wewnątrzszkolny system oceniania
Transkrypt
wewnątrzszkolny system oceniania
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM OCENIANIA w Zespole Szkół Muzycznych im. F. Nowowiejskiego w Szczecinie data zatwierdzenia przez Radę Pedagogiczną aktualizacji 15 października 2012r. §1 CELE, ZAŁOŻENIA I SPOSOBY DOKONYWANIA OCENY 1. Wewnątrzszkolny System Oceniania (WSO) reguluje zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów Zespołu Szkół Muzycznych II st. im. Feliksa Nowowiejskiego w Szczecinie i jest integralną częścią Statutu. 2. Ocenianie wewnątrzszkolne osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z programów nauczania oraz formułowaniu oceny. 3. Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu: a) poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie, b) pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju, c) motywowanie ucznia do dalszej pracy, d) dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia, e) umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej. 4. Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje: a) formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych oraz informowanie o nich uczniów i ich rodziców (prawnych opiekunów), b) ustalenie kryteriów oceniania zachowania c) bieżące ocenianie i śródroczne klasyfikowanie, według skali i w formach przyjętych w danej szkole oraz zaliczanie niektórych zajęć edukacyjnych, d) w klasach I – III OSM II st. obejmuje ocenę z projektu edukacyjnego e) przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych, promocyjnych i poprawkowych f) ustalanie ocen klasyfikacyjnych na koniec roku szkolnego i warunki ich poprawiania g) ustalenie warunków i trybu uzyskania wyższych niż przewidywane końcoworocznych (semestralnych) ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i nadobowiązkowych zajęć edukacyjnych, z wyjątkiem oceny ustalanej w trybie egzaminu promocyjnego, oraz końcoworocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania h) ustalenie warunków i sposobu i sposobu przekazywania rodzicom (prawnym opiekunom) informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce. 5. Projekt edukacyjny a) W Zespole Szkół Muzycznych uczniowie klasy II OSM II st. biorą udział w realizacji projektu edukacyjnego. b) Projekt edukacyjny jest zespołowym, planowym działaniem uczniów, mającym na celu rozwiązanie konkretnego problemu, z zastosowaniem różnorodnych metod. 1 c) Zakres tematyczny projektu edukacyjnego może dotyczyć wybranych treści nauczania określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla gimnazjów lub wykraczać poza te treści. d) Projekt edukacyjny jest realizowany przez zespół uczniów pod opieką nauczyciela i obejmuje następujące działania: - wybranie tematu projektu edukacyjnego; - określenie celów projektu edukacyjnego i zaplanowanie etapów jego realizacji; - wykonanie zaplanowanych działań; - publiczne przedstawienie rezultatów projektu edukacyjnego. e) Szczegółowe warunki realizacji i oceny projektu edukacyjnego określa Regulamin realizacji projektu edukacyjnego oraz zadania nauczycieli i innych pracowników odpowiedzialnych za realizację projektu i zakres zadań f) Informacje o udziale ucznia w realizacji projektu edukacyjnego oraz temat projektu edukacyjnego wpisuje się na świadectwie ukończenia III klasy OSM II st. 6. Ocena Projektu a) Oceny projektu dokonuje opiekun, który może konsultować się z innymi nauczycielami przed jej dokonaniem. b) Kryteria oceny projektu powinny uwzględniać: - dokumentację projektu (np. karta realizacji projektu); - wytwory materialne dokonane przez uczniów w projekcie, o ile takie były planowane i powstały; - sposób prezentacji projektu lub przedsięwzięcia, jeśli było ono celem projektu; - pracę zespołową i indywidualną ucznia; - samoocenę uczniów. c) Opiekun projektu przedstawia informację wychowawcy klasy o przebiegu realizacji projektu przez uczniów, ocenie projektu i poszczególnych uczniów. d) Wychowawca przekazuje kopię indywidualnej karty oceny ucznia jego rodzicom e) Ocena na świadectwie sformułowana jest w następujący sposób: „uczeń brał / nie brał udziału w realizacji projektu edukacyjnego na temat ...... ( tu należy podać temat projektu). Zapis w takiej formie umieszczasięna świadectwie ukończenia III klasy OSM II st. i na innych, wymagających tego dokumentach. b. Jeśli projekt lub jego część jest ściśle związany z programem danego przedmiotu, dopuszcza się wpisanie oceny do dziennika lekcyjnego z jednego lub kilku przedmiotów. Ocenę ustala wówczas opiekun projektu (jeśli jest jednocześnie nauczycielem przedmiotu) lub nauczyciel przedmiotu. c. Kryteria oceniania zachowania uwzględniają udział ucznia w realizacji projektu edukacyjnego. d. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, uniemożliwiających udział ucznia w realizacji projektu edukacyjnego, dyrektor może zwolnić ucznia z realizacji projektu edukacyjnego, na świadectwie ukończenia klas III OSM II st. w miejscu przeznaczonym na wpisanie informacji o udziale ucznia w realizacji projektu edukacyjnego wpisuje się „zwolniony” albo „zwolniona”. §2 INFORMOWANIE UCZNIÓW I RODZICÓW O KRYTERIACH OCENIANIA 1. Nauczyciele na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz rodziców (prawnych opiekunów) o: 2 a) wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania b) sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów c) warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana końcoworocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z obowiązkowych i nadobowiązkowych zajęć edukacyjnych, z wyjątkiem oceny ustalanej w trybie egzaminu promocyjnego 2. Wychowawca klasy w OSM na początku każdego roku szkolnego informuje uczniów oraz rodziców (prawnych opiekunów) o zasadach oceniania zachowania, przyjętych w WSO. 3. Szczegółowe kryteria oceniania wiedzy i umiejętności w zakresie dziedzin edukacyjnych sporządzają nauczyciele na podstawie obowiązujących podstaw programowych, programów i standardów edukacyjnych. Kryteria znajdują się w bibliotece szkolnej i są udostępniane uczniom i ich rodzicom na ich życzenie. §3 SPOSOBY DOKONYWANIA OCENY 1. Oceny bieżące, śródroczne i roczne wystawia się na podstawie różnych form wypowiedzi ustnych oraz form pisemnych. Wyboru formy oceniania dokonuje nauczyciel w zależności od specyfiki przedmiotu. Ocena semestralna i roczna wynika z ocen cząstkowych, a o sposobie wystawiania oceny uczniowie są informowani przez nauczyciela na początku roku szkolnego. 2. Częstotliwość sprawdzania osiągnięć edukacyjnych ucznia precyzują nauczyciele poszczególnych dziedzin edukacyjnych przy założeniu, że uczeń powinien być oceniany systematycznie w trzech obszarach: wiedzy, umiejętności oraz aktywności lekcyjnej i pozalekcyjnej (np. udział w olimpiadach i konkursach przedmiotowych). 3. Raz w roku w dniach egzaminu gimnazjalnego dla klas III OSM II st. w klasach I, II, IV i V OSM II st. odbywa się obowiązkowy sprawdzian dla uczniów: a. dla klas I i II z przedmiotów humanistycznych, matematyczno-przyrodniczych i języka nowożytnego (angielski/niemiecki). b. dla klas IV i V z j. polskiego, j. nowożytnego (angielskiego/ niemieckiego), matematyki. 4. Zakres sprawdzianu regulują odpowiednie zapisy w PSO. 5. Ocena ze sprawdzianów jest uwzględniana w ocenianiu końcoworocznym. 6. Uczeń nieobecny na obowiązkowym sprawdzianie z przyczyn nieusprawiedliwionych otrzymuje ocenę niedostateczną. 7. Uczeń nieobecny na sprawdzianie z przyczyn usprawiedliwionych pisze sprawdzian we wskazanym przez nauczyciela terminie. 8. Prace klasowe powinny być zapowiedziane przez nauczyciela najpóźniej na tydzień przed planowanym terminem jej przeprowadzenia. 9. Przy ocenianiu prac klasowych, sprawdzianów, a także egzaminów klasyfikacyjnych i poprawkowych stosuje się następującą skalę: 100-86% - bardzo dobry 85-66% - dobry 65-51% - dostateczny 50-41% - dopuszczający do 40% - niedostateczny 3 Ocenę celującą uzyskać może uczeń, który rozwiązał zadania wykraczające poza wymagania programowe. 10. Uczeń nieobecny na pracy klasowej, teście lub sprawdzianie z przyczyn nieusprawiedliwionych otrzymuje ocenę niedostateczną. 11. Uczeń ma prawo zgłosić nieprzygotowanie do lekcji, nie częściej jednak niż 2 razy w semestrze. Powinien zrobić to przed rozpoczęciem lekcji. 12. Uczeń reprezentujący szkołę lub nieobecny przez co najmniej 7 dni z przyczyn usprawiedliwionych może zgłosić dodatkowe nieprzygotowanie do zajęć w pierwszym dniu po nieobecności. 13. Nauczyciel ma prawo sprawdzić, czy zadanie domowe zostało wykonane samodzielnie, zadając pytania. Dotyczy to w szczególności zadań, do których klucz znajduje się w podręczniku. 14. Oceny są jawne zarówno dla ucznia, jak i jego rodziców (prawnych opiekunów). Sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne uczeń i jego rodzice (prawni opiekunowie) otrzymują do wglądu na każde życzenie. 15. Na prośbę ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) nauczyciel ustalający ocenę powinien ją uzasadnić. 16. Nauczyciel przechowuje sprawdzone przez siebie pisemne prace kontrolne uczniów do końca aktualnego roku szkolnego. 17. Nauczyciel jest zobowiązany, na podstawie pisemnej opinii poradni psychologicznopedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe, uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z programu nauczania. 18. Przy ustalaniu oceny z wychowania fizycznego i plastyki należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć. 19. W uzasadnionych przypadkach uczeń może być zwolniony na czas określony z części zajęć edukacyjnych. a) Decyzję o zwolnieniu ucznia z części zajęć edukacyjnych podejmuje dyrektor szkoły na podstawie opinii o ograniczonych możliwościach uczestniczenia w tych zajęciach, wydanej przez lekarza. b) W przypadku zwolnienia ucznia z części zajęć edukacyjnych w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny klasyfikacyjnej wpisuje się "zwolniony". 20. Dyrektor szkoły, na wniosek rodziców (prawnych opiekunów), zwalnia ucznia z wadą słuchu z nauki drugiego języka obcego na podstawie opinii wydanej przez lekarza 21. Zasady oceniania z religii regulują odrębne przepisy. 4 22. Każdy uczeń może uczestniczyć w zajęciach nadobowiązkowych zgodnych z ramowym planem nauczania i uzyskuje ocenę śródroczną i końcoworoczną z tych przedmiotów. 23. Końcoworoczna (semestralna) ocena klasyfikacyjna z zajęć nadobowiązkowych nie ma wpływu na promocję do klasy programowo wyższej ani na ukończenie szkoły. 24. Przedmiot zespół kameralny uczeń realizuje w wymiarze najwyżej 2 godzin w ciągu roku szkolnego. Istnieje możliwość realizacji przedmiotu od drugiej klasy. 25. Uczeń może uczestniczyć także w innych zespołach kameralnych, które traktowane są jako przedmiot nadobowiązkowy. 26. Każdy zespół zobowiązany jest do udziału w Szkolnym Konkursie Zespołów Kameralnych. Ocenę za I semestr wystawia nauczyciel uwzględniając udział w szkolnym konkursie. 27. Na koniec roku szkolnego z przedmiotu zespół kameralny przeprowadza się egzamin promocyjny. 28. Średnią ocen na koniec każdego semestru oblicza się wliczając oceny z dodatkowych zajęć edukacyjnych i religii lub etyki. §4 KLASYFIKOWANIE I PROMOWANIE 1. Promowanie polega na zatwierdzaniu przez Radę Pedagogiczną ZSM, OSM II stopnia, SM II stopnia, wyników rocznej klasyfikacji i obejmuje podjęcie uchwał o: - promowaniu uczniów do klas programowo wyższych lub ukończeniu szkoły, - promowaniu uczniów poza normalnym trybem, - wyróżnieniu i odznaczeniu uczniów. 2. Uczeń otrzymuje promocję do klasy programowo wyższej, jeżeli z zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie nauczania, z uwzględnieniem przepisu §16 Rozporządzenia o ocenianiu, uzyskał oceny klasyfikacyjne roczne wyższe od stopnia niedostatecznego, a z przedmiotów: kształcenie słuchu i przedmioty główne zawodowe, improwizacja – na wydziale rytmiki otrzymał oceny wyższe od dopuszczającej oraz otrzymał klasyfikacyjną ocenę końcoworoczną wyższą od nagannej. 3. Promocję z wyróżnieniem otrzymuje uczeń, który w wyniku klasyfikacji końcoworocznej uzyskał z obowiązkowych zajęć edukacyjnych średnią ocen co najmniej 4,75, co najmniej bardzo dobrą ocenę zachowania oraz ocenę bardzo dobry z przedmiotu głównego. 4. Uczeń klasy programowo najwyższej może otrzymać świadectwo z wyróżnieniem jeśli spełni wymagania zawarte w pkt. 3 5. Uczeń, który w wyniku rocznej klasyfikacji uzyskał ocenę niepromującą z jednego przedmiotu edukacyjnego, może zdawać egzamin poprawkowy. W wyjątkowych przypadkach Rada Pedagogiczna może wyrazić zgodę na egzamin poprawkowy z dwóch zajęć edukacyjnych po wnikliwym przeanalizowaniu przyczyn niepowodzeń ucznia. 6. Uczeń, który nie spełnił warunków określonych w pkt.2 lub 5, nie otrzymuje promocji i podlega skreśleniu z listy uczniów (z wyjątkiem uczniów promowanych poza normalnym trybem), chyba że Rada Pedagogiczna na wniosek ucznia lub jego opiekunów prawnych wyrazi zgodę na powtarzanie klasy. 5 7. Uczeń klasy programowo najwyższej, który nie spełnił warunków określonych w pkt. 2 lub 5 podlega skreśleniu z listy uczniów, chyba że Rada Pedagogiczna wyrazi zgodę na powtarzanie klasy 8. Klasyfikacja śródroczna polega na okresowym podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie nauczania i ustaleniu ocen klasyfikacyjnych, według skali określonej w regulaminie wewnątrzszkolnego systemu oceniania oraz oceny zachowania (w OSM). 9. Klasyfikowanie śródroczne uczniów przeprowadza się raz w ciągu roku szkolnego wraz z zakończeniem I semestru nauki. Szczegółowy termin zakończenia nauki w I semestrze ustala Zachodniopomorski Kurator Oświaty w oparciu o rozporządzenie MEN w sprawie organizacji roku szkolnego. 10. Klasyfikowanie roczne polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia w danym roku szkolnym z zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie nauczania i ustaleniu ocen klasyfikacyjnych oraz oceny zachowania (w OSM), według skali, o której mowa odpowiednio w pkt.25. 11. Ustalona przez nauczyciela niedostateczna ocena klasyfikacyjna roczna może być zmieniona tylko w wyniku egzaminu poprawkowego. 12. Szczegółowy harmonogram czynności klasyfikacyjnych ustala dyrektor szkoły. 13. Oceny śródroczne z przedmiotów praktycznych ustala nauczyciel danego przedmiotu na podstawie obserwacji postępów ucznia i wyników obowiązkowych przesłuchań, przeglądów i koncertów z uwzględnieniem pracy ucznia w ciągu semestru. 14. Oceny roczne. a) Ocenę z przedmiotów nie będących przedmiotem głównym lub innym praktycznym przedmiotem muzycznym ustala nauczyciel prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne. b) Ocenę wiedzy i umiejętności z przedmiotów głównych zawodowych i innych przedmiotów muzycznych określonych w WSO ustala się na koniec roku w formie egzaminów promocyjnych. c) W klasie VI ocenę roczną z historii muzyki z literaturą wystawia się na podstawie ocen cząstkowych i obowiązkowego sprawdzianu ze znajomości literatury muzycznej. 15. Laureaci konkursów przedmiotowych w zakresie przedmiotów ogólnokształcących o zasięgu wojewódzkim i ponad wojewódzkim w klasach I – III OSM II st. otrzymują ocenę końcoworoczną (semestralną ) celującą z danego przedmiotu. 16. Laureaci i finaliści olimpiad przedmiotowych w OSM II st., otrzymują z danych zajęć edukacyjnych ocenę celującą. 17. Laureaci ogólnopolskich konkursów, przesłuchań i przeglądów w zakresie przedmiotów artystycznych, których organizatorem jest Centrum Edukacji Artystycznej otrzymują odpowiednio z danych zająć artystycznych ocenę celującą końcoworoczną (semestralną). 18. Do przeprowadzenia egzaminu promocyjnego dyrektor szkoły powołuje co najmniej trzyosobową komisję, w skład której wchodzą: 6 jako przewodniczący - dyrektor, wicedyrektor lub kierownik sekcji nauczyciel uczący ucznia danego przedmiotu nauczyciel tego samego przedmiotu lub pokrewnego 19. Na podstawie przeprowadzonego egzaminu, komisja ustala ocenę ucznia z danego przedmiotu uwzględniając: - jakość wykonania artystycznego - stopień realizacji programu nauczania - aktywność artystyczną ucznia, w szczególności udział w koncertach, konkursach, przesłuchaniach oraz kursach i warsztatach specjalistycznych - systematyczna pracę oraz wysiłek wkładany przez ucznia w przygotowanie 20. Z przeprowadzonego egzaminu promocyjnego sporządza się protokół, odnotowując skład komisji, datę egzaminu, program oraz ocenę ustaloną w jego wyniku w następujący sposób: - nauczyciel prowadzący po prezentacji ucznia przedstawia propozycje oceny, na którą składa się ocena za pracę czyli wysiłek jaki został włożony przez ucznia w przygotowanie programu na egzamin wg skali punktowej oraz ocena za jakość artystyczną wykonania programu egzaminacyjnego - ocena za pracę nie może być wyższa niż o 2 pkt. od proponowanej oceny za jakość artystyczną przez nauczyciela prowadzącego stopień celujący bardzo dobry dobry dostateczny dopuszczający niedostateczny l.p 1 2 3 4 5 6 skrót literowy cel. bdb. db. dst dop ndst. wartość liczbowa 6 5 4 3 2 1 wartość punktowa 25 21 – 24 16 – 20 13 – 15 11 – 12 do 10 członkowie wyrażają swoją opinię dotyczącą prezentacji ucznia oraz analizują pozytywne i negatywne aspekty proponowanej oceny - członkowie komisji dokonują niezależnej oceny - jeżeli różnica punktów u poszczególnych członków komisji przekracza 4 punkty, wówczas są oni zobowiązani do złożenia pisemnego uzasadnienia oceny. Uzasadnienia te będą dołączone do protokołu egzaminu 21. Komisja korzysta z indywidualnych kart oceny ucznia. - 22. Przewodniczący komisji stosuje kartę zbiorczą oceny, której elementami są oceny w skali punktowej: za pracę i jakość artystyczną wykonania wystawione przez nauczyciela prowadzącego oraz oceny pozostałych członków komisji za jakość wykonania i na ich podstawie wylicza średnią. 23. Ocenę z egzaminu promocyjnego przekazuje uczniowi nauczyciel instrumentu głównego w indywidualnej rozmowie bezpośrednio po zakończeniu egzaminu. Podaje uzyskaną punktację oraz ocenę w postaci stopnia. Nauczyciel uzasadnia ustnie otrzymaną przez ucznia ocenę. Nauczyciel nie podaje cząstkowych punktacji wystawionych przez poszczególnych nauczycieli. 24. Egzamin promocyjny przeprowadza się z przedmiotów: a) przedmiot główny, b) fortepian na wydziale rytmiki, c) fortepian w kl.V wydziału instrumentalnego, 7 d) fortepian w kl.IV wydziału wokalnego, e) nauka akompaniamentu w kl.V dla uczniów, których przedmiotem głównym jest fortepian, f) zespoły kameralne. 25. Egzamin z zespołu kameralnego przeprowadza się w roku szkolnym, w którym uczeń realizuje ten przedmiot. Szczegółowe zasady realizacji przedmiotu określone są w rozdziale sposoby dokonywania oceny. 26. Rada pedagogiczna może w przypadkach długotrwałej choroby lub innej przyczyny uniemożliwiającej ćwiczenie na instrumencie (jak np. pobyt na stypendium, ciężkie zdarzenia losowe), zwolnić ucznia z egzaminu promocyjnego. Ocenę ustala w tym przypadku nauczyciel. 27. Termin egzaminu promocyjnego wyznacza dyrektor szkoły w porozumieniu z Radą Pedagogiczną. 28. Nie przysługuje odwołanie od oceny wystawionej przez komisję. 29. Na prośbę ucznia lub rodziców z przeprowadzonego egzaminu. udostępnia się do wglądu protokół 30. Uczeń, który z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie przystąpił do egzaminu promocyjnego w wyznaczonym terminie, może przystąpić w dodatkowych terminie wyznaczonym przez dyrektora szkoły. 31. Klasyfikacyjną ocenę końcoworoczną z przedmiotu głównego w klasach programowo najwyższych ustala nauczyciel prowadzący. 32. O przewidywanym stopniu niedostatecznym, dopuszczającym z przedmiotu głównego, kształcenia słuchu i improwizacji fortepianowej lub nieklasyfikowaniu na koniec semestru i roku szkolnego szkoła informuje ucznia na zajęciach edukacyjnych, a jego rodziców na zebraniu, które organizowane jest przez szkołę na miesiąc przed zakończeniem semestru lub roku szkolnego. Nauczyciele przedmiotu głównego w SM informują telefonicznie rodziców ucznia o zagrożeniu oceną niedostateczną lub brakiem klasyfikacji na koniec semestru i koniec roku szkolnego i odnotowują ten fakt w dzienniku lekcyjnym. W przypadku braku możliwości kontaktu telefonicznego zobowiązują sekretariat szkoły do powiadomienia listownego. 33. Obecność rodziców (prawnych opiekunów) na zebraniu jest obowiązkowa. 