Atlas dobrych praktyk
Transkrypt
Atlas dobrych praktyk
Atlas dobrych praktyk Publikacja pokonferencyjna popularyzująca zagadnienia podejmowane podczas konferencji „Dolny Śląsk wobec migracji” WROCŁAWSKIE CENTRUM INTEGRACJI Wrocław 2016 Publikacja jest działaniem realizowanym w ramach Krajowej Platformy Współpracy Na Rzecz Integracji Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE ATLAS DOBRYCH PRAKTYK Publikacja pokonferencyjna popularyzująca zagadnienia podejmowane podczas konferencji „Dolny Śląsk wobec migracji” Konferencja „Dolny Śląsk wobec migracji” odbyła się 28.10.2016 we Wrocławiu jako wydarzenie Krajowej Platformy Współpracy na Rzecz Integracji (IOM), w ramach projektu „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, który jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej. Wrocławskie Centrum Integracji, w imieniu Gminy Wrocław było organizatorem tego wydarzenia. Konferencja stanowiła odpowiedź na potrzebę upowszechniania wiedzy i dobrych praktyk z zakresu rozwiązań migracyjnych, które sprawdziły się w regionie. Województwo dolnośląskie jest trzecim w kraju pod względem napływu cudzoziemców, chcących podjąć tu pracę lub naukę. Szczególnie wysoki odsetek migrantów kieruje się do stolicy regionu jako miasta oferującego najwięcej atrakcyjnych miejsc pracy. Gmina Wrocław posiada już kilkuletnie doświadczenie w realizacji różnych przedsięwzięć z zakresu integracji wielokulturowej, m.in. działań szkoleniowo-doradczych, aktywizujących społecznie czy wprowadzających w kulturę i społeczeństwo polskie. Pozostałe samorządy z regionu, choć w mniejszym stopniu, także doświadczają napływu cudzoziemców, szczególnie z Ukrainy. W związku z tym chcielibyśmy podzielić się dobrymi praktykami, wiedzą i doświadczeniem z innymi gminami powiatu wrocławskiego i województwa dolnośląskiego, w których osiedlają się cudzoziemcy. Podczas konferencji chcieliśmy zwrócić uwagę na potrzebę podejmowania aktywności w zakresie recepcji cudzoziemców pod kątem płynących z tego obustronnych korzyści. Chcieliśmy również zapoznać Państwa z istniejącymi rozwiązaniami na rzecz budowy lokalnego społeczeństwa wielokulturowego i otwartego rynku pracy. Jak zaplanować podobne działania w swoich gminach lub przedsiębiorstwach? Networking miał być zachętą do zawiązania współpracy między uczestnikami działającymi w rożnych obszarach integracji (samorząd, biznes, organizacje pozarządowe), przy tworzeniu wspólnychinicjatyw w obszarze recepcji cudzoziemców. Wymiana doświadczeń i odbycia nieformalnych, kuluarowych rozmów umożliwiła Państwu wymianę kontaktów oraz mogła zainspirować do zwiększonego zaangażowania na rzecz recepcji migrantów napływających do regionu. Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Konferencja miała być przyczynkiem do popularyzowania idei oraz konkretnych działań integracyjnych. Dzięki temu przedsięwzięciu chcieliśmy zwrócić uwagę na potrzebę włączania cudzoziemców w nurt działań polityki społecznej prowadzonej przez dolnośląskie gminy. 3 Konferencja „Dolny Śląsk wobec migracji” została objęta honorowym patronatem Marszałka Województwa Dolnośląskiego”. W „Atlasie dobrych praktyk” znajdą Państwo informację na temat możliwości pozyskiwania funduszy na działania integracyjne, zbiór dobrych praktyk, przykłady działań oraz listę kontaktów do instytucji i organizacji zaangażowanych w planowanie i wdrażanie form wsparcia adresowanych do cudzoziemców i społeczeństwa przyjmującego. Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Konferencja miała się również przyczynić do upowszechnienia i popularyzacji misji, celów i działań Krajowej Platformy Współpracy na Rzecz Integracji, koordynowanej przez Międzynarodową Organizację do Spraw Migracji (IOM). W tym celu Janina Owczarek, koordynatorka Platformy przedstawiła jej ideę oraz aktualne i minione działania, a także zapoznała uczestników konferencji z koncepcją integracji. 4 Krajowa Platforma Współpracy na rzecz Integracji została powołana w 2010 roku przez Międzynarodową Organizację do Spraw Migracji w partnerstwie z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji. Misja Platformy: „Wspólnie na rzecz integracji migrantów z polskim społeczeństwem”. Platforma to liczące ponad 120 członków forum wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy społecznościami migrantów, instytucjami publicznymi, organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami, które pełnią istotną rolę w procesie integracji migrantów i społeczeństwa polskiego. Integrację rozumiemy jako dynamiczny, dwukierunkowy, wielowymiarowy proces, w którym migranci i społeczeństwo kraju pobytu podejmują działania w celu osiągnięcia spójności społecznej. Wynikiem tego procesu jest rosnąca akceptacja obecności migrantów. Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Takie podejście podkreśla zarówno prawa i obowiązki migrantów oraz ich dostęp do usług i zasobów, jak i wyzwania związane z uznaniem i poszanowaniem podstawowych norm i wartości. Jednocześnie ujęcie to nie ogranicza się wyłącznie do integracji migrantów planujących wieloletni pobyt, ale uwzględnia także potrzeby migrantów krótkookresowych. Platforma pełni rolę mechanizmu konsultacyjnego, ułatwiającego rozwój, wdrażanie oraz ocenę strategii integracyjnej i działań podejmowanych w tym zakresie. Cele realizowane przez Platformę obejmują: • • • • Rozwój, wdrażanie i ewaluację działań integracyjnych i polityki integracyjnej Rozwój współpracy oraz wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy różnymi podmiotami działającymi w obszarze migracji i integracji Rozwój kompetencji organizacji migranckich oraz innych podmiotów uczestniczących w Platformie Zwiększenie zaangażowania społeczności migrantów w dialog międzykulturowy oraz realizację działań na rzecz integracji Źródło: www.krajowaplatforma.pl/kim-jesteśmy Panel ekspercki „Wprowadzanie systemowych rozwiązań oraz działań w zakresie wdrażania polskiej polityki integracyjnej” Do udziału w konferencji „Dolny Śląsk wobec migracji” zostali zaproszeni eksperci, którzy przedstawili, w jaki sposób odbywa się w wybranych polskich miastach wprowadzanie systemowych rozwiązań oraz działań w zakresie wdrażania polskiej polityki integracyjnej. Udział wzięli: Karolina Sydow – Centrum Badań Migracyjnych (Poznań), Anna Fedas – Europejskie Centrum Solidarności (Gdańsk), Adam Bulandra – Stowarzyszenie INTERKULTURALNI. PL (Kraków). Karolina Sydow – Centrum Badań Migracyjnych (Poznań) W swoim wystąpieniu zaprezentuję przegląd inicjatyw dotyczących cudzoziemskich mieszkańców Poznania, które miały miejsce od 2008 roku. Mniej więcej od tego czasu Poznań zaczął dostrzegać swoich cudzoziemskich mieszkańców - począwszy od projektów badawczych i społecznych, a skończywszy na skierowanych bezpośrednio do imigrantów konkretnych formach wsparcia, które zaczęły być dostępne w mieście w ostatnich latach. Gdy przyglądamy się działaniom dotyczącym migrantów i ich integracji realizowanym dotychczas w Poznaniu, zwraca uwagę ważny element, który wyróżnia Poznań na tle innych miast – budowanie i rozwijanie współpracy samorządu z ośrodkiem badawczym zajmującym się migracjami. Poza tym widoczna jest zmiana intensywności inicjatyw podejmowanych przez obie te instytucje, dlatego w swoim wystąpieniu uwzględnię Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Czy Poznań dostrzega swoich cudzoziemskich mieszkańców? Inicjatywy dotyczące imigrantów podejmowane w latach 2008-2016 5 zarówno ową współpracę, jak i zmieniające się w czasie natężenie aktywności. Streszczenie „dobrych praktyk” Przyglądając się inicjatywom, które miały miejsce od 2008 r. można stwierdzić, że Poznań zaczął dostrzegać swoich cudzoziemskich mieszkańców. Widać to w kilku obszarach, począwszy od projektów badawczych i społecznych, a skończywszy na konkretnych formach wsparcia skierowanych bezpośrednio do imigrantów, które zaczęły być dostępne w mieście w ostatnich latach. Pierwsze badania i zainicjowanie współpracy międzysektorowej, lata 2008– 2012 W latach 2008–2011 Urząd Miasta Poznania (UMP) podjął pierwszą inicjatywę, która uwzględniała kwestie imigrantów, a dotyczyła „otwartości miasta” na zagranicznych mieszkańców oraz potrzeb samych cudzoziemców. Bazując na wynikach rozpoznania przeprowadzonego przez UMP , przygotowano dokument, który zawierał propozycje rozwiązań mających służyć poprawie zdiagnozowanej sytuacji. W tym samym czasie, w 2009 roku, na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu powstał ośrodek badawczy – Centrum Badań Migracyjnych (CeBaM). Centrum w latach 2009 –2012 przeprowadziło dwa projekty badawcze dotyczące cudzoziemskich mieszkańców miasta i przy okazji zbierania danych nawiązało pierwszy kontakt z UMP. W związku z brakiem podstawowych informacji na ten temat w Poznaniu, pierwsze badania realizowane przez CeBaM miały na celu rozpoznanie sytuacji m.in. pod kątem liczby imigrantów, ich krajów pochodzenia, powodów osiedlenia w Polsce i Poznaniu, barier na jakie napotykają w procesie integracji oraz propozycji zmian mających ułatwić im funkcjonowanie w nowym miejscu. Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Pierwsze działania wdrożeniowe, sytuacja w latach 2012–2016 6 W rezultacie przeprowadzonych projektów badawczych CeBaM i projekt UMP przygotowano listę rekomendowanych działań. W związku z brakiem planu ich wdrożenia przez Urząd Miasta Poznania, działalność praktyczną zdecydował się podjąć CeBaM UAM. Projekt zainicjowany i prowadzony przez Centrum wynikał z chęci poprawy warunków funkcjonowania imigrantów w Poznaniu. Lokalnym partnerem CeBaM-u został Urząd Miasta Poznania, a nawiązana współpraca obejmowała kilka wydziałów i zaowocowała szeregiem aktywności. By podać kilka przykładów: w ramach współpracy z Wydziałem Działalności Gospodarczej i Rolnictwa zorganizowano cykl szkoleń skierowanych do cudzoziemców z zakresu zakładania i prowadzenia własnej firmy, a także rozszerzono formułę Konkursu o tytuł Poznańskiego Lidera Przedsiębiorczości w taki sposób, by bardziej otworzyć go na imigrantów. Z kolei współpraca z Biurem Promocji Miasta zaowocowała kampanią plakatową mającą zwrócić uwagę mieszkańców na społeczną różnorodność Poznania. Kluczowym działaniem projektu Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE okazało się otwarcie punktu informacyjno-doradczego dla cudzoziemców - Migrant Info Point (MIP), który istnieje po dzień dzisiejszy. Poza łatwo mierzalnymi efektami podjętych działań, ważne było już samo zwrócenie uwagi różnych instytucji na sprawy dotyczące migrantów, wskazywanie potrzeb i barier oraz możliwych rozwiązań, a także kształtowanie spojrzenia na zagadnienie migracji i imigrantów jako na temat ponad instytucjonalny i wymagający rozwiązań strukturalnych. Zagadnienia te były omawiana na odbywających się regularnie międzysektorowych spotkaniach. W kontekście braku pewności czy działalność punktu informacyjno- doradczego dla cudzoziemców (MIP) będzie kontynuowana przez UMP, CeBaM ponownie podjął się realizacji przedsięwzięcia bazującego na dofinansowaniu zewnętrznym po to, by nie dopuścić do przerwy w działalności MIP. Niewiele później, UMP informował już o chęci kontynuacji działalności MIP i stworzenia w tym celu ram finansowych, które mogłyby to umożliwić. Pierwsza taka inicjatywa – zaproponowana w trybie konkursowym – została podjęta przez Urząd w drugim półroczu 2015 roku, umożliwiając funkcjonowanie MIP i innych działań integracyjnych do końca roku 2015, a kolejna – z grudnia 2015 – przedłużyła działalność MIP do końca 2016 roku. Ponadto UMP ogłosił też otwarty konkurs na dodatkowe działania mające na celu integrację imigrantów. Warto podkreślić, że tego typu aktywności zostały wówczas po raz pierwszy finansowane przez Poznań. W ramach wprowadzanych aktualnie poprawek do obowiązującej strategii miasta, po raz pierwszy pojawił się w niej zapis o cudzoziemcach, wskazujący na potrzebę zapewnienie działań integracyjnych. W związku z koniecznością stworzenia systemowych rozwiązań w zakresie integracji imigrantów w Gdańsku z inspiracji Centrum Wsparcia Imigrantów i Imigrantek (wspieranego przez Europejskie Centrum Solidarności i przez Wydział Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego w Gdańsku) prezydent miasta Gdańska w kwietniu 2015 roku powołał międzysektorowy zespół do opracowania modelu integracji imigrantów. W zespole pracowało łącznie 150 osób z 70 instytucji/organizacji podzielonych na 8 grup tematycznych/obszarów: zdrowie, pomoc społeczna, edukacja (szkolna i wyższa), kultura, społeczności lokalne, praca, mieszkalnictwo, przemoc i dyskryminacja+pakiet działań ponadobszarowych. Niektóre rozwiązania opracowywane przez grupy tematyczne były wdrażane w trakcie prac nad modelem w formie działań pilotażowych. Model był tworzony z myślą o podniesieniu jakości usług instytucjonalnych dla imigrantów i uchodźców mieszkających w Trójmieście w chwili podjęcia prac nad modelem, ale również dla tych, którzy przyjadą w kolejnych latach do Trójmiasta (w tym dla np. repatriantów). Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Anna Fedas – Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk 7 Prace nad modelem zakończono w marcu 2015 roku i poddano go konsultacjom społecznym (formularz na stronie urzędu oraz 2 spotkania z mieszkańcami). Model został przyjęty przez Radę Miejską 30 czerwca 2016 roku. Ostateczna treść modelu jest dostępna nieodpłatnie tutaj: http://www.gdansk.pl/migracje/Model-Integracji-Imigrantow,a,61064 Prace nad wdrożeniem zostały rozpoczęte natychmiast po jego zatwierdzeniu. W tym celu powołane zostały przez prezydenta Gdańska we wrześniu 2016 roku zespoły odpowiedzialne za proces wdrażania modelu (co stanowi realizację jego zapisów), tj.: • • • Zespół ds. zarządzania wdrożeniem modelu Rada Imigrantów/tek Forum Integracji i Migracji. W ramach prac nad wdrożeniem modelu zostały powołane ponownie grupy robocze nawiązujące do 8 obszarów pracy nad modelem z