2012 r. w sprawie wymagań i sposobu zapewnienia warunków do

Projekt z dnia 1 grudnia 2011 r.
(modyfikacja projektu strony rządowej dnia 24 czerwca 2011r.)
uwzględniający uwagi ze spotkania w dniu 8 lutego 2012 r.
ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia ……………………… 2012 r.
w sprawie wymagań i sposobu zapewnienia warunków dostępu i utrwalania przekazów
telekomunikacyjnych i danych oraz rodzajów działalności telekomunikacyjnej
niepodlegających obowiązkowi zapewnienia tych warunków
Na podstawie art. 179 ust. 12 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne
(Dz.U. Nr 171, poz. 1800, z późn. zm.1)) zarządza się, co następuje:
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) wymagania i sposób zapewnienia przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego, zwanego
dalej „przedsiębiorcą”, warunków dostępu i utrwalania, o których mowa w art. 179 ust. 3
i art. 180d ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne, zwanej dalej
„ustawą”, z wyłączeniem spraw uregulowanych w art. 242 Kodeksu postępowania
karnego;
2) rodzaje działalności telekomunikacyjnej niepodlegające obowiązkowi zapewnienia
warunków dostępu i utrwalania, o których mowa w art. 179 ust. 3 i art. 180d ustawy.
§ 2. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1) upoważniony pracownik – pracownik lub osoba świadcząca pracę na rzecz
przedsiębiorcy, która:
a) spełnia przewidziane w przepisach o ochronie informacji niejawnych warunki
dopuszczenia do pracy na stanowisku albo wykonywania czynności zleconych, z
którymi łączy się dostęp do informacji niejawnych,
b) posiada w zakresie obowiązków pracowniczych, określonych umową o pracę,
wykonywanie czynności służących zapewnieniu przez przedsiębiorcę warunków
dostępu i utrwalania lub służących udostępnianiu przetwarzanych przez
przedsiębiorcę danych, o których mowa w art. 180d ustawy lub świadczy, na
podstawie innej umowy, pracę lub usługi o tym samym charakterze, na rzecz
przedsiębiorcy,
c) posiada dostęp do pomieszczeń przedsiębiorcy, w których następuje zapewnienie
warunków dostępu i utrwalania lub udostępnianie przetwarzanych przez
przedsiębiorcę danych, o których mowa w art. 180d ustawy,
d) posiada dostęp do rozwiązań technicznych i urządzeń przedsiębiorcy
wykorzystywanych do zapewnienia warunków dostępu i utrwalania lub
udostępniania przetwarzanych przez przedsiębiorcę danych, o których mowa w art.
180d ustawy,
e) posiada wiedzę niezbędną do obsługi rozwiązań technicznych i urządzeń, o których
mowa w lit. d;
1)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 163, poz.
1362 i Nr 267, poz. 2258, z 2006 r. Nr 12, poz. 66, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 170, poz. 1217, Nr 220, poz. 1600,
Nr 235, poz. 1700 i Nr 249, poz. 1834, z 2007 r. Nr 23, poz. 137, Nr 50, poz. 331 i Nr 82, poz. 556, z 2008 r. Nr
17, poz. 101 i Nr 227, poz. 1505,2009 r. Nr 11, poz. 59, Nr 18, poz. 97 i Nr 85, poz. 716, z 2010 r. Nr 81, poz.
530, Nr 86, poz. 554, Nr 106, poz. 675, Nr 182, poz. 1228, Nr 219, poz. 1443, Nr 229, poz. 1449 i Nr 238, poz.
1578 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 586 i 587, Nr 134, poz. 779 i Nr 153, poz. 903.
2) zgłoszenie zapotrzebowania – dostarczenie upoważnionemu pracownikowi informacji
zawierających w szczególności dane niezbędne do realizacji przez upoważnionego
pracownika czynności związanych z technicznym zapewnieniem warunków dostępu i
utrwalania lub udostępnieniem przetwarzanych przez przedsiębiorcę danych, o których
mowa w art. 180d ustawy – wymagane wyłącznie w przypadku rozwiązania technicznego
z niezbędnym współudziałem upoważnionych pracowników;
3) czas reakcji – czas mierzony od momentu zgłoszenia zapotrzebowania do chwili
zapewnienia przez przedsiębiorcę warunków dostępu i utrwalania lub udostępniania
przetwarzanych przez przedsiębiorcę danych, o których mowa w art. 180d ustawy –
stosowany wyłącznie dla rozwiązania wymagającego niezbędnego współudziału
upoważnionych pracowników.
§ 3. 1. Przedsiębiorca zapewnia warunki dostępu i utrwalania w zakresie uzyskiwania
przekazów telekomunikacyjnych i związanych z nimi danych transmisyjnych, stosując co
najmniej jeden z następujących sposobów:
1) z wykorzystaniem urządzeń utrwalających uprawnionego podmiotu podłączonych, w
miejscu wskazanym przez przedsiębiorcę, do jego infrastruktury telekomunikacyjnej z
jednoczesnym zagwarantowaniem zasilania dla urządzeń utrwalających oraz niezbędnym
współudziałem upoważnionych pracowników na podstawie zgody uprawnionego
podmiotu, o której mowa w art.179 ust. 4b ustawy;
2) z wykorzystaniem urządzeń utrwalających przedsiębiorcy lub uprawnionego podmiotu
podłączonych, w specjalnie wydzielonych i przygotowanych do tego celu
pomieszczeniach przedsiębiorcy, do fizycznych punktów styku z infrastrukturą
telekomunikacyjną przedsiębiorcy, do których dostęp będą miały uprawnione podmioty z
niezbędnym współudziałem upoważnionych pracowników na podstawie zgody
uprawnionego podmiotu, o której mowa w art.179 ust. 4b ustawy lub bez ich udziału;
3) za pomocą interfejsów spełniających wymagania techniczne i eksploatacyjne określone w
rozporządzeniu, o którym mowa w art. 182 ustawy oraz zgodnych ze specyfikacją
techniczną określoną w umowach, o których mowa w art. 179 ust. 4a ustawy, zwanych
dalej „interfejsami”, z niezbędnym współudziałem upoważnionych pracowników na
podstawie zgody uprawnionego podmiotu, o której mowa w art.179 ust. 4b ustawy;
4) za pomocą interfejsów bez udziału upoważnionych pracowników.
