pobierz - pomorski urząd wojewódzki w gdańsku
Transkrypt
pobierz - pomorski urząd wojewódzki w gdańsku
WOJEWODA POMORSKI Gdańsk, dnia 6 grudnia 2016r. WK-I.1611. 18.2016.BK WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Nazwa i adres jednostki kontrolowanej Temat kontroli Podstawa prawna przeprowadzenia kontroli Data rozpoczęcia i zakończenia kontroli Okres objęty kontrolą Kierownik jednostki kontrolowanej Wojewódzka Inspekcja Weterynaryjna (dalej: WIW), ul. Na Stoku 50, 80-874 Gdańsk Sprawowanie nadzoru nad Powiatowymi Lekarzami Weterynarii (dalej: PLW) w zakresie sposobu wykonywania zadań inspekcji weterynaryjnej. art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz.1092) (dalej: ustawa o kontroli) od dnia 20.09.2016r. do dnia 30.09.2016r. od dnia 1 stycznia 2015r. do dnia rozpoczęcia kontroli, tj. 20.09.2016r. Włodzimierz Przewoski – pełniący funkcję pomorskiego wojewódzkiego lekarza weterynarii (dalej: PWLW) od dnia 9 czerwca 1998r do dnia19 lutego 2016r.; Paweł Niemczuk – pomorski wojewódzki lekarz weterynarii, powołany na stanowisko w dniu 23 lutego 2016r. Wcześniej pełniący funkcję z-cy pomorskiego wojewódzkiego lekarza weterynarii. Bernadeta Karwacka – starszy inspektor wojewódzki w Wydziale Kontroli Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego – kierownik zespołu kontrolującego, Skład zespołu kontrolującego Mirela Bemben – zastępca kierownika Oddziału Kontroli w Wydziale Kontroli Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego – członek zespołu kontrolującego Informacje wstępne: Celem kontroli jest ocena następujących obszarów: realizacja planów kontroli i programów audytu przez PWLW dotyczących kontroli przeprowadzanych u PLW, prowadzenie nadzoru nad przestrzeganiem przez PLW zasad przeprowadzania kontroli określonych w instrukcjach Głównego Lekarza Weterynarii (dalej: GLW), m.in. w zakresie ustalonych częstotliwości kontroli, ich zakresu, przeprowadzanie kontroli, dokumentowanie oraz monitorowanie realizacji zaleceń pokontrolnych, dokonywanie weryfikacji sporządzanych przez PLW sprawozdań i raportów, w tym rejestru i wykazów, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o produktach pochodzenia zwierzęcego (dalej: uppz), prawidłowość rozpatrywania skarg i wniosków złożonych na PLW, monitorowanie przez WLW wykonania poleceń wydanych PLW, nadzór i weryfikacja danych zawartych w użytkowanych systemach informatycznych, organizacja szkoleń dla urzędowych lekarzy weterynarii. Zakres działania i strukturę organizacyjną WIW określono w regulaminie organizacyjnym1 Inspektoratu. W skład Inspektoratu wchodzą następujące komórki organizacyjne – zespoły: ds. zdrowia i ochrony zwierząt, ds. bezpieczeństwa żywności, ds. pasz i utylizacji, ds. nadzoru farmaceutycznego, ds. audytu kontroli urzędowych, ds. finansowo-księgowych, ds. obsługi prawnej, ds. administracyjnych, a także samodzielne stanowisko ds. ochrony informacji niejawnych i ds. obronnych oraz zakład higieny weterynaryjnej. Poszczególnym zespołom przypisano zadania dotyczące m.in. nadzoru i współpracy z powiatowymi inspektoratami weterynarii. W województwie pomorskim funkcjonuje 16 powiatowych jednostek inspekcji weterynaryjnej, tj.: PIW Bytów, PIW Chojnice, PIW Człuchów, PIW Gdynia, PIW Kartuzy, PIW Kościerzyna, PIW Kwidzyn, PIW Lębork, PIW Malbork, PIW Nowy Dwór Gdański, PIW Pruszcz Gdański, PIW Puck, PIW Słupsk, PIW Starogard Gdański, PIW Tczew, PIW Wejherowo. Ustalenia: 1. Realizacja planów kontroli i programów audytu przez Pomorskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii PWLW przeprowadza kontrole PLW w oparciu o zatwierdzony okresowy plan kontroli, zgodnie z ustawą o kontroli. Roczne Plany Kontroli PWLW sporządzone na okres objęty kontrolą obejmowały: w 2015r. - 125 kontroli, w tym: w zakresie bezpieczeństwa żywności, pasz oraz ubocznych produktów zwierzęcych - 60 kontroli; w zakresie zdrowia i ochrony zwierząt plan obejmował 64 kontrole w trybie zwykłym i 1 kontrolę sprawdzającą; w 2016r. - 136 kontroli, w tym: z zakresu bezpieczeństwa żywności - 43 kontrole, z zakresu pasz oraz ubocznych produktów zwierzęcych - 29 kontroli i z zakresu zdrowia i ochrony zwierząt – 64 kontrole. Ze 125 kontroli zaplanowanych w WIW na 2015r. wykonano 150 kontroli2. Natomiast do dnia 7 września 2016r. ze 136 kontroli zaplanowanych na 2016r. zrealizowano 72 kontrole w trybie zwykłym oraz 10 kontroli w trybie uproszczonym3. Ustalono, że PWLW w okresie objętym kontrolą zrealizował zaplanowane kontrole w 100%. Roczny program audytów przygotowywany jest przez Zespół ds. audytu w oparciu o roczny plan audytów Inspekcji Weterynaryjnej zatwierdzany przez Głównego Lekarza Weterynarii. Założenia szczegółowe rocznego programu audytów przewidują przeprowadzenie audytu w poszczególnych zakresach działania Inspekcji Weterynaryjnej u 20% PLW oraz audyty sprawdzające, do których typowane są PLW wg własnych analiz Zespołu ds. audytu. Na 2015r. Zespół ds. audytu wytypował do audytu, we wskazanych przez Głównego Lekarza Weterynarii obszarach, łącznie 14 PIW. Natomiast w założeniach szczegółowych rocznego programu audytów na 2016r. zaplanowano przeprowadzenie 7 audytów. W okresie poddanym kontroli Zespół ds. audytu przeprowadził łącznie18 audytów, w tym 14 w 2015r. i 4 audyty w 2016r.4. Ustalono, że programy audytu na 2015r. i 2016r. (do dnia 7 września 2016r.5) zostały wykonane w 100%. Na podstawie powyższych ustaleń badany obszar ocenia się pozytywnie. 