przekładnia obrotu

Transkrypt

przekładnia obrotu
Projektowanie Systemów
Elektromechanicznych
Przekładnie
dr inż. G. Kostro
Przekładnie
• Zębate:
–
–
–
–
Proste;
Złożone;
Ślimakowe;
Planetarne.
• Cięgnowe:
– Pasowe;
– Łańcuchowe;
– Linowe.
Przekładnie
• Hydrauliczne:
– Hydrostatyczne;
– Hydrokinetyczne – podstawą działania jest
wykorzystanie energii kinetycznej płynu.
Stosowane w automatycznych skrzyniach
biegów. Charakteryzują się stosunkowo niską
sprawnością i możliwością przeciążenia bez
niebezpieczeństwa przeciążenia układu
napędowego.
Przekładnie zębate
Zalety:
• Łatwość wykonania;
• Stosunkowo małe gabaryty;
• Stosunkowo cicha praca – przy
odpowiednim smarowaniu;
• Duża równomierność pracy;
• Wysoka sprawność (do 98%)
Przekładnie zębate
Wady:
• Stosunkowo niskie przełożenie dla
pojedynczego stopnia;
• Sztywna geometria;
• Brak naturalnego zabezpieczenia przed
przeciążeniem.
Przekładnie zębate - podział
Ze względu na umiejscowienie zazębienia
• Zazębienie zewnętrzne;
• Zazębienie wewnętrzne.
Rodzaj ruchu:
• Przekładnia obrotowa;
• Przekładnia liniowa.
Przekładnie zębate - podział
• Wzajemne usytuowanie osi obrotu
• Przekładnia czołowa:
– Walcowa;
– Stożkowa.
• Przekładnia śrubowa:
– Ślimakowa;
– Hiperboloidalna.
Przekładnia prosta
Przełożenie przekładni
1
i
2
n1
i
n2
Wprowadzając pojęcie średnicy podziałowej, modułu oraz
podziałki zęba
d2
i
d1
d  z
p

 zm
z2
i
z1
Przełożenie przekładni prostej wielostopniowej:
i1,n  i1, 2  i2,3  i3, 4  in1,n
Parametry przekładni
Przekładnia ślimakowa
Przekładnia ślimakowa ma zastosowanie
wszędzie tam, gdzie istotne są zarówno
duże przełożenie jak i możliwość
napędzania jedynie z jednej strony przy
samohamowności z drugiej.
Przekładnia ślimakowa
Ślimak - stal hartowana
Ślimacznica –
żeliwo lub brąz
Przekładnia ślimakowa obliczenia
tg

tg (   )
tg (   )

tg
γ – kąt wzniosu gwintu
ς – „kąt tarcia”, taki że
współczynnik µ=tgς
Elementem napędzającym jest
ślimak
Elementem napędzającym jest
ślimacznica
Samohamowność, gdy: γ < ς, η < 0
Zastosowanie
• Mechanizm naciągu strun w instrumentach
strunowych, takich jak gitara, skrzypce, pianino;
• Przełożenia w napędach mechanicznych, np.
ruchomy stół do frezarki, podajniki taśmowe;
• Redukcja obrotów, np. układ napędowy kosiarek;
• Samohamowne przełożenia mechanizmów małej
mocy, np. elektrycznie opuszczane szyby w
samochodzie,
• napęd wycieraczek samochodowych
Przekładnia planetarna
(obiegowa)
• Koło zębate wewnętrzne (centralne) z
uzębieniem zewnętrznym;
• Satelity połączone jarzmem (2, 3 lub 4);
• Koło zębate zewnętrzne z uzębieniem
wewnętrznym.
Przekładnia planetarna
Przekładnia planetarna
(obiegowa)
Koło zębate zewnętrzne
satelita
Koło zębate wewnętrzne
(słoneczne)
Ruchome jarzmo
Przekładnia planetarna przełożenie
• Metoda chwilowego środka obrotu
Prędkość liniową „V” w ruchu płaskim
dowolnego punktu „A” ciała poruszającego
się ruchem obrotowym z prędkością kątową
„ω” względem nieruchomego w danej chwili
punktu „B” można policzyć jako iloczyn
prędkości kątowej „ω” i odległości „r”
pomiędzy punktami „A” i „B”
Przekładnia planetarna przełożenie
1
i 
j
3
1, j
Względem punktu C
vB  2  r2
v A  2  2r2
v A  2vB
Przekładnia planetarna przełożenie
Względem punktu O
vB   j  rj   j  (r1  r2 )
v A  1  r1
wiedząc, że: v A  2vB
1  r1  2   j  (r1  r2 )
Przekładnia planetarna przełożenie
1 2  r1  2  r2

