Informacje o współpracy handlowej w 2013 roku

Informacje o współpracy handlowej
w 2013 roku
2015-12-22 09:28:25
2
Wymiana handlowa Chin w 2013 roku.
1/ W 2013 roku PKB Chińskiej Republiki Ludowej wzrósł o 7,6% i było to najniższe tempo przyrostu tego
wskaźnika od 1999 roku. Tradycyjnie istotny wpływ na wielkość i tempo wzrostu chińskiej gospodarki miał region
przemysłowy Delty Rzeki Jangcy. Ubiegły rok był dla chińskiej gospodarki okresem sporych wyzwań na rynkach
międzynarodowych, w tym tradycyjnych kierunkach eksportu tj. USA czy rynek Unii Europejskiej; były to kolejne
miesiące stopniowej transformacji gospodarczej kraju, i działań administracji kraju dla usuwania wciąż sporych
dysproporcji pomiędzy rozwojem regionów i profilem poszczególnych branż gospodarki. Chiński sektor usług
wciąż jest na dość wczesnym etapie rozwoju, sektor produkcyjny boryka się ze stosunkowo niskim poziomem
technologicznym, a rozbudowane w czasach industrializacji tradycyjne gałęzie przemysłu typu hutnictwo,
przemysł cementowy produkcja aluminium czy statków mają dodatkowo problemy z nadprodukcją. Chiny
ugruntowały w 2013 roku swoją pozycję jako druga gospodarka świata. Region kraju, na którym działa WPHI
Szanghaj odzwierciedla podstawowe trendy, tendencje i zagrożenia gospodarcze, które cechują rozwój chińskiej
ekonomiki. Szanghaj jest lokomotywą rozwoju kraju, z całym zestawem sukcesów i wyzwań nowoczesnej
aglomeracji. Jiangsu to nowoczesna technologia, Zhejiang to mocny sektor małych i średnich firm, Anhui to
słabiej rozwinięta prowincja, nadrabiająca jednak zapóźnienia cywilizacyjne i to poprzez rozwój branż
interesujących dla polskich przedsiębiorców, wreszcie Fujian to aktywny obszar nadmorski kraju, znany z jednej z
pierwszych stref ekonomicznych w mieście Xiamen, sławnych w świecie targów inwestycyjnych i pogłębiających
się więzi gospodarczych z pobliskim Tajwanem.
2/ Na przestrzeni 2013 roku realizowane były założenia planu rozwoju społeczno – gospodarczego kraju na lata
2011 – 2015. Był to pierwszy rok funkcjonowania nowej administracji rządowej, którą kieruje premier Li Keqiang.
Priorytetowymi kierunkami działań rządu na 2013 rok były m.in. utrzymanie możliwie wysokiego tempa wzrostu
PKB, stopniowa reforma systemu podatkowego, wprowadzanie mechanizmów rynkowych, koordynowanie
procesów migracyjnych i wspieranie szybkiej urbanizacji kraju, troska o poprawę zdegradowanego środowiska
naturalnego, podniesienie poziomu zaawansowania technologicznego chińskiego przemysłu, tworzenie
warunków i mechanizmów dla wzrostu konsumpcji wewnętrznej, utrzymanie możliwie wysokiego poziomu
zaangażowania inwestycyjnego, w tym przede wszystkim rozwój infrastruktury, wspieranie działań chińskich firm
planujących inwestycje za granicą (hasło „Go Global”), koncentracja na rozwoju centralnych części ChRL dla
stopniowego zmniejszania dysproporcji w rozwoju poszczególnych obszarów Chin i w wielkości dochodów
mieszkańców. Wprowadzono decyzje liberalizujące politykę demograficzną, jak i dalsze ułatwienia dla osób
migrujących z ośrodków wiejskich do miast. Istotnym elementem polityki nowej administracji jest walka ze
zjawiskami korupcyjnymi, jak też wprowadzenie decyzji ograniczających wydatki przedstawicieli rządu
centralnego, prowincji i administracji lokalnych.