1 Regulamin został wprowadzony zarządzeniem nr 10 Pomorskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii z dnia 21 grudnia 2015r. w sprawie ustalenia Regulaminu Organizacyjnego Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii w Gdańsku i został zatwierdzony przez Wojewodę Pomorskiego w dniu 14 stycznia 2016r. , 2 Roczny Plan kontroli na 2015r., + wykonanie 2015r., akta kontroli str. 586-587 3 Pismo PWLW z dnia 7 września 2016r. znak WIWzp.020.19.2016, akta kontroli str.4-29 4 Pismo PWLW z dnia 7 września 2016r. znak WIWzp.020.19.2016, akta kontroli str. 4-29 5 Data udzielenia informacji i o wszczętych i zakończonych w 2016r. audytach Strona 2 z 11 2. Nadzór nad przestrzeganiem przez PLW zasad przeprowadzania kontroli określonych w instrukcjach GLW, m.in. w zakresie ustalonych częstotliwości kontroli, zakresu przeprowadzania kontroli, dokumentowania oraz monitorowania realizacji zaleceń pokontrolnych AUDYT Audyty kontroli urzędowych realizowane są przez szczebel centralny i wojewódzki Inspekcji Weterynaryjnej. Opis systemów audytów i sposób ich przeprowadzania został określony w Instrukcji Głównego Lekarza Weterynarii Nr GIWbk.090.2/2010 z dnia 26 listopada 2010r. w sprawie audytu wewnętrznego kontroli urzędowych przeprowadzanych przez organy inspekcji weterynaryjnej. W WIW komórką zajmującą się przeprowadzaniem audytów kontroli urzędowych w powiatowych inspektoratach weterynarii zgodnie z regulaminem organizacyjnym6 jest Zespół ds. audytu kontroli urzędowych. Typowanie poszczególnych powiatowych inspektoratów weterynarii następowało zgodnie z zasadami ujętymi w procedurze wewnętrznej WIW „Wytyczne do analizy ryzyka w zakresie ustalania Szczegółowych założeń programu audytów kontroli urzędowych w województwie pomorskim". Przeprowadzano m.in. analizę z zakresu: ilości podmiotów nadzorowanych w temacie audytu na podstawie wygenerowanych rejestrów ze strony GLW, specyfiki pracy danego powiatu, ilości audytów przeprowadzonych w PIW od 2011r., tematów poprzednich audytów (obszarów), wyników poprzednich audytów, obciążenia właściwych organów pracą7. Zespół kontrolujący zweryfikował dokumenty z przeprowadzonego w dniach 9-12 i 20 marca 2015r. audytu u PLW w Malborku o tematyce: „Kontrole urzędowe wynikające z nadzoru PLW nad zatwierdzonymi zakładami sekcji X – jaja i przetwory jajeczne w roku 2014 i 2015 do dnia audytu”8 oraz dokumenty z audytu sprawdzającego, który odbył się w 2016r. Analiza powyższych dokumentów potwierdziła, że w WIW programy audytów na każdy rok opracowywane są w oparciu o Roczne programy audytów Inspekcji Weterynaryjnej. Natomiast Karty działań i potwierdzenia realizacji są weryfikowane przez audytorów, a skuteczność wskazanych działań naprawczych potwierdzana jest w audytach sprawdzających. KONTROLA Inspekcja Weterynaryjna przeprowadza kontrole wykonywania ustawowych zadań przez organy IW zgodnie z treścią art. 13 i 14 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. o Inspekcji Weterynaryjnej. Od 1 stycznia 2012r. powyższe kontrole procedowane są zgodnie z przepisami ustawy o kontroli9 oraz przy zastosowaniu zasad i kryteriów określonych w dokumencie pt. „Standardy kontroli w administracji rządowej” wydanym przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów (dalej: Standardy kontroli). Mimo że Standardy kontroli nie stanowią prawa powszechnie obowiązującego, należy je traktować jako podstawę dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania kontroli instytucjonalnej w administracji rządowej – wsparcia postępowania kontrolnego tak, aby kontrole w jak najpełniejszy sposób realizowały cele wskazane w ustawie. Ponadto w zakresie przeprowadzanych kontroli u powiatowych lekarzy weterynarii w WIW obowiązują procedury wewnętrzne10 oraz instrukcje GLW11. 6 Regulamin został wprowadzony zarządzeniem nr 10 Pomorskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii z dnia 21 grudnia 2015r. w sprawie ustalenia Regulaminu Organizacyjnego Wojewódzkiego Inspektoratu Weterynarii w Gdańsku i został zatwierdzony przez Wojewodę Pomorskiego w dniu 14 stycznia 2016r. 7 Przykładowa Analiza ryzyka, typowanie PIW do audytów w 2015r. wraz z dokumentacją roboczą , akta kontroli str. 964-1006 8 Akt kontroli str. 1007-1018 9Dz. U. z 2011r. nr 185, poz.1092 10 Instrukcja nadzoru i kontroli. Kontrola dokumentacji PLW w zakresie nadzoru nad paszami i utylizacją, obowiązującą od dnia 12 maja 2014r.; Instrukcję nadzoru i Kontroli pt. Kontrola PLW w zakresie organizacji i wykonania przez Powiatowego Lekarza Weterynarii urzędowych kontroli dotyczących bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi, obowiązującą od dnia 12 maja 2014r.; Instrukcji Głównego Lekarza Weterynarii Nr GIWbż-500-2/11 z dnia 1 września 2011r. w sprawie określenia, na podstawie analizy ryzyka, częstotliwości kontroli podmiotów sektora spożywczego objętych urzędowym nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej, Instrukcję