34. Jeżeli rodzice (prawni opiekunowie) z przyczyn losowych nie mogą uczestniczyć w zebraniu, zobowiązani są do indywidualnego skontaktowania się z wychowawcą i zapoznania się z przewidywanymi ocenami w terminie 7 dni od daty zebrania. 35. Na miesiąc przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej poprzedzającym zakończenie roku szkolnego (semestru) nauczyciele są zobowiązani poinformować ustnie ucznia i jego rodziców o przewidywanych ocenach klasyfikacyjnych. O przewidywanej klasyfikacji ocenie zachowania informuje wychowawca klasy. W przypadku nieobecności ucznia na zajęciach w ostatnim miesiącu przed klasyfikacją, uczeń jest zobowiązany do zapoznania się z przewidywanymi ocenami. W przypadku nieobecności rodziców na zebraniu stosuje się pkt.32. 8 36. Uczeń ma prawo do podwyższenia śródrocznych i końcoworocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i nadobowiązkowych zajęć edukacyjnych (z wyjątkiem oceny ustalanej w trybie egzaminu promocyjnego oraz końcoworocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania): a) jeśli przewidywana ocena klasyfikacyjna waha się między dwoma stopniami b) kiedy braki w osiągnięciach ucznia wynikają z usprawiedliwionych przyczyn Tryb podwyższenia oceny ustala nauczyciel prowadzonego przedmiotu. 37. Oceny bieżące i oceny klasyfikacyjne śródroczne ustala się według następującej skali: stopień wartość liczbowa wartość punktowa 1) stopień celujący 6 25 2) stopień bardzo dobry plus 5+ 24 3) stopień bardzo dobry 5 23-22 4) stopień bardzo dobry minus 521 5) stopień dobry plus 4+ 20 6) stopień dobry 4 19-18 7) stopień dobry minus 417-16 8) stopień dostateczny plus 3+ 15 9) stopień dostateczny 3 14 10) stopień dostateczny minus 313 11) stopień dopuszczający plus 2+ 12 12) stopień dopuszczający 2 11 13) stopień niedostateczny plus 1+ 10 14) stopień niedostateczny 1 poniżej 10 38. Możliwość i termin poprawiania ocen bieżących określają nauczyciele poszczególnych dziedzin edukacyjnych z uwzględnieniem specyfiki metodyki nauczania danego przedmiotu. 39. Oceny klasyfikacyjne roczne ustala się w stopniach według następującej skali: 1) 2) 3) 4) 5) 6) stopień celujący stopień bardzo dobry stopień dobry stopień dostateczny stopień dopuszczający stopień niedostateczny 6 5 4 3 2 1 40. Uczniom OSM uczestniczącym w lekcjach wychowania do życia w rodzinie fakt ten odnotowuje się na świadectwie szkolnym w części przeznaczonej na dodatkowe zajęcia edukacyjne wpisem „uczestniczył/a”. 41. Ocenianie przedmiotów nadobowiązkowych odbywa się według skali i zasad oceniania odpowiednich dla przedmiotów obowiązkowych. 42. Jeżeli w wyniku klasyfikacji śródrocznej stwierdzono, że poziom osiągnięć edukacyjnych ucznia uniemożliwia lub utrudnia kontynuowanie nauki w klasie programowo wyższej szkoła powinna w miarę możliwości stworzyć uczniowi szansę uzupełnienia braków. 9 §5 OCENIANIE ZACHOWANIA 1. Wychowawca klasy na początku każdego roku szkolnego informuje uczniów, oraz ich rodziców (prawnych opiekunów) o warunkach i sposobie oraz o kryteriach oceniania zachowania, warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana końcoworocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania oraz o skutkach ustalenia nagannej końcoworocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania. 2. Ocenę z zachowania ustala wychowawca. Ocena zachowania powinna uwzględniać w szczególności: a) funkcjonowanie ucznia w środowisku szkolnym, b) respektowanie zasad współżycia społecznego i ogólnie przyjętych norm etycznych c) stosunek do obowiązków szkolnych, w tym przestrzeganie zasad określonych w regulaminie szkoły d) w klasie II OSM II st. realizację projektu edukacyjnego 3. Ocenę zachowania śródroczną i roczną ustala się według następującej skali: wzorowe, bardzo dobre, dobre, poprawne, nieodpowiednie, naganne. 4. Ocena zachowania nie może mieć wpływu na oceny z zajęć edukacyjnych. 5. Uczeń, któremu ustalono naganną końcoworoczną ocenę klasyfikacyjną zachowania, podlega skreśleniu z listy uczniów, chyba że Rada Pedagogiczna wyrazi zgodę na powtarzanie klasy. 6. Przed wystawieniem oceny śródrocznej i rocznej z zachowania wychowawca powinien zasięgnąć opinii klasy, innych nauczycieli i wziąć pod uwagę samoocenę ucznia. 7. O proponowanej ocenie rocznej zachowania wychowawca informuje ucznia i jego rodziców na miesiąc przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej. 8. Ocena zachowania ustalona przez wychowawcę jest ostateczna. Rada Pedagogiczna może postanowić o ponownym ustaleniu przez wychowawcę klasy klasyfikacyjnej oceny z zachowania, jeżeli przy jej ustaleniu nie zostały uwzględnione kryteria oceniania zamieszczone w WSO. OCENA Z ZACHOWANIA - wymagania ogólne: WZOROWE: Uczeń zachowuje się właściwie w szkole i poza nią (brak informacji o zachowaniu niewłaściwym ucznia poza szkołą jako wskaźnik zachowania poza szkołą). Wywiązuje się ze swoich obowiązków związanych z nauką w szkole muzycznej. Jest zaangażowany w życie swojej klasy i szkoły - bierze aktywny udział w uroczystych wydarzeniach i projektach szkolnych. Reprezentuje szkołę na koncertach, konkursach i olimpiadach. Pracuje systematycznie przez cały rok szkolny. Dba o odpowiedni wygląd i zachowanie podczas uroczystości szkolnych i koncertów. BARDZO DOBRE: Uczeń zachowuje się właściwie oraz wywiązuje się ze swoich obowiązków w szkole muzycznej i poza nią. Stara się aktywnie uczestniczyć w wydarzeniach szkolnych i klasowych. Pracuje systematycznie przez cały rok szkolny. Dba o odpowiedni strój i zachowanie podczas szkolnych uroczystości i koncertów. 10 DOBRE: Zachowuje się w sposób właściwy w szkole i poza nią. Wywiązuje się z obowiązków szkolnych. Pracuje systematycznie przez cały rok szkolny. Dba o właściwy strój i zachowanie podczas uroczystości szkolnych. POPRAWNE: Uczeń zachowuje się właściwie w szkole i poza nią. Dba o mienie swoje i cudze. Uczeń wykazuje chęć odpracowania zaległych zadań. NIEODPOWIEDNIE: Zachowanie ucznia nie jest właściwe w szkole i /lub poza nią. Brak zaangażowanej postawy wobec obowiązków szkolnych. NAGANNE: Uczeń nie respektuje norm i zasad przyjętych w szkole oraz poza nią. Nie podejmuje współpracy w zakresie poprawy swojego zachowania(odmawia zajęć i spotkań wychowawczych z pedagogiem, wychowawcą).Łamie reguły przyjęte w społeczeństwie (np. wandalizm, kradzież, oszustwo) 11 OCENA Z ZACHOWANIA - wymagania szczegółowe: Wymagania na poszczególne oceny z zachowania Oceny Frekwencja, spóźnienia, Stosunek do wychodzenie podczas obowiązków szkolnych: przerw aktywność i współpraca z nauczycielami Respektowanie zasad współżycia społecznego i ogólnie przyjętych norm etycznych, kultura osobista wzorowe Uczeń: nie ma godzin opuszczonych nieusprawiedliwionych ani spóźnień; nie opuszcza budynku szkoły podczas przerw; Uczeń: kulturalnie i z szacunkiem odnosi się do wszystkich członków społeczności szkolnej. (Postawa szacunku wobec drugiego człowieka jest u ucznia spójna: w szkole i poza nią). szanuje dobro swoje i cudze dba o estetykę swojego otoczenia (stara się zostawić po sobie ład i porządek) dba o bezpieczeństwo i zdrowie swoje i innych reaguje na niewłaściwe zachowania innych członków społeczności szkolnej (wykazuje postawę aktywnego sprzeciwu a nie biernego poparcia dla zachowań niewłaściwych) Uczeń: wykazuje postawę zaangażowaną wobec zadań stawianych mu na zajęciach lekcyjnych - swoją pracę wykonuje dokładnie, skutecznie i systematycznie. Jest przygotowany do zajęć (przynosi niezbędne przybory wymagane przez nauczycieli); przestrzega zasad i reguł życia szkolnego – respektuje przyjęte zarządzenia, wymagania wychowawcy i innych nauczycieli ubiera się stosownie (strój galowy) na wskazane uroczystości Wykazuje postawę Działalność na rzecz szkoły, sukcesy artystyczne, uczestnictwo w uroczystościach szkolnych i inne Uczeń: Aktywnie uczestniczy (jest inicjatorem lub aktywnym uczestnikiem) w projektach, koncertach, wydarzeniach szkolnych i poza szkolnych- np. współpracuje z samorządem, gra na koncertach promujących szkołę lub charytatywnych. Zgłasza się do udziału w konkursach i olimpiadach Projekt gimnazjalny (klasa II) 12 Bardzo dobre Ma najwyżej 3 godziny nieusprawiedliwione i 5 spóźnień Nie opuszcza budynku szkoły podczas przerw Dobre Z reguły respektuje zarządzenia szkoły dopuszczalne jest 2 krotne /semestr złamanie zakazu opuszczania szkoły podczas przerw. Ma najwyżej 5 godzin nieusprawiedliwionych i 5 spóźnień współpracy wobec nauczycieli i pracowników szkoły Wykazuje postawę zaangażowaną podczas lekcji, jest do nich przygotowany. Przestrzega zasad i reguł życia szkolnego – respektuje przyjęte zarządzenia, wymagania wychowawcy i innych nauczycieli Ubiera się stosownie (strój galowy) na wskazane uroczystości Wykazuje postawę współpracy wobec nauczycieli i pracowników szkoły Kulturalnie i z szacunkiem odnosi się do wszystkich członków społeczności szkolnej.(Postawa szacunku wobec drugiego człowieka jest u ucznia spójna: w szkole i poza nią.) Szanuje dobro swoje i cudze Dba o estetykę swojego otoczenia (stara się zostawić po sobie ład i porządek) Dba o bezpieczeństwo i zdrowie swoje i innych Reaguje na niewłaściwe zachowania innych członków społeczności szkolnej (wykazuję postawę aktywnego sprzeciwu a nie biernego poparcia dla zachowań niewłaściwych) Stara się uczestniczyć aktywnie (jest gotowy do współpracy) w projektach, koncertach, wydarzeniach szkolnych i poza szkolnych Stara się aktywnie uczestniczyć w zajęciach, jest zazwyczaj przygotowany, nie przeszkadza w prowadzeniu lekcji – jego zachowanie podczas zajęć jest właściwe (dopuszczalne niewielkie zastrzeżenia Zachowanie ucznia jest odpowiednie wobec wszystkich członków społeczności szkolnej. Dba o estetykę swojego otoczenia (stara się zostawić po sobie ład i porządek) Dba o bezpieczeństwo i zdrowie swoje i innych Reaguje na nie właściwe zachowania innych członków społeczności szkolnej (wykazuję postawę aktywnego sprzeciwu a Uczestnictwo w uroczystościach szkolnych ogranicza się do postawy obserwatora. Angażuje się w życie klasy i szkoły 13 wobec zachowania ucznia). Stara się odpowiednio prezentować podczas uroczystości szkolnych (właściwy strój). Wykazuje postawę współpracy wobec nauczycieli i pracowników szkoły nie biernego poparcia dla zachowań niewłaściwych) poprawne Stara się respektować zarządzenia szkoły dopuszczalne jest 3 krotne /semestr złamanie zakazu opuszczania szkoły podczas przerw. Ma najwyżej 6 godzin nieusprawiedliwionych i 8 spóźnień ( było 15 gn, i 12 sp) Podczas zajęć zachowuje się w sposób właściwy, wykonuje polecenia nauczyciela, jest zazwyczaj przygotowany do lekcji (dopuszczalne niewielkie zastrzeżenia wobec zachowania ucznia i przygotowania do lekcji). Zachowuje się odpowiednio wobec członków społeczności szkolnej (dopuszczalne niewielkie odstępstwado 3 uwag/semestrskutkuje to upomnieniem wychowawcy) Reaguje skruchą na zwróconą uwagę dotyczącą zachowania – potrafi zauważyć swój błąd, podejmuje próbę naprawy. Uczestnictwo w uroczystościach szkolnych ogranicza się do postawy obserwatora, Brak aktywnego działania w wydarzeniach szkolnych i klasowych. nieodpowie dnie Nie zawsze respektuje zarządzenia szkoły dopuszczalne jest 5 Uczeń nie zawsze zachowuje się właściwie Uczeń wyraża skruchę, ale nie dąży do naprawy swojego zachowania. Uczestnictwo w wydarzeniach szkolnych 14 Naganne krotne /semestr złamanie zakazu opuszczania szkoły podczas przerw. Ma najwyżej 15 godzin nieusprawiedliwionych i 10 spóźnień (dopuszczalne niewielkie odstępstwa do 5 uwag/semestr, skutkuje to upomnieniem dyrektora) Wykazuje się negatywnymi tendencjami w zachowaniu oszustwa, kłamstwa lub naruszenie godności innych osób itp. Solidarność ze sprawcami kradzieży, oszustw, wandalizmu itp Nie respektuje zarządzenia szkoły – opuszcza budynek szkoły podczas przerw. Ma powyżej 15 godzin nieusprawiedliwionych i 10 spóźnień Stosunek do obowiązków szkolnych i reguł szkolnych jest negatywny Zachowanie wobec członków społeczności szkolnej jest niewłaściwe Wykazuje się negatywnymi tendencjami w zachowaniuoszustwa, kłamstwa, wandalizm, naruszenie godności innych osób itp. ze szkoły lub spoza niej. Nakłanianie innych uczniów do używek lub innych zachowań niewłaściwych (wandalizm, kradzież, pomówienia, naruszenie godności innych osób) Nie wyraża skruchy ani chęci naprawienia wyrządzonych krzywd i naprawienia błędów. ogranicza się do postawy obserwatora, Brak zaangażowania i aktywnego działania w wydarzeniach szkolnych i klasowych. Unika uczestnictwa w uroczystościach szkolnych; nie angażuje się w działalność szkoły i klasy. 15 §6 EGZAMIN DYPLOMOWY 1. Egzamin dyplomowy jest formą komisyjnej oceny poziomu przygotowania zawodowego uczniów programowo najwyższych klas. 2. Do egzaminu dyplomowego uczeń może być dopuszczony, jeżeli na zakończenie klasy programowo najwyższej spełnił warunki określone w § 4 pkt 2 3. Egzamin przeprowadza państwowa komisja egzaminacyjna powoływana w każdej szkole podzielona na zespoły egzaminacyjne przez Przewodniczącego Komisji Egzaminacyjnej 4. Dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej powołuje na wniosek Dyrektora Szkoły przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, spośród nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze w szkole, nie później niż na 30 dni przed terminem egzaminu dyplomowego, upoważniając go do powołania w terminie 14 dni pozostałych członków komisji egzaminacyjnej 5. W skład komisji wchodzą: - przewodniczący, - dyrektor lub wicedyrektor, jeżeli nie jest przewodniczącym, - egzaminatorzy, którymi są nauczyciele wszystkich przedmiotów objętych egzaminem, - kierownicy sekcji, jeżeli nie są przewodniczącymi lub egzaminatorami 6. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej może dokonać podziału komisji egzaminacyjnej na zespoły egzaminacyjne, przeprowadzające poszczególne części egzaminu dyplomowego, oraz wyznaczyć przewodniczących tych zespołów. 7. Jeżeli przewodniczący komisji egzaminacyjnej, z powodu choroby lub innych ważnych przyczyn, nie może wziąć udziału w egzaminie dyplomowym, dyrektor Centrum Edukacji Artystycznej powołuje innego nauczyciela zatrudnionego w danej szkole. 8. Egzamin dyplomowy przeprowadza się: a) w OSM II stopnia w terminie umożliwiającym przeprowadzenie egzaminu maturalnego b) w SM II stopnia nie później niż do dnia zakończenia zajęć dydaktyczno – wychowawczych 9. Terminy przeprowadzania poszczególnych części egzaminu dyplomowego ustala przewodniczący komisji egzaminacyjnej, informując o nich uczniów przystępujących do egzaminu oraz Centrum Edukacji Artystycznej 10. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów są zobowiązani poinformować uczniów klas programowo najwyższych o zakresach treści programów nauczania, stanowiących podstawę układania tematów egzaminacyjnych najpóźniej na 5 miesięcy przed datą egzaminów. 11. Obserwatorami egzaminu dyplomowego mogą być przedstawiciel ministra właściwego do spraw kultury, jednostki nadzoru, szkół wyższych oraz związków zrzeszających artystów. Osoby te nie uczestniczą w przeprowadzaniu egzaminu dyplomowego. Ani w ustalaniu jego wyników. 12. W ZSM przeprowadza się egzaminy dyplomowe, które obejmują: a) część praktyczną polegającą na: - wykonaniu recitalu dyplomowego – dla uczniów wydziału instrumentalnego i wokalnego - przeprowadzeniu lekcji rytmiki z komentarzem metodycznym, wykonaniu interpretacji ruchowej utworu muzycznego, grze na fortepianie - część ustną z historii muzyki z literaturą muzyczną zdawaną na poziomie podstawowym. b) Laureaci oraz finaliści Olimpiady Artystycznej, sekcja Muzyka są zwolnieni z części ustnej egzaminu dyplomowego. Zwolnienie jest jednoznaczne z uzyskaniem oceny celującej z tej części egzaminu. 13. Kolejność zdawania poszczególnych części egzaminu dyplomowego ustala przewodniczący komisji egzaminacyjnej. 16 14. Egzamin dyplomowy z przedmiotu głównego na pisemny wniosek ucznia ma formę publicznego występu i może być wykonany w dwóch częściach, w odrębnych terminach 15. Uczniowie legitymujący się osiągnięciami konkursowymi na poziomie co najmniej makroregionalnym mogą wnioskować do dyrektora szkoły o zgodę na wykonanie programu egzaminu dyplomowego w innych salach koncertowych poza szkołą. 16. Decyzję w sprawie egzaminu dyplomowego w sali koncertowej poza szkołą podejmuje Dyrektor ZSM. 17. Na wniosek ucznia egzamin dyplomowy może mieć formę występu bez publiczności. 18. Egzamin dyplomowy w sekcji instrumentów dętych z wyłączeniem perkusji (specjalności: flet, obój, klarnet, fagot, saksofon, waltornia, trąbka, puzon, tuba), w sekcji instrumentów smyczkowych i gitary oraz sekcji instrumentów klawiszowych i harfy (z wyłączeniem harfy i organów) podzielony jest na dwie części. 19. W poszczególnych częściach egzaminu dyplomowego uczeń wykonuje następujący program: a) w sekcji instrumentów dętych w części I: dwie etiudy o zróżnicowanym charakterze (legato, staccato);dopuszcza się w zamian etiud wykonanie kaprysów lub homagge na instrument solo; studia orkiestrowe (minimum 5 fragmentów – partie solowe z utworów symfonicznych i operowych. b) w sekcji instrumentów dętych w części II: koncert lub concertino – obowiązkowo z pamięci sonata, sonatina lub suita (forma cykliczna) utwór dowolny (z akompaniamentem lub solo); dopuszcza się wykonanie utworu kameralnego z towarzyszeniem zespołu) c) w sekcji instrumentów smyczkowych i gitary w części I: - dla specjalności: skrzypce, altówka, wiolonczela: para gam jednoimiennych (odmiany smyczkowania, pasaże, dwudźwięki) kaprys lub etiuda solo sonata w całości (dotyczy:) - dla specjalności kontrabas: para gam etiuda sonata - dla specjalności gitara: para gam równoległych 2 etiudy koncertowe d) w sekcji instrumentów smyczkowych i gitary w części II: - dla specjalności: skrzypce, altówka, wiolonczela: kaprys lub etiuda solo dwie kontrastujące części sonat/partit/suit J.S.Bacha lub utworu polifonicznego (altówka) I lub II i III część koncertu utwór dowolny - dla specjalności kontrabas: etiuda lub kaprys koncert w całości utwór dowolny - dla specjalności gitara: suita barokowa forma cykliczna (sonata, wariacje) utwór polskiego kompozytora utwór dowolny e) w sekcji instrumentów klawiszowych i harfy w części I: 17 - dla specjalności fortepian: utwór polifoniczny (do wyboru: preludium i fuga J. S. Bacha, toccata lub partita w całości) sonata klasyczna w całości - dla specjalności akordeon: 3 etiudy uwzględniające różnorodne problemy techniczne Sonata D. Scarlattiego Utwór polifoniczny - dla specjalności klawesyn forma improwizowana (przedbachowska) forma improwizowana - utwór dowolny taneczna forma cykliczna - forma polifoniczna f) w sekcji instrumentów klawiszowych i harfy w części II: - dla specjalności fortepian: trzy etiudy wirtuozowskie uwzględniające: - technikę palcową obu rąk - technikę podwójnych dźwięków - technikę oktawową utwór F. Chopina utwór dowolny (do wyboru romantyczny, neoromantyczny lub utwór współczesny) koncert (do wyboru: część I lub II i III) - dla specjalności akordeon: forma cykliczna dwa utwory dowolne. - dla specjalności klawesyn sonata D. Scarlattiego koncert w całości forma kameralna 20. Na wydziale wokalnym egzamin dyplomowy jest jednoczęściowy i wykonywany jest następujący program: wokaliza 2 arie (różne) - starowłoska, barokowa, klasyczna pieśń polska XIX-wieczna pieśń polska współczesna pieśń obca romantyczna duet utwór dowolny 21. Na wydziale rytmiki egzamin dyplomowy z przedmiotu fortepian jest dwuczęściowy I część: 1.utwór zawodowy wykonany artystycznie 2. 1 część koncertu II część: 1.Etiuda z problemem technicznym dl obu rąk 2.Etiuda na podwójne dźwięki 3.Utwór polifoniczny 4.Sonata klasyczna w całości 5. Utwór dowolny 22. Tematy egzaminacyjne dla części ustnej egzaminu dyplomowego przygotowuje egzaminator – nauczyciel historii muzyki z literaturą muzyczną lub zespół egzaminacyjny, a zatwierdza przewodniczący komisji egzaminacyjnej opatrując je podpisem oraz podłużną pieczęcią szkoły. 18 Tematy egzaminacyjne przechowuje przewodniczący komisji egzaminacyjnej. Tematów egzaminów nie udostępnia się uczniom. 23. Zakres treści tematów egzaminacyjnych jest zgodny z podstawą programową na poziomie podstawowym z przedmiotu historia muzyki z literaturą muzyczną 24. Z przygotowanych zestawów uczeń losuje jeden zestaw. Zamiana wylosowanego zestawu egzaminacyjnego na inny jest niedozwolona. 