rozszerzeniem o grupę sport i komunikacja społeczna oraz rozdzieleniem na grupy edukacja na edukację szkolną i wyższą. Niezwykle istotne w procesie tworzenia zintegrowanych i międzysektorowych rozwiązań systemowych jest mobilizowanie istniejących zasobów oraz połączenie funkcjonujących sieci społecznych z instytucjonalnymi, aby móc wspólnie elastycznie reagować na zmieniające się potrzeby społeczne imigrantów i uchodźców. Dlatego też kluczowe znaczenie ma zaangażowanie wszystkich interesariuszy integracji imigrantów - zarówno instytucji samorządowych, jak i pozarządowych, ale również grup nieformalnych i osób fizycznych. Cały proces tworzenia i wdrażania modelu był i jest nadal monitorowany i superwizowany przez ekspertów i ekspertki w tym zakresie z Polski (Lublin, Warszawa) i zagranicy (Międzynarodowa Organizacja do Spraw Migracji, zrzeszenie największych miast europejskich – EUROCITIES – grupa migracja i integracja). Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Adam Bulandra – Stowarzyszenie INTERKULTURALNI PL 8 14 września 2016 roku Rada Miasta Krakowa przyjęła uchwałę, przyjmującą do realizacji Program Otwarty Kraków. Opiera się on na strategii antyrasistowskiej i antyksenofobicznej, nad którą Stowarzyszenie INTERKULTURALNI PL oraz Miejski Ośrodek Wspierania Inicjatyw Społecznych pracowały od 2011 roku. Program stanowi jeden z elementów aktywnej polityki społecznej, prowadzonej przez Kraków na rzecz cudzoziemców, jako kategorii mieszkańców wymagających szczególnych, specjalistycznych usług. Jednocześnie przyjęcie programu spowodowało, iż Kraków rozpoczął budowę swojego potencjału jako miasta europejskiego, otwartego na dialog i różnorodność, świadomego swoich wielokulturowych korzeni i bogatej historii, na którą wpływ miały również mniejszości narodowe i etniczne oraz migranci osiedlający się na jego terenie. Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Program „Otwarty Kraków” jest nowoczesnym narzędziem do zarządzania tym fragmentem miejskiej polityki społecznej, która dotyka relacji pomiędzy rdzennymi mieszkańcami a cudzoziemcami, którzy się w Krakowie osiedlają lub przebywają w nim czasowo jako przyjezdni lub turyści. Program został skonstruowany jako zestaw działań systemowych podlegających okresowej ocenie i zaprojektowanych na rozwój i poszerzanie oferty gminy dla tej kategorii mieszkańców. Wynika z przyjętego założenia, że cudzoziemcy zamieszkujący Kraków stanowią grupę mieszkańców, którym gmina powinna zaoferować usługi integrujące, jeżeli chce wykorzystać ich potencjał do zwiększania dobrobytu i kapitału społecznego w mieście. Z roku na rok odsetek cudzoziemców przebywających w Krakowie i okolicach w sposób dynamiczny wzrasta, podobnie jak inwestycje gospodarcze przez nich generowane. Gmina współtworząc program ze stowarzyszeniem zdawała sobie sprawę, iż powodzenie tych inwestycji oraz ich pozytywny wpływ na długookresowy rozwój miasta jest zależny od umiejętności wytworzenia w mieście przyjaznej dla różnorodności społecznej atmosfery. Do tego rodzaju działań należy zaliczyć budowanie urzędu przyjaznego cudzoziemcom poprzez uruchomienie punktu informacyjnego udzielającego w językach obcych porad odnośnie podstawowych problemów pobytowych, przetłumaczenie na języki obce procedur administracyjnych, z którymi cudzoziemcy mogą mieć styczność, przygotowanie pakietu powitalnego dla cudzoziemców oraz przeprowadzenie szkoleń dla pracowników samorządowych. Miasto powoła również interdyscyplinarny zespół mający czuwać nad rozwojem programu, zobowiązało się wspierać stale inicjatywy społeczne cudzoziemców, mniejszości etnicznych i narodowych. W sferze działań wizerunkowych miasto przeprowadzi kampanie społeczne promujące wielokulturowość, a także będzie przyznawać logo wielokulturowości przedsiębiorstwom i instytucjom otwartym na różnorodność społeczną. W umowach zawieranych przez miasto wprowadzone zostaną klauzule antydyskryminacyjne, miasto będzie również wspierać odpowiedzialność społeczną biznesu. Wraz z organizacjami pozarządowymi organizowane będą wydarzenia i festiwale poświęcone wielokulturowości, a miasto w sposób aktywny zwalczać będzie przejawy rasizmu i ksenofobii. W szkołach zorganizowane zostaną konkursy o tej tematyce. Gmina zobowiązała się również do dbania o estetykę przestrzeni publicznej i walkę z ksenofobicznym graffiti. Kraków przystąpi do Sieci Miast Międzykulturowych przy Radzie Europy i Komisji Europejskiej. Po uchwaleniu programu Stowarzyszenie INTERKULTURALNI PL, Fundacja im. Mikołaja Reja, inicjatywa cudzoziemców Collaborate Krakow oraz Rada Miasta Krakowa Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Zgodnie z założeniami programu gmina przeprowadzi szereg działań, mających zapewnić z jednej strony skuteczniejszą integrację cudzoziemców, a z drugiej edukację społeczeństwa przyjmującego, tak by zwiększyć jego otwartość na cudzoziemców oraz akceptację migracji. 