nadzoru i Kontroli pt. Kontrola działalności PLW w zakresie nadzoru nad: ochroną zdrowia zwierząt i zwalczaniem chorób zakaźnych zwierząt, obrotem i handlem zwierzętami, dobrostanem zwierząt, wymogami wzajemnej zgodności (CC) oraz identyfikacji i rejestracji zwierząt (IRZ); 11 Giwpr-02010-11/2014 z dnia 30 grudnia 2014r. w sprawie procedur obowiązujących przy nadzorze i kontroli zagospodarowania Strona 3 z 11 Kontrole w PLW dotyczyły: prowadzenia dokumentacji dotyczącej nadzoru nad podmiotami sektora paszowego i utylizacyjnego, organizacji i wykonywania przez PLW urzędowych kontroli w ramach nadzoru nad bezpieczeństwem żywności, oceny realizacji krajowego programu badań kontrolnych obecności substancji niedozwolonych oraz pozostałości chemicznych, biologicznych i produktów leczniczych u zwierząt i w żywności pochodzenia zwierzęcego, weryfikacji dokumentacji dot. zatwierdzenia podmiotu, nadzoru nad zwierzętami wprowadzanymi do obrotu i handlu zwierzętami, prowadzenia nadzoru PLW nad sposobem realizacji kontroli wymogów wzajemnej zgodności oraz nadzoru nad identyfikacją i rejestracją zwierząt, nadzoru nad dobrostanem i ochroną zwierząt, nadzoru PLW nad materiałem biologicznym oraz realizacji monitorowania i zwalczania chorób zakaźnych. W celu zweryfikowania prawidłowości prowadzonych postępowań kontrolnych pod względem przestrzegania ustawy o kontroli dokonano analizy 17 akt z przeprowadzonych przez WIW kontroli z zakresu bezpieczeństwa żywności, pasz oraz ubocznych produktów zwierzęcych oraz z zakresu zdrowia i ochrony zwierząt12. Analiza poszczególnych akt postępowań kontrolnych wykazała, że nie w pełni stosuje się ustawę o kontroli i wydane na jej podstawie Standardy kontroli. W szczególności nie wypełniono obowiązku określonego w Standardach kontroli13, tj. w programach kontroli nie określano: kryteriów, wg jakich prowadzona będzie kontrola, brak jest mierników umożliwiających odniesienie ustaleń kontroli do oceny jednostki kontrolowanej14. Odnosząc się do powyższych braków, PWLW wyjaśnił15, że programy kontroli zawierają elementy wskazane w ustawie o kontroli, natomiast co do braku elementów określonych w Standardach kontroli PWLW podał, że mierniki kontroli zostały określone w procedurach Ik 01,02 i 03 będących częścią Systemu zarządzania jakością WIW w Gdańsku. Przedstawiono jednocześnie notatki służbowe kierowników zespołów, sporządzone na potrzeby niniejszej kontroli, w których opisano zasady dokonywania oceny kontrolowanych zadań. Ze względu na brak określenia w ww. procedurach sposobu dokonywania oceny kontrolowanych jednostek oraz niepowoływanie się na nie w sporządzanych programach kontroli, nie można przyjąć wyjaśnień dotyczących wypełnienia obowiązku określonego w Standardach kontroli. Ponadto dokonane ustalenia wykazały, że mierniki określone w przedmiotowych procedurach nie są stosowane do oceny dokonywanej bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli w jednostce, tylko dopiero na koniec danego roku, co jest niezgodne z regulacjami zawartymi w ustawie o kontroli i standardami kontroli. W wyniku analizy dokumentacji kontrolnej ustalono, że w jednej kontroli16 przeprowadzonej w trybie uproszczonym sporządzone sprawozdanie z kontroli nie zawiera podstawowych elementów przewidzianych przepisami ustawy o kontroli, tj. brak jest oznaczenia organu, podpisu kierownika jednostki kontrolującej, oceny skontrolowanego obszaru, jak również zaleceń pokontrolnych17. PWLW ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego lub produktów pochodnych przez podmioty sektora utylizacyjnego oraz zasad postępowania organów Inspekcji Weterynaryjnej w zakresie potwierdzania przesyłek ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego lub produktów pochodnych w systemie Traces; Instrukcja GLW Nr GIWbż-500/2/11 w sprawie określenia, na podstawie analizy ryzyka, częstotliwości kontroli podmiotów sektora spożywczego objętych urzędowym nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej; Instrukcja GW Nr GIWpr.02010-1/2015 z dnia 11 lutego 2015r. w sprawie postępowania powiatowych lekarzy weterynarii przy przeprowadzaniu kontroli gospodarstw utrzymujących zwierzęta pod względem dobrostanu zwierząt oraz raportowania o przeprowadzonych kontrolach gospodarstw utrzymujących zwierzęta pod względem dobrostanu zwierząt z elementami zwalczania chorób zakaźnych; 12 WIWbż.929.PIW-06.1.2015, WIWbż.929.1.2015, WIWbż.929.5.2015, WIWbż.929.11.2015, WIWbż.929.24.2015, WIWbż.926.PIW04.1.2015, WIWbż.926.PIW-05.06.2015, WIW/pu.PIW-11.3.2015, WIW/pu.929.62.2016, WIW/pu.929.16.2016, WIW-chz.912.1.3.2015, WIW-chz.912.1.62.2015, WIW-chz.912.1.54.2015, WIW-chz.912.1.18.2016, WIW-chz.912.1.13.2016, WIW-chz.912.1.4.2016, WIWbż.926.PIW-14.19.2015; 13 Pkt 2 Przygotowanie kontroli 14WIWbż.926.PIW-14.19.2015, WIW-chz.912.1.4.2016, WIW-chz.912.1.13.2016, WIW-chz.912.1.18.2016, WIW-chz.912.1.54.2015, WIW-chz.912.1.3.2015, WIW-chz.912.1.62.2015, WIW/pu.929.16.2016, WIW/pu.929.6.2016, WIWbż.926.PIW-11.3.2015, WIWbż.926.PIW-05.06.2015, WIWbż.929.24.2015, WIWbż.929.11.2015, WIWbż.929.5.2015, WIWbż.929.1.2015, WIWbż.929.PIW06.1.2015; 15 Pismo z dnia 30 września 2016r., znak WIW-sek.1610.1.2016, akta