Patrycja Wałek boccia

PATRYCJA WAŁEK
Boccia – dyscyplina paraolimpijska dla osób z mózgowym
porażeniem dziecięcym.
1. Część teoretyczna
•
Informacje ogólne
•
Klasyfikacja
2. Część praktyczna
•
Boisko do gry
3. Pozostała część - Bottia, Lawn Bowls, Petanque, Bocce i inne - jako
dyscyplina integracyjno-rekreacyjna dla każdego.
4. Wymagania techniczne
5. Literatura uzupełniająca
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1. Część teoretyczna
(na podstawie własnych notatek oraz materiałów z kursu Boccia, według wymagań edukacyjnych w Republice
Czeskiej. Zdjęcia: źródło www.boccia.start.org.pl)
•
Informacje ogólne
Boccia,
to
strategiczna gra,
w
której
aby
pokonać
przeciwnika,
potrzeba
przygotowania taktycznego, technicznego oraz psychicznego. Jest to gra, w której wszystko
może się zdarzyć.
Historia Bocci sięga czasów starożytnych (era chrześcijańska), choć znane są także
doniesienia, że archeolodzy odkryli prototypy piłek już w egipskich sarkofagach (ok. 5000 lat
p.n.e). Choć Boccia to prosta gra, wymaga wysokiego stopnia kontroli mięśni , ich precyzji
oraz dokładności, koncentracji i świadomej taktyki. Celem gry, jest umieszczenie sześciu
swoich piłeczek, bliżej wyznaczonego celu niż przeciwnik. Boccia jest jednym z najszybciej
rosnącym międzynarodowym oraz Paraolimpijskim sportem.
W Boccie może grać każdy, ale tylko sportowcy z klasyfikacją CP1 i CP2 mogą
konkurować na poziomie krajowym i międzynarodowym. Klasyfikacja nie zawiera podziału
ze względu na płeć. Rozgrywki odbywają się indywidualnie, w parach lub zespołowo. Gracze
mogą używać rąk lub stóp aby oddać rzut (Zdjęcia 2 i 3). Zdarza się, że czasami zawodnicy
potrzebują urządzeń wspomagających do oddania rzutu (Zdjęcie 1).
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Zdjęcie 1
Zdjęcie 2
Zdjęcie 3.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
•
Klasyfikacja zawodników
(na podstawie „Vademecum Sport Niepełnosprawnych”. Przepisy i regulaminy. Polski Związek Sportu
Niepełnosprawnych, Oficyna Wydawnicza „Aba” Sp. Z o.o.)
Zawodnicy klasyfikowani są na podstawie przepisów CPISRA (Cerebral Palsy
International Sports and Recreation Association). Gra przeznaczona jest głównie dla
zawodników z mózgowym porażeniem dziecięcym, ale także osób z innymi dysfunkcjami
ruchowymi pochodzenia pozamózgowego.
Klasyfikacja medyczna
•
Klasa CP 1 – porażenie czterokończynowe, osoba porusza się jedynie przy pomocy
wózka inwalidzkiego.
•
Klasa CP 2 – porażenie czterokończynowe, osoba porusza się na wózku, odpychając
się nogami.
•
Klasa CP 3 – porażenie cztero- lub trójkończynowe albo połowicze znacznie nasilone,
przemieszcza się przy pomocy jednej kończyny górnej.
•
Klasa CP 4 – paraplegia
•
Klasa CP 5 – diplegia
•
Klasa CP 6 - atetoza czterokończynowa, osoba chodząca
•
Klasa CP 7 – porażenie czterokończynowe lub połowicze, umiarkowane lub słabo
zaznaczone, osoba chodząca
•
Klasa CP 8 – minimalna forma niesprawności, osoba chodząca.
Klasyfikacja sportowa:
Istnieje siedem rodzajów rozgrywek. W każdej mogą brać udział uczestnicy obu płci.