9 postanowiły zorganizować dwudniową konferencję „Otwarty Kraków”, która w lutym 2017 roku ma zaprezentować lokalny potencjał cudzoziemców. Jednocześnie Stowarzyszenie INTERKULTURALNI PL, Fundacja im. Mikołaja Reja oraz Stowarzyszenie Rodzin Wielokulturowych złożyło projekt na zagospodarowanie przestrzenne Magazynów Składu Solnego na Podgórzu na Centrum Wielokulturowe, przedstawiając spójny plan proponowanych działań integracyjnych w tym miejscu. Centrum miałoby powstać na przełomie 2017 i 2018 roku. Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Panel dyskusyjny „Działania wspierające proces dwustronnej integracji – planowanie, cele, rezultaty” 10 Prelegentami tej części konferencji były zarówno osoby posiadające wieloletnie doświadczenie i rozległe kompetencje w zakresie prowadzenia działań na rzecz integracji i dialogu międzykulturowego, jak i wkraczające w tematykę działań dwustronnej integracji. Udział wzięli: Dorota Feliks – Dyrektor Wrocławskiego Centrum Rozwoju Społecznego, Katarzyna Lubiniecka-Różyło – Koordynator ds. Równego Traktowania, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Artem Zozulia – Dyrektor Konsulatu Honorowego Ukrainy we Wrocławiu, Krzysztof Nowak – Grupa Dialogu Społecznego ds. uchodźców i migrantów, Karolina Skarbek – Zespół ds. Migracji, Wrocławskie Centrum Integracji. Motywem przewodnim dyskusji Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE były zadania realizowane aktualnie we Wrocławiu na rzecz cudzoziemców i społeczeństwa przyjmującego. Mocno akcentowano aspekt pozyskiwania funduszy przez organizacje pozarządowe oraz same instytucje. Pełne emocji wystąpienie przedstawiciela GDS ds. uchodźców i migrantów miało zwrócić uwagę obecnych gości na aktualne problemy sektora NGO we Wrocławiu i deficyt partnerstwa pomiędzy władzami miasta i społecznikami. Do udziału w panelu dyskusyjnym zaproszenie przyjęli przedstawiciele instytucji i organizacji pozarządowych, którzy w codziennej pracy spotykają się z rozmaitymi aspektami życia cudzoziemców w Polsce oraz osoba prywatna, która opowiedziała o swoich doświadczeniach. W dyskusji udział wzięli: mjr Andrzej Domalewski – Nadodrzański Oddział Straży Granicznej, dr Ziad Abou Saleh – Uniwersytet SWPS, Irina Czariwna-Szuman – Prezes Fundacji Anioły Migrantów, Denys Matsuiev – uczestnik projektu „Kontynenty Wrocławia – Twój bilet na rynek pracy”. Mjr A. Domalewski zapoznał zebranych z problemem handlu ludźmi i współczesnego niewolnictwa. Przedstawił również zakres działań pomocowych SG dla cudzoziemców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji. Dr Ziad Abou Saleh przedstawił uwarunkowania społeczno-kulturowe procesu integracji na przykładzie migrantów z krajów arabskich. Denys Matsuiev podzielił się swoimi doświadczeniami życia na emigracji. Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Panel dyskusyjny „Wymiary integracji – aspekty prawne, ekonomiczne, społeczne, kulturowe” 11 Opowiedział w jaki sposób udział w projekcie adaptacyjno-integracyjnym „Kontynenty Wrocławia – Twój bilet na rynek pracy” pomógł mu w bezpłatnej nauce języka polskiego, ukończeniu kursu komputerowego i zaplanowaniu kariery zawodowej w Polsce. Irina Czariwna-Szuman przedstawiła, jakim zakresie jej fundacja wspiera proces adaptacyjny migrantów, głównie w zakresie pomocy w osiedleniu się we Wrocławiu i poszukiwaniu legalnej pracy. Fundacja „Anioły Migrantów” jest przykładem organizacji założonej przez migrantów dla migrantów i społeczeństwa polskiego. Sesja networkingowa: Jednym z elementów konferencji była sesja networkingowa, podczas której uczestnicy konferencji mieli okazję bliższego zapoznania się, wymiany informacjami na temat swoich planów i zamierzeń w obszarze integracji, a także pozyskania partnerów do realizacji przyszłych działań. Zaprosiliśmy do udziału w sesji pracowników i instytucji i organizacji pozarządowych, którzy zajmują się tematyką wielokulturowości i posiadają duże doświadczenie w realizacji działań na rzecz integracji międzykulturowej. Udział wzięli: Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 • • 12 • • • • • Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego - Infolink Wrocławskie Centrum Integracji – projekt „Kontynenty Wrocławia - Twój bilet na rynek pracy” „Wrocław na językach świata” (WCI) Fundacja Ukraina Visa and Work Stowarzyszenie Na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego „Nomada” Fundacja „Anioły Migrantów” Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Zbiór dobrych praktyk – przykłady działań Gminy Wrocław na rzecz cudzoziemców i społeczeństwa przyjmującego Zbiór dobrych praktyk – przykłady działań Gminy Wrocław na rzecz cudzoziemców i społeczeństwa przyjmującego 19 9 9 r. (1 października) – w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej we Wrocławiu powołano Zespół ds. Osób Bezdomnych i Uchodźców. 