kontroli str.49-55 16 WIWbż.926.PIW-04.1.2015 17 Stwierdzono 5 nieprawidłowości Strona 4 z 11 poproszony o wyjaśnienia takiego stanu wskazał18, że: „(…) sprawozdanie z kontroli uproszczonej WIWbż.926.PIW-04.1.2015 sporządzone zostało przez lek.wet. Jacka Kucharskiego. Jest to kontrola weryfikująca zatwierdzenie warunkowe dokonane przez Powiatowego Lekarza Weterynarii podmiotu, który spełnia warunki odnośnie struktury, higieny i wdrożenia systemów zapewnienia bezpieczeństwa żywności dla zakładu zatwierdzonego. Dokonując oceny, kontrolujący ustalił stan faktyczny oraz ocenił, że podmiot INVENTIA, WNI:22045501 spełnia wymagania weterynaryjne konieczne do zatwierdzenia zakładu, określone przepisami sekcji XV Rozporządzenia UE 853/2004 (…)”. Zgodnie z art. 52 ust. 4 ustawy o kontroli kontrola w trybie uproszczonym kończy się sporządzeniem sprawozdania z kontroli, zawierającego opis ustalonego stanu faktycznego oraz jego ocenę, a także, w razie potrzeby, zalecenia lub wnioski dotyczące usunięcia nieprawidłowości lub usprawnienia funkcjonowania jednostki kontrolowanej. Sprawozdanie podpisuje kierownik jednostki kontrolującej. Dalsza analiza dokumentów wykazała, że w 6 sprawach, w tym: 6 projektach wystąpienia pokontrolnego19 i 3 wystąpieniach pokontrolnych20 PWLW nie dokonał oceny kontrolowanej działalności. Zgodnie z treścią art. 36 ust. 2 ustawy o kontroli, jak również Standardami kontroli, ocena skontrolowanej działalności jest elementem obligatoryjnym projektu wystąpienia pokontrolnego. Ocena kontrolowanej działalności jest kwintesencją procesu kontrolnego. Jest realizacją założonego celu kontroli i wybranej metody kontroli, a jej konsekwencją są zalecenia/wnioski pokontrolne, które mają usprawnić działanie podmiotu kontrolowanego lub poprawić efektywność tego działania. W 11 sprawach21 w projektach wystąpień pokontrolnych nie określono przyczyn i skutków stwierdzonych nieprawidłowości oraz nie wskazano osób odpowiedzialnych za te nieprawidłowości, co stanowi niedopełnienie obowiązku określonego w art. 36 ust. 2 pkt 6 i art. 3 ust. 2 ustawy o kontroli. Na pytanie o powody niewskazywania przyczyn i skutków stwierdzonych nieprawidłowości oraz osób odpowiedzialnych za te nieprawidłowości PWLW wskazał, że: (…) osobą odpowiedzialną za stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości zawsze jest powiatowy lekarz weterynarii z racji zajmowanego przez siebie stanowiska (…)22.W jednej sprawie23 projekt wystąpienia pokontrolnego został sporządzony całkowicie niezgodnie z art. 36 ust. 2 ustawy o kontroli jak i zasadami określonymi w Standardach kontroli. Nie został również podpisany przez kierownika komórki ds. kontroli. Analiza dokonywanych przez PWLW ocen kontrolowanej działalności wykazała, że PLW przyznawano oceny „pozytywne z uchybieniami” pomimo stwierdzenia działań, które pod względem kryterium kontroli były nielegalne, np.: • rejestracji podmiotu niezgodnego z wnioskiem i obowiązującymi normami prawnymi24, • niezgodnie prowadzony przez PLW nadzór z art. 8 Rozporządzenia 882/25, • nieprawidłowe prowadzenie postępowania administracyjnego26, • brak realizacji bądź nieplanowa realizacja kontroli przez PLW27. Zgodnie z definicjami wskazanymi w Standardach kontroli za nieprawidłowość należy uznać działanie lub zaniechanie, które z punktu widzenia kryteriów kontroli jest nielegalne, niegospodarne, niecelowe lub nierzetelne. Za uchybienie należy uznać natomiast odstępstwo od stanu pożądanego o charakterze wyłącznie formalnym, nie powodujące następstw dla kontrolowanej działalności, zarówno w aspekcie finansowym, jak i wykonania zadań. Pismo wyjaśniające z dnia 30 września 2016r. znak WIW-sek.1610.1.2016, akta kontroli str. 49-55 WIWbż.926.PIW-14.19.2015, WIW/pu.PIW-11.3.2015, WIWbż.929.11.2015, WIWbż.929.5.2015,WIWbż.929.1.2015, WIWbż.929.PIW06.1.2015 20 WIWbż.929.11.2015, WIWbż.929.5.2015, WIWbż.929.1.2015 21 WIWbż.926.PIW-14.19.2015, WIW-chz.912.1.3.2015, WIW/pu.929.6.2016, WIWbż.926.PIW-11.3.2015, WIWbż.926.PIW-05.06.2015, WIW-chz.912.1.18.2016, WIW-chz.912.1.54.2015, WIW.bż.PIW-04.1.2015,WIW/bż.929.1.2015,WIW/pu.929.6.2016, WIW/bż.929.24.2015 22 Pismo PWLW z dnia 30 września 2016r., znak WIW-sek.1610.1.2016 23 WIWbż.926.PIW-05.06.2015 24 WIW/pu.929.6.2016 25 WIWbż.929.24.2015 26 jw 27 jw 18 19 Strona 5 z 11 W zakresie zaleceń pokontrolnych ustalono, że PWLW wzywał PLW do poinformowania go o sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych. Realizację zaleceń pokontrolnych sprawdzał poprzez przeprowadzanie kontroli sprawdzających (doraźnych i planowych). Ponadto w PWLW przyjęto i stosowano zasadę, że każda następna kontrola obejmuje sprawdzenie wykonania przez PLW poprzednich zaleceń pokontrolnych. Analiza akt kontrolnych wykazała, że powiatowi lekarze w wyznaczonym terminie poinformowali o sposobie realizacji wniosków pokontrolnych. Zauważyć jednak należy, że formułowane zalecenia nie zawsze dawały możliwość potwierdzenia wykonania we wskazanym terminie zaleconego działania naprawczego. Przykładowo wymienić należy następujące zalecenia: • zapewnić zgodność treści upoważnienia do przeprowadzenia kontroli (…), • zapewnić zgodność procedury nadzoru PLW w Wejherowie nad poprawnością i skutecznością kontroli urzędowych przeprowadzanych przez pracowników PLW w Wejherowie w zakresie higieny pasz i utylizacji z art. 8 rozp.