Radioterapia Radioterapia Rodzaje radioterapii

Radioterapia
dr n. med. Jolanta Meller
Radioterapia
leczenie prowadzone przy użyciu promieni
jonizujących, które ma na celu zniszczenie
jak największej liczby komórek
nowotworowych
Rodzaje radioterapii
• Brachyterapia – badanie przy użyciu źródła
promieniowania będącego w bezpośrednim
kontakcie z guzem
• Teleradioterapia - badanie przy użyciu
źródła promieniowania będącego w pewnej
odległości od guza
• Leczenie izotopami promieniotwórczymi –
podawanymi dożylnie i gromadzącymi się
w tkanki docelowej (np. nowotwory układu
kostnego i tarczycy)
1
Lecznicze działanie
promieniowania jonizującego
• leczenie nowotworów wrażliwych na
napromienianie
• uszkodzenie komórek nowotworowych
• zmniejszenie masy guz
• krótki czas leczenia (1-3 zabiegi)
Warunki radioterapii
•
•
•
•
Guz jest promienioczuły
Ustalona lokalizacja guza
Chory jest w dobrym stanie ogólnym
W części zmian nowotworowych
napromieniaanie guza może przejściowo
nasilać objawy choroby, zwykle dolegliwości
zmniejszają się po kilku dniach lub
tygodniach (efekt nie jest natychmiastowy)
Objawy uboczne radioterapii
• Wczesne – występują podczas leczenia
• Późne – ujawniają się po zakończeniu
leczenia, z reguły są nieodwracalne
i oporne na leczenie
2
Objawy uboczne radioterapii
• Ogólne – złe samopoczucie, brak łaknienia,
zmęczenie
• Miejscowe – występują w obszarze
napromieniania
Najczęściej występujące objawy uboczne
• skóra- zaczerwienienie, złuszczanie się, świąd,
pieczenie
• jama brzuszna, miednica- nudności, wymioty,
biegunka, trudności w oddawaniu moczu
• głowa i szyja- zapalenie błony śluzowej przełyku,
zaburzenia smaku, utrata włosów
• szpik kostny- leukopenia, niedokrwistość,
trombocytopenia
Urządzenia lecznicze
Do celów leczniczych używa się kobaltu (60 Co)
i cezu (137 Cs)
• bomba kobaltowa
• aplikatory radioizotpowe ( zamknięte źródło
promieniowania) - radowe lub kobaltowe
- plakietki (90Sr, 32 P)
• radiofarmaceutyki np. promieniotwórczy izotop
jodu do leczenia raka tarczycy
3
Radioterapia
• Radykalna- napromienianie jako jedyna
samodzielna metoda leczenia
• Paliatywna- ma na celu łagodzenie bólu,
minimalizację objawów, przedłużanie życia
pacjenta
• W połączeniu z leczeniem chirurgicznym
i chemioterapią
Symulator Ximatron C Varian - aparat służący
do planowania radioterapii
Przyspieszacz liniowy Clinac 2300 CD Silhouette
służący do prowadzenia napromieniania
4