program nauczania p£ywania - Szkoła Podstawowea nr 10 w

SZKOŁA PODSTAWOWA nr 10
Im. MIKOŁAJA KOPERNIKA
W GŁOGOWIE
,,PŁYWAMY BEZPIECZNIE”
PROGRAM NAUCZANIA PŁYWANIA
DLA DZIECI KLAS I – III
SZKOŁY PODSTAWOWEJ
AUTOR
mgr Andrzej Chalusiak
nauczyciel w Szkole Podstawowej nr 10
w Głogowie
GŁOGÓW 2005
1
SPIS TREŚCI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
WSTĘP
KONCEPCJA I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
CHARAKTERYSTYKA SZKOŁY
CELE EDUKACYJNE
ZADANIA WYCHOWAWCZE
ZADANIA SZKOŁY
CELE SZCZEGÓŁOWE I PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
STOSOWANE METODY I FORMY NAUCZANIA
PROWADZENIA ZAJĘĆ
9. EWALUACJA
10. ZAŁĄCZNIKI
11. BIBLIOGRAFIA
2
Str. 3
Str. 4
Str. 4
Str. 5
Str. 5
Str. 5
Str. 6
Str. 12
Str. 12
Str. 12
Str. 13
WSTĘP
W ostatnich latach pływanie rozwija się bardzo dynamicznie i staje się coraz
bardziej popularne. Zarówno jako dyscyplina sportu jak i doskonała forma rekreacji i
rehabilitacji ruchowej. Pływać moŜe kaŜdy i w kaŜdym wieku moŜna rozpocząć naukę
pływania. Im wcześniej to jednak zrobimy, tym lepiej, zwłaszcza, Ŝe pływanie stanowi
jeden z najwaŜniejszych czynników w systemie wychowania fizycznego dzieci i
młodzieŜy.
Pozwala poprawić stan zdrowia oraz umoŜliwia wieloraką działalność
rekreacyjną. Stwarza dogodne warunki dla postępowania rehabilitacyjnego. Jest
podstawą rozwoju kierunkowych uzdolnień sportowych. Pływając hartujemy ciało,
wzmacniamy mięśnie i stawy, doskonalimy układ krąŜenia i oddychania. Silniejszy niŜ
podczas przebywania na lądzie sposób oddychania pływaka zwiększa korzystnie
pojemność Ŝyciową płuc i wzmacnia mięśnie oddechowe .
Umiejętność pływania zwiększa bezpieczeństwo przebywania nad wodą. W
wypadkach na wodzie Ŝycie ratują przede wszystkim ci, którzy umieją pływać,
nierzadko ratując innych. MoŜliwość niesienia pomocy innym, stanowi głęboko
humanistyczny akcent i jest jednym z waŜnych elementów szkolnego procesu
wychowawczego. Nabywanie umiejętności pływania wiąŜe się bowiem z realizacją
tego elementu programu szkoły, który dotyczy uczenia się sposobów udzielania
pierwszej pomocy i współdziałania w profilaktyce wypadków.
Tak więc uzasadnienie celowości nauczania pływania dzieci stanowi troskę o ich
zdrowie, właściwe wychowanie obywatelskie i odpowiedzialność za zdrowie i Ŝycie
innych, zapewnienie moŜliwości doskonałych form rekreacji a w razie potrzeby i
rehabilitacji; a takŜe zapewnienie moŜliwości doskonalenia uzdolnień kierunkowych i
uprawiania sportu.
Wymienione wcześniej walory umiejętności pływania a takŜe zwiększająca się
ilość krytych pływalni, skłaniają do podejmowania intensywnych starań o zapewnienie
kaŜdemu dziecku moŜliwości jej posiadania.
3
2.KONCEPCJA I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
Nasza szkoła od wielu lat dysponuje własną krytą pływalnią, na której
prowadzone są nauki pływania a takŜe zajęcia sportowe w ramach Szkolnego Klubu
Sportowego. Od IV do VI klasy prowadzimy takŜe klasy sportowe o profilu pływanie.
Wychowankowie tych klas z powodzeniem reprezentują naszą szkołę i miasto na
zawodach ogólnopolskich i międzynarodowych.
PowyŜsze czynniki a takŜe to, Ŝe zintegrowane programy nauczania w kl. I-III nie
zawierają elementów nauki pływania, stały się powodem napisania przeze mnie tego
programu. Uwzględnia on warunki psycho –ruchowe, rozwojowe i moŜliwości
percepcji dziecka w danej grupie wiekowej, a takŜe moŜliwości bazowe, sprzętowe i
godzinowe naszej szkoły.
