Dzieci ulicy zarys problemu

Dzieci ulicy
zarys problemu
Marcjanna Nóżka
Marta Smagacz-Poziemska
Instytut Socjologii UJ
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Pojęcie „DZIECI ULICY”
Wiedza potoczna
Dyskurs naukowy
Stygmatyzacja
(„ulicznicy” „wąchacze
kleju” „łachmaniarze”
„chuligani”)
Próba destygmatyzacji
poprzez naukowy opis,
wyjaśnienie,
kategoryzację
Wielość
paradygmatów
teoretycznych
Kontekstualność
(warunki społeczne,
ekonomiczne,
polityczne itd.)
Wielość perspektyw
(dyscyplin)
Dzieci
ulicy
Wybrane kryteria analizy zjawiska
stosowane w badaniach
•
•
•
•
Materialna sytuacja dzieci i ich rodziny
Dysfunkcyjność rodziny
Zaburzona relacja „dzieci – dorośli”
Funkcja „ulicy” w procesie socjalizacji
dziecka (miejsce życia, pracy, wychowania,
rozrywki itd.)
• Intensywność związku dziecka z „ulicą”
• Przyczyny „wchodzenia” dziecka na ulicę
Typologia na podstawie badań w Krakowie
Ze względu na więź i relacje z rodziną (opiekunem, instytucją)
• dzieci pozostające w takiej relacji, tj. „dzieci podłączone”
• dzieci niezwiązane z rodziną (oderwane od
rodziny/opiekuna/instytucji), tj. „dzieci odłączone”;
Ze względu na więź z przestrzenią:
• „dzieci translokalne” (niezakorzenione, przemieszczające się)
• „dzieci interlokalne” (zakorzenione, osadzone w przestrzeni).
Ze względu na styl życia:
• „wędrowne ptaki” (tzw. włóczący styl życia),
• „dzieci dzielnicy” (tzw. osiadły styl życia, zakorzenienie w
przestrzeni, silna tendencja do autogettyzacji)
• „flaneurzy-konsumenci” (nieletni spędzający godziny w galeriach
handlowych, zachowujący się jak „spacerowicze”).
Elementy wspólne wizerunku dzieci
ulicy na podstawie badań w Krakowie
Dysfunkcje rodziny
Pozostawanie
poza systemem
instytucji
społecznych
Przebywanie i
funkcjonowanie
w przestrzeni
publicznej i
komercyjnej
Opis
Nienormatywny
charakter pojęcia
Ocena
Wskazanie
problemowości zjawiska