(WE) 882/2004 w sprawie (….), • dotrzymywać terminowości prowadzonych spraw administracyjnych, • listy kontrolne SPIWET wypełniać rzetelnie, • dokonywać rejestracji podmiotów zgodnie z wnioskiem strony oraz w oparciu o obowiązujące przepisy prawne. Tak sformułowane zalecenia dają skontrolowanym jednostkom możliwość udzielenia jedynie potwierdzającej lub nie informacji o wykonaniu zaleceń. Na potwierdzenie powyższego wskazać należy sprawę znak WIW-chz.912.1.54.201528, w której w wystąpieniu pokontrolnym w jednym z 9 zaleceń pokontrolnych kontrolowanemu PLW zalecono „zaktualizowanie rejestru podmiotów nadzorowanych dot. podmiotów określonych w art. 1 pkt. 1 lit. n ustawy (…). W w/w rejestrze uwzględnienie gospodarstw utrzymujących owce i kozy”. Z pisma zawierającego odpowiedź kontrolowanego PLW o wykonaniu zaleceń wynika, że przedmiotowe zalecenie zostało wykonane, tj. rejestr podmiotów nadzorowanych został zaktualizowany i uwzględnione zostały gospodarstwa utrzymujące owce i kozy. W rzeczywistości rejestr ten nie został uzupełniony, bowiem kontrola sprawdzająca przeprowadzona w następnym roku (6 m-cy później) ponownie wykazała braki w rejestrze. Zatem gdyby PWLW zalecił uzupełnienie przedmiotowego rejestru i przesłanie go w odpowiedzi na wydane zalecenia pokontrolne, z pewnością rejestr byłby uzupełniony. Wynikiem nieprawidłowego sformułowania zalecenia w tym wypadku był fakt, że przez następne 6 miesięcy przedmiotowy rejestr był nieaktualny, a zalecenie pokontrolne niewykonane. Na podstawie powyższych ustaleń badany obszar ocenia się pozytywnie z nieprawidłowościami. 3. Weryfikacja sporządzanych przez PLW sprawozdań i raportów, w tym rejestru i wykazów, o których mowa w art. 22 ustawy z dnia 16 grudnia 2005r.29 o produktach pochodzenia zwierzęcego Ustalenia dokonane podczas kontroli wykazały, że PLW przedkłada GLW za pośrednictwem PWLW szereg30 sprawozdań i raportów tygodniowych, miesięcznych, kwartalnych, półrocznych i rocznych. Dane przekazywane w ww. zestawieniach dotyczą ogólnie bezpieczeństwa żywności, paszy i utylizacji oraz ochrony zdrowia zwierząt. W celu ustalenia sposobu dokonywania przez PWLW weryfikacji prawdziwości danych zawartych w sprawozdaniach i raportach przesyłanych przez PLW z województwa pomorskiego kontroli poddano następujące jednostkowe sprawozdania: • roczne za 2015r. ze zwalczania i monitorowania chorób zakaźnych zwierząt, w tym realizacji programów zwalczania lub monitorowania chorób zakaźnych zwierząt na przykładzie realizacji programu mającego na celu wykrycie występowania zakażeń wirusami wywołującymi grypę ptaków31, 28 Akta kontroli str.255-311 Dz.U. z 2014r. poz. 1577j.t. 30 Zestawienie przygotowywanych sprawozdań i raportów (akta kontroli str.1280-1289 ) 31 akta kontroli str.1366-1388 29 Strona 6 z 11 • • za I półrocze 2016r. dotyczące zdrowia zwierząt, w tym sprawozdanie z realizacji programów zwalczania lub monitorowania chorób zakaźnych zwierząt na przykładzie programów zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach drobiu32, półroczne 2016r. z realizacji monitoringu chorób zakaźnych zwierząt na przykładzie klasycznego pomoru świń33. Weryfikacja ww. dokumentów wykazała, że sposób przeprowadzania przez pracowników Wojewódzkiego Inspektoratu bieżącej analizy przedkładanych przez powiatowych lekarzy weterynarii sprawozdań merytorycznych był rzetelny i skuteczny. Sprawdzenia prawdziwości danych zawartych w sporządzanych przez PLW sprawozdaniach dokonywano m.in. za pomocą systemu informatycznego „Vetlink”34. Pozwoliło to na wyeliminowanie błędów zawartych w przesłanych raportach i sprawozdaniach jeszcze przed ostatecznym przekazaniem ich do GLW. Ponadto PWLW przekazywał GLW informacje otrzymywane od powiatowych lekarzy zawarte w prowadzonych przez nich rejestrach i wykazach określonych w art. 20 ust. 1 uppz. W przypadku dokumentacji niekompletnej lub zawierającej błędy powiatowy lekarz wzywany był do dokonania korekty35. Na podstawie powyższych ustaleń badany obszar ocenia się pozytywnie. 4. Rozpatrywanie skarg i wniosków złożonych przez PLW bez przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego W okresie poddanym kontroli do WIW wpłynęło 6 skarg na działalność PLW, z których 3 skargi przekazane zostały do załatwienia właściwym PLW, a 3 skargi rozpatrzono zgodnie z kompetencjami. Skargi wpisane zostały do rejestru skarg i wniosków36. Ustalono, że nadawane sprawom znaki nie są zgodne z numeracją, pod którą wpisano je do rejestru skarg i wniosków. Np. sprawa, która wpłynęła do WIW w dniu 3.07.2015r. na działania PLW w Gdyni w sprawach związanych z oznakowaniem produktów spożywczych zarejestrowana została pod nr 1, natomiast pismom, które były sporządzane w tej sprawie nadawano kolejne numery spraw: WIWzp.1410.1.2015, WIWzp.1410.2.2015 i WIWzp.1410.3.2015. Skarga na działania PLW w Chojnicach, która wpłynęła do WIW w dniu 16.12.2015r., zarejestrowana została w rejestrze skarg i wniosków pod nr 3, natomiast na sporządzanych w sprawie pismach wpisano znak WIWzp.1410.4.2015. W sprawie