Załącznik do Uchwały Nr XXIX/317/08
Transkrypt
Załącznik do Uchwały Nr XXIX/317/08
załącznik do Uchwały Nr XXIX/317/08 Rady Miasta Zduńska Wola z dnia 27 listopada 2008 roku w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta Zduńska Wola na lata 2009-2013. WIELOLETNI PROGRAM GOSPODAROWANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM MIASTA ZDUŃSKA WOLA NA LATA 2009-2013 1 Wstęp Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta Zduńska Wola to ogólna koncepcja działania, której realizacja zapewni efektywne wypełnianie w latach 2009-2013 ustawowych obowiązków w zakresie gospodarowania zasobem mieszkaniowym. Celem Programu jest usprawnienie systemu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Miasta Zduńska Wola poprzez określenie oraz uporządkowanie głównych założeń i zasad gospodarowania tym zasobem w latach 2009-2013. Zadania własne miasta w zakresie mieszkalnictwa określone zostały w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej należy do zadań własnych gminy. W celu realizacji tych zadań Miasto Zduńska Wola będzie tworzyć i posiadać zasób mieszkaniowy. W skład mieszkaniowego zasobu miasta wchodzą lokale stanowiące własność miasta bądź pozostające w samoistnym posiadaniu miasta, z wyjątkiem zasobów towarzystw budownictwa społecznego. Zasady wynajmowania lokali określone zostały w uchwale Nr V/37/07 Rady Miasta Zduńska Wola z dnia 25 stycznia 2007 roku w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, zgodnie z którą lokale stanowiące mieszkaniowy zasób gminy są przeznaczane przede wszystkim na: - lokale zamienne tj. lokale zapewniane przez miasto lokatorom zamieszkującym w lokalach wymagających opróżnienia w związku z koniecznością rozbiórki lub remontu budynku, pod warunkiem, że do dnia 10 lipca 2001 roku lokatorzy opłacali czynsz regulowany. Przez lokal zamienny należy rozumieć lokal znajdujący się w tej samej miejscowości, w której jest położony lokal dotychczasowy, wyposażony w co najmniej takie urządzenia techniczne, w jakie był wyposażony lokal używany dotychczas, o powierzchni pokoi takiej jak w lokalu dotychczas używanym; warunek ten uznaje się za spełniony, jeżeli na członka gospodarstwa domowego przypada 10 m2 powierzchni łącznej pokoi, a w przypadku gospodarstwa jednoosobowego – 20 m2 tej powierzchni, 2 - lokale socjalne tj. lokale zapewniane na rzecz osób w stosunku do których został wydany prawomocny wyrok sądowy orzekający eksmisję z dotychczas zajmowanego lokalu z przyznanym prawem do lokalu socjalnego. Przez lokal socjalny należy rozumieć lokal nadający się do zamieszkania ze względu na wyposażenie i stan techniczny, którego powierzchnia pokoi przypadająca na członka gospodarstwa domowego najemcy nie może być mniejsza niż 5 m2, a w wypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego 10 m2, przy czym lokal ten może być o obniżonym standardzie, - zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych o niskich dochodach, które odbywa się poprzez realizację list osób zakwalifikowanych przez Komisję Mieszkaniową oraz Prezydenta Miasta Zduńska Wola do oddania w najem lokalu na czas nieoznaczony lub lokalu socjalnego (nie dotyczy spraw osób mających prawomocnym wyrokiem sądowym orzeczony nakaz opuszczenia zajmowanego lokalu z przyznanym prawem do lokalu socjalnego). Program będzie wykorzystywany przy podejmowaniu decyzji dotyczących wielkości mieszkaniowego zasobu miasta, remontów budynków i lokali, sprzedaży lokali, nowych inwestycji, polityki czynszowej, finansowania działalności operacyjnej i rozwoju zasobu, a także innych z zakresu zarządzania i gospodarowania zasobem mieszkaniowym. 3 1. DIAGNOZA STANU ISTNIEJĄCEGO Dla potrzeb określenia wieku, wielkości i wyposażenia budynków oraz lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola przyjęto stan na dzień 31 grudnia 2007 r. Mieszkaniowy zasób gminy to: • 202 komunalne budynki mieszkalne i mieszkalno-usługowe o łącznej powierzchni użytkowej 53.264,27 m2. W budynkach tych znajduje się 1.186 lokali mieszkalnych o powierzchni użytkowej 46.788,85 m2 oraz 119 lokali usługowych o powierzchni użytkowej 6.475,42 m 2. Dwa spośród tych budynków (przy ul. Lipowej 7, Złotej 16) są przeznaczone do rozbiórki. • 56 budynków o łącznej powierzchni 75.682,40 m2, stanowiących własność wspólnot mieszkaniowych z udziałem Miasta Zduńska Wola, zarządzanych przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego „Złotnicki” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli. W budynkach tych znajduje się ogółem 1.569 lokali mieszkalnych o powierzchni użytkowej 73.226,76 m2 oraz 32 lokale usługowe o powierzchni użytkowej 2.455,64 m2. Spośród tych lokali własność miasta stanowi 875 lokali mieszkalnych i 30 lokali usługowych o łącznej powierzchni 44.299,83 m2 co stanowi 58,53 % ogólnej powierzchni zasobów wchodzących w skład wspólnot mieszkaniowych z udziałem miasta. Odrębną własność (lokale wykupione) stanowią 694 lokale mieszkalne o powierzchni użytkowej 30.960,79 m2 oraz 2 lokale usługowe o powierzchni 421,78 m2. • 28 budynków o łącznej powierzchni 75.682,40 m2, stanowiących własność wspólnot mieszkaniowych z udziałem Miasta Zduńska Wola, zarządzanych przez inne podmioty z 156 komunalnymi lokalami mieszkalnymi o powierzchni użytkowej 6.837,89 m2 i 5 lokalami usługowymi o powierzchni 395,35 m2. Ogółem Miasto Zduńska Wola posiada 2.217 lokali mieszkalnych, którymi zarządza Towarzystwo Budownictwa Społecznego „Złotnicki” Sp. z