•
Rozgrywki indywidualne BC 1
•
Rozgrywki indywidualne BC 2
•
Rozgrywki indywidualne BC 3
•
Rozgrywki indywidualne BC 4
•
Rozgrywki w parach – dla zawodników sklasyfikowanych jako BC 3
•
Rozgrywki w parach – dla zawodników sklasyfikowanych jako BC 4
•
Rozgrywki drużynowe – dla zawodników sklasyfikowanych jako BC 1 i BC 2
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Rozgrywki indywidualne BC1 – między zawodnikami, którzy zostali sklasyfikowani jako
zawodnicy klasy CP1 lub CP2 Zawodnicy tej klasy Graja kończynami dolnymi oraz mogą
korzystać z pomocy jednego asystenta, którego zadaniem jest ustawienie i stabilizacja krzesła
zawodnika, podanie bili zawodnikowi, podanie poprzez toczenie bili. Asystent znajduje się
poza polem rzutu.
Rozgrywki indywidualne BC2 – między zawodnikami klasy CP2. Zawodnicy tej klasy nie
mogą korzystać z pomocy asystenta oraz w momencie prawa do rzutu, pomocy sędziego
w wejściu na boisko lub o podanie przez niego bili.
Rozgrywki indywidualne BC3 (zawodnicy korzystający ze sprzętu wspomagającego) – dla
zawodników z ciężką niepełnosprawnością ruchową - czterokończynową będącą lub nie,
wynikiem porażenia mózgowego. Zawodnicy nie są w stanie właściwie poruszać się na
wózku inwalidzkim o napędzie ręcznym, są zdani na pomoc asystenta lub poruszają się na
wózku elektrycznym. Zawodnicy mają osłabione funkcjonowanie mięśni dłoni – bez
zdolności chwytnej. Każdy z zawodników może mieć swojego asystenta, który pozostaje w
polu rzutu , jednak jest zwrócony tyłem do boiska i nie obserwuje gry.
Rozgrywki indywidualne BC4 – rozgrywane są między zawodnikami z ciężką
czterokończynową niepełnosprawnością ruchową pochodzenia pozamózgowego, połączoną
ze słabą kontrolą tułowia. Zawodnik jest w stanie zademonstrować wystarczającą zręczność,
aby manewrować bilą i rzucić ją na boisko pomimo osłabionej zdolności chwytnej dłoni..
Zawodnicy tej klasy nie mogą korzystać z pomocy asystenta oraz
pomocy sędziego
w wejściu na boisko lub o podanie bili.
Rozgrywki w parach BC3 - dla zawodnikowi, którzy zostali zaklasyfikowani do klasy BC3.
Para BC3 musi mieć zawodnika rezerwowego. W parze przynajmniej jeden zawodnik klasy
CP musi grać na boisku. Każdy z zawodników ma prawo do asystenta zgodnie z regułami
obowiązującymi w rozgrywkach indywidualnych.
Rozgrywki w parach BC4 - między zawodnikami klasy BC4. Para BC4 także musi mieć
zawodnika rezerwowego.
Rozgrywki drużynowe - dla zawodników, klasy BC1 lub BC2. W drużynie co najmniej
jeden zawodnik klasy BC1 musi grać na boisku. Każda drużyna ma prawo do jednego
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
asystenta, którego obowiązują reguły gry stosowane w rozgrywkach indywidualnych BC1.
Każda drużyna przystępuje do gry z trzema zawodnikami na boisku. W każdej drużynie może
być jeden lub dwóch zawodników rezerwowych. Jeśli w drużynie jest dwóch zawodników
rezerwowych, wówczas w grze musi brać dział dwóch zawodników BC1.
2. Część praktyczna
(na podstawie własnych notatek i materiałów z kursu Boccia, według wymagań edukacyjnych w Republice
Czeskiej, a także ze strony boccia.start.org.pl Zdjęcia: materiał własny)
Zdjęcie 4
Zestaw bil do gry zawiera 13 bil – 6 czerwonych, 6 niebieskich oraz 1 biała (Zdjęcie 4).