2012 – 2013 r. : „Nowa Przystań”, projekt dedykowany cudzoziemcom spoza Unii Europejskiej, współfinansowany z Europejskiego Funduszu na rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich (75%) i Gminę Wrocław (25%). Realizator, w imieniu Gminy Wrocław, Centrum Integracji Społecznej (obecnie Wrocławskie Centrum Integracji). 2013 r. (kwiecień) – Urząd Miejski Wrocławia powołuje „Infolink” – konsultacyjny punkt wsparcia dla cudzoziemców. Realizator, w imieniu Gminy Wrocław, Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego. 2014 r. (1 stycznia) – 2015 (30 czerwca) – „Kontynenty Wrocławia – Kompleksowy program wsparcia obywateli państw trzecich zamieszkałych we Wrocławiu, projekt dedykowany cudzoziemcom spoza Unii Europejskiej, współfinansowany z Europejskiego Funduszu na rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich (75%) i Gminę Wrocław (25%). Realizator, w imieniu Gminy Wrocław, Centrum Integracji Społecznej (obecnie Wrocławskie Centrum Integracji). 2014 r. (sierpień) – powołanie Zespołu ds. Dialogu Międzykulturowego we Wrocławskim Centrum Rozwoju Społecznego 2015 r. (wrzesień) – Dyrektor Departamentu Spraw Społecznych UMW powołuje międzysektorowy Zespół ds. Migracji. 2015 r. (1 listopada) – 2017 (30 września) – „Kontynenty Wrocławia – Twój bilet na rynek pracy”, projekt dedykowany cudzoziemcom spoza Unii Europejskiej, współfinansowany z Programu Krajowego Funduszu Azylu, Migracji i Integracji (75%) i Gminę Wrocław (25%). Realizator, w imieniu Gminy Wrocław, Centrum Integracji Społecznej (obecnie Wrocławskie Centrum Integracji). Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 2015 r. (kwiecień) - w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej we Wrocławiu powołano Ośrodek Wsparcia, zamieszkały głównie przez Romów z Rumunii 13 Projekty integracyjne Gminy Wrocław realizowane z udziałem funduszy unijnych – udział jest bezpłatny dla uczestników Gmina Wrocław z sukcesem aplikuje o fundusze unijne na rzecz integracji cudzoziemców spoza UE i społeczeństwa przyjmującego. Jak i gdzie aplikować o fundusze europejskie? Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Departament Polityki Granicznej i Funduszy Międzynarodowych ogłasza sukcesywnie nabory wniosków o dofinansowanie w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji: http://fundusze.mswia.gov.pl/ue/nabory-projektow/fundusz-azylu-migracji Gmina Wrocław pozyskała fundusze na realizację 3 projektów integracyjnych: Ze środków Europejskiego Funduszu na Rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich w latach 20122015 zrealizowano 2 projekty: „Nowa przystań” i „Kontynenty Wrocławia. Kompleksowy program wsparcia obywateli państw trzecich zamieszkałych we Wrocławiu”. Ze środków Programu Krajowego Funduszu Azylu, Migracji i Integracji realizowany jest aktualnie projekt: „Kontynenty Wrocławia – Twój bilet na rynek pracy” (od 1.11.2015 do 30.09.2017). Realizatorem projektów, w imieniu Gminy Wrocław, jest Wrocławskie Centrum Integracji. Wkład własny na realizację projektów Gminy Wrocław wynosi 25%, środki europejskie stanowią 75%. Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 W ramach przedmiotowych projektów unijnych realizowanych od 2012 r. we Wrocławskim Centrum Integracji cudzoziemcy otrzymują bezpłatne wsparcie w zakresie: profesjonalnej nauki języka polskiego na różnych poziomach zaawansowania (128 h), kursów komputerowych, treningów umiejętności społeczno-obywatelskich, aktywnego kursu poruszania się po polskim rynku pracy, szkoleń przedsiębiorczości, kompetencji społecznych w kontekście różnic kulturowych, indywidualnych konsultacji z prawnikiem, psychologiem, doradcą kariery, księgowym, warsztatów samoobrony dla kobiet. Uczestnicy mają możliwość tłumaczenia przysięgłego dokumentów z języka ojczystego na j. polski  oraz podejścia do państwowego egzaminu certyfikatowego z języka polskiego i egzaminu komputerowego ECDL. Głównym celem tych działań jest adaptacja, integracja i ułatwienie wejścia na polski rynek pracy. W latach 2012 – 2017 z oferowanych form wsparcia skorzysta blisko 380 osób. 14 Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Zadania w całości