Prognoza oddzialywania na środowisko

Transkrypt

Gmina Małkinia Górna
MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
GMINY MAŁKINIA GÓRNA
obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
„PRZESTRZEŃ” PRACOWNIA PROJEKTOWA s.c.
Beata Andrzejewska, Małgorzata Hoser
e-mail: [email protected]
Warszawa, marzec 2014 r.
Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna
- obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza
I. INFORMACJE WSTĘPNE .......................................................................................................... 2
1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA ............................................................................................... 2
2. INFORMACJE O METODACH ZASTOSOWANYCH PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY ............. 2
3. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI
POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ
PRZEPROWADZANIA ............................................................................................................ 5
4. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI I GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO .......................................................................... 5
5. POWIĄZANIA SPORZĄDZANEGO PLANU MIEJSCOWEGO Z INNYMI DOKUMENTAMI ............ 6
II. INFORMACJE, ANALIZY I OCENY ........................................................................................... 7
6. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA, W TYM STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH
PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM ........................................................... 7
7. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO PLANU ................................................................................................ 19
8. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH
OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DN. 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY 21
9. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM,
WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO PLANU
ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY
UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU ............................................ 22
9.1. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego planu ........................................................... 22
9.2. Problematyka ochrony środowiska w projekcie planu ....................................................................... 29
10. ANALIZA PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU MPZP NA ŚRODOWISKO
I LUDZI, Z UWZGLĘDNIENIEM ZALEŻNOŚCI MIĘDZY ELEMENTAMI ŚRODOWISKA I MIĘDZY
ODDZIAŁYWANIAMI NA TE ELEMENTY ............................................................................... 32
10.1. Przewidywane skutki realizacji ustaleń planu miejscowego na poszczególne elementy
środowiska ...................................................................................................................................................... 32
10.2. Przewidywane zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi wynikające z realizacji projektu
Planu ................................................................................................................................................................ 34
10.3. Przewidywane skutki wpływu ustaleń projektu Planu na różnorodność biologiczną, faunę
i florę, w tym rzadkie i chronione gatunki roślin, zwierząt i siedliska przyrodnicze .......................... 41
10.4. Ocena oddziaływania projektu Planu na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000
oraz integralność tych obszarów, a także inne formy ochrony przyrody.............................................. 43
10.5. Przewidywane skutki wpływu ustaleń projektu Planu na krajobraz, zabytki i dobra
materialne ....................................................................................................................................................... 46
10.6. Ocena oddziaływania projektu Planu na ludzi – podsumowanie analiz ..................................... 47
11. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO .... 48
III. ROZWIĄZANIA ŁAGODZĄCE, ALTERNATYWNE I KOMPENSACYJNE .................................. 49
STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM .................................................................. 50
Warszawa’2014
1
I. INFORMACJE WSTĘPNE
1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA
Przedmiotem opracowania jest ocena wpływu ustaleń projektu Miejscowego Planu
Zagospodarowania Przestrzennego gminy Małkinia Górna – sporządzanego dla obszaru
położonego w rejonie istniejącego cmentarza (opracowywany na podstawie Uchwały Nr
161/XXVIII/2013 Rady Gminy Małkinia Górna z dnia 12 czerwca 2013 r.), nazwanego dalej Planem,
na zasoby środowiska przyrodniczego i krajobraz, a także przedstawienie skutków wpływu ustaleń
Planu na stan i funkcjonowanie środowiska, w tym warunki życia mieszkańców.
Prognoza oddziaływania na środowisko, jako element procedury strategicznej oceny oddziaływania
na środowisko, została wykonana zgodnie z art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r.
o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko, wytycznymi Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska
w Warszawie (pismo nr: WOOŚ.I.411.232.2013.DC z dn. 13 sierpnia 2013 r.) oraz Państwowego
Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ostrowi Mazowieckiej (pismo nr: ZNS.470.4.2013.AK z dn. 18
lipca 2013 r.). Przy sporządzaniu prognozy posłużono się również literaturą z zakresu metodyki
sporządzania ocen oddziaływania planów i studiów, w tym publikacjami takimi jak: Ocena planów
i przedsięwzięć znacząco oddziałujących na obszar Natura 2000 - Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów
artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG; Natura 2000 w planowaniu przestrzennym – rola
korytarzy ekologicznych, Kistowski, Pchałek, 2009 r., Natura 2000 - Niezbędnik urzędnika; 2008 r.;
Pawlaczyk.
2. INFORMACJE O METODACH ZASTOSOWANYCH PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY
Zgodnie z wymaganiami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
oraz wytycznych, określeniu i ocenie podlegają skutki rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych
i innych ustaleń zawartych w projekcie Planu, które wpływają na jakość, stan i funkcjonowanie
środowiska, w tym obszary Natury 2000 i inne obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz jakość życia ludzi. Powyższe analizy zostały
przeprowadzone dla całego obszaru objętego Planem oraz jego otoczenia.
W pierwszym etapie rozpoznano szczegółowo ustalenia analizowanego Miejscowego Planu
Zagospodarowania Przestrzennego gminy Małkinia Górna - obszaru położonego w rejonie
istniejącego cmentarza, jako źródła generującego oddziaływanie na środowisko oraz ustalono jego
powiązania z innymi dokumentami, w tym stwierdzono jego zgodność z obowiązującym Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna.
W drugim etapie dokonano rozpoznania stanu środowiska, jego zasobów, zdolności do regeneracji
oraz tendencji do zmian, określono istniejące problemy ochrony środowiska oraz cele ochrony
na podstawie analiz i wniosków zawartych w dostępnych opracowaniach. Podstawą odniesienia
w prognozie była charakterystyka i ocena stanu istniejącego opracowana na podstawie wizji
terenowej i dostępnych materiałów:
1. dane
ze
stron
internetowych:
http://natura2000.mos.gov.pl/;
http://www.mwkz.pl/; http://www.pgi.gov.pl/;
http://www.npk.pl/;
2. dane dotyczące modernizacji linii kolejowej E75 Warszaw – Białystok – Sokółka, w tym Raport
oddziaływania na środowisko: http://siskom.waw.pl/kp-kolej-wawa-sokolka.htm
3. Dokumentacja geologiczna z badań podłoża gruntowego terenu projektowanej rozbudowy
cmentarza komunalnego w miejscowości Małkinia Górna, działki geodezyjne nr 580, 581, 582, 583
powiat ostrowski województwo mazowieckie, Piotr Rant, grudzień 2012;
4. Standardowy Formularz Danych obszaru Dolina Dolnego Bugu (2013);
5. Standardowy Formularz Danych obszaru Ostoja Nadbużańska (2013);
6. Standardowy Formularz Danych obszaru Puszcza Biała (2013);
Warszawa’2014
2
7. Plan zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego przyjęty uchwałą Sejmiku
Województwa Mazowieckiego w dniu 7 czerwca 2004 r.;
8. Projekt Planu Zadań Ochronnych obszaru specjalnej ochrony ptaków Puszcza Biała PLB 140007
(http://warszawa.rdos.gov.pl);
9. Dokumentacja Planu Zadań Ochronnych obszaru specjalnej ochrony ptaków Puszcza Biała PLB
140007 w województwie mazowieckim, 2012 r. (http://warszawa.rdos.gov.pl);
10. Główne zagrożenia walorów faunistycznych doliny dolnego Bugu, Dombrowski A., Goławski A.,
Kuczborski R., Mitrus C.;
11. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna wsi Zawisty Podleśne,
Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 111, poz. 3648; Uchwała Nr 220/XXXVI/2006 Rady Gminy Małkinia Górna
z dnia 31 marca 2006 r. wraz z Prognozą oddziaływania na środowisko;
12. Opracowanie fizjograficzne dla planu zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia,
Geoprojekt, 1979 r.;
13. Plan gospodarki odpadami dla gminy Małkinia Górna na lata 2004-2011, ClinMed s.c.;
14. Program ochrony środowiska dla gminy Małkinia Górna na lata 2004-2011, ClinMed s.c.;
15. Program ochrony środowiska dla Gminy Małkinia Górna na lata 2012 – 2015 z perspektywą do
roku 2019 przyjęty Uchwałą Nr 115/Xx/2012 Rady Gminy Małkini Górnej wraz prognozą
oddziaływania na środowisko;
16. Projekt Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Małkinia Górna - obszar
położony w rejonie istniejącego cmentarza – marzec 2014 r.;
17. Roczna ocena jakości powietrza w województwie mazowieckim w roku 2008, WIOŚ, 2009 r.;
18. Roczna ocena jakości powietrza w województwie mazowieckim w roku 2012, WIOŚ, 2013 r.;
19. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna Uchwała Nr 15a/IV/2002 Rady Gminy Małkinia Górna z dnia 30 grudnia 2002 r.;
20. zdjęcia lotnicze i mapy (http://maps.geoportal.gov.pl/);
21. Znaczenie starorzeczy w kształtowaniu różnorodności przyrodniczej doliny dolnego Bugu,
Kasprzykowski, Goławski, 2007 r.
Na podstawie zebranych danych określono przewidywane oddziaływanie Planu, na poszczególne
elementy środowiska oraz ustalono wpływ ustaleń Planu na cele i przedmiot ochrony obszarów
Natura 2000 i innych form ochrony przyrody – zidentyfikowano możliwe źródła oddziaływań,
określono typy oddziaływań, skonfrontowano możliwe oddziaływania z uwarunkowaniami danego
obszaru, prognozowano natężenie i zakres oddziaływań, a następnie oceniono ich znaczenie.
W przypadku wpływu Planu na obszary sieci Natura 2000 oceniano, czy realizacja ustaleń
analizowanego dokumentu będzie wywierać negatywne oddziaływanie na integralność danego
obszaru (uwzględniając wszystkie elementy środowiska i spójność obszaru) w nawiązaniu do celów
ochrony tego obszaru.
Należy podkreślić, iż plan miejscowy jest zbiorem wytycznych, na podstawie którego można
realizować zagospodarowanie. Nie przedstawia on jednak ostatecznego i pełnego obrazu
zagospodarowania, tylko możliwe kierunki. Z tego względu ocena ustaleń Planu dotyczy kierunków
procesów, które mogą zajść pod wpływem realizacji ustaleń Planu, a nie dotyczy rzeczywistych
procesów, które zajdą. W Prognozie założono, że zostanie zrealizowany wariant maksymalnego
zagospodarowania Planu wg reguł określonych w Planie (również tych najmniej korzystnych dla
środowiska). Prognoza obejmuje tereny objęte Planem oraz tereny, na które będą miały wpływ
ustalenia sporządzanego dokumentu.
Przepisy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, ani innych ustaw nie
regulują metod analizy ustaleń planu miejscowego. W prognozie przyjęto metodę oceny
porównawczej i opisowej przewidywanych zmian w środowisku w odniesieniu do stanu istniejącego.
W pierwszym etapie oceny zidentyfikowano możliwe procesy, które zajdą pod wpływem realizacji
ustaleń Planu, a następnie oceniono ich znaczenie.
Warszawa’2014
3
Jeżeli w prognozie stwierdzono możliwość wystąpienia znaczących negatywnych oddziaływań
na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego Planu, ustalono rozwiązania
łagodzące i zapobiegające.
Jeżeli mimo zastosowania środków łagodzących zagrożenie dla środowiska nadal występuje należy
rozważyć możliwość zastosowania rozwiązań alternatywnych, a następnie poddać je prognozie
oddziaływania. W przypadku, gdy brak jest rozwiązań alternatywnych, które wykluczą negatywne
oddziaływanie należy określić i ocenić środki kompensujące.
Prognoza składa się z części tekstowej oraz części kartograficznej – Mapy „Prognoza oddziaływania
na środowisko - Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Małkinia Górna – obszar
położony w rejonie istniejącego cmentarza”. Na rysunku Prognozy przedstawiono waloryzację
oddziaływania Planu na środowisko. Wyznaczono obszary, gdzie nie przewiduje się istotnego
negatywnego oddziaływania Planu oraz obszary, gdzie przewiduje się umiarkowane lub istotne
oddziaływania Planu na środowisko.
Opracowując Prognozę wykorzystano następujące akty prawa krajowego:

ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2013 r. poz. 1235 z późn. zm.)

ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2013 r. poz. 627, z późn. zm.)

ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r. poz. 1232 z późn. zm.)

ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2012, poz. 647, z późn.
zm.)

ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 poz. 1409)

ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1205)

ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. Nr 106, poz. 675, z późn. zm.)

ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162 poz. 1568, z późn. zm.)

ustawa z dn. 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145, z późn. zm.)

rozporządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określania, jakie tereny pod
względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze (Dz.U. Nr 52, poz. 315)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 listopada 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie siedlisk
przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów
kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz.U. z 2013 r. poz. 1302)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2012 r.
poz. 81)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U.
Nr 237, poz. 1419)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części
wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. Nr 257 poz. 1545)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu
(Dz. U. z 2012 r. poz. 1031)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu
w środowisku (Dz.U. Nr 120, poz. 826, z poźn. zm.)

rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 75, poz. 690, z późn. zm.)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Dz.U.
Nr 25, poz. 133)

rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 r. w sprawie wymagań, jakie muszą spełniać cmentarze,
groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków (Dz.U. Nr 48 poz. 284)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. Nr 112 poz. 1206)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. Nr 192, poz.
1883)

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy
wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego
(Dz.U. Nr 137 poz. 984, z późn. zm.)
Warszawa’2014
4

rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków
przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz.U. Nr 136 poz. 964).
3. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA
Po wejściu w życie planu miejscowego skutki jego realizacji będą analizowane zgodnie
z obowiązującymi aktami prawnymi. Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r.
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wójt gminy, co najmniej raz w czasie trwania kadencji
rady gminy, przeprowadza analizę zmian w zagospodarowaniu przestrzennym i po uzyskaniu
odpowiednich opinii przekazuje radzie gminy uzyskane wyniki. Wskazuje się, aby w dokumencie
tym oceniono czy przewidywane w niniejszej prognozie skutki są zgodne z rzeczywistym stanem.
W przypadku stwierdzenia negatywnych oddziaływań nieprzewidzianych w niniejszym dokumencie
należałoby podjąć odpowiednie działania określone w art. 27 powyższej ustawy.
4. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI I GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
Regulacje zawarte w Planie mają na celu ustalenie zasad zagospodarowania terenów, w tym
wyznaczenie terenu pod powiększenie cmentarza oraz określenie zasad z zakresu kształtowania
przestrzeni oraz wyposażenia w infrastrukturę techniczną, w tym wynikających z lokalizacji nowej
części cmentarza.
W Planie zostały określone:
 przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych
zasadach zagospodarowania, w tym: zasady i warunki zabudowy;
 szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym
zakaz zabudowy dotyczące terenów;
 zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, w tym: zasady lokalizacji
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, ochrony środowiska gruntowo wodnego i wód powierzchniowych, ochrony przed hałasem, ochrony jakości powietrza, ochrony
powierzchni ziemi, ochrony przed promieniowaniem elektroenergetycznym;
 zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej, w tym
obiektu wpisanego do rejestru zabytków: kościół murowany p.w. Najświętszego Serca
Jezusowego wraz z ogrodzeniem istniejącym drzewostanem i otoczeniem oraz obiektu
znajdującego się w wojewódzkiej ewidencji zabytkowych: cmentarz parafialny rzymsko-katolicki;
 zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego oraz wymagania wynikające z potrzeb
kształtowania przestrzeni publicznych, w tym zasady lokalizacji reklam, kolorystykę i formę
budynków, formę ogrodzeń;
 zasady obsługi komunikacyjnej;
 zasady dotyczące infrastruktury technicznej, w tym ustalenia z zakresu:
o zaopatrzenia w wodę,
o odprowadzania i oczyszczania ścieków,
o usuwania odpadów stałych,
o zaopatrzenia w energię elektryczną,
o zaopatrzenia w ciepło.
Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wyznacza następujące tereny
o różnych formach zagospodarowania:
ZC - tereny cmentarzy: 1ZC – cmentarz istniejący, 2ZC – cmentarz planowany, gdzie przewiduje się
m.in. lokalizację domu przedpogrzebowego;
MN-U - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami tj. zabudowa mieszkaniowa
jednorodzinna i/lub zabudowa usługowa - budynki lub lokale użytkowe, w których prowadzona jest
działalność z zakresu usług i rzemiosła wraz z zielenią i urządzeniami towarzyszącymi. Na terenach
oznaczonych symbolami 1MN-U i 2MN-U, w strefie 50 m od cmentarza dopuszcza się realizację
obiektów usługowych prowadzących działalność hurtową, składową, magazynową, wytwórczą,
Warszawa’2014
5
w tym związaną z funkcją cmentarza pod warunkiem nie powodowania uciążliwości dla
przeznaczenia podstawowego;
U - tereny zabudowy usługowej wraz z zielenią i urządzeniami towarzyszącymi: 1U – istniejący
kościół wpisany do rejestru zabytków; 2U - usługi z zakresu handlu oraz związane
z funkcjonowaniem cmentarza i kościoła, dopuszcza się lokalizację garaży jako funkcji uzupełniającej;
3U - usługi związane z obsługą cmentarza;
E - teren obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej z zakresu energetyki – istniejący GPZ;
R - tereny rolnicze (wraz z istniejącymi urządzeniami infrastruktury technicznej w zakresie
energetyki);
ZL - tereny lasów (gruntów leśnych);
KP – tereny miejsc postojowych, wewnętrznych dojazdów oraz usług związanych z obsługą
cmentarza – okazjonalnych (tymczasowych) i obejmujących handel akcesoriami pogrzebowymi;
KDZ, KDL i KDD - tereny dróg publicznych;
CP - teren ciągu pieszego.
Ponadto na rysunku Planu wyznaczono m.in.: nieprzekraczalne linie zabudowy w odniesieniu do
nowych budynków lub rozbudowy istniejących budynków, zwymiarowane odległości, granice stref
od cmentarzy, strefy techniczne napowietrznych linii elektroenergetycznych średniego i wysokiego
napięcia, strefę lokalizacji domu przedpogrzebowego oraz lokalizację głównej bramy cmentarnej,
a także wskazano obiekt będący w rejestrze zabytków, granicę strefy otocznia zabytku, obiekt
wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków i granicę terenu obiektu wpisanego do wojewódzkiej
ewidencji zabytków,.
5. POWIĄZANIA SPORZĄDZANEGO PLANU MIEJSCOWEGO Z INNYMI DOKUMENTAMI
Przeznaczenie terenu, jak również inne ustalenia, w tym zasady ochrony środowiska przyrodniczego,
zostały opracowane w projekcie Planu na podstawie wytycznych określonych w Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Małkinia Górna. Wymienione
Studium zostało zatwierdzone Uchwałą Nr 15a/IV/2002 Rady Gminy Małkinia Górna z dnia 30
grudnia 2002 r. W trakcie procedury sporządzania uzyskało pozytywne opinie organów ochrony
środowiska.
W obrębie obszaru wyznaczonego do sporządzenia Planu w na rysunku Studium wyznaczono tereny:
 zabudowy mieszkaniowej, siedliskowej i towarzyszącej,
 teren Głównego Punktu Zasilania oraz przebieg napowietrznej sieci elektroenergetycznej,
 tereny lasów.
Na rysunku Studium, na przedmiotowym terenie, znajdują (graficznie wyróżnione) się również
tereny rolne i cmentarz niewyróżnione w legendzie.
W części tekstowej Studium jest natomiast mowa, że na terenie miejscowości Małkinia Górna
wyznacza się m.in. funkcje mieszkaniowo-usługową, w tym tereny istniejącej zabudowy
mieszkaniowej z usługami – do uzupełnienia, tereny usługowe o różnych funkcjach, teren istniejącej
kaplicy, lasu, tereny zielni urządzonej, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, cmentarza do
adaptacji i powiększenia, kościoła oraz punktu energetycznego.
W części tekstowej Studium znajduje się zapis „Inne tereny nie wskazane w rysunku Studium
Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Małkinia Górna (…) należy
realizować w oparciu o bieżącą analizę przestrzenną i ekonomiczną zapotrzebowania inwestycyjnego
uwzględniającą stan środowiska społecznego, przyrodniczego i stan własnościowy (możliwości
powstawania konfliktów przestrzennych i osobowych)”.
Ponadto w rozdziale „Środowisko przyrodnicze – kierunki działań” wskazano, że grunty rolne
najniższych klas bonitacyjnych o pochodzeniu mineralnym mogą być przeznaczane pod zabudowę
lub pod zalesienia.
W Studium wyznaczono jedynie podstawowy układ drogowy. W ustaleniach kierunkowych
wskazano potrzebę planowania i realizacji nowych dróg o charakterze lokalnym w zależności od
potrzeb.
Ponadto wskazano, że najważniejszym zadaniem polityki przestrzennej powinno być zapewnienie
Warszawa’2014
6
nienaruszalności elementów układu obszarów przyrodniczych. Do tych elementów zaliczono: tereny
leśne, dolin rzecznych, parki, tereny zieleni o funkcji specjalnej, w tym cmentarze.
Analizując powyższe ustalenia kierunkowe Studium i ustalenia Planu należy stwierdzić, że projekt
Planu nie narusza ustaleń Studium.
W trakcie prac nad Planem uwzględniono uwarunkowania przyrodnicze określone w „Opracowaniu
fizjograficznym”. Dominująca część terenu objętego Planem znajduje się w obszarze wyznaczonym
w „Opracowaniu fizjograficznym” predysponowanym dla rozwoju osadnictwa. Obszar ten
charakteryzuje się korzystnymi warunkami fizjograficznymi dla lokalizacji różnego typu zabudowy,
ze względu na uwarunkowania gruntowo-wodne, ukształtowanie terenu i klimat lokalny. Posiada
małe wartości dla rozwoju rolnictwa ze względu na występowanie tu gleb niskiej jakości,
zbudowanych z piasków luźnych lub słabogliniastych, bielicowych lub pseudobielicowych,
przesuszonych.
Północna część obszaru Planu przylegająca do rowu melioracyjnego to obszary użytków zielonych,
wskazane do zachowania istniejącej formy użytkowania. Jest to teren z wysokim poziomem wód
gruntowych, z glebami o złych warunkach dla budownictwa i niekorzystnymi warunkami
klimatycznymi dla ludzi (duża wilgotność powietrza, inwersje radiacyjne temperatur).
W otoczeniu sporządzanego Planu nie występują obszary objęte obwiązującymi planami
miejscowymi, dla których sporządzono by prognozy oddziaływania na środowisko. Również
dla obowiązującego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Małkinia nie opracowano prognozy oddziaływania na środowisko. W związku z powyższym
w niniejszej prognozie nie uwzględniono informacji zawartych w prognozach oddziaływania
na środowisko sporządzonych dla innych, przyjętych już, dokumentów powiązanych z projektem
dokumentu będącego przedmiotem opracowania.
II. INFORMACJE, ANALIZY I OCENY
6. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA, W TYM STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH
PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM
Charakterystyka obszaru opracowania
Planem został objęty teren położony we wsi Małkinia Górna, w środkowej części gminy Małkinia
Górna (po północnej stronie rzeki Bug). Teren Planu zajmuje powierzchnię około 35,16 ha. Obecnie
tereny rolne i leśne stanowią około 70% powierzchni Planu. Tereny zabudowy skupiają się wzdłuż
ul. Kościelnej stanowiącej południową granicę opracowania. Jest to głównie zabudowa mieszkaniowa
jednorodzinna i zagrodowa, a także kościół. W części centralnej Planu znajduje się cmentarz
parafialny. We wschodniej części położony jest teren Głównego Punktu Zasilania (GPZ) w energię
elektryczną, do którego dochodzą linie elektroenergetyczne wysokiego- i średniego- napięcia. Ulica
Kościelna jest drogą powiatową, od niej prowadzi droga gruntowa w kierunku cmentarza, która
następie odbija w kierunku zachodnim do drogi wojewódzkiej nr 627/ul. Ostrowskiej. Fragment
wschodniej granicy Planu stanowi wschodnia krawędź drogi asfaltowej obsługującej GPZ. Północną
granicę opracowania stanowi krawędź rowu melioracyjnego, prowadzącego wody z zachodu na
wschód, a w dalszej odległości od Planu, w kierunku południowym do rzeki Bug. Niewielki
południowo-zachodni odcinek Planu stanowi również krawędź lokalnego rowu melioracyjnego,
którego wody spływają do niedużego stawu położonego na terenie Planu.
Podstawowo teren Planu graniczy z terenami rolnymi. Wyjątek stanowi południowa granica Planu –
rejon ulicy Kościelnej, gdzie teren Planu sąsiaduje z zabudową mieszkaniową i zagrodową oraz
fragment zachodniej granicy Planu, przy styku z drogą wojewódzką nr 627, gdzie przy granicy Planu
znajduje się teren szkoły.
W odległości około od 150 (w części zachodniej) do 270 m (w części wschodniej) od południowej
granicy opracowania znajduje się linia kolejowa Warszawa-Białystok E75. Jest ona oddzielona od
terenu opracowania terenami zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej.
Analizowany Plan, jego najbardziej wysunięta na zachód granica, graniczy poprzez drogę
wojewódzką nr 627/ ul. Ostrowską z Obszarem Specjalnej Ochrony Ptaków „Puszcza Biała”
Warszawa’2014
7
PLB 140007. Ponadto na północ od terenu sporządzanego aktu prawa miejscowego znajdują się:
w odległości od 300 do 900 m od południowej granicy Planu - Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków
„Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001, w odległości od 360 m do 1 km od południowej granicy Planu –
Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Ostoja
Nadbużańska” PLH 140011 oraz w odległości około 2,5 km Nadbużański Park Krajobrazowy.
Rysunek 1 Zdjęcie lotnicze terenu Planu (czerwoną linią oznaczono granice Planu).
źródło: http://maps.geoportal.gov.pl/
Geomorfologicznie, wg podziału J. Kondrackiego (2000r.), teren opracowania znajduje się
w północnym skraju obszaru Doliny Dolnego Bugu (318.74), mezoregionu - Nizina
Środkowomazowiecka. Jest to wysoki poziom erozyjny doliny Bugu – silnie zniszczona powierzchnia
wysoczyzny polodowcowej, której przemodelowanie nastąpiło w różnych okresach zlodowacenia
środkowopolskiego w wyniku intensywnego i powtarzającego się przepływu wód fluwioglacjalnych
płynących doliną marginalną przed czołem lądolodu glacistadiału Wkry i Czerwonego Boru. Obecnie
poziom ten stanowi prawie płaską powierzchnię, na terenie opracowania wyniesioną na ok. 108-103 m
n.p.m. Najwyższy punkt terenu znajduje się w części północno-zachodniej przy istniejącej drodze
gruntowej prowadzącej do drogi wojewódzkiej na rzędnej około 108,5 m n.p.m.. Najniższy punkt
terenu znajduje się zaś w części południowo-wschodniej, przy ul Kościelnej i drodze prowadzącej do
GPZ na rzędnej około 102,5 m n.p.m. Generalnie większa część terenu położona jest na wysokości 105107 m n.p.m. Obniżenie, poza częścią południowo-wschodnią, tworzy dolinka usytuowana w części
północnej Planu. Na jej terenie rzędne opadają z zachodu na wschód ze 106,2 m do 103,5 m n.p.m.
Spadki terenu nie przekraczają na całym obszarze Planu 2 O. Środkowa część Planu położona jest
najwyżej, zaś rzędne terenu opadają w kierunku południowym, do doliny Bugu i północnym do
dolinki rowu znajdującego się za północną granicą Planu.
W północnej części opracowania znajduje się niewielka dolinka rzeczna powstała w skutek budującej i
niszczącej działalności wód rzecznych, obniżona o ok. 1-2 m w stosunku do poziomu erozyjnego
doliny Bugu. Jest to forma holoceńska, charakteryzująca się wysokim poziomem wód gruntowych.
Omawiany obszar Planu zbudowany jest z osadów fluwioglacjalnych, eluwialnych i deluwialnych
zlodowacenia środkowopolskiego stadiału mławskiego. Podłoże gruntowe tworzą zarówno utwory
sypkie, jak i spoiste oraz przypowierzchniowo grunty organiczne. Na terenie Planu, do ok. 4 m ppt
dominują grunty sypkie wykształcone jako piaski drobne i średnie, oraz pospółki. Grunty te
charakteryzują się średnimi wartościami stopnia zagęszczenia kształtującego się w przedziale
wartości około ID = 0,40 – 0,50. Grunty spoiste, występują na tych terenach poniżej 4 m ppt.
Warszawa’2014
8
i wykształcone są jako gliny piaszczyste występujące przeważnie w stanie plastycznym, zbliżone do
gruntów twardoplastycznych. W warstwie przypowierzchniowej dominują przepuszczalne grunty
sypkie, których parametry filtracyjne można określić jako dobre i bardzo dobre. Są to grunty
korzystne dla potrzeb budownictwa.
W zachodniej części opracowania do około 4,5 m występują piaski różnoziarniste z domieszką
żwirów i kamieni oraz miejscowo żwiry piaszczyste. Są to grunty o bardzo korzystnych parametrach
geotechnicznych dla budownictwa.
W północnej części Planu, wzdłuż rowu melioracyjnego wierzchnią warstwę gruntu budują namuły
organiczne, pyły i piaski – grunty organiczne i mineralne – o miąższości powyżej 4,5 m. Są to grunty
słabonośne o zróżnicowanych warunkach geotechnicznych.
Rysunek 2. Mapa warunków wodnych opracowana na podstawie „Opracowania fizjograficznego” gminy
Małkinia Górna. Czerwoną, ciągłą linią oznaczono granice Planu, fioletową, przerywaną linią oznaczono
granice jednostek geomorfologicznych, obszary o różnych kolorach wypełnień oznaczają tereny
charakteryzujące się poziomem wód gruntowych określonym w obrębie danego wypełnienia. Strzałki
określają główne kierunki spływu wód podziemnych.
Dolina cieku wodnego
>2 m ppt
2-3 m ppt
3-4 m ppt
< 4 m ppt
Poziom erozyjny
doliny Bugu
Źródło mapy topograficznej: http://maps.geoportal.gov.pl/
Rzeźba terenu została do tej pory w niedużym stopniu przekształcona na znacznej części terenu.
Niewielkie odkształcenia - nasypy i wykopy - powstały na terenach zabudowy (w związku
z kształtowaniem niwelety terenu na potrzeby zagospodarowania terenu), istniejącego cmentarza
i wzdłuż istniejących dróg. Z prowadzeniem prac agrotechnicznych związane jest wyrównywanie
rzeźby terenu.
Na terenie objętym Planem nie występują udokumentowane złoża kopalin.
Ze względu na nieduże zróżnicowanie wysokości terenu oraz typ gleb na obszarze opracowania nie
występuje zagrożenie zachodzenia procesów erozji, w tym nie występują tu tereny zagrożone
ruchami masowymi ziemi i tereny, na których występują te ruchy.
Obszar objęty Planem znajduje się w zlewni rzeki Bug, która jest oddalona od terenu Planu o ok.
2,2 km. Najwyższe stany wód w rzece obserwowane są w miesiącach marzec-kwiecień, najniższe zaś
sierpień i listopad.
Warszawa’2014
9
Na terenie opracowania brak jest naturalnych zbiorników wodnych. Północną część opracowania
odwadnia rów melioracyjny prowadzący wody najpierw w kierunku wschodnim, a dalej w kierunku
południowym do rzeki Bug. W południowo-zachodniej części opracowania znajduje się fragment
rowu melioracyjnego odprowadzający wody do niedużego stawu (o powierzchni ok. 150 m2)
znajdującego się na jednej z posesji na terenie Planu. Oba rowy prowadzą wody w okresach
intensywnych deszczy i roztopów, a w okresach suchych osuszają się.
Teren opracowania nie jest położony w obszarze szczególnego zagrożenia powodzią.
Na omawianym obszarze występuje kilka poziomów wodonośnych. Najniżej zwierciadło wód
gruntowych występuje w centralnej oraz południowo-zachodniej części Planu, wg Opracowania
fizjograficznego poniżej 4 m ppt, zaś wg Dokumentacji geologicznej opracowywanej dla potrzeb
rozbudowy cmentarza komunalnego w Małkini Górnej - na wysokości 5-10 m ppt. W żadnym
z wykonanych w środkowej części Planu, na potrzeby ww. Dokumentacji, otworów wiertniczych nie
stwierdzono występowania wód gruntowych do głębokości 4 m p.p.t. Okres, w którym prowadzono
badania terenowe charakteryzował się średnimi stanami wód podziemnych. Nie można wykluczyć,
że w okresach mokrych czy roztopowych, okresowo na stropie przegłębień utworów spoistych pojawi
się poziom wód gruntowych związanych z zasilaniem powierzchniowym. Lustro tych wód nie
powinno jednak podnieść się do poziomu płytszego niż 2,5 m poniżej poziomu powierzchni terenu.
W okresach suchych pierwszy poziom wód gruntowych w tym rejonie może zanikać.
Najwyżej poziom wód gruntowych występuje zaś w dolince, wzdłuż rowu melioracyjnego
położonego przy północnej granicy opracowania. Wody gruntowe występują tam powyżej 2 m p.p.t.,
a w okresach wysokich stanów mogą lokalnie stagnować na powierzchni gruntu.
Na pozostałej części Planu wody gruntowe występują na głębokości pomiędzy 2 a 4 m p.p.t.
Podstawę drenażu dla wód gruntowych stanowi lustro wód powierzchniowych rzeki Bug. Lokalna
podstawę stanowi jednak rów melioracyjny stanowiący północną granicę opracowania z rzędna lustra
wody około 101,0 m n.p.m. Rów ten odprowadza wody w kierunku wschodnim, a dalej
południowym w stronę rzeki Bug. W części południowo-zachodniej wody gruntowe są drenowane
przez lokalny system - rów melioracyjny odprowadzający wody do niewielkiego stawu.
Kierunek spływu okresowych wód gruntowych związanych z infiltrującymi wodami opadowymi
i roztopowymi odbywa się po stropie utworów nieprzepuszczalnych i jest skierowany podstawowo
w stroną wschodnią z odchyleniem północnym i południowym.
Woda na potrzeby wodociągu gminnego jest ujmowana z niższych poziomów wód
czwartorzędowych na terenie gminy Małkinia Górna: w miejscowości Kańkowo z głębokości 104-106
m p.p.t., w m. Małkinia Górna z głębokości 91-102 m p.p.t., zaś w m. Rostki Wielkie z 38 m p.p.t.
Wszystkie wymienione ujęcia, jak i ujęcia Zakładu Rockwool Polska Sp. z o.o. są położone
w odległości powyżej 500 m od granic Planu. Dla ujęć tych poza strefą ochrony bezpośredniej nie
wyznaczono stref ochrony pośredniej. Przy wszystkich ujęciach komunalnych istnieją stacje
uzdatniania składające się tylko z odżelaziaczy. Wymienione studnie korzystające z głębszych
poziomów wód czwartorzędowych charakteryzują się znaczną wydajnością. W związku
z powyższym dostarczanie wód do zabudowań nie stanowi ograniczenia rozwoju gminy. Na terenie
opracowania średnia potencjalna wydajność wód jest przeciętna i wynosi 30-50 m3/dobę. Na terenie
opracowania wzdłuż ul. Kościelnej znajduje się wodociąg komunalny (Ø160 mm) obsługujący
zabudowania na terenie Planu.
Na terenie gminy (w obrębie Planu) wyznaczono w utworach trzeciorzędowych Główny Zbiornik
Wód Podziemnych nr 215 - Subniecka Warszawska - Niecka Mazowiecka. Tylko część centralna tego
zbiornika - 215A, nie znajdująca się na obszarze gminy, jest dostatecznie rozpoznana do planowania
zagospodarowania zasobów i racjonalnej ochrony.
W „Dokumentacji geologicznej z badań podłoża gruntowego terenu projektowanej rozbudowy
cmentarza komunalnego w miejscowości Małkinia Górna, działki geodezyjne nr 580, 581, 582, 583
powiat ostrowski województwo mazowieckie”, stwierdzono, że planowany pod rozbudowę
cmentarza teren w zdecydowanej większości spełnia wymogi Rozporządzenia Ministra Gospodarki
Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określania, jakie tereny pod względem sanitarnym są
odpowiednie na cmentarze - warunki hydrogeologiczne, chemizm wód i gleby, kierunki spadków wód
podziemnych i zagospodarowanie terenu w infrastrukturę ujmującą wody podziemne.
Warszawa’2014
10
Na terenie opracowania występują podstawowo grunty orne niskich klas bonitacyjnych (RV i RVI,
rzadziej RIVb), wytworzone z piasków różnoziarnistych, zaliczane do gleb bielicowych
i psedobielicowych. Podnoszenie wysokości plonów wymaga tu stosowania dużej dawki nawozów
oraz środków ochrony roślin. Grunty te nie są korzystne dla funkcji rolniczej. W części północnej
i południowo-zachodniej opracowania występują użytki zielone. Są to pastwiska, rzadziej łąki
zaliczane podstawowo do V klasy bonitacyjnej. Wg Opracowania fizjograficznego grunty te powinny
być nadal wykorzystywane dla funkcji hodowli bydła.
Klimat lokalny jest związany z ukształtowaniem, pokryciem terenu oraz zaleganiem wód
gruntowych. Na topoklimat równiny erozyjnej w rejonie opracowania ma wpływ przede wszystkim
położenie w płaskim terenie otwartym. Tereny otwarte o niskim poziomie zalegania wód gruntowych
oraz przewagą utworów piaszczystych charakteryzują się dużą amplitudą temperatur oraz niewielką
wilgotnością powietrza, są natomiast dobrze przewietrzane (wiatr może osiągać duże prędkości)
i nasłonecznione. Utwory piaszczyste charakteryzują się małym przewodnictwem cieplnym, tym
samym szybko się nagrzewają i szybko wychładzają w warstwie przypowierzchniowej. Niski poziom
wód gruntowych, brak dużych zbiorników wód powierzchniowych warunkuje rzadkie
występowanie na tym terenie mgieł. W południowej części Planu wzdłuż ul. Kościelnej w lecie,
w okresie upałów może występować wzdłuż ulicy zjawisko przegrzewania, związane
z nagrzewaniem się powierzchni takich jak asfalt i mury budynków.
Odmiennym topoklimatem charakteryzuje się dolinka cieku wodnego znajdująca się w północnej
części opracowania. Na klimat tej części opracowania ma wpływ występowanie wysokiego poziomu
wód gruntowych, lokalnie utworów organicznych charakteryzujących się dużą pojemnością cieplną,
a także występowanie lokalnych zadrzewień. Zespół tych czynników powoduje, że są to tereny
o mniejszej amplitudzie temperatur, szczególnie w dni pochmurne i bez wietrzne, niż na równinie
erozyjnej, charakteryzujące się dużą wilgotnością powietrza i nieco większym zacienieniem. W dni
wietrzne ze względu na duże przestrzenie otwarte i wilgoć na terenie doliny odczuwa się silniej
zimno. W bezwietrzne i bezchmurne noce może tu występować zjawisko inwersji temperatur –
powstaje ono po dniu, kiedy grunt i powietrze są wygrzane. Na terenie równiny następuje szybkie
wychłodzenie powietrza, ze względu na małą pojemność cieplną gruntów. Ciepłe powietrze z doliny
jest przenoszone wyżej i następuje spływ zimnego powietrza z równiny. Zimne i wilgotne powietrze
stagnuje na tym terenie tworząc mgły.
Na terenie opracowania dominują wiatry z zachodniej ćwiartki horyzontu tj. północno-zachodnie,
południowo-zachodnie i zachodnie. Znaczący wpływ na kierunek wiatrów ma położenie w tym
rejonie doliny Bugu na kierunku wschód-zachód. Ww. dolina tworzy naturalny korytarz
wentylacyjny, korzystnie wpływający na przewietrzanie obszaru gminy. Z zachodu na wschód
następuje nawietrzanie terenu, a w kierunku przeciwnym odpływ zanieczyszczonego powietrza.
Teren opracowania charakteryzuje się zróżnicowaną szorstkością terenu. Najsilniejsze wiatry
występują na terenach otwartych w północnej części opracowania. Niska zabudowa oraz
towarzyszące jej zadrzewienia zmniejszają nieco prędkości odczuwalnego wiatru w części
południowej.
Obszary pokryte roślinnością, stale lub okresowo, stanowią aktualnie około 80% powierzchni
opracowania. Są one zajęte głównie przez zbiorowiska roślinności o pochodzeniu antropogenicznym
lub zbiorowiska półnaturalne, zarastające wtórnie tereny pól, gdzie w składzie gatunkowym mieszają
się gatunki roślin rodzimych charakterystycznych dla danego typu siedliska z gatunkami roślin
synantropijnych lub ruderalnych.
Najbogatsze zbiorowiska roślinne występują wzdłuż rowu melioracyjnego stanowiącego północną
granicę terenu opracowania. Sam rów ma szerokość ok. 1 m i znajduje się poza terenem Planu.
Wzdłuż tego uregulowanego cieku wodnego, przede wszystkim na jego skarpie (poza granicami
Planu) wykształciły się różnego typu zbiorowiska roślinności hydrofilnej, charakterystyczne dla
zbiorników wód płynących, eutroficznych. Płaty występujących tu zbiorowisk są różnej wielkości
i przeplatają się wzdłuż rowu. Podstawowo są to zbiorowiska przejściowe o niejednoznacznej randze
systematycznej, w składzie gatunkowym mieszają się tu gatunki roślin charakterystyczne dla
zespołów z klasy Phragmitetea takie jak trzcina pospolita Phragmites communis, pałka wąskolistna
Typha angustifolia, manna mielec Glyceria maxima, turzyca błotna Carex acutiformis, mozga trzcinowata
Phalaris arundinacea, turzyca zaostrzona Carex acuta oraz gatunków roślin nitrofilnych (azotolubnych)
Warszawa’2014
11
klasy Artemisietea jak pokrzywa zwyczajna Urtica dioica, ostrożeń polny Cirsium arvense, mlecz błotny
Sonchus palustris, przytulia czepna Galium aparine. Najczęściej występują fitocenozy o charakterze
degeneracyjnych form zespołu mozgi trzcinowatej Phalaridetum arundinaceae. Zbiorowiska
pokrywającego siedliska łęgu jesionowo-olszowego.
Wzdłuż rowu, na terenie Planu, występują pojedynczo a także w formie liniowej lub skupisk, drzewa
i krzewy: olsza czarna Alnus glutinosa, rzadziej czeremcha zwyczajna Padus avium. Skupiska olszy, z
niewielkim udziałem czeremchy oraz ubogą warstwą krzewów (trzmieliny europejskiej, kruszyny
pospolitej) oraz licznie występującymi gatunkami roślin zielnych, azotolubnych takimi jak pokrzywa
zwyczajna Urtica dioica, niecierpek pospolity Impatiens noli-tangere, kuklik pospolity Geum urbanum
oraz jasnota plamista Lamium maculatum), a także gatunki łąkowymi (m.in. śmiłek darniowy
Deschampsia cespitosa, ostrożeń błotny Cirsium palustre, turzyce) tworzą zubożałe formy łęgu
jesionowo-olszowego Fraxino-Alnetum. Są to zbiorowiska zgodne z występującym siedliskiem.
Zbiorowiska te znajdują się na liście priorytetowych typów siedlisk przyrodniczych będące
przedmiotem zainteresowania wspólnoty (91E0, Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe
Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae i olsy źródliskowe) wskazanych
w Dyrektywie Siedliskowej (Dyrektywa Rady Nr 92/43 z 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory) i Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 6 listopada 2013 r.
zmieniającego rozporządzenie w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem
zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia
jako obszary Natura 2000.
W skali kraju łęgi jesionowo-olszowe nie są zbiorowiskiem zagrożonym pod względem areału ich
występowania. Istotnym zagrożeniem może być jednak utrata ich cech jakościowych ekosystemu.
W wielu częściach Polski powszechne jest przesuszenie ekosystemów łęgowych, będące efektem
ogólnego obniżenia poziomu wód gruntowych i przyspieszonej erozji wgłębnej cieków (np. w wyniku
ich regulacji). Ich ochrona polega zatem na ochronie ich warunków siedliskowych.
Kolejną grupę tworzą zbiorowiska roślin położone pomiędzy roślinnością nadwodną porastającą
skarpy rowu melioracyjnego stanowiącego północną granicę Planu, a terenami zabudowy i cmentarza
położonymi w rejonie ulicy Kościelnej. Do terenów zabudowy przylegają pola uprawne, pozostałe
tereny to głównie pastwiska i łąki. Tereny zajęte przez łąki położone są przede wszystkim na glebach
żyznych namułów torfiastych. Występuje tu głównie roślinność niska. Część działek wykorzystywana
jest jako intensywnie użytkowane pastwiska, na części zaś pastwisk i łąk użytkowanych ekstensywnie
pojawiają się pojedyncze brzozy brodawkowate Betula pendula w wieku około od 5 do 10 lat.
Na terenie łąk i pastwisk zaobserwowano takie gatunki jak m.in.: stokrotka pospolita Bellis perennis,
miniszek pospolity Taraxacum vulgare, koniczyna łąkowa Trifolium pratense, koniczyna biała Trifolium
repens, przytulia pospolita Galium elatum, pasternak zwyczajny Pastinaca sativa, szczaw rozpierzchły
Rumex thyrsiflorus, kuklik pospolity Geum urbanum, wiązówka błotna Filipendula ulmaria, jaskier
rozłogowy Ranunculus repens. Gatunki te w zależności od siedliska tworzą różne zbiorowiska roślin
z rzędu Arrhenatheretali. Na terenach z wyższym poziomem wody gruntowej, podtapianych okresowo
wiosną i jesienią, występują zbiorowiska przejściowe o niejednoznacznej randze systematycznej,
w kierunku zdegradowanych łąk wilgotnych z rzędu Molinietali. Są to jednak zbiorowiska
przekształcone – wydeptywane (odbywa się na nich wypas bydła), a także występują na ich terenie
gatunki roślin pochodzące ze zbiorowisk je otaczających – zmeliorowanych, koszonych łąk świeżych
i terenów upraw polowych. Występują tu gatunki charakterystyczne dla typu zbiorowisk ze związku
Molinion: sit skupiony Juncus conglomeraatus i trzęślica modra Molinia coerulea. Ponadto zanotowano tu
gatunki takie jak: płonnik pospolity Polytrichum commune, dziurawiec Hypericum maculatum, śmiałek
darniowy Deschampsia caespitosa, perz właściwy Elymus repens. Ponieważ występowanie gatunków
charakterystycznych dla związku Molinion dotyczy bardzo niewielkich obszarów, nie można więc
stwierdzić występowania w tym rejonie zbiorowisk z tej grupy.
Pola uprawne zajęte są głównie przez sezonowe uprawy zbóż, którym towarzyszą gatunki
jednorocznych roślin segetalnych z klasy Secalietea. Występują tu takie gatunki roślin jak: chaber
zwyczajny Centaurea cyanus, mak polny Papaver rhoeas, nawrot polny Lithospermum arvense, kąkol
polny Agrostemma githago, wyka siewna Vicia sativa. Część z pól uprawnych jest odłogowana. Są to
głównie pola odłogowane stosunkowo niedługo, gdzie dominują gatunki roślin jednorocznych, które
towarzyszyły uprawom. Części terenów upraw jest już odłogowana od lat. Pola uprawiane
przeplatają się z polami nieużytkowanymi, porośniętymi lokalnie murawami napiaskowymi,
Warszawa’2014
12
pojedynczymi drzewami i w końcu młodnikami sosnowymi i brzozowymi . Na tych terenach
odłogowanych, poza gatunkami roślin jednorocznych, występują również byliny i rośliny wieloletnie,
a także występują pojedyncze drzewa i grupy drzew głównie brzozy brodawkowatej Betula pendula,
sosny zwyczajnej Pinus sylvestris i dębu szypułkowego Qurcus robur. W składzie gatunkowym roślin
zielnych występuje wiele gatunków roślin kserotermicznych, typowych dla terenów zbudowanych z
utworów przepuszczalnych z niskim poziomem wód gruntowych. Na terenie opracowania pola
odłogowane od lat pokrywają m.in. wrotycz pospolity Tanacetum vulgare, bylica pospolita Artemisia
vulgaris, nicennica polna Filago arvensis, nawłoć pospolita Solidago virgaurea, ostrożeń polny Cirsium
arvense, szczwół plamisty Conium maculatum, szczaw tępolistny Rumex obtusifolius.
Na miedzach i pastwiska licznie występuje śliwa tarnina Prunus spinosa.
W części zachodnio-środkowej, przy istniejącym cmentarzu znajduje się nieduże zagłębienie, którego
krawędzie porastają topole białe Populus alba (i mieszańce) i wierzby białe Salix alba. W zagłębieniu
dominuje roślinność szuwarowa.
Terenom zabudowanym towarzyszą różnego typu zbiorowiska kultywowane – roślin ozdobnych,
sady, a także roślinność ruderalna. Na terenach zabudowy licznie występują drzewa i krzewy iglaste
świerki i żywotniki, rzadziej występują również klony, topole, lipy. Z pośród drzew towarzyszących
terenom zabudowy wyróżniają się zadrzewienia znajdujące się na terenie otaczającym kościół,
położone przy drodze do cmentarza i na cmentarzu, a także przy ul. Kościelnej. Są to dojrzałe formy –
dębu szypułkowego Quecus robur oraz kasztanowca białego Aesculus hippocastanum. Kasztanowce są
w złym stanie zdrowotnym (zaatakowane przez motyla - szrotówka kasztanowiaczka).
Opisane gatunki roślin nie podlegają ochronie na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5
stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.
Świat zwierzęcy większej części opracowania - terenów zabudowy i upraw - nie jest szczególnie
zróżnicowany. Zabudowa terenów oraz gospodarka rolna spowodowały przeniesienie się większości
zwierząt na tereny trudniej dostępne – okolice rowu melioracyjnego stanowiącego południowowschodnią granicę opracowania i towarzyszące im pastwiska, łąki i zadrzewienia.
Faunę terenów pól i użytków zielonych z zadrzewieniami stanowią drobne i najczęściej pospolite
gatunki zwierząt, część z nich podlega jednak ochronie. Powszechnie w tym rejonie gminy występują
takie gatunki jak kret Talpa europaea (zarówno na stanowiskach łąk i pól otwartych, gdzie podlega
ochronie, jak terenach zabudowy), zając szarak Lepus europaeus (gatunek łowny z okresem
ochronnym), jeż wschodni Erinaceus concolor (gatunek pod ochroną), a także mysz zaroślowa
Apodemus sylvaticus (gatunek objęty ochroną częściową) – bardzo popularna w tej części Polski.
Okolice rowu melioracyjnego i towarzyszących mu zbiorowisk roślinnych są dogodnym biotopem dla
bobra zwyczajnego, jak i wydry. Nie mniej obecnie zwierząt tych, jak i ich nor i żeremi nie
zaobserwowano na tym terenie.
Łąki i pastwiska, tereny nadwodne są zasiedlane przez płazy i gady (wszystkie gatunki płazów i
gadów podlegają ochronie). Występuje tu żaba trawna Rana temporaria (gatunek ten jest bardzo
powszechny), ropucha szara Bufo bufo, czy jaszczurka zwinka Lacerta agilis (głównie na terenach
suchych pastwisk i terenach odłogowanych pól). Ponadto tereny łąk i pól są miejscem bytowania
pospolitych gatunków zwierząt – takich jak mysz polna, czy nornica ruda.
Niewątpliwie najcenniejszym obszarem dla ptaków w tym rejonie jest dolinka położona w północnej
części Planu. Kompilacja terenów otwartych, zadrzewień i siedlisk nadwodnych wzdłuż rowu
melioracyjnego sprawia, iż ptaki znajdują tu miejsca korzystne dla żerowania i gniazdowania. Tereny
pól uprawnych i pastwisk, ze względu na koszenie, a także penetrację tych terenów przez psy i koty
z pobliskich domów są mniej korzystnym terenem dla gniazdowania ptaków. Tereny łąk i pastwisk
z zadrzewieniami oraz tereny pól są miejscem bytowania i żerowania takich gatunków jak: bażant
Phasianus colchicus, kuropatwa Perdix perdix, pliszka żółta Motacilla flava (gatunek chroniony),
skowronek Alauda arvensis (gatunek chroniony), trznadel zwyczajny Emberiza citrinella, kopciuszek
zwyczajny Phoenicurus ochruros, kukułka Cuculus canorus. Poza tym na terenach zabudowy i
towarzyszących im terenach zieleni stwierdzono terytoria nielicznych, bardzo pospolitych, ale
objętych ochroną gatunkową, ptaków lęgowych spotykanych w naszym kraju tj.: dzwońca Carduelis
chloris, sikory bogatki Parus major, sierpówki Streptopelia decaocto szpaka zwyczajnego Sturnus vulgaris,
wróbla zwyczajnego Passer domesticus, zięby zwyczajnej Fringilla coelebs.
Warszawa’2014
13
Zagrożeniem dla ptaków przelatujących w północno-środkowej części opracowania są linie
elektroenergetyczne wysokiego i średniego napięcia. Nie mniej terenami o największym znaczeniu dla
zwierząt w tym rejonie są tereny położone wzdłuż północnej granicy Planu – roślinność nadwodna,
łąki, pastwiska, miedze i zadrzewienia nadwodne.
Jakość i zagrożenia środowiska, w tym zdrowia ludzi
W latach 2010-2012 ocena jednolitych części wód przeprowadzona przez WIOŚ w Warszawie została
wykonana na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu
klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji
priorytetowych. W tym czasie jakość wód rzeki Bóg, która jest odbiornikiem wód opadowych
i oczyszczonych ścieków z terenu gminy w punkcie pomiarowym Glina Nadbużańska (miejscowość
położona poniżej miejscowości Małkinia Górna, w gminie Małkinia Górna) została określona jako:
stan chemiczny – dobry oraz stan/potencjał ekologiczny – słaby, na który składają się: stan elementów
biologicznych – słaby (ze względu na obecność ichtiofauny w klasie słabej), stan elementów
hydromorfologicznych – bardzo dobry, stan elementów fizykochemicznych – poniżej stanu dobrego
i stan elementów fizykochemicznych specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych
- dobry.
Wg Programu ochrony środowiska gminy Małkinia Górna (2012 r.) na stan jakościowy wód Bugu mają
wpływ takie czynniki występujące na terenie gminy jak: spływy powierzchniowe i wody infiltrujące
z pól uprawnych i łąk zawierające środki ochrony roślin i nawozy; zrzuty ścieków bytowych
bezpośrednio do rzeki i cieków ją zasilających; odprowadzanie ścieków bytowych ze znacznej części
gminy do nieszczelnych zbiorników (niedostateczne skanalizowanie gminy oraz znikoma ilość
gospodarstw posiadających przydomowe oczyszczalnie ścieków). Na terenie gminy około 30%
mieszkańców korzysta z sieci kanalizacyjnej, zaś blisko 60% mieszkańców obejmuje sieć
wodociągowa. Kanalizacja głównie obejmuje miejscowość Małkinia Górna oraz najbliższe jej
miejscowości. Ścieki z kanalizacji zbiorczej odprowadzane są do komunalnej oczyszczalni ścieków
zlokalizowana w Małkini Górnej przy ul. Nurskiej. Jest to oczyszczalnia biologiczna. Obecnie
realizowana jest przebudowa oczyszczalni mająca na celu zwiększenie jej przepustowości. Po
przebudowie oczyszczone ścieki będą odprowadzane do rzeki Bug gdyż dotychczas były
odprowadzane do starorzecza Bugu.
Na terenie Planu ścieki bytowe są odprowadzane do zbiorników bezodpływowych, skąd po wybraniu
są przewożone do oczyszczalni ścieków w Małkini.
Wg danych WIOŚ na terenie gminy Małkinia Górna w ostatnich latach nie był prowadzony
monitoring zanieczyszczeń powietrza. W Rocznej ocenie jakości powietrza w województwie mazowieckim
za rok 2012 r. (WIOŚ 2013 r.) przedstawiono wyniki metody modelowania matematycznego
zanieczyszczeń powietrza. Stwierdzono w 2012 r. na terenie Małkini Górnej przekroczenie rocznego
poziomu docelowego bezo(a)pirenu. Dla pozostałych zanieczyszczeń powietrza (PM10, PM2,5, O 3,
SO2, NO2, C6H6, As, Cd, Ni) w roku 2012 nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych norm
wg kryterium ochrona zdrowia i roślin. Nie mniej strefa mazowiecka w obrębie, której znajduje się
gmina Małkinia Górna została zakwalifikowana do klasy C 1 ze względu na przekroczenie norm
w zakresie ochrony zdrowia nie tylko ze względu na obecność benzo(a)pirenu w pyle, ale również
ze względu na ponadnormatywną zawartość w powietrzu pyłów PM10 i PM2,5.
Głównym źródłem benzo(a)pirenu w powietrzu jest niepełne spalanie paliw stałych, w tym przede
wszystkim węgla i drewna w paleniskach domowych, w szczególności w piecach oraz otwartych
kominkach. Największy udział w emisji benzo(a)pirenu na terenie strefy ostrołęcko-ostrowskiej
(w której położona jest Małkinia Górna, wyznaczonej na potrzeby Program ochrony powietrza dla
stref w województwie mazowieckim, w których został przekroczony poziom docelowy
benzo(a)pirenu jako wskaźnika wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w powietrzu)
ma emisja powierzchniowa i punktowa. Udział emisji powierzchniowej to 49% (105,2 kg), a emisji
punktowej to 43% (91,3 kg). Najmniejszy procent udziału w emisji całkowitej z terenu strefy ma emisja
komunikacyjna, stanowiąca 8% (17,8 kg) całkowitej emisji.
Podstawą klasyfikacji stref w rocznej ocenie jakości powietrza są wartości poziomów: dopuszczalnego, dopuszczalnego
powiększonego o margines tolerancji, docelowego i celu długoterminowego, określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z
dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu.
1
Warszawa’2014
14
Na terenie gminy Małkinia Górna zaopatrzenie w ciepło odbywa się z indywidualnych kotłowni, brak
jest centralnego systemu grzewczego obsługującego poszczególne miejscowości. Domy mieszkalne
posiadają kotłownie indywidualne, w większości opalane węglem i drewnem. Większe kotłownie
posiadają szkoły, urzędu oraz spółdzielnie mieszkaniowe.
Uchwałą Nr 184/13 z dnia 25 listopada 2013 r. Sejmik Województwa Mazowieckiego określił
program ochrony powietrza dla stref województwa mazowieckiego, w których został przekroczony
poziom docelowy benzo(a)pirenu w powietrzu (Dz. Urz. Woj. Maz. z 2013 r. poz. 13009. Program
obowiązuje od dnia 25 grudnia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.). Spośród istotnych dla
sporządzanego planu miejscowego zadań określonych w niniejszym programie dla strefy
mazowieckiej należy wymienić ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) poprzez
zmianę sposobu ogrzewania na proekologiczny: podłączenia do sieci ciepłowniczej podmiotów
ogrzewanych indywidualnie oraz wymianę nie ekologicznych pieców na ogrzewane paliwami
niskoemisyjnymi (gaz lub ekogroszek). Ponadto rozważano również inne działania służące
ograniczeniu emisji zanieczyszczeń atmosferycznych, m.in.:
 Promowanie produkcji energii ze źródeł odnawialnych (OZE m.in.: energia wiatrowa, słoneczna,
biomasa, wodna i geotermalna), w tym budowa i modernizacja lokalnych instalacji do produkcji
energii ze szczególnym uwzględnieniem technologii kogeneracji i poligeneracji oraz
wykorzystania OZE. Rozwój sieci zaopatrzenia w ciepło i chłód - tworzenie systemu zachęt do
pozyskiwania energii z OZE.
 Tworzenie spójnego systemu regulacji prawnych zapobiegających presji urbanistycznej na tereny
cenne przyrodniczo, pełniące funkcje klimatyczne (wymiana i regeneracja powietrza), biologiczne
(siedliskotwórcze), regenerujące i zasilające wewnątrzmiejskie zespoły, biocentryczne
i hydrologiczne.
 Kształtowanie struktur przestrzennych minimalizujących
i zmniejszających emisję gazów cieplarnianych.
zapotrzebowanie
na
energię
Na terenie opracowania jak i w jego najbliższym otoczeniu brak jest istotnych punktowych źródeł
zanieczyszczeń powietrza. Głównym źródłem tworzącym tło zanieczyszczeń na tym terenie jest
emisja ze źródeł powierzchniowych – z palenisk domowych, unos pyłu z zaoranych pól. Nieco
mniejsze znaczenie ma emisja liniowa - unos pyłu z dróg gruntowych oraz ruch pojazdów po drogach
utwardzonych. Tło zanieczyszczeń na terenie opracowania tworzą również emisja z Zakładów
ROCKWOOL Polska Sp. z o. o. w Małkini Górnej, kotłowni Spółdzielni Mieszkaniowej „Zacisze”,
Spółdzielni Mieszkaniowej „Małkinianka” w Małkini Górnej, a także z lokalnych piekarni, kotłowni
centralnego ogrzewania w obiektach użyteczności publicznej oraz kotłowni indywidualnych
budynków.
Miejscowość Małkinia Górna nie posiada mapy akustycznej. WIOŚ prowadzi badania poziomu hałasu
w zależności od potrzeb w miejscach o szczególnym zagrożeniu w wybranych punktach
województwa, a także w wybranych latach. Dla terenu gminy Małkinia Górna od roku 2003 r. nie
opublikowano danych z monitoringu hałasu.
Miejscowym źródłem hałasu komunikacyjnego w obrębie Planu, w jego południowej części, jest ruch
pojazdów po ul. Kościelnej – drodze powiatowej. Jest to droga obsługująca lokalny ruch.
W zachodnim skraju Planu znajduje się fragment drogi wojewódzkiej klasy zbiorczej, nr 627
prowadzącej do Ostrowi Mazowieckiej. Droga ta prowadzi stosunkowo nieduży jak na drogę
wojewódzką ruch pojazdów (wg danych z Pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2010 roku drogą tą
w ciągu doby przejeżdża na odcinku Ostrów Mazowiecka – Małkinia Górna 2325 pojazdy, z tego
zaledwie 17,5% to samochody ciężarowe, autobusy i ciągniki). W związku z powyższym nie stanowi
istotnej uciążliwości na obszarze Planu.
W części północno-środkowej Planu, na kierunku wschód-zachód przebiega dwutorowa linia
elektroenergetyczna wysokiego napięcia 110kV, z obecnością której związany jest hałas
technologiczny (szum akustyczny spowodowany ulotem oraz wyładowaniami powierzchniowymi
na izolatorach). Zjawisko hałasu pochodzącego z linii elektroenergetycznej wzrasta podczas złej
pogody zwłaszcza mżawki i deszczu. Poziom hałasu wytwarzanego przez układ przesyłowy linii
110 kV wynosi 30 – 35 dB i nie przekracza, w odległości kilkunastu metrów od linii, w najgorszych
warunkach pogodowych dopuszczalnych norm. Hałas ten oddziałuje, więc lokalnie na klimat
akustyczny.
Warszawa’2014
15
W otoczeniu Planu potencjalnym źródłem hałasu jest ruch kolejowy na trasie Warszawa – Białystok –
Sokółka (linia E75). Linia kolejowa położona jest na południe od terenu opracowania w odległości od
ok. 100 do ok. 200 m od granicy Planu. W obszarze oddzielającym trasę linii kolejowej (stację
kolejową) od terenu opracowania znajduje się zwarta zabudowa mieszkaniowa i usługowa z zielenią
urządzoną, która ogranicza rozprzestrzenianie się fal dźwiękowych z terenów kolejowych. Ww. linia
kolejowa ma zostać zmodernizowana. Wg Raportu oddziaływania modernizacji tej linii
na środowisko (2007 r., dane ze strony internetowej SISKOM) nie występują przekroczenia na terenie
opracowania norm określonych dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w porze dziennej. W
część południowej terenu opracowania przebiega izofona 50dB obliczona dla pory nocnej (wg
uśrednionych wyników pomiarów dla terenów otwartych). Obowiązujące Rozporządzenie Ministra
Środowiska z dn. 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku określa
dopuszczalny poziom hałasu od dróg i linii kolejowych dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej
LAeqD 61 dB, a LAeqN 56 (zgodnie z zaleceniami WHO, dotyczącymi dokuczliwości, zakłóceń snu i
zakłóceń rozmów, należy uznać, że przekroczenie granicy poziomów hałasu na zewnątrz budynku
równej 70 dB w porze dziennej i 60 dB w porze nocnej, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia).
Przewidywana strefa ponadnormatywnego oddziaływania linii kolejowej w wariancie 1+ (bez
zastosowania ekranów akustycznych) jest więc mniejsza niż to przedstawiono na poniższym rysunku,
ze względu na zmianę unormowań prawnych, jak również ze względu na stan zagospodarowania
terenów przyległych do linii kolejowej.
Rysunek 3 Fragment mapy z poziomem granic hałasu sporządzonej na potrzeby Raportu oddziaływania
na środowisko “Modernizacja linii kolejowej E 75 na odcinku Warszawa – Białystok – Sokółka”, 2007 r. (linią
czerwoną zaznaczono granice Planu)
Nie mniej w związku z przekroczeniem dopuszczalnych norm na terenie miejscowości Małkinia
Górna zaplanowano lokalizację ekranów akustycznych, redukujących uciążliwości. W związku
z powyższym nie przewiduje się ponadnormatywnego oddziaływania akustycznego ww. linii
kolejowej po modernizacji na terenach zabudowy znajdujących się w granicach Planu.
Warszawa’2014
16
Rysunek 4 Fragment mapy planowanej lokalizacji ekranów akustycznych wzdłuż linii E 75 sporządzonej na
potrzeby Raportu oddziaływania na środowisko “Modernizacja linii kolejowej E 75 na odcinku Warszawa –
Białystok – Sokółka”, 2007 r. Niebiską linią oznaczoną lokalizację planowanych ekranów akustycznych,
czerwoną linią zaznaczono granice Planu.
W otoczeniu terenu Planu nie był prowadzony monitoring promieniowania elektromagnetycznego
przez WIOŚ w Warszawie w ostatnich latach. Przez teren Planu przebiegają linie elektroenergetyczne
średniego i wysokiego napięcia, które są źródłem promieniowania elektromagnetycznego. Przyjmuje
się (biorąc pod uwagę prowadzone badania pól elektromagnetycznych), iż obszar negatywnego
oddziaływania linii elektroenergetycznych średniego napięcia, w zakresie wytwarzania pól
elektromagnetycznych, mieści się w strefie 14 m (po 7,5 m od osi linii), zaś dla linii wysokiego
napięcia przyjmuje się strefę 20 m.
Na terenie opracowania są obecnie wytwarzane odpady komunalne w tym niebezpieczne
w gospodarstwach domowych, odpady z terenów dróg i funkcjonującego cmentarza. Ponadto
pośrednio w związku z funkcjonowaniem gospodarstw domowych wytwarzane są odpady
z oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów i stacji uzdatniania wody. Wg Planu gospodarki
odpadami dla gminy Małkinia Górna (2004 r.) wskaźnik wytwarzania odpadów w 2011 r. kształtował się
na poziomie 295 kg/Mk/rok.
Na omawianym terenie i w jego najbliższym otoczeniu nie wyznaczono obszarów ograniczonego
użytkowania (na podstawie ustawy z dn. 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska), nie występują tu
również zakłady o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. Terenami
stanowiącymi potencjalne zagrożenie poważnymi awarii związanymi z transportem materiałów
niebezpiecznych są znajdujące się w sąsiedztwie – droga wojewódzka nr 627 i linia kolejowa
Warszawa – Białystok.
Krajobraz
W obrębie Planu znajduje się obiekt wpisany do rejestru zabytków – kościół parafialny (nr rej. A-413)
wraz ze strefą ochronną oraz cmentarz parafialny wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków.
Pod względem krajobrazowym teren opracowania można podzielić na kilka jednorodnych stref.
Pierwsza z nich to strefa zabudowy położona wzdłuż ul. Kościelnej, do której przylega od północy
cmentarz. Dominantą tej części opracowania jest ww. neogotycki kościół parafialny. Tereny
zabudowy tworzą stosunkowo harmonijny krajobraz – dominuje zabudowa dwu kondygnacyjna,
o kolorystyce białej, beżowej, żółtej, najczęściej z dachami dwuspadowymi pokrytymi materiałem
dachówkopodobnym z blachy lub bitumiczne (rzadziej eternit) w kolorze czerwonym lub szarym.
Ogrodzenia terenów zabudowy są ażurowe, wykonane z siatki lub kute. Miejscowo występują
również negatywnie wyróżniające się w krajobrazie ogrodzenia z prefabrykowanych elementów
betonowych. Zabudowaniom towarzyszą ogrody z zielenią urządzoną. Pod względem
Warszawa’2014
17
krajobrazowym wyróżniają się zadrzewienia położone na terenie kościoła, wzdłuż ul. Kościelnej oraz
przy drodze prowadzącej do cmentarza i na cmentarzu.
Wzdłuż ulicy Kościelnej poprowadzona jest napowietrzna linia elektroenergetyczna niskiego napięcia
szpecąca tą część opracowania.
Rysunek 5 Widok na kościół parafilny – obiekt wpisany do rejestru zabytków
Rysunek 6 Ulica Kościelna
Warszawa’2014
18
Rysunek 7 Widok od ul. Ostrowskiej (droga wojewódzka nr 627) na drogę prowadzącą do cmentarza
Część północna, a także wschodnia i zachodnia to głównie tereny rolnicze, otwarte. W części
wschodniej znajduje się Główny Punkt Zasilania w energię elektryczną, od którego odchodzą liczne
napowietrzne linie elektroenergetyczne wysokiego i średniego napięcia. Linie te, jak i sam teren GPZ
stanowią negatywny, antropogeniczny element w harmonijnym krajobrazie rolniczym.
W północnej części Planu pozytywnie na percepcje krajobrazu wpływają pojedyncze zadrzewienia
i grupy drzew tworząc liczne, harmonijne wnętrza krajobrazowe.
Na całym terenie opracowania brak jest wolnostojących nośników reklamowych, co zdecydowania
wpływa na korzystny odbiór krajobrazu.
7.
POTENCJALNE
ZMIANY
PROJEKTOWANEGO PLANU
STANU
ŚRODOWISKA
W
PRZYPADKU
BRAKU
REALIZACJI
Obszar analizowanego Planu nie posiada obowiązującego planu miejscowego, w związku
z powyższym zmiany stanu środowiska na tym terenie mogą wynikać z kumulowania się istniejących
problemów lub cech pozytywnych, bądź mogą być spowodowane przekształceniami związanymi
z możliwością wydawania w tym terenie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu.
Należy podkreślić, iż decyzje te nie muszą być zgodne z ustaleniami kierunkowymi Studium
uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna. Muszą
natomiast być zgodne z przepisami odrębnymi dotyczącymi m.in. stref uciążliwości od linii
elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia, stref od istniejącego cmentarza, a także
z przepisami dotyczącymi ochrony zabytków będących w rejestrze i ewidencji.
W strefach uciążliwości od tych linii elektroenergetycznych, które wynoszą do linii wysokiego
napięcia 110kV 20 m, a dla linii średniego napięcia 15 m zgodnie z Rozporządzeniem Ministra
Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie zakazuje się lokalizacji budynków przeznaczonych na pobyt ludzi. Pod
liniami elektroenergetycznymi istnieje również zakaz sadzenia drzew. Zatem, nie przewiduje się
możliwości w części północnej Planu, w strefach pod liniami elektroenergetycznymi, istotnych zmian
w zagospodarowaniu, które to zmiany mogłoby spowodować przekształcenia stanu środowiska.
Tereny te nie mogą podlegać zabudowie, jak i zalesieniu.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r., w sprawie
określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze od cmentarza obowiązują
następujące strefy:
 odległość cmentarza od zabudowań mieszkalnych, od zakładów produkujących artykuły
żywności, zakładów żywienia zbiorowego bądź zakładów przechowujących artykuły żywności
Warszawa’2014
19
oraz studzien, źródeł i strumieni, służących do czerpania wody do picia i potrzeb gospodarczych,
powinna wynosić co najmniej 150 m; odległość ta może być zmniejszona do 50 m pod warunkiem,
że teren w granicach od 50 do 150 m odległości od cmentarza posiada sieć wodociągową
i wszystkie budynki korzystające z wody są do tej sieci podłączone,
 odległość od granicy cmentarza ujęć wody o charakterze zbiorników wodnych, służących jako
źródło zaopatrzenia sieci wodociągowej w wodę do picia i potrzeb gospodarczych, nie może być
mniejsza niż 500 m.
Obecnie na terenie Planu istnieje wodociąg i wszelkie budynki korzystające z wody są do niego
podłączone. Także nowe budynki o funkcji mieszkaniowej, zakłady produkujące artykuły żywności,
zakłady żywienia zbiorowego bądź zakłady przechowujące artykuły żywności, o ile zostałyby
podłączone do istniejącego wodociągu, to mogłyby być lokalizowane w odległości 50 m
od istniejącego cmentarza. Zatem, w związku z obecnością cmentarza, w strefie 50 m od niego nie
przewiduje się możliwości zmiany zagospodarowania. Może natomiast zajść zmiana użytkowania,
z terenów rolnych, niskich klas bonitacyjnych na terenu leśne.
Nie przewiduje się również istotnych zmian w środowisku na terenach istniejącej zabudowy
i cmentarza. Nie ulegnie negatywnemu przekształceniu kościół parafialny, ponieważ podlega
ochronie jako obiekt wpisany do rejestru zabytków. Zgodnie z ustawą z dn. 7 lipca 1994 r. Prawo
budowlane (art. 39) wszelkie prace budowlane wymagają uzyskania pozwolenia na prowadzenie robót
budowlanych wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Nie przewiduje
się również negatywnych zmian w obrębie terenu istniejącego cmentarza, wpisanego do
wojewódzkiej ewidencji zabytków. Zgodnie z ww. ustawą na ww. terenie wymagane jest uzyskanie
uzgodnienia właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków przy pozwoleniu na budowę lub
rozbiórce obiektów budowlanych.
Zmiany w zagospodarowaniu spowodowane wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy mogą,
zatem dotyczyć terenu położonego w części środkowo-wschodniej i środkowo-zachodniej Planu
(pomiędzy istniejącymi terenami zabudowy, strefą od linii elektroenergetycznych i strefą 50 m
od istniejącego cmentarza). Zmianie może również ulec forma użytkowania części gruntów rolnych,
położonych poza strefami położonymi pod liniami elektroenergetycznymi. Zmiana użytkowania
może mieć formę świadomych zalesień lub sukcesji naturalnej, spowodowanej odłogowaniem
gruntów niskich klas bonitacyjnych. Zalesienia, czy sukcesja roślinności wysokiej może objęć znaczne
powierzchnię gruntu, na terenie Planu i spowodować zanik dużej części siedlisk roślinności niskiej, w
tym pastwiskowej (przy rowie melioracyjnym położonym przy północnej granicy Planu). Co oznacza
degradację siedlisk zwierząt związanych z obecnością terenów otwartych pokrytych roślinnością
niską (w tym miejsc gniazdowania takich gatunków ptaków jak trznadel, czy kopciuszek).
Na terenach, o których mowa wyżej, gdzie możliwe będzie wydawanie decyzji o warunkach
zabudowy, mogą nastąpić zmiany związane z lokalizacją zabudowy i terenów komunikacji:
 niewielkie przekształcenia rzeźby terenu (nasypy i wykopy) oraz gleb związane z posadowieniem
nowych budynków i infrastruktury technicznej na terenach rolnych (nie przewiduje się potrzeby
nasypywania gruntu w związku dobrymi warunkami geotechnicznymi obecnego podłoża);
 zmniejszenie retencji naturalnej w tym rejonie poprzez zabudowę i ograniczenie powierzchni
biologicznie czynnej;
 zwiększenie emisji zanieczyszczeń i hałasu na drogach spowodowane wzrastającym ruchem
samochodów z nowych terenów zabudowy oraz brakiem kompleksowo rozwiązanej polityki
komunikacyjnej w tym terenie;
 utrzymywać się będzie także stały – wysoki stan emisji zanieczyszczeń z palenisk domowych.
Należy założyć, iż zanieczyszczenia będą w sposób ciągły kumulować się w środowisku, co może
powodować, że stan sanitarny powietrza atmosferycznego będzie ulegał pogorszeniu;
 powstanie chaosu przestrzennego związanego z brakiem jednolitej polityki dotyczącej form,
kubatury, kolorystyki budynków i ogrodzeń, a także lokalizacji nośników reklamowych.
Analiza opisanych skutków braku realizacji Planu prowadzi do wniosku, iż niezrealizowanie
dokumentu wywołać może przede wszystkim skutki negatywne. Przy czym, na terenach gdzie
możliwe będzie wydawanie decyzji o warunkach zabudowy, możliwa będzie realizacja budynków
Warszawa’2014
20
o gabarytach podobnych do tych, które istnieją w otoczeniu, a więc niskich, o dachach dwu
spadowych.
Na terenach położonych pod liniami elektroenergetycznymi nie przewiduje się istotnych zmian stanu
środowiska. Tereny te będą nadal terenami otwartymi, z niską roślinnością stałą lub sezonową. Będą
pełnić istniejące funkcje przyrodnicze, w tym m.in. nie przewiduje się istotnych zmian rzeźby terenu,
budowy geologicznej, funkcjonowania hydrologicznego, zmiany składu gatunkowego roślin
i zwierząt (o ile występujące na tym terenie zbiorowiska pastwiskowe będą koszone, a grunty orne
uprawiane), a także stanu środowiska – powietrza, wód, gleb, klimatu akustycznego, promieniowania
elektromagnetycznego. Zostanie zachowany stan opisany w rozdziale 6 jako stan istniejący – stan
o cechach umiarkowanie korzystnych dla funkcjonowania środowiska (z uciążliwym
promieniowaniem elektromagnetycznym, podwyższonym poziomem hałasu związanym z przesyłem
energii i zagrożeniem dla migrujących ptaków).
8.
ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH
OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DN. 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY
W rozdziale 6 szczegółowo scharakteryzowano istniejące zagrożenia dla stanu środowiska,
w związku z tym niniejszy rozdział jest podsumowaniem wcześniejszych analiz.
Występujące na terenie opracowania i w jego otoczeniu problemy ochrony środowiska należy uznać
w większości za umiarkowanie znaczące. Najistotniejsze problemy wynikają z położenia terenu
opracowania w krajobrazie przekształconym przez człowieka - zurbanizowanym i rolniczym
z nadziemnymi elementami infrastruktury technicznej. W wyniku działalności człowieka nastąpiła
zmiana naturalnego sposobu użytkowania terenu, a co z tym związane m.in. lokalne pokrycie
materiałem nieprzepuszczalnym gruntu, zmiany składu gatunkowego zbiorowisk roślinnych
(występowanie zbiorowisk typowo antropogenicznych) i zwierząt, lokalne zmiany rzeźby terenu,
profilu glebowego, hydrogeologiczne (na znacznej części terenu opracowania brak roślinności, która
odgrywałaby istotne znaczenie w retencjonowaniu wody), uregulowanie cieków wodnych
i wprowadzenie melioracji, a także przekształcenia jakości środowiska. Do problemów ochrony
środowiska w Programie ochrony środowiska dla gminy Małkinia Górna (2012 r.) zaliczono:

nielegalne pozbywanie się odpadów i tworzenie „dzikich wysypisk”,

niski stopień skanalizowania i zwodociągowania gminy, duże dysproporcje między ilością
przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych – na terenie opracowania wszystkie budynki
korzystające z wody są podłączone do sieci wodociągowej i brak jest natomiast sieci
kanalizacyjnej,

istniejące indywidualne ujęcia wody – na terenie Planu dominująca część budynków jest
podłączona do sieci wodociągowej, nie mniej istnieją stare studnie,

hałas związany z ruchem pojazdów po drogach – na terenie Planu zlokalizowane są: droga
wojewódzka o umiarkowanym natężeniu ruchu pojazdów oraz droga powiatowa o niewielkim
natężeniu ruchu,

emisja zanieczyszczeń do powietrza z palenisk domowych i kotłowni, w których głównym
paliwem jest węgiel, a także ze źródeł komunikacyjnych – na terenie gminy stwierdzono
przekroczenie poziomu docelowego benzo(a)pirenu,

zła gospodarka nawozowa w rolnictwie,

niewłaściwe stosowanie środków ochrony roślin.
Niski stopień skanalizowania, nadmierne stosowanie nawozów sztucznych oraz środków ochrony
roślin, występowanie dzikich wysypisk śmieci prowadzi do zanieczyszczenia wód gruntowych
i powierzchniowych, w tym powoduje odpływ zanieczyszczeń do rzeki Bug, która to rzeka i jej dolina
podlega ochronie przyrody (patrz rozdz. 9.1.).
Poza wyżej wymienionymi problemami na terenie opracowania występują również lokalne problemy
związane z obecnością:

linii wysokiego i średniego napięcia, które emitują promieniowanie elektromagnetyczne groźne
dla zdrowia ludzi, hałas, a także są przeszkodą dla migrujących ptaków,
Warszawa’2014
21

cmentarza, który jest potencjalnym źródłem zanieczyszczenia wód podziemnych (wody gruntowe
pod terenem cmentarza występują bardzo głęboko, w związku z powyższym istnieje małe ryzyko
ich zanieczyszczenia związkami wypłukiwanymi z terenu cmentarza) oraz źródłem
zanieczyszczeń atmosferycznych związanych z paleniem zniczy.
9.
CELE
OCHRONY
ŚRODOWISKA
USTANOWIONE
NA
SZCZEBLU
MIĘDZYNARODOWYM,
WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO PLANU ORAZ
SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS
OPRACOWYWANIA DOKUMENTU
9.1. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego planu
Cele ochrony środowiska na poziomie gminy Małkinia Górna określa Program ochrony środowiska
tej gminy (2012 r.). Program ten uwzględnia polityki określone w tym zakresie na poziomie
międzynarodowym takie jak: Strategia Lizbońska, Strategia Zrównoważonego Rozwoju Unii
Europejskiej, tzw. strategia z Goeteborga, Szósty program działań Wspólnoty Europejskiej
w dziedzinie środowiska Środowisko 2010, Konwencja Ramsarska o obszarach wodno-błotnych
sporządzona (1971) zobowiązująca strony Konwencji do ochrony obszarów wodno-błotnych
oraz migrującego ptactwa wodnego, Konwencja Berneńska o ochronie dzikiej fauny i flory
europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych z 1979r., Konwencja o ochronie wędrownych gatunków
dzikich zwierząt sporządzoną w Bonn (1979), Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych
w sprawie zmian klimatu z Nowego Yorku (1992), Konwencja o różnorodności biologicznej z Rio
de Janeiro (1992), Protokół z Kioto do Ramowej Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie
zmian klimatu (1997),
a także na poziomie krajowym i regionalnym, dokumenty tj.:
 Polityka ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2016, gdzie
nadrzędnym, strategicznym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju
(mieszkańców, zasobów przyrodniczych i infrastruktury społecznej) i tworzenie podstaw do
zrównoważonego rozwoju społeczno – gospodarczego.
 Strategia Gospodarki Wodnej przyjęta w 2005 roku - określa podstawowe kierunki i zasady
działania umożliwiające realizację idei trwałego i zrównoważonego rozwoju w gospodarowaniu
zasobami wodnymi w Polsce.
 Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, który określa przedsięwzięcia w zakresie
budowy, rozbudowy, modernizacji zbiorczych sieci kanalizacyjnych oraz oczyszczalni ścieków
komunalnych, a także terminy ich realizacji niezbędne dla realizacji zapisów Traktatu
Akcesyjnego, który został zatwierdzony przez Radę Ministrów w 2003 roku.
 Polityka Leśna Państwa, przyjęta w 1997 roku - nadrzędnym celem polityki leśnej jest wyznaczenie
kompleksu działań kształtujących stosunek człowieka do lasu, zmierzających do zachowania w
zmieniającej się rzeczywistości przyrodniczej i społeczno-gospodarczej warunków do trwałej w
nieograniczonej perspektywie czasowej wielofunkcyjności lasów, ich wszechstronnej użyteczności
i ochrony oraz roli w kształtowaniu środowiska przyrodniczego zgodnie z obecnymi i przyszłymi
oczekiwaniami społeczeństwa.
 Krajowy plan gospodarki odpadami zatwierdzony w 2010 roku. Jest to dojście do systemu
gospodarki odpadami zgodnego z zasadami zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni
realizowane są zasady gospodarowania odpadami, a w szczególności zasada postępowania z
odpadami zgodnie z hierarchią gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i
minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów oraz ograniczania ich właściwości niebezpiecznych, a
po drugie wykorzystywania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów, a w
przypadku gdy odpadów nie można poddać procesom odzysku ich unieszkodliwienie, przy czym
składowanie generalnie traktowane jest jako najmniej pożądany sposób postępowania z odpadami.
 „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032”, określający zasady postępowania z
odpadami zawierającymi azbest, oraz zadania w tym zakresie dla poszczególnych szczebli
administracji publicznej.
 Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej definiuje cel nadrzędny jako zwiększenie udziału
energii ze źródeł odnawialnych w bilansie paliwowo-energetycznym kraju do 7,5% w 2010 roku i
Warszawa’2014
22
do 14% w 2020 roku w strukturze zużycia nośników pierwotnych. Dokument rządowy przyjęty
uchwałą Sejmu w 2001 roku.
 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (2006 r.), jako główny cel wskazano podniesienie
atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy
równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia zachowaniu tożsamości kulturowej i
rozwijaniu spójności kulturowej.
Jak podano w Programie ochrony środowiska gminy Małkinia Górna – w dokumencie tym zostały
uwzględnione ww. dokumenty w stopniu właściwym dla charakteru i zakresu analizowanego
dokumentu. W związku z powyższym w niniejszym dokumencie zaprezentowano syntetyczne ujęcie
celów służących ochronie środowiska opracowanych na potrzeby gminy Małkinia Górna na
podstawie Programu ochrony Środowiska tej gminy.
W Programie ochrony środowiska gminy, jako podstawowe cele, istotne dla sporządzanego Planu
określono:
 dążenie do poprawy jakości wód powierzchniowych oraz ochrona jakości i ilości wód
podziemnych wraz z racjonalizacją ich wykorzystania poprzez budowę systemów odprowadzania
i oczyszczania ścieków komunalnych; realizacja inwestycji ograniczających zanieczyszczenia
azotowe pochodzące z rolnictwa (budowa płyt gnojowych i zbiorników na gnojowicę i gnojówkę);
ograniczanie spływu zanieczyszczeń powierzchniowych z terenów zurbanizowanych,
przemysłowych i rolniczych do wód powierzchniowych; objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów
wszystkich mieszkańców gminy; zachowanie naturalnych zbiorników retencyjnych, takich jak
tereny podmokłe i nieuregulowane cieki wodne, a także prowadzenia zrównoważonej gospodarki
leśnej;
 ochronę i właściwe wykorzystanie istniejących zasobów glebowych poprzez: zagospodarowanie
gleb w sposób adekwatny do ich klasy bonitacyjnej i właściwości; wprowadzanie zalesienia
gruntów na glebach słabych gleb bonitacyjnych i nieprzydatnych rolniczo; ograniczenie erozji na
terenach użytkowanych rolniczo, związanej z działalnością gospodarczą oraz przekształceniami
środowiska (m.in. odnowienie zadrzewień śródpolnych i koryt cieków wodnych); łączenie
rozproszonych małych lasów w większe kompleksy; ochrona przed zmianą funkcji i pozostawienie
w dotychczasowym użytkowaniu łąk i pastwisk; na trwałych użytkach zielonych w obrębie
korytarzy ekologicznych nie wprowadzanie ogrodzeń działek i utrzymywać okresowe (wiosenne)
nadmierne uwilgotnienie terenu; ograniczanie wprowadzania zwartej zabudowy na terenach
korytarzy ekologicznych; zabudowa nie powinna dochodzić do właściwej doliny ciek; szerokość
korytarza powinna być jak największa; ograniczenie czynników wpływających na degradację
gleby i gruntów (głównie emisji rolniczych, przemysłowych i komunikacyjnych);
 minimalizację ilości wytwarzanych oraz składowanych odpadów;
 poprawę jakości powietrza atmosferycznego poprzez: eliminowanie węgla i oleju opałowego jako
paliwa w kotłowniach indywidualnych; instalacja urządzeń do redukcji zanieczyszczeń
powstających w procesie spalania paliw i procesach technologicznych; termomodernizacja
budynków mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej; tworzenie warunków dla
intensyfikacji ruchu rowerowego, wyznaczanie układu ścieżek rowerowych; dążenie do
ograniczenia wielkości emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych; gazyfikacja gminy zwłaszcza
budynków użyteczności publicznej, promowanie wykorzystywania energii ze źródeł
odnawialnych;
 ograniczenie uciążliwości hałasu dla mieszkańców gminy poprzez: zmniejszanie uciążliwości
hałasu komunikacyjnego poprzez właściwe projektowanie dróg, modernizacje i remonty
nawierzchni, a także budowę przesłon izolacyjnych (np. ekranów akustycznych) w miejscach
najbardziej zagrożonych oddziaływaniem hałasu; preferowanie mało konfliktowych lokalizacji
obiektów przemysłowych; dążenie do ograniczenia hałasu na terenach, gdzie jest on odczuwalny
jako uciążliwy, szczególnie na terenach zwartej zabudowy mieszkalnej; utrzymanie aktualnego
poziomu hałasu w obszarach, gdzie sytuacja akustyczna jest korzystna;
 ochronę mieszkańców gminy przed negatywnymi oddziaływaniami pól promieniowania
elektromagnetycznego niejonizującego poprzez rozpoznanie zagrożeń i kształtowanie stref
oddziaływania elektromagnetycznego; preferowanie niekonfliktowych lokalizacji źródeł
promieniowania elektromagnetycznego;
Warszawa’2014
23
 ochronę i wzrost różnorodności biologicznej gminy poprzez: dążenie do zwiększenia obszarów
leśnych na terenie gminy; identyfikacja obszarów przewidzianych do objęcia szczególnymi
formami ochrony przyrody ze szczególnym uwzględnieniem terenów korytarzy ekologicznych i
dolin rzek; ochrona i wzrost różnorodności biologicznej i krajobrazowej; ochrona i renaturalizacja
ciągów i połączeń ekologicznych ze szczególnym uwzględnieniem dolin rzecznych; ochrona
elementów środowiska przyrodniczo kulturowego; rozwój sieci szlaków turystycznych i ścieżek
przyrodniczych;
 zapobieganie poważnym awariom przemysłowym i zagrożeniom naturalnym oraz eliminacja i
minimalizacja skutków w razie ich wystąpienia;
 budowę infrastruktury i stworzenie warunków rozwoju przedsiębiorczości.
Realizacją polityki ochrony środowiska przyrodniczego na terenie gminy jest m.in. ochrona przyrody
na podstawie ustawy z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Na terenie objętym Planem występują
gatunki zwierząt podlegające ochronie na podstawie Rozporządzenia z dnia 12 października 2011 r. w
sprawie ochrony gatunkowej zwierząt oraz siedliska przyrodnicze wymienione w Rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 6 listopada 2013 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz
gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów
kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000. Bytujące i żerujące w tym rejonie
zwierzęta oraz siedliska przyrodnicze zostały opisane w rozdziale 6.
Na terenie objętym Planem, nie występują obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z
dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
W otoczeniu Planu znajdują się następujące obszary ochrony przyrody:

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 (OSOP) – „Puszcza Biała” kod obszaru
PLB 140007 (zatwierdzony: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 21 lipca 2004r. w sprawie
obszarów specjalnej ochrony ptaków, aktualnie obowiązuje: Dz.U. z 2011 r. Nr 25, poz. 133), graniczy
od zachodu z Planem, poprzez drogę wojewódzką nr 627. W pobliżu opracowania OSOP
„Puszcza Biała” obejmuje tereny pól uprawnych i łąk, a także nieco dalej usytuowane są lasy
(niewielkie kompleksy łęgów jesionowo-olszowych oraz rozległe kompleksy leśne położone
głównie na siedliskach boru świeżego) oraz zabudowania wsi Małkinia Górna.
Obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza Biała jest terenem chroniącym rzadkie i zagrożone
w skali europejskiej gatunki ptaków, które znajdują tu optymalne siedliska bytowania, rozrodu
i żerowania. Lasy zajmują ok. 63% powierzchni tego Obszaru, tereny rolnicze ok. 36%,
a zabudowane – 1%. Lasy rosną na rozległej wyrównanej płaszczyźnie porozcinanej jedynie
korytami niewielkich rzek. Jest to teren sandru, czyli rozległych piaszczystych płaszczyzn. Gleby
są na ogół ubogie, co determinuje występowanie głównie lasów iglastych zdominowanych przez
sosnę. W obniżeniach terenu i dolinkach strumieni występują olsy i łęgi. Lasy tworzą różnej
wielkości kompleksy leśne przestrzennie ze sobą połączone. Poza lasami występują grunty
rolnicze: łąki wykształcone wzdłuż cieków wodnych oraz tereny uprawowe.
Jako przedmioty ochrony, dla których ochrony wyznaczono obszar specjalnej ochrony ptaków
Puszcza Biała, traktuje się następujące gatunki ptaków wymienione w Dyrektywie Ptasiej
(2009/147/WE):
o
Bocian czarny (Ciconia nigra) – siedlisko: preferuje większe kompleksy leśne, zwłaszcza ze
znacznym udziałem drzewostanów liściastych, często podmokłych i zabagnionych,
poprzecinanych ciekami wodnymi (potokami, rowami melioracyjnymi), często w sąsiedztwie
stawów lub innych zbiorników wodnych. Zagrożenia: nieumyślne płoszenie poprzez
prowadzenie prac leśnych w pobliżu gniazd nie posiadających stref ochronnych. Dotyczy to
głównie lasów prywatnych. Wypieranie gatunku z niektórych stanowisk przez bielika,
drapieżnictwo ze strony kuny leśnej i kruka. Zanik odpowiednich siedlisk.
o
Błotniak łąkowy (Circus pygargus) – siedlisko: pola – głównie uprawy pszenżyta i rzepaku,
rzadziej łąki i torfowiska. Zagrożenia: prowadzenie prac rolniczych na polach (żniwa) i na
łąkach (sianokosy) powodujące nieumyślne niszczenie lęgów. Drapieżnictwo ze strony lisa,
wałęsających się psów i kotów, niektórych ptaków drapieżnych (głównie jastrzębia i błotniaka
stawowego).
Warszawa’2014
24
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Derkacz (Crex crex) – siedlisko: wilgotne łąki porośnięte dość wysoką, gęstą roślinnością
trawiastą, ziołorośla. Gniazdo na ziemi. Zagrożenia: potencjalnym zagrożeniem może być
zarastanie łąk w wyniku zaprzestania gospodarowania oraz intensywna gospodarka łąkarska,
a także osuszanie podmokłych i wilgotnych łąk oraz zabudowa letniskowa.
Lelek (Caprimulgus europaeus) – siedlisko: rozległe kompleksy leśne, najczęściej bory sosnowe
lub mieszane z polanami i zrębami. Spotykany również na rozległych wydmach porośniętych
młodnikami sosnowymi oraz w uprawach sosnowych i świerkowych. Zagrożenia: brak - przy
obecnym sposobie prowadzenia gospodarki leśnej.
Dzięcioł czarny (Dryocopus martius) – siedlisko: wszelkiego rodzaju lasy, głównie w starszych
klasach wielu – zarówno duże kompleksy leśne, jak również mniejsze zadrzewienia
nadrzeczne oraz coraz częściej śródpolne. Warunkiem występowania dzięciołów czarnych
musi być obecność grupy starszych drzew, gdzie ptaki mogą wykuć sobie odpowiednich
rozmiarów dziuplę. Zagrożenia: nadmierna eksploatacja starszych drzewostanów oraz
eliminacja martwych i obumierających drzew.
Lerka (Lullula arborea) – siedlisko: obrzeża suchych lasów i zagajników, śródleśne polany
i zręby, tereny piaszczyste porośnięte samosiewkami sosny. Zagrożenia: utrata siedlisk
związana głównie z zalesianiem piaszczystych obszarów sąsiadujących z lasami oraz
zabudową takich terenów, naturalną sukcesją, jak również drapieżnictwo ze strony
niektórych ssaków; lisa, kuny itp. oraz ptaków krukowatych.
Świergotek polny (Anthus campestris) – siedlisko: tereny rolnicze na słabych glebach. Lubi
sąsiedztwo niewielkich zadrzewień śródpolnych, głównie sosnowych zagajników. Spotykany
często w pobliżu szerokich i piaszczystych dróg, zasiedla wyrobiska pożwirowe, hałdy,
podmiejskie tereny ruderalne. Zagrożenia: zmniejszenie areału dogodnych siedlisk lęgowych
na skutek utraty powierzchni tzw. suchych nieużytków, zabudowy, naturalnej sukcesji,
zalesiania gruntów rolnych.
Jarzębatka (Sylvia nisoria) – siedlisko: zakrzaczenia i obrzeża niewielkich zadrzewień wśród
pól oraz w dolinach rzecznych. Spotykana również w głębi lasu na większych zrębach
z zaawansowaną sukcesją. Szczególnie częsta w łozowiskach wśród łąk oraz wszędzie tam,
gdzie występują płaty jeżyn oraz krzewy tarniny i dzikich róż. Zagrożenia: utrata miejsc do
gniazdowania – usuwanie zakrzaczeń wśród pól i wzdłuż lokalnych dróg oraz niszczenie
nadrzecznych zarośli i zadrzewień.
Gąsiorek (Lanius collurio) – siedlisko: skraje lasów i zadrzewień, skupiska krzaków
w otwartym krajobrazie rolniczym, czasem tez skraje młodników. Gniazdo umieszcza
niewysoko na drzewach lub krzewach, często kolczastych. Zagrożenia: brak w OSOP.
Dudek (Upupa epops) – siedlisko: mozaika piaszczysk, muraw i łąk z kępami drzew
i zadrzewieniami, często w bezpośrednim sąsiedztwie siedzib ludzkich. Wnika również
w głąb kompleksów leśnych, gdzie spotykany jest na większych polanach, głównie przy
osadach ludzkich. Zagrożenia: upraszczanie krajobrazu (m.in. zaorywanie muraw
napiaskowych, usuwanie starych dziuplastych drzew), zalesianie terenów otwartych, zanik
wypasu, w mniejszym stopniu stosowanie środków owadobójczych.
Kobuz (Falco subbuteo) – siedlisko: skraje lasu w pobliżu polan i zrębów, zadrzewienia
śródpolne. Zagrożenia: brak w OSOP.
Wśród gatunków będących przedmiotem ochrony w OSOP „Puszcza Biała” wyróżnić można dwie
grupy gatunków:
o
gatunki leśne: lelek, lerka, dzięcioł czarny, bocian czarny, kobuz;
o
gatunki związane z krajobrazem rolniczym: dudek, lerka, świergotek polny, jarzębata,
derkacz, gąsiorek.
W przypadku pierwszej grupy gatunków zasadniczo nie stwierdzono istniejących znaczących
zagrożeń. Ochronna dla tych gatunków w większości polega na utrzymaniu aktualnego stanu
populacji lub charakteru siedlisk, co wiąże się z dalszą realizacją gospodarki leśnej.
W przypadku drugiej grupy zagrożenia związane są z możliwością porzucania gospodarki rolnej
i powolną sukcesją gruntów rolnych albo, z drugiej strony, z ich coraz intensywniejszym
Warszawa’2014
25
zagospodarowaniem w różnych kierunkach: intensyfikacji produkcji rolnej, silnej presji
zabudowy.
Rysunek 8 Schemat lokalizacji terenu Planu na tle OSOP Dolina Dolnego Bugu oraz OSOP Puszcza Biała
(czerwoną linią zaznaczono granice Planu)
OSOP Puszcza Biała
OSOP Dolina Dolnego Bugu
źródło: strona http://maps.geoportal.gov.pl/

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001
(zatwierdzony: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 21 lipca 2004r. w sprawie obszarów specjalnej
ochrony ptaków Natura 2000, aktualnie obowiązuje: Dz.U. z 2011 r. Nr 25, poz. 133), południowa,
najbardziej wysunięta w kierunku OSOP granica Planu znajduje się w odległości około 300-900m
na północ od granic OSOP i jest odseparowana od niego terenami zwartej zabudowy miejscowości
Małkinia Górna i terenem linii kolejowej Warszawa-Białystok. W pobliżu opracowania OSOP
„Dolina Dolnego Bugu” obejmuje obszar doliny Bugu, z korytem nie zmieniony przez człowieka,
łęgami nadrzecznymi, starorzeczami, a także łąkami, suchymi pastwiskami i terenami rolnymi.
Na terenie OSOP występuje co najmniej 22 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
(2009/147/WE), 6 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi. Jest to bardzo ważna ostoja ptaków
wodno-błotnych. Jedno z nielicznych w Polsce stanowisk lęgowych gadożera, a do niedawna
jedno z nielicznych w Polsce stanowisk kulona. W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej
1% populacji krajowej następujących gatunków ptaków: bączek, bocian czarny, brodziec piskliwy,
cyranka, czajka, czapla siwa, krwawodziób, gadożer, kszyk, kulik wielki, płaskonos,
podróżniczek, rybitwa białoczelna, rybitwa czarna, rybitwa rzeczna, rycyk, sieweczka rzeczna,
sieweczka obrożna, zimorodek; w stosunkowo wysokim zagęszczeniu występują: bocian biały,
kania czarna, derkacz, wodnik i samotnik.
Wg Standardowego Formularza Danych zagrożeniami dla tutejszej awifauny są: drogi, ścieżki,
drogi kolejowe, sieci infrastruktury technicznej, rolnictwo (intensyfikacja i zaprzestanie), wnikanie
zabudowy na tereny doliny, w tym zabudowy produkcyjnej i usługowej, kłusownictwo
i polowania, nielegalne pozbywania się odpadów z gospodarstw domowych i obiektów rekreacji,
zanieczyszczenia.
Autorzy opracowania „Główne zagrożenia walorów faunistycznych doliny dolnego Bugu”
Andrzej Dombrowski, Artur Goławski, Rafał Kuczborski, Cezary Mitrus wymieniają jako
zagrożenia dla awifauny doliny:
o „wały przeciwpowodziowe - osuszające zawale i w dłuższej perspektywie zmieniające
krajobraz dolinny w typowy krajobraz rolniczy z intensywnie nawożonymi łąkami i gruntami
ornymi,
Warszawa’2014
26
o nadmierne pogłębianie starych rowów melioracyjnych i kopanie nowych oraz brak zastawek
zatrzymujących odpływ wód w okresach suszy,
o zaniechanie wykaszania łąk, zwłaszcza najbardziej wilgotnych kompleksów,
o wycinanie i wypasanie lasów łęgowych,
o regulacje koryta rzeki,
o brak pod drogami odpowiednich przepustów, umożliwiających swobodne przemieszczanie
zwierząt: drobnych ssaków, płazów i gadów,
o zalesianie monokulturami sosnowymi lub topolowymi piaszczystych muraw,
o nadmierna penetracja plaż i wysp oraz pozyskiwanie kruszywa w okresie lęgowym,
o użytkowanie łodzi motorowych w pobliżu brzegów abrazyjnych,
o brak oznakowania linii i słupów energetycznych, zabezpieczającego przed kolizjami w trakcie
przelotów ptaków”.
 Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk
sieci Natura 2000 „Ostoja Nadbużańska” - południowa, najbardziej wysunięta w kierunku
projektowanego SOOS granica Planu znajduje się w odległości około 360-1000 m na północ od
granic SOOS i jest odseparowana od niego zwartą zabudową miejscowości Małkinia Górna i linią
kolejową relacji Warszawa-Białystok. W pobliżu opracowania SOOS „Ostoja Nadbużańska”
obejmuje obszar doliny Bugu, z korytem niezmieniony przez człowieka, łęgami nadrzecznymi,
starorzeczami, a także łąkami, suchymi pastwiskami i terenami rolnymi.
Rysunek 9 Schemat lokalizacji terenu Planu na tle SOOS Ostoja Nadbużańska (czerwoną linią zaznaczono
granice Planu)
SOOS Ostoja Nadbużańska
źródło: strona http://maps.geoportal.gov.pl/
Dominującą część SOOS „pokrywają suche, ekstensywnie użytkowane pastwiska. Obszary
bagienne są usytuowane głównie przy ujściach rzek, dopływów Bugu oraz wokół pozostałych
fragmentów dawnych koryt rzecznych. Koryto Bugu jest w większości niezmienione przez
człowieka, pozostały tu liczne, piaszczyste wyspy, nagie lub porośnięte wierzbowymi lub
topolowymi łęgami nadrzecznymi, z dobrze rozwiniętymi zaroślami wierzbowymi. Pierwsza
terasa rzeki obfituje w starorzecza, zróżnicowana pod względem wielkości, głębokości i stopnia
porośnięcia przez roślinność wodną. Szczególnie cenny jest kompleks nadrzecznych lasów
o zachowanym naturalnym charakterze oraz szereg zbiorowisk łąkowych i związanych
Warszawa’2014
27
z siedliskami wilgotnymi. 16 rodzajów siedlisk z tego obszaru znajduje się w Załączniku I
Dyrektywy Rady 92/43/EWG.” Z czego największe powierzchnie zajmują: niżowe i górskie
świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris), łąki selemicowe (Cnidion dubii), łęgi
wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion
glutinoso-incanae,) olsy źródliskowe, grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (GalioCarpinetum, Tilio-Carpinetum), starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne
ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion.
Stwierdzono tu występowanie 21 gatunków z II Załącznika Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Jest to
jeden z najważniejszych obszarów dla ochrony ichtiofauny w Polsce. Obejmuje ona 10 gatunków
ryb z II Załącznika Dyrektywy Rady 92/43/EWG, z kozą złotawą i kiełbiem białopłetwym.”
Występują tu „stanowiska rzadkich gatunków roślin w tym 2 gatunki z II Załącznika Dyrektywy
Rady 92/43/EWG. Bogata” jest również „fauna bezkręgowców, m.in. interesujące gatunki
pająków”.
Jako główne zagrożenia dla omawianego Obszaru w Standardowym Formularzu Danych
wymieniono: trasy szybkiego ruchu – drogi i linie kolejowe, wnikanie zabudowy produkcyjnej
i usługowej na tereny doliny, wędkarstwo, kłusownictwo i polowania, nielegalne pozbywania się
odpadów z gospodarstw domowych i obiektów rekreacji, zanieczyszczenia, zakłócenia
powodowane przez działalność człowieka.

