JOURNAL OF ENDOUROLOGY – grudzień 2011 r. Przerwanie
Transkrypt
JOURNAL OF ENDOUROLOGY – grudzień 2011 r. Przerwanie
JOURNAL OF ENDOUROLOGY – grudzień 2011 r. Przerwanie zachowanego stentu moczowodowego u chorego utraconego z obserwacji Kiavash Nikkhou Kiavash Nikkhou, B.S., Hristos Z. Kaimakliotis, M.D., Dinesh Singh, M.D. Streszczenie Zachowane stenty moczowodowe u chorych, którzy nie zgłaszają się do kontroli, stanowią dla urologów istotne wyzwanie. U pacjentów może dojść do nawracającego bólu w boku, odmiedniczkowego zapalenia nerek, przemieszczenia się stentu lub pokrycia go złogami, a także do zwężenia stentu, z następową niewydolnością nerek. W rzadkich przypadkach długo tkwiących stentów może w rezultacie dojść do ich rozerwania. Przedstawiono przypadek rozerwania zachowanego stentu moczowodowego u chorego, który przez 5 lat nie zgłaszał się do kontroli, a uczynił to tylko z powodu objawów kolki nerkowej w przeciwnej nerce. Czynniki wpływające na czas trwania operacji w trakcie nefrolitotomii przezskórnej: doświadczenia z pozycją całkowicie na wznak Siavash Falahatkar, Keivan Gholamjani Moghaddam, Ehsan Kazemnezhad, Ahmad Enshaei, Ahmad Asadollahzade, Alireza Farzan, Reza Shahrokhi Damavand, Hamidreza Baghani Aval, Somayeh Khodabakhsh, Samaneh Esmaeili. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Czas trwania operacji wpływa na wyniki postępowania chirurgicznego oraz na powikłania związane zarówno z samą operacją, jak i ze znieczuleniem. Oceniono zmienne, od których zależy czas trwania operacji w trakcie nefrolitotomii przezskórnej (PCNL, percutaneous nephrolithotomy) przeprowadzanej w pełnej pozycji leżącej na wznak. Pacjenci i metody: Dokonano przeglądu danych 120 chorych, u których została przeprowadzona przez chirurga PCNL w pełnej pozycji leżącej na wznak. Przy użyciu jednoczynnikowych i wieloczynnikowych testów statystycznych oceniono zależność pomiędzy wiekiem, płcią, wskaźnikiem masy ciała (BMI, body mass index), przedoperacyjnymi stężeniami kreatyniny i hemoglobiny w surowicy krwi, wywiadem (operacje chirurgiczne z powodu kamicy, litotrypsja falami uderzeniowymi [SWL, shockwave lithotripsy], nadciśnienie, cukrzyca), cechami kamienia (strona, nieprzeźroczystość, rozległość, złożoność), sposobem obrazowania dla dostępu operacyjnego, kielichem nerkowym służącym do dostępu, liczbą zajętych cewek oraz dostępem bezcewkowym a czasem przeprowadzenia operacji. Wyniki: Średni czas operacji wynosił 60,62 ± 30,70 min. W analizie jednoczynnikowej wiek, płeć, grupy BMI, nadciśnienie, cukrzyca, wcześniejsze zabiegi chirurgiczne z powodu kamicy i SWL, nieprzeźroczystość kamienia, strona operowana, liczba zajętych cewek i podejście bezcewkowe nie miały wpływu na czas przeprowadzania operacji. BMI (P = 0,029, ujemna korelacja), rozległość kamienia (P = 0,001, dodatnia korelacja), sposób obrazowania dla dostępu operacyjnego (P = 0,001, fluoroskopia < ultrasonografia), kielich nerkowy służący do dostępu (P = 0,035, górny > dolny > środkowy) oraz prawdopodobnie złożone kamienie (P = 0,057, złożony > niezłożony) okazały się czynnikami wpływającymi na czas operacji. Na podstawie liniowego modelu regresji wielokrotnej wykazano związek pomiędzy BMI (P = 0,000, ujemna korelacja), rozległością kamienia (P = 0,005, dodatnia korelacja), sposobem obrazowania dla dostępu operacyjnego (P = 0,000, fluoroskopia < ultrasonografia) oraz kielichem nerkowym służącym do dostępu (P = 0,023) a czasem przeprowadzenia operacji. Średni czas operacji z dostępu przez kielich dolny był krótszy niż z dostępu przez kielich górny (P = 0,022, statystycznie istotne) i dłuższy niż z dostępu przez kielich środkowy (P = 0,930, statystycznie nieistotne). Wnioski: BMI, rozległość kamienia, sposób obrazowania dla dostępu operacyjnego i kielich nerkowy służący do dostępu okazały się czynnikami mającymi wpływ na czas przeprowadzania operacji PCNL w całkowitej pozycji leżącej na wznak. Grupy BMI, wcześniejsze zabiegi chirurgiczne z powodu kamicy i SWL, liczba zajętych cewek i podejście bezcewkowe nie miały wpływu na czas przeprowadzania operacji. Czynniki określające czas trwania fluoroskopii w trakcie ureteroskopii Philippe D. Violette, M.D., Konrad M. Szymanski, M.D., MPH, Maurice Anidjar, M.D., Ph.D., Sero Andonian, M.D., M.Sc., FRCS(C) Streszczenie Cel: Celem badania było prospektywne określenie czynników predykcyjnych ekspozycji na promieniowanie w trakcie ureteroskopii. Pacjenci i metody: Do badania włączono 85 kolejnych chorych, którzy zostali skierowani do ureteroskopii lub litotrypsji laserowej. Czas fluoroskopii (FT, fluoroscopy time) uzyskano z raportów radiologicznych dla każdego chorego, a dane kliniczne – z przeglądu dokumentacji chorego. Wykluczono 9 chorych (3 z powodu niepotwierdzonych FT, 4 z powodu kolczystych kamieni, 1 z powodu nerki ektopicznej i 1 z powodu licznych zwężeń moczowodu). Ostatecznie do badania włączono 76 chorych. Do zidentyfikowania czynników określających FT zastosowano analizę jednoczynnikową i liniową regresję wielokrotną. Wyniki: W kohorcie chorych było 65,8% mężczyzn, a średnia wieku wynosiła 52,7 roku. Średnie FT wynosiło 183 s, a średni czas zabiegu chirurgicznego – 68,4 ± 29 min. Średnia wielkość kamienia to 10 ± 5 mm w największym wymiarze. Duży odsetek chorych (50%) miał kamienie nerkowe, liczne