Profesor Marian PALEJ nie żyje - Ośrodek Geometrii i Grafiki
Transkrypt
Profesor Marian PALEJ nie żyje - Ośrodek Geometrii i Grafiki
=-T a eo me t ri ii G ra t l ki l n zl n i e rski e j tsi u l e qn P o l s k i egoT o r v a r z \ s t \ \G Z e s z s t1 2 ( 1 0 0 1 ) s. t r . 5 - 7 PROFESOR MARIAN PALEJ I\IE Żyrc StanislarrSulwlŃsxr |/ Politechnika S l a p k a .u l . K r n u ' o u s t e g o7 . 4 4 - l 0 0 G L I W I C E . ośrodekGeometrii i Grafiki Inz-r'nierskiei Prof. zw. dr hab. inż. Marian PALEJ (re23- 2001) Prof. Marian PALE.I. jeden z najrr1.bitniejs4.chpolskich geometrowwykreślnychod. szedt od nas na zawsze. B1'.t.w kraju i zagranicą uznanym autorytetemw dziedzinie synte. tycznej geometrii rzutowej i wykreślnej.By'łprofesorem zwyczajnym Politechniki Sląskiej w Gliwicach' byĘm dyrektoremjed1'negorr-Polsce InsĘrtutuGeometrii Wykreślnej,byĘm wicedyrektorem Ins|rtutuMatemaryki Politechniki Sląskiej oraz prorektoremPolitechniki Slą. skiej. Profesor był zał,oŻy.c\elem i wieloletnim Prezesem Polskiego Tow.arzystwaGeometrii i Grafiki Inzynierskiej(PTGiGI). redaktoremnaczelnl.m Zeszyow Naukowych Pol. Sląskiej pt. .,Geometriai Grafika Inzynierska..oraz redaktoremnaczelnym ,,Biu1er,v.nu PTGiGI'', a także V E-m ai l addr e s s: s u t w i n @ po l s l .gl i w i ce . p l I S S N | 5 0 5 - 2 0 4 l.zl ł 8 ' 0 0 c ] 0 0 l P T G i G l S . S U L W I N S K I : P r o t - e s oMr a r i a nP A L E J n i e z v i e zaloŻ1cielemi od ponad duudziestu lat kierownikiem naukow1,motuartego Senlinariunr Geometrii i Grafiki Inzr'nierskiej.od roku 1996 rł.chodziłr,vskład komitetu redakc1jne-eo ..Journaltbr Geometn' and Graphics" nr.dawanegoprzez InternationalSocietl' for Geometry and Graphics. \\- panlięci studentorr.kolegorv i przyjacioł.pozostanie.iakoskromn1'.Za\\.SZe kom. prar,l.dzirr,y petentn\i prz1jazn\.\\.Sz1'stkim. człorł.ieknauki. \ł'r'branefragmenĘ' i zdarzenia z rycia prof. Mariana PALEJA. (ok.70 km na potudnieod Lrr.o'ur.a) u.dniu \Iarian P,ĄLEJ urodziłsię rr.Bory'słar,viu W 19-ł0roku ukonczyłz w1'. l] krrietnia l923 r. .iakos1.nJozet-ai Marii z Ma|czew.skich. Ginlnazjum im. Wtady'sławaJagiełływ. Drohobvczu. co roznieniem polskie Panstrł.or,l,.e umozlirriało mu \\-Stęp bez egzanrinuna dor,volnąpolską uczelnię. \Ą' tej szkole uczr'łgo ry. polski grafik i pisarz Bruno Schulz. sunku znakomit."lVI.PALE,J rozpocząłstudia rve wrześniul940 r. na W;"dzialeBudor'l,1'Maszy,.n Poliprzerwac powodu techniki Lw.ow.Skiej. w |94| roku z ktore by.łZmuszony wojny'ros1.jsko. niemieckiej.Nieco wcześniejzetknąłsię na krotko z Kazimierzem BARTLEM. profesorem polskim geometrąwykreśln'n.m Politechniki Lworr.skiej i najrr1bitniejSZ)*m okresu przedwojennego. B}.c moze to właśnie rłted1,zaczęłow M. PALEJu kiełkolt-aczaintereso\\-anie geo. metrią rrl-kreślną. \astępnie. w. okupac1jnej rzeczyw-istości" musiałpodjąćpracę zarobkową ktorą otrz}'małr,t'Karpathen oel. Pracowałtam do l915 r.. to jest do monrentu.gd1-on i jego rodzina.podobniejak wiele inn1ch polskich rodzin. zostałaZmuszonado opuszczeniarodzinnych stron. W dniu 1? rvrześnial945 roku M. PALEJ pociągiem repatriac1jnynrprzyb1-łdo Kro. tosz\-na.a następniedotarłdo Gliwic. gdzie kontynuow.ałstudia na W-v-dzialeMechanicznym now.outr,ł.orzonej Politechniki Sląskiej. Jeszczepodczas studiow podjąłw 1948 r. pełnoetato. wą pracę zarr-odor,r.