finansowane przez Gminę Wrocław: Infolink (we Wrocławskim Centrum Rozwoju Społecznego) – stacjonarny punkt wsparcia dla wszystkich cudzoziemców. Pomaga w załatwianiu kwestii formalnoprawnych, np. w procesie osiedlania się w Polsce i spraw codziennych związanych z życiem we Wrocławiu. Prowadzi stronę internetową www.infolink.wroclaw.pl, która w formie poradnika pomaga odnaleźć się w polskiej i wrocławskiej rzeczywistości. „Wrocław na językach świata” – bezpłatna nauka języka polskiego dla cudzoziemców w formie kampanii miejskiej. Jest odpowiedzią na potrzeby wrocławian, którzy chcą poznać i zrozumieć swoich sąsiadów, pochodzących z różnych krajów, a także na potrzeby cudzoziemców, którzy chcą zrozumieć Polaków i poznać ich kulturę, aby czuć się równoprawną częścią polskiego społeczeństwa. Celem kampanii jest: wspieranie cudzoziemców mieszkających we Wrocławiu w nauce języka polskiego, podwyższenie kompetencji językowych umożliwiających cudzoziemcom korzystanie z oferty Wrocławia i włączenie się do aktywnego życia lokalnej społeczności oraz zaangażowanie wrocławian w proces integracji społecznej cudzoziemców mieszkających we Wrocławiu. Działania ukierunkowane na proces dwustronnej integracji cudzoziemców i społeczeństwa przyjmującego: W ramach projektów unijnych, realizowanych przez Wrocławskie Centrum Integracji, organizowane były kiermasze kultur, realizowano warsztaty spotkań z różnorodnością kulturową dla pracowników i pracodawców, szkolenia antydyskryminacyjne dla dzieci i młodzieży szkolnej, organizowano spacery z przewodnikiem po Wrocławiu. Aktualnie prowadzone są szkolenia dla pracodawców z procedur legalnego zatrudniania cudzoziemców w Polsce i spotkania cudzoziemców z pracodawcami. Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Zespół ds. Dialogu Międzykulturowego – powołany we Wrocławskim Centrum Rozwoju Społecznego. Szkolenia dla osób odpowiedzialnych za edukację i bezpieczeństwo, szkolenia dla szkół, jednostek miejskich n. t. mowy nienawiści, stereotypów, uprzedzeńdyskryminacji (dla młodzieży, dzieci nauczycieli). Animuje działania grupy Ambasadorzy Dialogu – grupa rozwojowa dla nauczycieli/wychowawców wrocławskich szkół i przedszkoli, uczących otwartości wobec jakiejkolwiek inności. Organizuje Targi Edukacji Międzykulturowej dla szkół/przedszkoli oraz organizacji pozarządowych. Realizuje projekt Stop mowie nienawiści we współpracy z WCI oraz innymi jednostkami miejskimi i policją. Prowadzi konsultacje, spotkania integracyjne, pomoc w dialogu i mediacje. Więcej na: www.wielokultury.wroclaw.pl 15 Oferta skierowana do uchodźców: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej - Uchodźcy realizują Indywidualne Programy Integracji, uzgadniane pomiędzy Miejskim Ośrodkiem Pomocy (Zespół ds. Osób Bezdomnych i Uchodźców) a cudzoziemcem, uwzgledniające jego indywidualną sytuację życiową i potrzeby. W okresie 2010 – 2016 zrealizowano 26 Indywidualnych Programów Integracji. Wrocławskie Centrum Integracji – Uchodźcy byli i mogą być włączani do projektów statutowych, realizowanych we Wrocławskim Centrum Integracji (dawne Centrum Integracji Społecznej). Oferta skierowana do społeczności romskiej: Ośrodek Wsparcia przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej we Wrocławiu udziela pomocy w formie: a) Schronienia, b) Pracy socjalnej, c) Specjalistycznego poradnictwa prawnego, psychologicznego, zawodowego, terapeutycznego odpowiednio do potrzeb mieszkańców, d) Edukacji zawodowej, społecznej. Oprócz schronienia i pracy socjalnej w Ośrodku Wsparcia odbywają się także zajęcia umiejętności społecznych. Podzielone zostały na zajęcia grupowe dorosłych, rozmowy indywidualne, oraz zajęcia z dziećmi, naukę języka polskiego – wprowadzenie do kultury polskiej, zajęcia ekonomiki gospodarstwa domowego oraz naukę szycia. Prowadzone są też rozmowy z mieszkańcami na tematy ich dotyczące lub ich interesujące. Wrocławskie Centrum Integracji, w ramach Indywidualnego Programu Zatrudnienia Socjalnego, w 2016 r. zatrudnienie w WCI znalazło 5 osób pochodzących m.in. ze zlikwidowanego koczowiska przy ul. Paprotnej. Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 Międzysektorowy Zespół ds. Migracji: 16 Międzysektorowy Zespół ds. Migracji został powołany z inicjatywy Departamentu Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego Wrocławia. Zapraszamy do współpracy instytucje, organizacje pozarządowe i członków diaspory migranckiej. Zespół jest otwarty na przyjmowanie nowych członków zainteresowanych procesem integracji cudzoziemców i społeczeństwa polskiego. Celem międzysektorowego Zespołu ds. Migracji jest: 1. Wymiana informacji na temat oferowanych form wsparcia dla cudzoziemców i społeczeństwa przyjmującego w zakresie integracji. 