kamienie obecne były w 31,6% przypadków, a 22,3% kamieni było przepuszczalnych dla promieni jonizujących. Chorzy zostali równo rozdzieleni pomiędzy chirurga A i B; 46% chorych miało stenty założone przed operacją. W analizie wieloczynnikowej wydłużone FT było niezależnie związane z chirurgiem A (104 dodatkowe sekundy na chorego, P < 0,001), dłuższym czasem trwania zabiegu chirurgicznego (14 s na 10 min, P < 0,001) oraz płcią męską chorych (54 s na zabieg, P = 0,02). Wiek, charakterystyka kamienia, obecność stentu moczowodowego i stan bez obecności kamieni nie korelowały z FT. Wnioski: Zachowanie chirurga, dłuższy czas trwania zabiegu chirurgicznego i płeć męska były statystycznie istotnymi czynnikami predykcyjnymi FT, a związku z tym ekspozycji na promieniowanie w trakcie ureteroskopii. W prezentowanym badaniu cechy charakteryzujące kamień nie okazały się czynnikami predykcyjnymi FT. Lepsze odwzorowanie obrazu rzeczywistego za pomocą wizualizacji w trakcie radykalnej prostatektomii laparoskopowej Tobias Simpfendörfer, M.D., Matthias Baumhauer, Ph.D., Michael Müller, Dipl.Inform.Med., Carsten N. Gutt, M.D., Hans-Peter Meinzer, Ph.D., Jens J. Rassweiler, M.D., Selcuk Guven, M.D., Dogu Teber, M.D. Streszczenie Cel: Przedstawiono system sterowania pozwalający na lepsze odwzorowanie obrazu rzeczywistego (AR, augmented reality); system w trakcie radykalnej prostatektomii przenosi wirtualne modele narządów generowane w trakcie ultrasonografii przezodbytniczej (TRUS, transrectal ultrasonography) na rzeczywiste obrazy wideo laparoskopu. Przez dostarczenie tych dodatkowych informacji dotyczących rzeczywistych stosunków anatomicznych można wesprzeć chirurgów w podejmowaniu decyzji. Praca przedstawia pierwsze zastosowanie systemu w warunkach in vivo. Pacjenci i metody: W systemie zastosowano opracowane na zamówienie igły z pokolorowanymi zakończeniami, które są umieszczane w gruczole krokowym, gdy tylko powierzchnia narządu zostanie odkryta. Te pomoce nawigacyjne podlegają podzieleniu na trójwymiarowe (3D, three-dimensional) dane TRUS, które są pobierane zaraz po umieszczeniu igieł i następnie przekształcane w sposób ciągły przez chirurgiczny system sterowania w laparoskopowe obrazy wideo. System sterowania śledzi pomoce nawigacyjne w czasie rzeczywistym i oblicza zapis pomiędzy obrazem TRUS a laparoskopowym obrazem wideo na podstawie zależności między punktami obrazu dwuwymiarowego i trójwymiarowego (2D-3D, two-dimensional-three-dimensional). Z użyciem tego zapisu system nakłada oparte na TRUS informacje 3D na dodatkowy monitor AR, umieszczony za normalnym ekranem laparoskopowym. Kontrola sterowania chirurgicznego trwa aż do usunięcia gruczołu krokowego ze ściany odbytnicy. Na zakończenie pomoce nawigacyjne są usuwane razem z tkanką i umieszczane w torebce na próbkę. Wyniki: Pierwsze zastosowanie chirurgicznego systemu sterowania in vivo u ludzi zakończyło się sukcesem. Nie wystąpiły żadne powikłania, gruczoł krokowy został usunięty razem z pomocami nawigacyjnymi, a cały układ stanowił wsparcie dla chirurga, mające na celu wizualizację AR czasie rzeczywistym. W przypadku zniekształcenia tkanek wykrywane są zmiany w konfiguracji przestrzennej pomocy nawigacyjnych, co chroni system przed błędnym prowadzeniem wizualizacji. Wnioski: W trakcie pierwszego zastosowania in vivo wykazano możliwość użycia systemu sterowania. Informacje TRUS mogą być przesyłane za pomocą AR w czasie rzeczywistym. W celu wykazania korzyści dla chorych konieczne jest uzyskanie wyników z większej liczby badań. Przezskórne dystalne umieszczenie stentu moczowodowego w trakcie laparoskopowej plastyki miedniczki nerkowej u dzieci z użyciem robota Paul H. Noh, M.D., W. Robert DeFoor, M.D., Pramod P. Reddy, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Laparoskopowa plastyka miedniczki nerkowej z użyciem robota staje się metodą coraz szerzej stosowaną. Śródoperacyjne umieszczenie stentu moczowodowego i potwierdzenie jego pozycji może być w związku z obecnością ramiena robota w polu operacyjnym nieporęczne. Przedstawiono skuteczną technikę przezskórnego dystalnego umieszczenia stentu moczowodowego od przodu, która wiąże się z minimalną śmiertelnością. Pacjenci i metody: Przeprowadzono retrospektywne badanie kohortowe. Dane demograficzne chorych, wyniki obrazowania radiograficznego, szczegóły śródoperacyjne oraz wyniki postępowania chirurgicznego zostały uzyskane z dokumentacji medycznej. Cewnik naczyniowy o średnicy 14G wprowadzano przez ścianę brzucha. Stent moczowodowy kierowano poprzez prowadnicę wprowadzoną do amputowanego moczowodu. Lokalizację stentu potwierdzano poprzez proksymalny (wsteczny) przepływ błękitu metylenowego. Cewnik przezcewkowy pozostawiano na okres 12–36 godz. Wyniki: Do badania włączono 29 chorych (15 płci męskiej, 14 płci żeńskiej). Średnia wieku wynosiła 10 lat, średnia okresu obserwacji – 14 mies. Przeprowadzono 15 zabiegów po lewej stronie i 14 po prawej. U 2 chorych konieczne było proksymalne umieszczenie stentu. Średni czas do prawidłowego umieszczenia stentu był krótszy niż 5 min. W trakcie obserwacji pooperacyjnej u 1 chorego stwierdzono wyciek moczu, który opanowano przez utrzymany cewnik przezcewkowy i który nie wymagał drenażu przezskórnego. Wszystkie stenty usunięto ok. 4–6 tyg. po operacji. U 1 chorego