pełna wersja w pdf
Transkrypt
pełna wersja w pdf
Ciebiada M., Górska-Ciebiada M., Górski P. Desloratadyna w leczeniu ca³orocznego alergicznego nie¿ytu . . . 101 ARTYKU£Y ORYGINALNE Alergia Astma Immunologia, 2002, 8(2), 101-105 Desloratadyna w leczeniu ca³orocznego alergicznego nie¿ytu nosa wieloorodkowe badania w Polsce Desloratadine in the treatment of allergic perennial rhinitis. A multicenter study in Poland MACIEJ CIEBIADA, MA£GORZATA GÓRSKA-CIEBIADA, P AWE£ GÓRSKI Klinika Pneumonologii i Alergologii IMW AM W £odzi, ul. Kopciñskiego 22, 90-153 £ód Przes³anki: Desloratadyna jest nowym lekiem przeciwhistaminowym maj¹cym szerokie zastosowanie, m.in. w leczeniu nie¿ytu alergicznego nosa. Cel: Celem pracy by³a ocena skutecznoci klinicznej i dzia³añ niepo¿¹danych desloratadyny w leczeniu ca³orocznego alergicznego nie¿ytu nosa. Metody: W badaniu uczestniczy³o 439 chorych uczulonych na roztocza kurzu domowego. W ci¹gu 28 dni podawano pacjentom 5 mg desloratadyny dziennie w próbie otwartej. Wyniki: Stwierdzono, ¿e lek zmniejsza uczucie blokady nosa, natê¿enie kichania, wi¹du nosa i objawów alergicznego zapalenia spojówek. Nie stwierdzono istotnych objawów niepo¿¹danych. Wnioski: Wyniki pracy wskazuj¹, ¿e desloratadyna jest skutecznym i bezpiecznym lekiem w terapii ca³orocznego nie¿ytu nosa. Alergia Astma Immunologia, 2002, 8(2), 101-105 S³owa kluczowe: desloratadyna, ca³oroczny nie¿yt b³ony luzowej nosa, skutecznoæ, objawy niepo¿¹dane Desloratadyna jest nowym lekiem przeciwhistaminowym znacz¹co odmiennym od swego chemicznego poprzednika loratadyny. Podobnie jak leki drugiej generacji nie wywiera ona efektu ani sedatywnego, ani arytmogennego, a cechuje j¹ d³ugi czas dzia³ania [1]. Wielu autorów stwierdzi³o jej ciekawe zalety kliniczne, a przede wszystkim wp³yw na uczucie blokady nosa w przebiegu jego nie¿ytów, czego nie obserwuje siê w przypadku starszych leków przeciwhistaminowych [2]. Ca³oroczny alergiczny nie¿yt nosa (c.a.n.n.) stanowi wskazanie do stosowania leków przeciwhistaminowych. Dotychczas uwa¿ano jednak, ¿e skutecznoæ tych leków ogranicza ma³y ich wp³yw na powszechn¹ w c.a.n.n. dolegliwoæ, jak¹ jest uczucie blokady nosa [3,4]. Desloratadyna kreuje nam zatem interesuj¹c¹ mo¿liwoæ oddzia³ywañ na wszystkie objawy tej choroby. Background: Desloratadine is an antihistaminic drug representing a new generation of H1 blockers with broad antiallergic activity. Aims: The study was performed to evaluate the efficacy of a new antihistaminic drug desloratadine in the treatment of perennial allergic rhinitis. Methods: In 439 patients desloratadine was given orally for 28 days. The efficacy and side effects were evaluated with the use of symptom score. Results: Desloratadine significantly diminished all symptoms and especially nasal blockade. No important side effects were revealed. Conclusions: The results of the study show that desloratadine creates a new possibilities in the management in allergic rhinitis. Alergia Astma Immunologia, 2002, 8(2), 101-105 Key words: desloratadine, perennial allergic rhinitis, efficacy, sideeffects PACJENCI I METODY Pacjenci