25. Uczeń otrzymuje 20 minut na przygotowanie odpowiedzi. Po wylosowaniu zestawu egzaminacyjnego uczeń nie opuszcza sali przed zakończeniem egzaminu. W uzasadnionych przypadkach przewodniczący komisji egzaminacyjnej (zespołu egzaminacyjnego) może zezwolić uczniowi na opuszczenie sali, po zapewnieniu warunków wykluczających możliwość kontaktowania się ucznia z innymi osobami, z wyjątkiem osób udzielających pomocy medycznej. Opuszczenie sali w innych przypadkach – przed zakończeniem egzaminu – jest równoznaczne z odstąpieniem od egzaminu dyplomowego. 26. Czas trwania części ustnej egzaminu dyplomowego nie przekracza 60 minut. Komisja egzaminacyjna (zespół egzaminacyjny nie może w tym samym czasie egzaminować więcej niż jednego ucznia. 27. Egzamin dyplomowy ocenia się w stopniach według skali, o której mowa w §4 pkt 31. 28. Ocenę części praktycznej oraz części ustnej egzaminu dyplomowego proponuje i uzasadnia egzaminator, uzgadniają ją z pozostałymi członkami komisji egzaminacyjnej (zespołu egzaminacyjnego). 29. Ostateczną ocenę z części praktycznej egzaminu dyplomowego ustala się po drugiej części recitalu. 30. W przypadku rozbieżności opinii decyduje większość głosów lub ocenę ustala się na podstawie liczby uzyskanych punktów, według skali, o której mowa w §4 pkt 37. Liczbę uzyskanych punktów ustala się na podstawie średniej arytmetycznej liczby punktów wystawionych przez poszczególnych członków komisji egzaminacyjnej (zespołu egzaminacyjnego). Ocena wystawiona przez komisję egzaminacyjną (zespół egzaminacyjny) jest ostateczna. 31. Uczeń zdał egzamin dyplomowy, jeśli otrzymał: a) w części praktycznej – ocenę wyższą od stopnia dopuszczającego b) w części ustnej – ocenę wyższą od stopnia niedostatecznego 32. Uczniowie niepełnosprawni przystępują do egzaminu dyplomowego w powszechnie obowiązującym terminie. W uzasadnionych przypadkach przewodniczący komisji egzaminacyjnej zezwala na przeprowadzenie części ustnej i praktycznej egzaminu dyplomowego w wydzielonej sali lub w domu ucznia, ustalając warunki i sposób przeprowadzenia egzaminu odpowiednie do możliwości ucznia. 33. Z egzaminu dyplomowego każdego ucznia sporządza się protokół według wzoru określonego w odrębnych przepisach. 34. Dokumentację egzaminu przechowuje szkoła według zasad określonych w odrębnych przepisach. 35. Uczeń, który nie zdał egzaminu dyplomowego w całości lub w części praktycznej lub ustnej, może przystąpić do egzaminu poprawkowego z danej części lub całości egzaminu dyplomowego w terminie ustalonym przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, nie później niż do dnia 30 września danego roku. 36. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu dyplomowego albo przerwał egzamin dyplomowy w części praktycznej lub ustnej, może do niego przystąpić w dodatkowym terminie, ustalonym przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, nie później niż do dnia 30 września danego roku. 37. W przypadkach, o których mowa w pkt. 35 i 36 komisja egzaminacyjna zalicza uczniowi tę część egzaminu z którego poprzednio otrzymał ocenę wymienioną w pkt. 29. 38. Uczeń, który nie zdał egzaminu poprawkowego, o którym mowa w pkt. 35, może przystąpić do egzaminu dyplomowego w trybie egzaminu eksternistycznego. 39. Odstąpienie od egzaminu dyplomowego w części praktycznej lub ustnej oraz niestawienie się na egzamin dyplomowy z przyczyn nieusprawiedliwionych powoduje skreślenie ucznia z listy 19 zdających. Ponowne przystąpienie do egzaminu dyplomowego może nastąpić w trybie egzaminu eksternistycznego. 40. Absolwent, który zdał egzamin dyplomowy w zakresie danego zawodu, a zamierza zdać egzamin dyplomowy w zakresie tego samego zawodu, ale innej specjalności lub specjalizacji, może przystąpić do egzaminu dyplomowego w trybie egzaminu eksternistycznego. 41. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej, w razie stwierdzenia naruszenia przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu dyplomowego, może zawiesić egzamin dyplomowy, powiadamiając o tym ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego 42. W przypadku, o którym mowa w pkt. 41 minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego powołuje komisję w celu wyjaśnienia okoliczności zdarzeń i ustalenia odpowiedzialności uczniów oraz członków komisji egzaminacyjnej. Na podstawie ustaleń komisji minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego zarządza kontynuację egzaminu dyplomowego albo unieważnia egzamin dyplomowy i zarządza jego ponowne przeprowadzenie. Unieważnienie egzaminu dyplomowego może nastąpić zarówno w stosunku do wszystkich, jak i poszczególnych uczniów. 43. Termin ponownego egzaminu dyplomowego, o którym mowa w pkt.42 , ustala Dyrektor Szkoły w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. 44. Kwestie sporne między uczniem, a komisją egzaminacyjną, wynikające ze stosowania przepisów dotyczących przeprowadzania egzaminu dyplomowego, rozstrzyga minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. 45. Szczegółowe zasady przeprowadzania egzaminu określa Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2008 §7 EGAMINY KLASYFIKACYJNE I POPRAWKOWE 1. Uczeń może nie być klasyfikowany z jednego, kilku lub wszystkich zajęć edukacyjnych, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania. 2. Uczeń nie klasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności zdaje egzamin klasyfikacyjny. 3. Na prośbę ucznia nie klasyfikowanego z powodu nieobecności nie usprawiedliwionej lub na prośbę jego rodziców (prawnych opiekunów) Rada Pedagogiczna ZSM, OSM II stopnia, SM II stopnia może wyrazić zgodę na egzamin klasyfikacyjny, który przeprowadza się na takich samych zasadach i w takim samym trybie jak egzamin klasyfikacyjny dla ucznia nie klasyfikowanego z przyczyn usprawiedliwionych. 4. Egzamin klasyfikacyjny zdaje również uczeń realizujący na podstawie odrębnych przepisów indywidualny tok lub program nauki lub spełniający obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą. 5. Wniosek o egzamin klasyfikacyjny składa uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) do dyrektora szkoły lub - w przypadku, gdy uczeń nie jest klasyfikowany z przyczyn nie usprawiedliwionych - do Rady Pedagogicznej 6. Jeżeli uczeń nie otrzyma zgody Rady Pedagogicznej na przystąpienie do egzaminu klasyfikacyjnego, zostaje decyzją Rady Pedagogicznej, skreślony z listy uczniów, chyba że Rada Pedagogiczna wyrazi zgodę na powtarzanie klasy. 7. Egzamin klasyfikacyjny z przedmiotu głównego przeprowadzany jest przed komisją wyznaczoną przez dyrektora. Jeżeli uczeń otrzyma z takiego egzaminu ocenę negatywną nie 20 przysługuje mu egzamin poprawkowy i zostaje skreślony z listy uczniów lub za zgodą Rady Pedagogicznej powtarza klasę. 8. Egzaminy klasyfikacyjne przeprowadza się w terminie ustalonym przez dyrektora szkoły po uprzednim uzgodnieniu z nauczycielem, uczniem i rodzicami: a) za I semestr w ciągu miesiąca po zakończeniu klasyfikacji za I semestr danego roku szkolnego, b) za II semestr do dnia posiedzenia Rady Pedagogicznej poprzedzającej rozpoczęcie nowego roku szkolnego. 9. Egzamin klasyfikacyjny przeprowadza nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne w obecności, wskazanego przez dyrektora szkoły, nauczyciela takiego samego lub pokrewnego przedmiotu 10. Pytania (ćwiczenia) egzaminacyjne ustala egzaminator. Stopień trudności pytań (ćwiczeń) oraz materiał, który był podstawą nieklasyfikowania, powinien odpowiadać kryteriom ocen opisanym przez nauczycieli poszczególnych dziedzin edukacyjnych. 11. Formę egzaminu klasyfikacyjnego ustala nauczyciel uwzględniając aspekt praktyczny przedmiotów 12. Z przeprowadzonego egzaminu klasyfikacyjnego sporządza się protokół zawierający skład komisji, datę egzaminu, pytania egzaminacyjne lub program, ocenę. Do protokołu dołącza się pisemnie prace ucznia lub zwięzłą informację o odpowiedziach ucznia. Protokół stanowi załącznik do arkusza ocen ucznia. 13. Na podstawie przeprowadzonego egzaminu klasyfikacyjnego egzaminator ustala stopień według skali stopni wymienionej wyżej. 14. Uczeń, który w wyniku egzaminu klasyfikacyjnego rocznego otrzyma ocenę negatywną, może zdawać egzamin poprawkowy w terminie wyznaczonym przez dyrektora Szkoły. 15. Dyrektor Szkoły może wyznaczyć dodatkowy termin egzaminu klasyfikacyjnego, jeżeli nieobecność ucznia na egzaminie klasyfikacyjnym w pierwszym terminie zostanie udokumentowana przyczynami losowymi 16. Nieusprawiedliwiona nieobecność na egzaminie klasyfikacyjnym jest równoznaczna z oceną niedostateczną. Uczniowi przysługuje wówczas prawo do egzaminu poprawkowego za zgodą Rady Pedagogicznej. 17. Jeżeli ocena ustalona przez nauczyciela w wyniku egzaminu klasyfikacyjnego została zdaniem ucznia bądź jego rodziców (prawnych opiekunów) ustalona niezgodnie z przepisami prawa, uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą złożyć odwołanie w terminie 7 dni od daty egzaminu do dyrektora szkoły, który powołuje komisję egzaminacyjną. Dla przeprowadzenia egzaminu stosuje się przepisy określone w §19 Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2008r.. 18. Od oceny ustalonej przez tę komisję odwołanie nie przysługuje. 19. Uczeń, który nie przystąpił do egzaminu klasyfikacyjnego z przedmiotu głównego z przyczyn nieusprawiedliwionych zostaje skreślony z listy uczniów. 20. W przypadku nieklasyfikowania ucznia z zajęć edukacyjnych w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny klasyfikacyjnej wpisuje się „niesklasyfikowany”. 21. Egzamin poprawkowy przysługuje uczniowi, który spełnił warunki opisane w §4 pkt.3 rozdziału „Klasyfikowanie i promowanie”. 22. Nie przysługuje prawo ubiegania się o egzamin uczniowi, który ocenę nie promującą uzyskał w trybie egzaminu komisyjnego. 23. Egzamin poprawkowy składa się z części pisemnej oraz ustnej, z wyjątkiem egzaminu z informatyki, plastyki oraz wychowania fizycznego, z których egzamin powinien mieć przede wszystkim formę ćwiczeń praktycznych i obejmuje materiał z całego roku szkolnego, z którego uczeń uzyskał ocenę nie promującą. 24. Egzamin poprawkowy z danego przedmiotu może być oceniony na każdą ocenę promującą po spełnieniu kryteriów z danego przedmiotu. 25. Termin egzaminu poprawkowego wyznacza dyrektor szkoły nie później niż w ostatnim tygodniu ferii letnich. 21 26. Egzamin poprawkowy przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły. W skład komisji wchodzą: a) dyrektor szkoły albo nauczyciel zajmujący inne stanowisko kierownicze - jako przewodniczący komisji, b) nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne - jako egzaminujący, c) nauczyciel prowadzący takie same lub pokrewne zajęcia edukacyjne - jako członek komisji. 27. Nauczyciel, o którym mowa w pkt.25b, może być zwolniony z udziału w pracy komisji na własną prośbę lub w innych, szczególnie uzasadnionych przypadkach. W takim przypadku dyrektor szkoły powołuje jako osobę egzaminującą innego nauczyciela prowadzącego takie same zajęcia edukacyjne, z tym że powołanie nauczyciela zatrudnionego w innej szkole następuje w porozumieniu z dyrektorem tej szkoły. 28. Z przeprowadzonego egzaminu poprawkowego sporządza się protokół zawierający: skład komisji, termin egzaminu, pytania egzaminacyjne, wynik egzaminu oraz ocenę ustaloną przez komisję. Do protokołu załącza się pisemne prace ucznia i zwięzłą informację o ustnych odpowiedziach ucznia. 29. Uczeń, który z przyczyn losowych nie przystąpił do egzaminu poprawkowego w wyznaczonym terminie, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie, określonym przez dyrektora szkoły. 30. Uczeń, który nie zdał egzaminu poprawkowego, nie otrzymuje promocji i zostaje skreślony z listy uczniów, chyba że Rada Pedagogiczna ZSM, OSM II stopnia, SM II stopnia wyrazi zgodę na powtarzanie klasy. 31. Nieusprawiedliwiona nieobecność ucznia na egzaminie poprawkowym jest równoznaczna z ocena niedostateczną. W takim przypadku stosuje się przepisy pkt.30. 32. W ciągu całego cyklu kształcenia uczeń może powtarzać klasę tylko jeden raz. §8 TRYB ODWOŁYWANIA SIĘ I POPRAWIANIA OCEN 1. Uczeń ma prawo do poprawiania oceny na zasadach ustalonych w przedmiotowych systemach oceniania. 2. Uczeń ma prawo do poprawienia oceny z pracy klasowej w terminie i na zasadach ustalonych przez nauczyciela. 3. Poprawianiu nie podlegają oceny z zadań domowych i krótkich sprawdzianów (kartkówek). Nauczyciel może jednak w uzasadnionych przypadkach umożliwić ich poprawianie. Sprawdziany z trzech ostatnich jednostek lekcyjnych nauczyciel przeprowadza bez wcześniejszego informowania uczniów. 4. Jeżeli ustalona przez nauczyciela ocena roczna została zdaniem ucznia lub zdaniem jego rodziców ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny, uczeń ma prawo składania odwołania od tej oceny nie później niż do 7 dni po zakończeniu zajęć dydaktyczno-wychowawczych. 5. Tryb postępowania reguluje §19 Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2008 r. 22 §9 EGZAMIN GIMNAZJALNY I MATURALNY 1. W OSM II stopnia po klasie III przeprowadzany jest egzamin gimnazjalny według zasad określonych w Rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2008 z poprawkami Dz. U. 2011r. nr 71 poz. 377 2. W OSM II stopnia przeprowadzane są egzaminy maturalne, które są formą komisyjnej oceny poziomu wykształcenia ogólnego na zasadach określonych w Rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2008, rozdział 4 i 5 3. Egzamin gimnazjalny składa się z trzech części i obejmuje: a/ w części pierwszej - humanistycznej wiadomości i umiejętności z języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie b/ w części drugiej - matematyczno-przyrodniczej - wiadomości i umiejętności z zakresu matematyki i przedmiotów przyrodniczych: biologii, geografii, fizyki i chemii c/ w części trzeciej - wiadomości i umiejętności z zakresu języka obcego nowożytnego 4. Egzamin maturalny składa się z części pisemnej ocenianej przez egzaminatorów wpisanych do ewidencji egzaminatorów oraz z części ustnej ocenianej w szkole. Za organizację i przebieg egzaminu maturalnego w Szkole odpowiada przewodniczący szkolnego zespołu egzaminacyjnego, którym jest Dyrektor szkoły. 5. Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego powołuje przedmiotowe zespoły egzaminacyjne, nie później niż na 4 miesiące przed terminem części pisemnej egzaminu maturalnego. W skład zespołu przedmiotowego wchodzą: a/ egzaminator danego przedmiotu, wpisany do ewidencji egzaminatorów, jako przewodniczący, b/ drugi nauczycieli danego przedmiotu, jako członek, c/ spośród osób wchodzących w skład zespołu przedmiotowego, co najmniej jedna osoba jest zatrudniona w innej szkole lub placówce, d/ członkiem zespołu przedmiotowego może być także nauczyciel akademicki posiadający przygotowanie z zakresu danego przedmiotu. § 10 EGZAMINY EKSTERNISTYCZNE 1. W ZSM przeprowadza się egzaminy eksternistyczne, umożliwiające uzyskanie dyplomu ukończenia Szkoły Muzycznej II stopnia. 2. Egzamin eksternistyczny obejmuje: a/ egzaminy z zajęć edukacyjnych objętych ramowym planem nauczania, b/ egzamin dyplomowy 3. Do 30 września należy złożyć następujące dokumenty: a/ podanie o dopuszczenie do egzaminu eksternistycznego b/ świadectwo ukończenia szkoły średniej lub świadectwo dojrzałości c/ świadectwo lub inny dokument, stanowiące podstawę zwolnienia z całości lub części egzaminów d/ informacje o dotychczasowej działalności artystycznej w dziedzinie sztuki zgodnie z kierunkiem kształcenia szkoły 4. Dla przeprowadzenia egzaminów, dyrektor szkoły powołuje komisję egzaminacyjną i wyznacza jej przewodniczącego. 5. Przewodniczący komisji powołuje spośród członków komisji zespoły egzaminacyjne. 6. W skład zespołu egzaminacyjnego wchodzą: osoba egzaminująca, która jest nauczycielem danej specjalności, oraz 1- 2 nauczycieli tej samej lub pokrewnej specjalności. 7. O dopuszczeniu do egzaminów, oraz o zwolnieniu z całości lub części egzaminów, rozstrzyga komisja na podstawie dokumentów 23 8. Egzaminy przeprowadzane są w formie pisemnej, ustnej lub praktycznej. Formę poszczególnych egza2minów określa zespół egzaminacyjny. 9. Tematy egzaminów opracowuje egzaminator, a zatwierdza przewodniczący komisji. 10. Tematy egzaminów pisemnych i ustnych objęte są zasadą ochrony tajemnicy służbowej. 11. Ocenę z egzaminu przeprowadzonego w formie pisemnej proponuje osoba egzaminująca, a zatwierdza przewodniczący komisji. Osoba egzaminująca opatruje każdą pracę recenzją, która jest uzasadnieniem oceny 12. Ocenę z egzaminu przeprowadzonego w formie ustnej i praktycznej proponuje i uzasadnia osoba egzaminująca, uzgadniając ją z pozostałymi członkami zespołu egzaminacyjnego. 13. Oceny z egzaminów wpisane są do protokołu egzaminacyjnego oraz indeksu osoby zdającej. 14. Osoba, która nie zgłosiła się na egzamin w wyznaczonym terminie, lub od niego odstąpiła albo otrzymała ocenę niedostateczną, może przystąpić do egzaminu ponownie za zgoda komisji w terminie wyznaczonym przez komisję. 15. W uzasadnionych przypadkach osoba zdająca ma prawo przystąpić do dalszej części egzaminów przed inną komisją w wybranej przez siebie szkole lub wskazanej przez ministra do spraw kultury i dziedzictwa narodowego. 16. Do egzaminu dyplomowego może przystąpić osoba, która otrzymała oceny pozytywne ze wszystkich zajęć edukacyjnych będących w ramowym planie nauczania szkoły. 17. Egzamin dyplomowy przeprowadza się według odrębnych przepisów. 18. Osoba, która złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin dyplomowy, otrzymuje dyplom ukończenia szkoły z klauzula ‘dla eksterna’. 19. Okres liczony od rozpoczęcia do zakończenia składania egzaminu eksternistycznego nie powinien przekraczać 3 lat. 20. Opłata za każdy egzamin z poszczególnych zajęć edukacyjnych oraz za każdą część egzaminu dyplomowego wynosi 30 zł. Osoba przystępująca do egzaminu lub danej części egzaminu dyplomowego wnosi opłatę na rachunek bankowy wskazany przez dyrektora szkoły. 21. Nadzór pedagogiczny nad egzaminem eksternistycznym sprawuje Minister do spraw kultury i dziedzictwa narodowego. § 11 INFORMOWANIE O REGULAMINACH PRZEPROWADZANIA EGZAMINU GIMNAZJALNEGO, MATURALNEGO I DYPLOMOWEGO. 1. Uczeń zostaje poinformowany o sposobie przeprowadzania egzaminu dyplomowego przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów wchodzących w skład egzaminu dyplomowego najpóźniej do 30 września roku szkolnego, w którym przystępuje on do egzaminu. 2. Nauczyciele poszczególnych przedmiotów są zobowiązani poinformować uczniów klas programowo najwyższych o zakresach treści programów nauczania, stanowiących podstawę układania tematów egzaminacyjnych najpóźniej na 5 miesięcy przed datą egzaminów. 3. Uczeń zostaje poinformowany o sposobie przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego i maturalnego przez przewodniczącego szkolnego zespołu egzaminacyjnego lub jego zastępcę oraz nauczycieli przedmiotów wchodzących w skład egzaminu, najpóźniej do 30 września roku szkolnego, w którym przystępuje on do egzaminu. 4. Harmonogram przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego i maturalnego umieszczany jest na specjalnej tablicy ogłoszeń, znajdującej się obok sekretariatu szkoły 5. Rodzice są informowani o sposobie i trybie przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego i maturalnego na zebraniach, nie później niż do 31 października roku szkolnego, w którym przystępują do egzaminu. 24 § 12 SYSTEM OCENIANIA W ZAKRESIE PRZEDMIOTÓW OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH Szczegółowe zasady oceniania w przedmiotowe systemy oceniania dla: zakresie przedmiotów ogólnokształcących regulują a) przedmiotów humanistycznych (zał.1), b) przedmiotów matematyczno-przyrodniczych (zał.2), c) języków obcych (zał.3), d) wychowania fizycznego (zał. 4). Zasady oceniania z przedmiotów religia i etyka określają odrębne przepisy. § 13 SYSTEM OCENIANIA W ZAKRESIE PRZEDMIOTÓW MUZYCZNYCH Szczegółowe zasady oceniania w zakresie przedmiotów muzycznych regulują przedmiotowe systemy oceniania dla: a) sekcji teorii (zał.5), b) sekcji instrumentów klawiszowych i harfy (zał.6), c) sekcji instrumentów smyczkowych i gitary (zał.7), d) sekcji instrumentów dętych i perkusji (zał.8), e) wydziału rytmiki i wydziału wokalnego (zał.9). 