j
r1
r3  r1  2  r2
ostatecznie:
z3
1 r1  r3 z1  z3
i 


 1
j
r1
z1
z1
3
1, j
Przekładnia planetarna przełożenie
• Metoda „myślowego unieruchomienia
jarzma”
c
a ,b
i
3
1, j
i
 1 i
j
1, 3
 1 i
b
a ,c
 1 i  i
j
1, 2
j
2,3
 z 2  z3
z3
 1       1 
z1
 z1  z2
Przekładnia planetarna zastosowanie
• Mechanizm różnicowy
• Równomierne
obciążenie kół
• Zablokowane
jedno z kół
Przekładnia planetarna zastosowanie
• Przekładnie w turbinach
Przekładnia planetarna zastosowanie
• Urządzenie rozdziału mocy (Power Split Device) -Toyota Prius
• ICE – silnik spalinowy,
połączony z jarzmem;
• MG1 – silnik elektryczny
– połączony z kołem
centralnym;
• MG2 – silnik elektryczny
połączony z kołem
zewnętrznym i napędem
kół
Stany pracy Power Split Device
• Praca silnika spalinowego z maksymalną
sprawnością;
• Sterowanie prędkością samochodu poprzez
zmianę prędkości silników elektrycznych;
• Działanie silnika MG1 jako rozrusznika;
• Zamiana energii mechanicznej ICE na energię
elektryczną w MG1 i MG2;
• Osiąganie dużych mocy przy jednoczesnym
włączeniu ICE, MG1 i MG2.
Przekładnie cięgnowe
Przekładnia pasowa
Zalety:
• Łagodzenie gwałtownych zmian obciążenia;
• Tłumienie drgań;
• Zabezpieczenie zespołów napędowych
przed nadmiernym przeciążeniem;
• Prostota, niskie koszty wytwarzania;
• Mała wrażliwość na dokładność
wzajemnego ustawienia osi
Przekładnia pasowa
• Wady:
• Mała zwartość;
• Duże siły obciążające wały i łożyska –
naciąg pasów;
• Niestałość przełożenia – poślizg pasów.
Sprawność: =0,95-0,96
- tarcie koło-pas, tarcie wewnętrzne, opory
aerodynamiczne
Przekładnia pasowa
Mocowanie koła:
• Bezpośrednie
• Specjalne podpory
Pozorny współczynnik
tarcia:
β – kąt rozwarcia rowka
na kole: 34̊, 36̊, 38̊
Przełożenia: i = 1,2-6 (max. 10)
Liczba pasów przekładni:
• z = 1-5 (max. 8)
Duża liczba pasów:
• Mała zwartość przekładni
• Nierównomierne
przenoszenie obciążenia
• Duże prawdopodobieństwo
uszkodzenia przekładni
Przekładnia pasowa
Typy pasów:
• Pasy zwykłe:
• A, B, C, D, E, 20, 25;
• Pasy specjalne:
• HZ, HA, HB, HC,
HE, H20, H25
Przekładnia pasowa - schemat
Przekładnia pasowa - obliczenia
1. Wstępny dobór przekroju pasa, średnicy
mniejszego koła (najmniejsze w danym
typoszeregu, ze względu na zwartość
przekładni)
2. Obliczenie prędkości obwodowej na
średnicy skutecznej
v 
dp
2
Przekładnia pasowa - obliczenia
Przekładnia pasowa - obliczenia
• Obliczenie przełożenia i średnicy
skutecznej drugiego koła:
i
d p2
d p1
1 n1


2 n2
• Obliczenie średnicy równoważnej koła
mniejszego:
De  d p1  K1
Przekładnia pasowa - obliczenia
Przekładnia pasowa - obliczenia
• Odległość międzyosiowa a:
d p1  d p 2
2
 50  a  (d p1  d p 2 )
• Długość pasów:
Lp   
d p1  d p 2
2
 

180
 (d p1  d p 2 )  2  a  cos 
Przekładnia pasowa - obliczenia
sin  
d p 2  d p1
2a
1  180  2  
• Dobrać znormalizowaną długość pasa Lp
• Wynikowa odległość międzyosiowa:
a
Lp   
d p1  d p 2
2
 

180
2  cos 
 (d p1  d p 2 )
Przekładnia pasowa - obliczenia
• Sprawdzenie przenoszenia mocy
N  z  N1
k L  k
kT
N1 – moc przenoszona przez jeden pas dobierana na podstawie średnicy
równoważnej i prędkości obwodowej;
kL – liczba uwzględniająca zmienność obciążeń pasa zależna od jego
długości;
kφ – liczba zależna od kąta opasania;
kT – liczba uwzględniająca warunki i liczbę godzin pracy pasa klinowego.
Przekładnia pasowa - obliczenia
• Liczba pasów:
kT
zN
k L  k
Wariatory – pasy płaskie, stożkowe koła; pasy
klinowe, koła o zmiennej średnicy skutecznej;
płynna i skokowa zmiana przełożenia.
Wielokrążki
• Wielokrążek prosty;
• Wielokrążek potęgowy;
• Wielokrążek różnicowy
Wielokrążek prosty
Wielokrążek zwykły
• Siła niezbędna do uniesienia ciężaru Q:
Q
P
k  wkz
 wkz
1 

k  (1   )
k
Wielokrążek potęgowy
Q
P n
2  wkp
 wkp
1  n
(
)
2
Wielokrążek różnicowy
Rr
P
Q
2  R  wkr
 wkr
(1   )( R  r )

r
2 R  (1,01  0,99    0,2    (1   ))
R

Podobne dokumenty