W badaniu uczestniczy³o 439 chorych na c.a.n.n. (209 kobiet, 230 mê¿czyzn) z 12 orodków alergologicznych w Polsce. Rozpoznanie ustalano w oparciu o wywiad chorobowy oraz dodatni wynik punktowego skórnego testu alergologicznego z alergenem roztocza kurzu domowego. W pojedynczych przypadkach nie wykonano testu skórnego, lecz pos³u¿ono siê nie budz¹cym w¹tpliwoci wynikiem oznaczenia stê¿enia swoistych immunoglobulin w surowicy krwi. Wiek chorych wynosi³ rednio 34 lata (±14,8) za redni czas trwania choroby 6,4 lat (±5,57). Kryteria w³¹czenia do badania stanowi³y: 1. wiadoma zgoda chorego na udzia³ w badaniu. 2. Pe³ne zrozumienie zasad badania przez chorego potwierdzone na pimie zgod¹ na udzia³ w badaniu. 3. Wiek powy¿ej 12 roku ¿ycia. 4. Brak powa¿nych schorzeñ towarzysz¹cych, które mog³yby zak³ócaæ badanie. Alergia Astma Immunologia, 2002, 8(2), 101-105 102 28 dni. Ocenie poddano stopieñ wycieku, uczucie zatkania, napady kichania, wi¹d nosa oraz objawy ze strony spojówek oka wed³ug skali czterostopniowej, w której 0 oznacza³o brak objawów, za 3 natê¿enie objawów w stopniu istotnie wp³ywaj¹cym na dzienn¹ aktywnoæ badanego. Oceny dokonywano w dniu randomizacji a nastêpnie w ostatnim dniu obserwacji. Na wykonanie badania ka¿dy z orodków otrzyma³ zgodê lokalnej komisji etycznej. Znamiennoæ statystyczn¹ obliczono wed³ug testów dla dwóch frakcji. 5. Co najmniej dwuletnia historia choroby tj. alergicznego ca³orocznego nie¿ytu nosa. 6. Ca³kowita liczba objawów dziennych (SCORE) ≥ 8, przy czym blokada nosa nie ni¿sza ni¿ 2. Objawy pozanosowe na poziomie co najmniej 2. Kryteria wy³¹czaj¹ce udzia³ w badaniu stanowi³y: 1. Ci¹¿a i okres laktacji. 2. Czêste lub uporczywe infekcje zatok przynosowych lub b³ony luzowej nosa. 3. Polipy i inne powa¿ne zmiany strukturalne jam nosowych. 4. Astma wymagaj¹ca przewlek³ego stosowania kortykosteroidów wziewnych lub systemowych. 5. Infekcje nosa lub zatok przynosowych w ci¹gu 14 dni poprzedzaj¹cych badanie. 6. Nie¿yt nosa wywo³any nadwra¿liwoci¹ na leki. 7. Koniecznoæ sta³ego za¿ywanie kortykosteroidów lub leków przeciwhistaminowych o dzia³aniu miejscowym. Podczas badania chory nie móg³ za¿ywaæ ¿adnych leków z wyj¹tkiem desloratadyny oraz doranie oksymetazoliny. 160 Liczba osób 73 60 54 28 0 1 * 170 160 150 86 100 1 2 200 100 55 0 3 1 2 3 Nasilenie objawu ## * 200 & ' "! ! ' 1 2 3 Liczba osób Liczba osób 53 objawy oczne 250 0 * 20 0 wi¹d 0 5 2 Nasilenie objawu 50 144 139 150 50 23 21 0 100 4 5-ocena niedostateczna 238 227 205 Liczba osób 200 150 3 Ryc. 1. Ogólna ocena skutecznoci 28-dniowego leczenia desloratadyn¹ dokonana przez chorych na c.a.n.n. 250 213 300 2 1 - ocena bardzo dobra kichanie 250 Liczba osób 80 n = 439 wyciek 0 126 100 20 Badanie wykonano na próbie otwartej. Ka¿dy z zakwalifikowanych do badania przyjmowa³ desloratadynê (Aerius-Schering Plough) w dobowej dawce 5mg przez 0 120 40 Schemat badania oraz ocena kliniczna 50 158 140 350 300 250 200 150 100 50 0 Nasilenie objawu przed leczeniem ! ! #& * ' "' ! 