25 Załącznik nr 1 do WSO Przedmiotowy system oceniania z przedmiotów humanistycznych I. Przedmiotowy system oceniania OSM w Szczecinie– język polski 1. Oceniając ucznia bierzemy pod uwagę: pracę, umiejętności, wiedzę. 2. Na ocenę semestralną składają się oceny cząstkowe uzyskane z następujących form aktywności ucznia: prace klasowe (dłuższe wypracowanie, wiadomości z całego działu, epoki literackiejminimum 2 w semestrze) sprawdziany (z 3 ostatnich lekcji-tematów, z treści lektur, czytania ze zrozumieniem) odpowiedzi ustne sprawdzające (z 3 ostatnich lekcji-tematów) kartkówki (z bieżącej lekcji, z ostatniej lekcji-tematu) prace domowe (dłuższe i krótsze) praca na lekcji (np. karta pracy, dyskusja, aktywność, notatki, referowanie, odpowiedź na pytanie) praca indywidualna i w zespołach (np. prezentacje, projekty) czytanie ze zrozumieniem tekstów kultury (tekstów literackich i nieliterackich) recytacja; podejmowanie przez ucznia dodatkowych zadań (np. udział w przestawieniach szkolnych, projektach, prezentacjach)- nie są one obowiązkowe i uczeń ma prawo zrezygnować z oceny za nie. 3. Prace klasowe, sprawdziany, odpowiedzi, zadania domowe, praca na lekcji: prace klasowe są zapowiedziane na tydzień przed ich przeprowadzeniem (trwają 90’) sprawdziany zapowiedziane 3 dni przed ich przeprowadzeniem (trwają 45’) kartkówki nie muszą być zapowiedziane (trwają do 20’) odpowiedzi ustne z 3 ostatnich lekcji-tematów nie muszą być zapowiedziane; przy sprawdzaniu zadań domowych nauczyciel może sprawdzić czy praca została wykonana samodzielnie, zadając pytania, nauczyciel może sprawdzać zadania domowe w sposób ilościowy (sprawdzenie systematyczności uczniów); praca i aktywność na lekcjach (lub jej brak) może być oceniana również umownie poprzez „+” lub „-" 4. Każdy uczeń ma obowiązek przygotować się do lekcji tj. znać zagadnienia z ostatniej lekcji, mieć odrobioną pracę domową, posiadać podręcznik, zeszyt i inne pomoce dydaktyczne wskazane przez nauczyciela. 5. Nieprzygotowanie do lekcji i absencja: uczeń może być nieprzygotowany do lekcji dwa razy w semestrze (brak pracy domowej, brak gotowości do odpowiedzi, brak pomocy dydaktycznych); powinien to zgłosić przed rozpoczęciem lekcji, za kolejne (trzecie) uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną zgłoszenie nieprzygotowania nie dotyczy zapowiedzianych prac klasowych, sprawdzianów i odpowiedzi sprawdzających (z 4 i więcej ostatnich zagadnień), 26 po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności w szkole (co najmniej 7 dni) uczeń ma prawo zgłośnić dodatkowe nieprzygotowanie (jedno w semestrze) w pierwszym dniu po nieobecności uczeń, który opuścił zajęcia ma obowiązek nadrobić braki w wiadomościach, zapisach lekcyjnych i pracach domowych; w przypadku dłuższej nieobecności (co najmniej 7 dni) termin uzupełnienia braków uzgadnia z nauczycielem, nieobecność na pracy klasowej lub sprawdzianie skutkuje wpisem „0” jeśli nieobecność na pracy klasowej lub sprawdzianie jest usprawiedliwiona uczeń ma obowiązek w ciągu tygodnia zaliczyć sprawdzian na ocenę 1-6, aby nie pozostało „0” (zaliczenia dokonuje na konsultacjach) brak usprawiedliwienia na pracach klasowych i sprawdzianach skutkuje brakiem możliwości ich zaliczenia uczeń mający 50% i więcej nieobecności na zajęciach nie może być klasyfikowany; jeśli jest to absencja usprawiedliwiona, uczeń ma prawo do zaliczenia materiału po uzgodnieniu z nauczycielem, nauczyciel nie ma obowiązku dodatkowego sprawdzania wiedzy i umiejętności ucznia, któremu grozi ocena niedostateczna lub niższa od oczekiwanej na koniec semestru; ocena semestralna i roczna wystawiana jest na podstawie ocen cząstkowych (średnia ważona) 6. Ocenianie; średnia ważona przy ocenianiu prac klasowych, sprawdzianów, a także egzaminów klasyfikacyjnych i poprawkowych stosuje się następującą skalę: 100-86% - bardzo dobry 85-66% - dobry 65-51% - dostateczny 50-41% - dopuszczający do 40% - niedostateczny Ocenę celującą uczeń może uzyskać, gdy zrealizuje zadania wykraczające poza wymagania programowe. poszczególne formy aktywności ucznia mają różną wagę, co wyraża przypisana im wartość, i tak: 3 – praca klasowa, diagnoza pośrednia, laureat/finalista konkursu; 2 – sprawdzian, odpowiedź, prezentacja, znaczący udział w projektach, konkursach; testy z treści lektur, recytacja. 1 – czytanie ze zrozumieniem, zadanie domowe, kartkówka, aktywność, praca w grupach, karta pracy; „+”-podwyższa ocenę o 0,5 „-„ – obniża ocenę o 0,25 Ocenę semestralną i roczną stanowi średnia ważona ocen cząstkowych, którą oblicza się w następujący sposób: (3x+3x+2x+2x+1x+1x): 3+3+2+2+1+1= ocena końcowa [3,2,1-waga; x-oceny cząstkowe] Ocenę dopuszczającą można uzyskać od 1,9 dostateczną można uzyskać od 2,8 dobrą można uzyskać od 3,75 bardzo dobrą można uzyskać od 4,65 celującą można uzyskać od 5,55 7. Poprawianie ocen: uczeń ma obowiązek poprawienia każdej oceny niedostatecznej z pracy klasowej, sprawdzianu w ciągu dwóch tygodni od jej otrzymania, 27 uczeń ma prawo do poprawienia każdej oceny pozytywnej z pracy klasowej lub sprawdzianu w ciągu dwóch tygodni od jej otrzymania, poprawie podlegają prace klasowe, sprawdziany, odpowiedzi sprawdzające (do dwóch tygodni od otrzymania oceny; zaliczenie na konsultacjach) oraz dłuższe prace domowe (do tygodnia) nie można poprawić testów z treści lektury, kartkówek oraz krótkich zadań domowych za ściąganie na pracy klasowej, sprawdzianie czy kartkówce uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną za każdy rodzaj kradzieży dóbr intelektualnych (plagiaty); nauczyciel o tym fakcie powiadamia rodziców, wychowawcę i dyrekcję. 8. Konsultacje wszelkie poprawy ocen z prac pisemnych będą odbywały się podczas wyznaczonych konsultacji, każdy uczeń ma prawo do korzystania z konsultacji w celu wyjaśnienia wszelkich zagadnień związanych z realizowanym materiałem. 9. Stopnie wymagań i oceny Stopień Zakres celów wymagań Konkretne działanie (czasowniki operacyjne) Brak spełnienia wymagań koniecznych Znajomość pojęć, terminów, faktów, treści lektur, zjawisk literackich (prądów, okresów) na poziomie dosłownym. Elementarny poziom rozumienia tych wiadomości. Uczeń nie powinien ich mylić. Nie jest aktywny na lekcji, ale zapytany, odpowiada na proste pytania. Robi błędy językowe. P Uczeń potrafi przedstawić wiadomości w (podstawowe) innej formie niż je zapamiętał, potrafi wytłumaczyć, zinterpretować, streścić i uporządkować wiadomości, uczynić je podstawą prostego wnioskowania (sądy odtwórcze). Rzadko zbiera głos na lekcji, czasami robi błędy językowe. R Uczeń opanował umiejętność praktycznego (rozszerzające) posługiwania się wiadomościami według podanych mu wzorów. Umie zastosować wiadomości w sytuacjach podobnych do ćwiczeń szkolnych. Wiąże je z bliskimi kontekstami. Dokonuje prób wnioskowania twórczego (sądy twórcze) - pogłębiona analiza dzieł i zjawisk literackich. Jest aktywny na lekcji, ale nie wyczerpuje tematu. Sporadycznie robi błędy językowe. D Uczeń opanował umiejętność formułowania (dopełniające) problemów, dokonywania analizy i syntezy nowych zjawisk. Umie formułować plan działania, tworzyć oryginalne rozwiązania, K (konieczne) nazwać zdefiniować wymienić zidentyfikować wyliczyć wskazać Ocena niedostateczny (1) dopuszczający (2) wyjaśnić streścić rozróżnić zilustrować zreferować dostateczny (3) zastosować porównać określić scharakteryzow ać zinterpretować wybrać dobry (4) udowodnić przewidzieć ocenić zanalizować bardzo dobry (5) 28 formułować twórcze, oryginalne sądy. Wiąże je z bliskimi i dalszymi kontekstami. Podejmuje zadania dodatkowe (fakultatywne) – samokształcenie. Jest aktywny na lekcji i wyczerpuje temat. Nie robi błędów językowych. W Uczeń opanował wiadomości i umiejętności (wykraczające) w stopniu dopełniającym, a ponadto jego kompetencje wykraczają poza wymagania programowe szkoły średniej. Jest uczestnikiem lub laureatem olimpiad, konkursów, zawodów szczebla wojewódzkiego i centralnego. zaproponować zaplanować wykryć przedstawiać rozwiązania alternatywne celujący (6) II. PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA. Historia, wiedza o społeczeństwie, podstawy przedsiębiorczości. HISTORIA 1. Obowiązkowe podręczniki: Podręcznik – wskazany przez nauczyciela Atlas historyczny na odpowiednim poziomie nauczania ( do gimnazjum, lub LO) 2. Co uczeń powinien przynosić na lekcję: Podręcznik Atlas Odrobione zadanie domowe Zeszyt – segregator Kredki ołówkowe, ołówek, linijkę, przybory do pisania, marker Dzienniczek ucznia 3. Formy sprawdzania wiadomości i umiejętności: Odpowiedź ustna Kartkówka ( niezapowiedziana) Sprawdzian wiadomości, Sprawdzian semestralny i końcoworoczny, Praca na lekcjach indywidualnie i w grupach, Projekt przedmiotowy. Zadania domowe WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 4. Obowiązkowe podręczniki: Konstytucja RP Podręcznik do wiedzy o społeczeństwie wyd. OPERON dla LO dla klasy IV i V OSM Podręcznik KOSS – wersja skrócona, cz. I i II – dla gimnazjum, dla klas II, III OSM Materiały dostarczone przez nauczyciela na lekcji. 5. Co uczeń powinien przynosić na lekcję: Konstytucję RP 29 Podręcznik Materiały otrzymane od nauczyciela Odrobione zadanie domowe Zeszyt – segregator Kredki ołówkowe, linijkę, ołówek, przybory do pisania, marker Dzienniczek ucznia 6. Formy sprawdzania wiadomości i umiejętności: Odpowiedź ustna Kartkówka ( niezapowiedziana) Sprawdzian wiadomości, Sprawdzian semestralny, końcoworoczny, Praca na lekcjach indywidualnie i w grupach, Projekt przedmiotowy, Zadania domowe. PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI 7. Obowiązkowe podręczniki: Podręcznik – wskazany przez nauczyciela 8. Co uczeń powinien przynosić na lekcję: Podręcznik Odrobione zadanie domowe Zeszyt – segregator Kredki ołówkowe, ołówek, linijkę, przybory do pisania, marker Dzienniczek ucznia 9. Formy sprawdzania wiadomości i umiejętności: Odpowiedź ustna Kartkówka ( niezapowiedziana) Sprawdzian wiadomości. Praca na lekcjach indywidualnie i w grupach. Projekt przedmiotowy. Zadania domowe. 10. Ocenianie: Podstawą do wystawienia oceny semestralnej i końcoworocznej jest tzw. średnia ważona. Ważność jej zależy od tego jaka wiedza podlega ocenie. Hierarchia ocen jest następująca (od najważniejszej): Sprawdzian wiadomości. Odpowiedź ustna, lub kartkówka, projekt przedmiotowy. Praca na lekcji. Zadanie domowe. 11. Jak będzie traktowane nieprzygotowanie do lekcji: A/ zaległe zadanie domowe należy oddać do sprawdzenia na najbliższej, ( czyli na następnej) lekcji. Jeżeli uczeń nie przedstawi zadania domowego we wskazanym terminie otrzymuje ocenę niedostateczną. 30 B/ za zadanie domowe niewykonane samodzielnie („ściągnięte”) uczeń dostaje ocenę niedostateczną. C/ do odpowiedzi ustnej uczeń może być nieprzygotowany 2 razy w semestrze. Uczeń musi ten fakt zgłosić nauczycielowi przed lekcją. Przekroczenie tego limitu będzie powodowało negatywne konsekwencje w postaci oceny niedostatecznej. D/ Wyjątek od w./w., stanowi sytuacja, gdy uczeń jest pierwszy dzień w szkole po dłuższej, usprawiedliwionej nieobecności, wówczas umawia się z nauczycielem indywidualnie w sprawie terminów nadrobienia zaległości. Wskazane przez nauczyciela terminy są obowiązujące. 12. Sposób poprawiania prac pisemnych i zadań domowych: A/ odpowiedzi ustne, zadania domowe i kartkówki nie podlegają poprawie. B/ źle napisany sprawdzian ( ocena niedostateczna lub dopuszczająca) można poprawić, w terminie wskazanym przez nauczyciela. W przeciwnym wypadku pozostaje ocena uzyskana na sprawdzianie. Uczniowie nieobecni na sprawdzianie, piszą go w terminie wskazanym przez nauczyciela. Nieobecność na sprawdzianie w terminie wskazanym przez nauczyciela traktowane jest jak ucieczka ze sprawdzianu (patrz pkt. 12 D) C/ Uczeń, który „ściąga” na sprawdzianie, lub kartkówce otrzymuje ocenę niedostateczną, bez prawa poprawy. D/ Uczeń, który nie był na sprawdzianie z powodów nieusprawiedliwionych otrzymuje ocenę niedostateczną, bez prawa poprawy. Nieobecność jest w takim wypadku traktowana jako ucieczka z lekcji. E/ sprawdzian końcoworoczny uczniowie piszą w terminie egzaminów gimnazjalnych, pozostałe zasady dotyczące poprawy sprawdzianu i zasad jego pisania tak jak w podpunkcie B, C, D pkt. 12. 13. Inne uwagi i rady dla ucznia: A/ Sprawdziany zapowiadane są, co najmniej tydzień przed ich napisaniem, a sprawdzian końcowo roczny co najmniej na dwa tygodnie przed jego terminem. Sprawdziany, które nie mogą być zrealizowane w wyznaczonym terminie z przyczyn niezależnych od nauczyciela, są przesuwane na najbliższą lekcję historii. B/ w razie nieobecności na lekcjach uczeń „nadrabia” materiał we własnym zakresie, a także może skorzystać z pomocy nauczyciela, w terminie wskazanym przez nauczyciela. 14. Ocena sprawdzianów: Niedostateczny – 0% - 40% - prawidłowych odpowiedzi Dopuszczający – 41% - 50% - prawidłowych odpowiedzi Dostateczny – 51% - 65% - prawidłowych odpowiedzi Dobry – 66% - 85% - prawidłowych odpowiedzi Bardzo dobry – 86% - 100% - prawidłowych odpowiedzi Ocenę celującą ze sprawdzianu otrzymuje uczeń, który napisał cały sprawdzian na ocenę bardzo dobrą i wykonał zadania na ocenę celującą. Ocenę celującą na koniec semestru może otrzymać uczeń, który swoją wiedzą i umiejętnościami wybiega poza program przewidziany dla danego poziomu i demonstruje tę wiedzę i umiejętności na lekcjach, oraz reprezentuje szkołę na międzyszkolnych konkursach przedmiotowych. 31 III. PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA filozofia Oceniając ucznia, bierzemy pod uwagę : 1. Jego pracę. 2. Umiejętności. 3. Wiedzę. Na ocenę semestralną składają się oceny cząstkowe uzyskane z: Prac klasowych; Prac domowych; Aktywności na lekcji; Pracy indywidualna i w zespołach; Podejmowanych przez ucznia dodatkowych zadań; Odpowiedzi ustnych; Czytania ze zrozumieniem; Nie przygotowania do lekcji Uczeń może być nieprzygotowany do lekcji dwa razy w semestrze. Za kolejne (trzecie) otrzymuje ocenę niedostateczną. Po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności w szkole uczeń uzgadnia z nauczycielem termin nadrobienia zaległości. Prace pisemne i sprawdziany Prace klasowe są zapowiedziane najpóźniej na tydzień przed ich pisaniem. Sprawdziany z trzech ostatnich lekcji (kartkówki) nauczyciel przeprowadza bez wcześniejszego informowania uczniów. Poprawianie ocen Poprawie podlegają dłuższe prace pisemne klasowe i domowe (termin do uzgodnienia z nauczycielem). Nie można poprawiać testów, kartkówek oraz krótkich zadań domowych. Za ściąganie na pracy klasowej lub kartkówce uczeń otrzymuje oceną niedostateczną. Prace klasowe i sprawdziany ocenianie są procentowo wg ilości uzyskanych punktów zgodnie z obowiązującą w ZSM skalą. Ocenę celującą ze sprawdzianu otrzymuje uczeń, który napisał cały sprawdzian na ocenę bardzo dobrą i wykonał zadanie na ocenę celującą. 32 Zał. 2 do WSO PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PZREDMIOTÓW MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZYCH Na lekcjach przeprowadzane będą różne formy kontroli wiedzy ucznia. Ocenie podlegać będą: biegłość rachunkowa, znajomość definicji i twierdzeń, umiejętność logicznego myślenia, prowadzenie zeszytu i notatek z lekcji, systematyczna, aktywna praca na lekcji i zaangażowanie. Każdy uczeń ma obowiązek prowadzić zeszyt przedmiotowy, w którym mają znajdować się notatki z lekcji, zadania domowe (specjalnie oznaczone, z wpisaną datą) oraz indywidualna praca ucznia na lekcji. Nauczyciel może w każdej chwili poprosić ucznia o pokazanie zeszytu, sprawdzić na podstawie notatek pracę ucznia oraz ją ocenić. Brak zeszytu jest równoznaczny z nieprzygotowaniem do lekcji. Uczeń ma obowiązek przynosić na lekcje podręcznik lub inne materiały wskazane przez nauczyciela. Formy kontroli wiedzy: 1. Prace domowe- wykonywane systematycznie z lekcji na lekcję. 2. Odpowiedzi- ustne odpowiedzi przy tablicy z ostatnich 2-3 lekcji lub luźne odpowiedzi w czasie lekcji (aktywność). 3. Kartkówki, testy sprawdzające- krótkie niezapowiedziane prace z 2-3 ostatnich lekcji lub z zadania domowego ( forma ta pozwala uzyskać informację o systematycznej pracy ucznia). 4. Prace klasowe- prace z całego działu, poprzedzone powtórzeniem wiadomości, zapowiedziane z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem (w klasie IV-VI z matematyki, w formie testu maturalnego). Uczeń może poprawić pracę klasową ( tylko raz) w ciągu dwóch tygodni od terminu, na który była zapowiedziana. Termin poprawy jest ustalany przez nauczyciela. Uczeń, który nie zgłosi się w wyznaczonym terminie nie ma możliwości poprawy danej pracy. Wyjątkiem mogą być osoby, które w danym terminie były nieobecne z powodu choroby (należy pokazać usprawiedliwienie od lekarza) lub osoby uczestniczące w wyjazdach, konkursach, warsztatach ( tylko wtedy, gdy przedłożą pisemne usprawiedliwienie od nauczyciela przedmiotu głównego lub dyrekcji oraz gdy faktycznie uczestnictwo w tych formach uniemożliwiło pogodzenie tych dwóch spraw). Wówczas termin pracy wyznacza nauczyciel. Z prac klasowych i popraw nie zwalniają usprawiedliwienia ustne ucznia. Matematyka: Uczniowie, którzy nie zaliczą w terminie przynajmniej jednej pracy klasowej i jej poprawy, mogą pisać semestralny sprawdzian poprawkowy dwa tygodnie przed wystawieniem ocen semestralnych/ końcoworocznych. 5. Projekty, prezentacje- prace wykonane indywidualnie bądź grupowo. Tematy proponuje nauczyciel. Mile widziane propozycje uczniów. 6. Aktywność na lekcji- przygotowanie do lekcji, zaangażowanie, praca indywidualna i grupowa, pomoc nauczycielowi, przygotowanie pomocy naukowych ustalonych wcześniej z nauczycielem. 33 7. Matematyka: Uczniowie klasy III zobowiązani są do systematycznego rozwiązywania zadań z kalendarza gimnazjalisty. Raz w miesiącu uczniowie piszą test z zadań z kalendarza. Ocena za test jest traktowana jak ocena z kartkówki. 8. Matematyka: Uczniowie klas IV-VI oprócz prac klasowych będą pisać próbne matury ( jedna w miesiącu), z przerobionego materiału oraz z zadań podanych uczniom przez nauczyciela. Oceny z tych matur będą traktowane jak oceny ze sprawdzianów. Tych prac nie można poprawiać. 9. Uczniowie klasy VI mają obowiązek rozwiązywać systematycznie zadania dodatkowe powtórzeniowe (maturalne) oraz testy maturalne zadane przez nauczyciela. 10. Uczeń ma obowiązek uczestniczyć we wszystkich lekcjach matematyki. Uczniowie, którzy spóźnią się na lekcję zobowiązani są do zajęcia swojego miejsca tak, by nie przeszkadzać pozostałym uczniom uczestniczącym w lekcji, a po zakończonej lekcji udać się do nauczyciela po wpis spóźnienia. 11. Uczeń nieobecny lub spóźniony na lekcję ( jeżeli jest to nieobecność lub spóźnienie nieusprawiedliwione) traktowany jest jak osoba nieprzygotowana do lekcji. Jeżeli uczeń przekroczy liczbę dwóch nieprzygotowań i dalej będzie opuszczał lekcje bez usprawiedliwienia ( nie zgłosi się na prace klasowe czy poprawy) nie będzie miał możliwości ustalania terminów pisania prac zaliczeniowych, a z planowanej pracy otrzymuje ocenę niedostateczną. Ocena semestralna/roczna Prace klasowe, sprawdziany, egzaminy oceniane są według następującej skali: 100-86% - bardzo dobry 85-66% - dobry 65-51% - dostateczny 50-41% - dopuszczający do 40% niedostateczny Wymagania programowe podzielone zostały na: konieczne (K), podstawowe (P), rozszerzające (R), dopełniające (D) i wykraczające (W). Odpowiadają one odpowiednio ocenom szkolnym dopuszczającej, dostatecznej, dobrej, bardzo dobrej i celującej. Wymagania konieczne dotyczą zagadnień elementarnych, stanowiących podstawę, która powinna być opanowana przez każdego ucznia. Uczeń wykazuje się znajomością wzorów, pojęć, twierdzeń, itp. Są to wymagania na oceną dopuszczającą. Wymagania podstawowe (P) zawierają wymagania z poziomu (K) wzbogacone o typowe problemy o niewielkim stopniu trudności. Uczeń rozumie podstawowe pojęcia i stosuje je w typowych sytuacjach. . Są to wymagania na oceną dostateczną. Wymagania rozszerzające (R) zawierają wymagania z poziomu (K) i (P) , dotyczą zagadnień bardziej złożonych i nieco trudniejszych. Są to wymagania na oceną dobrą. 