W I i II klasie na naukę pływania przeznaczona jest 1 godz. tygodniowo, a w kl.
III 2 godz. w tygodniu. Pod koniec etapu nauki w kl. III prowadzimy nabór i selekcję do
klasy pływackiej IV.
Program ten zawiera równieŜ wiele elementów z zakresu bezpieczeństwa nad
wodą i udzielania pierwszej pomocy, czym doskonale powinien uzupełniać działania
naszej szkoły w ramach programu ,,Bezpieczna szkoła”.
Myślę, Ŝe program ten spełni oczekiwania uczniów, moje ,a takŜe innych
nauczycieli, którzy będą chcieli z niego skorzystać.
3. CHARAKTERYSTYKA SZKOŁY
Szkoła Podstawowa nr 10 im. Mikołaja Kopernika w Głogowie powstała w 1980 r.
Obecnie szkołę tworzy:
- 28 oddziałów, w tym 13 klas nauczania zintegrowanego i 15 klas IV – VI.
Co roku w szkole funkcjonują 3 klasy pływackie: IV, V, VI kl.
Baza materialna do realizacji programu wychowania fizycznego to
- sala gimnastyczna z pełnowymiarowymi boiskami do gier zespołowych
- sala do zajęć gimnastyki korekcyjnej
- płyta boiska szkolnego z boiskami do gier zespołowych
- bieŜnia 60 m ze skocznią do skoku w dal
-pływalnia kryta 5 torowa.
4
4. CELE EDUKACYJNE :
•
•
•
•
Wspomaganie harmonijnego rozwoju psychofizycznego uczniów.
Rozwijanie i doskonalenie sprawności ruchowej i tęŜyzny fizycznej uczniów.
Rozwijanie poczucia odpowiedzialności za zdrowie własne i innych.
Rozwijanie i eksponowanie zainteresowań oraz specyficznych uzdolnień
ruchowych w pływaniu.
• WyposaŜenie ucznia w zasób umiejętności ruchowych, utylitarnych i
sportowych oraz w niezbędny zasób wiedzy o korzyściach wynikających z
uprawiania pływania.
• Zdobycie wiadomości jak bezpiecznie wypoczywać nad wodą.
5. ZADANIA WYCHOWAWCZE
• Kształtowanie pozytywnych postaw wobec aktywności ruchowej,
sprawności fizycznej i zdrowia.
• Kształtowanie pozytywnych postaw wobec uczciwej rywalizacji sportowej.
• Kształtowanie pozytywnych postaw wobec dąŜenia do osiągnięcia sukcesu
i zwycięstwa w oparciu o poszanowanie przeciwnika.
• Kształtowanie poszanowania dla zasad , reguł i regulaminów.
• Kształtowanie wraŜliwości i zrozumienia dla moŜliwości i ograniczeń
innych.
• Kształtowanie potrzeby i umiejętności udzielania pomocy i wsparcia
innym.
• Kształtowanie pozytywnych postaw wobec potrzeby dąŜenia do
doskonalenia i poszerzania własnych umiejętności, wiedzy i sprawności
fizycznej oraz samokontroli i samooceny osiągnięć.
6. ZADANIA SZKOŁY
• Stworzenie warunków do prowadzenia nauki pływania poprzez
zapewnienie dostępu do pływalni, sprzętu i pomocy naukowych oraz
wykwalifikowanej kadry nauczycieli.
• Tworzenie warunków do doskonalenia umiejętności pływackich i
podnoszenia sprawności psycho- fizycznej uczniów.
• Zapoznanie uczniów z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa nad
wodą i udzielania pierwszej pomocy.
• Tworzenie warunków do kształtowania nawyków zdrowego stylu Ŝycia.
5
7. CELE SZCZEGÓŁOWE I PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
7.1. CELE SZCZEGÓŁOWE KLASA I
A. UMIEJĘTNOŚCI:
Uczeń potrafi:
wymagania podstawowe:
• przepłynąć samodzielnie dowolnym sposobem odcinek 25 m
• wykonać bezpieczny skok do głębokiej wody na nogi z brzegu pływalni
• wyłowić krąŜek z dna basenu po jego płytkiej stronie
wymagania dodatkowe:
• w czasie płynięcia odcinka 25m umie zmieniać pozycję ciała z leŜenia na
grzbiecie do leŜenia na piersiach i odwrotnie .
B. WIADOMOŚCI:
Uczeń wie:
• jakie czynności naleŜy wykonać przed wejściem na pływalnię
• jak naleŜy się zachować , gdy na pływalni zgaśnie światło
• jakie są podstawowe zasady bezpiecznej kąpieli.
