Morze Bałtyckie: wspólny obszar – wspólna idea. Projekt

wielojęzyczność
Morze Bałtyckie: wspólny obszar – wspólna idea.
Projekt edukacyjny Instytutu Goethego
Katarzyna Białousz, Iwona Kuczkowska
Co mają wspólnego kwasy omega-3, nabrzeżne turbiny wiatrowe i nauka niemieckiego?
Projekt Morze Bałtyckie: wspólny obszar – wspólna idea to przykład, jak łącząc naukę
języka obcego ze zdobywaniem wiedzy z innych przedmiotów (CLIL – Content and
Language Integrated Learning), można prowadzić interesujące zajęcia dydaktyczne
i dodatkowo motywować uczniów.
P
rojekt bazuje na koncepcji nauczania dwujęzycznego
CLIL. Gimnazjaliści, ucząc się języka niemieckiego,
jednocześnie poznają region Morza Bałtyckiego
– jego geografię, faunę i florę oraz sposoby, jak
dbać o środowisko naturalne. Niemiecki staje się kluczem do
zdobywania wiedzy o świecie, a nauka jest dużo efektywniejsza
i bardziej interesująca.
Grupa docelowa
Projekt skierowany jest do młodzieży w wieku 12-16 lat oraz
nauczycieli z sześciu gimnazjów w Gdańsku (w tym klas integra-
cyjnych), które mają w programie język niemiecki i biologię lub
geografię. W projekcie uczestniczy 138 uczniów i 17 nauczycieli.
Szkoły biorące udział w projekcie: Gimnazjum nr 2 im. Jana
Heweliusza, Gimnazjum nr 12 im. Marii Skłodowskiej-Curie,
Gimnazjum nr 19, Gimnazjum nr 20 im. Hanzy, Gimnazjum
nr 25, Gimnazjum nr 48 im. Lecha Bądkowskiego.
Do realizacji tematu Morze Bałtyckie: wspólny obszar – wspólna
idea na zajęciach szkolnych w swoich klasach zapraszamy
wszystkich zainteresowanych nauczycieli oraz uczniów.
Przy pomocy naszych materiałów dydaktycznych każdy
nauczyciel może przeprowadzić zajęcia z języka niemieckiego,
języki w Europie
[ 7 ]
wielojęzyczność
biologii i geografii na temat Bałtyku. W skrypcie znajdą
Państwo różnego typu ćwiczenia dotyczące czterech zagadnień
związanych z Morzem Bałtyckim (ochrona środowiska,
czyste rzeki i morza, odnawialne źródła energii i ryby).
Materiały dydaktyczne obejmują: skrypt dla nauczyciela,
kopie ćwiczeń dla ucznia, minisłownik tematyczny, teksty
audio do wybranych ćwiczeń oraz grę tematyczną. Zarówno
gra, jak i skrypt dają nauczycielom dużo swobody w doborze
ćwiczeń. Skrypt można wykorzystać do pracy z uczniem na
poziomie językowym od A1/A2 do B1, a niektóre ćwiczenia
można zastosować nawet na poziomie B2.
Materiały zostały opracowane w języku niemieckim i są
dostępne bezpłatnie na stronie projektu.
Projekt rozpoczął się 8 marca 2013 r. dwudniowym
warsztatem dla nauczycieli języka niemieckiego, biologii
i geografii. Wynikiem współpracy nauczycieli języka niemieckiego z nauczycielami przedmiotów przyrodniczych są
miniprojekty CLIL, które mogą być inspiracją dla nauczycieli
do przygotowania własnych projektów w szkole. Jest to najlepszy
przykład na to, że projekty CLIL w formie modułów cieszą
się zainteresowaniem nauczycieli języka obcego i przedmiotu.
Pilotażowa faza projektu potrwa do końca czerwca 2013 r.
Inicjatywa będzie kontynuowana w przyszłym roku.
Realizacja i moduły
A. Zajęcia dydaktyczne w szkole
Aktywności w szkole wymagają współpracy nauczyciela
języka niemieckiego i nauczyciela biologii bądź geografii.
Uczniowie uczą się przy zastosowaniu innowacyjnych
materiałów dydaktycznych, które zostały opracowane przez
Instytut Goethego specjalnie na potrzeby projektu. Na lekcjach
biologii bądź geografii młodzież poznaje we współpracy
z nauczycielem języka niemieckiego zagadnienia z zakresu
ochrony środowiska.
Materiał dydaktyczny do projektu pozwala nauczycielowi
niemieckiego, biologii i geografii na wybór od dużych
45-minutowych jednostek lekcyjnych po 15-minutowe krótsze
formy do 3-, 5-minutowych minilekcji.
B. Pozaszkolne zajęcia dydaktyczne
Oprócz lekcji w szkole projekt daje uczniom możliwość
udziału w dydaktycznych zajęciach pozaszkolnych, podczas
których gimnazjaliści pozyskują nową wiedzę na temat
[ 8 ] Morza Bałtyckiego, ochrony środowiska i ekologii. W ramach
przedsiewzięcia uczniowie uczestniczą także w dydaktycznych
zajęciach plastycznych i literacko-teatralnych.
C. Konkurs dla uczniów
Konkurs na temat ratowania Morza Bałtyckiego, jego
przydatności i znaczenia dla przybrzeżnych miast to kolejna
okazja dla uczniów do kreatywnego myślenia i integracji
poprzez pracę zespołową. Najlepsze i najoryginalniejsze prace
zostaną wyróżnione atrakcyjnymi nagrodami.
Młodzież ze szkół biorących udział w projekcie przygotowuje
trzyminutowy film o Morzu Bałtyckim. Nagrodą główną
jest wyjazd edukacyjny do Berlina dla dwóch zwycięskich
zespołów. Uroczyste rozdanie nagród, zaplanowane we współpracy z miastem Gdańsk i Fundacją Gdańską, odbędzie się
w czerwcu w Gdańsku i będzie połączone z konferencją
prasową. Dziennikarze będą mieli możliwość rozmowy nie
tylko z organizatorami, ale także z uczniami biorącymi udział
w projekcie oraz laureatami konkursu.
Cele projektu
Projekt ma za zadanie zachęcić uczniów do nauki języków
obcych i uwrażliwić na tematykę ekologiczną. Praca w grupach
przyczynia się do integracji wszystkich osób w klasie. Tematyka
projektu pozwala na rozwinięcie u młodzieży świadomości
obywatelskiej i poczucia odpowiedzialności za środowisko
naturalne. Inicjatywa ta rozwija także samodzielność,
kreatywność i logiczne myślenie uczniów.
Katarzyna Białousz
Absolwentka lingwistyki stosowanej na Uniwersytecie Warszawskim
i nauk społecznych na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie. Stypendystka
Fundacji „Erinnerung, Verantwortung, Zukunft”, zaangażowana w projekty
wymiany młodzieży polsko-niemieckiej. Od 2008 roku pracownik Instytutu
Goethego w Warszawie.
Iwona Kuczkowska
Absolwentka filologii germańskiej i stosunków międzynarodowych na
Uniwersytecie Warszawskim. Stypendystka Ministerstwa Edukacji Narodowej
w Wiedniu. Koordynatorka projektów edukacyjnych i językowych EUNIC
w Dziale Językowym Instytutu Goethego w Warszawie.
języki w Europie