2. Przedsiębiorca zapewnia uprawnionym podmiotom, a także Służbie Celnej, sądowi w
postępowaniu karnym i prokuratorowi, udostępnianie przetwarzanych przez siebie danych, o
których mowa w art. 180d ustawy, stosując co najmniej jeden z następujących sposobów:
1)
osobisty odbiór danych u przedsiębiorcy przez pisemnie upoważnionego przedstawiciela
uprawnionego podmiotu na podstawie pisemnego zgłoszenia zapotrzebowania lub
ustnego żądania;
2)
korespondencyjnie na podstawie pisemnego zgłoszenia
postanowienia sądu w postępowaniu karnym albo prokuratora;
3)
za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej
upoważnionych pracowników;
4)
za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, bez udziału upoważnionych pracowników.
z
zapotrzebowania
niezbędnym
lub
współudziałem
§ 4. 1. Ustala się następujące kryteria wyboru sposobów zapewnienia przez przedsiębiorcę
warunków dostępu i utrwalania, o których mowa w § 3 ust. 1:
2
1)
Sposób opisany w § 3 ust. 1 pkt 1, może być stosowany:
a) przez przedsiębiorców obsługujących do 500 000 zakończeń sieci, w tym
zapewniających dostęp do sieci Internet dla maksimum 500 000 zakończeń sieci, pod
warunkiem wyrażenia przez uprawnione podmioty zgody na niezbędny współudział
upoważnionych pracowników,
b) przez przedsiębiorców niewymienionych w lit. a, w przypadkach, o których mowa w
§ 5 pkt 8, pod warunkiem uzgodnienia z uprawnionym podmiotem wykorzystania
urządzeń utrwalających uprawnionego podmiotu,
c) przez przedsiębiorców niewymienionych w lit. a w zakresie zapewnienia warunków
dostępu i utrwalania dla nowych rodzajów usług, przez okres ustalony z
uprawnionymi podmiotami, niezbędny do przystosowania interfejsów oraz
współpracujących z nimi systemów przedsiębiorców i uprawnionych podmiotów lub
przystosowania urządzeń utrwalających przedsiębiorcy, o których mowa w § 3 ust. 1
pkt 2,
2)
Sposób opisany w § 3 ust. 1 pkt 2, może być stosowany;
a) przez przedsiębiorców obsługujących od 500 000 do 5 000 000 zakończeń sieci , w
tym zapewniających dostęp do sieci Internet dla od 500 000 do 5 000 000 zakończeń
sieci, pod warunkiem zapewnienia przez przedsiębiorcę warunków dostępu i
utrwalania niewymagającego udziału upoważnionych pracowników lub wyrażenia
przez uprawnione podmioty zgody na niezbędny współudział upoważnionych
pracowników,
b) przez przedsiębiorców niewymienionych w lit a, nieposiadających centralnego
systemu zarządzania infrastrukturą sieciową umożliwiającego z jednej lokalizacji
zapewnianie warunków dostępu i utrwalania, pod warunkiem zapewnienia przez
przedsiębiorcę warunków dostępu i utrwalania niewymagającego udziału
upoważnionych pracowników lub wyrażenia przez uprawnione podmioty zgody na
niezbędny współudział upoważnionych pracowników,
c) przez przedsiębiorców niewymienionych w lit. a, w przypadkach, o których mowa w
§ 5 pkt 8,
d) przez przedsiębiorców niewymienionych w lit a, w zakresie zapewnienia warunków
dostępu i utrwalania dla nowych rodzajów usług, przez okres ustalony z
uprawnionymi podmiotami, niezbędny do przystosowania interfejsów oraz
współpracujących z nimi systemów przedsiębiorców i uprawnionych podmiotów.
3)
Sposób opisany w § 3 ust. 1 pkt 3, może być stosowany przez przedsiębiorców
posiadających centralny system zarządzania infrastrukturą sieciową umożliwiający z
jednej lokalizacji zapewnianie warunków dostępu i utrwalania i obsługujących powyżej
5 000 000 zakończeń sieci, w tym zapewniających dostęp do sieci Internet dla powyżej
5 000 000 zakończeń sieci, u których z obiektywnych i niezależnych od nich
technicznych lub organizacyjnych przyczyn, niezbędny jest współudział upoważnionych
pracowników, pod warunkiem wyrażenia przez uprawnione podmioty zgody na
niezbędny współudział upoważnionych pracowników,
4)
Sposób opisany w § 3 ust. 1 pkt 4, może być stosowany przez przedsiębiorców
obsługujących powyżej 5 000 000 zakończeń sieci, w tym zapewniających dostęp do
sieci Internet dla powyżej 5 000 000 zakończeń sieci i posiadających centralny system
zarządzania infrastrukturą sieciową umożliwiający z jednej lokalizacji zapewnianie
warunków dostępu i utrwalania.
3
2. Ustala się następujące kryteria wyboru sposobów udostępniania, o których mowa w § 3
ust. 2, danych przetwarzanych przez przedsiębiorcę, o których mowa w art. 180d ustawy:
1)
Sposby opisane w § 3 ust. 2 pkt 1 i 2, mogą być stosowane;
a) przez przedsiębiorców obsługujących do 15 000 zakończeń sieci, w tym
zapewniających dostęp do sieci Internet dla maksimum 15 000 zakończeń sieci,
b) przez przedsiębiorców, niewymienionych w lit. a, nieposiadających centralnej bazy
danych umożliwiającej zapewnianie udostępniania przetwarzanych przez siebie
danych, o których mowa w art. 180d ustawy, za pomocą sieci telekomunikacyjnej,
c) przez przedsiębiorców, niewymienionych w lit. a i b, w przypadkach, o których
mowa w § 5 pkt 8,
d) przez przedsiębiorców niewymienionych w lit. a i b w zakresie zapewnienia
udostępniania przetwarzanych przez siebie danych, o których mowa w art. 180d
ustawy, dla nowych rodzajów usług świadczonych przez przedsiębiorcę, przez okres
niezbędny do przystosowania systemu do udostępniania danych za pomocą sieci
telekomunikacyjnej,
2)
Sposób opisany w § 3 ust. 2 pkt 3, może być stosowany przez przedsiębiorców
posiadających centralną bazę danych umożliwiającą zapewnianie udostępniania
przetwarzanych przez siebie danych, o których mowa w art. 180d ustawy, za pomocą
sieci telekomunikacyjnej i obsługujących powyżej 15 000 zakończeń sieci, w tym
zapewniających dostęp do sieci Internet dla powyżej 15 000 zakończeń sieci, u których z
obiektywnych i niezależnych od nich technicznych lub organizacyjnych przyczyn,
niezbędny jest współudział upoważnionych pracowników,
3)
Sposób opisany w § 3 ust. 2 pkt 4, może być stosowany przez przedsiębiorców
posiadających centralną bazę danych umożliwiającą zapewnianie udostępniania
przetwarzanych przez siebie danych, o których mowa w art. 180d ustawy, za pomocą
sieci telekomunikacyjnej i obsługujących powyżej 15 000 zakończeń sieci, w tym
zapewniających dostęp do sieci Internet dla powyżej 15 000 zakończeń sieci.
§ 5. Przedsiębiorca zapewnia warunki dostępu i utrwalania oraz udostępnia uprawnionym
podmiotom, a także Służbie Celnej, sądowi w postępowaniu karnym i prokuratorowi
przetwarzane przez siebie dane, o których mowa w § 3 ust. 2, spełniając następujące
wymagania:
1) przygotowuje niezbędną ilość upoważnionych pracowników gwarantujących prawidłową
realizację zgłoszenia zapotrzebowania, z uwzględnieniem wymaganych czasów reakcji
określonych w pkt 2;
2) zapewnia czas reakcji:
a) dla sposobów określonych w § 3 ust. 1 pkt 1÷3 oraz § 3 ust. 2 pkt 3 nie dłuższy niż:
– 4 godziny – w dni robocze od poniedziałku do piątku, pomiędzy
godziną 8.00 a 16.00, w przypadku przedsiębiorców posiadających
centralny system zarządzania infrastrukturą sieciową umożliwiający z
jednej lokalizacji zapewnianie warunków dostępu i utrwalania lub
udostępnianie przetwarzanych przez przedsiębiorcę danych, o których
mowa w art. 180d ustawy,
– 8 godzin – w dni robocze od poniedziałku do piątku, pomiędzy godziną
16.00 a 8.00 oraz w soboty, dni wolne od pracy i święta, w przypadku
przedsiębiorców posiadających centralny system zarządzania
infrastrukturą sieciową umożliwiający z jednej lokalizacji zapewnianie
4
warunków dostępu i utrwalania lub udostępnianie przetwarzanych
przez przedsiębiorcę danych, o których mowa w art. 180d ustawy, z
zastrzeżeniem
konieczności
wcześniejszego
telefonicznego
uzgodnienia z upoważnionym pracownikiem terminu dostarczenia
zgłoszenia zapotrzebowania,
– 48 godzin – w przypadku pozostałych przedsiębiorców, o ile
rozpoczęcie czynności na podstawie zgłoszenia zapotrzebowania
następuje od poniedziałku do czwartku włącznie lub 72 godziny w
pozostałe dni,
b) dla sposobu opisanego w § 3 ust. 2 pkt 1 – niezwłocznie pomiędzy godziną 8.00 a
16.00 w dni robocze od poniedziałku do piątku,
c) dla sposobu opisanego w § 3 ust. 2 pkt 2 – nie dłuższy niż wynikający z terminów
określonych w przepisach odrębnych, skróconych o czas niezbędny na wykonanie
zgłoszonego zapotrzebowania;
3) sprawność i niezawodność rozwiązania technicznego zastosowanego do zapewnienia
warunków dostępu i utrwalania nie może być mniejsza od sprawności i niezawodności
urządzeń
telekomunikacyjnych
wykorzystywanych
do
świadczenia
usług
telekomunikacyjnych abonentom lub użytkownikom końcowym;
4) rozwiązania służące do zapewnienia warunków dostępu i utrwalania w sposób określony
w § 3 ust. 1 muszą spełniać wymagania bezpieczeństwa określone w przepisach
dotyczących ochrony informacji niejawnych, przy czym dla sposobów określonych w § 3
ust. 1 pkt 3 i 4 Świadectwo Bezpieczeństwa Przemysłowego powinno być pierwszego
stopnia, a system teleinformatyczny przedsiębiorcy podłączony do interfejsu musi
posiadać Świadectwo Akredytacji Bezpieczeństwa Systemu Teleinformatycznego
potwierdzające dopuszczenie tego systemu do przetwarzania informacji niejawnych
oznaczonych klauzulą nie niższą niż wskazana w Instrukcjach Bezpieczeństwa
Przemysłowego przekazanych przedsiębiorcy przez uprawnione podmioty;
5) rozwiązania służące do udostępniania uprawnionym podmiotom, a także Służbie Celnej,
sądowi w postępowaniu karnym i prokuratorowi przetwarzanych danych w sposób
określony w § 3 ust. 2 pkt 3 i 4 muszą zapewniać:
a) rozliczalność dostępu do danych umożliwiającą ustalenie osoby oraz podmiotu
uzyskującej dane, rodzaju danych oraz czasu, w którym zostały uzyskane,
b) zabezpieczenie techniczne i organizacyjne ograniczające dostęp do udostępnianych
danych oraz informacji zawartych w zgłoszeniu zapotrzebowania wyłącznie do
upoważnionych pracowników, w zakresie niezbędnym do realizacji zgłoszenia
zapotrzebowania, w tym administratorów systemów teleinformatycznych,
c) spełnienie wymagań bezpieczeństwa określonych w przepisach dotyczących ochrony
danych osobowych, przy czym wykorzystywane do udostępniania urządzenia i
systemy informatyczne muszą spełniać wymagania na poziomie wysokim w
rozumieniu przepisów rozporządzenia stanowiącego wypełnienie delegacji zawartej
w art. 39a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.
U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 z późn. zm.);
6) rozwiązania służące do utrwalania w ramach sposobów określonych w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2
oraz w § 3 ust. 2 pkt 1 i 2 muszą umożliwiać utrwalenie przekazów telekomunikacyjnych
i danych na standardowym nośniku w sposób umożliwiający ich odtworzenie przy użyciu
standardowych urządzeń odtwarzających;
7) dostęp i utrwalanie przekazów telekomunikacyjnych i związanych z nimi danych
transmisyjnych, o których mowa w art. 179 ust. 3 pkt 1 lit. a i b ustawy, odbywa się
całodobowo, odpowiednio do rodzaju przekazu telekomunikacyjnego i sposobu
5
zapewnienia warunków dostępu i utrwalania, określonego w § 3 ust. 1, bez zbędnej
zwłoki lub równocześnie z wysyłaniem lub odbiorem przekazów telekomunikacyjnych i
powyższych danych;
8) w przypadkach niezbędnych prac serwisowych lub uszkodzenia urządzeń technicznych
wykorzystywanych do zapewnienia warunków dostępu i utrwalania w wybrany przez
przedsiębiorcę sposób, o którym mowa w § 3 ust. 1 oraz w przypadku niezbędnych prac
serwisowych lub uszkodzenia urządzeń technicznych wykorzystywanych do
udostępniania uprawnionym podmiotom, a także Służbie Celnej, sądowi w postępowaniu
karnym i prokuratorowi, przetwarzanych przez przedsiębiorcę danych, w wybrany przez
przedsiębiorcę sposób, o którym mowa w § 3 ust. 2, albo istnienia lub wystąpienia innych
okoliczności uniemożliwiających zapewnienie ww. warunków dostępu i utrwalania lub
uniemożliwiających powyższe udostępnianie, przedsiębiorca obowiązany jest
niezwłocznie zapewnić alternatywne warunki dostępu i utrwalania oraz alternatywny
sposób udostępniania, zgodne z niniejszym rozporządzeniem, chyba, że jest to niemożliwe
z innych, obiektywnych i niezależnych od przedsiębiorcy technicznych lub
organizacyjnych przyczyn, z zastrzeżeniem art. 179 ust. 6 ustawy;
9) maksymalna liczba użytkowników końcowych, zakończeń sieci lub telekomunikacyjnych
urządzeń końcowych, które mogą być wskazane przez uprawnione podmioty w celu
zapewnienia warunków dostępu i utrwalania w sposób wymieniony w § 3 ust. 1 pkt 3 i 4
oraz minimalna przepustowość sieci zapewniającej warunki dostępu i utrwalania w
zakresie pakietowej transmisji danych, w tym dostępu do sieci Internet, jest uzgadniana i
określana w drodze umów, o których mowa w art. 179 ust. 4a ustawy, kierując się zasadą
osiągania celu przy jak najniższych nakładach, w tym biorąc pod uwagę liczbę
przewidywanych lub faktycznych zgłoszeń zapotrzebowania;
10) w przypadku braku uzgodnienia, o którym mowa w pkt 9 lub braku umowy:
a) liczba użytkowników końcowych, zakończeń sieci lub telekomunikacyjnych urządzeń
końcowych, które mogą być wskazane przez uprawnione podmioty w celu
zapewnienia warunków dostępu i utrwalania w sposób wymieniony w § 3 ust. 1 dla
połączeń głosowych i SMS-ów, powinna wynosić co najmniej 0,03 % użytkowników
końcowych, zakończeń sieci lub telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, w sieci
telekomunikacyjnej przedsiębiorcy, dla których wykonywana jest działalność
telekomunikacyjna, podlegająca obowiązkowi zapewnienia warunków dostępu i
utrwalania, z tym, że liczba ta nie może być mniejsza niż dwa,
b) minimalna przepustowość sieci zapewniającej warunki dostępu i utrwalania w
zakresie pakietowej transmisji danych, w tym dostępu do sieci Internet, powinna
gwarantować możliwość zapewnienia tych warunków dla 0,003% liczby
użytkowników końcowych, zakończeń sieci lub telekomunikacyjnych urządzeń
końcowych.
§ 6. 1. Dopuszcza się możliwość zapewnienia przez przedsiębiorcę warunków dostępu i
utrwalania dla dwóch lub więcej uprawnionych podmiotów, w szczególności za pomocą
wspólnie przez nich użytkowanych interfejsów lub łączy telekomunikacyjnych.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przedsiębiorca zawiera odrębne umowy, o których
mowa w art. 179 ust 4a ustawy, z każdym uprawnionym podmiotem.
§ 7. W przypadkach, o których mowa w § 5 pkt 8, przedsiębiorca obowiązany jest, na
pisemne żądanie uprawnionego podmiotu, a także Służbie Celnej, sądu w postępowaniu
karnym lub prokuratora, niezwłocznie złożyć pisemne wyjaśnienie zawierające opis
okoliczności uniemożliwiających zapewnienie warunków dostępu
i utrwalania lub
6
udostępnianie w wybrany przez przedsiębiorcę sposób oraz opis alternatywnych sposobów
lub uzasadnienie niemożliwości ich zapewnienia.
§ 8. W przypadku, o którym mowa w art. 179 ust. 7 ustawy, spełnienie wymagań
określonych w niniejszym rozporządzeniu oraz przepisach odrębnych dotyczących
zapewniania warunków dostępu i utrwalania oraz udostępniania uprawnionym podmiotom, a
także Służbie Celnej, sądowi w postępowaniu karnym i prokuratorowi, przetwarzanych w
zastępstwie danych, zapewnia przedsiębiorca, któremu powierzono wykonywanie
obowiązków, o których mowa w art. 179 ust. 3 i art. 180d ustawy.
§ 9. Obowiązkowi zapewnienia warunków dostępu i utrwalania oraz udostępniania danych, o
których mowa w art. 180d ustawy, w sposób określony w niniejszym rozporządzeniu, nie
podlegają przedsiębiorcy telekomunikacyjni w zakresie działalności telekomunikacyjnej
polegającej na:
1) dostarczaniu udogodnień towarzyszących;
2) rozpowszechnianiu lub rozprowadzaniu programów radiofonicznych lub telewizyjnych;
3) odsprzedaży lub świadczenia usług telekomunikacyjnych nie będących publicznie
dostępnymi usługami telekomunikacyjnymi lub w sieciach nie będących publicznymi
sieciami telekomunikacyjnymi.
§ 10. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia1).
Prezes Rady Ministrów
UZASADNIENIE
Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wymagań i sposobu zapewnienia
warunków dostępu i utrwalania przekazów telekomunikacyjnych i danych oraz rodzajów
działalności telekomunikacyjnej niepodlegających obowiązkowi zapewnienia tych warunków,
stanowi wypełnienie delegacji zawartej w art. 179 ust. 12 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. Nr 171, poz. 1800, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”.
Niniejsza regulacja ma zastąpić rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września
2005 r. w sprawie wypełniania przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych zadań
i obowiązków na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku
publicznego (Dz.U. Nr 187, poz. 1568), wydane na podstawie artykułu 181 ustawy,
uchylonego z dniem 6 lipca 2009 r., na mocy przepisu art. 1 pkt 42 ustawy z dnia 24 kwietnia
2009 r. o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. Nr 85, poz. 716). Pomimo uchylenia przepisu ustawowego stanowiącego podstawę
1)
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 września 2005 r.
w sprawie wypełniania przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych zadań i obowiązków na rzecz obronności,
bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego (Dz. U. Nr 187, poz. 1568), które traci
moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia
2009 r. o zmianie ustawy – Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 85, poz. 716).
7
prawną do jego wydania, rozporządzenie z dnia 13 września 2005 r. zachowało moc
obowiązującą, na podstawie unormowania zawartego w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia
24 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych
ustaw, do dnia wejścia w życie rozporządzenia stanowiącego wypełnienie delegacji zawartej
w art. 179 ust. 12 ustawy.
Obecny stan prawny w zakresie objętym aktualnie obowiązującym rozporządzeniem ma
zatem, z woli ustawodawcy, charakter przejściowy. Wymogi pewności prawa oraz spójności
systemu prawnego nakazują więc wydanie niniejszego rozporządzenia.
Różnice przepisów projektu rozporządzenia w porównaniu z dotychczas obowiązującym
rozporządzeniem, wynikają przede wszystkim z różnic w zakresie upoważnienia ustawowego.
Proponowane rozporządzenie nie zawiera przepisu dotyczącego warunków udzielenia
odroczenia wykonywania zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa, co regulował
§ 8 dotychczas obowiązującego rozporządzenia z dnia 13 września 2005 r., ponieważ
instytucja odroczenia, regulowana niegdyś art. 179 ust. 6 ustawy została zastąpiona, na mocy
ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r., zawieszeniem przez Prezesa UKE, w drodze decyzji
administracyjnej, obowiązku wykonywania przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego
warunków dostępu i utrwalania, co obecnie regulowane jest w przepisach ustawowych.
Należało również dostosować tytuł rozporządzenia oraz występujące w nim słownictwo
do zmienionej siatki pojęciowej ustawy. Upoważnienie art. 179 ust. 12 nie posługuje się już
pojęciem „wykonywania przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych zadań i obowiązków na
rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego” zamiast tego używa się pojęcia zapewnienia przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego
uprawnionym podmiotom „warunków dostępu i utrwalania” , o których mowa w art. 179
ust. 3 i art. 180d ustawy, z wyłączeniem spraw uregulowanych w art. 242 Kodeksu
postępowania karnego.
Pozostałe zmiany w zakresie zapisanych w projekcie obowiązków przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego, w stosunku do aktualnego stanu prawnego, uwarunkowane są
zmianami w zakresie Działu VIII ustawy, wprowadzonymi jej fundamentalną nowelizacją,
dokonaną ustawą z dnia 24 kwietnia 2009 r., jak również praktycznymi doświadczeniami
zebranymi w trakcie trzech lat funkcjonowania w obrocie prawnym przepisów rozporządzenia
z dnia 13 września 2005 r. Zaznaczyć przy tym należy, że w obecnym stanie prawnym część
obowiązku zawartego w „warunkach dostępu i utrwalania”, o którym mowa w art. 179 ust. 3
pkt 1 lit. b ustawy jest równoważna obowiązkowi „udostępniania uprawnionym podmiotom”
danych przetwarzanych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego, tj. obowiązkowi o którym
mowa w art. 180d ustawy. Ponadto delegacja ustawowa zawarta w art. 179 ust. 12 ustawy
zawiera jedynie wyłączenie spraw uregulowanych w art. 242 Kodeksu postępowania karnego,
co wobec obowiązków zawartych w art. 180d i art. 180a ust. 1 pkt 2 i ust. 7 ustawy
zobowiązuje do objęcia niniejszym rozporządzeniem także „udostępniania … Służbie Celnej,
sądowi i prokuratorowi” przetwarzanych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego danych,
o których mowa w art. 180d ustawy.
Nowością jest zaprojektowanie w § 3 ust. 1 alternatywnych sposobów zapewniania przez
przedsiębiorcę telekomunikacyjnego warunków dostępu i utrwalania oraz w § 3 ust. 2
alternatywnych sposobów zapewniania uprawnionym podmiotom, a także Służbie Celnej,
sądowi w postępowaniu karnym i prokuratorowi, udostępniania przetwarzanych przez siebie
danych, o których mowa w art. 180d ustawy, co realizuje wytyczną zawartą w upoważnieniu
dotyczącą osiągania celu przy jak najniższych nakładach.
W zakresie określonym w § 3 ust. 1 wprowadzono:
8
1 sposób -
przygotowanie grupy upoważnionych pracowników przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego oraz zapewnienie technicznej możliwości podłączenia
urządzeń utrwalających uprawnionego podmiotu do infrastruktury
telekomunikacyjnej przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, przy niezbędnym
współudziale
upoważnionych
pracowników
przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego (§ 3 ust. 1 pkt 1);
2 sposób -
przygotowanie grupy upoważnionych pracowników przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego oraz zapewnienie fizycznych punktów styku z
infrastrukturą telekomunikacyjną przedsiębiorcy telekomunikacyjnego,
znajdujących się w specjalnie wydzielonych i przygotowanych do tego celu
pomieszczeniach przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, umożliwiających
uprawnionym podmiotom dostęp i utrwalanie za pomocą urządzeń
utrwalających przedsiębiorcy telekomunikacyjnego
lub urządzeń
utrwalających uprawnionego podmiotu, z niezbędnym współudziałem
upoważnionych pracowników przedsiębiorcy telekomunikacyjnego lub bez ich
udziału (§ 3 ust. 1 pkt 2);
3 sposób -
przygotowanie, uruchomienie i utrzymanie w gotowości eksploatacyjnej
interfejsu (w rozumieniu art. 179 ust. 4a ustawy), który umożliwi
uprawnionym podmiotom połączenie z ich systemami teleinformatycznymi
zapewniającymi przetwarzanie, w tym także utrwalanie przesyłanych
informacji przy niezbędnym współudziale upoważnionych pracowników
przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, tj. zgodnie z art. 179 ust. 4b zdanie
drugie ustawy (§ 3 ust. 1 pkt 3);
4 sposób -
przygotowanie, uruchomienie i utrzymanie w gotowości eksploatacyjnej
interfejsu (w rozumieniu art. 179 ust. 4a ustawy), który umożliwi
uprawnionym podmiotom połączenie z ich systemami teleinformatycznymi
zapewniającymi przetwarzanie, w tym także utrwalanie przesyłanych
informacji bez udziału upoważnionych pracowników przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego, tj. zgodnie z art. 179 ust. 4b zdanie pierwsze ustawy
(§ 3 ust. 1 pkt 4);
W zakresie określonym w § 3 ust. 2 wprowadzono:
1 sposób -
przygotowanie grupy upoważnionych pracowników przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego do realizacji, doręczanych osobiście przez
upoważnionych przedstawicieli uprawnionych podmiotów, zgłoszeń
zapotrzebowania oraz ustnych żądań uprawnionych funkcjonariuszy w
zakresie
udostępniania
przetwarzanych
przez
przedsiębiorcę
telekomunikacyjnego danych, o których mowa w art. 180d ustawy, tj. zgodnie
z art. 179 ust. 4b zdanie drugie ustawy, z uwzględnieniem właściwych
przepisów ustaw kompetencyjnych uprawnionych podmiotów (§ 3 ust. 2
pkt 1);
2 sposób -
przygotowanie grupy upoważnionych pracowników przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego do korespondencyjnej obsługi zgłoszeń zapotrzebowania
przetwarzanych
przez
przedsiębiorcę
w
zakresie
udostępniania
telekomunikacyjnego danych, o których mowa w art. 180d ustawy, w tym
zgodnie z art. 179 ust. 4b zdanie drugie ustawy, z uwzględnieniem właściwych
przepisów ustaw kompetencyjnych uprawnionych podmiotów (§ 3 ust. 2 pkt
2);
9
3 sposób -
zapewnienie
udostępniania
przetwarzanych
przez
przedsiębiorcę
telekomunikacyjnego danych, o których mowa w art. 180d ustawy, za
pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, z niezbędnym współudziałem
upoważnionych pracowników przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, tj. zgodnie
z art. 179 ust. 4b zdanie drugie i art. 180a ust. 7 ustawy, z uwzględnieniem
właściwych przepisów ustaw kompetencyjnych uprawnionych podmiotów (§ 3
ust. 2 pkt 3);
4 sposób -
zapewnienie
udostępniania
przetwarzanych
przez
przedsiębiorcę
telekomunikacyjnego danych, o których mowa w art. 180d ustawy, za
pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, bez udziału upoważnionych
pracowników przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, tj. zgodnie z art. 179 ust.
4b zdanie pierwsze i art. 180a ust. 7 ustawy, z uwzględnieniem właściwych
przepisów ustaw kompetencyjnych uprawnionych podmiotów (§ 3 ust. 2 pkt
4);
Kierując się zasadą osiągania celu przy jak najniższych nakładach po stronie
przedsiębiorców telekomunikacyjnych i uprawnionych podmiotów, w odniesieniu do
określonych w § 3 sposobów zapewnienia warunków dostępu i utrwalania oraz udostępniania
przetwarzanych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego danych, o których mowa w art.
180d ustawy, zróżnicowano te sposoby tak, aby przedsiębiorcy prowadzący działalność
telekomunikacyjną w większym wymiarze, kierując się rachunkiem ekonomicznym, wybrali
bardziej technicznie zaawansowane sposoby zapewnienia warunków dostępu i utrwalania
oraz udostępniania przetwarzanych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego danych,
natomiast mniejsi przedsiębiorcy telekomunikacyjni oraz przedsiębiorcy telekomunikacyjni
posiadający rozproszoną infrastrukturę telekomunikacyjną mogli wybrać mniej
zaawansowane technicznie rozwiązania.
W celu zapewnienia właściwej dostępności przekazów telekomunikacyjnych i danych w
rozwiązaniach technicznych przygotowanych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego, w
projekcie rozporządzenia na potrzeby sposobów realizacji przedmiotowych zadań przez
przedsiębiorcę telekomunikacyjnego z niezbędnym współudziałem upoważnionych
pracowników przedsiębiorcy telekomunikacyjnego, zdefiniowano czas reakcji mierzony od
momentu zgłoszenia zapotrzebowania do chwili zapewnienia warunków dostępu i utrwalania
lub udostępniania przetwarzanych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego danych, o
których mowa w art. 180d ustawy.
Jednocześnie zlikwidowano, występujące w obecnym stanie prawnym, zróżnicowanie
wymagań w zakresie stopnia wymaganego świadectwa bezpieczeństwa przemysłowego,
w zależności od wielkości przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. Rozwiązanie to, zawarte
w § 3 rozporządzenia z dnia 13 września 2005 r. było krytykowane, jako nieprawidłowe
metodologicznie oraz merytorycznie nieuzasadnione.
Dlatego w zawartym w projekcie przepisie § 5 pkt. 4 nałożono na przedsiębiorcę
telekomunikacyjnego ogólne odesłanie do obowiązków wynikających z przepisów o ochronie
informacji niejawnych, w tym obowiązku posiadania świadectwa bezpieczeństwa
przemysłowego.
Oznacza to, że wybór odpowiedniego stopnia świadectwa bezpieczeństwa
przemysłowego będzie zgodnie z regulacjami ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie
informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228) zależał od wyboru sposobów, o których
mowa w § 3 ust. 1.
10
Jednocześnie poszerzono znacznie grupę przedsiębiorców telekomunikacyjnych
zwolnionych z obowiązku posiadania świadectwa bezpieczeństwa przemysłowego, którym
informacje te będą udostępniane na podstawie jednorazowej decyzji właściwego organu.
Rozwiązanie to wynika z dotychczasowej praktyki, która wykazała, że rzeczywista potrzeba
zapewniania warunków dostępu i utrwalania, a zatem i konieczność przetwarzania informacji
niejawnych przez znaczną grupę mniejszych przedsiębiorców telekomunikacyjnych ma
charakter sporadyczny. Mając na względzie fakt, że obowiązujące przepisy o ochronie
informacji niejawnych pozwalają udostępniać w sytuacjach nadzwyczajnych informacje
niejawne osobom nieposiadającym poświadczenia bezpieczeństwa, na mocy decyzji ministra
lub kierownika urzędu centralnego, możliwe jest poszerzenie grupy przedsiębiorców
telekomunikacyjnych zwolnionych z obowiązku posiadania świadectwa bezpieczeństwa
przemysłowego oraz ponoszenia kosztów jego uzyskania.
Warunkiem zastosowania zapisów § 6 jest wcześniejsze zawarcie stosownych umów
przez uprawnione podmioty pomiędzy sobą oraz z przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, które
miałyby w ten sposób mieć zapewnione przez danego przedsiębiorcę telekomunikacyjnego
warunki dostępu i utrwalania. Przedmiotowe umowy mogą dotyczyć zarówno zasad wspólnej
współpracy z konkretnym przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, (co będzie miało
zastosowanie w przypadku, gdy przedsiębiorca taki stosuje rozwiązania techniczne, o których
mowa w § 3 ust. 1 pkt 3 i 4, a szacowana przez uprawnione podmioty liczba realizacji
wniosków i zapotrzebowanie na dane telekomunikacyjne jest stosunkowo niewielkie) oraz
zasad wspólnej technicznej realizacji ustawowych uprawnień w zakresie prowadzenia kontroli
operacyjnej za pomocą jednego interfejsu. W takich sytuacjach przedsiębiorca
telekomunikacyjny na podstawie informacji otrzymanej od zainteresowanych uprawnionych
podmiotów może odpowiednio ograniczyć liczbę: zapewnianych łączy telekomunikacyjnych
umożliwiających dostęp do przekazów telekomunikacyjnych od danego przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego. Jednocześnie zastosowanie tego przepisu ogranicza koszty
uprawnionych podmiotów związane z zabezpieczeniem kryptograficznym takiego łącza.
Podobnie w przypadku gdy, uprawnione podmioty zdecydują się na wspólną budowę
interfejsu lub też wspólną eksploatację interfejsu zbudowanego przez jeden z tych
podmiotów. Rozwiązanie takie nie tylko zminimalizuje koszty po obu stronach, ale także
skróci czas jego budowy i wdrażania do eksploatacji, ponadto stosowanie takiego rozwiązania
ułatwia prowadzenie prac naprawczych i modernizacyjnych interfejsu po obu stronach.
W § 5 pkt 8 unormowano tryb postępowania przedsiębiorcy telekomunikacyjnego na
wypadek awarii stosowanego przez przedsiębiorcę rozwiązania technicznego, niezbędnych
prac serwisowych lub innych przyczyn niezależnych od przedsiębiorcy , W takim wypadku
przedsiębiorca telekomunikacyjny ma obowiązek zarówno złożenia pisemnych wyjaśnień, jak
też zapewnienia, w miarę posiadanych możliwości technicznych, warunków dostępu
i utrwalania w inny sposób.
Konsekwencją wejścia w życie rozporządzenia będzie lepsze przygotowanie
przedsiębiorców telekomunikacyjnych do realizacji ustawowych obowiązków oraz
zmniejszenie zakresu prawnych wymagań wobec znacznej grupy małych i średnich
przedsiębiorców działających na rynku telekomunikacyjnym w porównaniu z obowiązującym
stanem prawnym. Zwolnienie z obowiązku budowy systemu oraz ubiegania się o wydanie
świadectwa bezpieczeństwa przemysłowego może okazać się istotną ulgą dla wielu, słabych
ekonomicznie podmiotów. W rezultacie zrealizowana zostania zawarta w upoważnieniu do
wydania niniejszego rozporządzenia wytyczna osiągania celu przy jak najniższych nakładach.
Intencją przepisu przejściowego zawartego w § 10 było ustanowienie trwającego rok od
momentu wejścia w życie rozporządzenia okresu przejściowego, w którym dopuszczać się
będzie zapewnienie warunków dostępu i utrwalania przez przedsiębiorcę
11
telekomunikacyjnego w sposób określony w dotychczas obowiązującym rozporządzeniu
Rady Ministrów z dnia 13 września 2005 r. w sprawie wypełniania przez przedsiębiorców
telekomunikacyjnych zadań i obowiązków na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz
bezpieczeństwa i porządku publicznego. Ta propozycja wynika z faktu, iż planowanie
budżetu większości przedsiębiorców telekomunikacyjnych odbywa się w cyklach rocznych,
co pozwoli na przygotowanie się przedsiębiorców telekomunikacyjnych do realizacji
przepisów od strony finansowej. Ponadto taka konstrukcja przepisu przejściowego pozwoli
przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu na wcześniejsze dostosowanie się do przepisów
rozporządzenia, jeśli podejmie on taką decyzję.
Niniejszy projekt rozporządzenia nie podlega obowiązkowi notyfikacji zgodnie z trybem
przewidzianym w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu
notyfikacji norm i aktów prawnych.
Projekt został opublikowany na stronach Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa
Infrastruktury zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z 2009 r. Nr 42, poz. 337 oraz z
2011 Nr 106, poz. 622). Żaden podmiot nie wyraził zainteresowania pracami nad projektem w
trybie przepisów ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa.
Przedmiot projektowanego aktu prawnego nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
12
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
I. Podmioty, na które oddziałuje rozporządzenie.
Podmiotami, do
telekomunikacyjni.
których
adresowane
jest
rozporządzenie
są
przedsiębiorcy
II. Konsultacje społeczne.
W ramach konsultacji społecznych projekt będzie przedstawiony izbom gospodarczym
i organizacjom pracodawców zrzeszających przedsiębiorców telekomunikacyjnych.
Zgłoszone uwagi zostaną wykorzystane w trakcie prac nad niniejszym projektem.
III.
Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego.
Wejście w życie rozporządzenia spowoduje, że mniejsza liczba przedsiębiorców
telekomunikacyjnych będzie poddawać się sprawdzeniom w ramach postępowań z zakresu
bezpieczeństwa przemysłowego, przez co nastąpi niewielki spadek wpływów do budżetu
państwa z tytułu opłat pobieranych przez służby ochrony państwa.
Z drugiej strony potencjalnie korzystny wpływ rozporządzenia na rozwój gospodarczy kraju
i przedsiębiorczości w zakresie telekomunikacji może skutkować wzrostem wpływów do
budżetu państwa z tytułu podatków wnoszonych przez podmioty, które rozpoczynać będą
działalność telekomunikacyjną lub rozszerzać jej zakres (zarówno pod względem dostępności
sieci, jak i nowych usług).
IV. Wpływ regulacji na rynek pracy.
Wejście w życie przedmiotowego rozporządzenia może mieć pośrednio korzystny wpływ na
rynek pracy. Zakładany korzystny wpływ na rozwój przedsiębiorczości w zakresie
telekomunikacji może prowadzić do wzrostu zatrudnienia w tym sektorze.
V.
Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw.
Wejście w życie powyższego rozporządzenia powinno mieć korzystny wpływ na
funkcjonowanie licznej grupy małych i średnich przedsiębiorców z branży
telekomunikacyjnej, którzy wobec zniesienia wymogu budowy systemu współdziałających
urządzeń technicznych, zapewniających warunki dostępu i utrwalania będą mogli wybrać
mniej zaawansowane technicznie sposoby zapewnienia uprawnionym podmiotom warunków
dostępu i utrwalania, unikając kosztów budowy zaawansowanego technicznie systemu.
Znacznemu poszerzeniu ulegnie grupa przedsiębiorców telekomunikacyjnych zwolnionych
z obowiązku posiadania świadectwa bezpieczeństwa przemysłowego. Tym samym obniżą się
koszty funkcjonowania na rynku telekomunikacyjnym licznych podmiotów słabszych
kapitałowo. Dzięki mniej rygorystycznym wymogom wobec małych przedsiębiorców
łatwiejsze będzie również rozpoczynanie działalności na rynku telekomunikacyjnym przez
nowe podmioty.
Powinno to skutkować wzrostem konkurencyjności na rynku telekomunikacyjnym.
Proponowane w przedmiotowym rozporządzeniu uregulowania niewątpliwie przyczynią się
do ograniczenia skali tzw. „uciążliwości biurokratycznej” obecnie obowiązujących przepisów
prawa i wysokości kosztów administracyjnych ponoszonych przez przedsiębiorców w Polsce.
13
VI. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny.
Wejście w życie powyższego rozporządzenia może mieć korzystny wpływ na sytuację
i rozwój regionalny. Rozporządzenie ułatwi bowiem prowadzenie działalności gospodarczej
niewielkim przedsiębiorcom telekomunikacyjnym działającym na rynku lokalnym.
14