3/ W realizacji w/w planów szczególną rolę odgrywają prowincje, na obszarze których działa WPHI KG RP
Szanghaj. Są to miejsca, o bardzo zróżnicowanym poziomie rozwoju gospodarczego, o odmiennym profilu branż,
natomiast ich potencjał ma zasadnicze znaczenie dla kierunków rozwoju ekonomicznego, społecznego i
technologicznego Chińskiej Republiki Ludowej. Ubiegły rok potwierdził szczególną rolę, jaką odgrywa na
gospodarczej mapie kraju Szanghaj. Zgodnie z koncepcjami gospodarczymi nowej administracji i wolą
stopniowego wprowadzania dalszych mechanizmów rynkowych, w ubiegłym roku w październiku została
powołana do życia Strefa Wolnego Handlu. Według koncepcji chińskiego rządu, organizm ten ma przyczynić się
do wzmocnienia roli aglomeracji jako centrum obsługi chińskiego handlu ze światem. Na obszarze strefy trwa
intensywna rozbudowa infrastruktury wystawienniczej i magazynowej. Szereg rozwiązań wzorowanych jest na
modelu stosowanym w Hongkongu. Istotnym elementem ugruntowującym rolę Szanghaju w gospodarce
chińskiej jest sektor finansowy, w tym funkcjonowanie szanghajskiego rynku kapitałowego. Na szanghajskiej
giełdzie notowanych było prawie tysiąc podmiotów, to druga, po Hongkongu giełda w regionie, istotna ze
względu na pozyskiwanie kapitału przez chińskie podmioty, jak i podnoszenie jakości ich działania i
transparentności. W ramach prowadzonej przez rząd Li Keqianga aktywniejszej polityki podatkowej Szanghaj jest
3
także miejscem wprowadzania eksperymentów związanych z nowymi regulacjami podatkowymi. Szanghaj staje
się także centrum przemysłu targowo – wystawienniczego ChRL, organizuje się tu corocznie paręset imprez
targowych, w tym m.in. w obszarze zaawansowanych technologii, przemysłu spożywczego, chemicznego,
budowlanego, meblarskiego, ekologii, artykułów rynkowych, motoryzacji itp. Szczególne znaczenie dla
gospodarki kraju mają doświadczenia Szanghaju w zakresie procesów migracyjnych i urbanizacyjnych. Temat
wystawy światowej „Shanghai Expo 2010”, który brzmiał „Better City Better Life” był zapowiedzią szczególnego
priorytetu, jaki władze ChRL nadają tej problematyce. Dla obecnej administracji chińskiej problematyka rozwoju
miast to szansa na podniesienie poziomu cywilizacyjnego społeczeństwa chińskiego, jak też na dalsze ożywienie
konsumpcji. Szanghaj jest aglomeracją, którą corocznie zasila spora liczba przyjezdnych emigrujących z
obszarów wiejskich, głównie prowincji Anhui, Hubei i Syczuan. Obecnie mieszka tu prawie 24 miliony
Chińczyków. Wyzwania stojące przed szybko rozwijającymi się chińskimi aglomeracjami (ekologia, system
zaopatrzenia, rozwój infrastruktury, podniesienie poziomu technologicznego) to także szansa dla firm z naszego
kraju na szersze wejścia na ten rynek. Problematyka wsparcia chińskich procesów urbanizacyjnych jest jednym z
kierunków współpracy UE – ChRL.
4/ Kluczowym obszarem polityki przemysłowej i inwestycyjnej Chin jest podniesienie poziomu technologicznego
w siedmiu strategicznych branżach, do których należą: biotechnologia, inżynieria materiałowa, czyste („zielone”)
technologie energetyczne/alternatywne źródła energii, sektor IT/ICT, konstrukcje napędów pojazdów przyjazne
dla środowiska, produkcja zaawansowanych technologicznie maszyn, pojazdów i urządzeń. Udział tych branż w
tworzeniu PKB ma wzrosnąć z 5,5% (w 2010 roku) do 8% (w 2015 roku) i 15% w 2020 roku. Ten wyznacznik
chińskiej polityki gospodarczej decyduje także o kierunkach i profilu inwestycji podmiotów chińskich za granicą.
