Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu „Mikrobiologia

Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu
„Mikrobiologia kosmetologiczna ”
dla studentów II roku kierunku „Kosmetologia”
I.
Zagadnienia omawiane na wykładach.
Uzupełnieniem zagadnień omawianych na wykładach są następujące rozdziały z podręcznika P. Heczko:
„Mikrobiologia lekarska”- PZWL, Warszawa 2014, ISBN: 9788320043082
W1 Czynniki ryzyka chorób zakaźnych
1. Historia mikrobiologii
1.1. Mikrobiologia XIX i początku XX w. zdominowana przez mikrobiologię medyczną
1.2. Dyscypliny towarzyszące mikrobiologii medycznej
1.2.1. Wakcynologia
1.2.2. Higiena i antyseptyka
1.2.3. Chemioterapia
2. Wprowadzenie do epidemiologii chorób zakaźnych
2.1. Proces zakaźny
2.2. Szerzenie się chorób zakaźnych w populacji
2.3. Epidemiologia opisowa i analityczna
2.4. Badania przyczynowości w epidemiologii
2.5. Nadzór epidemiologiczny
8.22 Priony
8.22.1 Epidemiologia chorób prionowych
8.22.2 Replikacja prionów i patogeneza zakażeń
8.22.3 Postacie kliniczne chorób prionowych
8.22.4 Diagnostyka chorób prionowych
8.22.5 Leczenie i profilaktyka chorób prionowych
W2 Klasyfikacja, budowa i znaczenie bakterii
W3 Przemiany metaboliczne i genetyka bakterii
W4 Mechanizmy patogenezy chorób bakteryjnych
W5 Komensala i pasożytnicza mikroflora człowieka
5. Bakteriologia ogólna z patogenezą zakażeń bakteryjnych
5.1. Klasyfikacja bakterii
5.2. Budowa i fizjologia bakterii
5.2.1. Budowa komórki bakterii
5.2.2. Metabolizm bakterii
5.2.3. Wzrost bakterii
5.2.4. Biofilm
5.3. Genetyka bakterii – mechanizmy warunkujące zmienność genomów i proteomów bakteryjnych
5.3.1. Genomy bakteryjne
5.3.2. Plastyczność genomów bakteryjnych
5.3.3. Zmienność proteomów bakteryjnych w odpowiedzi na czynniki środowiska
5.3.4. Fenotypowa różnorodność populacji bakteryjnych
5.4. Patogeneza zakażeń bakteryjnych
5.4.1. Podstawowe mechanizmy patogenności bakterii
5.4.2. Unikanie działania mechanizmów obronnych gospodarza
5.5. Flora fizjologiczna i jej rola w obronie przed zakażeniami
5.5.1. Nabywanie mikrobiomu
5.5.2. Skład mikrobiomu człowieka
5.5.3. Wpływ mikrobiomu na odporność
5.5.4. Choroby związane z zaburzeniami mikrobiomu
1 W6 Wirusy jako komórkowe patogeny obligatoryjne, budowa i klasyfikacja
W7 Mechanizmy patogenezy chorób wirusowych
7. Wirusologia ogólna
7.1. Struktura i klasyfikacja wirusów
7.1.1. Struktura wirusów
7.1.2. Klasyfikacja wirusów
7.2. Cykl replikacyjny wirusów
7.2.1. Przyleganie wirusa do komórki (adsorpcja)
7.2.2. Wnikanie wirusa do komórki (penetracja)
7.2.3. Odpłaszczenie kwasu nukleinowego wirusa
7.2.4. Synteza białek wczesnych