doszło do proksymalnego przemieszczenia stentu, wymagającego przeprowadzenia ureteroskopii w celu jego wydobycia. Wnioski: Dystalne umieszczenie stentu moczowodowego przez przezskórny cewnik naczyniowy w trakcie laparoskopowej plastyki miedniczki nerkowej z użyciem robota jest techniką szybką i skuteczną. Lokalizację stentu można potwierdzić śródoperacyjnie poprzez wypełnienie pęcherza moczowego błękitem metylenowym, bez zmiany pozycji chorego czy też odłączania robota chirurgicznego. Laparoskopowa nefrektomia częściowa z pomocą manualną, bez zamknięcia układu zbiorczego: wyniki okołooperacyjne 104 kolejnych chorych Jason R. Bylund, M.D., Curtis J. Clark, M.D., Paul L. Crispen, M.D., Chad A. LaGrange, M.D., Stephen E. Strup, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Laparoskopowa nefrektomia częściowa (LPN, laparoscopic partial nephrectomy), dorównująca technikom otwartym, szczególnie zamknięciu układu zbiorczego, może stanowić techniczne wyzwanie dla nowicjusza w laparoskopii. Opisano wyniki operacyjne oraz powikłania zabiegów wykonanych przez jednego chirurga na podstawie retrospektywnego przeglądu serii chorych zoperowanych z zastosowaniem uproszczonej metody z pomocą manualną i z użyciem łatki z klejem fibrynowym do utrzymania hemostazy oraz bez formalnego zamknięcia układu zbiorczego. Pacjenci i metody: Zebrano 104 kolejnych chorych, u których pomiędzy wrześniem 2003 r. a styczniem 2009 r. wykonano laparoskopową nefrektomię częściową z pomocą manualną (HALPN, hand-assisted laparoscopic partial nephrectomy). Technika obejmowała rutynowe klemowanie wnęki po wyizolowaniu guza i mobilizacji nerki. Po usunięciu masy w ranie chirurgicznej umieszczano łatkę z klejem fibrynowym, stabilizując ją dodatkowymi szwami. Nie przeprowadzano próby zakładania szwów na układ zbiorczy ani umieszczania cewnika w cewce moczowej w sytuacji, kiedy w trakcie resekcji guza możliwe było wejście do układu zbiorczego. Wyniki: Średnia wielkość guza wynosiła 2,8 cm (mediana 2,5 cm, zakres 0,7–7,0 cm). Przy klemowaniu wnęki nerki średni czas niedokrwienia ciepłego wynosił 24,5 min (zakres 11–39 min). Oszacowana utrata krwi to 220 ml (zakres 50–1500 ml); 5 chorych (4,8%) otrzymało transfuzje preparatów krwiopochodnych w trakcie zabiegu operacyjnego lub po nim. Wyciek moczu wystąpił u 1,9% (n = 2) ogółu chorych i u 4,3% (2/47) chorych z udokumentowanym wejściem do układu zbiorczego. W obu przypadkach wyciek cofnął się po zastosowaniu wyłącznie postępowania zachowawczego. Wnioski: HALPN bez formalnego zamknięcia układu zbiorczego jest bezpieczną i skuteczną techniką, z częstościami wycieku moczu i transfuzji preparatów krwi podobnymi do uzyskanych w innych seriach przypadków. Technika ta może pozwolić większej liczbie urologów na wykonywanie minimalnie inwazyjnej nefrektomii częściowej lub przeprowadzanie tego zabiegu z możliwie krótszym okresem niedokrwienia. Zabiegi przezlędźwiowej laparoendoskopii z użyciem pojedynczego portu: ponad 1-roczne doświadczenia w zakresie radykalnej nefrektomii oraz badanie jej krzywej uczenia Linhui Wang Bing Liu, Ph.D., M.D., Zhenjie Wu, M.D., Qing Yang, Ph.D., M.D., Mike Hehir, M.D., Wei Chen, M.D., Zunli Xu, M.D., Liang Xiao, M.D., Fubo Wang, M.D., Yinghao Sun, Ph.D., M.D. Streszczenie Cel: Celem jest przedstawienie 1-rocznego doświadczenia dotyczącego radykalnej nefrektomii przeprowadzonej drogą przezlędźwiowej laparoendoskopii z użyciem pojedynczego portu (LESS-RN, laparoendoscopic single-site radical nephrectomy) oraz ocena krzywej uczenia tego zabiegu. Pacjenci i metody: Od września 2009 r. do grudnia 2010 r. u 18 kolejnych chorych z pojedynczym guzem nerki przeprowadzono przezlędźwiowe LESS-RN. Pogrupowano mierzone parametry na podstawie pierwszych dziewięciu (grupa A) i ostatnich dziewięciu (grupa B) chorych oraz porównano obie podgrupy z grupą kontrolną (C), która składała się z pierwszych dziewięciu chorych, u których ten sam chirurg wykonał RN drogą konwencjonalnej laparoskopii. Wyniki: U 1 chorego LESS zmieniono na konwencjonalną chirurgię laparoskopową z powodu krwawienia śródoperacyjnego i transfuzji preparatów krwiopochodnych. Średnie mierzonych parametrów w grupach A, B, C wynosiły: wiek: odpowiednio 58,6, 57,2 i 59,2 roku (P > 0,05); punktacja Amerykańskiego Towarzystwa Anestezjologicznego (American Society of Aneshesiologists): odpowiednio 1,9, 2,0 i 2,0 (P > 0,05); wskaźnik masy ciała: odpowiednio 25,2, 23,5 i 23,1 kg/m2 (P > 0,05); wielkość zmiany w obrazie TK: odpowiednio 5,0, 4,6 i 6,2 cm (P = 0,039); czas operacji od rozcięcia do zszycia skóry (skin to skin): odpowiednio 191,6, 123,9 i 122,2 min (P = 0,000); szacowana utrata krwi: odpowiednio 172,2, 246,7 i 116,7 ml (P > 0,05); długość cięcia: odpowiednio 5,6, 5,9 i 7,4 cm (P = 0,000); długość pobytu w szpitalu: odpowiednio 5,8, 5,8 i 5,8 dnia (P > 0,05). W trakcie ostatniej obserwacji u żadnego chorego nie odnotowano obecności wznowy miejscowej ani przerzutów odległych. Wnioski: W wybranej grupie chorych przezlędźwiowe LESS-RN może być bezpiecznie przeprowadzone z korzystnymi wynikami. Krzywa uczenia tego zabiegu oczywiście istnieje, przedstawiając ostry przebieg dla doświadczonego chirurga laparoskopowego. Częściowa nefrektomia laparoskopowa w porównaniu z laparoskopową terapią ablacyjną: porównanie wyników