Europa, jako kontynent zaawansowany technologicznie, jest przedmiotem zainteresowania chińskich inwestorów
pod kątem transakcji „fuzji i przejęć” (przykład Huty Stalowa Wola i FŁT Kraśnik), zdecydowanie mniejsze
zainteresowanie towarzyszy natomiast podejmowaniu przedsięwzięć kapitałowych na zasadach inwestycji
bezpośrednich. Na obszarze działania Placówki szczególnie wysoki poziom technologiczny prezentuje Szanghaj i
prowincja Jiangsu. Aktywna rola państwa w finansowaniu m.in. edukacji, rozwoju parków technologicznych i
współpracy międzynarodowej w tym zakresie powoduje, iż bardzo zauważalny jest postęp technologiczny w w/w
branżach. Rozbudowują się także struktury klastrowe (np. w branży motoryzacyjnej, biotechnologicznej, sprzętu
dla wykorzystania alternatywnych źródeł energii czy IT/ICT), które sprzyjają sprawnemu wdrażaniu w praktykę
produkcyjną efektów pracy ośrodków badawczo – rozwojowych. Konieczność nawiązania współpracy
technologicznej/transfer i zastosowanie nowych rozwiązań w Chinach jest coraz częściej jednym z warunków
stawianych zagranicznym inwestorom przez podmioty chińskie. Istotnym kierunkiem rozwoju jest także coraz
szersze stosowanie nowoczesnych form handlu, w tym e-commerce; rośnie w Chinach liczba internautów, w
ubiegłym roku ponad 618 milionów obywateli Chin używało internetu.
5/ Oprócz Szanghaju, Placówka prowadzi także działalność na obszarze czterech zróżnicowanych gospodarczo
prowincji tj. prowincja Zhejiang (stolica: Hangzhou), prowincja Jiangsu (stolica: Nankin), prowincja Anhui (stolica:
Hefei), prowincja Fujian (stolica: Fuzhou). Łącznie obszar ten zamieszkuje prawie 260 milionów ludzi.
6/ Wspomniane obszary cechują się sporą odrębnością, dużymi różnicami w profilu gospodarczym i poziomie
rozwoju gospodarczego i społecznego. Poniżej zestawienie miejsc, jakie zajmują prowincje w ChRL pod względem
wielkości PKB na głowę mieszkańca w 2013 roku.
Szanghaj – 3 miejsce (14.806,- USD per capita)
4
Jiangsu – 4 miejsce (12.185.- USD per capita),
Zhejiang – 5 miejsce (11.189,- USD per capita),
Fujian – 9 miejsce ( 9.471,- USD per capita)
Anhui – 26 miejsce ( 5.169,- USD per capita)
Poniżej podstawowe informacje o uzyskanych przez poszczególne prowincje wynikach gospodarczych w 2013
roku.
A/ Szanghaj – miasto będące stolicą regionu przemysłowego Delty Rzeki Jangcy, drugiego, obok Delty Rzeki
Perłowej (południe Chin ze stolicą w Kantonie) obszaru decydującego o tempie i skali rozwoju ekonomicznego
ChRL. Ostatni rok ugruntował pozycję tego miasta we współpracy z Polską. Szanghaj w zamyśle administracji
centralnej Chin ma stać się centrum działalności gospodarczej Azji Południowo – Wschodniej. PKB Szanghaju
wzrósł w stosunku do 2012 roku o 7,7 %. Dominujące znaczenie w tworzeniu PKB ma sektor usług (62%), w tym
handel, finanse, transport i spedycja, branża badawczo – rozwojowa i wystawiennicza. PKB wypracowany w
usługach wzrósł o 8,8%, natomiast przyrost w branży produkcyjnej (II dział) wyniósł 6,6%. W sferze usług
dominuje branża finansowa (ponad 14% wzrostu), następnie nieruchomości (ponad 13%) i sektor przetwarzania
danych (12,5%). Szanghaj, na obszarze którego mieszka 1,8% ludności kraju wypracowuje ponad 4% łącznego
PKB ChRL. Wartość wymiany handlowej miasta ze światem w 2013 to kwota 441 miliardów USD, z czego eksport
to 204,0 mld USD (spadek o 1,2%), a import to wartość 237 miliardów USD (wzrost o 3,1%). Konsumpcja
wewnętrzna wzrosła o 8,6% i osiągnęła kwotę około 100 miliardów Euro. Szczególnie dynamicznie rosły wydatki