ą u' Centraln1.mZarządzie PrzemysłuNieorganicznego.ktorą zakonczyłw 1955 r. W kw.ietniu l950 r. uz1.skałstopien akademicki iniyniera-mechanika na podstawie uchrł-ałrRady W1.działuMechanicznego Politechniki Sląskiej i od paź:dziernika tegoz roku rozpocząłpracę jako starszyas}-Stent w Katedrze Geometrii WykreślnejPolitechniki Sląskiej. W latach 1955-1961rownoległ,e z pracąna Politechnicepracowałnaukowo w InstrtucieMetalurgii Ze|aza, zajmując się pomiarami parametrÓw procesow cieplnych. dokonując oceny tych proceso\Ą'orazwnioskując zmiany usprawniającei modernizująceprocesy cieplne w hutnictu-ie. w 196l r. ukonczyłpracędoktorskąpt.',RzutyrÓwnoległena dwie wzajemnieprosto. padłerzutnie. Analiza błędnegoutozsamianiazrzutami Monge'a''. W pażdziemiku 1961 roku na podstau'ieuchrr-ałyRady W1działu Budownictwa Przemysłowegoi ogolnego Politechniki Sląskiej. uzr.skałstopien naukou1.doktoranauk technicznych.Była to pierw-Szapraca doktorska z geometriiw1-kreślnej obronionaw Politechnice Sląskiej. M. PALEJ odbył'staŻnaukorływ.wyzszych uczelniach technicznych i pedagogicznych Moskw1. i Leningradu. w ktorych przebywałw okresie wrzesien _grudziet't 1963 r. Tam wła. śnierozpocząłpracę nad swoją habilitacją.Kolokw.ium habilitacyjne odbyło się na W,vdziale Budow.nictrvaPrzemysłowegoi ogolnego Politechniki Sląskiej r,t'dniu 15 marca |965 f.,4 praca nosiłatytuł..Związki akolineacji środkowej... W wyniku zdanego kolokwium otrzymał stopien naukorł1'docenta. W czerw-cul969 roku doc. M. PALEJ objąłpo prof. Adamie Zawadzkim. kierownictwo Katedry Geometrii WykreślnejPolitechniki Sląskiej. w 1975 roku otrzl'małry.tułnaukowy profesora nadzwyczajnegonauk technicznych.w l98l roku (w okresie Solidarności) S . S L i L W I N S K I : P r o f ' e s o!rl a r i a n P A L E J n i e z r i e prorektoremds. nauki rr Pcllitechrrice Zostałvrr,.branr Sląskiej.rr 198] r. otr4mał por,t.ołanie InstrtutuGeometriiPolitechnikiSląskiej. dy.rektora na Stanor,r-isko prot-esora lr'Politechnice W 199l roku uzy.skał zr,rr'czajnego nominacjęna stanorr.isko rł'es.łcrszeclrzaproszon}.przez L-nirersita degli Studii Sląskiej. a \\. roku 199ł przeb1-rr.ał rł1'głoszenia rrlkłado\\. Z geometriirzutorrej. Calbria do cy.klu della W 1995 roku załoŻy'ł Polskie Torr.arzr.St\\.o Geometrii i Grat-rkiInzrnierskiej i został j.go przedstarr.icielem prezesem.stającsię niekrł.estionouan\m polskich wl.brany' 5.gfl1rrr.iska politechniczn1.ch. geonretrorł.rrr'kreśln1'ch oraz aninratorem\\.Społprac1. środou'isk Conferenceon EngineeringComputer W l996 r. b1-łrriceprezesem7,hInternational Polskiego Komitetu \auko\\.ego Geometry.oraz przerrodnicząc1.m Graphics and Descriptir,'e zasięgu.kontbrencji(Krakou. 18 22 lipiec 1996).B:ł cztonJiiem tej.o śrł.iatowym 8.hInternationalConferencetrn Engineering komitetor,r.koord1.nac1.ill1ch: międz1'narodort,1'ch Design Graphicsand DescriptiveGeometn (Jul1 31- August 3. 1998.Austin. Texas.USA ). 9'n InternationalConferenceon Geometry and Graphics (July'l8 - Jull 31. :000. Johanneson Geometryand Graphics (Jul1'3 I burg. South Africa) oraz lOtl'InternationalCont-erence August 3, 2002.Kiev). ponad 70 publikacji.podręcznika ProfesorM. PALEJ jest autoremlub wspołautorem geometrii rł'rkreślnej oraz lł'spotautoremobszernej monogratii pośrtięconejZastoso\ł'aniom geometriirł1.kreślnej do praktyki inz1.nierskiej. Blł promotorem6 ukonczon1'chprac}.doktor. jednej w toku oraz recenzentem20 prac doktorskichi 3 habilitac1jn1ch.opracował skich i takŻedwie recenzje rł'nioskowo nadanie t1tutu doktora honorow.ego(prof. zrr.. Franciszek otto. prof. nadzrł'.Wiktor Jankou.ski) oraz ;l opinie lt'nioskou.o nadanie t1Tułunaukon.ego (prof. Zbigniew Pałasinski.doc. Roman Matla. doc. profesoraZ\\'\Czajnegoi nadzrł.yczajnego Grochou.ski). StanistawPolanski"doc. Bogusła'ur. jako prezes W latach 1995 -200l prof. M. PALEJ energicznieprorł.adził działalnośc Polskiego Towarzystwa Geometrii i Grat-rki Inn'nierskiej. redaktor naczelnl-."Biulewnu PTGiGI..(12 wydan)oraz Zeszylow Naukorr1'chPolitechniki Sląskiejpt...Geometriai grafi. ka inzl'nierska". Profesor Marian PALEJ. kont-v.nuator szkoł1.naukowej Profesorou.Kazimierza Bart|a, StanistawaSzerszeniai Adama Zawadzkiego.b1.łczłou'iekiem.ktorego zarorrno osoborvość' jak i prace"przyczyniły się do podniesienia rangi geometrii w-vkreślnej tak rr.kraju. ja}i i w uczon.vch. społeczności oczach światowej CześcJego pamięci!