7.2.5. Replikacja genomu i synteza białek strukturalnych wirusa (eklipsa)
7.2.6. Składanie i dojrzewanie potomnych wirionów (morfogeneza)
7.2.7. Uwolnienie potomnych wirionów z komórki
7.2.8. Cykl replikacyjny poszczególnych grup wirusów
7.3. Genetyka wirusów
7.3.1. Zmienność genetyczna wirusów
7.3.2. Oddziaływanie wirusów w zakażeniach mieszanych
7.3.3. Wirusy jako wektory
7.4. Patogeneza zakażeń wirusowych
7.4.1. Zakażenia miejscowe i uogólnione
7.4.2. Relacje wirus – komórka gospodarza
7.4.3. Relacje wirus – organizm gospodarza
7.4.4. Zakażenia latentne
7.5. Odporność gospodarza na zakażenia wirusowe
7.5.1. Mechanizmy immunologiczne w zakażeniach wirusowych
7.5.2. Czynniki warunkujące odporność gospodarza na zakażenia wirusowe
7.5.3. Rola układu odpornościowego w patogenezie zakażeń wirusowych
7.5.4. Mechanizmy unikania przez wirusy odpowiedzi immunologicznej gospodarza
7.6. Wirusy a onkogeneza
7.6.1. Patogeneza nowotworów o etiologii wirusowej
7.6.2. Onkogenne wirusy RNA
7.6.3. Onkogenne wirusy DNA
7.7. Epidemiologia zakażeń wirusowych
7.7.1. Definicje i wskaźniki epidemiologiczne
7.7.2. Czynniki wpływające na epidemiologię chorób wirusowych
7.7.3. Drogi szerzenia się zakażeń wirusowych
7.7.4. Zakażenia wirusowe u podróżnych
7.7.5. Nowe i nawracające zakażenia wirusowe
7.8. Zapobieganie zakażeniom wirusowym
7.8.1. Zasady kontroli zakażeń wirusowych
16.2. Diagnostyka zakażeń wirusowych
16.2.1. Badania wirusologiczne
2 W8 Podstawy chemioterapii chorób zakażnych
13.3. Leki przeciwwirusowe
13.3.1. Interferony
13.3.2. Rybawiryna
13.3.3. Leki przeciw wirusom grypy
13.3.4. Leki przeciw herpeswirusom
13.3.5. Leki przeciwretrowirusowe
13.3.6. Leki stosowane w zakażeniu HBV
13.3.7. Leki stosowane w zakażeniu HCV
13.3.8. Przeciwwirusowe surowice odpornościowe
13. Leki przeciwdrobnoustrojowe i antybiotykoterapia chorób zakaźnych
13.1. Zasady racjonalnej chemioterapii
13.1.1. Farmakokinetyka
13.1.2. Farmakodynamika
13.1.3. Oporność bakterii i grzybów
13.1.4. Skojarzenia antybiotyków
13.1.5 Rodzaje farmakoterapii zakażeń
13.2. Leki przeciwbakteryjne
13.2.1. Klasyfikacja, sposób działania i zastosowanie kliniczne
13.2.2. Mechanizmy bakteryjnej oporności na antybiotyki
13.2.3. Metody oznaczania wrażliwości na antybiotyki
3 II. Zagadnienia omawiane na seminariach.
Uzupełnieniem zagadnień omawianych na seminariach są następujące rozdziały z podręcznika P. Heczko:
„Mikrobiologia lekarska”- PZWL, Warszawa 2014, ISBN: 9788320043082
S1
Zakażenia wywoływane przez gronkowce –charakterystyka drobnoustrojów, patogeneza
zakażeń, postacie kliniczne, profilaktyka i leczenie.