na rynku odzieży i biżuterii (wzrost o 41.%), sprzętu telekomunikacyjnego (wzrost 0 35,2%) i AGD (wzrost o
13.%). Dochód na głowę wyniósł ponad 14,800 USD. Szanghaj zanotował istotny napływ inwestycji
bezpośrednich w kwocie ogółem 13,5 miliarda USD, głównie kierowanych do sektora usług. Największym
inwestorem są firmy z USA i Hongkongu. Stosunkowo niewielkie, w stosunku do posiadanego potencjału, jest
zaangażowanie inwestorów z Szanghaju w innych krajach, w 2013 roku przedsiębiorcy z tej aglomeracji
zainwestowali za granicą kapitał o wartości 4,3 miliarda USD. Gospodarka Szanghaju charakteryzuje się
stabilnym wzrostem, opartym na mocnych systemowych podstawach, model rozwoju i profil gospodarczy miasta
powiela w sporej części doświadczenia Hongkongu z dominującym udziałem usług w krajobrazie gospodarczym
aglomeracji. Dalszemu wzrostowi wymiany handlowej ma służyć działalność szanghajskiej Strefy Wolnego
Handlu. Inflacja utrzymuje się na poziomie poniżej 3%. Istotne problemy dla rozwoju gospodarczego miasta to
degradacja środowiska, wzrost kosztów utrzymania, konieczność restrukturyzacji profilu gospodarczego (część
firm zajmujących się produkcją, ze względu na wysokie koszty, podejmuje inwestycje w centralnych i zachodnich
Chinach) i właściwa koordynacja procesów urbanizacyjnych, w tym zapewnienie miejsc pracy dla napływających
imigrantów z innych części Chin. O skali gospodarki Szanghaju, poza wspomnianymi nowoczesnymi usługami,
decydują takie branże wytwórcze, jak: przemysł chemiczny i petrochemiczny, motoryzacja, energetyka i ochrona
środowiska, elektronika, metalurgia i farmacja.
B/ Prowincja Jiangsu – to jeden z wiodących obszarów w ChRL w zakresie rozwoju nowoczesnych technologii, to
również prowincja, w której postępują szczególnie intensywnie procesy urbanizacyjne. W Jiangsu dynamicznie
rozwijają się miasta tzw. drugiego rzędu, szczególnie istotne z punktu widzenia zwiększenia eksportu bądź
nawiązania współpracy inwestycyjno – technologicznej. To jedna z najzasobniejszych i najlepiej rozwiniętych
prowincji Chin. Ubiegły rok to okres dalszego wzrostu PKB Jiangsu (o 9,6%), w czym największy udział miały
branże nowoczesnych technologii (elektronika, sprzęt dla energetyki odnawialnej, chemia), maszynowa,
tekstylna i rolnictwo. W Jiangsu mieszka ponad 80 milionów ludzi. Prowincja cechuje się nierównomiernym
5
poziomem rozwoju gospodarczego, a o jego profilu decydują przede wszystkim południowe obszary, graniczące z
Szanghajem. Tu zlokalizowane są wiodące ośrodki miejskie tj. Kunshan, Suzhou, Wuxi, Changzhou czy Nantong.
Władze prowincji realizują program rozwoju północnych, graniczących z Shandongiem, obszarów Jiangsu,
szczególnie duże znaczenie ma Xuzhou (ośrodek przemysłowy) i Lianyungang (istotny port morski). Wymiana
Jiangsu z zagranicą w 2013 roku zamknęła się kwotą prawie 551 miliardów USD, z czego eksport wyniósł 330,8
miliardów USD, a import 220 miliardów USD. Najwięksi partnerzy w eksporcie to USA i kraje członkowskie UE.
Prowincja ta zajmuje drugie miejsce (po Kantonie) pod względem wymiany handlowej ze światem. Jiangsu to
także jeden z głównych kierunków dla zagranicznych inwestorów, w 2013 roku napłynął tu kapitał inwestycyjny o
wartości ponad 33 miliardów USD. Najwięksi inwestorzy to m.in. Hongkong i kraje UE. Większość inwestycji była
kierowana do sektora wytwórczego (przemysł maszynowy, chemiczny, farmaceutyczny) i usług (np. R&D).
Podobnie jak w przypadku Szanghaju, również zaangażowanie inwestycyjne firm z Jiangsu w innych krajach jest
stosunkowo niewielkie, w 2013 roku suma inwestycji z tej części Chin to wartość 6,1 miliarda USD, głównym
kierunkiem była Japonia. Jiangsu jest jedną z głównych prowincji w realizacji zadań gospodarczych nakreślonych
przez administrację centralną, szczególnie w zakresie wzrostu konsumpcji wewnętrznej, jak i podnoszenia
poziomu technologicznego chińskiego przemysłu. Szereg priorytetowych branż, zawartych w planie rozwoju
ChRL na lata 2011 – 2015 ma tu swoje wiodące ośrodki (np. energetyka odnawialna, elektronika, biofarmacja,
inżynieria materiałowa). Rośnie także aktywność prowincji w organizacji imprez targowo – wystawienniczych, w
tym skierowanych na promocję high – tech (energetyka odnawialna, software, przemysł maszyn budowalnych),
jak i wzrost konsumpcji i tworzenie możliwości prezentacji ofert eksportowych przez zagraniczne firmy (np. targi
artykułów konsumpcyjnych w Kunshan). Ubiegły rok to także dalszy rozwój parków technologicznych w prowincji
Jiangsu, z wiodącymi centrami w Suzhou, Wuxi i Nankinie. Dla przykładu w parku przemysłowym w Suzhou, który
został stworzony we współpracy Singapuru i ChRL w połowie lat 90 – tych, zainwestowało (dane na koniec 2012
roku) m.in. ponad 90 firm z listy 500 największych podmiotów na świecie, w tym np. Nokia, Siemens, Fujitsu,
Mitsubishi, Samsung czy Daimler Benz. Poważne nakłady kierowane są w Jiangsu na dalszy rozwój infrastruktury,
w tym transportowej, z czego największy udział mają wydatki na budowę dróg i sieci kolejowej. W budżecie
prowincji istotne alokacje odnoszą się także do wsparcia ochrony środowiska, edukacji, rozwoju nauki i techniki i
opieki medycznej.
C/ Prowincja Zhejiang – to jeden z najdynamiczniejszych regionów ChRL, bazujących na prywatnej inicjatywie i
aktywności lokalnych podmiotów, głównie małych i średnich. Na koniec 2012 roku w Zhejiangu funkcjonowało
ponad 2 miliony firm małych i mikro. Ponad 80% wartości PKB pochodzi z sektora prywatnego. W roku 2013 PKB
wzrósł o 8,6%, a główne branże, które przyczyniają się do rozwoju gospodarki lokalnej to przemysł tekstylny i
odzieżowy, elektromaszynowy (w tym artykuły gospodarstwa domowego), przemysł chemiczny,
skórzany/obuwniczy i rękodzieło. W prowincji mieszka ponad 55 milionów obywateli Chin. Wymiana handlowa ze
światem wyniosła w 2013 roku prawie 336 miliardów USD, prowincja ta, ze względu na profil oferty (artykuły
rynkowe kierowane do USA i UE) ma szczególnie wysoką nadwyżkę w obrotach handlowych z zagranicą. W 2013
roku eksport zamknął się kwotą 248,8 miliarda USD a import – 87 miliardów USD. Zhejiang to jedna z
najzamożniejszych prowincji ChRL. Obok licznych niewielkich firm prywatnych, w ostatnich latach powstały i
rozszerzyły swoją działalność międzynarodową duże podmioty z tej prowincji, jak Geely (motoryzacja), Wahaha
Group (napoje), Zhejiang Materials Co. (wyroby stalowe, chemia) czy też Alibaba (e-commerce). W prowincji
zainwestowano w ubiegłym roku ponad 23 miliardy USD, głównie firmy z Hongkongu i krajów Bliskiego Wschodu,
natomiast inwestycje na innych rynkach osiągnęły sumę 5,5 miliarda USD. Poza inwestycjami firm typu Geely
(przejęcie udziałów w Volvo) czy Wahaha (rozlewnie napojów) większość kapitału z Zhejiangu kierowana jest do
USA i Europy głównie dla finansowania obiektów rozszerzających bazę handlową przedsiębiorców z tej prowincji
na świecie (np. centra dystrybucji i hurtu). Pierwowzorem dla tworzonych za granicą centrów są obiekty
wystawiennicze i hurtowe w mieście Yiwu, gdzie znajduje się największy tego typu kompleks w ChRL. W tej
działalności inwestycyjnej za granicą dominują przedsiębiorcy z takich ośrodków miejskich małej i średniej
przedsiębiorczości, jak Wenzhou, Yiwu czy Ningbo. Prowincja Zhejiang to także jeden z wiodących chińskich
rynków artykułów rynkowych, w tym luksusowych. Profil prowincji skierowany j est na obsługę wymiany
handlowej ze światem. Istotną rolę w systemie spedycyjnym pełni port w Ningbo, drugie co do wielkości
6
nabrzeże w Chinach (po Szanghaju) pod względem masy przeładunków. Miasto to staje się także centrum
targowym prowincji, z rosnącą rolą czerwcowych targów artykułów konsumpcyjnych. W 2013 roku rozszerzeniu
uległa także baza centrum artykułów importowanych zlokalizowanych w Ningbo. Mimo deklarowanej przez
władze centralne ChRL polityki stopniowego zmniejszania deficytu w wymianie handlowej ze światem – Zhejiang
trzy razy więcej sprzedaje za granicę niż importuje.
D/ Prowincja Anhui – to od lat znacznie słabiej rozwinięta część ChRL, której ludność emigrowała z ubogich
terenów wiejskich do miast Wschodniego Wybrzeża. Mimo utrzymujących się wciąż sporych różnic w poziomie
rozwoju gospodarczego między Anhui a Szanghajem czy Jiangsu, szereg czynników w 2013 roku przyczyniło się
do szybkiego wzrostu gospodarczego tej części ChRL. PKB wzrósł o 10,4%. W tworzeniu PKB zasadniczą rolę
odgrywa sektor II (produkcyjny) – 54,65% PKB, następnie usługi – 33,02% i sektor I (rolnictwo, przemysł
wydobywczy) – 12,33%. Prowincję zamieszkuje prawie 60 milionów ludzi. W profilu gospodarczym Anhui
dominują tradycyjne branże
przemysłowe tj. przemysł hutniczy, energetyczny, chemiczny, wydobywczy, materiałów budowlanych
(cementowy), spożywczy. Do nowoczesnych branż regionu zaliczyć należy przemysł motoryzacyjny, AGD i
farmaceutyczny/biotechnologiczny. Najlepiej rozwinięte obszary prowincji znajdują się w pobliżu rzeki Jangcy, ze
stolicą w Hefei i kluczowymi miastami tj. Ma’anshan i Wuhu. Wymiana handlowa prowincji z zagranicą jest
znacznie niższa w porównaniu do obszarów Wschodniego Wybrzeża. Obroty handlowe ze światem w 2013 roku
to kwota 45,6 miliarda USD, z czego eksport wyniósł 28,25 miliarda USD, a import – 17,38 miliarda USD.
Największymi partnerami handlowymi prowincji są kraje członkowskie ASEAN, Rosja i Afryka Południowa. Poziom
konsumpcji wzrósł o 14% w stosunku do 2012 roku, natomiast jej wartość jest o ponad dwa razy niższa niż w
porównywalnej (co do liczby ludności) prowincji Zhejiang. Wśród produktów, które przyczyniły się do wzrostu
konsumpcji należy wymienić biżuterię (wzrost o 28%), samochody (wzrost zakupów o 20%) i sprzęt AGD (wzrost
o 16,7%). W 2013 roku do Anhui napłynął kapitał inwestycyjny o wartości prawie 10,6 miliarda USD, głównym
inwestorem są podmioty z Hongkongu. Zauważalna wyraźnie jest tendencja przenoszenia mocy produkcyjnych
ze Wschodniego Wybrzeża Chin m.in. do Anhui, gdzie koszty czynników produkcji (głównie robocizna i ziemia) są
znacznie niższe. Decyzjom tym sprzyja także szybko rozwijająca się infrastruktura transportowa, w tym
połączenia kolejowe i drogowe. Tradycyjnie spore znaczenie ma transport wodny rzeką Jangcy. Istotnym
walorem prowincji Anhui jest wysoki poziom szkolnictwa wyższego, głównie technicznego i nauk rolniczych np.
na uniwersytecie Hefei czy Politechnice w Huainan czy Wuhu. W prowincji szybko rozwijają się parki
przemysłowe (np. w Hefei i Wuhu). Przedsiębiorcy z Anhui zainwestowali za granicą kapitał o wartości ponad 2,6
miliarda USD, z czego spora część skierowana została do państw afrykańskich (np. Zimbabwe).
