Emerytura dla kontynuujących zatrudnienie

Emerytura dla kontynuujących zatrudnienie
Osoby, które chcą przejść na emeryturę, muszą pamiętać, że dla jej otrzymywania
konieczne jest rozwiązanie stosunku pracy. Jeżeli tego nie zrobią - świadczenie zostanie
im przyznane, ale nie będzie wypłacone. Zasada ta dotyczy wszystkich osób
zainteresowanych emeryturą, bez względu na wiek oraz wysokość osiąganego przychodu
- wyjaśnia Ewa Bednarczyk, wicedyrektor Departamentu Rent Zagranicznych oraz
Eliza Skowrońska z Departamentu Świadczeń Emerytalno-Rentowych.
Od 1 stycznia 2011 roku obowiązuje przepis, że - aby pobierać emeryturę - należy
rozwiązać umowę o pracę. Kogo dotyczy to rozwiązanie?
Przepis ten wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2011 r. i od tej daty jest realizowany przez
ZUS. Ustawa, którą go wprowadzono, zawiera jednak regulację, w myśl której emerytury
przyznane przed dniem 1 stycznia 2011 r. zostaną zawieszone od 1 października 2011 r. oczywiście, o ile nie zostanie rozwiązany stosunek pracy zawarty jeszcze przed ich
przyznaniem. Oznacza to zatem, że art. 103a ustawy emerytalnej, bo to właśnie ten przepis
zawiera omawianą regulację, od 1 stycznia 2011 r. stosowany jest do emerytur, do których
prawo zostało nabyte począwszy od tej daty, natomiast do emerytur przyznanych w 2010 r. i
w latach wcześniejszych - będzie stosowany od dnia 1 października 2011 r.
Należy wskazać, że regulacja ta ma zastosowanie również do okresowych emerytur
kapitałowych, przyznanych na podstawie ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach
kapitałowych.
A co w sytuacji, jeżeli ktoś ma kilku pracodawców?
Przepis mówi o zawieszeniu prawa do emerytury w przypadku kontynuowania stosunku pracy
nawiązanego przed nabyciem prawa do emerytury. Warunek ten zostanie zatem spełniony w
przypadku rozwiązania wszystkich stosunków pracy. Osoba, która - przykładowo - pracuje w
dwóch firmach na pół etatu w każdej, w razie rozwiązania stosunku pracy tylko w jednej z
tych firm, w drugiej będzie nadal pozostawała w tym samym stosunku pracy co przed
nabyciem emerytury. A to - jak wiemy - skutkuje zawieszeniem prawa do emerytury.
Czy ustawa zakazuje zatem pracy na emeryturze? Jak postąpi ZUS, jeżeli osoba
ubiegająca się o emeryturę złoży wniosek o to świadczenie, a nadal będzie kontynuowała
zatrudnienie?
Ustawa nie zakazuje pracy na emeryturze. Przewiduje jedynie, że pozostawanie w tym
samym stosunku pracy, co przed uzyskaniem emerytury oznacza zawieszenie prawa do tego
świadczenia. Rozwiązanie umowy o pracę, a następnie nawiązanie - już po nabyciu prawa do
emerytury - nowego stosunku pracy, nie skutkuje zawieszeniem emerytury. Należy jednak
pamiętać, że jeśli stosunek pracy nawiążą młodsi emeryci, a więc ci, którzy nie osiągnęli
wieku 60 lat - kobieta i 65 - lat mężczyzna, ustalenie, czy i w jakiej wysokości będzie
wypłacana emerytura, zależy od kwoty osiąganego przychodu.
Czy nowe rozwiązanie dotyczy również osób, które przed wejściem w życie przepisu
pobierały emeryturę bez uprzedniego rozwiązania umowy o pracę?
Tak, jak już wspomniałam wcześniej, osobom, które prawo do emerytury uzyskały przed
dniem 1 stycznia 2011 r. ZUS zawiesi prawo do emerytury, a zatem wstrzyma jej wypłatę od
1 października 2011 r. - oczywiście wyłącznie wówczas, gdy będą nadal kontynuowały
zatrudnienie podjęte przed nabyciem prawa do emerytury. Stąd też w "Informacji w sprawie
zawieszania prawa do emerytury w przypadku kontynuowania zatrudnienia", którą w styczniu
br. Zakład wysłał do pracujących emerytów, wskazano, aby te osoby, które rozwiązały już
stosunek pracy, a - wobec braku takiego obowiązku - nie przedłożyły w ZUS świadectwa
pracy lub zaświadczenia pracodawcy, jak najszybciej dostarczyły te dokumenty. Ta sama
prośba adresowana jest do emerytów, którzy jeszcze pracują, ale stosunek pracy rozwiążą
przed 1 października 2011 r. Brak takiego dokumentu, a tym samym brak informacji o
rozwiązaniu stosunku pracy, spowoduje, iż z dniem 1 października br. ZUS wstrzyma
wypłatę emerytury.
Czy przywrócony przepis nakłada jakieś dodatkowe obowiązki na pracodawców?
Nie, jedyny obowiązek to wystawienie świadectwa pracy lub zaświadczenia potwierdzającego
fakt rozwiązania stosunku pracy.
Czy zasady dotyczące konieczności rozwiązania umowy o pracę dotyczą również osób,
które pracują za granicą?
Zasady te dotyczą również osób pozostających w stosunku pracy w państwach członkowskich
Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii, Szwajcarii, ponieważ obowiązujące w
stosunkach między Polską a tymi państwami rozporządzenia unijne przewidują zrównanie
zdarzeń i okoliczności, które zaszły za granicą na terytorium państw członkowskich. Oznacza
to, że stosunek pracy nawiązany w myśl przepisów prawnych obowiązujących w tym zakresie
w innych niż Polska państwach członkowskich należy traktować jak stosunek pracy w Polsce.
Dotyczy to także osób zatrudnionych w USA, Kanadzie, Korei Południowej, Macedonii,
Chorwacji, Serbii, Czarnogórze, Bośni i Hercegowinie, a zatem w państwach, z którymi
Polskę łączą dwustronne umowy międzynarodowe w dziedzinie ubezpieczeń społecznych,
przewidujące zrównanie zdarzeń i okoliczności. Oznacza to, że stosunek pracy za granicą w
myśl przepisów prawnych obowiązujących w tym zakresie w tych państwach należy
traktować jak stosunek pracy w Polsce. Takiej zasady nie przewiduje natomiast umowa o
zabezpieczeniu społecznym łącząca Polskę z Australią.
W Jaki sposób takie osoby zatrudnione w państwach członkowskich lub państwach
umownych mają powiadomić ZUS o rozwiązaniu umowy o pracę?
Osoby takie mogą poinformować na piśmie jednostkę ZUS, która przyznała im emeryturę o
rozwiązaniu stosunku pracy za granicą w państwach członkowskich lub państwach
umownych (z wyłączeniem Australii) dołączając dokument potwierdzający rozwiązanie
stosunku pracy z zagranicznym pracodawcą.
Informację tę osoby zamieszkałe za granicą w państwach członkowskich lub państwach
umownych mogą przekazać bezpośrednio do jednostki ZUS wypłacającej im emeryturę lub za
pośrednictwem zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej ich państwa zamieszkania, która
przekaże tę informację do właściwej jednostki ZUS.
Jaki dokument potwierdza w ich przypadku ustanie zatrudnienia? W jakim języku ma
on być wystawiony?
Jest to zaświadczenie zagranicznego pracodawcy, w stosunku pracy z którym pozostaje dany
emeryt potwierdzające rozwiązanie stosunku pracy. Może to być zaświadczenie sporządzone
w języku urzędowym danego państwa członkowskiego lub państwa umownego. Nie ma
wymogu przedkładania takiego zaświadczenia przetłumaczonego na język polski.