34 Wymagania dopełniające (D) zawierają wymagania z poziomu (K), (P) i (R), dotyczą zagadnień problemowych, trudniejszych, wymagających przetwarzania przyswojonych informacji. Są to wymagania na oceną bardzo dobrą. Wymagania Wykraczające (W) dotyczą zagadnień trudnych, oryginalnych, wykraczających poza obowiązujący program nauczania. Są to wymagania na oceną celującą. Ocena semestralna i roczna wystawiona będzie na postawie średniej ważonej ocen uzyskanych w danym semestrze z poszczególnych przedmiotów. „+” podwyższa ocenę i 0,5, „-„ obniża ocenę o 0,25. Poszczególne formy mają różną wagę: 3-prace klasowe, laureaci konkursów 2-kartkówki, krótkie sprawdziany, prezentacje 1- aktywność, zadania domowe, odpowiedzi, prace dodatkowe, Średnia ocen od Średnia ocen od Średnia ocen od Średnia ocen od Średnia ocen od 5,55 4,65 3,75 2,8 1,9 ocena celująca ocena bardzo dobra ocena dobra ocena dostateczna ocena dopuszczająca Uczeń, który uzyskał ocenę niedostateczną na pierwszy semestr, zobowiązany będzie zaliczyć materiał ciągu miesiąca od wystawienia oceny (miesiąc od rady pedagogicznej podsuwającej wyniki za I semestr). Uczeń, który nie zaliczy semestru w tym terminie, otrzymuje ocenę niedostateczną na koniec roku. Każdy uczeń ma obowiązek przystąpić do testów sprawdzających z poszczególnych przedmiotów, które odbywają się każdego roku szkolnego w dniu testów gimnazjalnych. Klasy gimnazjalne będą pisać testy w postaci sprawdzianów całorocznych z każdego przedmiotu, natomiast uczniowie klas IV-VI próbne matury z przerobionego materiału. Oceny z tych prac traktowane są jak oceny z prac klasowych i mają wagę 3. 35 Załącznik nr 3 do WSO Przedmiotowy system oceniania z języków obcych w ZSM w Szczecinie Ocenie podlegają: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. testy pisemne (2-3 w semestrze) odpowiedzi ustne z ostatnich 1-3 jednostek lekcyjnych tzw. kartkówki z 1-3 ostatnich jednostek lekcyjnych zadania domowe pisemne i ustne prace pisemne obowiązkowe dla wszystkich uczniów ćwiczenia gramatyczne z poszczególnych zagadnień praca i aktywność na lekcjach Testy, sprawdziany i tzw. kartkówki ocenianie są procentowo wg ilości uzyskanych punktów zgodnie z obowiązującą w ZSM skalą. Uczeń, który nie pisał testu z przyczyn nieusprawiedliwionych otrzymuje ocenę niedostateczną. Uczeń, który otrzymał ocenę niedostateczną z testu jest zobowiązany w ciągu 2 tygodni umówić się z nauczycielem w celu zaliczenia danej partii materiału pisemnie lub ustnie. Ostateczny termin zaliczenia może być w wyjątkowych przypadkach ustalony z nauczycielem w ciągu semestru. Przy ocenie zadań domowych nauczyciel może sprawdzić, czy praca została wykonana samodzielnie, zadając pytania. Dotyczy to zwłaszcza zadań, do których klucz znajduje się w podręczniku. Prace pisemne i zadania gramatyczne powinny zostać oddane w ustalonym wcześniej terminie. Uczeń, który nie dotrzymał terminu otrzymuje ocenę niedostateczną. Praca i aktywność na lekcjach (lub jej brak) oceniana jest umownie plusem (+) lub minusem (-). Uczeń ma prawo do zgłoszenia nieprzygotowania dwa razy w ciągu semestru, jednak powinien to zrobić na początku lekcji, przed przystąpieniem do sprawdzania przygotowania ucznia do lekcji. Uczeń mający 50% lub więcej nieobecności na zajęciach nie może być sklasyfikowany. Jeśli są to nieobecności usprawiedliwione uczeń ma prawo do zaliczenia materiału po uzgodnieniu z nauczycielem. Nauczyciel nie ma obowiązku dodatkowego sprawdzania wiedzy i umiejętności ucznia, któremu grozi ocena niedostateczna lub niższa od oczekiwanej na koniec semestru. Ocena semestralna i roczna wystawiana jest na podstawie ocen cząstkowych jako ich wypadkowa. Najwyższą wartość mają oceny z testów pisemnych oraz ustnych odpowiedzi. WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Ocena celująca: - Spełnienie wymagań ponadprogramowych w zakresie rozumienia ze słuchu, mówienia, czytania i pisania, - posługiwanie się wykraczającym poza obowiązkowe słownictwem i stosowanie różnorodnych form gramatycznych, - spełnienie wszystkich obowiązkowych wymagań (patrz wyżej), - bezbłędna fonetyka. Ocena bardzo dobra: - rozumienie trudniejszych tekstów i dialogów ze słuchu, tekstów pisanych, a także wypowiedzi zawierających niezrozumiałe elementy, których znaczenia można się domyślić z kontekstu w różnych warunkach odbioru (rozmowa telefoniczna, komunikat na dworcu), - formułowanie płynnych i spójnych wypowiedzi z zastosowaniem wymaganego na danym poziomie nauczania słownictwa na określone tematy z życia codziennego z zastosowaniem odpowiednich form gramatycznych, - umiejętność inicjowania, podtrzymywania i zakończenia rozmowy, 36 - poprawna fonetyka, bezbłędne pod względem gramatycznym, ortograficznym i interpunkcyjnym formułowanie wypowiedzi pisemnej na odpowiednim dla danej grupy poziomie, - spełnienie wszystkich obowiązkowych wymagań (patrz wyżej). Ocena dobra: - rozumienie tekstów i dialogów ze słuchu, tekstów pisanych, a także wypowiedzi zawierających niezrozumiałe elementy, których znaczenia można się domyślić z kontekstu w różnych warunkach odbioru (rozmowa telefoniczna, komunikat na dworcu), - dość swobodne formułowanie wypowiedzi z zastosowaniem wymaganego na danym poziomie nauczania słownictwa na określone tematy z życia codziennego z zastosowaniem odpowiednich form gramatycznych, - opanowanie i stosowanie poznanych struktur gramatycznych i językowych, - umiejętność właściwego reagowania na wypowiedź rozmówcy, - formułowanie wypowiedzi pisemnej w odpowiednich dla danej grupy formie z nielicznymi błędami gramatycznymi, ortograficznymi i leksykalnymi nie zakłócającymi rozumienia. Ocena dostateczna: - rozumienie i stosowanie tylko niezbędnych dla danego poziomu nauczania środków leksykalnych, form gramatycznych, - formułowanie prostych wypowiedzi ustnych i pisemnych na dane tematy, zawierających jednak błędy gramatyczne, ortograficzne i leksykalne pozwalające zrozumieć tekst, - spełnienie wszystkich obowiązkowych wymagań (patrz wyżej). Ocena dopuszczająca: - częściowe rozumienie i stosowanie niezbędnych dla danego tematu środków leksykalnych, form gramatycznych pozwalające na poznawanie nowych, - opanowanie podstawowego słownictwa i form gramatycznych umożliwiające jego rozszerzanie, - spełnienie podstawowych warunków zaliczenia – obecność na testach, oddanie obowiązkowych prac pisemnych. Ocena niedostateczna: - brak rozumienia podstawowych wypowiedzi ustnych i pisemnych uniemożliwiający dalsze postępy, - brak obowiązkowych zadań pisemnych, nieobecność lub oceny niedostateczne z testów, - brak znajomości podstawowego słownictwa uniemożliwiający kontynuowanie nauki. 37 Załącznik nr 4 do WSO PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA WYCHOWANIE FIZYCZNE Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: 1. Spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą oraz potrafi wykonać ćwiczenia wykraczające poza wymagania programowe w danej klasie. 2. Aktywnie uczestniczy w życiu sportowym, bądź też w innych formach działalności związanych z kulturą fizyczną na terenie szkoły. 3.Wykazuje się szczególnym zaangażowaniem w pracy i twórczą postawą. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: 1. Całkowicie opanował materiał podstawy programowej. 2. Jest bardzo sprawny fizycznie i zawsze odpowiednio przygotowany do lekcji w-f(strój) 3. Ćwiczenia wykonuje właściwą techniką, pewnie, w odpowiednim tempie i dokładnie, zna założenia taktyczne i przepisy dyscyplin sportowych zawartych w programie. 4. Posiada duże wiadomości w zakresie kultury fizycznej i umiejętnie je wykorzystuje w praktycznym działaniu. 5. Systematycznie doskonali swoją sprawność motoryczną i wykazuje duże postępy w osobistym usprawnieniu. 6. Jego postawa, zaangażowanie i stosunek do wychowania fizycznego nie budzi najmniejszych zastrzeżeń. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: 1. W zasadzie opanował materiał programowy. 2. Dysponuje dobrą sprawnością motoryczną. 3. Ćwiczenia wykonuje prawidłowo, lecz nie dość dokładnie i z małymi błędami technicznymi. 4. Posiada wiadomości i potrafi je wykorzystać w praktyce za pomocą nauczyciela. 5. Nie potrzebuje większych bodźców do pracy nad osobistym usprawnieniem,wykazuje stałe i dość dobre postępy w tym zakresie. 6. Jego postawa i stosunek do kultury fizycznej nie budzą większych zastrzeżeń. 7. Prowadzi higieniczny tryb życia i uczestniczy w zajęciach pozaszkolnych o charakterze sportoworekreacyjnym. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: 1. Opanował materiał programowy na przeciętnym poziomie ze znacznymi lukami. 2. Dysponuje przeciętną sprawnością motoryczną, ćwiczenia wykonuje niepewnie, w nieodpowiednim tempie z większymi błędami technicznymi. 3.W jego wiadomościach z zakresu kultury fizycznej są znaczne luki, a tych, które posiada nie potrafi wykorzystać w praktyce. 4.Wykazuje małe postępy w usprawnianiu motorycznym. 5.Przejawia pewne braki w zakresie wychowania społecznego w postawie i stosunku do kultury fizycznej(często nie posiada stroju na w-f). 38 Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: 1. Nie opanował materiału programowego w stopniu dostatecznym i ma duże luki. 2. Jest mało sprawny motorycznie, a ćwiczenia wykonuje niechętnie. 3.Potrafi wykonać jedynie najprostsze ćwiczenia i w dodatku z rażącymi błędami. 4.Charakteryzuje się niewiedzą w zakresie kultury fizycznej. 5. Nie jest pilny i wykazuje nikłe postępy w usprawnieniu fizycznym. 6. Ma niechętny stosunek do zajęć i często ich unika 7. Na zajęciach w-f przejawia poważne braki w zakresie wychowania społecznego. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: 1. Jest daleki od spełnienia wymagań stawianych przez program. 2. Ma bardzo niską sprawność motoryczną, nie potrafi wykonać najprostszych ćwiczeń. 4. Charakteryzuje się praktyczną niewiedzą w zakresie wychowania fizycznego. 5. Ma lekceważący stosunek do zajęć i nie wykazuje żadnych postępów w usprawnieniu. 6. Na zajęciach wychowania fizycznego wykazuje duże i rażące braki w zakresie wychowania, często odmawia udziału w lekcji. 7. Jest nieobecny nieusprawiedliwiony na sprawdzianach w roku szkolnym oraz nagminnie nie nosi stroju do ćwiczeń. 39 Załącznik nr 5 do WSO PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA SEKCJA TEORII Podstawą do klasyfikacji są zasady zawarte w PSO. Przedmioty: 1. 2. 3. 4. 5. 6. Kształcenie słuchu Zasady muzyki Literatura muzyczna Historia muzyki z literaturą Harmonia Formy muzyczne 1. Każdy nauczyciel teorii w ZSM może udostępnić uczniom i rodzicom swój adres e-mail w celu sprawniejszej organizacji pracy dydaktycznej i wychowawczej. Korespondencja taka powinna dotyczyć: -informacji związanych z organizacją zajęć np. terminy sprawdzianów, zaliczeń -terminów w jakich nauczyciel jest do dyspozycji rodziców i uczniów poza godzinami lekcyjnymi 1.2 W żadnym wypadku nauczyciel nie może: -drogą mailową dokonywać zaliczeń materiału - klasyfikować ucznia na semestr jedynie na podstawie kontaktu przez e-mail - drogą mailową informować rodzica (prawnego opiekuna) o problemach dydaktycznych i wychowawczych ucznia 1.3 W żadnym wypadku rodzic nie może drogą mailową: - usprawiedliwiać nieobecności ucznia - domagać się uzasadnienia oceny lub podania wyników nauczania ucznia 1.4 W żadnym wypadku uczeń nie może drogą mailową: - zawiadamiać o swojej nieobecności na lekcji lub usprawiedliwiać jej - domagać się materiałów dydaktycznych od nauczyciela 1.5 Kontakt drogą mailową jest pomocniczym narzędziem i stanowi ułatwienie współpracy nauczycieli z uczniami i rodzicami. 2.1 Przedmiotowy system oceniania przedmiotu kształcenie słuchu. 40 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA KSZTAŁCENIE SŁUCHU 1. FORMY KONTROLOWANIA WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI: - prace pisemne (sprawdziany, kartkówki) - ćwiczenia praktyczne ( realizacja ćwiczeń melodycznych, rytmicznych, w tym a vista) - zadania domowe (obowiązkowe i nadobowiązkowe) - praca na lekcji (aktywność, systematyczność) - obowiązkowe przeglądy po I semestrze: w kl. I - praktyczne) w pozostałych klasach - pisemne i praktyczne 2. Uczeń powinien zaliczyć w trakcie semestru przewidziane obowiązkowe sprawdziany i prace klasowe, nieobecność nie zwalnia ucznia z obowiązku zaliczenia materiału w formie pisemnej lub ustnej. Uczeń jest zobowiązany zaliczyć materiał w najbliższym lub w wyznaczonym przez nauczyciela terminie. 3. Uczeń ma prawo dwa razy w ciągu semestru być nieprzygotowanym do lekcji. 4. Uczniowie otrzymują poprawione prace, sprawdziany w ciągu dwóch tygodni od dnia, w którym praca została napisana, nauczyciel jest zobowiązany do omówienia wyników oraz uzasadnienia postawionej oceny. Prace są przechowywane przez nauczyciela i mogą być udostępnione rodzicom uczniów podczas wywiadówek. 5. Wymagania są zgodne z osiągnięciami uczniów zawartymi w podstawach programowych kształcenia słuchu oraz z obowiązującym w szkole programami nauczania 6. Ocenianie jest zgodne z kryteriami oceniania zawartymi w obowiązujących programach nauczania kształcenia słuchu. 7. Podstawą do wystawienia ocen semestralnych są oceny cząstkowe, ocena powinna uwzględniać również możliwości ucznia, jego stosunek do przedmiotu oraz poczynione postępy w nauce. 8. W przypadku braku odpowiedniej ilości ocen cząstkowych w trakcie semestru uczeń może być nieklasyfikowany zgodnie z obowiązującymi postanowieniami WSO. 9. WYMAGANIA ZWIĄZANE Z ROZKŁADEM MATERIAŁU I KRYTERIA OCENIANIA KLASA I 1. Rozpoznawanie słuchowe: interwałów, akordów, gam i skal Uczeń potrafi: a) rozpoznawać interwały proste do oktawy włącznie w obrębie oktawy małej i razkreślnej po 4-krotnym powtórzeniu (2x harmonicznie, 2x melodycznie) b) rozpoznawać trójdźwięki + o > w przewrotach oraz < w postaci zasadniczej po 4-krotnym powtórzeniu ( 2 na 2) w oktawie małej do 2-kreślnej c) rozpoznawać gamy durowe i molowe w odmianach po 4-krotnym powtórzeniu d) rozpoznawać czterodźwięk septymowy ( D7) w przewrotach w środkowych rejestrach fortepianu po 4-krotnym powtórzeniu 41 2. Rozpoznawanie i notacja struktur metro rytmicznych Uczeń potrafi: a) realizować stukaniem proste jednogłosowe struktury rytmiczne b) zapisywać proste jednogłosowe dyktanda rytmiczne w taktach prostych z podanym metrum 3. Czytanie nut głosem Uczeń potrafi: a) Śpiewać jednogłosowe ćwiczenia tonalne, melodie ludowe i przykłady z literatury muzycznej do 3 znaków przykluczowych (w tym a vista) b) Śpiewać jednogłosowe ćwiczenia solfeżowe J. Lasocki Solfeż cz.1 1-112 c) Śpiewać interwały do oktawy włącznie w górę od białych klawiszy d) Śpiewać trójdźwięki + o w postaci zasadniczej w górę i akord septymowy z 7 małą w postaci zasadniczej od białych klawiszy e) Śpiewać gamy + i o w odmianach do 5 znaków 4. Zapisywanie dyktand Uczeń potrafi: a) Zapisywać interwały symbolami cyfrowymi do oktawy włącznie grane 4 krotnie b) Zapisywać trójdźwięki +o> w przewrotach i < w postaci zasadniczej po 4-krotnym powtórzeniu c) Zapisywać akord septymowy w przewrotach d) Zapisywać dyktando jednogłosowe tonalne do 3 znaków przykluczowych w tonacji + naturalnej i o w odmianach ilość odtworzeń 2-5-5-2 ( bez dźwięków obcych) e) Zapisywać akordy +,o,> w przewrotach i < w postaci zasadniczej, określać ich nazwy (ciąg tonalny) 7 odtworzeń f) Zapisywać proste i krótkie jednogłosowe dyktando tonalne z literatury muzycznej odtwarzane z płyt CD 6 odtworzeń g) Dokonać korekty błędów w jednogłosowym dyktandzie tonalnym 1-3-3-1 h) Dokonać korekty błędów w trójdźwiękach +, o, > w przewrotach i < w postaci zasadniczej 7 odtworzeń 5. Analiza słuchowa przykładów z literatury muzycznej Uczeń potrafi: a) analizować fragmenty literatury muzycznej pod względem wszystkich elementów dzieła muzycznego 6. Kształcenie pamięci i wyobraźni muzycznej uczeń potrafi: a) zapisywać z pamięci 4 taktowe ćwiczenia pamięciowe do 3 znaków przykluczowych 4+1 b) zapisać z pamięci 8 taktowe proste dyktando tonalne o budowie a,a1( bez dźwięków obcych) 5+1 c) transponować ćwiczenia i dyktanda pamięciowe do 3 znaków przykluczowych 42 KLASA II 1. Rozpoznawanie słuchowe: interwałów, akordów, gam i skal Uczeń potrafi: a) rozpoznawać interwały proste do oktawy włącznie w obrębie oktawy małej do 2-kreślnej po 2-krotnym powtórzeniu (1x harmonicznie, 1x melodycznie) b) rozpoznawać trójdźwięki + o > w przewrotach oraz < w postaci zasadniczej po 2-krotnym powtórzeniu ( 1 na 1) w obrębie oktawy małej do 2-kreślnej c) rozpoznawać gamy durowe i molowe w odmianach po 2-krotnym powtórzeniu d) rozpoznawać czterodźwięk septymowy ( D7) w przewrotach w środkowych rejestrach fortepianu po 2-krotnym powtórzeniu e) rozpoznawać skale: pentatoniki, cygańskie, góralską, całotonową, średniowieczne f) rozpoznawać akordy triady harmonicznej 2. Rozpoznawanie i notacja struktur metro rytmicznych Uczeń potrafi: a) realizować stukaniem jednogłosowe struktury rytmiczne wykorzystujące wszystkie wartości nut i pauz do szesnastek włącznie b) zapisywać jednogłosowe dyktanda rytmiczne w taktach prostych i złożonych z podanym metrum c) zapisać1-głos z 2-głosowego dyktanda rytmicznego d) realizować stukaniem 2-głosowe ćwiczenia (w parach lub jeden uczeń) 3, Czytanie nut głosem Uczeń potrafi: a) Śpiewać ( w tym a vista) jednogłosowe ćwiczenia tonalne, melodie ludowe i przykłady z literatury muzycznej do 5 znaków przykluczowych b) Śpiewać jednogłosowe ćwiczenia solfeżowe J. Lasocki Solfeż cz.1 113-219 bez dwugłosowych c) Śpiewać interwały do oktawy włącznie w górę i w dół d) Śpiewać trójdźwięki + o < > w postaci zasadniczej i w przewrotach od białych klawiszy nazwami literowymi w górę i akord septymowy z 7 małą w przewrotach od białych klawiszy e) Śpiewać gamy + i o w odmianach we wszystkich tonacjach f) Śpiewać melodie tonalne z akompaniamentem granym przez nauczyciela do 5 znaków g) Śpiewać łatwe tonalne kanony 2-głosowe h) Śpiewać skale: pentatoniki, góralską, cygańskie, średniowieczne i całotonową i) Śpiewać triadę harmoniczną we wszystkich odmianach gam do 5 znaków 4. Zapisywanie dyktand Uczeń potrafi: a) Zapisywać interwały symbolami cyfrowymi do oktawy włącznie grane 2- krotnie w obrębie oktawy małej do 2-kreślnej b) Zapisywać trójdźwięki +o> w przewrotach i < w postaci zasadniczej po 2-krotnym powtórzeniu w obrębie oktawy małej do 2-kreślnej c) Zapisywać akord septymowy w przewrotach 43 d) Dyktando jednogłosowe tonalne do 5 znaków przykluczowych w tonacji + naturalnej i o w odmianach ilość odtworzeń 2-4-4-2 ( bez dźwięków obcych) e) Zapisywać akordy +,o,> w przewrotach i < w postaci zasadniczej, określać ich nazwy (ciąg tonalny) 5 odtworzeń f) Zapisywać i krótkie jednogłosowe dyktanda tonalne z literatury muzycznej odtwarzane z płyt CD 5 odtworzeń g) Dokonać korekty błędów w jednogłosowych dyktandach tonalnych 1-3-3-1 z podanym 1 dźwiękiem 1 i 5 taktu h) Dokonać korekty błędów w trójdźwiękach +, o, > w przewrotach i < w postaci zasadniczej 6 odtworzeń (pierwszy akord prawidłowy) 5. Analiza słuchowa przykładów z literatury muzycznej Uczeń potrafi: a) analizować fragmenty literatury muzycznej pod względem wszystkich elementów dzieła muzycznego 6. Kształcenie pamięci i wyobraźni muzycznej uczeń potrafi: a) zapisywać z pamięci 4 taktowe tonalne ćwiczenia pamięciowe do 5 znaków przykluczowych 4+1 b) zapisać z pamięci 8 taktowe proste dyktanda tonalne do 5 znaków o budowie a,a1 ( bez dźwięków obcych) 5+1 c) transponować ćwiczenia i dyktanda pamięciowe do 5 znaków przykluczowych o budowie a,a1 bez wcześniejszego przygotowania d) zapisać dyktanda rytmiczne pamięciowe 4 lub 8- taktowe oparte na melodii tonalnej KLASA III 1.Rozpoznawanie słuchowe: interwałów, akordów, gam i skal Uczeń potrafi: a) rozpoznawać interwały proste i złożone obrębie oktawy małej do 2-kreślnej po 2-krotnym powtórzeniu (1x harmonicznie, 1x melodycznie) b) rozpoznawać trójdźwięki + o > w przewrotach oraz < w postaci zasadniczej w układzie skopionym po 2-krotnym powtórzeniu ( 1 na 1) c) rozpoznawać gamy durowe i molowe w odmianach po 2-krotnym powtórzeniu d) rozpoznawać czterodźwięk septymowy +7+7< o7 o7< w przewrotach w środkowych rejestrach fortepianu w układzie skupionym po 4-krotnym powtórzeniu e) rozpoznawać skale: pentatoniki, cygańskie, góralską, całotonową i średniowieczne f) rozpoznawać akordy triady harmonicznej 2. Rozpoznawanie i notacja struktur metrorytmicznych Uczeń potrafi: a) realizować stukaniem jednogłosowe i dwugłosowe struktury rytmiczne wykorzystujące wszystkie wartości nut i pauz do szesnastek włącznie oraz triole 44 b) zapisywać jednogłosowe dyktanda rytmiczne w taktach