Strategia gry nie jest skomplikowana - biała bila (Jack) używana jest do rozpoczęcia gry,
poprzez wyrzucenie jej na boisko przez jednego z zawodników. Kiedy to już nastąpi, celem
gry jest wyrzucanie swoich bil, najbliżej jak to możliwe białej bili. Dozwolone jest wybijanie
bili innych Zawodników oraz wybijanie białej bili. Zawodnicy wykonują rzut, siedząc lub
stojąc. Bile umieszczane są na boisku poprzez rzut, kopnięcie lub z użyciem „rynny”
sterowanej przez asystenta. Mecz kończy się po 4 endach (rund), zwycięstwem
zawodnika/drużyny, który umieścił najwięcej bil w sąsiedztwie białej bili.
•
Boisko do gry
Gra odbywa się na boisku o wymiarach 12,5 x 6 m, wyznaczonym przez linie zewnętrzne.
Główne elementy boiska to :
- linia V (linia, którą musi przekroczyć biała bila, aby została uznana) (A)
- linia rzutu (B)
- strefa rzutu, podzielona na 6 pól rzutu
- C Linie boczne pola rzutu
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
- D Linie graniczne/zewnętrzne boiska
- krzyż (miejsce, w którym umieszczana jest biała bila po przywróceniu do gry, lub podczas
dogrywki). (E)
Non valid area for the target ball – obszar , na którym jeśli wtoczy się biała bila, uznana jest
za bilę nieważną.
Throwing boxes – pola rzutu.
* Szczegółowa klasyfikacja, reguły gry oraz pozostałe szczegóły dyscypliny, znajduja się w Międzynarodowych
Przepisach Bocci, zamieszczonych na stronie internetowej START-u Poznań (www.boccia-start.org.pl)
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3. Pozostała część – Bottia, Lawn Bowls, Petanque, Bocce i inne - jako
dyscyplina integracyjno-rekreacyjna dla każdego.
(Na podstawie: „Boccia” w: „Vademecum Sport Niepełnosprawnych”. Przepisy i regulaminy. Polski Związek
Sportu Niepełnosprawnych, Oficyna Wydawnicza „Aba” Sp. Z o.o., str. 133.
Zdjęcia: materiał własny)
Ponieważ Boccia ma proste zasady, a jej graczom nie stawia żadnych ograniczeń
wiekowych ani sprawnościowych, nie wymaga drogiego sprzętu ani specjalnych boisk do gry,
sprawdza się także jako gra integracyjna. Poza kształtowaniem sprawności fizycznej, daje
także możliwości przyjemnej zabawy w atmosferze tolerancji raz poszanowania odmienności
fizycznej. (Zdjęcie 5 )
Zdjęcie 5
Do odmian Bocci należą takie gry jak Bottia, Lawn Bowls, Petanqe,czy Bocce. Gra istnieje
także pod mniej popularnymi nazwami, takimi jak: kulki, bile, bowls. Niektórzy kojarzą
Boccia, także z zimową dyscyplina olimpijską jaką jest curling, choć istnieje między tymi
grami mnóstwo różnic. (Zdjęcie 6).
•
Bottia – włoska gra
•
Lawn Bowls – angielska gra
•
Petanque - gra francuska. (Zdjęcie 7)
•
Bocce – międzynarodowa gra dla osób z niepełnosprawnością intelektualną,
zaadaptowana prze ruch Olimpiad Specjalnych (Special Olympic)
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Zdjęcie 6
Choć zasady są te same (zawsze rzuca się na zmianę, jak najbliżej określonego celu), w/w
różnią się wymiarami boiska, podłożem gry (na sali, na zewnątrz budynku), ilością piłek oraz
ta najważniejszą piłką-celem.
Poniżej zamieszczono zdjęcia alternatywnych piłek oraz modyfikacje dyscypliny (Zdjęcie
6).
Zdjęcie 7
Zdjęcie 8
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5. Wymagania techniczne.
•
Duża sala gimnastyczna / boisko do gry / plac zabaw
•
Zestaw piłek do gry w Boccia/ Bocce, Bule, Petanque
•
Gruba taśma klejąca do zaznaczenia linii
•
Taśma centymetrowa (do mierzenia)
•
Dwie paletki tenisowe / kolorowe kartki / woreczki z groszkiem niebieskiego oraz
czerwonego koloru (do pokazywania kolejności rzutu)
6. Literatura.
•
www.boccia.start.org.pl
•
www.paraolympic.pl
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego