Procesy trybologiczne w stawach człowieka

Transkrypt

Procesy trybologiczne w stawach człowieka
Procesy trybologiczne w
stawach człowieka
Stawy ludzkie
Człowiek- najlepsza inwestycja
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Procesy trybologiczne w
stawach człowieka
Celem wykładu jest:
• przedstawienie procesów
tribologicznych zachodzących
podczas pracy stawów człowieka
• przybliżenie technik ich badania
Omawiane zagadnienia
1. Definicja
2. Budowa stawu człowieka
3. Rodzaje tarcia w stawach człowieka
3.1. Schemat blokowy
3.2. Tarcie wewnętrzne
3.3. Tarcie zewnętrzne
3.3.1. Statyczne
3.3.2. Dynamiczne
Omawiane zagadnienia c.d.
4. Wady i zalety występowania oporów tarcia podczas
pracy stawów
5. Sposoby zmniejszania tarcia w stawie człowieka
6. Stawy najbardziej narażone na uszkodzenia
7. Kierunki badań biotrybologicznych
8. Bariera dla rozwoju sztucznych stawów
9. Aparatura pomiarowa
10. Wykaz źródeł
Definicja
Trybologia jest to nauka o tarciu oraz
o procesach fizycznych:
mechanicznych, elektrycznych,
magnetycznych, chemicznych,
biologicznych i innych zachodzących
w obszarach tarcia.
Trybologia jest powiązana z wieloma
dziedzinami nauki m. in. z
biotechnologią
Budowa stawu człowieka
Rysunek
przedstawia
budowę stawu
biodrowego
Rodzaje tarcia w stawach człowieka
Tarcie
Tarcie zewnętrzne
Statyczne
Tarcie wewnętrzne
Dynamiczne
Spoczynkowe
Poślizgowe
Kinematyczne
Toczne
Wiertne
Tarcie wewnętrzne
Tarcie wewnętrzne – występuje w
warstwach cieczy lub gazu,
poruszających się względem siebie.
Jest to zjawisko powstawania sił
stycznych przeciwdziałających
wzajemnemu ruchowi. Wiąże się z
przekształcaniem energii
mechanicznej na ciepło
Tarcie zewnętrzne
Tarcie zewnętrzne –
występuje w
płaszczyźnie
zetknięcia się dwóch
ciał stałych; ze
względu na wzajemny
ruch tych ciał
względem siebie dzieli
się na statyczne i
dynamiczne
Tarcie zewnętrzne statyczne
Tarcie statyczne – występuje, gdy
powierzchnie ciał nie przesuwają się
względem siebie i na jedno z ciał działa
siła niezerowa niezrównoważona. Ten
rodzaj tarcia zapobiega wzajemnym
przemieszczeniom się powierzchni
trących.
Tarcie zewnętrzne dynamiczne
Tarcie dynamiczne – występuje gdy powierzchnie ciała
stałego poruszają się względem siebie lub jedna
powierzchnia porusza się względem drugiej. Tarcie
dynamiczne dzieli się na tarcie spoczynkowe i
kinematyczne.
Tarcie zewnętrzne dynamiczne
Tarcie spoczynkowe
Występuje pomiędzy dwoma wzajemnie
nieruchomymi ciałami, do poruszenia
których należy zadziałać siłą tarcia
statycznego, która jest najmniejszą
wartością siły potrzebnej do poruszenia z
miejsca jednego z ciał.
Tarcie zewnętrzne dynamiczne
Tarcie kinematyczne
Występuje pomiędzy ciałami będącymi już w ruchu a siłą
tarcia kinematycznego, jaką należy przyłożyć do układu,
aby pozostał on w ruchu.
Ze względu na charakter powierzchni stykających się
ciał tarcie kinematyczne dzieli się na: toczne,
poślizgowe, wiertne.
Wady i zalety występowania oporów
tarcia podczas pracy stawów
Zalety
Możliwość poruszania się
Wady
Zużywanie powierzchni biorących udział w
procesie tarcia
Sposoby zmniejszania tarcia w stawie
człowieka
Płyn stawowy jest wzorową substancją
zmniejszającą opory tarcia
Obecność płynu stawowego w
połączeniach międzykostnych powoduje
zamianę tarcia suchego w tarcia płynne,
a w optymalnych warunkach w tarcie
hydrostatyczne.
Sposoby zmniejszania tarcia w stawie
człowieka
Współczynniki tarcia
Stawy najbardziej narażone na
uszkodzenie
Ze względu na dużą
powierzchnię styku
kości w połączeniu
największe siły tarcia
występują w:
A - Stawie barkowym
B - Stawie łokciowym
C - Stawie biodrowym
D - Stawie kolanowym
Kierunki badań biotrybologicznych
• Analiza geometrii strefy współpracy biołożysk w
aspekcie tribologii i choroby zwyrodnieniowej stawów.
Kierunki badań biotrybologicznych
• opracowanie teoretycznych podstaw do
konstrukcji endoprotez
Bariera dla rozwoju sztucznych stawów
• Mała trwałość spowodowana występowaniem sił
tarcia
• Agresja immunologiczna
• Wysoka cena
Aparatura pomiarowa
Modele z
tworzywa i aparatura
komputerowa służą
do wykonywania
pomiarów sił i
badań
wytrzymałościowch
Aparatura pomiarowa
Tester trybologiczny
Aparatura pomiarowa

Podobne dokumenty