o.o. Tablice 1 i 2 przedstawiają wielkość zasobów w podziale na lata budowy, jak również wyposażenie techniczne lokali z rozbiciem na lokale znajdujące się w budynkach komunalnych oraz w budynkach wspólnot mieszkaniowych z udziałem Miasta Zduńska Wola. 4 Tablica 1. Mieszkaniowy zasób Miasta Zduńska Wola - budynki mieszkalne wg lat budowy okres budowy budynki komunalne budynki wspólnot mieszkaniowych z udziałem Miasta Zduńska Wola zarządzane przez TBS „Złotnicki” Sp. z o.o. 1 2 3 4 195 16 13 od 1951 r. do 1970 r. 2 22 10 od 1971 r. do 1995 r. 5 18 5 202 56 28 do 1950 r. razem budynki wspólnot mieszkaniowych z udziałem Miasta Zduńska Wola zarządzane przez inne podmioty Źródło: ewidencja zasobów komunalnych prowadzona przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego „ZŁOTNICKI” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli Tablica 2. Wyposażenie techniczne lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola lokale Miasta zainstalowane wyposażenie techniczne w budynkach komunalnych 1 2 3 4 5 6 woda 988 871 156 2015 90,89 kanalizacja 889 867 156 1912 86,24 ubikacja 608 831 156 1595 71,94 łazienka 262 811 142 1215 54,80 36 771 101 908 40,96 15 633 86 734 33,11 198 4 0 202 9,11 centralne ogrzewanie ciepła woda użytkowa bez urządzeń w budynkach wspólnot w budynkach wspólnot razem mieszkaniowych mieszkaniowych zarządzanych przez TBS zarządzanych przez „Złotnicki” Sp. z o.o. inne podmioty % wyposażenia Źródło: ewidencja zasobów komunalnych prowadzona przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego „ZŁOTNICKI” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli 5 Większość, bo aż 96,53% budynków komunalnych wybudowanych zostało przed 1950 r., niespełna 1% wybudowany został w okresie od 1951 r. do 1970 r. , 2,46% powstało w latach 1971-1995. Inna pod względem struktury wieku budynków jest sytuacja w zasobach wspólnot mieszkaniowych z udziałem miasta, gdyż 38,10% stanowią budynki wybudowane w okresie lat 1951-1970, 34,52% to budynki, których rok budowy datuje się przed rokiem 1950, a 27,38% to budynki wybudowane w okresie od 1971 r. do 1995 r. Na ogólny stopień wyposażenia niewątpliwy wpływ ma dość wysoki standard wyposażenia w instalacje techniczne budynków wspólnot mieszkaniowych. Istniejący standard lokali w mieszkaniowym zasobie miasta, oceniany z punktu widzenia zainstalowanego wyposażenia technicznego, jest stosunkowo niski: 9,11% lokali mieszkalnych nie posiada żadnych urządzeń, kanalizacja znajduje się w 86,24% lokali, w centralne ogrzewanie nie jest wyposażona ponad połowa ogólnej liczby lokali, natomiast ciepła woda użytkowa znajduje się tylko w 33,11% lokali. 2. PROGNOZA WIELKOŚCI MIESZKANIOWEGO ZASOBU MIASTA ZDUŃSKA WOLA W LATACH 2009-2013 ORAZ PLANOWANA SPRZEDAŻ LOKALI W KOLEJNYCH LATACH W okresie objętym Programem przewidywane są zmiany wielkości zasobów mieszkaniowych spowodowane sprzedażą lokali, rozbiórką budynków oraz budową budynków z lokalami socjalnymi. Tablica 3 przedstawia planowane zmiany wielkości zasobów mieszkaniowych. Wyjaśnić należy, że stan zasobów na 01 stycznia 2009 r. wynika z pomniejszenia zasobów wykazanych wg stanu na 01 stycznia 2008 r. o planowaną w 2008 r. sprzedaż lokali, przekazanie nieruchomości przy ul. Juliusza 3 właścicielowi oraz przekwaterowania rodzin z lokali wyłączonych z użytkowania. 6 Tablica 3. Planowane zmiany wielkości mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola Wyszczególnienie Stan na 01 stycznia Rozbiórki Sprzedaż Nowe inwestycje Przekazanie nieruchomości Stan na 31 grudnia liczba mieszkań 2008 r. 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. 2217 5 80 0 20 2112 2102 2 70 50 0 2080 2080 2 70 0 0 2008 2008 5 70 0 0 1933 1933 0 70 0 0 1863 1863 0 70 0 0 1793 Źródło:Towarzystwo Budownictwa Społecznego „Złotnicki” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli w zakresie planu rozbiórek, szacowanej liczby lokali w nowo budowanych obiektach Wydział Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Zduńska Wola w zakresie prognozy sprzedaży lokali W latach 2009-2013, zgodnie z uchwałą Nr XVIII/209/08 Rady Miasta Zduńska Wola z dnia 29 lutego 2008 r. w sprawie bezprzetargowej sprzedaży lokali mieszkalnych w budynkach stanowiących własność Miasta Zduńska Wola na rzecz najemców, kontynuowana będzie sprzedaż lokali na rzecz najemców w budynkach wybudowanych po 31 grudnia 1950 r. oraz uruchomiona zostanie sprzedaż lokali w budynkach wybudowanych przed 31 grudnia 1950 r. Dokumenty wskazujące do sprzedaży lokale mieszkalne w budynkach wybudowanych przed 31 grudnia 1950 r. będą każdorazowo stanowić element niniejszego Programu. Sprzedaż lokali na rzecz najemców wpływa na sukcesywne zmniejszanie się mieszkaniowego zasobu Miasta. Dlatego niezmiernie ważne jest podejmowanie działań zmierzających do powiększania zasobu. W latach objętych Programem planuje się budowę budynku mieszkalnego z lokalami socjalnymi. W roku 2009 planowana jest realizacja budynku mieszkalnego z lokalami socjalnymi przy ul. Złotej w Zduńskiej Woli. W 2008 roku opracowana została dokumentacja projektowa. Budynek realizowany będzie przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego „Złotnicki” Sp. z o.o. jako inwestora zastępczego. Inwestorem bezpośrednim będzie Miasto Zduńska Wola. W ramach tej inwestycji planuje się budowę około 50 lokali socjalnych, jedno i dwuizbowych z aneksami kuchennymi. W okresie lat 2009-2013 planowana jest również