prostych i złożonych z podanym metrum c) zapisać proste 2-głosowe dyktanda rytmiczne d) realizować stukaniem 2-głosowe ćwiczenia (w parach lub jeden uczeń) 3. Czytanie nut głosem Uczeń potrafi: a) Śpiewać ( w tym a vista) jednogłosowe ćwiczenia tonalne, melodie ludowe i przykłady z literatury muzycznej do 7 znaków przykluczowych b) Śpiewać jednogłosowe ćwiczenia solfeżowe J. Lasocki Solfeż cz.1 226-335 bez dwugłosowych c) Śpiewać interwały do oktawy włącznie w górę i w dół od wszystkich dźwięków nazwami literowymi d) Śpiewać trójdźwięki + o < > w postaci zasadniczej i w przewrotach w górę i w dół oraz akord septymowy+7,+7<, o7, o7< w przewrotach od wszystkich dźwięków e) Śpiewać gamy + i o w odmianach we wszystkich tonacjach f) Śpiewać melodie tonalne z akompaniamentem granym przez nauczyciela do 7 znaków g) Śpiewać kanony 2-głosowe z rozszerzoną tonalnością h) Śpiewać skale i) Śpiewać triadę harmoniczną we wszystkich odmianach gam do 7 znaków j) Śpiewać ćwiczenia 2-głosowe z rozszerzoną tonalnością (uczeń śpiewa 1-głos drugi gra na fortepianie) 4. Zapisywanie dyktand Uczeń potrafi: a) Zapisywać interwały proste i złożone symbolami cyfrowymi grane 2- krotnie b) Zapisywać trójdźwięki +o> w przewrotach i < w postaci zasadniczej po 2-krotnym powtórzeniu c) Zapisywać akord septymowy +7, +7<, o7, o7< w przewrotach po 2-krotnym odtworzeniu d) Zapisywać dyktanda jednogłosowe z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków przykluczowych ilość odtworzeń 1-3-3-1 e) Zapisywać akordy +,o,> w przewrotach i < w postaci zasadniczej, akordy septymowe i określać ich nazwy (ciąg tonalny) 5 odtworzeń f) Zapisywać krótkie jednogłosowe dyktanda z rozszerzoną tonalnością z literatury muzycznej odtwarzane z płyt CD 5 odtworzeń g) Dokonać korekty błędów w 2-głosowym dyktandzie tonalnym ( bez rozszerzenia 2-4-42, podany 1 dźwięk 1 i 5 taktu h) Dokonać korekty błędów w trójdźwiękach +, o, > w przewrotach i < w postaci zasadniczej i akordach septymowych 5 odtworzeń, 1 akord prawidłowy i) Dokonać korekty w 2-głosowym dyktandzie tonalnym z podanym 1 współbrzmieniem 1 i 5 taktu j) Zapisywać ciąg dźwięków (atonalny) k) Zapisywać dyktanda 2-głosowe tonalne z podanym 1 współbrzmieniem 1 i 5 taktu ( bez rozszerzenia) 2-4-4-2 45 5. Analiza słuchowa przykładów z literatury muzycznej Uczeń potrafi: a) analizować fragmenty literatury muzycznej pod względem wszystkich elementów dzieła muzycznego 6. Kształcenie pamięci i wyobraźni muzycznej uczeń potrafi: a) zapisywać z pamięci 4 taktowe ćwiczenia pamięciowe do 7 znaków przykluczowych 4+1 b) zapisać z pamięci 8 taktowe jednogłosowe dyktanda z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków o budowie a,a1( bez dźwięków obcych) 4+1 c) transponować ćwiczenia i dyktanda pamięciowe do 7 znaków przykluczowych bez wcześniejszego przygotowania d) zapisać dyktando rytmiczne pamięciowe 8- taktowe oparte na melodii tonalnej lub z rozszerzoną tonalnością e) realizować zadania do kształcenia pamięci wzrokowej i określać kolejność interwałów, trójdźwięków i czterodźwięków septymowych w przewrotach ilość odtworzeń 3 KLASA IV 1. Rozpoznawanie słuchowe: interwałów, akordów, gam i skal Uczeń potrafi: a) rozpoznawać interwały proste i złożone obrębie oktawy małej do 2-kreślnej po 2krotnym powtórzeniu grane na fortepianie i na różnych instrumentach z płyt CD b) rozpoznawać trójdźwięki + o > w przewrotach oraz < w postaci zasadniczej w układzie skupionym i rozległym po 2-krotnym powtórzeniu na różnych instrumentach z płyt CD c) rozpoznawać gamy durowe i molowe w odmianach po 2-krotnym powtórzeniu d) rozpoznawać czterodźwięk septymowy +7,+7<, o7, o7< w przewrotach w układzie skupionym i rozległym oraz akord nonowy bez przewrotu po 2-krotnym powtórzeniu e) rozpoznawać skale: pentatoniki, cygańskie, góralską, całotonową i średniowieczne f) rozpoznawać akordy główne i poboczne (ciąg harmoniczny) 2. Rozpoznawanie i notacja struktur metrorytmicznych Uczeń potrafi: a) realizować stukaniem jednogłosowe i dwugłosowe struktury rytmiczne w podziale regularnym i nieregularnym b) zapisywać jednogłosowe dyktanda rytmiczne w taktach prostych i złożonych w podanym metrum c) zapisać 2-głosowe dyktanda rytmiczne 46 d) realizować stukaniem 2-głosowe ćwiczenia (w parach lub jeden uczeń) wykorzystujące wszystkie wartości rytmiczne regularne i nieregularne 3, Czytanie nut głosem Uczeń potrafi: a) Śpiewać (w tym a vista) jednogłosowe ćwiczenia tonalne i z rozszerzoną tonalnością, melodie ludowe i przykłady z literatury muzycznej do 7 znaków przykluczowych z rozszerzoną tonalnością b) Śpiewać jednogłosowe ćwiczenia solfeżowe J. Lasocki Solfeż cz.1 349-459 c) Śpiewać interwały do oktawy włącznie w górę i w dół od wszystkich dźwięków nazwami literowymi d) Śpiewać trójdźwięki + o > < w przewrotach w górę i w dół oraz akord septymowy+7,+7<, o7, o7< w przewrotach od wszystkich dźwięków e) Śpiewać gamy + i o w odmianach we wszystkich tonacjach f) Śpiewać melodie tonalne i z rozszerzoną tonalnością z rozszerzoną tonalnością z akompaniamentem granym przez nauczyciela do 7 znaków g) Śpiewać kanony 2-głosowe z rozszerzoną tonalnością h) Śpiewać skale i) Śpiewać triadę harmoniczną we wszystkich odmianach gam do 7 znaków j) Śpiewać ćwiczenia 3-głosowe z rozszerzoną tonalnością (uczeń śpiewa 1-głos dwa pozostałe gra na fortepianie) 4. Zapisywanie dyktand Uczeń potrafi: a) Zapisywać interwały proste i złożone symbolami cyfrowymi grane 2- krotnie b) Zapisywać trójdźwięki +o> w przewrotach i < w postaci zasadniczej po 2-krotnym powtórzeniu c) Zapisywać akord septymowy +7, +7<, o7, o7< w przewrotach po 2-krotnym odtworzeniu d) Zapisywać dyktanda jednogłosowe z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków przykluczowych w tonacji + naturalnej i o w odmianach ilość odtworzeń 1-3-3-1 e) Zapisywać akordy +,o,> w przewrotach i < w postaci zasadniczej, akordy septymowe i określać ich nazwy (ciąg tonalny) 5 odtworzeń f) Zapisywać i krótkie jednogłosowe dyktanda z rozszerzoną tonalnością z literatury muzycznej odtwarzane z płyt CD 5 odtworzeń g) Dokonać korekty błędów w 2-głosowym dyktandzie z rozszerzoną tonalnością 2-44-2 z podanym 1 współbrzmieniem 1 i 5 taktu h) Dokonać korekty błędów w trójdźwiękach +, o, > w przewrotach i < w postaci zasadniczej i akordach septymowych 5 odtworzeń i) Zapisywać ciąg dźwięków (atonalny) 6x j) Zapisywać dyktanda 2-głosowe z rozszerzoną tonalnością 2-4-4-2 z podanym 1 współbrzmieniem 1 i 5 taktu k) Zapisywać ciągi harmoniczne oparte na akordach głównych i pobocznych 47 5. Analiza słuchowa przykładów z literatury muzycznej Uczeń potrafi: a) analizować fragmenty literatury muzycznej pod względem wszystkich elementów dzieła muzycznego 6. Kształcenie pamięci i wyobraźni muzycznej uczeń potrafi: a) zapisywać z pamięci 4 taktowe ćwiczenia pamięciowe z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków przykluczowych 4+1 b) zapisać z pamięci 8 taktowe proste jednogłosowe dyktanda z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków o budowie a,a1 odtworzeń 4+1 c) transponować ćwiczenia i dyktanda pamięciowe do 7 znaków przykluczowych bez wcześniejszego przygotowania d) zapisać dyktanda rytmiczne pamięciowe 8- taktowe oparte na melodii tonalnej 4+1 e) realizować zadania do kształcenia pamięci wzrokowej i określać kolejność interwałów, trójdźwięków i czterodźwięków septymowych i nonowych w przewrotach 2x KLASA V 1. Rozpoznawanie słuchowe: interwałów, akordów, gam i skal Uczeń potrafi: a) rozpoznawać interwały proste i złożone grane w dowolnych oktawach po 2krotnym powtórzeniu grane na fortepianie i na różnych instrumentach z płyt CD b) rozpoznawać trójdźwięki + o > w przewrotach oraz < w postaci zasadniczej w układzie skupionym i rozległym po 2-krotnym powtórzeniu na różnych instrumentach z płyt CD c) rozpoznawać gamy durowe i molowe w odmianach po 1-krotnym powtórzeniu d) rozpoznawać czterodźwięk septymowy +7,+7<, o7, o7< w przewrotach w układzie skupionym i rozległym oraz akord nonowy bez przewrotu po 2-krotnym powtórzeniu e) rozpoznawać skale: pentatoniki, cygańskie, góralską, całotonową i średniowieczne f) rozpoznawać akordy główne i poboczne i dominanty wtrącone (ciąg harmoniczny) 2. Rozpoznawanie i notacja struktur metrorytmicznych Uczeń potrafi: a) realizować stukaniem 1,2 i 3-głosowe struktury rytmiczne w podziale regularnym i nieregularnym b) zapisywać 1 i 2-głosowe dyktanda rytmiczne c) realizować stukaniem 2 i 3-głosowe ćwiczenia 48 3, Czytanie nut głosem Uczeń potrafi: a) Śpiewać ( w tym a vista) jednogłosowe ćwiczenia z rozszerzoną tonalnością i atonalne, i przykłady z literatury muzycznej do 7 znaków przykluczowych b) Śpiewać ćwiczenia solfeżowe J. Lasocki Solfeż cz.1 460 - 604 c) Śpiewać interwały do duodecymy włącznie w górę i w dół od wszystkich dźwięków nazwami literowymi d) Śpiewać trójdźwięki + o > < w przewrotach w górę i w dół oraz akord septymowy+7,+7<, o7, o7< w przewrotach od wszystkich dźwięków e) Śpiewać gamy + i o w odmianach we wszystkich tonacjach f) Śpiewać melodie tonalne i z rozszerzoną tonalnością z rozszerzoną tonalnością z akompaniamentem granym przez nauczyciela do 7 znaków g) Śpiewać kanony 2-głosowe z rozszerzoną tonalnością h) Śpiewać skale i) Śpiewać triadę harmoniczną we wszystkich odmianach gam do 7 znaków j) Śpiewać ćwiczenia 3 i 4-głosowe z rozszerzoną tonalnością (uczeń śpiewa 1-głos trzy pozostałe gra na fortepianie) 4. Zapisywanie dyktand Uczeń potrafi: a) Zapisywać interwały proste i złożone symbolami cyfrowymi grane 1- krotnie b) Zapisywać trójdźwięki +o> w przewrotach i < w postaci zasadniczej po 1-krotnym powtórzeniu c) Zapisywać akord septymowy +7, +7<, o7, o7< i akord nonowy w przewrotach 1-krotnym odtworzeniu d) Zapisywać dyktanda jednogłosowe z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków przykluczowych ilość odtworzeń 1-3-3-1 e) Zapisywać akordy +,o,> w przewrotach i < w postaci zasadniczej, akordy septymowe i nonowe określać ich nazwy (ciąg tonalny) 5 odtworzeń f) Zapisywać i krótkie jednogłosowe dyktanda z rozszerzoną tonalnością z literatury muzycznej odtwarzane z płyt CD 5 odtworzeń g) Dokonać korekty błędów w 2-głosowym dyktandzie z rozszerzoną tonalnością 2-4-4-2 z podanym 1 współbrzmieniem 1 taktu h) Dokonać korekty błędów w trójdźwiękach +, o, > w przewrotach i < w postaci zasadniczej i akordach septymowych i nonowych 5 odtworzeń i) Zapisywać ciąg dźwięków (atonalny) 4 odtworzenia j) Zapisywać dyktanda 2-głosowe z rozszerzoną tonalnością 2-4-4-2 z podanym 1 współbrzmieniem k) Zapisywać ciągi harmoniczne oparte na akordach głównych, pobocznych i dominanty wtrąconej 5. Analiza słuchowa przykładów z literatury muzycznej Uczeń potrafi: 49 a) analizować fragmenty literatury muzycznej pod względem wszystkich elementów dzieła muzycznego 6. Kształcenie pamięci i wyobraźni muzycznej uczeń potrafi: a) zapisywać z pamięci 4 taktowe ćwiczenia pamięciowe z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków przykluczowych i atonalne 4+1 b) zapisać z pamięci 8 taktowe jednogłosowe dyktanda z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków odtworzeń 4+1 c) transponować ćwiczenia i dyktanda pamięciowe do 7 znaków przykluczowych bez wcześniejszego przygotowania d) zapisać dyktanda rytmiczne pamięciowe 8- taktowe oparte na melodii tonalnej 4+1 e) realizować zadania do kształcenia pamięci wzrokowej i określać kolejność interwałów, trójdźwięków i czterodźwięków septymowych i nonowych w przewrotach 1x KLASA VI 1. Rozpoznawanie słuchowe: interwałów, akordów, gam i skal Uczeń potrafi: a) rozpoznawać interwały proste i złożone grane w dowolnych oktawach po 2krotnym powtórzeniu grane na fortepianie i na różnych instrumentach z płyt CD b) rozpoznawać trójdźwięki + o > w przewrotach oraz < w postaci zasadniczej w układzie skupionym i rozległym po 1-krotnym powtórzeniu na różnych instrumentach z płyt CD c) rozpoznawać gamy durowe i molowe w odmianach po 1-krotnym powtórzeniu d) rozpoznawać czterodźwięk septymowy +7,+7<, o7, o7< w przewrotach w układzie skupionym i rozległym oraz akord nonowy w przewrotach po 2-krotnym powtórzeniu e) rozpoznawać skale: pentatoniki, cygańskie, góralską, całotonową i średniowieczne f) rozpoznawać akordy główne , poboczne i wtrącone (ciąg harmoniczny) 2. Rozpoznawanie i notacja struktur metrorytmicznych Uczeń potrafi: a) realizować stukaniem 1,2 i 3-głosowe struktury rytmiczne w podziale regularnym i nieregularnym b) zapisywać 1 i 2-głosowe dyktanda rytmiczne c) realizować stukaniem 2 i 3-głosowe ćwiczenia 3, Czytanie nut głosem 50 Uczeń potrafi: a) Śpiewać (w tym a vista) jednogłosowe ćwiczenia z rozszerzoną tonalnością i atonalne, e i przykłady z literatury muzycznej do 7 znaków przykluczowych b) Śpiewać ćwiczenia solfeżowe J. Lasocki Solfeż cz.1 1133 - 1242 c) Śpiewać interwały do kwintdecymy włącznie w górę i w dół od wszystkich dźwięków nazwami literowymi d) Śpiewać trójdźwięki + o > < w przewrotach w górę i w dół oraz akord septymowy+7,+7<, o7, o7< w przewrotach od wszystkich dźwięków e) Śpiewać gamy + i o w odmianach we wszystkich tonacjach f) Śpiewać melodie tonalne i z rozszerzoną tonalnością z rozszerzoną tonalnością z akompaniamentem granym przez nauczyciela do 7 znaków g) Śpiewać kanony 2 i 3-głosowe z rozszerzoną tonalnością h) Śpiewać skale i) Śpiewać triadę harmoniczną i akordy poboczne we wszystkich odmianach gam do 7 znaków j) Śpiewać ćwiczenia 3 i 4-głosowe z rozszerzoną tonalnością (uczeń śpiewa 1głos trzy pozostałe gra na fortepianie) 4. Zapisywanie dyktand Uczeń potrafi: a) Zapisywać interwały proste i złożone symbolami cyfrowymi grane 1- krotnie b) Zapisywać trójdźwięki +o> w przewrotach i < w postaci zasadniczej po 1krotnym powtórzeniu c) Zapisywać akord septymowy +7, +7<, o7, o7< i akord nonowy w przewrotach 1-krotnym odtworzeniu d) Zapisywać dyktanda jednogłosowe z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków przykluczowych i atonalne ilość odtworzeń 1-3-3-1 e) Zapisywać akordy +,o,> w przewrotach i < w postaci zasadniczej, akordy septymowe i nonowe określać ich nazwy (ciąg tonalny) 4 odtworzenia f) Zapisywać krótkie jednogłosowe dyktanda z rozszerzoną tonalnością z literatury muzycznej odtwarzane z płyt CD 4 odtworzenia g) Dokonać korekty błędów w 2-głosowym dyktandzie z rozszerzoną tonalnością 1-3-3-1 z podanym 1 współbrzmieniem 1 taktu h) Dokonać korekty błędów w trójdźwiękach +, o, > w przewrotach i < w postaci zasadniczej i akordach septymowych i nonowych 4 odtworzenia i) Zapisywać ciąg dźwięków (atonalny) 3 odtworzenia j) Zapisywać dyktanda 2-głosowe z rozszerzoną tonalnością 1-3-3-1 z podanym 1 współbrzmieniem k) Zapisywać ciągi harmoniczne oparte na akordach głównych, pobocznych i wtrąconych 5. Analiza słuchowa przykładów z literatury muzycznej Uczeń potrafi: 51 a) analizować fragmenty literatury muzycznej pod względem wszystkich elementów dzieła muzycznego 6.Kształcenie pamięci i wyobraźni muzycznej uczeń potrafi: a) zapisywać z pamięci 4 taktowe ćwiczenia pamięciowe z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków przykluczowych i atonalne 4+1 b) zapisać z pamięci 8 taktowe jednogłosowe dyktanda z rozszerzoną tonalnością do 7 znaków odtworzeń 4+1 c) transponować ćwiczenia i dyktanda pamięciowe do 7 znaków przykluczowych bez wcześniejszego przygotowania d) zapisać dyktanda rytmiczne pamięciowe 8- taktowe oparte na melodii tonalnej 3+1 e) realizować zadania do kształcenia pamięci wzrokowej i określać kolejność interwałów, trójdźwięków i czterodźwięków septymowych i nonowych w przewrotach 1x UCZEŃ OTRZYMUJE OCENĘ: - Bardzo dobry – jeśli zrealizuje poprawnie 86% - 100% zadania (ćwiczenia) - Dobry – jeśli zrealizuje poprawnie 66% - 85% zadania (ćwiczenia) - Dostateczny – jeśli zrealizuje poprawnie 51% - 65% zadania (ćwiczenia) - Dopuszczający – jeśli zrealizuje poprawnie 41% - 50% zadania (ćwiczenia) - Niedostateczny – jeśli zrealizuje poprawnie do 40% zadania(ćwiczenia) Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który realizuje zadania wykraczające poza materiał nauczania danej klasy. 21 – 24 pkt 16 – 20 pkt 13 – 15 pkt 11 – 12 pkt do 10 pkt 25 pkt. (PROCENTOWE PRZELICZENIE NA PODSTAWIE OBOWIĄZUJĄCEGO WSO) 52 2.2 Przedmiotowy system oceniania przedmiotu zasady muzyki PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA ZASADY MUZYKI 1. FORMY KONTROLOWANIA WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI: - prace pisemne (sprawdziany, kartkówki) - zadania domowe - praca na lekcji (aktywność, systematyczność) - badanie wyników nauczania po klasie II 2.Uczeń powinien zaliczyć w trakcie semestru przewidziane obowiązkowe sprawdziany i prace klasowe, nieobecność nie zwalnia ucznia z obowiązku zaliczenia materiału w formie pisemnej lub ustnej. Uczeń jest zobowiązany zaliczyć materiał w najbliższym lub w wyznaczonym przez nauczyciela terminie. 3.Uczeń ma prawo dwa razy w ciągu semestru być nieprzygotowanym do lekcji. 4.Uczniowie otrzymują poprawione prace, sprawdziany w ciągu dwóch tygodni od dnia, w którym praca została napisana, nauczyciel jest zobowiązany do omówienia wyników oraz uzasadnienia postawionej oceny. Prace są przechowywane przez nauczyciela i mogą być udostępnione rodzicom uczniów podczas wywiadówek. 5.Wymagania są zgodne z osiągnięciami uczniów zawartymi w podstawach programowych kształcenia słuchu oraz z obowiązującym w szkole programami nauczania 6.Ocenianie jest zgodne z kryteriami oceniania zawartymi w obowiązujących programach nauczania kształcenia słuchu. 7.Podstawą do wystawienia ocen semestralnych są oceny cząstkowe, ocena powinna uwzględniać również możliwości ucznia, jego stosunek do przedmiotu oraz poczynione postępy w nauce. 