Nadbużański Park Krajobrazowy (Rozporządzenie Nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dn. 15 marca
2005r. w sprawie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego oraz Rozporządzenie nr 58 Wojewody
Mazowieckiego z dn. 25 maja 2005r. w sprawie zmiany rozporządzenia w sprawie Nadbużańskiego Parku
Krajobrazowego) znajduje się w odległości około 2,5 km na południe od granicy terenu
opracowania.
W Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego z 2004 r. wskazano
potrzebę powiększenia Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Teren sporządzanego Planu
znajduje się w zasięgu terenów predysponowanych do powiększenia Parku.
Rysunek 10 Schemat lokalizacji terenu Planu na tle Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego (czerwoną linią
zaznaczono granicę Planu)
Nadbużański Park Krajobrazowy
(źródło: strona http://maps.geoportal.gov.pl/)
Warszawa’2014
28
Przez teren gminy Małkinia Górna przebiega korytarz ekologiczny łączący najcenniejsze siedliska
przyrodnicze. Są to przede wszystkim doliny rzeczne i formy pradolinne oraz znaczne
nierozczłonkowane kompleksy leśne i rolno-leśne. Plan Zagospodarowania Przestrzennego
Województwa Mazowieckiego (Uchwała nr 65/2004 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 7
czerwca 2004 r.) wymienia główne korytarze ekologiczne na terenie województwa związane
z rzekami Wisłą, Bugiem, Narwią i Pilicą (korytarze o znaczeniu międzynarodowym), Wkrą, Skrwą,
Bzurą, Słudwią, Świdrem i Liwcem (korytarze krajowe) i mniejszymi rzekami o znaczeniu
regionalnym. Przez teren gminy Małkinia Górna przebiega międzynarodowy korytarz ekologiczny
doliny Bugu.
9.2. Problematyka ochrony środowiska w projekcie planu
W Planie ustalono następujące rozlokowanie terenów funkcjonalnych:

nowe tereny zabudowy zostały zlokalizowane na terenach o małych wartościach przyrodniczych
oraz niskich klas bonitacyjnych gleb jako uzupełnienie istniejącej zabudowy położonej wzdłuż ul.
Kościelnej;

tereny zabudowy mają jednorodną funkcję mieszkaniową i usługową;

zachowano w obecnym użytkowaniu istniejący lokalny korytarz ekologiczny położony
w północnej części opracowania wzdłuż rowu melioracyjnego, w postaci terenów rolnych i
leśnych;
w części środkowej Planu ustalono zachowanie istniejącego cmentarza oraz zaplanowano w jego
sąsiedztwie nowy teren cmentarza. Dla obu cmentarzy ustalono przestrzeganie zasad określonych
dla stref w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie
określania, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze.

Opis przeznaczenia poszczególnych terenów znajduje się w rozdziale 5.
Wprowadzono następujące ustalenia mające na celu ochronę środowiska i zdrowia ludzi:

zasady lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko:
o zakaz lokalizowania przedsięwzięć zaliczanych w przepisach odrębnych do inwestycji
mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, za wyjątkiem inwestycji celu
publicznego z zakresu infrastruktury technicznej;
o zakaz lokalizowania wszelkich obiektów mogących powodować stałe lub czasowe
ponadnormatywne uciążliwości spowodowane wytwarzaniem hałasu i zanieczyszczaniem
powietrza, gleby, wód gruntowych i powierzchniowych;
o zakaz prowadzenia wszelkiej działalności wytwórczej, składowej lub produkcyjnej,
działalności związanej z dystrybucją takich towarów jak: gaz, paliwa płynne i inne substancje
niebezpieczne, mogących powodować przekroczenie standardów jakości środowiska
i zamieszkania w rozumieniu przepisów odrębnych, za wyjątkiem terenów oznaczonych
symbolami 1MN-U i 2MN-U, w strefie 50 m od cmentarza, gdzie dopuszcza się realizację
obiektów usługowych prowadzących działalność hurtową, składową, magazynową,
wytwórczą, w tym związaną z funkcją cmentarza pod warunkiem nie powodowania
uciążliwości dla przeznaczenia podstawowego.

ochrony środowiska gruntowo - wodnego i wód powierzchniowych poprzez:
o obowiązek odprowadzania ścieków do szczelnych systemów kanalizacyjnych, zgodnie
z obowiązującymi przepisami odrębnymi;
o oczyszczenia w separatorach wód opadowych lub roztopowych z nawierzchni utwardzonych,
przed odprowadzeniem ich bezpośrednio do gruntu lub do cieków powierzchniowych,
zgodnie z przepisami odrębnymi przy czym ustalono odprowadzenie wód opadowych
i roztopowych na terenach zabudowy mieszkaniowej, mieszkaniowo-usługowej i usługowej,
powierzchniowo na teren własnej działki
o odprowadzenia ścieków bytowych – docelowo do gminnej kanalizacji sanitarnej (po jej
wybudowaniu), do czasu realizacji gminnej kanalizacji sanitarnej dopuszcza się
Warszawa’2014
29
o
odprowadzenie ścieków bytowych do szczelnych i bezodpływowych zbiorników na ścieki
bytowe lub do przydomowych indywidualnych lub grupowych oczyszczalni ścieków;
obowiązek ukształtowania terenu działki w sposób uniemożliwiający odprowadzenie wód
opadowych na działki sąsiednie oraz nie powodujących zakłócenia istniejących stosunków
wodnych.

ochrony powietrza atmosferycznego poprzez obowiązek stosowania ekologicznych nośników
energii w systemach grzewczych budynków, między innymi takich jak: gaz ziemny, olej opałowy,
biomasy, pellet, energia elektryczna, odnawialne źródła energii, za wyjątkiem źródeł
wykorzystujących w procesie przetwarzania energię wiatru oraz energię pozyskiwaną z biogazu
wysypiskowego, a także biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania
ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych. Dopuszcza się
stosowanie drewna.

ochrony klimatu akustycznego poprzez obowiązek przestrzegania dopuszczalnych norm hałasu
na terenach MN-U traktowanych jako tereny mieszkaniowo-usługowe, podlegające ochronie
przed hałasem zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku.

ochrony powierzchni ziemi przed zanieczyszczeniami poprzez obowiązek prowadzenia
gospodarki odpadami zgodnie z przepisami odrębnymi zapewniającymi ochronę życia i zdrowia
ludzi oraz ochronę środowiska, a także ze stosownymi uchwałami Rady Gminy przyjętymi w celu
utrzymania czystości i porządku w gminie oraz Planem gospodarki odpadami.

ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym poprzez ustalenie zakazu lokalizowania
w odległości 25 m od terenu oznaczonego symbolem E oraz w strefie technicznej linii
elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia wyznaczonej na rysunku planu (dla linii
WN 20m, po 10m od osi linii, dla linii SN 15m, po 7,5m od osi linii), będącej strefą ich
potencjalnego oddziaływania, budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi.
Wszelkie pozostałe inwestycje na terenie strefy technicznej wymagają uwzględnienia na etapie
projektowania, realizacji oraz użytkowania przepisów odrębnych.

ochrony zdrowia ludzi m.in.
o ustalono zaopatrzenie w wodę do celów bytowych w oparciu o istniejący i projektowany
wodociąg;
o ustalono przestrzeganie zasad dotyczących stref od cmentarzy:
na terenach oznaczonych symbolami 1MN-U, 2 MN-U, 2U, 3U, 1KP, 2KP, w strefie 50 m od
granic cmentarzy ustalono zakaz realizacji funkcji i budynków mieszkalnych oraz budynków
lub lokali usługowych typu: zakłady żywienia zbiorowego, bądź zakłady przechowujące
artykuły żywności;
na terenach 1MN-U, 2 MN-U, 3MN-U, 1U, 2U, 3U, 1KP, 2KP, w strefie od 50 m do 150 od
granic cmentarzy ustalono obowiązek podłączenia istniejących i projektowanych budynków
korzystających z wody do sieci wodociągowej;
na terenach położonych w strefie do 150 m od granic cmentarzy ustalono obowiązek likwidacji
istniejących ujęć własnych oraz zakaz realizacji studzien służących do czerpania wody do picia
i potrzeb gospodarczych (za wyjątkiem studzien służących do czerpania wody do celów
technologicznych związanych z prowadzeniem działalności usługowej).

w zakresie ochrony funkcjonowania przyrodniczego ustalono:
o niezabudowane i nieutwardzone części terenów należy zagospodarować zielenią ozdobną;
o zachowanie części powierzchni działek jako powierzchni biologicznie czynnego (przy czym do
powierzchni biologicznie czynnej włącza się tylko terenie stanowiące grunt rodzimy pokryty
roślinnością lub wodą, a także 50% powierzchni pokrytej ażurową ekokostką):
Warszawa’2014
30
Symbole
przeznaczenia
terenu
Powierzchnia
terenów
[ha]
Minimalny wskaźnik
powierzchni
biologicznie czynnej
w [%] na działce
budowlanej
MN-U
1U
2U
3U
ZC
KP
E
R
ZL
KDZ, KDL, KDD,
CP
Sumy:
8,75
0,37
0,1
0,59
3,11
1,08
1,2
16,1
0,22
30%
50%*
10%
15%
0*
0*
0*
100*
100*
Minimalna
powierzchnia terenu
stanowiąca
powierzchnię
biologicznie czynną
[ha]
2,63
0,19
0,01
0,09
0
0
0
16,1
0,22
4,85
0*
0
35,16
-
19,24
* brak określenia minimalnego wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej, przyjęto wartości wynikające
z możliwości zagospodarowania terenu ustalonego w Planie. Określając minimalny wskaźnik
powierzchni biologicznie czynnego dla terenu 1U wzięto pod uwagę ustalenie Planu, że teren ten
pozostawia się w dotychczasowym użytkowaniu.
Jak wynika z powyższego zestawienia na terenie Planu zachowane zostanie minimum ok. 19,24 ha
powierzchni biologicznie czynnej, co stanowi około 55% powierzchni Planu. Jest to wskaźnik
stosunkowo duży. W skład terenów niepokrytych materiałami nieprzepuszczalnymi
i niezabudowanymi będą wchodziły tereny otwarte – grunty orne, pastwiska, lasy, tereny zieleni
urządzonej przy obiektach mieszkaniowych i usługowych. Do tej sumy nie wliczono terenów
nieutwardzonych w obrębie cmentarza, ponieważ Plan nie określa minimalnej powierzchni tych
terenów na planowanym cmentarzu (czy ograniczeń w jego zagospodarowaniu, takich jak
maksymalna powierzchnia zabudowy), nie mniej należy się spodziewać, że tam również tereny
zieleni powstaną, ponieważ zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 r.
w sprawie wymagań, jakie muszą spełnić cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków
cmentarz projektuje się i utrzymuje jako tereny o założeniu parkowym. Również w obrębie
terenów komunikacji i infrastruktury będą występować tereny zieleni. Zatem podany powyżej
procentowy udział powierzchni biologicznie czynnej będzie prawdopodobnie nieco większy.
Nowe tereny zabudowy, cmentarza i komunikacji (tereny lokalizacji budynków, dróg, miejsc
postojowych, miejsc pochówków, zieleni urządzonej itp., czyli włącznie z powierzchnią
biologicznie czynną) zajmują powierzchnię około 7,97 ha, czyli 22,7% powierzchni Planu (do
powierzchni nowych terenów zabudowy i komunikacji nie włączono terenów obecnie
zagospodarowanych w ten sposób). Na tych terenach zachowane zostanie minimum 1,13 ha
powierzchni biologicznie czynnej, a więc redukcja powierzchni biologicznie czynnej w skutek
realizacji ustaleń Planu będzie występowała na maksymalnie 6,84 ha co stanowi około 19,5%
powierzchni terenu Planu.
Zdecydowana zmiana zagospodarowania nastąpi jedynie w części środkowej Planu. Na
pozostałych terenach zostanie zachowane istniejące użytkowanie i zagospodarowanie. Do tej pory
tereny zabudowy z towarzyszącą zielenią urządzoną stanowiły około 30,9% powierzchni
omawianego terenu, pozostałą część stanowiły zaś tereny rolne i leśne. Po zrealizowaniu ustaleń
Planu, tereny zabudowy z towarzyszącą zielenią urządzoną będą mogły zaś stanowić 53,6% jego
powierzchni, zaś tereny rolne i leśne będą stanowiły 46,4%.
Warszawa’2014
31
10. ANALIZA PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU MPZP NA ŚRODOWISKO I LUDZI, Z
UWZGLĘDNIENIEM ZALEŻNOŚCI MIĘDZY ELEMENTAMI ŚRODOWISKA I MIĘDZY ODDZIAŁYWANIAMI
NA TE ELEMENTY
10.1. Przewidywane skutki realizacji ustaleń planu miejscowego na poszczególne elementy
środowiska
Ukształtowanie powierzchni terenu, gleby
Plan adaptuje istniejące tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, usługowej, infrastruktury
technicznej – elektroenergetyki, cmentarz parafialny oraz istniejący, podstawowy układ
komunikacyjny, a także wyznacza nowe tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami
oraz cmentarza i dróg w obrębie terenów rolnych – niskich klas bonitacyjnych. Zachowano również
dużą część terenów rolnych oraz istniejące lasy. Około 22,7% powierzchni Planu będzie mogło
zmienić formę użytkowania i zagospodarowania, w wyniku jego realizacji, z terenów otwartych
(gruntów rolnych – gruntów ornych, rzadziej pastwisk) na tereny zabudowy, cmentarza i komunikacji
z zielenią towarzyszącą. Na tych terenach nastąpi, więc trwała likwidacja użytków rolnych niskich
klas bonitacyjnych narażonych na obecność znacznego ładunku zanieczyszczeń związanego
z uzdatnianiem gruntu na cele rolnicze, zmiana struktury gleby oraz mogą wystąpić nieduże zmiany
niwelety terenu.
Na około 77,3% powierzchni terenu zostanie zachowane obecne użytkowanie i zagospodarowanie na tych terenach nie przewiduje się zasadniczych zmian ukształtowania terenu i profilu glebowego
wynikających z realizacji Planu. Są to zarówno tereny otwarte – grunty rolne w tym odłogowane
z zadrzewieniami, tereny pastwisk, jak i tereny istniejącej zabudowy, infrastruktury, komunikacji
i cmentarza.
Na terenie Planu nie zidentyfikowano terenów zagrożonych wystąpieniem ruchów masowych ziemi.
Ze względu na istniejące niewielkie spadki terenu, warunki gruntowo-wodne, a także planowane
zagospodarowanie nie przewiduje się również w wyniku realizacji Planu powstania ryzyka ww.
ruchów.
Na terenach, gdzie zaplanowano zmianę użytkowania i zagospodarowania przekształcenia niwelety
będą miały dwojaki charakter: chwilowy i stały. W obrębie terenów nowej zabudowy Plan zasadniczo
generuje zmiany chwilowe lub krótkoterminowe, związane z realizacją zabudowy oraz infrastruktury
technicznej. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej, z którą wiąże się bezpośrednio
prowadzenie głębokich wykopów, dotyczyć będzie przede wszystkim nowych (wyznaczonych
Planem) ciągów komunikacyjnych obsługujących w szczególności nowe tereny zabudowy, a więc
terenów: 03KDD, 04KDD i 05KDD. Na terenach planowanej zabudowy zmiany niwelety będą
prawdopodobnie mniejsze i będą miały charakter głównie krótkoterminowy, ponieważ warunki
budowlane są tu korzystne - przekształcenia będą dotyczyć głównie strefy przypowierzchniowej najczęściej do 2,0 m ppt. Będą związane z podpiwniczeniem budynków oraz budową podziemnych
przyłączy instalacji infrastruktury technicznej. Grunty z wykopów zgodnie z Rozporządzeniem Ministra
Środowiska z 21 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów są odpadem, w związku z czym ich
zagospodarowanie jest ściśle określone przepisami prawa. W rzeczywistości przepisy prawa są
jednak w tym zakresie często nieprzestrzegane. Ograniczenie procederu nielegalnego wywozu gruntu
lub jego niewłaściwego składowania wykracza poza możliwości ustaleń Planu. Grunty z wykopów
(m.in. fundamentowych) będą więc częściowo wywożone lub mogą posłużyć do formowania
nasypów na terenie Planu. Spowodować to może niewielkie, trwałe podniesienie powierzchni terenu.
Ewentualne przekształcenia dotyczą krajobrazu o nie wyróżniającej się niwelecie. Nie przewiduje się
lokalizacji nowego zagospodarowania na obszarach odznaczających się większymi walorami
ukształtowanie terenu.
Jednym z czynników mających wpływ na ukształtowanie powierzchni ziemi jest składowanie
odpadów. Oddziaływanie Planu w zakresie wytwarzania i składowania odpadów zostało
przedstawione w rozdziale 10.2.
Warszawa’2014
32
Kopaliny
Na omawianym terenie nie występują udokumentowane złoża kopalin, dlatego ustalenia Planu nie
mają na nie wpływu.
Bilans wód podziemnych i powierzchniowych oraz układ hydrologiczny
Wody podziemne stosunkowo łatwo ulegają przekształceniom ilościowym wskutek działalności
inwestycyjnej ingerującej bezpośrednio lub pośrednio w środowisko wodne, w wyniku prowadzenia
prac ziemnych, zmiany struktury gleb, zmniejszenia pokrycia gleby roślinnością wysoką, a także
ograniczenia powierzchni biologicznie czynnej na gruncie rodzimym.
W wyniku realizacji Planu, na jego terenie nastąpi stosunkowo nieduże, trwałe ograniczenie
powierzchni biologicznie czynnej (o ok. 19,5% powierzchni Planu). Wody deszczowe o małym
stopniu zanieczyszczenia i oczyszczone wody deszczowe z terenów, które wymagają oczyszczenia
będą odprowadzane bezpośrednio do gruntu, co może wpływać stabilizująco na poziom wód
gruntowych. Ubytek wody deszczowej będzie dotyczył przede wszystkim wody, która odparuje
bezpośrednio z terenów utwardzonych oraz wody, która zostanie odprowadzona istniejącym
systemem odwadniającym (rowy melioracyjne za północną i zachodnią granicą Planu). W Planie nie
przewiduje się realizacji nowych elementów odwodnienia terenu. Znaczna część wód będzie jednak
zasilać wody gruntowe i potencjalnie może być retencjonowana na terenach zieleni urządzonej przy
zabudowie, na terenach cmentarza i komunikacji, a także na terenach rolnych i leśnych,
w szczególności w dolince położonej w północnej części Planu, gdzie występują lokalnie grunty
organiczne cechujące się dużą pojemnością wodną.
Tereny rolne, w tym odłogowane z zadrzewieniami, lasów, a także tereny zieleni urządzonej
towarzyszącej terenom zabudowy, cmentarza i układowi komunikacyjnemu będą stanowić obszar
zasilania i retencji wód podziemnych. Woda opadowa będzie jednak również mogła być
retencjonowana na terenach zabudowy, w szczególności tam gdzie wyznaczono wysoki minimalny
udział powierzchni biologicznie czynnej (pbc) na działkach budowlanych.
Kolejnym czynnikiem mogącym wpływać na bilans wód gruntowych jest drenaż podziemny wód
związany z pracami ziemnymi prowadzonymi przy budowie kanalizacji sanitarnej, przewodów
wodociągowych, kanałów technologicznych i fundamentowaniu. Powyższe urządzenia i elementy
konstrukcyjne prowadzone poniżej zwierciadła wody gruntowej, a w szczególności przepuszczalna
strefa gruntu wokół nich działają jak dren. Do drenażu wód gruntowych może dochodzić na terenach
gdzie poziom wód gruntowych jest wysoki, a wody gruntowe znajdują się pod trudnoprzepuszczalną
warstwą gruntu. W obrębie terenów planowanej zabudowy poziom zwierciadła wody gruntowej jest
niski (poniżej 2 m p.p.t.), a wody występują w utworach przepuszczalnych, zatem realizacja
podpiwniczenia i fundamentów nie będzie powodowała obniżenia zwierciadła wód pierwszego
poziomu wodonośnego.
Szczególnie istotna dla utrzymania istniejącego poziomu zwierciadła wody gruntowej jest obecność
zieleni wysokiej. Aktualnie na terenie Planu roślinność wysoka jest stosunkowo uboga – występuje tu
kilka niewielkich skupisk zadrzewień (lasów, zadrzewień na terenach rolnych, na miedzach),
położonych głównie w północnej części Planu. W obrębie istniejących terenów rolnych, zabudowy
i cmentarza zieleń wysoka występuje najczęściej sporadycznie. W Planie ustalono zachowanie
istniejących terenów leśnych (gruntów będących lasem w ewidencji gruntów) położonych w dolince,
przy rowie melioracyjnym zlokalizowanym wzdłuż północnej granicy Planu. W wyniku realizacji
Planu, ustalenia terenów zabudowy może nastąpić redukcja drzew, które pojawiły się w wyniku
sukcesji naturalnej na terenach rolnych. Dotyczy to jednak niewielkiej powierzchni gruntów.
Dodatkowo, zadrzewienia te mogłyby zostać również obecnie usunięte, ponieważ nie podlegają
ochronie na podstawie ustawy z dn. 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Wraz
z realizacją planowanego zagospodarowania na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z
usługami, czy planowanego cmentarza zostaną urządzone tereny zieleni towarzyszące funkcji
podstawowej. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że w obrębie ogrodów przy budynkach i na terenie
cmentarza zostaną zasadzone również drzewa i krzewy. Realizacja Planu, w tym urządzenie terenów
zabudowy, nie spowoduje zasadniczo zmniejszenia powierzchni terenu pokrytej roślinnością wysoką,
niż to ma miejsce w tym momencie, a tym samym nie spowoduje obniżenia retencji roślinnej wód.
Warszawa’2014
33
W wyniku realizacji zaplanowanej zabudowy zwiększy się zapotrzebowanie na wodę. Plan ustala,
że woda na potrzeby istniejącego i planowane zagospodarowania będzie czerpana z gminnego ujęcia
wody. Zatem realizacja ustaleń Planu w zakresie poboru wody będzie oddziaływać na tereny
położone poza jego granicami i przyczyniać się do długoterminowego zwiększania leja depresyjnego
wokół gminnego ujęcia wód podziemnych.
Reasumując, realizacja ustaleń Planu może przyczynić się do długoterminowego zwiększenia leja
depresyjnego wokół gminnego ujęcia wód podziemnych poziomu użytkowego (nie
wykorzystywanego przez rośliny). Zachowanie części terenów jako terenów rolnych, leśnych i zieleni
urządzonej towarzyszącej zabudowaniom będzie umożliwiało infiltrację wód opadowych w głąb
profilu glebowego i sprzyjało zasilaniu wód podziemnych. Pozytywnie na bilans wód podziemnych
może również wpłynąć możliwe zwiększenie pokrycia terenu przez roślinność wysoką ogrodów
przydomowych.
Na terenie Planu nie występują naturalne cieki lub zbiorniki wodne, zatem ustalenia dokumentu nie
generują bezpośrednich zmian naturalnego układu hydrologicznego. W zachodniej część Planu
znajduje się niewielki fragment rowu melioracyjnego powiązany ze stawem położonym na terenie
zabudowy. Ww. rów melioracyjny położony jest na terenie rolnym, gdzie ustalono zachowanie
istniejącego użytkowania terenów.
W wyniku planowanego zagospodarowania nie przewiduje się istotnego zwiększenia ilość wód
opadowych zasilających rzekę Bug (co mogłoby skutkować zwiększeniem zagrożenia powodziowego
w niższych częściach doliny), ponieważ nie planowane jest utworzenie nowych dużych obszarów
z których wody byłyby odprowadzane rowami do tej rzeki. Zwiększy się natomiast zasilanie
pośrednie, poprzez odprowadzanie oczyszczonych ścieków sanitarnych z tego rejonu.
Klimat
Planowane zmiany w dotychczasowym zagospodarowaniu terenu Planu nie spowodują, na znacznej
części opracowania, zasadniczych przekształceń warunków mezoklimatycznych. Zaplanowane
nieduże powiększenie w południowej części Planu terenów niskiej i umiarkowanie intensywnej
zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami oraz w części środkowej Planu nowej części
cmentarza wraz terenami do jego obsługi, nie spowoduje zasadniczych zmian w warunkach
przewietrzania, czy zachwiania równowagi termiczno-wilgotnościowej. Planowana niska zabudowa
nie będzie stanowiła znaczącej bariery dla przymieszających się mas powietrza, będzie więc
stosunkowo dobrze przewietrzana.
Ponieważ w obrębie Planu nie przewiduje się lokalizacji wysokich budynków, warunki insolacyjne
będą korzystne dla zdrowia ludzi. Możliwość tworzenia ogrodów przydomowych z zielenią wysoką
w zabudowie mieszkaniowej i usługowej, będzie wpływała korzystnie na zmniejszenie prędkości
wiatrów i zachowanie prawidłowej wilgotności powietrza, a tym samym odczuwalnych wahań
temperatury powietrza. Na większości terenów zespół ww. warunków - dobre przewietrzanie,
odpowiednie nasłonecznienie, umiarkowana wilgotność powietrza - będzie miał korzystny wpływ dla
zdrowia ludzi tu zamieszkujących. Nowe tereny zabudowy zostały zaplanowane na terenach
o korzystnych warunkach klimatycznych, poza terenami dolin rzecznych.
Największe zmiany topoklimatu mogą wystąpić w obrębie planowanego układu komunikacyjnego
(nowe tereny KP i KDD) oraz terenach usług 2U i 3U, gdzie diametralnie zmniejszy się powierzchnia
biologicznie czynna. W tych rejonach może wystąpić w okresie letnim przegrzewanie terenu i spadek
wilgotności powietrza.
10.2. Przewidywane zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi wynikające z realizacji projektu
Planu
Analizowany dokument wprowadza uregulowania określające na tym obszarze lokalizację inwestycji
mogących oddziaływać na środowisko. W Planie nie wyznaczono nowych terenów produkcji,
składów i magazynów. Nie istnieje, więc możliwość lokalizacji na tym terenie zakładów o dużym
i zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej (co jest zgodne z wytycznymi ustawy z dnia
27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, art. 73, ust. 3). Na całym terenie Planu zakazano
Warszawa’2014
34
lokalizowania wszelkich obiektów mogących powodować stałe lub czasowe ponadnormatywne
uciążliwości spowodowane wytwarzaniem hałasu i zanieczyszczaniem powietrza, gleby, wód
gruntowych oraz powierzchniowych, a także lokalizowania inwestycji mogących zawsze znacząco
oddziaływać na środowisko za wyjątkiem inwestycji celu publicznego z zakresu infrastruktury
technicznej.
W sporządzanym Planie nie zakazano natomiast realizacji inwestycji, zgodnych z przeznaczeniem
terenów, zaliczanych do przedsięwzięć mogących potencjalnie oddziaływać na środowisko.
W związku z powyższym na analizowanym terenie będą mogły być realizowane, przebudowywane
lub rozbudowywane m.in. takie przedsięwzięcia mogące potencjalnie oddziaływać na środowisko jak:
wszelkie instalacje techniczne o znaczeniu lokalnym (w tym instalacje z zakresu łączności publicznej,
staja elektroenergetyczne na terenie E lub napowietrzne linie elektroenergetyczne o napięciu
znamionowym nie mniejszym niż 110kV), drogi publiczne o znaczeniu lokalnym (w przypadku
budowy, przebudowy i rozbudowy odcinka o długości powyżej 1 km), parkingi samochodowe lub
zespoły parkingów o powierzchni powyżej 0,5 ha na terenach 3U i KP, stolarnie posiadające instalacje
do impregnacji drewna lub o zdolności produkcyjnej nie mniejszej niż 10 000 m3 drewna na rok i
instalacje do obróbki metali żelaznych na terenie 3U.
W Planie na terenach mieszkaniowo-usługowych, możliwa jest realizacja przedsięwzięć o małej
uciążliwości dla ludzi i środowiska – usługi nie mogą powodować ponadnormatywnych uciążliwości.
Nie dopuszcza się lokalizowania działalności hurtowej, składowej, wytwórczej lub produkcyjnej, a w
szczególności zabrania się dystrybucji takich towarów jak: gaz, paliwa płynne i inne substancje
niebezpieczne, za wyjątkiem terenów mieszkaniowo-usługowych (1MN-U i 2MN-U) położonych w
strefie 50 m od cmentarza, gdzie dopuszcza się realizację obiektów usługowych prowadzących
działalność hurtową, składową, magazynową i wytwórczą, w tym związaną z funkcją cmentarza pod
warunkiem nie powodowania uciążliwości dla przeznaczenia podstawowego.
Potencjalnie uciążliwość dla ludzi i środowiska może stanowić realizacja planowanego cmentarza.
Przewidywane zagrożenia wynikające z wprowadzania gazów i pyłów do powietrza oraz emisji
hałasu
Z wstępnych analiz, określających jakiego typu przedsięwzięcia mogą być realizowane
na omawianym terenie, wynika iż nie przewiduje się lokalizacji inwestycji mogących stanowić źródło
ponadnormatywnych zanieczyszczeń powietrza i hałasu.
W sporządzanym dokumencie znalazło się korzystne ustalenie o zastosowaniu nieszkodliwych,
ekologicznych czynników grzewczych między innymi takich jak: gaz ziemny, olej opałowy, biomasy,
pellet, energia elektryczna, odnawialne źródła energii, za wyjątkiem źródeł wykorzystujących
w procesie przetwarzania energię wiatru oraz energię pozyskiwaną z biogazu wysypiskowego,
a także biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu
składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych. Wykluczono więc stosowanie większości
najbardziej niekorzystnych dla środowiska paliw stałych, powodujących znaczące zwiększenie emisji
niskiej z terenów zabudowy. Dopuszczono jedynie stosowanie drewna jako nie ekologicznego
czynnika grzewczego.
W związku ze zmianą przeznaczenia części obecnych terenów rolnych, w tym gruntów ornych, na
tereny zabudowy i cmentarza, nastąpi zmniejszenie emisji pyłu z zaoranych pól uprawnych.
Zwiększy się natomiast powierzchnia terenów komunikacji, z obecnością których również związany
jest unos pyłów do powietrza. Należy jednak podkreślić, iż powierzchnia terenów komunikacji
w stosunku do obecnych terenów rolnych, będzie znacząco mniejsza, a część terenów obecnie rolnych
będzie stanowiła zagospodarowane tereny zieleni urządzonej przy obiektach budowlanych (zieleń ma
funkcję filtrującą zanieczyszczenia powietrza). W związku z tym przewiduje się zmniejszenie
zapylenia związanego z unosem pyłów z powierzchni gruntu.
Jednym ze źródeł zanieczyszczeń i hałasu jest ruch pojazdów na drogach. Ruch pojazdów zwiększy
się w konsekwencji realizacji nowych terenów zabudowy i cmentarza. Planowane, stosunkowo
nieduże powiększenie terenów zabudowy mieszkaniowo-usługowej w niewielkim stopniu zwiększy
ilość pojazdów na drogach w tym rejonie wsi Małkinia Górna. Tego typu zabudowa generuje
umiarkowany ruch pojazdów, nie stanowiący źródła istotnej uciążliwości aerosanitarnej i akustycznej.
Na ilość pojazdów poruszających się w tym rejonie będzie miała wpływ przede wszystkim lokalizacja
Warszawa’2014
35
nowego cmentarza oraz terenów usług związanych z jego obsługą. Największy ruch będzie się
odbywał w okolicach dnia 1 listopada, ale również będzie związany z innymi świętami katolickimi.
Zatem uciążliwość aerosanitarna i akustyczna związana z obsługą komunikacyjną cmentarza będzie
sporadyczna, ale okresowo intensywna. W Planie zaproponowano złożony układ komunikacyjny,
umożliwiający wybranie alternatywnych dróg dojazdu do cmentarza, co spowoduje, że hałas
komunikacyjny związany z ruchem pojazdów będzie rozproszony. Główną drogą dojazdu dla osób
nie zamieszkujących najbliższego sąsiedztwa cmentarza będzie droga – 01KDD prowadząca od drogi
wojewódzkiej (KDZ), usytuowana w terenie otwartym, nie podlegającym ochronie akustycznej. W
związku z powyższym nie przewiduje się ponadnormatywnych uciążliwości akustycznych
związanych z obsługą komunikacyjną cmentarza.
W Planie nie wyznacza się nowych terenów o przeznaczeniu produkcyjnym, a także składowym
i hurtowym. Na terenie 1MN-U i 2MN-U w strefie 50m od cmentarza dopuszcza się realizację usług
prowadzących działalność wytwórczą, magazynową i składową, w tym z zakresu obsługi cmentarza,
a na terenie 3U usług z zakresu sprzedaży i wyrobu trumien, pomników, nagrobków oraz innych
akcesoriów związanych z pochówkami, kowalstwa, kamieniarstwa, stolarstwa, itp. Przy czym
ustalono, że wszelka prowadzona na całym terenie Planu działalność, w tym usługowa nie może
powodować stałych lub czasowych ponadnormatywnych uciążliwości spowodowanych m.in.
wytwarzaniem hałasu i zanieczyszczaniem powietrza. Nie przewiduje się więc, w związku
z realizacją Planu, znaczącej emisji hałasu i zanieczyszczeń atmosferycznych związanych z procesem
technologicznym w produkcji i wytwórczości.
W analizowanym projekcie aktu prawa miejscowego prawidłowo ustalono na terenach zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami (MN-U) konieczność przestrzegania dopuszczalnych norm
hałasu ustalonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dn. 14 czerwca 2007 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku dla terenów mieszkaniowo-usługowych. Ponadto mając
na uwadze analizę dotyczącą źródeł hałasu znajdujących się obecnie na terenie Planu i poza jego
granicami, zamieszczoną w rozdziale 6, należy stwierdzić iż nowe tereny podlegające ochronie
akustycznej zostaną zrealizowane poza obszarami znajdującymi się w zasięgu ponadnormatywnego
oddziaływania akustycznego związanego z hałasem komunikacyjnym (drogowym i kolejowym) oraz
technologicznym (w tym urządzeń elektroenergetyki).
Zwiększony poziom hałasu może być związany z fazą budowy nowych obiektów - spowodowany
pracą ciężkiego sprzętu i transportem materiałów budowlanych. Będzie to oddziaływanie
krótkotrwałe, ale rozłożone w czasie na różnych terenach zabudowy.
Na terenach rolnych i leśnych, w tym w dolince położonej w północnej części Planu, nie przewiduje
się realizacji jakichkolwiek obiektów budowlanych w związku z realizacją Planu w związku z
powyższym, nie przewiduje się tam powstania jakichkolwiek źródeł hałasu i zanieczyszczeń.
Zachowanie tych terenów jako terenów otwartych będzie również miało pozytywne oddziaływania w
zakresie jakości powietrza – tereny te będą umożliwiały przewiewanie zanieczyszczeń z terenów
zabudowy i nawiewanie czystego powietrza, a także są terenami regeneracji powietrza.
Reasumując, w związku z realizacją Planu, nastąpi umiarkowane podniesienie emisji zanieczyszczeń
atmosferycznych i hałasu w południowej i środkowej części Planu. Nie spowoduje to jednak
znaczącego pogorszenia warunków życia mieszkańców tej części wsi Małkinia Górna oraz terenów
sąsiednich. Nie przewiduje się istotnego negatywnego wpływu w tym zakresie w północnej części
Planu, odznaczającej się większymi walorami przyrodniczymi, niż pozostała część terenu
opracowania.
Przewidywane zagrożenia wynikające z wytwarzania pola elektromagnetycznego
W Planie zaadaptowano istniejące źródła promieniowania elektromagnetycznego – urządzenia
i obiekty liniowe elektroenergetyki, w tym linie elektroenergetyczne wysokiego i średniego napięcia
oraz teren obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej z zakresu energetyki – istniejący GPZ.
W obrębie terenu istniejącego GPZ nie dopuszczono lokalizacji budynków, w tym przeznaczonych
na pobyt ludzi, a najbliższe budynki przeznaczone na pobyt ludzi, zgodnie z ustaleniami Planu będą
mogły zostać zrealizowane w odległości 25 m od granic tego terenu. W stosunku do linii
elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia ustalono zakaz lokalizowania w strefie ich
potencjalnego oddziaływania budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi,
Warszawa’2014
36
a wszelkie pozostałe inwestycje będą wymagały uwzględnienia na etapie projektowania, realizacji
oraz użytkowania przepisów odrębnych. Zatem przy lokalizacji wszelkich budowli, w tym zabudowy
przeznaczonej na pobyt ludzi, zostanie uwzględnione oddziaływanie istniejących linii
elektroenergetycznych oraz GPZ.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami - ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu usług i sieci
telekomunikacyjnych - nie ustanowiono w Planie zakazu lokalizowania inwestycji celu publicznego z
zakresu łączności publicznej, w tym urządzeń radiokomunikacyjnych, które emitują fale
elektromagnetyczne. Zgodnie z ww. ustawą istnieje ograniczenie lokalizowania tych inwestycji
jedynie na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Sytuując powyższe instalacje należy
przestrzegać ustaleń zawartych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r.
w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania
dotrzymania tych poziomów zgodnie z którym dopuszczalny w Polsce poziom gęstości mocy
w miejscach dostępnych dla ludności wynosi 0,1 W/m2. Wg powyższego rozporządzenia, obszar
w obrębie którego wykazano ponadnormatywne promieniowanie elektromagnetyczne, musi być
ogrodzony i zabezpieczony przed dostępem osób trzecich.
Urządzenia radiokomunikacyjne umieszcza się na znacznych wysokościach (ok. 30-70 m n.p.t.) i na
tym poziomie występuje najmocniejsza wiązka promieniowania. W obrębie analizowanego Planu
i jego otoczenia, występuje zabudowa niska – maksymalnie do 12m, w związku z tym dodatkowo nie
przewiduje się negatywnego oddziaływania opisanych wyżej instalacji na zdrowie ludzi.
Reasumując, należy stwierdzić, iż Plan jest zgodny z obowiązującymi aktami prawa w zakresie
ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym.
Przewidywane zagrożenia wynikające z wprowadzania zanieczyszczeń do wód i gleb
Na terenie opracowania obecnie występuje kilka potencjalnych źródeł zanieczyszczeń wód i gleb.
Mogą nimi być m.in. ścieki bytowe przenikające z nieszczelnych zbiorników na te nieczystości,
spływające z terenów rolnych środki ochrony roślin i nawozy oraz zanieczyszczenia opadające
z powietrza i wypłukiwane do gleby i wód.
Plan zakłada likwidację części terenów rolnych (gruntów ornych rzadziej pastwisk) w części
południowej i środkowej opracowania, w związku z tym ogranicza możliwość spływu zanieczyszczeń
z tych terenów. Użytkowanie gleb o niskiej przydatności dla rolnictwa, które dominują obecnie
na analizowanym terenie, wymaga przy uprawie zastosowania największych dawek nawozów, zatem
ograniczenie użytkowania rolniczego tych pól uprawnych może przyczynić się do zmniejszenia
spływu zanieczyszczeń z terenów rolniczych.
W wyniku realizacji Planu, na jego terenie będą powstawały ścieki bytowe z gospodarstw domowych,
ścieki z terenów dróg oraz innych terenów utwardzonych, a także w obrębie terenów mieszkaniowousługowych i usługowych mogą powstawać ścieki technologiczne. Potencjalnym zagrożeniem mogą
być również nieczystości wypłukiwane z terenu cmentarza.
Ustalenia projektowanego aktu prawa miejscowego przyczynią się do neutralizacji zanieczyszczeń
bytowych poprzez regulację gospodarki ściekowej. Dla terenów zabudowy ustalono odprowadzanie
ścieków bytowych kanalizacją sanitarną do oczyszczalni ścieków. Do czasu realizacji sieci będzie
możliwe korzystanie ze szczelnych zbiorników bezodpływowych, a następnie transport ścieków do
oczyszczalni komunalnej. Takie ustalenia prawidłowo zabezpieczą środowisko gruntowo-wodne
przed przenikaniem ścieków bytowych.
Planowane powiększenie obszarów zabudowy spowoduje zwiększenie ilości ścieków bytowych
odprowadzanych do oczyszczalni ścieków. Zwiększy się też ilość oczyszczonych ścieków
odprowadzanych do rzeki Bug. Ścieki odprowadzane przez gminną oczyszczalnię ścieków muszą
spełnić normy określone przepisami prawa. Gwarantuje to zatem odprowadzanie ścieków
oczyszczonych zgodnie z ustalonymi standardami.
Na terenie Planu nie przewiduje się powstania dużej ilości ścieków deszczowych pochodzących
z utwardzonych powierzchni zanieczyszczonych. Ścieki tego typu będą mogły ewentualnie
powstawać na terenach związanych z obsługą cmentarza (3U, KP). W zakresie ścieków deszczowych,
które mogą powstać na ww. terenach wprowadzono w Planie poprawne ustalenie wymogu
podczyszczenia wód opadowych lub roztopowych z nawierzchni utwardzonych, zgodnie
Warszawa’2014
37
z przepisami prawa, przed odprowadzeniem ich bezpośrednio do gruntu lub cieków
powierzchniowych. Zgodnie z § 19.1. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w
sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego wody opadowe i roztopowe ujęte w szczelne,
otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne z zanieczyszczonej powierzchni szczelnej terenów (…)
parkingi o powierzchni powyżej 1000 m2 powinny być oczyszczone w ilości, jaka powstaje z opadów
o natężeniu co najmniej 15 l/sek/1ha, w taki sposób, aby w odpływie do odbiornika zawartość
zawiesin ogólnych była nie większa niż 100 mg/l, a substancji ropopochodnych - nie większa niż 15
mg/l. W związku z powyższym należy uznać, że do gruntu i wód powierzchniowych zostaną
odprowadzone podczyszczone ścieki deszczowe spełniające normy określone w prawie
powszechnym. Ograniczy to możliwość kumulowania się zanieczyszczeń na terenie objętym Planem
lub spływ do wód powierzchniowych.
W zakresie ścieków technologicznych, które mogą powstać na terenach mieszkaniowo-usługowych i
usługowych, zgodnie z przepisami prawa wymagane jest ich oczyszczenie z zanieczyszczeń
przemysłowych, na terenie działki do której prowadzący działalność posiada tytuł prawny,
niezależnie od dalszego sposobu ich oczyszczania. W § 2 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14
lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków
wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych ustalono, że dostawca ścieków przemysłowych
wprowadzając je do urządzeń kanalizacyjnych zapewnia m.in. ograniczenie lub eliminację substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego.
Tematyka oddziaływania planowanego cmentarza 2ZC na środowisko gruntowo-wodne została
przedstawiona w kolejnym podrozdziale „Ocena spełniania warunków lokalizacji cmentarza”.
Zapisy Planu i przepisy odrębne silnie ograniczą możliwość kumulowania się zanieczyszczeń
w glebie, wodach gruntowych i powierzchniowych. Nie przewiduje się również przenikania
znaczących ilości zanieczyszczeń do głębiej położonych wód podziemnych, które są ujmowane przez
wodociągi gminne poza granicami Planu. Wynika to z ustaleń Planu, które zapobiegają
przedostawaniu się zanieczyszczeń do wód. Ponadto omawiany teren nie znajduje się w strefie
ochronnej ujęcia wód dla wodociągów gminnych, a w Planie ustalono zaopatrzenie w wodę ze źródeł
komunalnych. W związku z tym nie przewiduje się istotnego negatywnego oddziaływania Planu na
zdrowie ludzi pod względem wprowadzania zanieczyszczeń do wód.
Ocena spełniania warunków lokalizacji cmentarza
Planowane jest utworzenie nowego cmentarza – teren 2ZC - o powierzchni ok. 1,14 ha.
W Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r., w sprawie określenia, jakie
tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze określono warunki jakie muszą spełniać
tereny pod planowane cmentarze. W celu stwierdzenia czy wyznaczony teren jest odpowiedni do
lokalizacji cmentarza sporządzono Dokumentację geologiczną z badań podłoża gruntowego terenu
projektowanej rozbudowy cmentarza komunalnego w miejscowości Małkinia Górna, działki geodezyjne nr 580,
581, 582, 583 powiat ostrowski województwo mazowieckie (Piotr Rant, grudzień 2012)
W poniższej tabeli skonfrontowano ustalenia niniejszego Rozporządzenia z uwarunkowaniami
terenowymi określonymi na podstawie Dokumentacji geologicznej cmentarza i ustaleniami Planu.
Warszawa’2014
38
Tab. 1 Porównanie ustaleń Rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r., w sprawie
określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze oraz warunków terenowych
określonych w Dokumentacji geologicznej cmentarza i ustaleniami Planu.
Ustalenia
Rozporządzenia
Ministra
Gospodarki Komunalnej z dn. 25 sierpnia
1959 r., w sprawie określenia, jakie tereny pod
względem sanitarnym są odpowiednie pod
cmentarze
Warunki terenowe planowanego cmentarza oraz ustalenia
Planu odpowiadające wymaganiom Rozporządzenia
Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r.,
w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym
są odpowiednie pod cmentarze
1.
2.
Na terenie cmentarza zwierciadło wody
gruntowej powinno znajdować się na
głębokości nie wyższej niż 2,5 m poniżej
powierzchni terenu
Poziom wód gruntowych występuje poniżej 4 m w okresie
charakteryzującym się średnimi stanami wód podziemnych.
W okresach wzmożonych opadów czy roztopów, okresowo
lustro wód gruntowych może podnieść się wyżej, nie
powinno jednak podnieść się do poziomu płytszego niż 2,5 m
poniżej poziomu powierzchni terenu
Zwierciadło wody gruntowej na terenie
cmentarza nie może być nachylone ku
zabudowaniom lub ku zbiornikom albo innym
ujęciom wody służącym za źródło zaopatrzenia
w wodę do picia i potrzeb gospodarczych (sieć
wodociągowa lub studnie)
Zwierciadło wody gruntowej jest nachylone w kierunku
zachodnim z odchyleniem północnym i południowym.
Lokalna podstawę drenażu wód gruntowych stanowi ciek
powierzchniowy płynący w odległości około 500 m na północ
od terenu badań, z rzędną lustra wody około 101,0 m n.p.m.
– zatem dominującym kierunkiem spływu wód gruntowych
jest kierunek przeciwny do najbliższych zabudowań
Grunt cmentarza powinien być możliwie
przepuszczalny i bez zawartości węglanu
wapnia
Grunt cmentarza jest zbudowany zarówno z utworów
sypkich, jak i spoistych. Do ok. 4 m ppt dominują grunty
sypkie wykształcone jako piaski drobne i średnie, oraz
pospółki. Grunty te charakteryzują się średnimi wartościami
stopnia zagęszczenia kształtującego się w przedziale wartości
około ID = 0,40 – 0,50. Grunty spoiste, występują na tych
terenach najczęściej poniżej 4 m ppt. i wykształcone są jako
gliny piaszczyste występujące przeważnie w stanie
plastycznym, zbliżone do gruntów twardoplastycznych.
Dominują grunty o zawartości węglanu wapnia < 1 %.
Miejsce na
możności
spotykane
terenów
cmentarza
cmentarz powinno być w miarę
tak wybrane, aby najczęściej
w tym miejscu wiatry wiały od
mieszkaniowych
w
kierunku
Dominują wiatry z sektora zachodniego, a więc wiejące z
terenów otwartych, poprzez cmentarz w kierunku terenów
zabudowy usługowej służącej obsłudze cmentarza, a dalej ku
terenom zabudowy mieszkaniowo-usługowej i terenom
rolnym.
Odległość
cmentarza
od
zabudowań
mieszkalnych, od zakładów produkujących
artykuły
żywności,
zakładów
żywienia
zbiorowego bądź zakładów przechowujących
artykuły żywności oraz studzien, źródeł i
strumieni, służących do czerpania wody do
picia i potrzeb gospodarczych, powinna
wynosić co najmniej 150 m; odległość ta może
być zmniejszona do 50 m pod warunkiem, że
teren w granicach od 50 do 150 m odległości od
cmentarza
posiada
sieć
wodociągową
i wszystkie budynki korzystające z wody są do
tej sieci podłączone
W Planie w strefie 50 m od cmentarza zakazano lokalizacji
funkcji i budynków mieszkalnych oraz budynków lub lokali
usługowych typu: zakłady żywienia zbiorowego, bądź
zakłady przechowujące artykuły żywności (również obecnie
w tej strefie nie są zlokalizowane tego typu budynki i lokale).
Na całym terenie Planu nie dopuszcza się lokalizacji
obiektów o funkcji produkcyjnej, w tym zakładów
produkujących artykuły żywności. W strefie od 50 do 150 m
od cmentarza ustalono obowiązek podłączenia wszystkich
budynków (istniejących i projektowanych) korzystających z
wody do gminnej sieci wodociągowej. Zaś w obu strefach
ustalono obowiązek likwidacji istniejących ujęć własnych
oraz zakaz realizacji studzien służących do czerpania wody
do picia i potrzeb gospodarczych (za wyjątkiem studzien
służących do czerpania wody do celów technologicznych
związanych z prowadzeniem działalności usługowej – nie
dopuszcza się zatem lokalizacji studzien, z których woda
miałaby służyć do podlewania roślin uprawianych na cele
spożywcze, czy pojenia zwierząt hodowlanych). Również
obecnie w strefie 150 m od cmentarza wszystkie budynki
korzystające z wody są podłączone są do zbiorczej
komunalnej sieci wodociągowej.
Warszawa’2014
39
1.
2.
Odległość od granicy cmentarza ujęć wody o
charakterze zbiorników wodnych, służących
jako źródło zaopatrzenia sieci wodociągowej w
wodę do picia i potrzeb gospodarczych, nie
może być mniejsza niż 500 m
Na terenie gminy brak jest ujęć wód wody o charakterze
zbiorników wodnych. Najbliższe ujęcie wód służących jako
źródło zaopatrzenia sieci wodociągowej w wodę do picia i
potrzeb gospodarczych znajduje się na północ od
planowanego terenu cmentarza w odległości około 890 m, jak
również wg obowiązującego Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Małkinia Górna nie jest planowana realizacja bliżej
położonego ujęcia.
W Dokumentacji geologicznej z badań podłoża gruntowego terenu projektowanej rozbudowy cmentarza
komunalnego w miejscowości Małkinia Górna, działki geodezyjne nr 580, 581, 582, 583 powiat ostrowski
województwo mazowieckie (Piotr Rant, grudzień 2012) stwierdzono „biorąc pod uwagę zapisy
Rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. (…), że wymogi powyższego
Rozporządzenia charakteryzujące środowisko przyrodnicze - hydrogeologia, chemizm wód i gleby,
kierunki spadków wód podziemnych i zagospodarowanie terenu w infrastrukturę ujmującą wody
podziemne są w zdecydowanej większości spełnione.” Odstępstwem jedynym jest niespełnienie
w pełni warunku, aby wiatry z terenu cmentarza wiały w kierunku terenów otwartych. Warunek ten
nie jest jednak ujęty w rozporządzeniu jako obligatoryjny, a jedynie wskazany (użyto sformułowania
„w miarę możliwości”). W Planie po wschodniej stronie cmentarza, w strefie 50 m od niego,
zlokalizowano teren 3U, gdzie zakazano m.in. lokalizacji budynków mieszkalnych, natomiast istnieje
możliwość lokalizacji budynków usługowych związane z obsługą cmentarza oraz zieleni urządzonej.
Te elementy zagospodarowania, jeżeli zostaną zrealizowane, będą stanowiły barierę
dla rozprzestrzeniania się ewentualnych zanieczyszczeń atmosferycznych związanych z paleniem
zniczy.
Reasumując, należy stwierdzić, iż omawiany teren planowanego cmentarza (2ZC) i jego otoczenie
spełniają kryteria dla lokalizacji cmentarza określone w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Komunalnej
z dnia 25 sierpnia 1959 r., w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod
cmentarze oraz prawidłowo w Planie wprowadzono ustalenia dotyczące lokalizacji budynków
i urządzeń infrastruktury technicznej zaopatrzenia w wodę od terenów cmentarzy.
Przewidywane zagrożenia wynikające z wytwarzania odpadów
Na terenie nowej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z dopuszczeniem usług podstawowych
będą powstawały odpady komunalne oraz nieduże ilości odpadów niebezpiecznych. Zgodnie ze
wskaźnikiem nagromadzenia odpadów na terenie gminy Małkinia Górna (na rok 2011, wg Planu
Gospodarki Odpadami gminy Małkinia Górna) wytwarzane jest ok. 295 kg odpadów/mieszkańca/rok.
W skład tych odpadów wchodzą: odpady z gospodarstw domowych i obiektów infrastruktury,
odpady wielkogabarytowe, odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych,
odpady z ogrodów i parków oraz odpady niebezpieczne wchodzące w strumień odpadów
komunalnych. W związku z powyższym z realizacją nowych terenów zabudowy mieszkaniowej
(około 25-30 gospodarstw, średnio po 3,5 osoby) będzie związane zwiększenie produkcji odpadów.
Zatem w związku z realizacją Planu może wzrosnąć szacunkowo ilość wytwarzanych odpadów na
terenie gminy o około 2,6-3,1 Mg odpadów w ciągu roku.
Większa ilość odpadów niż w lokalach mieszkaniowych może zostać wytworzona w lokalach
usługowych. Na obecnym etapie nie można stwierdzić jakiego typu obiekty usługowe powstaną na
tym terenie, a także czy powstaną obiekty usługowe na terenach zabudowy mieszkaniowej
jednorodzinnej z usługami, zatem nie można przewidzieć jak duża będzie produkcja odpadów z tego
sektora. W związku z realizacją Planu należy niewątpliwie przewidywać zwiększenie ilości
wytwarzanych odpadów.
Wytwarzanie większej ilości odpadów może być również związane z początkowym etapem realizacji
Planu – odpady powstające w trakcie budowy.
Szacuje się, że w ogólnej masie wytworzonych w ciągu roku odpadów, ok. 1% stanowią odpady
szczególnie niebezpieczne dla zdrowia ludzi i organizmów żywych. Wśród odpadów
Warszawa’2014
40
niebezpiecznych mogą powstawać takie odpady jak odpady z budowy, remontów i demontażu
zawierające PCB (szczeliwa, wykładziny podłogowe zawierające żywice, szczelne zespoły okienne),
baterie, zużyte urządzenia zawierające freony (np. urządzenia chłodnicze starszej generacji), zużyte
urządzenia elektryczne i elektroniczne (np. lampy kineskopowe) zawierające niebezpieczne składniki,
ponadto zwiększy się ilość odpadów pochodzących z instalacji i urządzeń służących
zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków, stacji uzdatniania wody, w tym odpadów
niebezpiecznych.
Ponadlokalne oddziaływanie Planu w zakresie odpadów będzie związane ze składowaniem ich części
na wysypisku odpadów znajdującym się poza granicami Planu, co będzie skutkowało powstawaniem
sztucznego wzniesienia na jego terenie. W Planie wprowadzono prawidłowe ustalenie prowadzenia
gospodarki odpadami zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi oraz stosownymi uchwałami
Rady Gminy przyjętymi w celu utrzymania czystości i porządku w gminie oraz Planem gospodarki
odpadam (dokumenty te zostały pozytywne zaopiniowane przez organy ochrony środowiska
i realizują politykę państwa w tym zakresie).
Podsumowując należy stwierdzić, iż ustalenia Planu prawidłowo regulują gospodarkę odpadami.
Przewidywane zagrożenia wynikające z możliwości wystąpienia poważnych awarii
Ustalenia Planu nie generują możliwości wystąpienia poważnych awarii, ponieważ Plan nie
wprowadza na tym obszarze nowych obszarów i obiektów produkcyjnych lub terenów transportu, w
których występują lub są przewożone substancje niebezpieczne. Niemniej obszar Planu jest zagrożony
wystąpieniem poważnej awarii związanej w z transportem materiałów niebezpiecznych linią
kolejową relacji Warszawa-Białystok. Ww. linia kolejowa jest jednak położona stosunkowo daleko od
planowanej zabudowy – w odległości minimum 250m od niej. W związku z powyższym zagrożenie
jest stosunkowo nieduże.
10.3. Przewidywane skutki wpływu ustaleń projektu Planu na różnorodność biologiczną,
faunę i florę, w tym rzadkie i chronione gatunki roślin, zwierząt i siedliska przyrodnicze
Analizując wpływ realizacji sporządzanego aktu prawa miejscowego na różnorodność biologiczną
wzięto pod uwagę, iż na obszarze Planu nie zinwentaryzowano gatunków roślin podlegających
ochronie gatunkowej. Na analizowanym terenie występują natomiast siedlisko przyrodnicze
wymienione w Dyrektywie Siedliskowej (w dolinie rowu melioracyjnego znajdującego się
w północnej części opracowania) oraz gatunki zwierząt podlegające ochronie gatunkowej. Skutki
likwidacji części szaty roślinnej i zmiany składu gatunkowego (gdzie zaplanowano zmianę
przeznaczenia w Planie) będą miały przede wszystkim znaczenie dla występujących tu zwierząt (jako
miejsca bytowania, żerowania i migracji), a także dla wód, gleb, klimatu, w tym klimatu akustycznego
i jakości powietrza (o czym jest mowa w rozdziale 10.1 i 10.2).
Na terenach obecnie zagospodarowanych - istniejącej zabudowy, cmentarza, terenie GPZ i terenach
komunikacji - nie przewiduje się istotnych zmian składu gatunkowego oraz powierzchni zajmowanej
przez rośliny w skutek realizacji ustaleń sporządzanego dokumentu. Zmiany składu gatunkowego
zbiorowisk i powierzchni zajmowanej przez rośliny będą miały miejsce głównie na terenach
planowanej nowej zabudowy, cmentarza i terenach komunikacji. Tereny te zostały zaplanowane
w południowej i środkowej części Planu. W wyniku realizacji ustaleń sporządzanego aktu prawa
miejscowego nie przewiduje się zmian składu gatunkowego zbiorowisk roślinnych na zachowanych
Planem terenach rolnych (1R i 2R) oraz leśnych (1ZL i 2ZL) położonych w północnej i zachodniej
części Planu. Wynika to zarówno z faktu, iż tereny te w wyniku realizacji sporządzanego dokumentu
planistycznego nie zmienią sposobu zagospodarowania i użytkowania, jak również nie przewiduje się
zmiany warunków siedliskowych wynikających z zagospodarowania terenów sąsiednich, w tym w
szczególności nie ulegną zmianie warunki gruntowo-wodne (wpływ Planu na te warunki został
opisany w rozdziale 10.1). Zachowana zostanie, więc m.in. roślinność towarzysząca rowom
melioracyjnym – ich skarpom, a także położona w ich otoczeniu - w tym tereny zajęte przez
zadrzewienia i niewielkie lasy o charakterze łęgu jesionowo-olszowego (siedliska wymienione w
Dyrektywie Siedliskowej), a także otaczające pastwiska. Nie planuje się również zmiany sposobu
użytkowanie gruntów ornych użytkowanych i odłogowanych położonych pod liniami
elektroenergetycznymi.
Warszawa’2014
41
Tereny planowanej nowej zabudowy, cmentarza i komunikacji zostały zaplanowane w obrębie mało
wartościowych, antropogenicznych zbiorowisk roślinnych - głównie pól uprawnych (monokultury
rolnicze, odłogowane pola) i pastwisk. W Planie ustala się likwidację stosunkowo nie dużej
powierzchni (do powierzchni Planu) zbiorowisk związanych z terenami rolnymi – upraw
jednorocznych, roślinności porastającej pola odłogowane, w tym tereny z roślinnością niską i tereny
zarastające przez podrost drzew oraz części pastwisk, na rzecz terenów utwardzonych,
zabudowanych oraz roślinności urządzonej, towarzyszącej zabudowie i układowi komunikacyjnemu.
Nieodwracalna likwidacja szaty roślinnej nastąpi na terenach, gdzie zostaną zlokalizowane budynki,
nagrobki oraz dojścia i dojazdy do nich (tereny te stanowią maksymalnie 19,5% powierzchni terenu
planu). Na działkach budowlanych wprowadzono nakaz utrzymania pozostałej części działki
budowlanej jako powierzchni biologicznie czynnej. Na tych częściach działek budowlanych, które
zachowają status powierzchni biologicznie czynnej, nastąpi w wyniku realizacji ustaleń
sporządzanego aktu prawa miejscowego zmiana składu gatunkowego zbiorowisk roślinnych.
Usunięte zostaną zbiorowiska związane z uprawą roślin zbożowych i zbiorowiska pastwiskowe, zaś
w ich miejscu zostaną zrealizowane ogrody przydomowe – zbiorowiska roślin ozdobnych,
kultywowanych. Zatem na terenach obecnie rolnych zmniejszy się ilość gatunków roślin segetalnych
na rzecz gatunków obcych dla danego siedliska, w tym roślin ozdobnych i gatunków ruderalnych.
Zmniejszy się więc ogółem powierzchnia gruntu zajmowana przez rośliny.
W wyniku realizacji Planu nie przewiduje się znaczącego ubytku roślinności wysokiej, w obrębie
terenów gdzie zostanie zachowane istniejące zagospodarowanie i użytkowanie. Ustalenia Planu,
zatem nie implikują likwidacji drzew na obecnych terenach zabudowy i komunikacji, w tym
okazałych zadrzewień położonych na terenie zabytkowego kościoła, wzdłuż ul. Kościelnej, a także
przy drodze do cmentarza i na jego terenie; zadrzewień położonych wzdłuż północnej granicy Planu,
porastających siedliska hydrogeniczne, a także dużej części zadrzewień towarzyszących terenom
rolnym – porastającym miedze oraz zarastających odłogowane pola. Ubytek zadrzewień związanych
z terenami rolnymi nastąpi na terenie planowanych usług – 3U (zarastające brzozą brodawkową oraz
sosną zwyczajną odłogowane pola), dróg 01KDD i 02KDD (zadrzewienia te są położone pod liniami
elektroenergetycznymi, w związku z powyższym mają charakter okresowy) oraz terenie 1KP
(zadrzewienia w porastające krawędź lokalnego, sztucznego zagłębienia zbudowane z topoli
i wierzby).
W Planie nie wyznaczono terenów zalesień. Ustalenie to jest korzystne dla zachowania
mozaikowatego charakteru krajobrazu rolno-leśnego w dolince położonej w północnej części Planu,
który to krajobraz jest miejscem bytowania wielu zwierząt, w tym ptaków. Nie mniej istniejący trend
zarastania pól i pastwisk, będzie się utrzymywał ze względu na niską jakość gleb w tym rejonie
gminy, za wyjątkiem terenów położonych pod liniami elektroenergetycznymi (tereny te będą nadal
pozbawiane okresowo zrastającej je roślinności wysokiej).
Tak jak wspomniano na początku tego podrozdziału opisany wpływ ustaleń Planu na szatę roślinną
będzie miał istotne znaczenie dla świata zwierzęcego. Na analizowanym terenie występują gatunki
drobnych zwierząt głównie stosunkowo pospolitych, jednak część z nich podlega ochronie
gatunkowej. W Planie ustalono zachowanie istniejącego użytkowania w północnej części
opracowania. Są to tereny dolinki o największych walorach dla zwierząt występujących na terenie
Planu i w jego otoczeniu. Jest to zarówno obszar bytowania zwierząt jak i obszar umożliwiający ich
przemieszczanie – stanowiący lokalny korytarz ekologiczny. W związku z powyższym zachowując
w sporządzanym akcie prawa miejscowego istniejące użytkowanie w północnej części Planu,
zachowano jednocześnie lokalny system powiązań przyrodniczych w gminie, umożliwiający też
zasilanie przyrodnicze terenu Planu (m.in. z OSOP Puszczy Białej), a także wymianę energii, materii i
informacji poza terenem Planu. Poprzez zachowaniu tego niewielkiego, lokalnego korytarza nie
zwiększy się izolacja przestrzenna OSOP Puszcza Biała, w wyniku realizacji ustaleń Planu.
Odnosząc się do pozostałych zwierząt zasiedlających analizowany teren, podlegających ochronie
gatunkowej, należy podkreślić, iż są to gatunki zwierząt, które współistnieją z siedzibami ludzkimi.
Niewątpliwie jednak obszar ich bytowania ulegnie trwałemu zmniejszeniu w środkowej części Planu.
W miejsce obecnych terenów otwartych - pól uprawnych, w tym odłogowanych, i pastwisk - zostanie
wprowadzona zabudowa o średniej intensywności, cmentarz oraz tereny komunikacji. Realizacja
Warszawa’2014
42
zaplanowanego zagospodarowania utrudni swobodną i bezpieczną migrację części gatunków
zwierząt poruszających się po ziemi. Wszystkim typom zabudowy będzie towarzyszyć zieleń
urządzona, która będzie stanowiła od 10% do 30% powierzchni działki budowlanej. W obrębie
terenów biologicznie czynnych zostaną w przyszłości zrealizowane ogrody, w tym m.in. zostaną
zasadzone drzewa i krzewy, które mogą dać schronienie i być źródłem pokarmu dla wielu zwierząt,
w tym występujących na tym terenie zwierząt pospolitych, ale podlegających ochronie gatunkowej.
Część drobnych zwierząt przeniesie się na tereny rolne zaplanowane do zachowania na terenie Planu
i usytuowane w jego otoczeniu.
Najbardziej negatywnie oddziałująca na faunę i florę będzie faza realizacji Planu. Należy jednak
podkreślić, iż będzie to faza rozłożona w czasie a więc długoterminowa, ale zarazem chwilowa
(w aspekcie jednej budowy). W tym okresie może miejscowo nastąpić migracja zwierząt na sąsiednie
tereny spowodowana uciążliwościami związanymi z funkcjonowaniem sprzętu budowlanego (hałas,
spaliny, drgania, zagrożenie fizyczne) i dojazdami na place budowy. Jest to jednak również faza
odwracalna. Po zakończeniu budowy część zwierząt powróci na wcześniej zajmowane tereny.
Istotne dla występujących tu zwierząt są również ustalenia projektowanego Planu z zakresu ochrony
stanu sanitarnego wód podziemnych i powierzchniowych, powietrza i klimatu akustycznego. Wpływ
Planu na te elementy środowiska został scharakteryzowany w rozdziale 10.2. Podsumowując oceny
przedstawione w tym rozdziale należy stwierdzić, iż nie przewiduje się istotnego negatywnego
wpływu powyższych czynników na stan populacji występujących tu zwierząt.
Reasumując - ustalenia sporządzanego dokumentu chronią, na ile to możliwe (zgodne z przepisami
prawa i wytycznymi dokumentów strategicznych), istniejące walory biologiczne tego obszaru.
Prawdopodobnie zmiany wynikające z projektu Planu będą następowały stopniowo, a ich rozłożenie
w czasie spowoduje, iż presja na środowisko będzie ciągła, lecz o umiarkowanej sile. Nie przewiduje
się istotnego negatywnego oddziaływania Planu na pospolite, ale podlegające ochronie gatunki
zwierząt obecnie tu występujące. Nie przewiduje się również degradacji siedlisk przyrodniczych
położonych w dolince usytuowanej w północnej części Planu a podlegających ochronie na podstawie
Dyrektywy Siedliskowej i prawa krajowego.
10.4. Ocena oddziaływania projektu Planu na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura
2000 oraz integralność tych obszarów, a także inne formy ochrony przyrody
Jak określono w rozdziale 9.1. w obrębie terenu Planu nie występują obiekty i obszary będące wg art.
6, ust. 1, pkt. 1-9 ustawy z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody formami ochrony przyrody, w tym
obszary sieci Natura 2000. Ocena oddziaływania ustaleń Planu na gatunki podlegające ochronie i
siedliska przyrodnicze wymienione w Dyrektywie Siedliskowej została przedstawiona w rozdz. 10.3.
W otoczeniu Planu znajdują się trzy obszary sieci Natura 2000:
 Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 (OSOP) – „Puszcza Biała” PLB 140007 graniczy od zachodu z terenem Planu poprzez drogę wojewódzką nr 627,
 Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001 południowa, najbardziej wysunięta w kierunku OSOP granica Planu znajduje się w odległości
około 300-900 m na północ od granic OSOP i jest odseparowana od niego terenami zwartej
zabudowy miejscowości Małkinia Górna i terenem linii kolejowej Warszawa-Białystok,
 Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk
sieci Natura 2000 „Ostoja Nadbużańska” - południowa, najbardziej wysunięta w kierunku
kolejową relacji Warszawa-Białystok.
W odległości około 2,5 km na południe od granicy terenu opracowania położony jest Nadbużański
Park Krajobrazowy. W Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego z
2004 r. wskazano potrzebę powiększenia tego Parku Krajobrazowego. Teren sporządzanego Planu
W bezpośrednim sąsiedztwie terenu Planu znajduje się zatem OSOP „Puszcza Biała”. Podsumowując
charakterystykę tego obszaru zawartą w rozdziale 9.1. - jest to obszar w obrębie, którego dominują
Warszawa’2014
43
lasy, zaś mniejszy udział mają tereny rolne, w związku z powyższym na jego terenie występują
gatunki ptaków z Dyrektywy Ptasiej zajmujące siedliska leśne, rolno-leśne i rolne.
Natomiast pozostałe ww. formy ochrony przyrody, obejmują różne przestrzennie fragmenty doliny
Bugu, są położone na południe od terenu Planu w mniejszej lub większej odległości, a także są
oddzielone od terenu opracowania poprzez tereny zabudowy i linii kolejowej, a w przypadku NPK,
także tereny łąk, pastwisk i zadrzewień. Teren Planu jest powiązany funkcjonalnie z tymi obszarami
poprzez system cieków wodnych i ich dolin odprowadzających wody opadowe i roztopowe z terenu
Planu do rzeki Bug, będącej osią ww. form ochrony przyrody. Formy ochrony przyrody związane z
doliną Bugu są ważną ostoją zwierząt i roślin związaną z obszarami wodno-błotnymi, ale również
występują tu siedliska suchych pastwisk, pól uprawnych i lasów.
Dla obszaru OSOP Puszcza Biała, ale również dla form ochrony przyrody związanych z doliną Bugu,
istotnym dla prawidłowego funkcjonowania jest lokalny korytarz ekologiczny związany z niewielką
doliną, której fragment znajduje się w północnej części Planu. W sporządzanym dokumencie
planistycznym ustalono zachowanie ww. dolinki w istniejącym użytkowaniu rolno-leśnym.
Zachowany korytarz spełnia zarówno rolę obszaru migracji dla zwierząt poruszających się po
gruncie, ale również może stanowić alternatywny obszar bytowania dla ptaków podlegających
ochronie na terenie OSOP Puszcza Biała, w tym żerowania (jest siedliskiem roślin i miejscem lęgu
gatunków zwierząt będących jednym ze szczebli łańcucha pokarmowego zwierząt podlegających
ochronie w OSOP). Zachowanie tego korytarza powoduje że w wyniku realizacji Planu nie nastąpi
lokalna izolacja siedlisk znajdujących się na terenie OSOP.
Należy podkreślić, że planowane w sporządzanym akcie prawa miejscowego zmiany
zagospodarowania dotyczą obszaru, gdzie nie występują siedliska, a także gatunki roślin i zwierząt
podlegające ochronie zgodnie z Dyrektywą Ptasią i Dyrektywą Siedliskową. Wprowadzenie zmian
w strukturze zagospodarowania w środkowej części Planu nie spowoduje istotnych zmian
użytkowania tej części gminy, nadal zdecydowaną część tego rejonu gminy będą stanowiły tereny
rolne i leśne. Pozostawienie tych proporcji umożliwi prawidłowe funkcjonowanie hydrologiczne
(zasilanie wód gruntowych i powierzchniowych), klimatyczne i biologiczne. Zatem zmiany
zagospodarowania związane z realizacją Planu spowodują lokalnie degradację istniejących terenów
rolniczych, ale nie wpłyną negatywnie na zachowanie siedlisk i gatunków zwierząt podlegających
ochronie na obszarach Natury 2000 i NPK.
W Planie, w części środkowej i południowej, zaproponowano wprowadzenie głównie mało
uciążliwego zagospodarowania terenu - zabudowę mieszkaniowo-usługową oraz cmentarza.
Analizując ustalenia Planu (patrz rozdział 10.2.), a także ze względu na fakt, iż planowany cmentarz
jest stosunkowo nieduży (zaplanowany na potrzeby lokalnej społeczności gminy Małkinia Górna) nie
przewiduje się istotnych uciążliwości związanych z funkcjonowaniem obiektów usługowych.
W Planie nie przewiduje się najbardziej uciążliwych dla środowiska terenów produkcji, składów,
magazynów i usług uciążliwych, które mogłyby być źródłem uciążliwości technologicznych
i komunikacyjnych.
W Planie nie ustalono terenów zalesień i nie dopuszczono ich na terenach ornych, pastwisk i łąk.
Ustalenie to zapobiega bezpośredniemu niszczeniu siedlisk pastwisk i łąk. Lasy i zadrzewienia
zmieniają warunki siedliskowe, a także są punktami obserwacyjnymi dla ptaków drapieżnych. Nie
dopuszczenie zatem w Planie wprowadzenia zadrzewień jest korzystne dla ochrony walorów OSOP
„Puszcza Biała” sieci Natura 2000.
Punktem obserwacyjnym mogą być również urządzenia i obiekty stawiane przez człowieka. W Planie
ustalono zakaz lokalizacji na całym terenie Planu reklam wielkoprzestrzennych w postaci
billboardów, totemów, itp. a także wszelkich nośników reklamy na terenach oznaczonych symbolami
1U, ZC, CP, R i ZL. Ustalenie to jest więc istotne dla bezpieczeństwa bytujących tu małych zwierząt, w
tym ptaków.
W sporządzanym akcie prawa miejscowego nie planuje się na terenie Planu nowych linii
elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia, będących szczególnym zagrożeniem dla
migrujących ptaków, które mogą zderzyć się z mało widocznymi elementami infrastruktury
technicznej. Plan natomiast adaptuje istniejące linie elektroenergetyczne, które pozostaną
zagrożeniem.
Warszawa’2014
44
Dla ochrony ptaków, których siedliska znajdują się w otoczeniu Planu istotne jest natomiast nie
dopuszczenie na całym terenie Planu możliwości lokalizowania instalacji do wytwarzania energii
wykorzystujących w procesie przetwarzania energię wiatru, a więc farm wiatrowych będących
zagrożeniem dla przelatujących ptaków, a także uniemożliwienie realizacji na terenach rolnych,
dużych farm fotowoltaicznych, które mogą powodować „efekt lustra wody” - olśnienia, a przy
dużych powierzchniach farm również powstanie prądów konwekcyjnych powietrza, co zwiększa
śmiertelność ptaków (ptaki zderzają się z panelami, tracą orientację w trakcie lotu).
Podsumowując przeprowadzone w niniejszej Prognozie oceny należy stwierdzić, iż w wyniku
realizacji Planu:

nie nastąpi trwałe obniżenie poziomu wód gruntowych na terenie Planu i w jego najbliższym
sąsiedztwie m.in. ze względu na ustalenie na terenach zabudowy korzystnych dla prawidłowego
funkcjonowania hydrologicznego: wskaźników minimalnej powierzchni terenów biologicznie
czynnych, zachowania zadrzewień towarzyszących terenom rolnym, a także ze względu na
występowanie na tych terenach stosunkowo niskiego poziomu wody gruntowej;

nie nastąpi zmiana istniejącego układu hydrograficznego oraz zachowano tereny zasilania wód
powierzchniowych;

zachowano znaczną część terenów rolnych z zadrzewieniami, w tym istniejące użytkowanie
lokalnego korytarza ekologicznego, którego fragment jest położony w północnej części
opracowania, a także stworzono warunki do kształtowania terenów zieleni przy planowanych
obiektach budowlanych, a także zachowania istniejącej zieleni urządzonej towarzyszącej terenom
zabudowy – ustalenia te będą sprzyjać zachowaniu części siedlisk zajmowanych przez zwierzęta,
które stanowią jeden ze szczebli łańcucha pokarmowego gatunków zwierząt podlegających
ochronie na położonych w otoczeniu obszarach Natury 2000, wymienionych w Dyrektywie Ptasiej
i Siedliskowej;

nie nastąpi znaczące pogorszenie jakości powietrza, a głównym czynnikiem mogącym pogorszyć
istniejący stan będzie nieduży wzrost natężenia ruchu pojazdów, głównie osobowych na drogach
lokalnych związany z realizacją zabudowy mieszkaniowej, usługowej i cmentarza;

nie nastąpi znaczące podniesienie poziomu hałasu w środowisku, głównym czynnikiem mogącym
podnieść w niedużym stopniu poziom hałasu w środowisku będzie wzrost natężenia ruchu
pojazdów, głównie osobowych na drogach lokalnych związany z powstaniem nowej zabudowy
mieszkaniowej, usługowej i cmentarza;

nie nastąpi pogorszenie jakości wód podziemnych i powierzchniowych oraz gleb. W obrębie
Planu nastąpi ograniczenie spływu do wód i gleb środków ochrony roślin i nawozów w związku
z likwidacją części pól uprawnych, zaś nowa zabudowa nie będzie generowała znaczących źródeł
zanieczyszczeń, ponieważ ustalono pełną obsługę terenów zabudowanych poprzez urządzenia
i obiekty liniowe infrastruktury technicznej. Brak negatywnego oddziaływania na jakość wód
powierzchniowych jest szczególnie istotne dla form ochrony przyrody położonych w dolinie
Bugu, ponieważ teren Planu jest powiązany poprzez sieć rowów z tą rzeką;

może nastąpić miejscowe zwiększenie poziomu promieniowania elektromagnetycznego
w środowisku ponieważ, zgodnie z przepisami odrębnymi, nie wprowadzono zakazu
lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej;

w wyniku realizacji Planu nie przewiduje się zwiększenia ilości odpadów wywożonych na dzikie
wysypiska śmieci, ponieważ analizowany dokument reguluje prawidłowo gospodarkę odpadami,
natomiast postępowanie ludności w tej kwestii zależy również od innych czynników, m.in. od
„świadomości ekologicznej”;