budowa dwóch budynków mieszkalnych przy ul. Azaliowej przez Towarzystwo Budownictwa Społecznego „ZŁOTNICKI” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli, które nie będą wchodziły w skład mieszkaniowego zasobu gminy, niemniej jednak oddanie do użytku 40 nowych lokali mieszkalnych w formule TBS zaspokoi w pewnym stopniu potrzeby mieszkaniowe mieszkańców miasta Zduńska Wola, osiągających dochody na 7 poziomie gwarantującym płatność czynszu za wysokostandardowy lokal. Zmiany wielkości zasobów mieszkaniowych nie można bowiem rozpatrywać w oderwaniu od zgłaszanych przez członków wspólnoty samorządowej naszego miasta potrzeb w tym zakresie, a podkreślić należy, że niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe mają również osoby, których dochód kształtuje się na wyższym poziomie niż kryterium dochodowe uprawniające do oddania w najem lokalu wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola. W celu określenia minimalnego poziomu mieszkań jakie Miasto powinno posiadać aby zabezpieczyć potrzeby mieszkaniowe osób osiągających niskie dochody, zestawione zostały w tablicy 4 zgłoszone potrzeby mieszkaniowe oraz zwalniane lokale w okresie ostatnich 4 lat. Tablica 4. Zgłoszone potrzeby mieszkaniowe oraz uzysk lokali do ponownego zasiedlenia w latach 2005-2008 Rok Ilość lokali Zarejestrowane w budynkach wyroki komunalnych eksmisyjne wyłączonych z użytkowania 1 2 2005 139 2006 146 2007 142 2008** 145 Ilość Ilość złożonych wniosków (ogółem zwolnionych o najem lokalu na czas nie oznaczony, lokali do socjalnego oraz o zamianę z urzędu) zasiedlenia 3 19 13 7 5 4 246 147 110* 121 5 122 56 39 28 Źródło: wykazy wniosków i podań o najem lokali, rejestr wyroków eksmisyjnych, wykazy budynków komunalnych wyłączonych z użytkowania oraz rejestr wolnych lokali do zasiedlenia prowadzone przez Wydział Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Zduńska Wola Uwaga: * dane podane w oparciu o liczbę podań ** dane wg stanu na dzień 30 września 2008 r. Zestawienie liczby zwolnionych do ponownego zasiedlenia lokali z ilościowym określeniem potrzeb w tym zakresie, wytycza minimalną wielkość niedoboru mieszkań komunalnych na terenie miasta. Pamiętać jednak należy, że część negatywnie rozpatrzonych w danym roku wniosków oraz niezrealizowanych wyroków eksmisyjnych i lokali zamiennych pojawia się w roku następnym, wobec czego analizując te wielkości nie można ich dublować. Tablica 4 wskazuje, że sytuacja mieszkaniowa w obrębie zasobów komunalnych jest bardzo trudna, co spowodowane jest znacznie mniejszą liczbą mieszkań w stosunku do potrzeb, 8 a zaznaczyć należy, że dla wnioskodawców ubiegających się o najem lokalu z mieszkaniowego zasobu miasta, mieszkanie komunalne stanowi jedyną szansę samodzielnego zamieszkania. Biorąc pod uwagę wysokość osiąganych dochodów przez te gospodarstwa domowe należy stwierdzić, że nie wszystkie rodziny stać będzie na utrzymanie mieszkania nawet o niskim standardzie. Z danych pomocy społecznej wynika, że w 2007 r. na terenie miasta 29 rodzin (63 osoby) objętych było pomocą z tytułu bezdomności. W skali roku 11 osób zostało skierowanych do schroniska dla bezdomnych, 18 rodzin odmówiło pomocy w tej formie lecz korzystają z pomocy żywieniowej i rzeczowej – osoby te zamieszkują u krewnych lub znajomych. Z danych statystycznych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej Centrum Opieki Socjalnej w Zduńskiej Woli wynika, że pomocą społeczną z tytułu ubóstwa objętych było 1040 rodzin. Zgodnie z ustawą, miasto powinno zaspokajać potrzeby mieszkaniowe gospodarstw domowych o niskich dochodach. Dlatego ważne jest, aby miasto dysponowało lokalami o różnym stopniu wyposażenia w urządzenia techniczne, a co się z tym wiąże o różnym poziomie opłat związanych z utrzymaniem poszczególnych lokali. Standard lokali oraz związane z nim opłaty za lokal mają również duże znaczenie w przypadku wykonywania przez miasto obowiązków związanych z zapewnianiem lokali socjalnych w ramach realizacji prawomocnych wyroków orzekających eksmisję z przyznanym przez sąd prawem do lokalu socjalnego oraz zapewnianiem lokali zamiennych dla lokatorów przekwaterowywanych z budynków wyłączonych z użytkowania - zakwalifikowanych do rozbiórki z uwagi na zły stan techniczny. Biorąc pod uwagę dane zawarte w tablicy 4 łatwo daje się przewidzieć, że miasto obecnie nie jest w stanie wywiązywać się z ustawowych obowiązków w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych członków swojej wspólnoty samorządowej. Budowa nowego obiektu z lokalami socjalnymi zaspokoi w pewnym stopniu obecne potrzeby w zakresie pozyskiwania lokali socjalnych, ale nie rozwiąże tego problemu całkowicie. W tym miejscu należy podkreślić, że prowadzona przez Miasto Zduńska Wola polityka gospodarowania lokalami wyrażona w uchwale Nr V/37/07 Rady Miasta Zduńska Wola z dnia 25 stycznia 2007 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, uniemożliwia trwałe wydzielenie lokali socjalnych z mieszkaniowego zasobu. Zgodnie z § 9 ust. 2 i 3 w/w uchwały, z osobą zajmującą lokal socjalny, której dochód zwiększył się do wysokości nie przekraczającej 150% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 100% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym może zostać zawarta umowa najmu na czas nieoznaczony po uzyskaniu pozytywnej opinii zarządcy. Na wniosek osoby zajmującej lokal socjalny, której dochód nie przekroczył wysokości 75% najniższej 9 emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 50% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym, może zostać przedłużona umowa najmu tego lokalu na następny okres po uzyskaniu pozytywnej opinii zarządcy. Trwałe wydzielenie lokali socjalnych z mieszkaniowego zasobu Miasta uniemożliwiłoby realizację zadania związanego z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych w wyżej określony sposób, ponieważ wzrost dochodów do poziomu 150% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 100% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym powodowałby konieczność zaoferowania gospodarstwu domowemu najmu na czas nieoznaczony innego lokalu. Niski uzysk mieszkań uniemożliwiłby realizację tego zadania, czego konsekwencją byłoby zjawisko zajmowania lokali socjalnych przez gospodarstwa domowe bez tytułu prawnego. Nie bez znaczenia jest fakt, że w okresie oczekiwania przez gospodarstwo domowe zajmujące bez tytułu prawnego lokal socjalny na ofertę najmu lokalu na czas nieoznaczony, za wynajem tego lokalu naliczane byłoby odszkodowanie w wysokości czynszu za lokal socjalny, gdyż zgodnie z art. 18 ust. 1 i 2 ustawy, osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie, które w tym wypadku odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Niewątpliwie, „przechodzenie” najemców lokali socjalnych osiągających dochody w przedziale 50%-100% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym oraz 75%-150% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym do lokali o wyższym standardzie jest zasadne, gdyż przemawiają za tym zasady racjonalnego gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy. W latach objętych Programem należy promować i zintensyfikować akcję zamian przez tych lokatorów mieszkań o charakterze socjalnym na lokale o wyższym standardzie. Tryb dokonywania tego typu zamian zawarty jest w § 6 ust. 3 pkt 2 uchwały Nr V/37/07 Rady Miasta Zduńska Wola z dnia 25 stycznia 2007 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy, zgodnie z którym lokal w starych zasobach może zostać oddany w najem na czas nieoznaczony najemcy lokalu, który zgłosi uzasadnioną potrzebę zamiany lokalu, a przemawiają za tym względy racjonalnej gospodarki lokalami. 10 3. ANALIZA POTRZEB ORAZ PLAN REMONTÓW I MODERNIZACJI WYNIKAJĄCY ZE STANU BUDYNKÓW I LOKALI Potrzeby remontów i modernizacji zasobów mieszkaniowych miasta Zduńska Wola obejmują w większości budynki wykonane w starych technologiach o nie najlepszym stanie technicznym i długim okresie użytkowania. Celem remontów i modernizacji zasobu miasta jest: - utrzymanie stanu technicznego budynków na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo ludzi i mienia, ochronę zdrowia i życia ludzi w pomieszczeniach, - zapewnienie użytkowania budynków, pomieszczeń i urządzeń zgodnie z przeznaczeniem, - utrzymanie właściwego stanu estetycznego budynków. Na zły stan techniczny budynków składał się przez lata cały szereg przyczyn, z których najważniejszym elementem były zbyt niskie czynsze, uniemożliwiające przeprowadzanie remontów i modernizacji budynków we właściwym stopniu. Aby zapobiec dalszej dekapitalizacji zasobów konieczna jest racjonalizacja gospodarowania istniejącymi zasobami mieszkaniowymi, obejmująca odpowiednią politykę czynszową i szersze stosowanie dodatków mieszkaniowych. Dla spełnienia obowiązku ciążącego na gminie w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych ludności, ochrona istniejącej substancji mieszkaniowej staje się zadaniem pierwszoplanowym. Obowiązek ten ciąży zarówno na właścicielu jak i na lokatorze, a podział zadań w zakresie remontów i konserwacji wynika z postanowień art. 6a i 6b ustawy, zgodnie z którymi wynajmujący jest obowiązany między innymi do zapewnienia sprawnego działania istniejących instalacji i urządzeń związanych z budynkiem umożliwiających najemcy korzystanie z wody, ciepła, energii elektrycznej oraz innych instalacji i urządzeń stanowiących wyposażenie lokalu i budynku określone odrębnymi przepisami. W szczególności do obowiązków wynajmującego należy: 1. utrzymanie w należytym stanie, porządku i czystości pomieszczeń i urządzeń budynku, służących do wspólnego użytku mieszkańców, oraz jego otoczenia; 2. dokonywanie napraw budynku, jego pomieszczeń i urządzeń oraz przywrócenie poprzedniego stanu budynku uszkodzonego, niezależnie od przyczyn, z tym, że najemcę obciąża obowiązek pokrycia strat powstałych z jego winy; 11 3. dokonywanie napraw lokalu, napraw lub wymiany instalacji i elementów wyposażenia technicznego w zakresie nieobciążającym najemcy, a zwłaszcza naprawa i wymiana wewnętrznych instalacji (bez armatury i wyposażenia), wymiana pieców grzewczych, stolarki okiennej i drzwiowej oraz podłóg, posadzek i wykładzin podłogowych, a także tynków. Najemca jest obowiązany utrzymywać lokal oraz pomieszczenia, do używania których jest uprawniony, we właściwym stanie technicznym i higieniczno-sanitarnym oraz przestrzegać porządku domowego. Najemca jest obowiązany dbać i chronić przed uszkodzeniem i dewastacją części budynku przeznaczone do wspólnego użytku. Najemcę obciąża naprawa i konserwacja: 1. podłóg, posadzek, wykładzin podłogowych oraz ściennych okładzin ceramicznych, szklanych i innych; 2. okien i drzwi; 3. wbudowanych mebli, łącznie z ich wymianą; 4. trzonów kuchennych, kuchni i grzejników wody przepływowej, podgrzewaczy wody, wanien, brodzików, mis klozetowych, zlewozmywaków i umywalek wraz z