chirurgicznych i funkcjonalnych w badaniu z dobraną kontrolą Kyle J. Kiriluk, M.D., Sergey A. Shikanov, M.D., Gary D. Steinberg, M.D., FACS, Arieh L. Shalhav, M.D., David A. Lifshitz, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Chorzy, u których przeprowadzono laparoskopową terapię ablacyjną (LAT, laparoscopic ablative therapy), są często starsi i mają więcej chorób współistniejących w porównaniu z chorymi, u których wykonano częściową nefrektomię laparoskopową (LPN, laparoscopic partial nephrectomy). W celu porównania chirurgicznych i funkcjonalnych wyników LPN i LAT przeprowadzono badanie z dobraną kontrolą. Pacjenci i metody: Analizie poddano prospektywnie prowadzoną bazę danych 250 chorych, u których przeprowadzono zabiegi chirurgiczne oszczędzające nefron (nephron-sparing surgery). 51 chorych z LAT (odpowiednio 21 chorych po laparoskopowej ablacji falami radiowymi i 30 chorych po krioablacji) porównano z 51 chorymi po LPN. Przeprowadzono porównanie wyników przedoperacyjnych, operacyjnych i pooperacyjnych. Wyniki: Grupy były podobne pod względem wieku, płci, wskaźnika masy ciała, przedoperacyjnego współczynnika filtracji kłębkowej (GFR, glomerular filtration rate), liczby chorób współistniejących i wielkości guza. U chorych, u których wykonano LAT, rzadsze były guzy endofityczne, a częstsze guzy w części górnej i środkowej nerki. Klemowanie naczyń krwionośnych wnęki nerki przeprowadzono w grupie z LPN (47/51 chorych). Średnia oszacowana ilość utraconej krwi oraz czas wykonywania operacji były większe wśród chorych, u których wykonano LPN (P < 0,01). Nie odnotowano jednak statystycznie istotnej różnicy dotyczącej częstości transfuzji preparatów krwiopochodnych i długości okresu pobytu w szpitalu. Średnia okresu obserwacji wynosiła 27 i 18 mies. odpowiednio w grupie po LAT i LPN (P < 0,01). Średni odsetek obniżenia GFR w trakcie ostatniej obserwacji wynosił odpowiednio 10 (95% przedział ufności [CI, confidence interval]: 4–15) i 7,5 (95% CI: 4–11) (P < 0,43). W porównaniu z wartościami wyjściowymi GFR obniżyło się statystycznie istotnie (P < 0,01), jednak nie odnotowano różnic pomiędzy grupami. Wnioski: Pomimo niedokrwienia nerek, dłuższego czasu trwania operacji i większej utraty krwi związanych z LPN długość okresu hospitalizacji oraz długookresowe wyniki funkcjonalne są podobne do odnotowanych w grupie po LAT w badaniu klinicznym z dobraną grupą kontrolną. Marszczący szew szyi pęcherza: nowa technika w trakcie radykalnej prostatektomii z użyciem robota w celu poprawy przywrócenia trzymania moczu David I. Lee, M.D., Alexei Wedmid, M.D., Pierre Mendoza, M.D., Saurabh Sharma, M.D., Mary Walicki, R.N., Rachel Hastings, P.A.-C., Kelly Monahan, P.A.-C., Daniel Eun, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Wysiłki zmierzające do poprawy trzymania moczu po zabiegu usunięcia gruczołu krokowego doprowadziły do wielu modyfikacji technik chirurgicznych. Przedstawiono własne doświadczenia z nową techniką mającą na celu poprawę wyników dotyczących trzymania moczu u chorych, u których wykonano radykalną prostatektomię z użyciem robota (RARP, robot-assisted radical prostatectomy). Pacjenci i metody: Serię kolejnych 159 chorych po wstępnie założonym szwie marszczącym szyi pęcherza moczowego porównano z grupą operowaną w ostatnim czasie przed zmianą sposobu postępowania. Po wykonaniu anastomozy pęcherzowocewkowej założono pojedynczy szew w celu pofałdowania dystalnej części szyi pęcherza moczowego. Do dalszej obserwacji zastosowano ustrukturyzowany kwestionariusz. Jako kryterium trzymania moczu przyjęto użycie 1 podkładu na dzień dla trzymania w warunkach kontaktów towarzyskich i 0 podkładów na dzień dla całkowitego trzymania moczu. Wyniki: Ogółem do badania włączono 334 chorych: 159 w grupie ze szwem marszczącym oraz 175 w grupie kontrolnej. Średni wiek wynosił odpowiednio 59,1 i 59,6 roku, średni wskaźnik masy ciała odpowiednio 27,9 i 28,3 kg/m2, a średnia objętość gruczołu krokowego odpowiednio 58,1 i 60,9 cm3. Średni czas do uzyskania trzymania moczu w sytuacjach towarzyskich wynosił odpowiednio 3,63 ± 3,01 i 5,33 ± 4,89 tyg. (P = 0,004), a średni czas do uzyskania całkowitego trzymania odpowiednio 5,10 ± 3,80 i 8,49 ± 6,32 tyg. (P = 0,002). Szansa na poprawę całkowitego trzymania moczu wzrosła po zastosowaniu szwu marszczącego: iloraz szans (odds ratio) wynosił 1,95 ± 0,72 (P < 0,001) po 1 mies., 1,25 ± 0,56 (P = 0,113) po 3 mies. i 2,07 ± 0,66 (P = 0,005) po 12 mies. W żadnej z grup nie odnotowano zwężenia szyi pęcherza ani innych powikłań dotyczących dróg moczowych. Wnioski: Szew marszczący szyi pęcherza jest prostą i skuteczną modyfikacją techniki operacyjnej służącą skróceniu okresu powrotu trzymania moczu u chorych po RARP. W celu dalszej oceny tej techniki prowadzone są randomizowane badania kontrolne. Laparoskopowa prostatektomia Madigana Changyi Quan, M.D., Ph.D., Wenliang Chang, M.D., Jing Chen, M.D., Bo Li, M.D Yuanjie Niu, M.D., Ph.D. Streszczenie Cel: Nie pojawiły się jeszcze publikacje na temat laparoskopowej prostatektomii Madigana. Zmodyfikowano prostatektomię Madigana w celu przystosowania jej do laparoskopowej enukleacji przerośniętego gruczołu o masie powyżej 100 g. Pacjenci i metody: Pomiędzy majem 2007 r. a październikiem 2008 r. u 16 chorych