili
uwagę, iż należałoby:

zdecydowanie i konsekwentnie przeciwdziałać paleniu tytoniu przez uczniów,

w sposób zdecydowany reagować podczas dyżurów na negatywne zachowania uczniów,

kształcić u wychowanków i rozwijać umiejętność przeciwstawiania się naciskom kolegów i
środowiska w sprawie picia alkoholu i eksperymentów z narkotykami

i dopalaczami,
wskazywać na podejmowanie przemyślanych decyzji i umiejętności racjonalnego
zachowania się w sytuacjach konfliktowych,

rozwijać u uczniów poczucie własnej wartości.
Wyniki uzyskane z przeprowadzonej ewaluacji posłużą do oceny stopnia i zakresu osiągniętych
celów profilaktycznych, sformułowania zaleceń dotyczących przyszłych działań profilaktycznych
oraz modyfikacji Programu Profilaktyki.