C. MATERIAŁ NAUCZANIA I PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
1. Zadania organizacyjne: regulamin pływalni, zasady bezpieczeństwa na
pływalni i zapoznanie z obiektem, obowiązki ucznia na zajęciach
pływania.
2. Wstępne oswojenie z wodą: zejście do wody, zanurzanie twarzy i głowy,
chodzenie po dnie pływalni w grupie i samodzielnie, zeskoki do płytkiej
wody z przysiadu, półprzysiadu i z pozycji stojącej. Zalecane zabawy:
,,Mycie się”, ,,Spłoszone mewy”, ,,Przekładanka”, ,,Zabawa z kółkami”
3. Ćwiczenia wypornościowe i zeskoki do wody z róŜnych pozycji:
Ćwiczenia przygotowawcze do ,,korka”, ,,korek.”
4. LeŜenie na piersiach, wstępne ,,ćwiczenia oddechowe”:
Ćwiczenie przygotowawcze ,,Meduza”, leŜenie na piersiach przy pomocy
współćwiczącego, leŜenie z deską, samodzielne wydmuchiwanie powietrza do
wody przy zanurzonej twarzy i przy leŜeniu na piersiach. Zalecane
zabawy ,,Kołyska”, ,,Gotująca się woda”, ,,Wesołe foki”, ,,Ryby w sieci”.
5. LeŜenie na grzbiecie: przy ścianie pływalni, przy pomocy
6
współćwiczącego, leŜenie na grzbiecie z deską, samodzielne leŜenie na
grzbiecie. Zalecane zabawy: ,,Łódka”, ,,Karuzela”, ,,Rozgwiazda”.
6. Poślizg na piersiach:
poślizg z odbiciem od dna basenu lub ściany pływalni, wślizg do wody
na głowę i w czasie poślizgu wydech do wody.
7. Poślizg na grzbiecie: ze współćwiczącym, z odbicia od dna pływalni i z
odbicia od ściany.
8. Kraulowe ruchy nóg w połoŜeniu na piersiach: w formie zabaw
przy ścianie pływalni, w poślizgu, strzałka na piersiach, pływanie
dłuŜszych odcinków z deską i wydechem powietrza do wody, takie samo
pływanie bez deski. Polecane zabawy: ,,Poszukiwanie skarbu”,
,,Ślizgacz”, ,,Skaczące delfiny”, ,,Przerzutka”, ,,Ślimak”.
9. Kraulowe ruchy nóg w połoŜeniu na grzbiecie:
w formie zabaw w leŜeniu przy ścianie, w poślizgu , pływanie
dłuŜszych odcinków na samych nogach z deską i bez deski.
10. Elementarne ruchy kraulowe ramion w połoŜeniu na piersiach i
próby pływania kraulem:
po wślizgu do wody, na głowę i po odbiciu od ściany w formie
wyścigów.
11. Elementarne ruchy ramion w połoŜeniu na grzbiecie i próby
pływania krótkich odcinków całym stylem:
w formie wyścigów po odbiciu od ściany i po wślizgu do wody na
głowę.
12. Skoki na nogi do głębokiej wody i próby przepłynięcia dowolnym
stylem moŜliwie najdłuŜszego odcinka:
w formie zawodów - ,,Kto dalej przepłynie”.
13. Wyławianie krąŜka: na płytkiej wodzie po wślizgu na głowę, w
formie zabawowej - ,,Kto pierwszy wyłowi krąŜek”.
14. Skoki na głęboką wodę i pływanie odcinka 25 m kraulem na
grzbiecie.
15. Zdobywanie dyplomu ,,JUś PŁYWAM”:
skok na nogi do głębokiej wody i przepłynięcie dowolnym sposobem
odcinka 25 m bez zatrzymania.
7
7. 2. CELE SZCZEGÓŁOWE KLASA II
A. UMIEJĘTNOŚCI:
Uczeń potrafi:
wymagania podstawowe:
• Skoczyć na nogi ze słupka i przepłynąć 50 m bez zatrzymania – dwoma
sposobami: 25 m stylem dowolnym( kraulem), 25 m stylem grzbietowym.
wymagania dodatkowe:
• Skoczyć do wody na głowę z pozycji stojąc na brzegu pływalni.
B. WIADOMOŚCI:
Uczeń wie:
• Dlaczego umiejętność pływania jest niezwykle waŜna w Ŝyciu człowieka.
• Jak udzielić pierwszej pomocy tonącemu blisko brzegu pływalni.