z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego (BPH, benign prostatic hyperplasia) i z masą gruczołu przekraczającą 100 g przeprowadzono laparoskopową prostatektomię pozaotrzewnową bez uszkadzania cewki moczowej. W celu przystosowania tej techniki do laparoskopii przeprowadzono 2 zasadnicze modyfikacje: (1) otwarcie torebki gruczołu krokowego blisko szyi pęcherza moczowego bez zakładania szwów wzdłuż otwarcia; (2) identyfikację śluzówki szyi pęcherza moczowego przed uwidocznieniem cewki moczowej. Wszyscy chorzy byli zbadani przed operacją i po operacji. Dane porównano z danymi chorych, u których przeprowadzono otwarty zabieg operacyjny. Wyniki: Wszystkie zabiegi laparoskopowe przeprowadzono skutecznie, przy czym całkowity czas ich trwania wynosił 111,8 ± 28,6 min, czyli nie różnił się statystycznie istotnie od wartości dla chirurgii otwartej. Szacowana utrata krwi w trakcie zabiegu laparoskopowego (112,5 ± 47,8 ml) była statystycznie istotnie mniejsza niż w trakcie chirurgii otwartej. Czas cewnikowania oraz hospitalizacji okazał się statystycznie istotnie krótszy niż w trakcie operacji techniką otwartą. Poprawa w międzynarodowej skali punktowej oceny objawów i dolegliwości spowodowanych przez BPH (International Prostate Symptom Score), wielkość maksymalnego przepływu oraz ocena punktowa jakości życia nie różniły się pomiędzy porównywanymi grupami. Wnioski: Laparoskopowa prostatektomia Madigana stanowi bezpieczny i wykonalny sposób leczenia dużych rozmiarów gruczołu krokowego (BPH). Związane z nią korzyści obejmują dodatkowo krótszą krzywą uczenia, mniejszą utratę krwi, rzadsze przypadki wytrysku zwrotnego, krótszy czas cewnikowania i krótszy okres hospitalizacji. Porównanie zewnątrzotrzewnowego i przezotrzewnowego wycięcia węzłów chłonnych miednicy w trakcie minimalnie inwazyjnej radykalnej prostatektomii Jeffrey K. Mullins, M.D., M. Eric Hyndman, M.D., Ph.D., Lynda Z. Mettee, P.A.-C, Christian P. Pavlovich, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Wycięcie węzłów chłonnych miednicy (PLND, pelvic lymph node dissection) w trakcie radykalnej prostatektomii (RP, radical prostatectomy) pozwala uzyskać korzyści prognostyczne i prawdopodobnie terapeutyczne. Oceniono, czy pozaotrzewnowe minimalnie inwazyjne RP (MiRP, minimally invasive RP) sprawia, że standardowe PLND jest porównywalne do przezotrzewnowego zabiegu MiRP + PLND. Pacjenci i metody: Przeprowadzono retrospektywne badanie kliniczno-patologiczne 914 kolejnych chorych, u których w latach 2001–2010 jeden chirurg wykonał MiRP (laparoskopowe lub laparoskopowe z użyciem robota Da Vinci) z obustronnym PLND. U chorych niskiego ryzyka w trakcie wykonywania PLND stosowano ogólnie ograniczone wycięcie węzłów chłonnych (zewnętrzne węzły biodrowe). U chorych z ryzykiem pośrednim i wysokim ogólnie stosowano standardowe PLND (węzły zewnętrzne biodrowe i zasłonowe). Dla większości analiz chorych stratyfikowano w grupach opartych na podejściu operacyjnym (pozaotrzewnowe w porównaniu z przezotrzewnowym). Wyniki: Ogółem u 192 chorych przeprowadzono przezotrzewnowe MiRP + PLND, a u 377 pozaotrzewnowe MiRP + PLND. W grupie z zabiegiem pozaotrzewnowym stwierdzono wyższy wskaźnik masy ciała (P = 0,03), wyższy odsetek choroby o niskim ryzyku (P = 0,003) i niższy odsetek choroby o pośrednim ryzyku (P = 0,006). Liczba usuniętych węzłów chłonnych (LNY, lymph node yield) była ogólnie wyższa po zabiegu pozaotrzewnowego PLND (6,5 wobec 5,3, P = 0,003). Po stratyfikacji w zależności od kategorii ryzyka LNY było wyższe w grupie z zabiegiem pozaotrzewnowym tylko dla chorych z chorobą niskiego ryzyka (6,6 wobec 4,9, P = 0,008). Nie wykazano różnicy w zakresie liczby usuniętych węzłów chłonnych w grupie chorych z chorobą pośredniego/wysokiego ryzyka, u których przeprowadzono standardowe PLND niezależnie od podejścia przezotrzewnowego lub pozaotrzewnowego (odpowiednio 6,0 wobec 5,5, P = 0,36; 8,0 wobec 5,8, P = 0,14). Zajęcie węzłów chłonnych ogólnie było rzadkie. Obliczona utrata krwi i częstość występowania powikłań okazały się porównywalne pomiędzy podejściami operacyjnymi. Wnioski: Pozaotrzewnowe MiRP nie obniża onkologicznej skuteczności ani bezpieczeństwa rutynowego PLND. Randomizowane badanie kontrolowane porównujące skuteczność hybrydowej dwubiegunowej waporyzacji przezcewkowej i wycięcia gruczołu krokowego z zastosowaniem dwubiegunowej resekcji przezcewkowej Sidney K. Yip, MBBS, Ning Hong Chan, M.B., Ch.B., Peter Chiu, M.B., Ch.B., Kim W. Lee, B.Sc., C.M., Chi Fai Ng, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Wykazano, że w porównaniu z jednobiegunową przezcewkową resekcją gruczołu krokowego (TURP, transurethral resection of the prostate) dwubiegunowe TURP ma podobną skuteczność i profil powikłań. Dotąd nie określono jednak, czy technika hybrydowa resekcji dwubiegunowej i waporyzacja gruczołu krokowego prowadzą do dalszej poprawy czasu cewnikowania, zaburzeń mikcji i profili powikłań. Celem niniejszego badania było porównanie skuteczności i profilu bezpieczeństwa dwubiegunowej hybrydowej chirurgii gruczołu krokowego przy użyciu technik zarówno resekcji, jak i waporyzacji z dwubiegunową resekcją wykonywaną przy użyciu resekcji przezcewkowej w dwubiegunowym układzie z solą fizjologiczną. Pacjenci i metody: W randomizowanym badaniu kontrolowanym porównano dwubiegunową