0 1 2 3 Nasilenie objawu po leczeniu przed leczeniem po leczeniu * P = 0,01; n = 439 Ryc. 2. Wp³yw 28-dniowego leczenia desloratadyn¹ na objawy wycieku z nosa, uczucia wi¹du i zatkania nosa oraz na objawy wi¹du oczu i ³zawienia u chorych na c.a.n.n. Ciebiada M., Górska-Ciebiada M., Górski P. Desloratadyna w leczeniu ca³orocznego alergicznego nie¿ytu . . . Po leczeniu 350 300 300 250 250 Liczba osób Liczba osób Przed leczeniem 200 150 150 100 50 50 0 1 2 0 3 Nasilenie objawów * P= 0,01; n = 439 wyciek zatkanie * 200 100 0 103 kichanie 0 1 2 Nasilenie objawów wi¹d 3 objawy oczne Ryc. 3. Zmiany natê¿enia objawów c.a.n.n po 28 dniach leczenia desloratadyn¹ 250 212 225 DYSKUSJA Desloradatyna jest aktywnym metabolitem loratady158 ny. Cechuje j¹ najwy¿sze powinowactwo do receptora 150 H1 ze wszystkich dotychczas stosowanych leków przeciwhistaminowych [5]. Antagonizm receptora H1 stwier* 100 81 dzono miêdzy innymi na komórkach jajowych chomików 50 29 oraz na kulturach ludzkich miêni g³adkich [5]. Lek cha2 0 rakteryzuje siê wysok¹ selektywnoci¹, gdy¿ od 15 do 50 0 razy s³abiej dzia³a on na receptory H2 i na receptory mu0 1 2 3 Nasilenie objawów skarynowe ni¿ na receptor H1 [6]. Podobnie jak inne leki przeciwhistaminowe drugiej generacji, desloratadyna ha* P= 0,01; n = 439 przed podaniem leku po podaniu leku muje degranulacjê komórek tucznych. Lek ten w istotny Ryc. 4. Wp³yw 28 dniowego leczenia desloratadyn¹ na uczucie sposób zmniejsza uwalnianie nie tylko histaminy, ale takblokady nosa u chorych na c.a.n.n. ¿e tryptazy, leukotrienu C4 i prostaglandyny D2 z ludzkich komórek tucznych i bazofilów [7,8]. Ponadto redukuje on produkcjê cytokin w stopniu wiêkszym ni¿ czyni¹ WYNIKI to cetyryzyna lub deksametazon [9,10]. Desloratadyna Chorzy w przewa¿aj¹cej czêci ocenili skutecznoæ zmniejsza uwalnianie chemokiny Rantes przez polipy nosa desloratadyny jako dobr¹ lub bardzo dobr¹. U 126 osób i podobnie jak inne leki przeciwhistaminowe drugiej gene(28,7%) stwierdzono ca³kowite ust¹pienie objawów, za racji, obni¿a ona ekspresjê selektyny P oraz cz¹stki adheu nastêpnych 158 (36%) znaczne zmniejszenie ich dozyjnej ICAM1 [10,11]. W modelu in vitro wykazano pokuczliwoci. Tylko 28 z 439 chorych (6,3%) nie dostrzenadto hamuj¹cy wp³yw desloratadyny na chemotaksjê g³o ¿adnej poprawy podczas leczenia desloratadyn¹ i aktywacjê eozynofilów oraz produkcjê wolnych rodni(ryc. 1). Stwierdzono znamienne (p=0,01) zmniejszenie ków tlenowych przez te komórki [12]. natê¿enia blokady nosa, wycieku, kichania i wi¹du, a tak¿e Lek jest ca³kowicie pozbawiony oddzia³ywañ sedaobjawów ocznych u chorych podczas miesiêcznego letywnych, co stwierdzono w badaniach eksperymentalnych, czenia desloratadyn¹ (ryc. 2). Istotnemu zmniejszeniu uleg³a liczba objawów ciê¿kich i umiarkowanie ciê¿kich (ryc. a tak¿e wielu badaniach klinicznych u ludzi. Desloratadyna ulega glukuronizacji i wydalana jest 3). Zaznaczy³ siê wyranie moduluj¹cy wp³yw na uczucie w ok. 90% w moczu i stolcu. Nie oddzia³ywuje na funkblokady nosa (ryc. 4). Podczas miesiêcznego leczenia desloratadyn¹ u 10 osób cjê nerek ani w¹troby. Nie wchodzi w interakcjê pojawi³y siê bóle g³owy, u 10 innych sennoæ, za 2 osoby z CYP3A4, a zatem mo¿e byæ stosowana ³¹cznie z lekastwierdzi³y wyst¹pienie wzmo¿onego apetytu. U 2 osób mi wp³ywaj¹cymi na aktywnoæ cytochromu P450 [13]. pojawi³a siê wysypka, a u 2 innych suchoæ w jamie ust- Desloratadyna nie stanowi substratu dla bia³ka transferonej. Poza tym, w pojedynczych przypadkach stwierdzano wego P, a zatem spo¿ywanie soków owoców tropikalnych znu¿enie, krwawienie z nosa, wi¹d skóry, opónienie mie- nie wp³ywa ani na jej absorpcjê w przewodzie pokarmowym, ani na penetracjê do orodkowego uk³adu nerwowesi¹czki lub czêstomocz. go [14]. Liczba osób 200 171 104 Alergia Astma Immunologia, 2002, 8(2), 101-105 Desloratadyna nie posiada powinowactwa do kana³ów potasowych HERG w sercu i nie wywiera efektu kardiotoksycznego, ani arytmogennego. W badaniach u ludzi stwierdzono, ¿e desloratadyna nie wp³ywa na czas trwania zespo³u QT lub inne cechy elektrokardiogramu [15]. Wielu autorów potwierdzi³o skutecznoæ desloratadyny w dawce 5mg/dobê w rozmaitych chorobach alergicznych. Meltzer i wsp. w doskonale udokumentowanej pracy przedstawili wyniki dwutygodniowej terapii alergicznego sezonowego nie¿ytu nosa u ponad 170 chorych [16]. Autorzy stwierdzili, ¿e u oko³o 40% badanych wyst¹pi³y ³agodne objawy niepo¿¹dane, najczêciej w postaci bólów g³owy lub uczucia sennoci. Objawy takie stwierdzano jednak¿e u podobnego odsetka osób poddanych dzia³aniu placebo. Desloratadyna, dziêki swym unikatowym w³aciwociom, poprawia jakoæ ¿ycia u chorych na alergiczny nie¿yt nosa i spojówek [17,18]. Zaskakuj¹ce wydaj¹ siê wyniki badañ dowodz¹ce poprawy klinicznej u chorych na astmê, której towarzyszy nie¿yt nosa. Corren i wsp. wykazali, ¿e dwutygodniowa terapia astmy i sezonowego nie¿ytu nosa przynosi nie tylko oczekiwan¹ poprawê dolegliwoci nosowych, ale ponadto os³abia natê¿enie kaszlu i dusznoci, oraz zmniejsza dzienne zapotrzebowanie na leki rozkurczaj¹ce oskrzela [19]. Wieloorodkowe badanie randomizowane i kontrolowane wykaza³o u 190 chorych na przewlek³¹ idiopatyczn¹ pokrzywkê nie tylko skutecznoæ leku, ale tak¿e jego pe³n¹ tolerancjê [20]. Podobnie jak inni autorzy stwierdzilimy, ¿e desloratadyna dzia³a skutecznie w zakresie wszystkich parametrów klinicznych alergicznego nie¿ytu nosa tj. hamuje wyciek, kichanie, wi¹d i usuwa blokadê nosa [2,6]. Ponadto hamuje objawy kliniczne alergicznego zapalenia spojówek. U chorych na sezonowy lub ca³oroczny nie¿yt nosa szczególnie godny podkrelenie jest silnie hamuj¹cy wp³yw na blokadê nosa, co odró¿nia ten lek od tradycyjnie stosowanych leków przeciwhistaminowych pierwszej lub drugiej generacji. Jak wiadomo objaw ten w mniejszym stopniu wynika z pobudzenia receptora H1, a g³ównie jest nastêpstwem oddzia³ywania cytokin i innych mediatorów zapalenia. Tak wiêc potwierdza siê klinicznie obserwacja in vitro o wielokierunkowym dzia³aniu przeciwzapalnym desloratadyny. Liczba objawów niepo¿¹danych w przedstawionym badaniu by³a niewielka, wprawdzie szacowanie ich natê¿enia w próbie otwartej jest trudne, ale poprzez porównanie z wynikami badañ wykonanych przez innych autorów mo¿emy wnioskowaæ o pe³nym bezpieczeñstwie stosowania desloratadyny. Sennoæ wystêpowa³a