syfonami, baterii i zaworów czerpalnych oraz innych urządzeń sanitarnych, w które lokal jest wyposażony, łącznie z ich wymianą; 5. osprzętu i zabezpieczeń instalacji elektrycznej, z wyłączeniem wymiany przewodów oraz osprzętu anteny zbiorczej; 6. pieców węglowych i akumulacyjnych, łącznie z wymianą zużytych elementów; 7. etażowego centralnego ogrzewania, a w przypadku gdy nie zostało ono zainstalowane na koszt wynajmującego, także jego wymiana; 8. przewodów odpływowych urządzeń sanitarnych aż do pionów zbiorczych, w tym niezwłoczne usuwanie ich niedrożności; 9. innych elementów wyposażenia lokalu i pomieszczeń przynależnych przez malowanie, tapetowanie oraz naprawę uszkodzeń tynków ścian i sufitów, malowanie drzwi i okien, wbudowanych mebli, urządzeń kuchennych, sanitarnych i grzewczych. Tablica 5, stanowiąca załącznik nr 1 do Programu przedstawia zestawienie potrzeb remontowych mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola, dokonane w oparciu o 5-letnie przeglądy techniczne budynków, przeglądy przewodów dymowych i wentylacyjnych oraz ekspertyzy stanu technicznego budynków. Analiza ujawnionych potrzeb remontowych w budynkach i w lokalach obrazuje ogromną 12 skalę potrzeb w tym zakresie. W tablicy 6 zestawione zostały prace remontowe wg ich szacunkowej ilości. Tablica 7 przedstawia pogrupowanie powtarzających się potrzeb remontowych i modernizacyjnych wg liczby budynków wymagających określonego w danej kategorii zakresu prac remontowych i modernizacyjnych. Łączny, szacunkowy koszt wykonania ujawnionych potrzeb remontowych i modernizacyjnych mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola wynosi 36.717.500,00 zł Nadrobienie wieloletnich zaległości w remontach mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola jest zadaniem bardzo trudnym ze względu na ograniczone środki, które mogą zostać na ten cel przeznaczone. Przy wykonywaniu prac remontowych, ważne jest pozyskiwanie partnerów wśród osób fizycznych, co ma obecnie miejsce w budynkach wspólnot mieszkaniowych z udziałem Miasta Zduńska Wola. Koszty remontów części wspólnych tych budynków ponosi każdy z właścicieli proporcjonalnie do posiadanej wielkości udziału w nieruchomości wspólnej. Tablica 6 Potrzeby remontowe (pozostałe) w budynkach wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola wg szacowanej ilości prac L.p. rodzaj potrzeb remontowych/modernizacyjnych 1 wymiana instalacji elektrycznych (natynkowych, wykonanych z aluminium) na klatkach schodowych oraz w lokalach mieszkalnych 2 szacunkowa ilość szacunkowy jednostkowy koszt wykonania (w zł) szacunkowy całkowity koszt wykonania (w zł) 800 400,00 320.000,00 wymiana stolarki okiennej w lokalach mieszkalnych wg stanu na 31.12.2007 r. 1607 1.000,00 1.607.000,00 3 wymiana stolarki drzwiowej w lokalach mieszkalnych wg stanu na 31.12.2007r. 161 500,00 80.500,00 4 utwardzenie podwórek, naprawa ogrodzeń, bram wjazdowych 100 10.000,00 1.000.000,00 Razem 3.007.500,00 Źródło: Towarzystwo Budownictwa Społecznego „Złotnicki” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli na podstawie 5-letnich przeglądów technicznych budynków, przeglądów instalacji elektrycznej oraz przeglądów stolarki otworowej 13 Tablica 7. Potrzeby remontowe w budynkach wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola wg liczby budynków L.p. rodzaj potrzeb remontowych/modernizacyjnych liczba budynków do remontu szacunkowy średni koszt wykonania remontu w 1 budynku (w zł) szacunkowy koszt wykonania remontu w budynkach (w zł) 1 wzmocnienia konstrukcji dachów wraz z częściową wymianą elementów konstrukcyjnych i deskowania; naprawa i krycie dachów papą termozgrzewalną, przemurowanie kominów, naprawa tynków kominów ponad dachem, wymiana obróbek blacharskich wokół kominów, wymiana rynien i rur spustowych 136 30.000,00 4.080.000.00 2 budowa dodatkowych przewodów dymowych i wentylacyjnych 167 50.000,00 8.350.000,00 3 wzmocnienia stropów 61 100.000,00 6.100.000,00 4 wykonanie ekspertyz i dokumentacji technicznych 47 15.000,00 705.000,00 5 osuszenia ścian fundamentowych i wykonanie izolacji przeciwwilgociowej oraz opasek wokół budynków 105 15.000,00 1.575.000,00 157 50.000,00 7.850.000,00 7 wymiana stolarki otworowej na klatkach schodowych, naprawa tynków ścian i malowanie klatek, naprawa biegów schodowych, podestów i balustrad, wymiana polep na strychach 120 40.000,00 4.800.000,00 8 naprawa komórek, wspólnych wc, pralni – ok. 500 szt. pomieszczeń gospodarczych 500 500,00 250.000,00 6 wzmocnienia spękanych ścian, nadproży i gzymsów; naprawa lub wymiana balkonów, naprawa lub wymiana tynków zewnętrznych oraz malowanie elewacji Razem 33.710.000,00 Źródło: Towarzystwo Budownictwa Społecznego „Złotnicki” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli na podstawie 5-letnich przeglądów technicznych budynków, przeglądów przewodów dymowych i wentylacyjnych oraz ekspertyz stanu technicznego budynków 14 4. ZASADY POLITYKI CZYNSZOWEJ I WARUNKI OBNIŻANIA CZYNSZU Teoretycznie, mieszkaniowy zasób gminy powinien utrzymywać się z wpływów czynszowych za jego wynajem, co oznacza, że opłaty czynszowe powinny wystarczyć na pokrycie kosztów administrowania, utrzymania czystości i porządku, remontów i napraw w zakresie obciążającym wynajmującego. Jednakże w praktyce okazuje się to niemożliwe do zrealizowania, głównie ze względu na fakt, że komunalny zasób mieszkaniowy ustawowo jest przeznaczany na lokale socjalne oraz na zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych rodzin o najniższych dochodach. Szybki wzrost maksymalnej stawki czynszu do granic wytyczonych ustawą, będzie skutkować przyrostem zadłużenia i wzrostem liczby rodzin, które za mieszkanie nie płacą. Potrzeby remontowe wykazane w tablicy 5 wymuszają wprowadzenie zasadniczych zmian polegających przede wszystkim na urealnieniu czynszów przy jednoczesnym stworzeniu bonifikat dla rodzin najuboższych. Oczywiste jest, że urealnienie czynszów musi następować etapami i każdorazowo być monitorowane pod kątem zarówno potrzeb w tym zakresie jak również możliwości ekonomicznych najemców. Istotne jest, by polityka czynszowa korespondowała zarówno z polityką sprzedaży lokali (przenoszeniem części kosztów utrzymania nieruchomości na właścicieli lokali zobligowanych zgodnie z ustawą z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali do partycypowania w kosztach utrzymania części wspólnych budynku zgodnie z posiadanym udziałem w nieruchomości wspólnej) oraz polityką zamian z urzędu, która winna zmierzać do przekwaterowywania lokatorów do takich mieszkań, za najem których lokator jest w stanie opłacać czynsz z uzyskiwanych dochodów. Niezmiernie ważna jest przy tym ochrona najuboższych lokatorów i wprowadzenie systemu bonifikat. Wprowadzona zarządzeniem Nr 95/07 Prezydenta Miasta Zduńska Wola z dnia 26 lutego 2007 r. maksymalna stawka czynszu za najem 1 m2 powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego wynosi 3,30 zł co stanowiło na dzień jej wprowadzenia 1,64% wartości odtworzeniowej powierzchni lokalu. Gwałtowny wzrost cen materiałów budowlanych i usług tego typu, który nastąpił w 2007 r., spowodował znaczący wzrost kosztów bieżącego utrzymania nieruchomości, remontów i konserwacji oraz spowodował wzrost wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynku. Zgodnie z obwieszczeniem nr 1/2008 Wojewody Łódzkiego z dnia 10 marca 2008 r. ustalony został na okres II i III kwartału 2008 r. dla województwa łódzkiego wskaźnik przeliczeniowy kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych w wysokości 2.961 zł/ m2, co oznacza, że maksymalna stawka czynszu w wysokości 15 3,30 zł/m2, stanowi tylko 1,34% obowiązującego w II i III kwartale 2008 r. wskaźnika przeliczeniowego. W latach objętych Programem, należy podejmować działania zmierzające do zwiększenia stawki maksymalnej czynszu do poziomu 3% wartości odtworzeniowej w roku 2013. Zarządca mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola winien corocznie przedkładać Prezydentowi Miasta propozycje: 1. zmiany stawki czynszowej, która winna składać się z trzech wariantów: minimalnego (indeksacja o poziom inflacji), średniego oraz maksymalnego; 2. zmiany stawek czynszowych dla lokali o powierzchni użytkowej powyżej 80 m2, wynajętych w drodze przetargu. Zasady obowiązujące w zakresie polityki czynszowej oraz warunki obniżania czynszu w mieszkaniowym zasobie Miasta Zduńska Wola w latach 2009-2013 zawiera załącznik nr 2 do Programu. 5. SPOSÓB I ZASADY ZARZĄDZANIA LOKALAMI I BUDYNKAMI WCHODZĄCYMI W SKŁAD MIESZKANIOWEGO ZASOBU MIASTA ZDUŃSKA WOLA ORAZ PRZEWIDYWANE ZMIANY W ZAKRESIE ZARZĄDZANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM MIASTA W KOLEJNYCH LATACH Obecnie, mieszkaniowym zasobem Miasta Zduńska Wola zarządza Towarzystwo Budownictwa Społecznego „ZŁOTNICKI” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli, powstałe z przekształcenia zakładu budżetowego Administracja Budynków Komunalnych. Towarzystwo zarządza zasobem na podstawie umowy dzierżawy zawartej w dniu 28 czerwca 2007 r. na czas oznaczony do 30 czerwca 2010 r. W latach objętych Programem nie przewiduje się zmian w zakresie formy i podmiotu zarządzającego mieszkaniowym zasobem gminy. Zarządzanie mieszkaniowym zasobem Miasta Zduńska Wola w latach 2009-2013 winno zmierzać do utrzymania istniejących zasobów mieszkaniowych, poprawy ich standardu oraz przyrostu nowych zasobów mieszkaniowych. Jak wynika z części programu dotyczącej stanu technicznego budynków i potrzeb 16 remontowych, w ramach zasobu mieszkaniowego występują zarówno lokale o wysokim jak i o obniżonym standardzie, niekiedy ze szczątkowym wyposażeniem instalacyjnym bądź zupełnie bez urządzeń. Zgodnie z przyjętym kierunkiem rozwoju, zarządzanie tymi budynkami i lokalami rozumiane jest więc jako szereg działań zmierzających do zwiększenia zasobu oraz poprawy obecnego standardu lokali. Zasady zarządzania mieszkaniowym zasobem gminy zmierzać powinny do tego, aby lokale o niskim standardzie oraz lokale substandardowe, po opróżnieniu przez dotychczasowych najemców kwalifikowane były jako lokale socjalne lub pomieszczenia tymczasowe. W ramach realizacji tego zadania wskazane jest stymulowanie przez gminę przechodzenia najemców z lokali o obniżonym standardzie do lokali o wyższym standardzie przy założeniu osiągania przez tych najemców dochodów umożliwiających utrzymanie takiego lokalu. Zwolnione w wyniku tej rotacji najemców lokale będą przeznaczane na lokale socjalne w ramach wykonywania przez gminę obowiązków ustawowych związanych z zapewnianiem lokali socjalnych w ramach realizacji wyroków orzekających eksmisję jak również na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych członków wspólnoty samorządowej miasta o najniższych dochodach. Realizacja wytyczonego kierunku zarządzania budynkami wiąże się z koniecznością wykonywania remontów i inwestycji w budynkach komunalnych. Niezbędne