chirurgię hybrydową i dwubiegunową resekcję gruczołu krokowego u mężczyzn w wieku ≥50 lat z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego (BPH, benign prostatic hyperplasia), u których nie powiodło się dotychczasowe leczenie zachowawcze lub u których doszło do nawrotu retencji moczu (CUHK_CCT00623). Chorzy byli losowo przydzielani do grupy z dwubiegunową chirurgią hybrydową lub dwubiegunową resekcją gruczołu krokowego. Zarówno chorzy, jak i badacze byli zaślepieni w odniesieniu do rodzaju wykonanego zabiegu chirurgicznego. Pierwszorzędowym punktem końcowym badania był czas utrzymywania cewnika. Drugorzędowe punkty końcowe obejmowały czas pooperacyjnej hospitalizacji i ocenę punktową zaburzeń mikcji. Przedstawiono pośrednie wyniki dotyczące 86 chorych. Wyniki: W grupie hybrydowej było 46 chorych, w grupie z resekcją – 40. Nie wykazano różnic pomiędzy grupami w zakresie objętości gruczołu krokowego (61,5 cm3, odchylenie standardowe [SD, standard deviation] = 34,5, wobec 61,0 cm3, SD = 23,8), przedoperacyjnych stężeń specyficznego antygenu gruczołu krokowego (PSA, prostatespecific antygen) (8,7 ng/ml, SD = 8,5 wobec 9,5 ng/ml, SD = 8,4) ani przedoperacyjnego stanu retencji (56,5% wobec 70%). Średni czas trwania operacji wynosił 46,2 min w grupie hybrydowej (SD = 20,2) i 39,2 min w grupie z resekcją (SD = 17,5). W grupie hybrydowej odnotowano statystycznie istotnie krótszy czas cewnikowania pooperacyjnego (34,5 godz., SD = 15,8 wobec 44,7 godz., SD = 24,5, P = 0,027). Zaobserwowano też statystycznie istotną różnicę pomiędzy dwoma grupami w ocenie punktowej bólu pooperacyjnego pierwszego dnia po zabiegu chirurgicznym (3,5 w grupie hybrydowej wobec 1,0 w grupie z resekcją, P = 0,028). Nie stwierdzono różnic pomiędzy grupami w odniesieniu do zmian stężenia hemoglobiny w osoczu i stężeń sodu w osoczu czy też odsetka powtórnych interwencji. Wszyscy chorzy mieli po operacji dobrą mikcję, przy czym maksymalna poprawa przepływu po miesiącu od operacji wynosiła 9,9 ml/s (SD 8,1) i 8,2 ml/s (SD 10,0) odpowiednio w grupie hybrydowej i z resekcją. Wnioski: Przezcewkowa dwubiegunowa resekcja i waporyzacja gruczołu krokowego skracają czas cewnikowania i ułatwiają opiekę pooperacyjną. Przezskórna ablacja miąższu nerki falami radiowymi: badanie eksperymentalne nad optymalną temperaturą i wpływem leków wazoaktywnych Marcus Vinicius Baptista Queiroz, M.D., Ph.D., Ricardo Jordão Duarte, M.D., Ph.D., Chen Jen Shan, M.D., Ph.D., Luiz Saldanha, M.D., Ph.D., Anuar Mitre, M.D., Ph.D., Miguel Srougi, M.D., Ph.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Fale o częstotliwości radiowej (RF, radiofrequency) to skuteczna, niedroga, bezpieczna i przyjazna opcja leczenia małych guzów nerki. Celem badania była ocena idealnej temperatury niszczenia komórek nerki przy użyciu RF u psów oraz sprawdzenie, czy iniekcja leków wazoaktywnych, takich jak prostaglandyna E1 i adrenalina, może pomóc w poprawie wyników w porównaniu z „suchą” ablacją RF. Materiał i metody: Badanie podzielono na trzy fazy: początkowo u 16 psów o porównywalnej masie ciała wykonano ablację RF miąższu nerkowego w temperaturach 80°C, 90°C i 100°C. Po tym etapie 7 innych psów otrzymało adrenalinę (lek zwężający naczynia), a 7 prostaglandynę E1 (lek rozszerzający naczynia). Na koniec wyniki tych 14 zwierząt porównano z wynikami 16 psów (suche RF) w temperaturze określonej jako optymalna. Po 14 dniach u zwierząt wykonano nefrektomię w celu oceny rozmiarów zmiany (szerokość i głębokość) i przeprowadzenia badania histologicznego; następnie zwierzęta usypiano. Wyniki: U żadnego z psów nie wystąpiły kliniczne ani chirurgiczne powikłania i żaden nie zmarł przed 14 dniem po zabiegu. Wykazano, że optymalną temperaturą jest 90°C. Podawanie prostaglandyny E1 wiązało się ze statystycznie istotnie większymi zmianami (na głębokość i szerokość) niż podawanie adrenaliny, z niższą impedancją. Prostaglandyna nie zwiększała zmian w porównaniu z suchym RF. We wszystkich nerkach uwidoczniono całkowita martwicę koagulacyjną, bez widocznych komórek możliwych do analizy histologicznej leczonych tkanek. Wnioski: W trakcie ablacji komórek nerkowych przy użyciu RF prostaglandyna powoduje większe zmiany (na głębokość i szerokość) w porównaniu z tym samym zabiegiem z zastosowaniem adrenaliny, przy wynikach podobnych do RF bez iniekcji leków. Antyoksydanty i przedstawiany przez chorego wywiad dotyczący kamieni nerkowych: National Health and Nutrition Examination Survey Peter A. Holoch, M.D., Chad R. Tracy, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Badania na zwierzętach wykazały prawdopodobną rolę oksydacyjnego uszkodzenia tkanek w patofizjologii kamicy, jednak wpływ antyoksydantów na tworzenie się kamieni nerkowych u ludzi pozostaje nieznany. W retrospektywnym badaniu kohortowym oceniono związek pomiędzy stężeniami antyoksydantów w surowicy krwi a podawaną przez chorych częstością występowania kamieni nerkowych w dużej, przekrojowej populacji. Materiał i metody: Porównano stężenia antyoksydantów w surowicy krwi w grupie dorosłych uczestników badania National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES III) w latach 1988–1994 pomiędzy chorymi z podawanymi w wywiadzie kamieniami nerkowymi i bez. Porównanie dostosowano do współzmiennych takich jak wiek, płeć, wskaźnik