Prezentacja programu PowerPoint

Podjęte środki, zabezpieczenia i działania w
zapewnieniu dostawy materiału siewnego na
najbliższe zasiewy przez przemysł nasienny
Grzegorz Piechowiak
Przewodniczący Zarządu
Komitetu Firm Nasiennych
PIN
Wstęp
Dzisiejsza konferencja, dyskusja, rozważania nad podażą
materiału siewnego jest wyrazem troski środowiska
nasiennego w szczególności związanego z PIN o właściwe
zaopatrzenie rolnictwa w ten środek produkcji.
Pierwotną przyczyną tego problemu było wymarznięcie zbóż
ozimych i rzepaku na znacznym obszarze kraju. Zjawisko
to o skali klęski dotknęło również plantacji nasiennych
zbóż ozimych, w szczególności jęczmienia ozimego,
pszenicy ozimej i pszenżyta ozimego.
Największe straty wystąpiły w województwach będących
największymi producentami nasion kwalifikowanych:
kujawsko-pomorskim, wielkopolskim, dolnośląskim i
łódzkim.
Przyczyny wymarznięć
- nieprzygotowanie roślin do zimy (długa ciepła jesień i
początek zimy)
- nagły, bardzo szybki spadek temperatur w III dekadzie
stycznia
- brak w tym momencie okrywy śnieżnej na znacznym
obszarze kraju
- ponownie niskie temperatury po ruszeniu wegetacji na
przedwiośniu – I dekada marca
- istotna odporność odmiany – znaczne różnice w
przezimowaniu odmian w tych samych warunkach (na tym
samym polu).
Działania firm nasiennych
1. Szybki kontakt firm nasiennych ze swoimi
plantatorami;
- wielokrotne wspólne lustracje plantacji w celu podjęcia
decyzji
- motywowanie plantatorów do utrzymania plantacji nawet
przy zmniejszonym plonie nasion
- pomoc w zaopatrzeniu plantatorów w materiał siewny na
przesiewy, w tym zwiększona kontraktacja zbóż jarych
2. Natychmiastowe wstrzymanie przez firmy nasienne
sprzedaży zapasów nasion zbóż ozimych na cele
konsumpcyjne i paszowe oraz zabezpieczenie ich na
sezon siewny jesień 2012.
Działania firm nasiennych
3. Szybkie rozpoczęcie przez firmy nasienne działań w
celu pozyskania plantacji potencjalnie nadających się
do zgłoszeń do oceny polowej i zakwalifikowania w
stopniu C2.
- wyszukanie plantacji
- wstępna weryfikacja dotycząca przedplonu, izolacji itd
- pierwsza lustracja polowa jeszcze przed zgłoszeniem
- uzyskanie Upoważnienia Hodowcy i zgłoszenie plantacji
rokujących nadzieje na wyprodukowanie wysokiej jakości
materiału siewnego
Działania firm nasiennych
4. Podjęcie próby oszacowania podaży materiału
siewnego na podstawie:
- zebranych danych o utraconych z powodu wymarznięcia
plantacjach nasiennych
- uzyskanych informacji o dodatkowych zgłoszeniach do
oceny polowej plantacji w stopniu C1 na C2
- uzyskanych danych o remanentach i zapasach nasion
- zebranych informacji o szacowanych przez poszczególne
firmy nasienne możliwościach pokrycia zapotrzebowania
ich dotychczasowych klientów
- aktualnej informacji z Głównego Inspektoratu PIORiN i
porównania z latami poprzednimi.
Plantacje zbóż ozimych zgłoszonych do oceny polowej
w latach 2010-2012 (wg PIORiN)
2010
2011
2012
Ogólna
liczba
plantacji
Ogólna
powierzchnia
plantacji
Ogólna
liczba
plantacji
Ogólna
powierzchnia
plantacji
Ogólna
liczba
plantacji
Ogólna
powierzchnia
plantacji
[szt.]
[ha]
[szt.]
[ha]
[szt.]
[ha]
Żyto ozime
221
4.013,63
263
4.096,00
413
6.817,21
Pszenica
ozima
1.389
20.788,99
1.649
25.633,55
1.514
25.998,92
Pszenżyto
ozime
733
8.503,38
860
10.330,78
888
11.668,43
Jęczmień
ozimy
254
3.162,25
306
3.833,76
279
3.700,11
Wyniki
Na podstawie danych zebranych z firm nasiennych, hodowlanych i
handlowych oraz aktualnej informacji otrzymanej z Głównego
Inspektoratu PIORiN o zgłoszonych do oceny polowej
plantacjach i porównania z latami poprzednimi można z dużym
prawdopodobieństwem oszacować dla poszczególnych
gatunków spodziewaną podaż nasion.
