Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002

Transkrypt

Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002
Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007
Układ oddechowy – zadania
Zadanie 1. (2 pkt)
Uczeń ma do dyspozycji: zlewkę szklaną, wodę wapienną [roztwór Ca(OH)2], rurkę szklaną.
Podaj kolejność czynności ucznia, który na lekcji biologii sprawdzi, że w powietrzu
wydychanym znajduje się CO2.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 2. (1 pkt)
Na diagramie przedstawiono umieralność ludzi z powodu chorób serca w zależności od liczby
papierosów wypalanych dziennie.
Na podstawie analizy diagramu przedstaw argument zachęcający ludzi palących
papierosy do zerwania z nałogiem.
Zadanie 3. (2 pkt)
Badania kliniczne wykazały, że oddychając w przestrzeni zawierającej powietrze o stałej
zawartości tlenu, ale zwiększającej się zawartości dwutlenku węgla obserwujemy zwiększenie
częstości i głębokości ruchów oddechowych.
Wyjaśnij udział układu nerwowego w mechanizmie regulacji ruchów oddechowych.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 4. (2 pkt)
Wykres przedstawia zmiany tętna pacjenta zmierzonego przed paleniem i w czasie palenia
papierosów. Informacje o tym pacjencie podano obok.
tętno(uderzeń
min)
/
Mężczyzna 45 lat
Wzrost 170 cm
Masa ciała 120 kg
Pali przeciętnie 20
papierosów dziennie
Diagnoza: Ryzyko zawału
Przed zapaleniem
Czas palenia (w minutach)
Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007
papierosa
Na podstawie analizy wszystkich przedstawionych danych podaj dwa argumenty
uzasadniające słuszność postawionej diagnozy.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 5. (2 pkt)
Wpływ wysiłku fizycznego na pracę układu oddechowego można zaobserwować podczas
lekcji wychowania fizycznego, kiedy uczniowie biegną na 60 m.
Zaplanuj obserwację wpływu wysiłku fizycznego na układ oddechowy, podając
parametr, który będzie obserwowany i sposób przeprowadzenia obserwacji.
.....................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
Zadanie 6. (2 pkt)
W gardle krzyżują się dwie drogi: pokarmowa z oddechową. Wejście z gardła do krtani
otwiera lub zamyka ruchoma chrząstka tzw. nagłośnia.
Wyjaśnij związek przestrogi: „Nie rozmawiaj przy jedzeniu!” z funkcją nagłośni.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Zadanie 7. (1 pkt)
W komórkach organizmu człowieka pozyskiwanie energii może zachodzić w wyniku
tlenowego lub beztlenowego (fermentacji mlekowej) rozkładu związków organicznych.
Wśród niżej wymienionych elementów budowy ciała człowieka (od A do E) zaznacz
tylko ten, w którym może zachodzić zarówno oddychanie tlenowe, jak i fermentacja
mlekowa.
A. Mózg
B. Mięsień szkieletowy
C. Nerka
D. Żołądek
E. Serce
Zadanie 8. (2pkt)
Zaplanuj proste doświadczenie sprawdzające wpływ wysiłku fizycznego na intensywność
oddychania człowieka. Masz do dyspozycji: 10 osób i zegarek z sekundnikiem.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9. (2pkt)
Wentylacja płuc związana jest ze zmianami objętości i ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej.
Polega ona na rytmicznych ruchach oddechowych klatki piersiowej. Każdy oddech składa się
z dwóch faz: wdechu i wydechu.
Wykresy ilustrują zmiany ciśnienia w płucach i objętości płuc podczas wdechu i wydechu.
Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007
Wyjaśnij zależności między zmianami objętości płuc i ciśnienia wewnątrz płuc a ich
wentylacją.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 10. (2 pkt)
W jamie nosowej wyróżnia się okolicę węchową, dzięki której odczuwane są zapachy
i okolicę oddechową, w której wdychane powietrze zostaje oczyszczone, ogrzane i nawilżone.
Podaj dwie cechy budowy jamy nosowej umożliwiające jej pełnienie dwóch z
wyżejwymienionych funkcji.
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Zadanie 11. (1 pkt)
Informacje zebrane w czasie dobrze zaplanowanej obserwacji dostarczają materiału
przydatnego w rozwiązywaniu różnych problemów.
Postanowiono przeprowadzić obserwację w celu potwierdzenia szkodliwego wpływu palenia
tytoniu na wydolność oddechową człowieka.
Zaproponuj, jakie grupy ludzi należy uwzględnić w obserwacji, żeby osiągnąć jej cel.
......................................................................................................................................................
...............................................................................................................................
Zadanie 12. (1pkt)
Rysunek przedstawia budowe pecherzyków płucnych człowieka zdrowego i
chorego
na rozedme. W chorobie tej sciany pecherzyków ulegaja rozerwaniu.
Zadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007
Podaj wpływ przedstawionego zjawiska chorobowego na organizm człowieka.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------