masy ciała (BMI, body mass index), rasa/pochodzenie etniczne, cukrzyca i nadciśnienie. Wyniki: Częstość występowania kamieni nerkowych wynosiła 5,25% (95% przedział ufności: 4,60%, 5,90%). Częstość występowania kamieni nerkowych była wyższa u mężczyzn, białych/nie-Hiszpanów, chorych z cukrzycą i tych z nadciśnieniem. Częstość występowania kamieni nerkowych wzrastała wraz z BMI. Po dostosowaniu porównania do współzmiennych średnie stężenia alfa-karotenu, beta-karotenu i beta-kryptoksantyny były statystycznie istotnie niższe u chorych z kamieniami nerkowymi (odpowiednio – 9,36%, −10,79% i −8,48%). W analizie poszczególnych kwartyli wykazano, że wyższe stężenia beta-karotenu i beta-kryptoksantyny w surowicy krwi wiązały się ze zmniejszoną częstością występowania kamieni (odpowiednio P = 0,007 i P = 0,03), co oznacza, że najwyższe stężenia tych antyoksydantów mogą chronić przed powstawaniem kamieni nerkowych. Wnioski: Niższe stężenia alfa-karotenu, beta-karotenu i beta-kryptoksantyny wiążą się z występowaniem kamieni nerkowych w wywiadzie oraz mogą wskazywać na rolę tych antyoksydantów w zapobieganiu powstawania kamieni. Lokalizacja i rozmiar kamicy moczowej oraz jej związek z mikrohematurią i objawami łączącymi się z kamicą Costas D. Lallas, M.D., Xiaolong S. Liu, M.D., Allen N. Chiura, M.D., Akhil K. Das, M.D., Demetrius H. Bagley, M.D. Streszczenie Cel: Badanie przeprowadzono w celu oceny związku pomiędzy lokalizacją kamieni i ich rozmiarami oraz występowaniem mikrohematurii i objawów klinicznych kamicy moczowej w warunkach ambulatorium urologicznego. Pacjenci i metody: Po uzyskaniu akceptacji komisji bioetycznej przeprowadzono prospektywne badanie obejmujące dane 100 kolejnych chorych, którzy zgłosili się do ambulatorium z udokumentowaną kamicą moczową. Lokalizacja (kielichowa, miedniczkowa lub moczowodowa) oraz rozmiar (< lub ≥ 8 mm) każdego kamienia zostały określone na podstawie dostępnych badań radiograficznych. Częstość występowania mikrohematurii wykazano przy użyciu testów paskowych i badania mikroskopowego. Odnotowano obecność wszelkich objawów związanych z kamicą moczową, w tym bólu, subiektywnej gorączki lub dreszczy, a także nagłego parcia na mocz. Wyniki: Ogółem w badanej populacji znaleziono 111 kamieni, a częstość występowania mikrohematurii wynosiła 45,9%. W grupie chorych z kamieniami w obrębie miedniczki nerkowej i moczowodu objawy mikrohematurii wykazywało 67,6%, natomiast w grupie chorych z kamieniami w obrębie kielichów nerkowych było to 36,4%, P = 0,0035. W przypadku kamieni ≥8 mm mikrohematurię stwierdzano u 62,5% pacjentów, w porównaniu z 29,1% w przypadku kamieni <8 mm, P = 0,0006. Kamienie moczowodowe i miedniczkowe wywoływały więcej objawów klinicznych (70,6%) niż kamienie zlokalizowane z kielichach nerkowych (16,9%), P = 0,0001. Wśród chorych, u których w związku z kamicą moczową występowały dolegliwości bólowe, współistniejącą mikrohematurię miało 65,6%, w porównaniu z 36,8% chorych bez bólu, P = 0,0097. Wnioski: Lokalizacja i rozmiar kamieni moczowych związane są z częstością występowania mikrohematurii i objawów klinicznych kamicy. Dolegliwości bólowe związane z kamicą moczową mogą być pozytywnym czynnikiem predykcyjnym obecności mikrohematurii. Problemy związane z rękoma w grupie endourologów Kelly A. Healy, M.D., Raymond W. Pak, M.D., Ryan C. Cleary, M.D., Arturo Colon-Herdman, M.D., Demetrius H. Bagley, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Ostatnio bardzo szybko rozwinęła się grupa zawodowa endourologów, zajmujących się leczeniem zarówno łagodnych, jak i złośliwych chorób górnego odcinka układu moczowego. Jednak istnieją tylko ograniczone dane dotyczące ryzyka zawodowego związanego ze złożonymi procedurami endourologicznymi. Celem badania było określenie częstości występowania oraz możliwych przyczyn problemów związanych z rękoma w grupie endourologów, którzy rutynowo przeprowadzają ureteroskopię giętką, w porównaniu z grupą kontrolną. Materiał i metody: Przeprowadzono komputerowe badanie ankietowe online, skierowane do członków Towarzystwa Endourologów (Endourological Society) i psychiatrów w warunkach akademickich i społecznych. Nawiązano kontakt pocztą elektroniczną z ogółem 600 endourologami i 578 psychiatrami. Zaproszonych lekarzy pytano o warunki ich praktyki zawodowej oraz objawy obejmujące bóle rąk, neuropatię i/lub dyskomfort. Wyniki: Odpowiedzi na badanie ankietowe uzyskano od 122 (20,3%) endourologów i 74 (12,8%) psychiatrów. 61% endourologów pracowało w jednostkach akademickich, a 70% poświęcało się praktyce endourologicznej. Endourolodzy praktykowali średnio 13 lat, przeprowadzając 4,5 ureteroskopii tygodniowo, ze średnim czasem trwania zabiegu wynoszącym 50 min. Problemy dotyczące dłoni/nadgarstków zostały zgłoszone przez 39 (32%) endourologów w porównaniu z 14 (19%) psychiatrami (P = 0,0486, ryzyko względne [RR, relative risk] = 1,69). Prawdopodobieństwo wystąpienia problemów było statystycznie istotnie większe w grupie chirurgów, którzy preferowali nieintuicyjne odgięcia ureteroskopu (56%) w porównaniu z użytkownikami intuicyjnymi (27%) (RR 2,07, P = 0,0139) lub tymi bez preferencji (26%) (RR 2,15, P = 0,0451). Ogólnie większość respondentów (85%) z problemami dotyczącymi dłoni/nadgarstków wymagała interwencji farmakologicznej lub