8.W przypadku braku odpowiedniej ilości ocen cząstkowych w trakcie semestru uczeń może być nieklasyfikowany zgodnie z obowiązującymi postanowieniami WSO. 9. WYMAGANA WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI: Dźwięk i notacja muzyczna Uczeń zna: sposoby powstawania dźwięku i jego cechy, szereg alikwotów elementy notacji muzycznej takie jak pięciolinia, nazwy oktaw, nazwy dźwięków, przenośnik oktawowy zasady pisowni plastycznej klucze muzyczne pojęcie partytury Uczeń potrafi: wymienić cechy dźwięku, sposób jego powstawania i szereg alikwotów posługiwać się wszystkimi elementami notacji muzycznej nazwać i zapisać dźwięki we wszystkich oktawach w kluczu wiolinowym i basowym zdefiniować i rozróżnić grupy kluczy G, F i C, zapisać i nazwać poszczególne klucze ze wszystkich grup odczytać materiał dźwiękowy zapisany według zasad pisowni plastycznej posługiwać się partyturą 53 Interwały Uczeń zna: pojęcia interwału melodycznego i harmonicznego, przewrotu interwału, konsonansu i dysonansu, interwału charakterystycznego interwały do dwóch oktaw sposoby rozwiązania dysonansów Uczeń potrafi: odróżnić interwał melodyczny od harmonicznego nazwać i zapisać przewrót każdego interwału do dwóch oktaw wskazać interwały będące konsonansami i dysonansami rozróżnić i zastosować w praktyce pojęcie półtonu i całego tonu oraz konsonansu i dysonansu wskazać interwały charakterystyczne w gamach durowych i molowych w odmianach nazwać i podpisać notacją symboliczną interwały do dwóch oktaw notowane w kluczu wiolinowym i basowym zbudować w kluczu wiolinowym i basowym interwały do dwóch oktaw oraz ich przewroty Akordyka Uczeń zna: pojęcia akordu, trójdźwięku, czterodźwięku i pięciodźwięku, przewrotu akordu, triady harmonicznej rodzaje trójdźwięków i ich budowę rodzaje czterodźwięków i ich budowę rodzaje pięciodźwięków i ich budowę pojęcie dominanty septymowej i sposób jej rozwiązania Uczeń potrafi: nazwać i podpisać notacją symboliczną trójdźwięki durowe, molowe, zmniejszone i zwiększone we wszystkich postaciach i pozycjach, notowane w kluczu wiolinowym i basowym zbudować w kluczu wiolinowym i basowym trójdźwięki durowe, molowe, zmniejszone i zwiększone we wszystkich postaciach i pozycjach, notowane w kluczu wiolinowym i basowym nazwać i podpisać notacją symboliczną czterodźwięki septymowe we wszystkich postaciach i pozycjach, notowane w kluczu wiolinowym i basowym zbudować w kluczu wiolinowym i basowym czterodźwięki septymowe we wszystkich postaciach i pozycjach, notowane w kluczu wiolinowym i basowym nazwać i podpisać notacją symboliczną pięciodźwięki nonowe we wszystkich postaciach i pozycjach, notowane w kluczu wiolinowym i basowym zbudować w kluczu wiolinowym i basowym pieciodźwięki nonowe we wszystkich postaciach i pozycjach, notowane w kluczu wiolinowym i basowym wskazać poszczególne składniki (1,3,5,7,9) akordu w każdej postaci i nazwać akord od dźwięku który jest jego prymą zbudować triadę harmoniczną w każdej tonacji do 7 znaków przykluczowych w gamach dur naturalna i moll harmoniczna oraz nazwać funkcje harmoniczne Tonalność, gamy, skale Uczeń zna: pojęcia gamy, skali, tonacji, transpozycji koło kwintowe gam durowych i molowych pojęcie systemu równomiernie temperowanego wszystkie odmiany gam durowych (naturalna, harmoniczna, miękka) i molowych (harmoniczna, eolska, dorycka, melodyczna) gamę chromatyzowaną 54 skale poza systemem dur-moll: pentatoniki, skale starogreckie, modalne, cygańskie i góralską, całotonową i dwunastodźwiękową pojęcie diatoniki, chromatyki, enharmonii, półtonu diatonicznego i chromatycznego zjawisko pokrewieństwa tonacji Uczeń potrafi: posługiwać się kołem kwintowym – ustalić tonację podanego tekstu muzycznego, zapisać w kluczu wiolinowym i basowym znaki przykluczowe dla poszczególnych tonacji, do 7 znaków przykluczowych określić, co to jest system równomiernie temperowany określić i nazwać każdą odmianę gam durowych i molowych w tonacjach do 7 znaków przykluczowych zbudować każdą odmianę gamy durowej i molowej w kluczu wiolinowym i basowym w tonacjach do 7 znaków przykluczowych określić i nazwać każdą skalę poza systemem dur – moll: pentatoniki, skale starogreckie, modalne, cygańskie, góralską, całotonową i dwunastodźwiękową notowaną w kluczu wiolinowym i basowym zbudować każdą skalę poza systemem dur – moll: pentatoniki, skale starogreckie, modalne, cygańskie, góralską, całotonową i dwunastodźwiękową notowaną w kluczu wiolinowym i basowym świadomie stosować zapis diatoniczny, chromatyczny i enharmoniczny wskazać pokrewieństwo podanych tonacji określić co to jest i na czym polega transpozycja Rytm i metrum Uczeń zna: pojęcia rytmu muzycznego, metrum muzycznego, synkopy, przedtaktu zjawiska zmiany metrum, polirytmii, polimetrii, muzyki ataktowej wartości rytmiczne nut i pauz sposoby przedłużania wartości nut i pauz pojęcie fermaty podział taktów na proste i złożone, regularne i nieregularne regularny i nieregularny podział wartości rytmicznych grupowanie wartości w taktach prostych i złożonych zasady taktowania w metrum dwu i trójdzielnym Uczeń potrafi: określić i zastosować pojęcia: metrum, rytm, takt używać wartości rytmiczne nut i pauz notować wartości przedłużone nut i pauz notować i nazwać synkopę notować i nazwać przedtakt stosować zjawisko fermaty odczytać zmiany metrum dostrzec zjawisko polirytmii i polimetrii oraz muzyki ataktowej klasyfikować takty na proste i złożone, regularne i nieregularne wskazać i nazwać regularny i nieregularny podział wartości rytmicznych grupować wartości rytmiczne w taktach prostych i złożonych przekształcać takty proste i złożone regularne taktować w metrum dwu i trójdzielnym 55 Agogika, dynamika, artykulacja, elementy muzyki Uczeń zna: pojęcia agogiki, dynamiki, artykulacji, frazowania podstawowe określenia wykonawcze dotyczące agogiki, dynamiki, artykulacji nazwy i oznaczenia podstawowych ozdobników pojęcie frazowania i sposób jego zapisu inne skróty pisowni muzycznej podstawowe elementy muzyki Uczeń potrafi: zastosować podstawowe oznaczenia agogiczne, artykulacyjne i dynamiczne odczytać sposób frazowania w utworze stosować podstawowe ozdobniki odczytać skróty pisowni muzycznej definiować podstawowe elementy muzyki w oparciu o poznany materiał muzyczny Wymagana wiedza i umiejętności oceniane są punktowo według następującej skali: o Celujący – jeśli zrealizuje poprawnie 100% zadania (ćwiczenia) oraz dodatkowo zadania wykraczające poza materiał nauczania danej klasy – 25 pkt o Bardzo dobry – jeśli zrealizuje poprawnie 86% - 100% zadania (ćwiczenia) 21–24 pkt o Dobry – jeśli zrealizuje poprawnie 66% - 85% zadania (ćwiczenia) 16-20 pkt o Dostateczny – jeśli zrealizuje poprawnie 51% - 65% zadania (ćwiczenia) 13-15 pkt o Dopuszczający – jeśli zealizuje poprawnie 41% - 50% zadania (ćwiczenia) 11-12 pkt o Niedostateczny – jeśli zrealizuje poprawnie do 40 % zadanie (ćwiczenia) – do 10 pkt 2.3 Przedmiotowy system oceniania przedmiotów literatura muzyczna, historia muzyki z literaturą, harmonia, formy muzyczne - Zasady oceniania przedmiotów literatura muzyczna, historia muzyki z literaturą, harmonia, formy muzyczne są jednolite i szczegółowo opisane w obowiązujących programach nauczania. - Formy kontrolowania wiedzy i umiejętności w czasie trwania semestru a/ literatura muzyczna, historia muzyki z literaturą, harmonia, formy muzyczne- obowiązkowe sprawdziany (oparte o jednolite kryteria, zgodne z obowiązującymi programami nauczania) dla uczniów na zakończenie cyklu kształcenia przedmiotów harmonia i formy muzyczne, historia muzyki z literaturą - obowiązkowy sprawdzian na zakończenie cyklu kształcenia przedmiotów literatura muzyczna i zasady muzyki (w drugiej klasie). - prace klasowe – czas trwania jedna godzina lekcyjna (dwie godziny lekcyjne – dotyczy przedmiotu formy muzyczne), z materiału obejmującego cały dział, zapowiedziane z dwutygodniowym wyprzedzeniem - sprawdziany – czas trwania do jednej godziny lekcyjnej, z części aktualnie przerabianego materiału, zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem - kartkówki – krótkie, czas trwania od 5 – 15 minut, z trzech ostatnich tematów, nie zapowiadane - odpowiedzi ustne – z trzech ostatnich tematów - ćwiczenia praktyczne – dotyczy przedmiotu harmonia - zadania domowe - praca na lekcji 56 Przedmiot Literatura muzyczna Sposób uzyskania oceny końcowej Po klasie I – na podstawie ocen cząstkowych; zgodnie z wymienionymi wyżej formami kontrolowania wiedzy w trakcie semestru, ocena powinna uwzględniać możliwości ucznia, jego stosunek do przedmiotu oraz poczynione postępy w nauce. Po klasie II – ocena uzyskana z obowiązkowego sprawdzianu przeprowadzonego na zakończenie klasy drugiej i ocen cząstkowych Harmonia Po klasie III i IV na wydziale instrumentalnym i rytmiki oraz po klasie II, III na wydziale wokalnym, na podstawie ocen cząstkowych; zgodnie z wymienionymi wyżej formami kontrolowania wiedzy w trakcie semestru, ocena powinna uwzględniać możliwości ucznia, jego stosunek do przedmiotu oraz poczynione postępy w nauce. Formy muzyczne Po klasie V i VI na wydziale instrumentalnym i rytmiki oraz po klasie III, IV na wydziale wokalnym, na podstawie ocen cząstkowych; zgodnie z wymienionymi wyżej formami kontrolowania wiedzy w trakcie semestru, ocena powinna uwzględniać możliwości ucznia, jego stosunek do przedmiotu oraz poczynione postępy w nauce. Historia muzyki Po klasie III, IV, V na wydziale instrumentalnym i rytmiki oraz po klasie I, II, III na z literaturą wydziale wokalnym, na podstawie ocen cząstkowych; zgodnie z wymienionymi wyżej formami kontrolowania wiedzy w trakcie semestru, ocena powinna uwzględniać możliwości ucznia, jego stosunek do przedmiotu oraz poczynione postępy w nauce. Po klasie VI na wydziale instrumentalnym i rytmiki oraz po klasie IV na wydziale wokalnym, na podstawie ocen cząstkowych i oceny uzyskanej z obowiązkowego sprawdzianu znajomości literatury muzycznej; zgodnie z wymienionymi wyżej formami kontrolowania wiedzy w trakcie semestru, ocena powinna uwzględniać możliwości ucznia, jego stosunek do przedmiotu oraz poczynione postępy w nauce. 57 Załącznik nr 6 do WSO Przedmiotowy System Oceniania w Sekcji Instrumentów Klawiszowych i Harfy I. Efekty osiągnięć uczniów są oceniane podczas: 1. Przesłuchań technicznych klas: fortepianu głównego, harfy, klawesynu, akordeonu głównego, które ocenia komisja w składzie co najmniej 3- osobowym,stosując skalę punktową od 0-25 pkt. Przesłuchania techniczne klasy akordeonu, harfy, klawesynu, fortepianu na Wydziale Rytmiki odbywaja siue podczas przesłuchań półrocznych wraz z repertuarem programowym. Uczniowie klasy I fortepianu głównego obowiązkowo grają etiudę lub utwór o charakterze wirtuozowskim, wybrany indywidualnie, przez każdego pedagoga prowadzącego.Przesłuchanie odbywa się podczas przesłuchania gam klasy fortepianu głównego. 2. Przesłuchań programowych - koniec I semestru- dla instrumentów głównych - koniec I i II semestru ( przesłuchanie dla fortepianu dodatkowego w klasach I – IV Wydziału Instrumentalnego, w klasach I- III Wydziału Wokalnego, nauki akompaniamentu klas III i IV, które ocenia komisja w składzie co najmniej 3- osobowym stosując skalę punktową od 0-25. 3. Egzaminów promocyjnych z instrumentów głównych, fortepianu na Wydziale Rytmiki, fortepianu dodatkowego dla klas V Wydziału Instrumentalnego i IV Wokalnego, nauki akompaniamentu dla klas V Wydziału Instrumentalnego, zespołów kameralnych oraz improwizacji organowej dla klasy V. 4. Oceniania bieżącego, którego dokonuje nauczyciel prowadzący, w formie miesięcznego wpisu w dzienniku. II. Przesłuchania programowe półroczne. Odbywają się w formie zamkniętej, przed komisją. Mają charakter porównawczy uczniów danej klasy oraz wskazują na stopień indywidualnego rozwoju każdego z nich.Wymagany repertuar jest zgodny z programami nauczania. Ocena semestralna jest wystawiana przez nauczyciela prowadzącego. Na nią składają się wynik przesłuchania, praca ucznia w ciągu semestru oraz jego rozwój (w stosunku do zdolności i możliwości). III. Egzaminy promocyjne obowiązują uczniów klas fortepianu głównego, akordeonu, harfy, organów, fortepianu na Wydziale Rytmiki, nauki akompaniamentu (po klasie V OSM i SM), zespołu kameralnego, fortepianu dodatkowego (egzamin po klasie V OSM i SM Wydziału Instrumentalnego oraz klasie IV Wydziału Wokalnego), improwizacji organowej po klasie V. Ocena z egzaminu promocyjnego jest wystawiana komisyjnie. Wymagania egzaminacyjne są zgodne z programami nauczania. Uczniowie, którzy przygotowują się do konkursów mogą wykonać program konkursowy. 58 Ocenianie uczestników konkursów i przesłuchań CEA Laureaci konkursów i przesłuchań CEA - uzyskują ocenę celujący za I semestr i są zwolnieni z przesłuchania półrocznego( gdy konkurs miał miejsce w I semestrze) - uzyskują ocenę celujący na koniec roku i są zwolnieni z egzaminu promocyjnego ( gdy konkurs miał miejsce w II semestrze) IV. Przesłuchania na koniec II semestru z: fortepianu dodatkowego dla klas I – IV; nauki akompaniamentu dla klas III – IV; z improwizacji organowej dla klas III – IV. V. Podczas egzaminu klasyfikacyjnego z fortepianu obowiązkowego po I semestrze uczniowie grają 2 gamy i dwa utwory pamięci. Podobny repertuar wymagany jest na egzaminie klasyfikacyjnym po II semestrze. W przypadku gdy uczeń na I semestr uzyskał ocenę niedostateczny gra na przesłuchaniu końcoworocznym 4 gamy i 4 utwory z pamięci. W przypadku uczniów, którzy nie przychodza na zajęcia fortepianu dodatkowego, pedagog prowadzący pozostawia dla ucznia repertuar w Sekretariacie Szkoły. Uczeń poświadcza odbiór programu podpisem. V. Przesłuchania przeddyplomowe dotyczą uczniów klas dyplomowych fortepianu gł., akordeonu, harfy, klawesynu, fortepianu na wydziale rytmiki. VI. Egzamin dyplomowy z fortepianu głównego, klawesynu, harfy fortepianu na Wydziale Rytmiki jest podzielony na 2 części; w całości grają uczniowie klasy akordeonu, organów. Fortepian Cz. I: utwór polifoniczny (do wyboru: preludium i fuga J. S. Bacha, toccata lub partita w całości); sonata klasyczna w całości. Cz. II: trzy etiudy wirtuozowskie uwzględniające: - technikę palcową obu rąk - technikę podwójnych dźwięków - technikę oktawową; utwór F. Chopina; utwór dowolny (do wyboru: romantyczny, neoromantyczny i utwór współczesny); koncert (do wyboru: część l lub II i III). Klawesyn: cz. I forma improwizowana ( przed bachowska) forma improwizowana – utwór dowolny taneczna forma cykliczna - forma polifoniczna cz. II sonata D. Scarlattiego koncert w całości forma kameralna Harfa: 59 cz. I utwór muzyki dawnej sonata współczesna (wybór :od baroku do współczesności) studia orkiestrowe cz.II koncert cz. I 2 etiudy o zróżnicowanej problematyce technicznej etiuda koncertowa utwór dowolny utwór dowolny kompozytora współczesnego Fortepian na Wydziale Rytmiki I część: 1.utwór zawodowy wykonany artystycznie 2. 1 część koncertu II część: 1.Etiuda z problemem technicznym dl obu rąk 2.Etiuda na podwójne dźwięki 3.Utwór polifoniczny 4.Sonata klasyczna w całości 5. Utwór dowolny Akordeon : 2 etiudy na zróżnicowane problemy techniczne sonata D. Scarlattiego lub sonata klasyczna polifonia forma cykliczna 2 utwory dowolne Organy 1.Utwór z dawnej muzyki polskiej 2. Duży utwór dawnego mistrza ( preludium i fuga, toccaty, suita) 3. Sonata J. S. Bacha ( całość ) lub sonata innego kompozytora lub inny utwór o podobnym stopniu trudności i problemach wykonawczych. 4. Jeden lub dwa chorały J. S. Bacha lub jeden chorał innego kompozytora 5. Duża forma J. S. Bacha ( preludium i fuga, toccata, fantazja , koncert) 6. Utwór romantyczny lub współczesny 7. wykonanie pieśni z harmonizacją w poparciu o chorał lub pieśń kościelną ( podczas egzaminu końcowego z improwizacji organowej w klasie V) VII. Kryteria ocen szkolnych (wymagania edukacyjne ) Kryteria ocen szkolnych to oczekiwane osiągnięcia uczniów po określeniu celów: a – edukacyjnych b – rozwojowych Cele oceniania - wywoływanie zmian w rozwoju - uświadomienie braków w procesie nauczania 60 - kontrola wyników nauczania - informowanie o osiągnięciach uczniów - diagnoza poziomu klasy - sprawdzanie wiadomości i umiejętności - aktywizacja uczniów - nagradzanie i dowartościowywanie - motywowanie do pracy - sprawdzenie efektywności pracy nauczyciela Repertuar przesłuchań i egzaminów promocyjnych wykonywany jest z pamięci w klasach fortepianu głównego, akordeonu , harfy, fortepianu na wydziale rytmiki, fortepianu obowiązkowego. Natomiast w klasach organów i klawesynu jest wykonywany z nut. Ocena niedostateczna ( 0-10 pkt.) Ocenę tę otrzymuje uczeń, który nie zrealizował zaplanowanego programu i nie rokuje nadziei na dalszy rozwój. Ocena dopuszczająca ( 11 – 12 pkt.) Ocenę tę otrzymuje uczeń, który nie opanował materiału nauczania danej klasy, lecz istnieje możliwość nadrobienia zaległości w toku dalszej pracy. Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) ( 13-15 pkt.) Ocenę tę otrzymuje uczeń za grę z wyraźnymi brakami technicznymi i muzycznymi, ale z zadatkami na postęp w dalszej nauce. Jest w stanie opanować program egzaminacyjny pamięciowo i choć wykonuje go z potknięciami, to potrafi dokończyć wykonywane utwory. Wymagania rozszerzone (ocena dobra) ( 16-20 pkt.) Ocenę tę otrzymuje uczeń za grę prawie bezbłędną technicznie, dość interesującą od strony technicznej, choć z pewnymi niedociągnięciami. Wymagania pełne (ocena bardzo dobra) ( 21 – 24 pkt.) Ocenę tę otrzymuje uczeń za grę bezbłędną technicznie i interesującą od strony muzycznej. Wymagania wykraczające (ocena celująca) ( 25 pkt.) Ocenę tę otrzymuje uczeń za grę perfekcyjną technicznie i interesującą od strony muzycznej, prezentuje poziom rzadko spotykany w szkole. Bierze udział i jest laureatem przesłuchań makroregionalnych oraz konkursów ogólnopolskich, międzynarodowych. Bierze aktywny udział w działalności koncertowej szkoły. Ocena dopuszczająca nie promuje ucznia z przedmiotu głównego. 61 Załącznik nr 7 do WSO PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA SEKCJA INSTRUMENTÓW SMYCZKOWYCH I GITARY 1. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ma na celu: informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć pomoc w dążeniu do samodzielnego planowania rozwoju motywowanie ucznia do dalszej pracy informowanie rodziców lub opiekunów o postępach i trudnościach edukacyjnych dziecka doskonalenie organizacji i metod pracy nauczyciela 2. Ocenianie przedmiotowe obejmuje: formułowanie przez nauczyciela wymogów edukacyjnych niezbędnych do uzyskania określonych ocen śródrocznych i końcoworocznych przeprowadzanie przesłuchań technicznych i przesłuchań półrocznych przeprowadzanie egzaminów promocyjnych przeprowadzanie egzaminów dyplomowych 3. Przesłuchania ww., odbywają się przed komisją, powołaną przez dyrektora szkoły, w określonych terminach ustalonych w oparciu o plan pracy sekcji. 4. Usprawiedliwiona nieobecność ucznia nie powoduje zwolnienia z przesłuchania. W ww. przypadku wyznaczany jest inny termin. 5. Długotrwała, usprawiedliwiona, niezdolność ucznia do ćwiczeń na instrumencie upoważnia nauczyciela przedmiotu głównego do wystawienia oceny śródrocznej lub promocyjnej w oparciu o zaobserwowane efekty pracy ucznia. 6. Skala ocen wynosi od 0-25 punktów, które odpowiadają następującym ocenom: stopień celujący stopień bardzo dobry stopień dobry stopień dostateczny stopień dopuszczającystopień niedostateczny- 25 punktów 21-24 punkty 16-20 punktów 13-15 punktów 11-12 punktów do 10 punktów 7. Stopień dopuszczający lub niedostateczny z przedmiotu głównego są ocenami niepromującymi. 8. Kryteria oceniania a/ OCENA CELUJĄCA – 25 pkt materiał opanowany przez ucznia wykracza poza program nauczania danej klasy uczeń osiągnął sukcesy na konkursach i przesłuchaniach regionalnych lub ogólnopolskich 62 wykazuje się wirtuozerią i nienaganną techniką gry wyróżnia się w grze walorami artystycznymi, samodzielnością i twórczym zaangażowaniem b/ OCENA BARDZO DOBRA - od 21 do 24 pkt uczeń opanował pełen zakres umiejętności i wiedzy określony programem nauczania prezentuje grę bezbłędna pod względem technicznym , bez pomyłek wykazuje się wyobraźnia muzyczną i indywidualnością w interpretacji prezentuje swobodę wykonawczą i opanowanie c/ OCENA DOBRA od 16 do 20 pkt uczeń opanował materiał nauczania gra ucznia jest poprawna pod względem technicznym i muzycznym wykazuje się pewną inwencja twórczą opanował program pamięciowo ma opanowanie estradowe d/ OCENA DOSTATECZNA uczeń opanował materiał przewidziany programem w stopniu umożliwiającym dalsze postępy w nauce gry na instrumencie prezentuje grę z niedociągnięciami technicznymi i muzycznymi ma problemy z koncentracja lub tremą wykonuje przygotowany program bez własnego wkładu twórczego e/ OCENA DOPUSZCZAJĄCA uczeń nie opanował materiału nauczania. nie realizuje wskazówek nauczyciela nie wykazuje się systematyczną i efektywną pracą f/ OCENA NIEDOSTATECZNA uczeń nie rokuje żadnych nadziei na dalszy rozwój nie realizuje wskazówek nauczyciela nie wykazuje się systematyczną i efektywną pracą nie spełnia założeń podstawy programowej 9.Formy sprawdzania umiejętności, ich zakres oraz terminy a/ przesłuchania techniczne- październik 63 Skrzypce- 1 para gam(każdego roku inna), sposoby smyczkowania, dwudźwięki i pasaże, 2 etiudy lub kaprysy na skrzypce solo Altówka-1 para gam( każdego roku inna), sposoby smyczkowania, 2 etiudy lub kaprysy na altówke solo Wiolonczela- 1 para gam ( każdego roku inna), sposoby smyczkowania, 2 etiudy lub kaprysy na wiolonczele solo Kontrabas – 1 para gam (każdego roku inna), sposoby smyczkowania, 2 etiudy lub kaprysy na kontrabas solo Gitara- para gam równoległych ( co roku inna), 2 etiudy o wyraźnie sprecyzowanych problemach technicznych, od klasy II czytanie nut a vista b/ przesłuchania półroczne - grudzień Skrzypce- 2 części Fantazji G. Ph. Telemanna i sonata barokowa lub 2 części Sonaty lub Partity na skrzypce solo J.S. Bacha i sonata klasyczna lub romantyczna, czytanie nut a vista, studia orkiestrowe-fragmenty. Altówka-2 części Fantazji G. Ph. Telemanna i sonata barokowa lub 2 części Suity J.S. Bacha i sonata klasyczna lub romantyczna, czytanie nut a vista, studia orkiestrowe-fragmenty Wiolonczela-2 części Suity na wiolonczelę solo J.S.Bacha oraz sonata, czytanie nut a vista, studia orkiestrowe-fragmenty. Kontrabas- dwa utwory z towarzyszeniem fortepianu wykonane z pamięci ( klasy młodsze), sonata ( dwie kontrastujące części lub całość) wykonane z pamięci – klasy starsze, czytanie nut a vista, fragmenty studiów orkiestrowych Gitara - ze względu na specyfikę instrumentu program przesłuchań należy realizować w oparciu o program nauczania opracowany przez mgr P. Pałaca c/ egzaminy promocyjne - czerwiec Skrzypce- Koncert wykonany z pamięci Altówka- Koncert wykonany z pamięci Wiolonczela – Koncert wykonany z pamięci Kontrabas – Koncert wykonany z pamięci Gitara 1. 2. 3. 