zaledwie u 10 zbadanych osób, co oznacza odsetek mniejszy ni¿ oczekiwany na podstawie innych badañ w grupie otrzymuj¹cych placebo. Warto zwróciæ uwagê, ¿e ¿aden z chorych nie zg³asza³ napadów bicia lub ko³atania serca, jak równie¿ u ¿adnego z chorych nie stwierdzono zaburzeñ rytmu innymi, obiektywnymi metodami. Pojawienie siê takich objawów niepo¿¹danych jak opónienie miesi¹czki czy czêstomocz jest w oczywisty sposób przypadkowe i w ¿adnym przypadku nie mo¿e byæ przypisane dzia³aniu desloratadyny. Bóle g³owy, które wyst¹pi³y u 10 osób s¹ jedn¹ z najczêstszych dolegliwoci w populacji doros³ych i m³odzie¿y, a zatem ich liczba w badanej grupie tak¿e odpowiada oczekiwanemu efektowi placebo. Niew¹tpliw¹ wad¹ niniejszego opracowania jest brak pe³nego uk³adu kontrolnego. Ze wzglêdu na trudnoci techniczne nie uda³o siê zastosowaæ powszechnie uznanego modelu badañ klinicznych z zastosowaniem lepej próby i placebo. Jednak¿e zgodnoæ naszych badañ z bogat¹ literatur¹ wiatow¹ pozwala rekomendowaæ desloratadynê jako lek do codziennej praktyki klinicznej. Podziêkowania Autor pracy i sponsor badania dziêkuj¹ zespo³om prowadz¹cym badania w nastêpuj¹cych orodkach: - Centrum Alergologii, Klinika Uczuleñ (Prof. dr hab. med. Krzysztof Buczy³ko) - Klinika Ftyzjopneumonologiczna A.M. w £odzi (Prof. dr hab. med. Iwona Grzelewska-Rzymowska) - Katedra i Zak³ad Immunologii Klinicznej A.M. w £odzi (Prof. dr hab. med. Marek L. Kowalski) - Zak³ad Alergologii PAM (Prof. dr hab. med. Micha³ Kurek) - Katedra i Klinika Chorób Wewnêtrznych i Alergologii AM we Wroc³awiu (Prof. dr hab. med. Józef Ma³olepszy) - Klinika Laryngologii .A.M. (Prof. dr hab. med. Grzegorz Namys³owski) - Poradnia Alergologiczna, Szpital im. Or³owskiego CMKP (Prof. dr hab. med. Micha³ Piro¿yñski) - Klinika Chorób Wewnêtrznych, Pneumonologii i Alergologii CSK WAM w Warszawie (Prof. dr hab. med. Tadeusz P³usa) - Katedra i Klinika Chorób Wewnêtrznych, Alergologii i Immunologii Klinicznej AM. (Prof. dr. hab. med. Edmund Rogala) - Klinika Dermatologii A.M. w Poznaniu (Prof. dr hab. med. Wojciech Silny) - Poradnia Alergologiczna A.M. w Warszawie (Prof. dr hab. med. Edward Zawisza). Badanie finansowane przez Schering Plough Polska. Ciebiada M., Górska-Ciebiada M., Górski P. Desloratadyna w leczeniu ca³orocznego alergicznego nie¿ytu . . . Pimiennictwo 1. McClellan K, Jarvis B. Desloratadine. Drugs 2001; 61: 789-796. 2. Bachert C. Decongestant efficacy of desloratadine in patients with seasonal allergic rhinitis. Allergy 2001; 56: 14-20. 3. Howarth PH, Stern MA, Roi L, Reynolds R, Bousquet J. Doubleblind, placebo-controlled study comparing the efficacy and safety of fexofenadine hydrochloride (120 and 180 once daily) and cetirizine in seasonal allergic rhinitis. J Allergy Clin Immunol 1999; 104: 927-933. 4. Pearlman DS, Lumry WR, Winder JA, Noonan MJ. Once-daily cetirizine effective in the treatment of seasonal allergic rhinitis in children aged 6 to 11 years: a randomized, double-blind, placebocontrolled study. Clin Pediatr 1997; 36: 209-215. 