C. MATERIAŁ NAUCZANIA I PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
1. Zadania organizacyjne: regulamin pływalni i zajęć, bezpieczeństwo na
zajęciach, podział na grupy ćwiczebne.
2. Kraul na grzbiecie:
• Pływanie samymi nogami na grzbiecie:
Pokaz i objaśnienie, pływanie z ramionami wzdłuŜ tułowia z deską i bez
deski, z ramionami wyprostowanymi za głową z deską i bez deski.
Zalecana forma zabawowa:,, Kto lepiej wykona ćwiczenie”, ,,Wyścigi”,
oraz forma zadaniowa.
• Kraulowe ruchy ramion w połoŜeniu na grzbiecie:
Imitacyjne ruchy na ladzie jednego ramienia i naprzemianstronne, w
wodzie z pomocą współćwiczącego podtrzymującego nogi, samymi
ramionami z deską w nogach z pracą jednej ręki i naprzemianstronnie obu
ramionami, praca samymi ramionami z oddychaniem (wdech w czasie
przenoszenia jednego ramienia nad wodą i odwrotnie wydech).
• Koordynacja ruchów ramion i nóg w kraulu na grzbiecie:
Pływanie na nogach z pomocą jednego ramienia, pływanie ,,dokładanek”
górą i dołem odcinków 25 m .
Zalecana forma zabaw i zadaniowa.
• Pływanie grzbietem z rytmicznym oddychaniem (wdech i wydech w
kaŜdym cyklu ruchowym ramion)
8
3. Kraul na piersiach
• Pływanie samymi nogami:
z deską i bez, z wydechem powietrza do wody, w płetwach i bez.
• Kraulowe ruchy ramion: imitacyjne na lądzie,, ruchy ramion w
chodzeniu po dnie pływalni w bezdechu z twarzą w wodzie, pływanie
samymi ramionami krótkich odcinków na bezdechu.
• Koordynacja kraulowych ruchów ramion z oddychaniem:
Pływanie nogami z pracą jednej ręki i wdechem na tę samą stronę i
wydechem do wody druga ręka wyprostowana z przodu, ,,dokładanki
kraulowe” z oddechem na jedną i na dwie strony.
• Skoki na głowę stojąc na brzegu pływalni i przepływanie kraulem
na piersiach jak najdłuŜszych odcinków z wdechem co 2 – 3 cykle
ruchowe oraz w kaŜdym cyklu, polecana forma wyścigów i
zabaw ,,Kto szybciej”, Kto dalej”.
• Przepływanie odcinków 25 m kraulem bez zatrzymania.
4. Zdobywanie sprawności ,,FOKI”: skok ze słupka
startowego na nogi i przepłynięcie 50 m bez zatrzymania, 25 m stylem
dowolnym (kraulem) i 25 m stylem grzbietowym oraz wiadomości
podstawowe wymagane w kl. II.
7.3. CELE SZCZEGÓŁOWE KLASA III
A. UMIEJĘTNOŚCI:
Uczeń potrafi:
Umiejętności podstawowe:
• Przepłynąć poprawnie technicznie 150 m bez zatrzymania trzema stylami:
50 m kraulem, 50 m grzbietem i 50 m stylem klasycznym (Ŝabką).
• Wykonać skok startowy na głowę i start do stylu grzbietowego.
Umiejętności dodatkowe:
• Skoczyć do wody na głowę i przepłynąć pod wodą około 10 m wyławiając
krąŜek z głębokiej wody.
B. WIADOMOŚCI:
Uczeń:
• Potrafi wymienić podstawowe przyczyny utonięć.
• Wie, na czym polega udzielenie pierwszej pomocy.
9
C.MATERIAŁ NAUCZANIA I PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
1. Zadania organizacyjne:
regulamin pływalni i zajęć, bezpieczeństwo na zajęciach, podział na grupy
ćwiczebne.
2.Doskonalenie kraula na grzbiecie:
• Pływanie samymi nogami z ramionami wyprostowanymi za głową
• Pływanie ,,dokładankami” górą i dołem
• Pływanie całym stylem dłuŜszych odcinków – samokontrola i
samoocena wykonywanych ćwiczeń.
• Podstawowy nawrót do stylu grzbietowego.
• Pływanie całym stylem z nawrotami
• Start do stylu grzbietowego
• Pływanie całym stylem z wykonaniem startu i nawrotu – wyścigi
sztafetowe.
3. Doskonalenie kraula na piersiach
• Pływanie samymi nogami z deską i bez deski, w płetwach i bez.
• Pływanie na nogach z pomocą tylko jednej ręki, druga wyprostowana z
przodu z wdechem po tej samej stronie.