chirurgicznej. Wnioski: Problemy dotyczące dłoni i nadgarstków okazują się wśród endourologów bardzo częste. Potrzebne są dalsze badania, mające na celu rozwój bardziej ergonomicznych platform i redukcję ekspozycji endourologów na ryzyko zawodowe. Porównanie trzech systemów oceny guzów nerki: C-Index, P.A.D.U.A. i oceny nefrometrycznej R.E.N.A.L. Zhamshid Okhunov, M.D., Soroush Rais-Bahrami, M.D., Arvin K. George, M.D., Nikhil Waingankar, M.D., Brian Duty, M.D., Sylvia Montag, D.O., Lisa Rosen, Sc.M., Suzanne Sunday, Ph.D., Manish A. Vira, M.D., Louis R. Kavoussi, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Schemat indeksu centralności (C-Index, centrality-index), schemat postaci przedoperacyjnych i wymiarów stosowanych do klasyfikacji anatomicznej (P.A.D.U.A., preoperative aspects and dimensions used for anatomic [classification]) oraz schemat nefrometrii promień.egzofityczny/endofityczny.bliskość.przedni/tylny.lokalizacja (R.E.N.A.L., radius.exophyic/endophytic.nearness.anterior/posterior.location) opracowano jako standaryzowane systemy oceny (SS, scoring system), służące do ilościowej oceny charakterystyki anatomicznej guzów nerki. Celem badania było ustalenie ich wiarygodności i ocena zależności pomiędzy nimi oraz zmiennymi okołooperacyjnymi i pooperacyjnymi. Pacjenci i metody: Przeprowadzono rektrospektywny przegląd dokumentacji medycznej 101 chorych, u których wykonano laparoskopową nefrektomię częściową. Schematy nefrometrii korelowane były z parametrami śródoperacyjnymi i pooperacyjnymi przy użyciu korelacji rang Spearmana. Dodatkowo u 50 chorych oceniono wiarygodność ocen pomiędzy obserwatorami poprzez korelacje międzyklasowe, porównując punktacje przyznane przez dwóch rezydentów i jednego współpracownika, którzy przeglądali obrazy przedoperacyjnych badań TK u tych chorych. Wyniki: Korelacja między obserwatorami wynosiła 0,84 dla indeksu C, 0,81 dla P.A.D.U.A. i 0,92 dla R.E.N.A.L., wykazując znakomitą wiarygodność pomiędzy obserwatorami. Wszystkie trzy SS były statystycznie istotnie związane z czasem niedokrwienia ciepłego (WIT, warm ischemia time) (C-Index, P = −0,44; P.A.D.U.A., P = 0,25; R.E.N.A.L., P = 0,32) i zmianą odsetkową stężenia kreatyniny (C-Index, P = −0,33; P.A.D.U.A., P = 0,37; R.E.N.A.L., P = 0,37). Nie wykazano statystycznie istotnych korelacji pomiędzy żadnym z ocenianych SS a wystąpieniem powikłań, czasem trwania operacji czy szacowaną ilością utraconej krwi. Nie znaleziono statystycznie istotnych korelacji pomiędzy systemami P.A.D.U.A. i R.E.N.A.L. a długością pobytu w szpitalu; C-Index wykazał jednak statystycznie istotny związek u chorych z niższą punktacją, którzy byli dłużej hospitalizowani (P = −0,21). Wnioski: Wszystkie trzy systemy oceny wykazały wiarygodność wśród różnych oceniających; stanowią one nowe metody ilościowego opisywania guzów nerki. Wszystkie były związane z WIT, zmianą odsetkową stężenia kreatyniny i wielkością guza. Nie korelowały one jednak z żadnym innym ocenianym parametrem okołooperacyjnym. SS stanowią obecnie wspólny język służący do opisu guzów nerki. Powtarzalność i dokładność oceny nefrometrycznej R.E.N.A.L. Sylvia Montag, D.O., Nikhil Waingankar, M.D., Mostafa A. Sadek, M.D., Soroush Rais-Bahrami, M.D., Louis R. Kavoussi, M.D., Manish A. Vira, M.D. Streszczenie Wprowadzenie i cel: Nefrometryczna ocena punktowa (NS, nephrometry score) R.E.N.A.L została opracowana do charakteryzowania anatomii guza nerki w celu ułatwienia standaryzowanego jej przedstawienia i ostatecznie podjęcia decyzji klinicznej. Każdemu z następujących kryteriów przyznaje się do 3 punktów: wielkość guza (R), charakter egzofityczny w porównaniu z endofitycznym (E), bliskość względem układu zbiorczego (N), lokalizacja przednia w porównaniu z tylną (A) i lokalizacja biegunowa (L), gdzie bardziej złożone zmiany otrzymują wyższe punktacje. Do chwili obecnej nie przeprowadzono niezależnych badań mających na celu walidację powtarzalności tego systemu oceny. Celem autorów była walidacja systemu NS R.E.N.A.L. poprzez ocenę zmienności między obserwatorami, a przez to powtarzalności i dokładności tego proponowanego narzędzia oceny. Pacjenci i metody: Dokonano przeglądu prospektywnie prowadzonej bazy danych laparoskopowych nefrektomii częściowych (LPN, laparoscopic partial nephrectomy) i zidentyfikowano 306 chorych z dostępnymi obrazami przedoperacyjnymi TK lub MR. Spośród nich 149 zostało niezależnie ocenionych przez dwóch rezydentów urologii, którzy przyznali punkty wg NS. Do oceny zmienności pomiędzy obserwatorami w zakresie ogólnej oceny NS, jak też oceny każdego z 5 składowych systemu oceny, zastosowano test Pearsona. Wyniki: Korelacja całkowitej oceny NS pomiędzy obserwatorami, obliczona na podstawie testu Pearsona, wyniosła 0,92 (P < 0,001). Współczynniki zgodności dla każdej z indywidualnych składowych nefrometrycznych R.E.N.A.L wynosiły odpowiednio 96%, 92%, 86%, 96%, 89% i 99%. Test t nie wykazał statystycznie istotnych różnic pomiędzy końcową oceną NS ustaloną przez dwóch różnych obserwatorów. Wnioski: System NS R.E.N.A.L. jest całościowym i powtarzalnym narzędziem, które może pomóc chirurgom w skutecznym przedstawianiu charakterystyki guza. Korelacja pomiędzy obserwatorami jest wysoka, co pozwala na traktowanie systemu jako narzędzia oceny o wysokim stopniu dokładności.