B1 - witamina nastroju
Transkrypt
B1 - witamina nastroju
POMYSŁ NA ZDROWIE Cukier krzepi... antybiotyki Dodatek cukrów - mannitolu, fruktozy czy glukozy - do antybiotyków znacząco poprawia skuteczność farmakoterapii skierowanej na wyeliminowanie infekcji bakteryjnej. Metoda ta może okazać się zbawienna, gdyż coraz więcej drobnoustrojów jest odpornych na powszechnie stosowane antybiotyki - donosi „Nature”. Naukowcy odkryli możliwość bardzo prostego i taniego zwiększenia skuteczności terapii antybiotykowej, poprzez dodanie do antybiotyku odrobiny cukru. Pomysł był taki - dajmy bakteriom cukier (substancję niezbędną do życia), który pobudzi metabolizm nawet najbardziej uśpionej komórki, a następnie zabijmy drobnoustroje antybiotykiem, który wprowadzony zostanie do komórki wraz z cukrem. Choć pomysł może wydawać się zbyt prosty, to jednak skuteczność nowej antybiotykowo-cukrowej mieszanki została potwierdzona eksperymentalnie, poprzez serie pozytywnie zakończonych testów mikrobiologicznych. W badaniach użyto gentamycyny znakowanej czerwonym fluorescencyjnym barwnikiem. Zanim antybiotyk został zaaplikowany hodowanym bakteriom (Staphylococcus aureus oraz Escherichia coli), dodano do niego odrobinę mannitolu, fruktozy lub glukozy. Następnie za pomocą fluorescencyjnej techniki umożliwiającej określenie liczby komórek, zbadano liczebność populacji drobnoustrojów. Okazało się, że nowa cukrowo-antybiotykowa mieszanka skutecznie eliminowała bakterie, nawet te formujące biofilm, czyli cienką, niemal nieusuwalną tradycyjnymi metodami, warstwę komórek bakteryjnych zatopionych w zabezpieczającej polisacharydowej matrycy. Według naukowców, za doskonałe biobójcze wyniki nowej metody odpowiedzialny jest dodatek cukrów. Mannitol, glukoza czy fruktoza najprawdopodobniej zmieniają właściwości wnętrza komórek bakterii, w taki sposób, że w konsekwencji możliwe jest łatwiejsze wniknięcie do komórek zabójczych antybiotyków. Obecnie prowadzone są prace nad dokładnym poznaniem mechanizmu, który odpowiedzialny jest za zwiększoną wydajność antybiotyków. Jednocześnie naukowcy prowadzą badania nad możliwością zastosowania nowej metody w połączeniu z innymi antybiotykami, m.in. w celu łatwiejszego i tańszego zwalczania gruźlicy. Źródło: PAP - Nauka w Polsce 50 Cukrzyca a Zdrowie B1 - witamin Inne nazwy to tiamina, czynnik przeciw beri-beri, czynnik antyneurotyczny, aneuryna. Witamina B1 należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie. Nie gromadzi się w ustroju człowieka, wydalana jest przez nerki z moczem. Witamina B1 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, procesów oddychania tkankowego i przemian węglowodanów. Bierze udział w pozyskiwaniu energii potrzebnej dla pracy układu nerwowego, mięśnia sercowego i mięśni szkieletowych. Od tej witaminy w dużym stopniu uzależnione jest nasze samopoczucie i nastrój. Tiamina bowiem nie tylko poprawia pracę układu nerwowego, ale zwiększa też wydajność umysłową, poprawia pamięć i koncentrację. Witamina B1 stymuluje wzrost, przyspiesza gojenie się ran, działa synergistycznie z tyrozyną i insuliną, pobudza wydzielanie hormonów gonadotropowych oraz wykazuje działanie uśmierzające ból. Dobowe zapotrzebowanie na witaminę B1 zależy od wieku i płci osobnika, stanu fizjologicznego (ciąża, karmienie piersią), aktywności fizycznej i rodzaju diety. Dieta bogata w węglowodany, a także nadużywanie alkoholu, kawy i herbaty, palenie papierosów, wyczerpujący wysiłek fizyczny, sytuacje stresowe i zabiegi operacyjne zwiększają zapotrzebowanie na tiaminę. Obniżenie poziomu witaminy B1 w organizmie może wystąpić u osób leczonych antybiotykami, lekami przeciwpadaczkowymi, moczopędnymi, neutralizującymi kwas solny w żołądku oraz u osób stosujących środki antykoncepcyjne lub estrogeny. Zapotrzebowanie na tiaminę wzrasta również w nadczynności tarczycy, stanach zapalnych jelit, chorobach wątroby i innych. POMYSŁ NA ZDROWIE ina nastroju Witamina B1 jest obecna w produktach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Bardzo dobrym źródłem tiaminy są produkty zbożowe grubego przemiału, mięso, wędliny (szczególnie wieprzowina), nasiona roślin strączkowych (groch, fasola), kasza gryczana, brązowy ryż, kiełki oraz drożdże, orzechy, nasiona słonecznika, ryby i niektóre warzywa i owoce (zielony groszek, kalafior, kapusta włoska, koper ogrodowy, natka pietruszki, czosnek, szparagi, awokado, mandarynki, suszone owoce). Tiamina jest jedną z najmniej trwałych witamin. Jest bardzo wrażliwa na działanie wysokiej temperatury i promieni jonizujących. Ulega zniszczeniu w środowisku zasadowym. Jest wrażliwa na działanie tlenu i tlenków siarki. W środowisku naturalnym występują substancje, które działają jak antywitaminy B1. Np. w surowym mięsie ryb znajduje się enzym, tiaminaza, który rozkłada tiaminę. Duże straty witaminy B1 powstają w produktach wysoko przetworzonych, np. w mące z wysokiego przemiału, w białym ryżu. Podczas przygotowywania potraw (gotowanie, smażenie, pieczenie) straty tiaminy mogą sięgać 25-60 proc. Niedobór witaminy B1 może wystąpić u osób nadużywających alkoholu, u ludzi starszych, przy nadmiernym spożywaniu cukru lub tylko produktów wysoko przetworzonych, u palaczy papierosów, jak i u ludzi pijących duże ilości kawy czy herbaty. Objawy niedoboru dotyczą przede wszystkim układu nerwowego, układu krążenia i przewodu pokarmowego. Silna awitaminoza znana jest pod nazwą choroby beri-beri. Witamina B1 znajduje szerokie zastosowanie w medycynie. Wykorzystuje się ją głównie w leczeniu niedoborów wywołanych przez alkoholizm, marskość wątroby, nadczynność tarczycy, przedłużające się biegunki, oparzenia. Stosowana jest także u chorych z niewydolnością krążenia, nerwobólami, zaburzeniami funkcji nerwów obwodowych. Z uwagi na działanie antyneurotyczne i przeciwbólowe, witamina B1 może być stosowana w profilaktyce bólu pooperacyjnego, półpaśca, epilepsji, zapalenia nerwu trójdzielnego i neuropatii czuciowej w cukrzycy. Podawana jest najczęściej w kompleksie witamin B, które zwiększają jej wchłanianie w przewodzie pokarmowym. Na polepszenie wchłaniania tiaminy wpływają także witaminy, C i E oraz mangan i magnez. dr hab. n. med. Danuta Pawłowska Cukrzyca a Zdrowie 51