środki finansowe na ten cel pochodzą w głównej mierze z czynszów za wynajmowane lokale mieszkalne i socjalne, jednak trudna sytuacja finansowa wielu najemców utrudnia im regularne wnoszenie opłat za lokale. W związku z powyższym podmiot zarządzający lokalami należącymi do mieszkaniowego zasobu gminy zobowiązany jest do stosowania środków wspomagających windykację, w szczególności zaś reagowania już po pierwszym sygnale pojawiania się zaległości (rozmowa z najemcą), informowanie lokatorów o możliwości ubiegania się o pomoc z opieki społecznej, o dodatek mieszkaniowy, o dodatkową obniżkę czynszu ze względu na trudną sytuację finansową oraz o możliwości zamiany zajmowanego lokalu na lokal tańszy w utrzymaniu w drodze zamiany na wprost lub z urzędu. Zarządzanie mieszkaniowym zasobem winno zmierzać również do zaprzestania dewastacji budynków przez lokatorów. W stosunku do takich lokatorów prowadzone winny być przez zarządcę czynności zmierzające do zaniechania dewastacji budynków i lokali oraz dążenie do wytworzenia klimatu wspólnoty interesów między lokatorami a właścicielem (zarządcą) w zakresie utrzymania budynku w należytym stanie techniczny, estetycznym i przestrzegania regulaminu porządku domowego oraz ogólnie przyjętych norm współżycia społecznego. 17 6. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA GOSPODARKI MIESZKANIOWEJ W KOLEJNYCH LATACH WYSOKOŚĆ WYDATKÓW W KOLEJNYCH LATACH, Z PODZIAŁEM NA KOSZTY BIEŻĄCEJ EKSPLOATACJI, KOSZTY REMONTÓW ORAZ KOSZTY MODERNIZACJI LOKALI I BUDYNKÓW WCHODZĄCYCH W SKŁAD MIESZKANIOWEGO ZASOBU GMINY, KOSZTY ZARZĄDU NIERUCHOMOŚCIAMI WSPÓLNYMI, KTÓRYCH GMINA JEST JEDNYM ZE WSPÓŁWŁAŚCICIELI, A TAKŻE WYDATKI INWESTYCYJNE Możliwości finansowania gospodarki mieszkaniowej są pochodną wysokości czynszów uzyskiwanych z wynajmu lokali mieszkalnych. Uzupełniającym źródłem zasilenia będą również wpływy z reklam i czynsze najmu lokali użytkowych. Tablica 8 przedstawia możliwości finansowania gospodarki gminnym zasobem mieszkaniowym w poszczególnych latach z uwzględnieniem stanu istniejącego w zakresie źródeł finansowania. Z porównania potrzeb (koszt zinwentaryzowanych potrzeb remontowych wynosi 36.717.500,00 zł) i możliwości finansowych gospodarki mieszkaniowej wynika, że potrzeby remontowe i inwestycyjne będą pokryte bieżącymi wpływami z czynszów w zaledwie 7,3 %. Stan taki powoduje, że remonty budynków komunalnych będą ograniczone w większości do robót zabezpieczających. Znacznie lepsza sytuacja będzie w budynkach wspólnot mieszkaniowych z udziałem miasta, ponieważ są to zasoby młodsze, lepiej wyposażone pod względem technicznym, nie wymagające aż tylu nakładów, a ponadto udział właścicieli poszczególnych lokali w finansowaniu zakresu rzeczowego jest z mocy ustawy znacznie większy. Zgodnie z zawartą w dniu 28 czerwca 2007 r. umową dzierżawy nieruchomości stanowiących mieszkaniowy zasób Miasta Zduńska Wola, Towarzystwo Budownictwa Społecznego „Złotnicki” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli, w terminie do 15 sierpnia roku kalendarzowego poprzedzającego rok budżetowy, przedstawia Miastu wnioski dotyczące potrzeb w zakresie remontów kapitalnych, przebudowy i modernizacji. Towarzystwo pokrywa koszty remontów kapitalnych, przebudowy oraz modernizacji przedmiotu dzierżawy tylko w ramach środków przeznaczonych na ten cel w budżecie Miasta. 18 Tablica 8. Możliwości finansowania gospodarki mieszkaniowym zasobem Miasta Zduńska Wola (w tys. zł) Wyszczególnienie 1 Czynsze z lokali mieszkalnych Czynsze z lokali użytkowych Pozostała sprzedaż Razem wpływy Nakłady na remonty i inwestycje Środki na funduszu remontowym wspólnot mieszkaniowych Razem 5+6 Nakłady na eksploatację Podatek dochodowy od osób prawnych Razem koszty 2008 2 2009 3 2010 4 2011 5 2012 6 3.184,00 3.440,00 3.486,00 3.369,00 3.255,00 3.144,00 19.878,00 1.618,00 1.618,00 1.618,00 1.618,00 1.618,00 1.618,00 9.708,00 20,00 4.822,00 334,00 20,00 5.078,00 615,00 20,00 5.124,00 638,00 20,00 5.007,00 497,00 20,00 20,00 4.893,00 4.782,00 359,00 223,00 120,00 29.706,00 2.666,00 698,00 696,00 694,00 692,00 1.032,00 3.790,00 1.311,00 3.767,00 1.332,00 3.792,00 1.189,00 3.818,00 120,00 120,00 120,00 120,00 4.822,00 5.078,00 5.124,00 5.007,00 690,00 2013 7 Razem 8 688,00 4.158,00 1.049,00 911,00 3.844,00 3.871,00 6.824,00 22.882,00 120,00 120,00 720,00 4.893,00 4.782,00 29.706,00 Źródło: prognoza Towarzystwa Budownictwa Społecznego „ZŁOTNICKI” Sp. z o.o. w Zduńskiej Woli W latach objętych programem planowana jest realizacja ujętego w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym, projektu rewitalizacji mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola. Inwestycja realizowana będzie pod warunkiem uzyskania dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Mając na uwadze ujawnione w niniejszym programie potrzeby remontowe i modernizacyjne mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola, pożądane jest podjęcie działań zmierzających do ożywienia, poprawy funkcjonalności, estetyki, wygody użytkowania i jakości życia w rewitalizowanym zespole. Źródła pomocy finansowej podczas wykonywania w latach 2009-2013 termomodernizacji nieruchomości należy upatrywać w Funduszu Termomodernizacji, utworzonym w Banku Gospodarstwa Krajowego na mocy ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Podstawowym celem tego Funduszu jest pomoc finansowa dla inwestorów realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne przy pomocy kredytów zaciąganych w bankach komercyjnych. Pomoc ta zwana "premią termomodernizacyjną" stanowi źródło spłaty 25% zaciągniętego kredytu na wskazane przedsięwzięcia. 