6.1. Ziarenkowce Gram-dodatnie
6.1.1. Rodzaj Staphylococcus
17.8. Bakteryjne zakażenie skóry i tkanek miękkich
17.8.1. Zakażenia o etiologii gronkowcowej
S2
Zakażenia wywoływane przez paciorkowce – charakterystyka drobnoustrojów, patogeneza
zakażeń, postacie kliniczne, profilaktyka i leczenie
6.1.3. Rodzaj Streptococcus
17.8.2. Zakażenia o etiologii paciorkowcowej
S3
Zakażenia wywoływane przez Pseudomonas aeruginosa – charakterystyka drobnoustrojów,
patogeneza zakażeń, postacie kliniczne, profilaktyka i leczenie
6.6. Pałeczki Gram-ujemne niefermentujące glukozy – Pseudomonas, Acinetobacter, Stenotrophomonas,
Burkholderia
6.6.1. Rodzaj Pseudomonas
17.8.3. Zakażenia powodowane przez Pseudomonas aeruginosa
S4
Zakażenia wywoływane przez herpeswirusy (wirus opryszki, wirus ospy wietrznej-półpaśca) charakterystyka wirusów, patogeneza zakażeń, postacie kliniczne, profilaktyka i leczenie
8.1. Herpeswirusy
8.1.1. Wirusy opryszczki zwykłej
8.1.2. Wirus ospy wietrznej i półpaśca
S5
Wirusowe zakażenia wieku dziecięcego przebiegające z wysypką (wirus odry i różyczki) charakterystyka wirusów, patogeneza zakażeń, postacie kliniczne, profilaktyka i leczenie
8.9. Paramyksowirusy
8.9.1. Wirus odry
8.14. Togawirusy
8.14.1. Wirus różyczki
S6
Zakażenia wywoływane przez papillomawirusy - charakterystyka wirusów, patogeneza
zakażeń, postacie kliniczne, profilaktyka i leczenie
8.6. Papillomawirusy
8.6.1. Choroby o etiologii HPV
8.6.2. Diagnostyka laboratoryjna zakażeń HPV
8.6.3. Leczenie i profilaktyka zakażeń HPV
S7
Zakażenia wywoływane przez grzyby – grzybice skórne i podskórne, charakterystyka
patogenów, obraz kliniczny, profilaktyka i leczenie
9.1. Morfologia, metabolizm i rozmnażanie się grzybów
9.3. Patogeneza zakażeń grzybiczych
9.3.1. Patogeneza zakażeń wywołanych przez grzyby drożdżopodobne
9.3.3. Patogeneza zakażeń wywołanych przez dermatofity
9.4. Epidemiologia i profilaktyka zakażeń grzybiczych
10.1. Grzyby drożdżopodobne (drożdże)
10.1.1. Workowce (część dotycząca Candida albicans)
10.1.4. Profilaktyka zakażeń grzybami drożdżopodobnymi
10.3. Dermatofity
4 10.3.1. Trichophyton
10.3.2. Epidermophyton
10.3.3. Microsporum
10.3.4. Profilaktyka zakażeń dermatofitami
5 III. Zagadnienia omawiane na ćwiczeniach.
Uzupełnieniem zagadnień omawianych na ćwiczeniach są rozdziały z podręczników:
P. Heczko: „Mikrobiologia lekarska” - PZWL, Warszawa 2014, ISBN: 9788320043082
E. Gospodarek: „Mikrobiologia w kosmetologii“ - PZWL, Warszawa 2013, ISBN: 9788320045895.
C2
Budowa komórki bakteryjnej. Cechy morfologiczne mikroorganizmów - podstawowe kształty i
układy przestrzenne komórek bakterii. Preparaty przyżyciowe i utrwalone. Barwniki i metody
barwienia (przyżyciowe, proste i złożone, pozytywne i negatywne).
C3
Budowa mikroskopu i technika mikroskopowania. Zasady pracy z mikroskopem
P. Heczko: „Mikrobiologia lekarska”
5. Bakteriologia ogólna z patogenezą zakażeń bakteryjnych
5.1. Klasyfikacja bakterii
5.2. Budowa i fizjologia bakterii
5.2.1. Budowa komórki bakterii
E. Gospodarek: „Mikrobiologia w kosmetologii“
2.3. Klasyfikacja, budowa i namnażanie się bakterii
6.1. Metody barwienia drobnoustrojów
C4
Pojęcia: dezynfekcja, sterylizacja, aseptyka, antyseptyka, sanityzacja, środki bakteriobójcze i
bakteriostatyczne. Metody i zasady skutecznej sterylizacji. Metody kontroli procesu sterylizacji.