E/ Prowincja Fujian – to również miejsce o wyraźnej lokalnej specyfice, wynikającej z bliskiego sąsiedztwa
Tajwanu i związków gospodarczych (handlowo – inwestycyjnych) z Wyspą. Stolicą prowincji jest miasto Fuzhou,
natomiast szereg działań gospodarczych skoncentrowanych jest także w mieście Xiamen (jedna z pierwszych
stref ekonomicznych ChRL) i okolicznych ośrodkach (np. Quanzhou). Rejon ten odpowiada za tworzenie ponad
40% dochodu prowincji. Fujian zamieszkuje prawie 38 milionów ludzi. W 2013 roku PKB tej części Chin wzrosło o
11%. Znacznej transformacji ulega profil gospodarczy prowincji. Przez wiele lat tutejsza ludność zajmowała się
głównie rolnictwem (produkcja herbaty i grzybów), rybołówstwem, produkcją odzieży i handlem, obecnie znaczny
rozwój notuje przemysł elektroniczny, sprzętu medycznego i maszynowy. Tradycyjną branżą aktywności
gospodarczej tej górzystej prowincji jest przemysł kamieniarski (znajdują się tu liczne kamieniołomy eksportujące
bloki m.in. do Polski). W zakresie usług, coraz istotniejsze znaczenie ma transport i spedycja (Xiamen to ważny
port morski), W 2013 roku handel Fujianu ze światem zamknął się kwotą prawie 170,4 miliarda USD, co oznacza
wzrost o 8,6%, w tym eksport – 106,5 miliarda USD, a import 63,9 miliarda USD. Największym odbiorcą towarów
z Fujian są państwa członkowskie Unii Europejskiej, natomiast w imporcie kluczowe znaczenie ma Tajwan. W
zakresie inwestycji w 2013 roku napłynął kapitał o wartości 6,7 miliarda USD, największym inwestorem był
Tajwan, natomiast stosunkowo niewielkie jest zaangażowanie firm z Fujianu w inwestycje za granicą, w 2013
7
roku – kwota 0,7 miliarda USD a głównym kierunkiem inwestycyjnym były Stany Zjednoczone. W zakresie usług,
poza spedycją, rozwija się także przemysł wystawienniczo – targowy i obsługa wymiany handlowej. Xiamen
posiada także własny bank. Tradycyjnie częste kontakty ze światem powodują, iż lokalna społeczność otwarta
jest na akceptację zagranicznych wzorców konsumpcyjnych.
7/ Podkreślając spore zróżnicowanie gospodarcze i społeczne prowincji, na obszarze których działa WPHI
Szanghaj, należy sformułować parę zasadniczych (w części wspólnych dla omawianych obszarów Chin) ogólnych
spostrzeżeń:
a/ Wszystkie omawiane prowincje odnotowały w 2013 roku bardzo intensywne tempo wzrostu gospodarczego.
Obszary o niższym poziomie rozwoju (Fujian, Anhui) zanotowały znacznie wyższe tempo przyrostu PKB niż
dojrzałe gospodarki Szanghaju, Jiangsu czy Zhejiang.
b/ Szanghaj, jak też główne miasta miasta prowincji Jiangsu czy Zhejiang to obszary o jednym z najwyższych
dochodów w ChRL na głowę mieszkańca. Jest to teren Chin, gdzie coraz wyraźniej dominuje klasa średnia,
rozszerza się rynek na importowane artykuły konsumpcyjne, w tym luksusowe. We wszystkich prowincjach
występują tendencje wzrostowe we wskaźnikach konsumpcji. W ośrodkach Wschodniego Wybrzeża (głównie
Szanghaj, Jiangsu, Zhejiang) panuje spora konkurencja, chińska klasa średnia decydując się na zakup towaru z
importu kieruje się coraz częściej marką i jakością towaru, a nie tylko ceną. Wzrost konsumpcji na rynku
detalicznym potwierdza także rozwój sklepów i supermarketów wielkopowierzchniowych w licznych miastach –
dominuje w tym rankingu Szanghaj, w którym rozbudowują się takie zagraniczne sieci, jak Tesco, Carrefour,
Metro, Walmart. Firmy te rozszerzają także swoją obecność o miejsca, w których dotychczas dominowały sklepy
wyłącznie chińskie (np. w Hefei/prowincja Anhui czy Xiamen/prowincja Fujian).
c/ Jednym z czynników wzrostu gospodarczego kraju będzie utrzymanie wysokiego poziomu inwestycji, w tym
dalsza rozbudowa infrastruktury. Ubiegły rok to okres rozbudowy sieci dróg, bazy przeładunków morskich i
połączeń kolejowych, lotnisk, osiedli mieszkaniowych i obiektów użyteczności publicznej, trwa także realizacja
programu rozbudowy sieci metra w licznych aglomeracjach Chin. Program inwestycyjny obejmuje także
rozbudowę mocy wytwórczych przemysłu wydobywczego, co stwarza możliwości intensyfikacji dostaw surowców,
materiałów dla budownictwa i sprzętu inwestycyjnego. Program inwestycyjny będzie coraz bardziej obejmował
centralne prowincje Chin tworząc dodatkowe możliwości intensywnego wzrostu dla takich prowincji, jak Anhui.