1. Żyto ozime
- wzrost areału plantacji nasiennych w stosunku do roku 2011 o ponad
2700 ha tj. o 66%
- nie odnotowano wymarznięć
- spodziewane wysokie plony nasion
- szacowana znaczna nadwyżka podaży nad popytem.
Wyniki
2. Pszenica ozima
- areał plantacji nasiennych łącznie ze zgłoszonymi C1/C2 na poziomie
roku 2011
- skala wymarznięć różna w poszczególnych rejonach kraju
- plantacje zlikwidowane uzupełnione kwalifikowanymi C1/C2, głównie w
województwach: dolnośląskim, opolskim, warmińsko-mazurskim i
zachodniopomorskim
- znaczne zapasy nasion u producentów i handlowców
- spodziewane dobre plony
- przewidywane pełne pokrycie zapotrzebowania a nawet niewielka
nadwyżka podaży nad popytem
- zaistnieje konieczność handlu i transportu nasion między
dystrybutorami z różnych rejonów kraju.
Wyniki
3. Pszenżyto ozime
- wzrost areału zgłoszonych do oceny polowej plantacji nasiennych w
stosunku do roku 2011 o ponad 1300 ha tj. o 13%
- spodziewane średnie plony nasion
- na słabszych stanowiskach prawdopodobny spadek zasiewów tego
gatunku – wzrost areału żyta
- szacowane zbilansowanie popytu i podaży
Wyniki
4. Jęczmień ozimy
- niewielki spadek areału plantacji nasiennych w stosunku do roku 2011
- plony wysokie w rejonach dobrego przezimowania a przeciętne w
rejonach wymarznięć (słaba obsada)
- spodziewany 20–30% niedobór nasion
- gatunek niszowy, gospodarczo marginalny, w bilansie paszowym 2012
będzie w pełni zastąpiony jęczmieniem jarym, a w zasiewach
prawdopodobne częściowe zastąpienie także formą jarą.
5. Rzepak ozimy
- sprzedaż nasion już rozpoczęta
- ogromna ilość odmian na rynku, żadnych problemów z zakupem nasion
kwalifikowanych
- konieczność świadomego wyboru odmiany przez rolnika
Wnioski
1. Dokonano oceny spodziewanej podaży materiału siewnego
zbóż ozimych w sezonie jesień 2012.
2. Wyniki oszacowania wskazują na wystarczającą podaż
nasion trzech gatunków: żyta, pszenicy i pszenżyta oraz na
niewielki 20-30% niedobór jęczmienia ozimego.
W przypadku żyta ozimego szacowana jest nawet znaczna
nadwyżka podaży nad popytem.
3. Powtarzające się w ostatnich latach anomalie pogodowe:
wymarznięcia zimowe, przymrozki majowe, susze
wiosenne, powodzie letnie, susze jesienne powodują duże
wahania w ilości produkowanych w poszczególnych latach
nasion i ich nadwyżki lub niedobory.
Wnioski
Przykład: żyto ozime
- 2009 rok – nadwyżka, bardzo niskie ceny nasion
- 2010 rok – zbilansowanie popytu i podaży
- 2011 rok – niedobór, wysokie ceny nasion
- 2012 rok – przewidywana nadwyżka
4. W przyszłości dla zbilansowania podaży z popytem i
zapewnienia stabilnych cen materiału siewnego konieczne
są rozwiązania systemowe – utworzenie w kraju rezerwy
nasion kwalifikowanych. Umożliwi to prawidłowe nimi
gospodarowanie i uruchomienie w sytuacjach klęskowych.
Wnioski
W chwili obecnej firm nasiennych nie stać na przechowywanie
zbyt dużych zapasów nasion (nadwyżek z poprzedniego
roku), które są sprzedawane często ze znaczną stratą na
cele paszowe lub konsumpcyjne przed następnymi
zbiorami.
Firmy nasienne podjęły omówione wcześniej,
odpowiedzialne działania mając na celu zapewnienie
rolnikom w najbliższym sezonie właściwej podaży
materiału siewnego zbóż ozimych.
Dziękuję za uwagę