2. Wzajemne zapoznanie podmiotów działających na rzecz lub/i zrzeszających cudzoziemców oraz społeczeństwa przyjmującego. 3. Poznanie zasobów, którymi te podmioty dysponują. 4. Zbudowanie wzajemnego zaufania we współpracy. 5. Przygotowanie scenariusza /modelu działania do pracy z cudzoziemcami. Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Współpraca z Międzynarodową Organizacją do Spraw Migracji (IOM): Współpracę zainicjowano w 2014 r. IOM we współpracy z Fundacją dla Somalii (Warszawa) zrealizowała we Wrocławiu seminarium konsultacyjne dla cudzoziemców pt. „Nic o nas bez nas!”. Współorganizatorem i gospodarzem miejsca wydarzenia było Centrum Integracji Społecznej (obecnie Wrocławskie Centrum Integracji). W spotkaniu konsultacyjnym z cudzoziemcami wzięli udział pracownicy Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego, Powiatowego Urzędu Pracy, Wrocławskiego Centrum Rozwoju Społecznego, Centrum Integracji Społecznej (obecnie WCI). Od tego czasu pracownicy jednostek miejskich uczestniczą w konferencjach, szkoleniach i spotkaniach organizowanych przez IOM w ramach Krajowej Platformy Współpracy na Rzecz Integracji. Lista kontaktów do instytucji i organizacji zaangażowanych w planowanie i wdrażanie form wsparcia adresowanych do cudzoziemców i społeczeństwa przyjmującego • • • 2. • • Wrocławskie Centrum Integracji Ul. Strzegomska 49, 53-611 Wrocław tel. 71 782 35 11, fax 71 782 35 12 [email protected] Projekt „Kontynenty Wrocławia – Twój bilet na rynek pracy” tel. 71 782 35 15 [email protected] www.kontynenty.wci.wroclaw.pl Zespół ds. Migracji tel. 71 782 35 10 [email protected] www.migracje.wroclaw.pl „Wrocław na językach świata” tel. 576 142 148, 71 782 35 17 e-mail: [email protected] www.wnjs.pl Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego pl. Dominikański 6, 50-159 Wrocław Infolink [email protected] tel.: 71 77 24 950; 730 318 875 www.infolink.wroclaw.pl Zespół ds. Dialogu Międzykulturowego tel. 717724949; 717724908 [email protected] www.wielokultury.wroclaw.pl Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 1. 17 3. • • 4. • 5. 6. 7. 8. Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 • 18 9. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej we Wrocławiu ul. Strzegomska 6, 53-611 Wrocław Zespół ds. Osób Bezdomnych i Uchodźców ul. Zachodnia 3 pok. 1-8 [email protected] tel./fax (071) 78-23-580, 78-23-584 www.mops.wroclaw.pl/formy-pomocy/pomoc-dla-uchodzcow Ośrodek Wsparcia ul. Reymonta 8, 50-225 Wrocław tel. 512 198 939 Konsulat Honorowy Ukrainy we Wrocławiu Fundacja Ukraina ul. Jedności Narodowej 89 50-262 Wrocław tel. 71 788 44 50 [email protected] www.fundacjaukraine.wordpress.com Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego „Nomada ul. Paulińska 4/8 Wrocław 50-247 tel. 71 307 03 35 [email protected] www.nomada.info.pl Fundacja „Anioły Migrantów” ul. Legnicka 65, 54-2016 Wrocław tel. 78 00 123 68 [email protected] www.aniolymigrantow.org Muzułmańskie Centrum Kulturalno-Oświatowe al. Kasprowicza 24, 51-137 Wrocław tel.: 71 325 53 20 [email protected] www.islam.net.pl Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej Projekt “Teraz Wrocław” pl. Solny 14, 50-062 Wrocław tel.: 71 7767128, 71 7767133 [email protected] www.study-in-wroclaw.pl Placówka Straży Granicznej we Wrocławiu-Strachowicach ul. Graniczna 190, 54-530 Wrocław tel. 71 358 47 00 (całodobowo) fax 71 358 47 05 www.nadodrzanski.strazgraniczna.pl/nad/cudzoziemcy Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Projekt „Zwiększanie efektywności zarządzania migracjami w Polsce”, jest współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE Atlas dobrych praktyk | Wrocław 2016 10. Straż Miejska Wrocławia ul. Gwarna 5/7, 50-001 Wrocław tel. 71 347 16 35 [email protected] 11. Visa and Work ul. Ruska 60/61, Wrocław tel. 721 060 706 [email protected] www.visaandwork.pl 12. Centrum Badań Migracyjnych ul. Święty Marcin 78, p. 421, 61-809 Poznań [email protected] www.cebam.amu.edu.pl 13. Europejskie Centrum Solidarności Pl. Solidarności 1, 80-863 Gdańsk tel. 58 7724000 [email protected] www.ecs.gda.pl 14. Stowarzyszenie INTERKULTURALNI PL Lwowska 2A/48, 30-548 Kraków [email protected], [email protected] www.interkulturalni.pl 15. Baza danych organizacji i instytucji członkowskich Krajowej Platformy Współpracy na Rzecz Integracji www.krajowaplatforma.pl/pl/members/list/organisations 16. IOM Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji Biuro w Warszawie ul. Mariensztat 8 00-302 Warszawa www.iom.pl www.migrant.info.pl/strona-glowna.html 19