Badanie skuteczności wybranych metod sterylizacji.
C5
Metody i zasady skutecznej dezynfekcji. Czynniki wpływające na efektywność środków do
dezynfekcji. Dezynfekcja i sterylizacja w gabinecie kosmetycznym. Higiena rąk. Flora stała,
przejściowa, infekcyjna skóry rąk. Badanie czystości mikrobiologicznej rąk i skuteczności dezynfekcji
rąk. Badanie skuteczności wybranych metod dezynfekcji
P. Heczko: „Mikrobiologia lekarska”
3. Dezynfekcja, sterylizacja i antyseptyka
3.1. Dezynfekcja
3.1.1. Zasady dezynfekcji
3.1.2. Mechanizm działania środków dezynfekcyjnych
3.1.3. Metody dezynfekcji
3.2. Sterylizacja
3.2.1. Zasady prawidłowej sterylizacji
3.2.2. Metody sterylizacji
3.2.3. Kontrola procesu sterylizacji
3.3. Dekontaminacja przy podejrzeniu skażenia prionami
3.4. Antyseptyka
E. Gospodarek: „Mikrobiologia w kosmetologii“
13. Działania prewencyjne w kosmetologii
13.1.Sterylizacja (wraz z podrozdziałami)
13.2. Dezynfekcja (wraz z podrozdziałami)
13.3. Aseptyka i antyseptyka
14.5. Higiena rąk personelu (wraz z podrozdziałami)
14.6. Właściwości preparatów do higieny rąk
14.7. Dekontaminacja rąk w środowisku gabinetu kosmetycznego
6 C6
Fizjologia drobnoustrojów – wymagania metaboliczne bakterii. Rodzaje podłóż
mikrobiologicznych. Zasady hodowli drobnoustrojów. Techniki posiewów na podłożach płynnych i
stałych.
C7
Typy wzrostu mikroorganizmów w pożywkach mikrobiologicznych. Morfologia kolonii
bakteryjnych.
P. Heczko: „Mikrobiologia lekarska”
5.2.2. Metabolizm bakterii
5.2.3. Wzrost bakterii
E. Gospodarek: „Mikrobiologia w kosmetologii“
6.2. Podłoża do hodowli drobnoustrojów
C8-C9 Kontrola mikrobiologiczna środowiska pracy. Badanie mikrobiologicznej czystości powietrza i
powierzchni.
E. Gospodarek: „Mikrobiologia w kosmetologii“
14. Bezpieczeństwo mikrobiologiczne w zakładzie kosmetycznym
14.1. Nosicielstwo drobnoustrojów
14.2. Drobnoustroje stanowiące zagrożenie epidemiologiczne
14.3. Kontrola mikrobiologiczna środowiska pracy w zakładach kosmetycznych
C10-C12
Kontrola mikrobiologiczna kosmetyków. Badanie czystości preparatów kosmetycznych.
Kryteria i wymagania czystości mikrobiologicznej kosmetyków. Konserwowanie kosmetyków. Testy
kontrolowanego zanieczyszczenia mikrobiologicznego. Metody badania czystości mikrobiologicznej
kosmetyków.
E. Gospodarek: „Mikrobiologia w kosmetologii“
12. Drobnoustroje występujące w surowcach kosmetycznych
12.1. Badania mikrobiologiczne surowców kosmetycznych i kosmetyków
12.2. Czystość mikrobiologiczna kosmetyków
13.4. Środki ochrony kosmetyków
13.4.1. Konserwanty stosowane w kosmetykach
14.4. Kryteria czystości mikrobiologicznej kosmetyków
Powodzenia na kolokwium!
TJW
Kierownik Katedry i Zakładu Mikrobiologii i Wirusologii
Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego
Dr hab. n. med. Tomasz J. Wąsik, Profesor nadzw. SUM
41-200 Sosnowiec
ul. Jagiellońska 4
tel.: 32 364 1621
e-mail: [email protected]
7