d/ Elementem, który administracja chińska dodała w ubiegłym roku do programu harmonijnego rozwoju kraju,
jest problematyka ochrony środowiska i zdecydowanej poprawy czystości powietrza i wody w dużych
aglomeracjach Wschodniego Wybrzeża ChRL. Wielokrotnie przekroczone dopuszczalne normy zanieczyszczenia
powietrza są praktycznie stałym zjawiskiem w Szanghaju czy Nankinie. Na inwestycje ekologiczne kierowane
będą coraz większe środki, głównie w Szanghaju i prowincji Jiangsu.
e/ We wszystkich omawianych prowincjach rozwijają się parki technologiczne, klastry, specjalne strefy
przemysłowe, czyli elementy pozyskiwania zagranicznych inwestorów oferujących nowoczesne technologie,
głównie w siedmiu priorytetowych branżach. Komponent technologiczny i podejmowanie wspólnych
przedsięwzięć inwestycyjnych związanych z wdrożeniem i wykorzystaniem w praktyce nowoczesnych technologii
8
będzie coraz powszechniejszym modele działania, szczególnie na Wschodnim Wybrzeżu ChRL, gdzie
przygotowanie lokalnej kadry predestynuje już partnerów chińskich do podejmowania bardziej zaawansowanych
technologicznie wyzwań.
f/ Intensywnie rozwijały się w ubiegłym roku takie sektory usług, jak e-commerce, turystyka czy sektor
wystawienniczy. W 2013 roku ponad 97 milionów Chińczyków wyjechało za granicę w celach turystycznych.
Organizacja przedsięwzięć wystawienniczych obejmowała nie tylko chińskie metropolie, ale także ośrodki
targowe w Europie, w tym w Polsce (np. targi prowincji Zhejiang w Poznaniu).
Wyniki wymiany handlowej.
Na podstawie danych uzyskanych z Głównego Urzędu Celnego ChRL wymiana handlowa między Polską a
Chinami zamknęła się w 2013 roku kwotą 14.812.426.806 USD, z czego Polski eksport do Chin to wartość
2.236.884.013 USD, a import -12.575.542.793 USD. Eksport z Polski do ChRL wzrósł o 11,99%, a import – 1,52%.
Obszar, na którym działa WPHI Szanghaj odgrywa istotną rolę w wymianie handlowej naszego kraju z ChRL; jego
udział to 53% w wartości wymiany handlowej RP – ChRL. W 2013 roku obroty zamknęły się kwotą 7.717.506.718
USD, w tym import z Polski to wartość 1.195.515.371 USD (wzrost o 8,97% w stosunku do 2012 roku) a eksport –
6.512.991.347 USD (wzrost o 1,21%).
Poniżej przedstawiono wyniki w handlu zagranicznym z Polską w poszczególnych prowincjach, na obszarze
których działa WPHI Szanghaj i porównanie z sytuacją w 2012 roku:
Poniżej przedstawiono wyniki w handlu zagranicznym z Polską w poszczególnych prowincjach, na obszarze
których działa WPHI Szanghaj i porównanie z sytuacją w 2012 roku:
Import z Polski (w USD) 2012 rok 2013 rok
ChRL ogółem, w tym: 1.997.348.369 2.236.884.013
Szanghaj 577.903.069 706.799.191
Jiangsu 305.231.626 271.658.266
Zhejiang 167.145.364 163.696.811
Anhui 5.340.221 16.184.010
Fujian 41.490.081 37.177.093
Eksport do Polski 2012 rok 2013 rok
ChRL ogółem, w tym: 12.386.790.795 12.575.542.793
Szanghaj 783.713.640 757.586.014
9
Jiangsu 2.475.149.279 2.042.838.718
Zhejiang 2.206.059.425 2.502.362.090
Anhui 210.654.884 178.672.794
Fujian 759.602.291 1.031.531.731
W polskim eksporcie w omawiany region występuje ponad 70 grup towarowych; zasadniczą wartość sprzedaży
tworzą: miedź i wyroby z miedzi, wyposażenie elektryczne, meble, pościel, maszyny i części do maszyn, artykuły
chemiczne (w tym nawozy), kauczuk, mięso, artykuły mleczarskie i inne produkty spożywcze.
10