skargi na pracownika PIW w Starogardzie Gdańskim znak sprawy WIWzp.1411.1.2016 nadano wg rejestru, natomiast pismo z dnia 13.06.2016r. przekazujące ją zgodnie z właściwością otrzymało znak WIWzp.1411.2.2016. Skarga, która wpłynęła do WIW w dniu 11.07.2016r. dot. zawiadomienia o konieczności wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wydanej przez PLW w Tczewie doprecyzowana przez skarżącego w dniu 26.07.2016r. została zarejestrowana w rejestrze skarg i wniosków pod nr 2, natomiast zawiadomieniu o sposobie jej załatwienia nadano znak WIWzp.920.15.2016. W celu dokonania oceny prawidłowości rozpatrywania skarg i wniosków wpływających do WIW skontrolowano wszystkie sprawy zarejestrowane w rejestrze skarg i wniosków. Ustalono, że skargi należące do kompetencji innych organów przekazano z zachowaniem przewidzianych w Kpa terminów. Natomiast w zakresie prawidłowości rozpatrywania skarg i wniosków należących do właściwości PWLW ustalono, co następuje. Skarga Poland Services Cold Store Sp. z o.o. na działania PLW w Gdyni37, która wpłynęła do PWLW w dniu 3 lipca 2016r., została uznana za bezzasadną. Analiza dokumentów zgromadzonych w sprawie wskazuje, że PWLW zwrócił się do wnoszącego skargę akta kontroli str. 1290-1296 akta kontroli str. 1366-1388 34 Program służący do przedanalitycznej obsługi zaleceń i publikacji wyników badań laboratoryjnych w kierunku choroby Aujeszkyego, gruźlicy, białaczki, brucelozy, BSE oraz niebieskiego języka. Dostęp jest realizowany za pomocą przeglądarki Mozilla Firefox. Dodatkowym atutem systemu jest możliwość przeglądu zarejestrowanych wszystkich badań z regionu oraz robienie zestawień statystycznych. 35 Akta kontroli str. 1441- 1448); 36 Akta kontroli str.1019-1020 37 Akta kontroli str. 1021-1033 32 33 Strona 7 z 11 o przedstawienie dokumentów na potwierdzenie stawianych zarzutów. Mając na uwadze § 9 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków38 (dalej: rozporządzenie), wskazać należy, że to do organu rozpatrującego skargę należy przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego mającego na celu potwierdzenie lub nie zarzutów skargi. Okoliczności, w których organ, do którego wpłynęła skarga, może żądać od skarżącego uzupełnienia skargi o braki formalne przedstawione są w § 8 rozporządzenia. Jednakże dotyczą one jedynie przypadków, w których skarga nie zawiera imienia i nazwiska oraz adresu wnoszącego skargę lub gdy z treści skargi nie można należycie ustalić jej przedmiotu. Inne postępowanie nie jest zgodne z przepisami prawa. W celu wyjaśnienia okoliczności sprawy PWLW podjął decyzję o przeprowadzeniu kontroli u skarżącego, której wyniki39 potwierdziły zasadność skargi. Jednakże nie zostały one uwzględnione w trakcie rozpatrywania skargi. Ponadto z uwagi na niedołączenie przez skarżącego dokumentów potwierdzających nieprawidłowe postępowanie PLW w Gdyni, będącym przedmiotem skargi, PWLW uznał skargę za bezzasadną. W zawiadomieniu o sposobie załatwienia skargi wskazano na jej bezzasadność, nie podając jednakże, zgodnie z treścią art. 238 §1 zd. 2 Kpa, uzasadnienia faktycznego i prawnego. Zespół kontrolujący zwrócił się dwukrotnie40 do PWLW o przedstawienie dokumentacji z przedmiotowej kontroli doraźnej. Do dnia wystosowania projektu wystąpienia pokontrolnego dokumentacja ta nie została doręczona. Odnosząc się do sposobu rozpatrzenia skargi pana Łukasza Wojdy, która została zarejestrowana pod znakiem WIWzp.1410.4.201541, wskazać należy, że również i ta skarga została rozpatrzona nieprawidłowo. W odpowiedzi na skargę z dnia 11 stycznia 2016r. wskazano, że autor pisma nie ma statusu strony w sprawie. Zgodnie z brzmieniem art. 221 § 3 Kpa Skargi i wnioski można składać w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą. Zatem brak jest podstaw do nieuznania składającego przedmiotową skargę za stronę w sprawie. Ponadto pomimo otrzymania stanowiska PLW w Chojnicach, na którego działania została złożona skarga, nie ustosunkowano się do przedstawionych zarzutów. W odpowiedzi na skargę wskazano jedynie na obowiązujące przepisy w sprawie wyznaczenia lekarza weterynarii, nie informując przy tym o sposobie rozstrzygnięcia skargi. Natomiast w skardze znak WIWzp.920.15.201642 wpisanej do rejestru skarg i wniosków pod pozycją nr 2 za 2016r. uznanej za bezzasadną nie pouczono skarżącego o treści art. 239 kpa. Na podstawie powyższych ustaleń badany obszar ocenia się pozytywnie z nieprawidłowościami. 