4. Etiuda Część sonaty, sonatiny klasycznej lub cykl wariacyjny Samodzielny utwór z muzyki dawnej lub wybrane części suity, partity bądź sonaty Utwór dowolny d/ egzaminy dyplomowe skrzypce 64 1. dwa kaprysy o zróżnicowanej problematyce technicznej - w tym jednego dwudźwiękowego – z pamięci 2. koncert – z pamięci 3. sonata– z pamięci 4. dwie części dowolnej sonaty (partity) J.S. Bacha lub fantazji G.Ph. Telemana– z pamięci 5. utwór dowolny z akompaniamentem– z pamięci 6. studia orkiestrowe (przygotowane fragmenty). altówka 1. dwa kaprysy o zróżnicowanej problematyce technicznej - z pamięci, 2. koncertu - z pamięci, 3. sonata 4. utworu dowolnego z akompaniamentem, 5. granie a vista, 6. studia orkiestrowe (przygotowane fragmenty). wiolonczela 1. dwie etiudy lub kaprysy o zróżnicowanej problematyce technicznej - w tym jednego dwudźwiękowego, 2. koncert 3. sonata staroklasyczna 4. utwór dowolny z akompaniamentem 5. studia orkiestrowe (przygotowane fragmenty) kontrabas 1. etiuda z towarzyszeniem fortepianu lub solo - z pamięci 2. koncertu - z pamięci 3. sonaty - z pamięci 4. utworu dowolnego z akompaniamentem - z pamięci 5. studiów orkiestrowych (przygotowanych fragmentów) gitara: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. etiuda koncertowa utwór muzyki dawnej, część suity barokowej, sonata lub wariacja klasyczna utwór dowolny (opracowanego samodzielnie przez ucznia), utwór kameralny lub utwór z akompaniamentem, czytanie a vista. 65 Załącznik nr 8 do WSO PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA SEKCJA INSTRUMENTÓW DĘTYCH I PERKUSJI Ocenianie obejmuje: formułowanie przez nauczyciela wymogów edukacyjnych niezbędnych do uzyskania określonych ocen śródrocznych i końcoworocznych przeprowadzanie przesłuchań technicznych i koncertów półrocznych przeprowadzanie egzaminów promocyjnych Wszystkie ww. przesłuchania odbywają się klasami instrumentalnymi w określonych terminach, dając możliwość porównania umiejętności techniczno-artystycznych poszczególnych uczniów. Nieobecność (usprawiedliwiona) ucznia nie powoduje zwolnienia z przesłuchania. W takim przypadku należy wyznaczyć inny termin. Wyjątek stanowi długotrwała niezdolność ucznia do ćwiczeń na instrumencie i tylko w tym wypadku ocenę śródroczną i promocyjną może wystawić nauczyciel przedmiotu głównego na podstawie zaobserwowanych dokonań muzycznych swojego ucznia. W celu bardziej precyzyjnej oceny, na zebraniu sekcji instrumentów dętych i perkusji, podjęto uchwałę o wprowadzeniu 25 punktowej skali oceniania wszystkich komisyjnych przesłuchań tj. przesłuchań technicznych, koncertów półrocznych, utworów obowiązkowych, egzaminów promocyjnych. Egzamin promocyjny odbywa się dwóch częściach: Cz. I - obejmuje etiudy, gamy, pasaże Cz. II - obejmuje sonatę , utwór dowolny, koncert SKALA OCEN 25 pkt – stopień celujący 21-24 pkt – stopień bardzo dobry 16-20 pkt – stopień dobry 13-15 pkt – stopień dostateczny 11-12 pkt – stopień dopuszczający z przedmiotu głównego ocena dopuszczająca jest oceną niepromującą do 10 pkt – stopień niedostateczny ( j.w.) KRYTERIA OCEN OCENA CELUJĄCA materiał opanowany przez ucznia wykracza poza program nauczania danej klasy uczeń osiągnął sukcesy na konkursach i przesłuchaniach regionalnych lub ogólnopolskich zdecydowanie wyróżnia się na tle szkoły 66 OCENA BARDZO DOBRA uczeń opanował pełen zakres umiejętności i wiedzy określony programem nauczania prezentuje grę bezbłędną pod względem technicznym i interesującą od strony muzycznej OCENA DOBRA uczeń opanował materiał nauczania w danej klasie gra ucznia jest poprawna pod względem technicznym i muzycznym OCENA DOSTATECZNA uczeń opanował materiał przewidziany programem w stopniu umożliwiającym dalsze postępy w nauce gry na instrumencie prezentuje grę z niedociągnięciami technicznymi i muzycznymi OCENA DOPUSZCZAJĄCA uczeń nie opanował materiału nauczania. Ocena dopuszczająca jest oceną niepromującą. PROGRAM PRZESŁUCHAŃ TECHNICZNYCH FLET 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato), wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. OBÓJ 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato) wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. KLARNET 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato) wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. 67 SAKSOFON 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato) wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. FAGOT 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato) wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. TRĄBKA 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato) wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. WALTORNIA 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato) wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. PUZON 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato) wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. TUBA 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato) wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. 68 PERKUSJA 1 para gam ( każdego roku inna) - losowana spośród gam przerobionych w danym semestrze,(roku),tercje, pasaże,D 7,zm 2 etiudy (legato,staccato) wybrane z pięciu przygotowanych na przesłuchanie w tym jedna na pamięć. Przesłuchania techniczne odbywają się w drugiej połowie listopada każdego roku szkolnego. KONCERTY PÓŁROCZNE I EGZAMINY PROMOCYJNE FLET I semestr Sonata – barokowa w klasach I-V Utwór dowolny II semestr J.S. Bach – Sonaty Koncert Utwór dowolny OBÓJ I semestr Sonata – barokowa w klasach III - V Utwór dowolny II semestr Koncert Utwór dowolny KLARNET I semestr Sonata Utwór dowolny II semestr Koncert Utwór dowolny SAKSOFON I semestr Sonata Utwór dowolny II semestr Koncert Utwór dowolny FAGOT I semestr Sonata lub sonatina Utwór dowolny II semestr Koncert Utwór dowolny TRĄBKA I semestr Sonata Utwór dowolny 69 II semestr Koncert WALTORNIA I semestr Sonata lub sonatina Utwór dowolny Utwór dowolny II semestr Koncert Utwór dowolny PUZON I semestr Sonata lub sonatina Utwór dowolny TUBA I i II semestr Utwór dowolny z towarzyszeniem fortepianu PERKUSJA I i II semestr Utwory dowolne przeznaczone na werbel, ksylofon, marimbę, wibrafon, kotły solo lub z towarzyszeniem fortepian 70 Załącznik nr 9 do WSO Wydział Rytmiki i Wydział Wokalny PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA NA WYDZIALE RYTMIKI RYTMIKA OCENIE PODLEGA: 1. Obecność ucznia na zajęciach 2. Aktywność na lekcjach i wykonywanie zleconych ćwiczeń 3. Znajomość metody rytmiki E.Jaques Dalcroze’a - Umiejętność posługiwania się zagadnieniami metody - Koncentracja i samokontrola ZALICZENIE PRZEDMIOTU ZA OKRES SEMESTRU odbywa się na podstawie: Obecności ucznia na zajęciach Ocenie aktywności podczas zajęć Oceny wykonywania zadań indywidualnych i zbiorowych Oceny wiedzy objętej programem nauczania Przesłuchania komisyjnego mającego charakter porównawczy uczniów danej klasy oraz wskazującego na stopień indywidualnego rozwoju każdego z nich Na ocenę końcoworoczną składa się ponadto wynik komisyjnego egzaminu obejmującego zadania praktyczne objęte programem nauczania OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA Celujący Uczeń posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania przedmiotu w danej klasie Samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia Biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami z programu danej klasy, realizuje również zadania wykraczające poza program nauczania tej klasy Bardzo dobry Uczeń opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania w danej klasie Umiejętnie posługuje się wyobraźnią muzyczno-ruchową przy improwizowaniu poszczególnych elementów dzieła muzycznego Samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne objęte programem nauczania Dobry Uczeń opanował wiadomości i umiejętności w zakresie pozwalającym na zrozumienie większości relacji między elementami wiedzy Poprawnie przenosi poszczególne elementy dzieła muzycznego na ruch Rozwiązuje samodzielnie typowe zadania teoretyczne i praktyczne Dostateczny Uczeń opanował podstawowe treści programowe w zakresie umożliwiającym postępy w dalszym uczeniu się tego przedmiotu Wykonuje typowe ćwiczenia o średnim stopniu trudności, czasem przy pomocy nauczyciela 71 Dopuszczający Uczeń w ograniczonym zakresie opanował podstawowe wiadomości i umiejętności, a braki nie przekraczają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy w ciągu dalszej nauki Często przy pomocy nauczyciela wykonuje typowe ćwiczenia o niewielkim stopniu trudności Niedostateczny Uczeń nie opanował niezbędnego minimum wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania w danej klasie, a braki uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy Nie jest w stanie nawet przy pomocy nauczyciela wykonać prostego ćwiczenia Nie uczęszcza systematycznie na zajęcia Ocena niedostateczna i dopuszczająca z Rytmiki i Improwizacji fortepianowej nie promują ucznia do następnej klasy. TECHNIKA RUCHU OCENIE PODLEGA: 1. Obecność ucznia na zajęciach i występach 2. Aktywność na zajęciach i wykonywanie zleconych ćwiczeń 3. Koncentracja, samokontrola i współdziałanie w zespole ZALICZENIE PRZEDMIOTU ZA OKRES SEMESTRU odbywa się na podstawie: Obecności ucznia na zajęciach (uczeń jest niesklasyfikowany, jeśli posiada powyżej 50% nieobecności) Oceny aktywności podczas zajęć Ocen cząstkowych Oceny umiejętności określenia charakteru interpretowanej muzyki i odzwierciedlenia go w sposobie poruszania się IMPROWIZACJA FORTEPIANOWA OCENIE PODLEGA: 1. Aktywność na lekcjach oraz wykonywanie zaleconych zadań praktycznych 2. Stopień przyswojenia wiedzy i umiejętności objętych programem nauczania 3. Umiejętność wykorzystania metody E.Jaques-Dalcroze’a w akompaniamencie 4. Artystyczna jakość wykonywanych improwizacji ZALICZENIE PRZEDMIOTU ZA OKRES SEMESTRU odbywa się na podstawie: Obecności ucznia na zajęciach (50% nieobecności powoduje brak klasyfikacji) Oceny aktywności ucznia podczas zajęć Oceny wiedzy i umiejętności objętych programem Oceniania bieżącego, którego dokonuje nauczyciel prowadzący, w formie miesięcznego wpisu w dzienniku Na ocenę końcoworoczną składa się ponadto komisyjne przesłuchanie obejmujące zadania praktyczne objęte programem nauczania. METODYKA NAUCZANIA RYTMIKI OCENIE PODLEGA 1. Obecność ucznia na zajęciach i praktykach 2. Aktywność na lekcjach i wykonywanie zleconych prac pisemnych i praktycznych 3. Stopień opanowania materiału zwartego w programie nauczania. 4. Znajomość metody rytmiki E.Jaques-Dalcroze’a, C.Orffa,i Z.Kodaly’a. Umiejętność posługiwania się ćwiczeniami proponowanymi przez tych metodyków 72 5. Umiejętność wdrożenia metody E.J.Dalcroze’a w pracy z dziećmi w grupach przedszkolnych i placówkach wychowania pozaszkolnego ZALICZENIE PRZEDMIOTU ZA OKRES SEMESTRU odbywa się na podstawie: obecności ucznia na zajęciach (uczeń jest niesklasyfikowany, jeśli posiada ponad 50% nieobecności) oceny aktywności podczas zajęć oceny wykonania prac indywidualnych i zbiorowych oceny wiedzy objętej programem PRACE KONTROLNE udostępniane są do wglądu uczniowi i jego opiekunom podczas zebrań lub na życzenie podczas zajęć. Na wniosek ucznia lub jego opiekuna ocena może być uzasadniona pisemnie ZESPÓŁ RYTMIKI OCENIE PODLEGA 1. Umiejętność komponowania ruchów w przestrzeni. 2. Umiejętność przełożenia na język ruchu elementów muzycznych takich jak: dynamika, artykulacja i agogika. 3. Umiejętność pracy w dużym zespole. 4. Zaangażowanie i aktywność ucznia ZALICZENIE PRZEDMIOTU ZA OKRES SEMESTRU Każdy etap tworzenia interpretacji podlega ocenie. Ocena semestralna lub końcowa roczna jest wypadkową wszystkich ocen ucznia oraz jego zaangażowania i aktywności na zajęciach. Przy zaliczeniu przedmiotu należy wziąć pod uwagę systematyczność w pracy, inwencję twórcza w wykonywaniu zadań, znajomość zasad kompozycji i analizy utworu muzycznego. Na zakończenie cyklu kształcenia uczeń samodzielnie opracowuje interpretację przestrzenno-ruchową do wybranej przez siebie muzyki, która wstępnie ustala i omawia z nauczycielem. EMISJA GŁOSU Przedmiot kończy się klasyfikacja z oceną bez egzaminu. Na ocenę powinny składać się : 1. własna solowa prezentacja wokalna przed nauczycielem, lub przed koleżankami z klasy 2. rzeczowa samoocena, zauważenie i próby poprawienia ewentualnych błędów 3. świadome korzystanie z wiadomości teoretycznych 4. zadowalająca frekwencja i poprawny stosunek do przedmiotu( jest to bardzo ważny punkt oceny ponieważ wyniki pracy w przedmiocie tzw. praktycznym w dużej mierze zależą od systematyczności Prezentacja wokalna powinna obejmować wykonanie z pamięci z akompaniamentem fortepianu lub a cappella: 1. jednej wokalizy lub ćwiczenia 2. jednej arii starowłoskiej 3. jednej pieśni polskiej lub obcej, romantycznej lub romantyzującej 4. PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA NA WYDZIALE WOKALNYM ŚPIEW SOLOWY OCENIE PODLEGA: 1. Obecność ucznia na lekcjach (min.50%) 2. Zakres wiedzy teoretycznej i praktycznej wynikającej z programu nauczania 3. Aktywność ucznia podczas zajęć oraz wykonywanie zaleconych prac praktycznych 4. Aktywność artystyczna ucznia, udział w koncertach i konkursach. 73 ZALICZENIE PRZEDMIOTU ZA OKRES SEMESTRU: 1. Nieobecność ucznia na lekcji jest usprawiedliwiana na pisemną prośbę rodziców (opiekunów), na podstawie zaświadczenia lekarskiego lub innego dokumentu o charakterze formalnym. 2. W uzasadnionych przypadkach nieobecność jest usprawiedliwiana na ustną prośbę innego nauczyciela tej samej szkoły lub rodzica 3. Frekwencja poniżej 50% powoduje brak klasyfikacji 4. Znajomość wiedzy teoretyczno-praktycznej objętej programem nauczania oceniana jest na podstawie ocen z bieżących zadań praktycznych 5. Ocena semestralna i końcoworoczna w klasie jest wystawiana na podstawie minimum 5 ocen cząstkowych, aktywności podczas zajęć i koncertów i konkursów. 6. Na ocenę końcoworoczną w klasie składa się ponadto wynik z komisyjnego przesłuchania obejmującego zadania praktyczne objęte programem nauczania WARUNKI POPRAWIANIA SWOICH WYNIKÓW NAUCZANIA 1. W razie uzyskania negatywnej oceny z zadania praktycznego uczeń powinien ją poprawić na najbliższej lekcji 2. Pozytywne oceny z w/w zadań nie satysfakcjonujące ucznia można poprawiać w ciągu 2 tygodni od ich otrzymania 3. W razie braku klasyfikacji uczeń i jego rodzice mogą wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie egzaminu klasyfikacyjnego według istniejącej procedury SPOSOBY POWIADAMIANIA UCZNIA I JEGO RODZICÓW O WYMAGANIACH NA OKREŚLONY STOPIEŃ ORAZ WYNIKACH NAUCZANIA 1. Przedmiotowy system oceniania jest oparty na zasadzie otwartości. Celem jest doprowadzenie do jego znajomości przez ucznia i jego rodziców 2. Nauczyciel na początku każdego roku szkolnego informuje ucznia i jego rodziców o formach sprawdzania wiadomości oraz kryteriach oceniania 3. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców 4. Oceny są na bieżąco zapisywane w dzienniku 5. Na wniosek ucznia lub jego rodziców nauczyciel powinien uzasadnić ocenę 6. Na miesiąc przed Klasyfikacyjną Radą Pedagogiczną uczeń oraz jego rodzice są powiadamiani o zagrożeniu oceną niedostateczną lub dopuszczającą według istniejącej procedury PRAWA PRZYSŁUGUJĄCE UCZNIOM W PROCESIE OCENIANIA Uczeń ma prawo do: 1. Poszanowania swojej godności 2. Życzliwego traktowania w procesie dydaktyczno-wychowawczym według ogólnie przyjętych norm etycznych 3. Rozwijania zainteresowań, zdolności i talentu 4. Sprawiedliwej, obiektywnej i jawnej oceny 5. Poprawienia oceny DODATKOWE ZADANIA PODLEGAJĄCE OCENIE 1. Uczeń może podwyższyć swoją ocenę uczestnicząc w profesjonalnych koncertach i pisząc w oparciu o nie ciekawe notatki i recenzje 2. Podejmuje trud przygotowania się i uczestniczenia w koncertach szkolnych i pozaszkolnych oraz konkursach CZĘSTOTLIWOŚC WYSTAWIANIA OCEN 1. Oceny semestralne wystawiane są dwa razy do roku 2. Uczeń otrzymuje w semestrze minimum 5 ocen (nie licząc ich poprawy) 3. Za dodatkowo samodzielnie przygotowane zadanie uczeń może uzyskać jedynie ocenę pozytywną 74 WARUNKI NADRABIANIA ZALEGŁOŚCI Z PRZYCZYN LOSOWYCH 1. Uczeń nieobecny na jednej lekcji ma jedną lekcję do nadrobienia 2. Uczeń nieobecny 2 tygodnie w szkole ma tydzień do nadrobienia braków 3. Uczeń nieobecny powyżej 2 tygodni ma 2 tygodnie do nadrobienia zaległości KRYTERIA OCENIANIA Ocenę celującą otrzymuje uczeń spełniający wymagania oceny bardzo dobrą, wyróżniający się indywidualnością artystyczną, realizujący program o wysokim stopniu trudności, ponadto wykazujący się osiągnięciami na szczeblu regionalnym lub ogólnopolskim. Bardzo dobry: uczeń opanował bardzo dobrze materiał nauczania, chętnie uczestniczy w zajęciach. Jakość artystyczna wykonywanych utworów jest bez zarzutu. Posiada prawidłową technikę oddychania, wyrównany w całej skali głos, dobrą dykcję, posiada opanowanie estradowe. Dobry: materiał nauczania jest opanowany w stopniu dobrym, uczeń wykazuje zainteresowanie przedmiotem, a braki uzupełnia. Prawidłowo, lecz nie zawsze swobodnie prowadzi głos, zdarzają mu się niewielkie błędy intonacyjne i dykcyjne. Dostateczny: uczeń długo opanowuje materiał nauczania. Nie pracuje systematycznie, ma wadliwą intonację i dykcję oraz mało swobodny sposób prowadzenia głosu. Dopuszczający: materiał nauczania jest przyswojony z dużymi brakami, których uczeń nie jest w stanie samodzielnie uzupełnić. Śpiewa siłowo, źle oddycha, ma wadliwą intonację, niezrozumiałą dykcję, brak wyczucia frazy i nie rozwija się. Nie wykazuje szczególnego zainteresowana przedmiotem. Niedostateczny: otrzymuje uczeń, który nie rokuje nadziei na dalszy rozwój, nie spełnia wymogów edukacyjnych na ocenę dopuszczającą. Ocena niedostateczna i dopuszczająca ze Śpiewu solowego nie promują ucznia do następnej klasy. DYKCJA I RECYTACJA ELEMENTY GRY AKTORSKIEJ Podstawą oceny pracy ucznia na zajęciach jest obecność i aktywny udział w lekcjach. Uczeń przeciętnie zdolny, który ćwiczy systematycznie, powinien osiągnąć dobre wyniki. Dlatego jako podstawowe kryteria należy przyjąć: obecność i aktywny udział w zajęciach staranne i dokładne wykonywanie ćwiczeń wiadomości teoretyczne i praktyczne z zakresu estetyki mowy Oceny pracy ucznia dokonuje się przez cały rok nauki. Rezultat całorocznej pracy ocenia nauczyciel przedmiotu. Oceniając pracę ucznia należy brać pod uwagę jego pracowitość i stosunek do przedmiotu, jak również rezultaty pracy. RYTMIKA Na lekcjach rytmiki dla wokalistów bezpośredniej ocenie podlegają: 1. Indywidualne realizacje tematów wybranych złożonych z aktualnie przerabianych wartości i ugrupowań rytmicznych. 2. Umiejętność zapisu słyszanego rytmu (dyktando rytmiczne). 3. Koordynacja słuchowo-ruchowa, czyli umiejętność szybkiego przekładania w ruch tego co się słyszy bez uprzedniej analizy. 4. Zaangażowanie i aktywność ucznia. 75 5. Praktyczna umiejętność wykonywania kroków i figur poznanych tańców, zaprezentowanie układu tanecznego wybranego tańca. 6. W klasie III uczniowie piszą test sprawdzający Wyniki testu podaje się w formie punktów i stanowią podstawę do oceny umiejętności i wiadomości po trzech latach nauki. Na zakończenie cyklu kształcenia uczeń samodzielnie opracowuje i zainscenizuje miniscenki, etiudy lub minispektakle lub dokonuje swobodnej interpretacji muzyczno-ruchowej do wybranej przez siebie muzyki. Ocena umiejętności uczniów powinna być przede wszystkim dokonywana na bieżąco podczas zajęć. Wskazane jest podsumowanie efektów nauczania na zakończenie klasy I, II oraz III podczas egzaminów promocyjnych. CZYTANIE NUT GŁOSEM Szczegółowe osiągnięcia uczniów nauczyciel sprawdza za pomocą jednej z trzech metod, lub stosuje wszystkie: Sprawdzanie umiejętności śpiewania a vista partii jednego głosu. Sprawdzanie umiejętności śpiewu a vista w układzie wielogłosowym Ocenianie umiejętności śpiewania a vista z akompaniamentem fortepianowym głosów towarzyszących (w zależności od poziomu zaawansowania utwory mogą być tonalne, w tonalności rozszerzonej atonalne o różnych charakterze, wokalne, instrumentalne, pochodzące z różnych epok) ZESPÓŁ WOKALNY Szczegółowe osiągnięcia uczniów nauczyciel sprawdza za pomocą jednej z trzech metod, lub stosuje wszystkie: Indywidualne sprawdzanie znajomości partii w głosach. Przesłuchanie w składzie kameralnym (duety, tercety itp.) Wykonanie koncertowe lub estradowe. 76