SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII DLA KL. I SPG ZAKRES

23.04.2010r.
autor: Anna Bąk
Zespół Szkół Ekonomicznych
w Ośnie Lubuskim
SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII DLA KL. I SPG
ZAKRES PODSTAWOWY
I. TEMAT LEKCJI:
Zróżnicowanie tkanek łącznych odzwierciedleniem mnogości pełnionych
funkcji.
1 godzina lekcyjna
II. ZAŁOŻENIA METODYCZNE:
Tematyka lekcji dotyczy działu – „tkanki, narządy i układy narządów człowieka”, podręcznik
Wydawnictwa Pedagogicznego OPERON „Biologia 1 – zakres podstawowy”, strony 32-36.
1. Cele edukacyjne:
a) kształcenia:
wiadomości:
uczeń:
- wymienia rodzaje tkanek łącznych
- wymienia swoiste cechy tkanki łącznej
- wymienia kryteria klasyfikacji tkanek łącznych
- dobiera rodzaj tkanki łącznej do narządu, którym występuje
- identyfikuje (np. na rycinach, mikrofotografiach) poszczególne rodzaje tkanek łącznych
- rozróżnia poszczególne rodzaje tkanek łącznych
- wyjaśnia na wybranych przykładach związek budowy tkanki łącznej z pełnioną funkcją
umiejętności:
uczeń:
- porównuje poszczególne rodzaje tkanek łącznych
- charakteryzuje poszczególne rodzaje tkanek łącznych
- opisuje poszczególne rodzaje tkanek łącznych
- ocenia znaczenie tkanek łącznych dla zdrowia i życia człowieka
b) wychowania
postawy i przekonania:
uczeń:
- ma świadomość wielości funkcji pełnionych przez tkanki łączne
- angażuje się w wykonanie zadań
2.
-
Metody pracy:
pogadanka
praca z kartą pracy
praca z tekstem źródłowym
3. Środki dydaktyczne:
-
podręcznik Wydawnictwa Pedagogicznego OPERON „Biologia 1 – zakres
podstawowy”, strony 32-36
kserokopie kart pracy dla każdego ucznia
kreda
tablica
III. TOK LEKCJI
nauczyciel
uczniowie
Faza wprowadzająca
1. Czynności organizacyjne – sprawdzenie
obecności, przedstawienie celów lekcji
2. Wprowadzenie do tematu:
- wyjaśnia, że spośród tkanek
zwierzęcych oraz budujących organizm
człowieka największe zróżnicowanie
występuje w grupie tkanek łącznych
Faza realizacyjna
3. Polecenie zapisania tematu lekcji,
rozdanie kart pracy uczniom
- słuchają celów lekcji i zapisują je w zeszytach
- słuchają wprowadzenia lekcji, sporządzają
notatki
4. Przedstawienie funkcji i ogólnej
budowy tkanek łącznych
- prowadzą na bieżąco notatki w zeszytach
- zapisują temat lekcji
-
poleca wykonać Zadanie 1 z kart pracy - wykonują Zadanie 1 z kart pracy
- rysują schemat na kartach pracy
5. Charakterystyka tkanek łącznych
- jeden z uczniów rysuje schemat na tablicy
właściwych
- poleca wykonać Zadanie 2 z kart pracy
- wykonują Zadanie 2 z kart pracy
- konstruują tabelę
- jeden z uczniów konstruuje tabelę na
tablicy
6. Charakterystyka tkanek łącznych
oporowych
- wykonują Zadanie 3 z kart pracy
- poleca wykonać Zadanie 3 z kart pracy
- konstruują tabelę
- sprawdza poprawność wykonania tabeli
- jeden z uczniów konstruuje tabelę na
- zwraca uwagę na częste błędy
tablicy
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie poznanego
materiału. Wyjaśnienie wątpliwości i pytań
uczniów.
KARTA PRACY (ZAŁĄCZNIK):
Zad. 1
Na podstawie poniższego tekstu narysuj uproszczony schemat budowy tkanki
łącznej.
Tkanka łączna zbudowana jest zawsze z istoty międzykomórkowej oraz komórek. Istotę
międzykomórkową tworzy bezpostaciowa substancja podstawowa oraz włókna białkowe:
kolagenowe, elastyczne lub retikulinowe.
Przykład poprawnej odpowiedzi:
substancja podstawowa
istota międzykomórkowa
włókna białkowe
Tkanka łączna
kolagenowe
elastyczne
komórki
retikulinowe
Zad.2
Na podstawie poniższego tekstu skonstruuj tabelę, w której porównasz tkanki łączne
właściwe pod względem dwóch cech różniących.
W organizmie dorosłego człowieka występują różne rodzaje tkanek łącznych właściwych.
Tkanka łączna zbita zawiera włókna kolagenowe. Buduje ona ścięgna, torebki stawowe, a także
występuje w skórze właściwej. W skórze właściwej jej włókna kolagenowe ułożone są
nieregularnie, natomiast w ścięgnach i torebkach stawowych włókna te ułożone są regularnie.
Tkanka łączna wiotka zawiera włókna retikulinowe. Otacza ona m. in. naczynia krwionośne,
nerwy i mięśnie, a także tworzy warstwę podskórną. Tkanka łączna siateczkowata również
zawiera włókna retikulinowe, tworzy zrąb szpiku kostnego, węzłów chłonnych oraz grasicy. Jest
bogato unaczyniona i ma bardzo delikatną budowę.
Przykład poprawnej odpowiedzi:
Rodzaj tkanki łącznej
Cecha
Rodzaj włókien
białkowych
Występowanie
Tkanka łączna
zbita
Tkanka łączna
wiotka
Tkanka łączna
siateczkowata
kolagenowe
retikulinowe
retikulinowe
ścięgna, torebki
stawowe, skóra
właściwa
otacza naczynia
krwionośne, nerwy,
mięśnie, warstwa
podskórna
zrąb węzłów
chłonnych, grasicy,
szpiku kostnego
Zad. 3.
Na podstawie poniższego tekstu skonstruuj tabelę, w której porównasz opisane
tkanki chrzęstne pod względem rodzaju występujących włókien oraz specyficznych
właściwości.
W organizmie człowieka wyróżniamy trzy rodzaje tkanki chrzęstnej. W istocie
międzykomórkowej tkanki chrzęstnej szklistej znajdują się włókna kolagenowe. Chrząstka ta
jest bardzo odporna na ścieranie. Występuje m. in. w nagłośni i oskrzelach. Drugim rodzajem
chrząstki jest chrząstka sprężysta. Zawiera włókna elastyczne i nie ulega mineralizacji.
Współtworzy część chrząstek krtani i nagłośni. Ostatnim rodzajem jest tkanka chrzęstna
włóknista. Pomiędzy komórkami w istocie międzykomórkowej tej tkanki występują włókna
kolagenowe. Tkanka ta jest bardzo wytrzymała na rozerwanie i występuje m. in. w miejscach
przyczepy ścięgien do kości.
Przykład poprawnej odpowiedzi:
Rodzaj tkanki chrzęstnej
Tkanka chrzęstna
szklista
Tkanka chrzęstna
sprężysta
Tkanka chrzęstna
włóknista
kolagenowe
elastyczne
kolagenowe
nie ulega
mineralizacji
wytrzymała na
rozerwanie
Cecha
typ włókien
właściwości istotne dla odporna na ścieranie
funkcji