• Pływanie ,,dokładanką”
• Pływanie całym stylem z wdechem i wydechem przy kaŜdym cyklu –
samokontrola i samoocena poprawności techniki.
• Podstawowy nawrót do stylu dowolnego
• Pływanie kraulem z nawrotami odcinków 50 m
• Skok startowy do stylu dowolnego
• Wyścigi sztafetowe
4.Styl klasyczny nauka i doskonalenie
• Praca rąk do stylu klasycznego: imitacyjne ruchy ramion do stylu
klasycznego na lądzie, praca samymi ramionami tułów i głowa zanurzone
w wodzie, nogi oparte na dnie, praca samymi ramionami z wdechem i
wydechem w jednym cyklu a nogi pracują w sposób dowolny.
• Praca samymi nogami do stylu klasycznego: w pozycji siedząc na
lądzie na brzegu pływalni, leŜąc na plecach w wodzie z ramionami
wzdłuŜ tułowia, w leŜeniu na piersiach z deską, z ramionami
wyprostowanymi przed sobą.
• Koordynacja pracy ramion i nóg: pływanie z głową zanurzoną w
wodzie, Ŝabka z wytrzymaniem strzałki po zakończeniu kaŜdego cyklu
10
• Nawrót do stylu klasycznego.
• Pływanie Ŝabką dłuŜszych odcinków: wdech i wydech przy kaŜdym
cyklu oraz prawidłowy nawrót.
5. Zdobywanie sprawności ,,DELFINA”:
• Skok startowy na głowę, przepłynięcie 150 m po 50 m grzbietem,
Ŝabką i kraulem, poprawnie technicznie i bez zatrzymania oraz
wiadomości podstawowe wymagane w kl. III.
UWAGI DO REALIZACJI:
KaŜda lekcja powinna rozpoczynać się ćwiczeniami gibkościowo –
rozciągającymi zwiększającymi ruchomość aparatu stawowo –
więzadłowego i ukierunkowanymi na zadanie główne lekcji.
Większość lekcji powinna być prowadzona w formie gier i zabaw
ruchowych.
11
8. STOSOWANE METODY I FORMY NAUCZANIA
I PROWADZENIA ZAJĘĆ
A. METODY NAUCZANIA:
• Analityczna
• Syntetyczna
• Kompleksowa
B. METODY PRZEKAZYWANIA WIADOMOŚCI
•
•
•
•
Pokaz
Instrukcja i objaśnienie
Dyskusja
Pogadanka
C.METODY OPARTE NA DZIAŁANIU PRAKTYCZNYM
• Gier i zabaw
• Zadaniowa
• Ścisła
D. FORMY
•
•
•
•
Frontalna
Zespołowa
Grupowo – indywidualna
Współzawodnictwa indywidualnego i zespołowego
9. EWALUACJA :
• Zdobywanie dyplomu ,,JuŜ pływam”i sprawności ,,Foki” i ,,Delfina”
• Zawody pływackie:
- wewnątrzklasowe
- międzyklasowe
- międzyszkolne
• nagradzanie najlepszych i najaktywniejszych uczniów.
10. ZAŁĄCZNIKI :
• Dyplom ,,JUś PŁYWAM”
• Arkusze zdobywania sprawności ,,FOKI” i,,DELFINA”
• Regulamin zawodów
12
BIBLIOGRAFIA:
1. J. Barany - ,,60 lekcji pływania dla dzieci” Warszawa 1974
2. E. Bartkowiak - ,,Pływanie – program szkolenia dzieci i
młodzieŜy” – Warszawa 1997
3. E. Bartkowiak, M. Witkowski ,,Nauczanie pływania. Podstawy
bezpieczeństwa w wodzie” W – wa 1986
4. E. Bartkowiak - ,,Pływanie sportowe” W – wa 1999
4. E. Bartkowiak - ,,Sportowa technika plywania” W –wa 1996
5. E. Bartkowiak - ,,I ty moŜesz pływać” W – wa 1996
6. B. Czabański - ,,Teoria pływania” Wrocław 1980
7. T. Gwiaździński - ,,Ratownictwo wodne bez tajemnic” W – wa 1980
8. A. Kalinowski, R. Roszko -,,Pływanie” W – wa 1986
9. R. Karpiński - ,,Nauczanie pływania” Katowice 1995
10.W. Olszewski - ,,Ucz się pływać” W – wa 1991
11.A. Ostrowski - ,,Zabawy i rekreacja w wodzie” W –wa 2003
12.W. Wiesner - ,,Metodyka ratownictwa wodnego” Wrocław 1989
13
14