5. Anthes JC, Richard C, West RE. Functinal characterization of desloratadine and other antihistamines in human H1 receptors. Allergy 2000; 55(supl.63): S279. 6. Kreutner W, Hey JA, Anthes J, Barnett A, Young S, Tozzi S. Preclinical pharmacology of desloratadine, a selective and nonsedating histamine H1 receptor antagonist. Arzneimittelforschung 2000; 50: 345-352. 7. Berthon B, Taudou G, Combettes L. In vitro inhibition, by loratadine and descarboxyethoxyloratadine, of histamine release from human basophils, and histamine release and intracellular calcium fluxes in rat basophilic leukemia cells (RBL-2H3). Biochem Pharmacol 1994; 47: 789-794. 8. Genovese A, Patella V, de Crescenzo G, de Paulis A, Spadaro G, Marone G. Loratadine and desethoxycarbonylloratadine inhibit the immunological release of mediators from human Fc epsilon RI+ cells. Clin Exp Allergy 1997; 27: 559-567. 9. Lippert U, Moller A, Welker P, Artuc M, Henz BM. Inhibition of cytokine secretion from human leukemic mast cells and basophils by h1 and H2 receptor antagonists. Exp Dermatol 2000; 9: 118-124. 10. Lichtenstein LM, Schroeder JT, Scleimer RP, Kreutner W. Inhibition of cytokine generation and mediator release in human basophils by desloratadine. J Allergy Clin Immunol 2001; 107: 532 (abstr). 105 11. Lebel B, Bosquet J, Czarlewski W, Campbell AM. Loratadine reduces RANTES release by an epithelial cell line. J Allergy Clin Immunol 1997; 99: S444 (abstr), 1802. 12. Agraval DK, Berro A, Townley RG. Desloratadine attenuation of eosinophil chemotaxis, adhesion, and superoxide generation. Allergy 2000; 55(supl.63): S276. 13. Affrime MB, Banfield C, Glue P, Keung A, Herron JM, Padhi D. Desloratadine and ketokonazole: Pharmakokinetics and electrocardiographic pharmacodynamic effect. J Allergy Clin Immunol 2000; 105: abstr. 1128. 14. Cayen MN, Wang E, Casciano CN, Clement RP, Johnson WW. Efffect of desloratadine on P-glycoprotein (P-gp) transport system (MDRI) Allergy 2000; 55(supl.63): abstr. 1009. 15. Caballero R, Delpon E, Valenzuela C, Longobardo M, Frequenza L, Tamargo. Effect of descarboxyethoxyloratadine, the major metabolite of loratadine, on human cardiac potassium channel Kv1.5. Br J Pharmacol 1997; 122: 796-798. 16. Meltzer EO, Prenner BM, Nayak A. Efficacy and tolerabitlity of once-daily 5mg desloratadine, an H1-receptor antagonist, in patients with seasonal allergic rhinitis. Clin Drug Invest 2001; 21: 25-32. 17. Corren J, Salmun LM. Quality of life in patients with seasonal allergic rhinitis is improved by desloratadine. Allergy 2000; supl.63: 191. 18. Schmier J, Leidy N, Heithof K. Health-related qualty of life outcomes of desloratadine in patints with moderate-severe SAR. (abstract) Am Coll Allergy Asthma and Immunol 2000; Seatle. 19. Corren J. Desloratadine reduces the use of inhaled beta2-agonists and improves asthma symptoms in patients with seasonal allergic rhinitis and asthma. J Allergy Clin Immunol 2001; 107: 2pt 2. 20. Ring J, Hein R, Gauger A, Bronsky E, Miller B. Once-daily desloratadine improves the signs and symptoms of chronic idiopathic urticaria: a randomized, double-blind, placebocontrolled study. Int J Dermatol 2001; 40: 1-5.