19 Zakładanym źródłem pozyskania części środków finansowych na budowę budynku z lokalami socjalnymi jest rządowy program wsparcia finansowego tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych z Funduszu Dopłat. Celem programu jest zwiększenie zasobu lokali oraz pomieszczeń służących zaspokajaniu potrzeb osób najuboższych. Obsługa programu została powierzona Bankowi Gospodarstwa Krajowego. W przypadku inwestycji polegającej na budowie, remoncie, przebudowie, zmianie sposobu użytkowania budynku, warunkiem uruchomienia finansowego wsparcia jest zaangażowanie środków własnych w wysokości co najmniej 30% przewidywanych kosztów inwestycji. Przekazanie kwoty finansowego wsparcia na rachunek inwestora następuje po udokumentowaniu wykonania robót budowlanych podlegających finansowemu wsparciu. 7. OPIS INNYCH DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU POPRAWĘ WYKORZYSTANIA I RACJONALIZACJĘ GOSPODAROWANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM GMINY W latach 2009-2013 należy podjąć działania zmierzające do wyodrębnienia z mieszkaniowego zasobu Miasta Zduńska Wola pomieszczeń tymczasowych. W obowiązującym systemie prawnym nie ma już tzw. eksmisji „na bruk”. Miasto jest zobowiązane do wskazywania pomieszczeń tymczasowych osobom eksmitowanym w drodze egzekucji komorniczej na podstawie wyroku sądowego o eksmisji bez przyznanego prawa do lokalu socjalnego. Utrudnieniem w realizacji tego zadania są mało precyzyjne przepisy regulujące ten zakres działań gminy – nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego (art. 1046 §4) oraz szczegółowe zasady przeprowadzania eksmisji zawarte w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 26 stycznia 2005 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach o opróżnienie lokalu lub pomieszczenia albo o wydanie nieruchomości oraz szczegółowych warunków, jakim powinno odpowiadać pomieszczenie tymczasowe. Zgodnie z art. 1046 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego, wykonując obowiązek opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika na podstawie tytułu wykonawczego, z którego nie wynika prawo dłużnika do lokalu socjalnego lub zamiennego, komornik wstrzyma się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina wskaże tymczasowe pomieszczenie lub gdy dłużnik – najemca znajdzie takie 20 pomieszczenie albo też dokona tego wierzyciel – czyli właściciel lokalu. Pomieszczenie tymczasowe winno: 1. posiadać dostęp do źródła zaopatrzenia w wodę i do ustępu, chociażby te urządzenia znajdowały się poza budynkiem; 2. posiadać oświetlenie naturalne i elektryczne; 3. posiadać możliwość ogrzewania; 4. posiadać niezawilgocone przegrody budowlane; 5. zapewniać możliwość zainstalowania urządzenia do gotowania posiłków. Pomieszczenie tymczasowe musi się nadawać do zamieszkania, zapewniać co najmniej 5 m² powierzchni mieszkalnej na osobę oraz znajdować się w tej samej lub pobliskiej miejscowości. Przyjęta regulacja prawna zawiera wiele braków i niejasności, stwarzając problem z jej realizacją. Poza określeniem warunków technicznych jakie winno spełniać pomieszczenie tymczasowe, ustawodawca uchylił się od uregulowania wielu istotnych spraw z tym związanych. Brak jest jednoznacznego wskazania kiedy pomieszczenie tymczasowe ma zapewniać gmina, a w jakiej sytuacji jest to wyłącznie obowiązek wierzyciela. Nie określono okresu, na jaki ma być udostępniona dłużnikowi możliwość korzystania z takiego pomieszczenia, kto i w jakim zakresie ma pokrywać koszty funkcjonowania takich pomieszczeń i wiele innych. Powyższe kwestie, w odniesieniu do pomieszczeń tymczasowych zabezpieczanych przez Miasto Zduńska Wola należy uporządkować w formie regulaminu użytkowania pomieszczeń tymczasowych, do czego zobowiązuje się Prezydenta Miasta Zduńska Wola. 21 Podsumowanie W sferze mieszkalnictwa gmina jest odpowiedzialna za zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych swej lokalnej społeczności. Z analizy stanu mieszkalnictwa dokonanej w Programie wynika, że największymi problemami w wykonywaniu przez miasto tego zadania są niedobór mieszkań oraz ograniczone środki finansowe (pochodzące z czynszów) które można przeznaczyć na utrzymanie istniejących zasobów w dobrym stanie technicznym. W latach 2009-2013 podjęte zostaną działania mające na celu zmniejszenie skali występowania tych problemów poprzez budowę budynku z lokalami socjalnymi oraz pozyskiwanie środków zewnętrznych na rewitalizację zasobu. Program ma charakter indykatywny, określa zasoby, ich stan, potrzeby mieszkańców i ich zaspokojenie, w tym z powodu bezdomności i dla osób o najniższych dochodach. Przewidziane do realizacji w latach funkcjonowania Programu zadania i cele nie wyczerpują całego ich zakresu, koncentrując się jedynie na tych najistotniejszych, niemniej jednak warunkiem powodzenia Programu jest jego konsekwentna realizacja. Obowiązek wdrażania i monitorowania Programu spoczywa na Prezydencie Miasta i podległych mu służbach. Proces monitorowania dotyczy również oceny rezultatów uzyskanych dzięki Programowi. Realizując Program należy mieć świadomość nieuchronności zmian i dokonywania jego korekt, dlatego ważne jest, aby wykazywać elastyczność na zmiany zachodzące w otoczeniu. Przewodniczący Rady Marek Podsadniak 22