5. Monitorowanie przez WLW wykonywania polecenia wydanego PLW Zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej43 WLW może wydawać PLW polecenia dotyczące podjęcia określonych czynności oraz żądania od nich informacji z zakresu ich działania. W okresie objętym kontrolą WLW wydawał polecenia w zakresie: realizacji i wykonania kontroli wymogów wzajemnej zgodności, transportu zwierząt, obrotu krajowego zwierzętami, handlu wewnątrzwspólnotowego, monitorowania, zwalczania i realizacji programów zwalczania chorób zakaźnych, Dz. U. z 2002r. Nr 5 poz.46 Notatka służbowa z kontroli doraźnej z dnia 15 lipca 2015r., akta kontroli str. 1031 40 Pismo o wyjaśnienia znak WK-I.1611.18.2016 z dnia 26 i 28 września 2016r., akta kontroli str. 46-48, 56 41 Akta kontroli str.1034-1055 42 Akta kontroli str.1056-1085 43 Dz. U z 2016 poz. 1077 jt. 38 39 Strona 8 z 11 otrzymywanych wiadomości o wygenerowanych powiadomieniach RASFF. W celu sprawdzenia sposobu monitorowania wydawanych poleceń kontroli poddano polecenie WLW z dnia 12 sierpnia 2016r.44 skierowane do wszystkich PLW z województwa pomorskiego45 w związku z sytuacją epizootyczną ASF u świń na terenie Polski. Zobowiązano w nim PLW do przeanalizowania zgłoszenia podmiotów, wynikające z art. 5 ust. 8 z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt przez podmioty zajmujące się przewozem i transportem zwierząt, obrotem, pośrednictwem w tym obrocie lub skupem zwierząt z terenów województwa podlaskiego wskazując termin na przekazanie analizy do dnia 24 sierpnia 2016r. Kontrola dokumentacji przedłożonej do kontroli wykazała, że wszyscy PLW wypełnili nałożony na nich obowiązek, przesyłając analizy zawierające odpowiednie informacje w określonym przez WLW terminie. Ponadto kontroli poddano również polecenia wydawane indywidualnie dla poszczególnych PLW w związku z otrzymaniem wiadomości o wygenerowanych powiadomieniach w systemie RASFF46. Ustalono, że WLW w 2015r. wydał – 11, a w 2016r. - 7 poleceń poszczególnym PLW47. Polecenia zobowiązywały PLW do podejmowania działań w celu usunięcia zagrożenia oraz zebrania informacji oraz ich udokumentowania i przekazania do WLW zgodnie z Instrukcją GLW Nr GWbż-500-1/12 z dnia 19 stycznia 2012r. w sprawie zakresu i sposobu działania krajowego Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i Paszach. W związku z ww. poleceniami PLW przeprowadzali niezwłocznie postępowania wyjaśniające, których wyniki wraz ze zgromadzoną dokumentacją w sprawie48 przesyłali WLW, wywiązując się tym samym z nałożonego na nich obowiązku. Na podstawie powyższych ustaleń badany obszar ocenia się pozytywnie. 6. Nadzór i weryfikacja danych zawartych w użytkowanych systemach informatycznych WLW prowadzi nadzór nad wykonywaniem zadań przez PLW również poprzez analizę danych49 zawartych w następujących systemach informatycznych: 1.TRACES50, 2.VetLINK51, 3.Centralnej Bazy Danych Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (CBD SIRZ)52, Polecenie i jego wykonanie (akta kontroli str…. województwie pomorskim funkcjonuje 16 powiatowych jednostek inspekcji weterynaryjnej tj.: PIW Bytów, PIW Chojnice, PIW Człuchów, PIW Gdynia, PIW Kartuzy, PIW Kościerzyna, PIW Kwidzyn, PIW Lębork, PIW Malbork, PIW Nowy Dwór Gdański, PIW Pruszcz Gdański, PIW Puck, PIW Słupsk, PIW Starogard Gdański, PIW Tczew, PIW Wejherowo. 46 RASFF - System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach. Jest systemem służącym do wymiany informacji pomiędzy organami urzędowej kontroli o żywności, paszy i materiałach do kontaktu z żywnością, potencjalnie niebezpiecznych dla zdrowia ludzi, zwierząt lub środowiska i działaniach następczych prowadzonych w wyniku zidentyfikowania takich produktów. 44 45W Powiadomienia alarmowe dotyczyły: przekroczenia poziomów dla czynników mikrobiologicznych w żywności, stwierdzenia nieprawidłowego oznakowania żywności, mogącego spowodować ryzyko dla ludzi lub zwierząt, stwierdzenia obecności ciał obcych w żywności; przekroczenia poziomów dla pozostałości weterynaryjnych środków leczniczych w żywności. Natomiast powiadomienia informacyjne dotyczyły: wykrycia obecności substancji lub składnika niedozwolonego do stosowania lub niezarejestrowanego w Unii Europejskiej w żywności; przekroczenia poziomów dla czynników mikrobiologicznych w żywności. (akta kontroli str. 1207-1298); 47 2015r. - PLW Tczew 10 razy, PLW Kartuzy. W 2016r. PLW Kartuzy, PLW Pruszcz Gdański 2 razy, PLW Gdynia, PLW Wejherowo, PLW Człuchów, PLW Kwidzyn. 48 Dokumentacja potwierdzająca wykonanie poleceń przez poszczególnych powiatowych lekarzy (akta kontroli str. 1297-1365, 1400-1440); 49 Obsługa systemów dokonywana jest przez 2 pracowników, którym ten obowiązek przydzielono w zakresie obowiązków (akta kontroli str. 1397-1398); 50 TRACES – Unijny System kontroli i powiadamiania o przemieszczeniach zwierząt żywych oraz niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego przez terytorium państw członkowskich UE. Ustanowiony decyzją 2004/292/WE nr 123/2005 z dnia 9 lutego 2005r. zmieniająca decyzję 92/486/EWG. Jest to system zarządzany na poziomie Komisji Europejskiej. 51 VetLINK – służy do przedanalitycznej obsługi zleceń i publikacji wyników badań laboratoryjnych w kierunku: choroby Aujeszkyego, gruźlicy, białaczki, brucelozy, BSE oraz niebieskiego języka. Dostęp jest realizowany za pomocą przeglądarki Mozilla Firefox. Dodatkowym atutem systemu jest możliwość przeglądu zarejestrowanych wszystkich badań z regionu oraz robienie zestawień statystycznych 52 CBD SIRZ- na podstawie art. 4 ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt obsługiwany i prowadzony przez Agencję Strona 9 z 11 4. Centralnej Bazy Danych Koni53. Bieżąca analiza danych zawartych w ww. systemach pozwala także na ustalanie kierunków działania inspekcji weterynaryjnych na terenie województwa pomorskiego. Na podstawie oględzin systemów oraz analizy dokumentów54 jako właściwe należy uznać podejmowane przez PWLW działania mające na celu wyjaśnienie lub usunięcie stwierdzonych niezgodności – wykrytych zarówno przez pomorską inspekcję lub przekazanych do wyjaśnienia przez GLW. Na podstawie dokumentów gromadzonych w poszczególnych sprawach pozytywnie należy ocenić sposób reagowania na nieścisłości powstałe w poszczególnych systemach. Wszystkie wykryte i wskazane braki lub nieścisłości są również na bieżąco monitorowane poprzez pisma/maile ponaglające. Pozytywnie ocenić należy również wykorzystywanie danych z systemów do prowadzenia kontroli w powiatowych inspekcjach weterynaryjnych województwa pomorskiego i formułowaniu na ich podstawie np. zaleceń pokontrolnych. Na podstawie powyższych ustaleń badany obszar ocenia się pozytywnie. 