nie przewiduje się zwiększenia zagrożenia wynikającego z wystąpienia poważnych awarii,
ponieważ w Planie nie wyznacza się terenów produkcji, składów i magazynów, gdzie mogą być
lokalizowane tego typu zakłady.
Jak wynika z przeprowadzonych ocen, należy stwierdzić, że ustalenia Planu nie generują znaczącego
negatywnego oddziaływania na środowisko, w tym na siedliska przyrodnicze i siedliska gatunków
roślin i zwierząt podlegające ochronie na sąsiadujących z terenem Planu obszarach ochrony przyrody.
Warszawa’2014
45
Jednym z potencjalnych zagrożeń dla siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin i zwierząt
podlegających ochronie na obszarach Natury 2000 i w NPK znajdujących się w otoczeniu Planu jest
obecność rekreantów, którzy mogą penetrować siedliska przyrodnicze, a tym samym mogą
potencjalnie wydeptywać zbiorowiska roślinne i płoszyć zwierzynę. W Planie nie wyznacza się
nowych terenów rekreacji, w związku z powyższym nie przewiduje się, w wyniku realizacji ustaleń
Planu, istotnej generacji ruchu turystycznego na terenie „Puszczy Białej” jak i w dolinie Bugu.
Realizacja ustaleń Planu nie będzie miała wpływu na zwiększenie, pozostałych zagrożeń określonych
w Standardowych Formularzach Danych dla sąsiadujących z Planem obszarów Natury 2000 (patrz
rozdział 9.1) ponieważ większość z nich dotyczy bezpośrednio obszaru ochrony.
Reasumując należy stwierdzić, iż w wyniku realizacji planowanego użytkowania i zagospodarowania
w sporządzanym Planie, nie nastąpi znaczące pogorszenie warunków siedliskowych dla istniejących
zbiorowisk roślinnych i zwierząt podlegających ochronie w otaczających obszarach sieci Natura 2000,
jak również nie przewiduje się pogorszenia funkcjonowania międzynarodowego korytarza
ekologicznego którym jest dolina Bugu. Zachowanie w północnej części Planu istniejącego fragmentu
lokalnego korytarza ekologicznego będzie przyczyniało się do zachowania spójność struktury i
funkcji ekologicznych obszarów Natura 2000 „Puszczy Białej”, „Doliny Dolnego Bugu” i „Ostoi
Nadbużańskiej” a także siedlisk i populacji gatunków, dla których ww. obszary Natury 2000 zostały
wyznaczone.
10.5. Przewidywane skutki wpływu ustaleń projektu Planu na krajobraz, zabytki i dobra
materialne
Na analizowanym terenie znajduje się Kościół murowany p.w. Najświętszego Serca Jezusowego,
który wraz z otoczeniem, w tym ogrodzeniem i istniejącym drzewostanem jest wpisany do rejestru
zabytków decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (WKZ) w Warszawie nr 817/05 z dnia 13
maja 2005 r. Przedmiotem wpisu jest zabytek w postaci kościoła wybudowanego w latach 1907-1909
wraz z ogrodzeniem i otoczeniem. W stosunku do ww. obiektu i w jego strefie otoczenia w Planie
ustalono postępowanie zgodne z przepisami odrębnymi, w tym ustawy z dn. 7 lipca 1994 r. Prawo
budowlane (art. 39), która określa obowiązek uzyskania pozwolenia na prowadzenie robót
budowlanych wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Ponadto na terenie Planu zlokalizowanych jest cmentarz parafialny rzymsko-katolicki znajdujący się
w wojewódzkiej ewidencji zabytkowych. Cmentarz ten założony w połowie XIX w. Obejmuje
powierzchnię około 1,6 ha i stanowi część terenu istniejącego cmentarza parafialnego oznaczonego
symbolem 1ZC. Zgodnie z ustaleniami Planu wszelkie prace na tym terenie, w tym mające wpływ na
wygląd zewnętrzny, muszą być prowadzone w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem
zabytków, co jest zgodnie z przepisami ustawy z dn. 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
Podsumowując ustalenia Planu prawidłowo, zgodnie z obowiązującymi przepisami, odnoszą się do
obiektów zabytkowych.
Istotne dla kształtowania krajobrazu, również historycznego, są ustalenia dotyczące lokalizacji
nośników reklamowych, w tym zakaz lokalizacji na całym terenie Planu reklamy wielkoprzestrzennej
w postaci billboardów, totemów, itp. a także wszelkich reklam na terenach: usługowym - 1U (kościoła
p.w. Najświętszego Serca Jezusowego wraz otoczeniem), cmentarzy, ciągów pieszych, rolnych i
leśnych. Ustalenia te będą prawidłowo kształtować ład przestrzenny na całym terenie Planu, ale
przede wszystkim na terenach o dużych wartościach krajobrazowych – kulturowych (w obszarze
terenów zabytkowych) oraz przyrodniczych (we fragmencie dolinki położonej w północnej części
Planu). W stosunku do terenów zabudowy ustalonych w Planie korzystne jest ustalenie „Reklamy w
formie stałych tablic i stałych urządzeń reklamowych nie mogą być umieszczane na elewacjach
budynków w sposób zakłócający kompozycję architektoniczną elewacji„. Niekorzystne jest
natomiast, iż mogą na elewacjach budynków być umieszczane ekrany wizyjne i projekcyjne, a także
duże powierzchniowo reklamy. Nośnik te mogą lokalnie wprowadzać dysharmonię krajobrazu.
Skutkiem realizacji Planu będzie powstanie na części terenów otwartych, w środkowej części
opracowania, nowego zagospodarowania w postaci zabudowy mieszkaniowej, usługowej
i cmentarza. Aby harmonijnie kształtować przestrzeń zabudowaną (zarówno nowe tereny jak
i istniejące tereny zabudowy) w Planie wprowadzono szereg ustaleń określających parametry
i wskaźniki zabudowy oraz zagospodarowania terenów, pozwalające stwierdzić, iż na terenie objętym
Warszawa’2014
46
opracowaniem nie powstaną obiekty wpływające dysharmonijnie na krajobraz. Wprowadzono
następujące parametry zabudowy:
 maksymalną wysokość budynków: dla budynków mieszkaniowych, mieszkaniowo-usługowych
i usługowych 10 m (dwie kondygnacje nadziemne w tym poddasze użytkowe), a dla budynków
gospodarczych i garażowych 8 m;
 geometrię dachów: budynków usługowych na terenie U-KP - symetryczne dwu lub wielospadowe
o kącie nachylenia połaci dachowych od 15 0 do 450, lub o formach płaskich (do 150), na terenach
MN-U, 2U i 3U - dachy budynków mieszkaniowych, mieszkaniowo-usługowych i usługowych –
symetryczne dwu lub wielospadowe o kącie nachylenia połaci dachowych od 30 0 do 450,
budynków gospodarczych i garaży: symetryczne dwu lub wielospadowe o kącie nachylenia
połaci dachowych od 150 do 450 lub o formach płaskich (do 150);
 kolory obowiązujące na elewacjach budynków – jasne, pastelowe i naturalne dla użytego
materiału z dopuszczeniem mocniejszych kolorów detali elewacji;
 kolory dachów budynków w palecie kolorów naturalnych od brązu do ceglastej czerwieni; ustala
się zakaz stosowania dachów w agresywnych, nienaturalnych kolorach, w tym w szczególności
w kolorach zielonym i niebieskim;
 zakaz stosowania agresywnej kontrastowej kolorystyki elewacji budynków i dachów;
 kolory obiektów małej architektury i ogrodzeń powinny współgrać z kolorystyką budynków.
Jak wynika z powyższego zestawienia planuje się stosunkowo niską zabudowę, o jednorodnych
gabarytach i łagodnej kolorystyce. Planowana forma zabudowy będzie się harmonijnie wpisywała
w istniejący krajobraz, w tym będzie dopasowana gabarytami do istniejących obiektów. Forma
i gabaryty zabudowy korespondują z istniejącą zabudową. Nie wprowadzono natomiast unormowań
wysokości budynku na terenie 1U – istniejącego kościoła, który podlega ochronie konserwatorskiej, bo
tak jak powiedziano wyżej wszelkie prace budowlane w obrębie tego obiektu wymagają uzyskania
pozwolenia konserwatora zabytków.
Dodatkowo w Planie ściśle określono formy ogrodzeń od strony dróg publicznych, w tym
wykluczono stosowanie w ogrodzeniach przęseł z prefabrykatów betonowych w zabudowie i na
terenie cmentarza oraz ogrodzeń pełnych na terenach zabudowy, co również zapobiegnie tworzeniu
dysharmonijnych elementów krajobrazu.
Korzystne dla percepcji krajobrazu jest również nie dopuszczenie w Planie takich form
zagospodarowania jak farmy wiatrowe, na terenach rolnych paneli fotowoltaicznych.
Podsumowując, w związku z realizacją Planu nie przewiduje się powstania obiektów zaburzających
ład przestrzenny, ustalono natomiast prawidłowo ochronę terenów i obiektów zabytkowych, a także
ich otoczenia poprzez zaplanowanie niskiej i stonowanej w kolorystyce zabudowy i formie
architektonicznej zharmonizowanej z otoczeniem. Także wprowadzenie minimalnego wskaźnika
terenów biologicznie czynnych, w obrębie których powstaną tereny zieleni w zabudowie, będzie
wpływać harmonizująco na krajobraz.
10.6. Ocena oddziaływania projektu Planu na ludzi – podsumowanie analiz
Podsumowując analizy zawarte w niniejszej prognozie należy stwierdzić, że:
 tereny zabudowy w Planie są prawidłowo zabezpieczone przed wystąpieniem naturalnych
katastrof związanych z:
o powodzią – w obrębie granic Planu nie wyznaczono obszaru szczególnego zagrożenia
powodzią, na podstawie ustawy z dn. 18 lipca 2001 r. Prawo wodne;
o lokalnymi podtopieniami związanymi z wysokim stanem wód gruntowych – na terenach
gdzie występuje wysoki poziom wód gruntowych w dolince położonej w północnej części
Planu i w jej otoczeniu zachowano istniejące użytkowania rolno-leśne. Nowa zabudowa
została zaplanowana na terenach z niskim poziomem wód gruntowych. Brak jest więc
zagrożenia dla mienia związanego z podtopieniami na terenie Planu;
o osuwaniem się mas ziemi – na terenie opracowania nie zidentyfikowano terenów
zagrożonych wystąpieniem ruchów masowych ziemi zgodnie z ewidencją takich terenów
prowadzoną przez Starostę;
o pożarami - rozprzestrzenianie się pożarów jest ograniczone ponieważ tereny te nie są
położone w obrębie dużych kompleksów suchych lasów, czy wśród łatwopalnej zabudowy;
Warszawa’2014
47

zachowanie terenów otwartych w północnej części Planu zapewnia zachowanie korytarza
napowietrzającego terany zabudowy w tej części gminy i wywiewającego zanieczyszczenia,
planowana niska zabudowa zapewnia prawidłowe warunki przewietrzania i nasłonecznienia
w obrębie zabudowy, położenie terenów przeznaczonych do zabudowy poza dolinami rzecznymi
lub obniżeniami terenu zapewnia prawidłowe warunki wilgotności powietrza, zaś ustalenie
minimalnego wskaźnika terenów biologicznie czynnych w obrębie terenów zabudowy będzie
sprzyjać regeneracji powietrza również w obrębie tych terenów;
 nakaz zaopatrzenia w wodę wszystkich budynków na terenie Planu (w tym w strefie 150 m od
cmentarzy) z instalacji gminnej oraz nakaz likwidacji i zakaz lokalizacji nowych studni do potrzeb
bytowych i gospodarczych (za wyjątkiem potrzeb technologicznych) w strefie 150 m od
istniejącego i planowanego cmentarza gwarantuje zaopatrzenie ludności w wodę dobrej jakości.
Na terenach znajdujących się w strefie 50 m od cmentarza wprowadzono zakaz lokalizacji
budynków i lokali mieszkalnych oraz zakładów produkujących artykuły żywności, zakładów
żywienia zbiorowego bądź zakładów przechowujących artykuły żywności, co jest zgodne
z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Komunalnej z dn. 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określenia, jakie
tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze. Ustalenia Planu są więc w pełni zgodne
z przepisami prawa w tym zakresie i zabezpieczają zdrowie i życie ludzi;
 regulacja gospodarki ściekami oraz odpadami w Planie zapobiega przedostawaniu się
zanieczyszczeń do gleb i wód, w tym głębiej położonych wód podziemnych, z których czerpią
ujęcia gminne, poza obszarem Planu. Nie przewiduje się również przenikania zanieczyszczeń
z terenu cmentarza do wód gruntowych w związku z niskim poziomem wód gruntowych na tym
terenie;
 ustalenia Planu zapobiegają realizacji na terenach zabudowy mieszkaniowo-usługowej urządzeń
i obiektów stanowiących źródło ponadnormatywnych zanieczyszczeń powietrza, hałasu i drgań
oraz nie planuje się nowych obszarów zabudowy narażonych na takie oddziaływania. Plan nie
generuje nowych źródeł istotnych uciążliwości - ustalono zakaz lokalizowania działalności
wytwórczej, składowej i produkcyjnej oraz dystrybucji takich towarów jak: gaz, paliwa płynne
i inne substancje niebezpieczne, za wyjątkiem terenu 3U, gdzie dopuszczono takie funkcje jak:
lokalizację zakładów pogrzebowych, usług z zakresu sprzedaży i wyrobu trumien, pomników,
nagrobków oraz innych akcesoriów związanych z pochówkami, kowalstwa, kamieniarstwa,
stolarstwa, itp. oraz 1MN-U i 2MN-U, gdzie w strefie 50 m od cmentarza dopuszczono realizację
obiektów usługowych prowadzących działalność hurtową, składową, magazynową i wytwórczą,
w tym związaną z funkcją cmentarza pod warunkiem nie powodowania uciążliwości dla
przeznaczenia podstawowego. Ustalono jednocześnie zakaz lokalizacji wszelkich obiektów
mogących powodować stałe lub czasowe ponadnormatywne uciążliwości spowodowane
wytwarzaniem hałasu i zanieczyszczaniem powietrza;
 ustalenia Planu w zakresie ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym są zgodne
z przepisami w tym zakresie;
 na terenie Planu nie przewiduje się lokalizacji zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku
wystąpienia poważnych awarii, o których mowa w ustawie z dn. 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony
środowiska. Teren ten nie jest również położony w zasięgu stref oddziaływania takich zakładów.
Reasumując - nie przewiduje się negatywnego oddziaływania Planu na ludzi na analizowanym
terenie i w jego sąsiedztwie.
11. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO
Analizowany obszar Planu znajduje się w znacznej odległości od granic Polski: ok. 120 km
od wschodniej granicy kraju, ok. 180 km do północnej granicy, ok. 370 km do południowej granicy
i ok. 520 km do zachodniej granicy kraju (podane odległości zostały zmierzone w linii prostej).
Z przeprowadzonej w rozdziale 10 niniejszej prognozy oceny przewidywanych znaczących
oddziaływań ustaleń Planu wynika, iż ustalenia Planu nie będę generowały tak odległych
w przestrzeni skutków. Z tego względu należy uznać, że nie wystąpi możliwość oddziaływania
transgranicznego na środowisko, o którym mowa w art. 104 ustawy z dn. 3 października 2008 r.
o ocenach oddziaływania na środowisko.
Warszawa’2014
48
III. ROZWIĄZANIA ŁAGODZĄCE, ALTERNATYWNE I KOMPENSACYJNE
Wywołane wejściem w życiem analizowanego Planu przekształcenia środowiska przyrodniczego
ograniczają się do stosunkowo niewielkich przekształceń. Ponadto dotyczą terenu o niewielkich
wartościach dla funkcjonowania przyrodniczego gminy i położonych w regionie obszarów ochrony
przyrody. Nie przewiduje się istotnego negatywnego oddziaływania analizowanego Planu
na Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 – „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001
i „Puszcza Biała” PLB 140007, Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny
Obszar Ochrony Siedlisk – Ostoja Nadbużańska PLH 140011, a także Nadbużański Park
Krajobrazowy.
W związku z brakiem istotnych negatywnych oddziaływań, mogących być rezultatem realizacji
projektu Planu, na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów,
a także ze względu iż niniejsze opracowanie stanowi integralny element Planu i w związku z tym
większość ewentualnych korekt dotyczących zapobiegania i ograniczania zagrożeń środowiska
przyrodniczego i kulturowego było wprowadzane na bieżąco przy współpracy autorów Planu
i prognozy, w niniejszym opracowaniu nie przedstawia się rozwiązań łagodzących (zapobiegających
lub ograniczających oddziaływanie negatywne na środowisko).
Ponieważ zastosowane w Planie rozwiązania, w tym środki łagodzące, nie wywołują lub niwelują
istotne negatywne zagrożenie na cele i przedmiot ochrony występujących w otoczeniu obszarów
Natury 2000 z tego względu nie proponuje się rozwiązań alternatywnych. Z tego również względu
nie proponuje się działań kompensacyjnych.
Warszawa’2014
49
STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Miejscowego Planu Zagospodarowania
Przestrzennego gminy Małkinia Górna sporządzanego dla obszaru położonego w rejonie istniejącego
cmentarza, jako element procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, została
opracowana stosownie do zapisów art. 17 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym, w zakresie zgodnym z art. 51 ust. 2 ustawy z dn. 3 października 2008 r.
o ocenach oddziaływania na środowisko, wytycznymi Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska
w Warszawie (pismo nr: WOOŚ.I.411.232.2013.DC z dn. 13 sierpnia 2013 r.) oraz Państwowego
Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ostrowi Mazowieckiej (pismo nr: ZNS.470.4.2013.AK z dn. 18
lipca 2013 r.). Podstawą odniesienia w prognozie była obecna i planowana w obwiązującym na tym
terenie akcie prawnym sytuacja scharakteryzowana na podstawie: Opracowania fizjograficznego,
Programu ochrony środowiska i Planu gospodarki odpadami. W trakcie opracowywania prognozy
korzystano również z danych znajdujących się na stronach internetowych dostępnych publikacji
i dokumentów.
Planem został objęty obszar o powierzchni ok. 35,16 ha, położony w środkowej części gminy Małkinia
Górna, w sołectwie Małkinia Górna. Teren sporządzanego Planu obejmuje tereny zabudowy wsi
o funkcji mieszkaniowej, zagrodowej, usługowej, w tym zabytkowy kościół, cmentarz oraz grunty
rolne i leśne. Geomorfologicznie teren ten położony jest w północnym skraju obszaru Doliny Dolnego
Bugu. Teren ten jest płaski, zbudowany z piasków drobnych i średnich oraz pospółki. Poniżej tych
utworów występują gliny zwałowe. W północnej części Planu znajduje się niewielka dolinka, której oś
stanowi rów melioracyjny znajdujący się poza granicami Planu. Wody gruntowe na omawianym
terenie występują w przeważającej części terenu głęboko pod powierzchnią ziemi od poniżej 4m
do 2m, a jedynie w północnej części Planu powyżej 2m. Występujące tu zbiorowiska roślinne są
miejscem bytowania pospolitych gatunków zwierząt, jednak część z nich podlega ochronie
gatunkowej. W dolince położonej w północnej części pracowania występują niewielkie
powierzchniowo skupiska łęgów jesionowo-olszowych – zbiorowiska wymienionych w załączniku
nr 1 Dyrektywy Siedliskowej (Dyrektywy 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych
oraz dzikiej fauny i flory).
Do problemów ochrony środowiska na terenie gminy Małkinia Górna zaliczono:

nielegalne pozbywanie się odpadów i tworzenie „dzikich wysypisk”,

niski stopień skanalizowania i zwodociągowania gminy, duże dysproporcje między ilością
przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych – na terenie opracowania wszystkie budynki
korzystające z wody są podłączone do sieci wodociągowej i brak jest natomiast sieci
kanalizacyjnej,

istniejące indywidualne ujęcia wody – na terenie Planu dominująca część budynków jest
podłączona do sieci wodociągowej, nie mniej istnieją stare studnie,

hałas związany z ruchem pojazdów po drogach – na terenie Planu zlokalizowane są: droga
wojewódzka o umiarkowanym natężeniu ruchu pojazdów oraz droga powiatowa o niewielkim
natężeniu ruchu,

emisja zanieczyszczeń do powietrza z palenisk domowych i kotłowni, w których głównym
paliwem jest węgiel, a także ze źródeł komunikacyjnych – na terenie gminy stwierdzono
przekroczenie poziomu docelowego benzo(a)pirenu,

zła gospodarka nawozowa w rolnictwie i niewłaściwe stosowanie środków ochrony roślin.
Niski stopień skanalizowania, nadmierne stosowanie nawozów sztucznych oraz środków ochrony
roślin, występowanie dzikich wysypisk śmieci prowadzi do zanieczyszczenia wód gruntowych
i powierzchniowych.
Poza wyżej wymienionymi problemami na terenie opracowania występują również lokalne problemy
związane z obecnością:
Warszawa’2014
50

linii elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia, które emitują promieniowanie
elektromagnetyczne groźne dla zdrowia ludzi, hałas, a także są przeszkodą dla migrujących
ptaków,

cmentarza, który jest potencjalnym źródłem zanieczyszczenia wód podziemnych (wody gruntowe
pod terenem cmentarza występują bardzo głęboko, w związku z powyższym istnieje małe ryzyko
ich zanieczyszczenia związkami wypłukiwanymi z terenu cmentarza) oraz źródłem
zanieczyszczeń atmosferycznych związanych z paleniem zniczy.
W otoczeniu Planu znajdują się następujące obszary ochrony przyrody:

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 (OSOP) – „Puszcza Biała” PLB 140007 graniczy od zachodu z terenem Planu poprzez drogę wojewódzką nr 627,

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001 południowa, najbardziej wysunięta w kierunku OSOP granica Planu znajduje się w odległości
około 300-900 m na północ od granic OSOP i jest odseparowana od niego terenami zwartej
zabudowy miejscowości Małkinia Górna i terenem linii kolejowej Warszawa-Białystok,

Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk sieci
Natura 2000 „Ostoja Nadbużańska” - południowa, najbardziej wysunięta w kierunku
kolejową relacji Warszawa-Białystok,

Nadbużański Park Krajobrazowy – znajduje się w odległości około 2,5 km na południe od granicy
terenu Planu. W Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego z
2004 r. wskazano potrzebę powiększenia tego Parku Krajobrazowego. Teren sporządzanego Planu
Nie uchwalenie projektu Planu wprowadziłoby konieczność wydawania decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu, co w dłuższym okresie mogłoby zaowocować powstaniem
na terenie Planu nowych obiektów powodujących dysharmonię w krajobrazie oraz mogących
negatywnie oddziaływać na środowisko.
W analizowanym Planie ustalono następujące tereny funkcjonalne, adaptując częściowo istniejące
zagospodarowanie i użytkowanie oraz wprowadzając nowe tereny zabudowy:
ZC - tereny cmentarzy: 1ZC – cmentarz istniejący, 2ZC – cmentarz planowany, gdzie przewiduje się
m.in. lokalizację domu przedpogrzebowego;
MN-U - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami;
U - tereny zabudowy usługowej: 1U – istniejący kościół wpisany do rejestru zabytków; 2U - usługi z
zakresu handlu oraz związane z funkcjonowaniem cmentarza i kościoła; 3U - usługi związane z
obsługą cmentarza;
E - teren obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej z zakresu energetyki – istniejący GPZ;
R - tereny rolnicze (wraz z istniejącymi urządzeniami infrastruktury technicznej w zakresie
energetyki);
ZL - tereny lasów (gruntów leśnych);
KP – tereny miejsc postojowych, wewnętrznych dojazdów oraz usług związanych z obsługą
cmentarza - okazjonalnych i obejmujących handel akcesoriami pogrzebowymi;
KDZ, KDL i KDD - tereny dróg publicznych;
CP - tereny ciągów pieszych.
W celu ochrony wartości środowiska i kształtowania dobrych warunków życia mieszkańców w Planie
zostały określone m.in. zasady lokalizacji inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
ochrony wód powierzchniowych i podziemnych, ochrony stanu sanitarnego powietrza, klimatu
akustycznego, ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym, gospodarki odpadami
stałymi, ochrony wartości kulturowych.
Następstwa oddziaływania realizacji Planu są związane z powiększeniem obszarów
zurbanizowanych w krajobrazie rolniczym. Ustalenia Planu są zgodne z uwarunkowaniami
Warszawa’2014
51
przyrodniczymi określonymi w „Opracowaniu fizjograficznym gminy Małkinia Górna”, Programem
ochrony środowiska gminy oraz Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Małkinia Górna.
Ustalenia sporządzanego aktu prawa miejscowego uwzględniają obowiązujące akty prawne
dotyczące ochrony środowiska i krajobrazu kulturowego, co sprzyja zachowaniu odpowiedniej
jakości życia mieszkańcom tych terenów. Realizacja ustaleń Planu przyczyni się do uregulowania
gospodarki wodno-ściekowej i gospodarki odpadami. W sposób prawidłowy ograniczono źródła
emisji zanieczyszczeń wód, gleb oraz powietrza, a także hałasu i pól elektromagnetycznych.
W projekcie Planu nie przewiduje się sytuowania obiektów i urządzeń, których oddziaływanie
mogłoby powodować przekroczenie standardów jakości poszczególnych komponentów środowiska,
czy zdrowia ludzi.
Realizacja ustaleń Planu może przyczynić się lokalnie do zmian negatywnych:

ograniczenia powierzchni terenów biologicznie czynnych na terenach obecnie rolnych, w
środkowej części Planu, o ok. 19,5% powierzchni opracowania i degradacji na tym obszarze
pokrywy glebowej i szaty roślinnej (oddziaływanie stałe),

wprowadzenia nasadzeń zieleni urządzonej na planowanych terenach zabudowy, cmentarza
i komunikacji, z możliwością introdukcji gatunków obcych (oddziaływanie stałe),
długoterminowego, niewielkiego pogorszenia warunków klimatu akustycznego związanego
z powstaniem nowych umiarkowanie intensywnych obszarów zabudowy i terenu cmentarza,
długoterminowego niewielkiego zwiększenia emisji zanieczyszczeń atmosferycznych
ze źródeł grzewczych i komunikacyjnych,
długookresowego niedużego zwiększenia leja depresyjnego wokół ujęcia wód znajdującego się
poza granicami Planu, w związku z poborem wód na terenach planowanej zabudowy,
długookresowego zwiększenia ilości odprowadzanych ścieków sanitarnych do oczyszczalni
ścieków (co oddziałuje pośrednio na jakość wód w rzece Bug) oraz odpadów stałych
(co oddziałuje pośrednio na powstanie wzniesienia na terenie wysypiska odpadów poza
granicami Planu),
niedużej, stałej zmiany walorów krajobrazowych terenu, przy zachowaniu zasad ładu
przestrzennego.
Opisane powyżej negatywne skutki realizacji Planu mają głównie charakter miejscowy, dotyczą
(za wyjątkiem poboru wody, odprowadzania ścieków, czy składowania odpadów) przede wszystkim
terenów gdzie planuje się nowe tereny zabudowy, cmentarza i komunikacji nie zagrażają natomiast
funkcjonowaniu przyrodniczemu na otaczających terenach - w tym na obszarach podlegających
ochronie przyrody: Obszarach Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 – „Dolina Dolnego Bugu”
PLB 140001 i „Puszcza Biała” PLB 140007, Obszarze mający znaczenie dla Wspólnoty –
projektowanym Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk – Ostoja Nadbużańska PLH 140011, a także
Nadbużańskim Parku Krajobrazowym. Tym samym nie przewiduje się wpływu planowanych
inwestycji na środowisko poza granicami Planu, a także negatywnego wpływu Planu na zdrowie
ludzi.
Plan wprowadza również szereg korzystnych dla środowiska i zdrowia ludzi ustaleń. Do ustaleń
oddziałujących pozytywnie w sposób stały lub długookresowy należy zaliczyć:

wprowadzenie zasad zagospodarowania, w tym ustalenia zachowania terenów rolnych i leśnych
w obrębie dolinki położonej w północnej części Planu, na terenach o najwyższych walorach
przyrodniczych w obrębie opracowania; a na terenach zabudowy ustalenie minimalnego
wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej, czy zaplanowanie niskiej zabudowy. Zespół tych
regulacji umożliwi zachowanie funkcjonowania hydrologicznego (infiltracje wód opadowych
do gruntu i ich retencje), klimatycznego (wymiana i regeneracja powietrza) i biologicznego (Plan
zachowuje część terenów rolnych i leśnych oraz umożliwia realizację terenów zieleni,
zachowując tym samym siedliska przyrodnicze podlegające ochronie, jak również miejsca
bytowania fauny podlegającej ochronie, a także innej, w tym związanej z siedzibami ludzkimi),

wprowadzenie zasad służących ochronie powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniem
(obowiązek stosowania w lokalnych systemach ekologicznych źródeł ciepła),

wprowadzenie zasad służących ochronie przed hałasem,
Warszawa’2014
52

wprowadzenie zasad służących ochronie jakości wód gruntowych i powierzchniowych: m.in.
ustalenie odprowadzania ścieków do oczyszczalni ścieków,
wprowadzenie zasad służących ochronie przed promieniowaniem elektromagnetycznym,
wprowadzenie zasad służących zapobieganiu tworzenia się dzikich wysypisk śmieci poprzez
regulację gospodarki odpadami,
wprowadzenie zasad mających na celu tworzenie harmonijnego krajobrazu m.in. takich jak
wyrównana, niska zabudowa, łagodna kolorystyka elewacji budynków, tradycyjne kolory
dachów, zakaz lokalizacji ogrodzeń z prefabrykatów betonowych, wprowadzenie polityki
lokalizacji reklam, a także stworzenie możliwości tworzenia zieleni urządzonej przy obiektach
zabudowy.
Podsumowując, w związku z brakiem istotnych negatywnych oddziaływań, mogących być rezultatem
realizacji projektu Planu na środowisko, w tym w szczególności na cele i przedmiot ochrony
obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów – w niniejszym opracowaniu nie przedstawia
się rozwiązań łagodzących mających na celu ochronę obszarów Natury 2000.
Ponieważ zastosowane w Planie rozwiązania, w tym środki łagodzące, nie wywołują lub niwelują
istotne negatywne zagrożenia na cele i przedmiot ochrony występujących na terenie opracowania
i w jego otoczeniu obszarów sieci Natura 2000, z tego względu nie proponuje się rozwiązań
alternatywnych. Z tego również względu nie proponuje się działań kompensacyjnych.
Warszawa’2014
53

Prognoza oddzialywania na środowisko

Transkrypt

Podobne dokumenty

prezentacją przygotowaną przez MPU