7. Szkolenia dla urzędowych lekarzy weterynarii PWLW organizuje z miesięczną częstotliwością narady z PLW lub z inspektorami z PIW w zakresie, których przeprowadzane są szkolenia o tematyce dotyczącej bieżących problemów uzależnionych od sytuacji w województwie pomorskim. Powyższy system szkoleniowy został opracowany w związku z centralizacją szkoleń pracowników Inspekcji Weterynaryjnej i realizacją cyklu szkoleń przez Weterynaryjne Centrum Kształcenia Podyplomowego Państwowego Instytutu Weterynaryjnego w Puławach w ramach wieloletniego programu „Ochrona zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego55. Po uwzględnieniu tematyki ww. szkoleń PWLW realizuje szkolenia o tematyce uzależnionej od sytuacji w województwie pomorskim. Ustalono, że PWLW szkolenia dla urzędowych lekarzy weterynarii organizuje również w ramach obszarów realizowanych przez poszczególne zespoły merytoryczne WIW. W okresie poddanym kontroli Inspekcja przeprowadziła 36 szkoleń (26 szkoleń w roku 2015 i 10 szkoleń w roku 2016). Szkolenia dotyczyły bezpieczeństwa żywności pochodzenia zwierzęcego, zdrowia i ochrony zwierząt oraz pasz i utylizacji56. Ponadto w oparciu o potrzeby szkoleniowe oraz obowiązek57 szkoleń w zakresie Planów gotowości zwalczania chorób zakaźnych zwierząt PWLW realizuje przedmiotowe przedsięwzięcia w ramach corocznych planów szkoleń i ćwiczeń w zakresie: zarządzania kryzysowego, ochrony infrastruktury krytycznej, ratownictwa, ochrony ludności, Obrony Cywilnej, przeciwdziałania zagrożeniom terrorystycznym, pomocy humanitarnej. PWLW zaplanował na 2015r. przeprowadzenie dla PIW szkolenia wraz z ćwiczeniami (gra decyzyjna) pn. Grypa ptaków, zagrożenie zdrowia publicznego. Zapobieganie i zwalczanie choroby58, natomiast na 2016r. zaplanowano przeprowadzenie szkolenia wraz z ćwiczeniami w zakresie Afrykańskiego pomoru świń – zagrożenia, zapobieganie, zwalczanie choroby59. W okresie poddanym kontroli PWLW przeprowadził również techniczne szkolenia dla PLW z zakresu wdrożenia panelu rejestru podmiotów nadzorowanych w programie VetLink60. Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, dotyczy gatunków zwierząt gospodarskich oznakowanych tj. bydła, świń, owiec, i kóz. 53 Centralna Baza Danych Koni – prowadzona na podstawie art. 5 ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, przez rejestry koniowatych, co oznacza w praktyce Polski Związek Hodowców Koni. 54 Dokumenty potwierdzające nadzór (akta kontroli str. 1225-1279) 55 Harmonogram szkoleń akta kontroli str. 1104-1105 56 Przykładowo: szkolenie zorganizowane w dniu 6-8 lutego 2015r., 20-22 marca 205r., 25-26 lipca 2015r., 7 stycznia 2016r. , akta kontroli str.1128-1136 57 Artykuł 54 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt 58 Założenia na 2015r. wraz z listami obecności, akta kontroli str.1086-1100 59 Założenia na 2016r. wraz z listami obecności, akta kontroli str.1106-1115 60 Program służy do przedanalitycznej obsługi zleceń i publikacji wyników badań laboratoryjnych w kierunku choroby: Aujeszkyego, gruźlicy, białaczki, brucelozy, BSE oraz niebieskiego języka. Dostęp jest realizowany za pomocą przeglądarki Mozilla Firefox Strona 10 z 11 Na podstawie powyższych ustaleń badany obszar ocenia się pozytywnie. Stwierdzone nieprawidłowości Ocena kontrolowanej działalności udzielenie 1 odpowiedzi na skargę bez wskazania sposobu jej załatwienia, uznanie 1 skargi za bezzasadną w związku z nieudokumentowaniem stawianych zarzutów przez skarżącego, niepoinformowanie wnoszącego skargę o treści art. 239 Kpa, brak akt z kontroli doraźnej przeprowadzonej w firmie Poland Services Cold - Store Sp. z o.o. w związku z wniesioną przez nią skargą, sporządzenie dokumentacji w prowadzonych postępowaniach kontrolnych niezgodnie z ustawą o kontroli i wydanymi na jej podstawie standardami. pozytywna z nieprawidłowościami Zalecenia: Mając na uwadze ustalenia, w celu wyeliminowania w przyszłości opisanych powyżej nieprawidłowości, należy: - ściśle przestrzegać przepisów rozdziału VIII ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego, zwracając szczególną uwagę na przepisy określające okoliczności , w których skargę można uznać za bezzasadną oraz zawieranie w odpowiedziach na skargę wszystkich wymaganych prawem elementów, - podjąć działania w celu przeszkolenia pracowników przeprowadzających kontrole z zakresu ustawy o kontroli i standardów kontroli w administracji rządowej. WOJEWODA POMORSKI /-/ DARIUSZ DRELICH Strona 11 z 11