Wykład eksperta, p. Michał Chalastra
Transkrypt
Wykład eksperta, p. Michał Chalastra
Efektywny controlling Michał Chalastra Mapa drogowa prezentacji Teoria na wprowadzenie Wybrane elementy wdrożenia systemu controllingu i BI Eureca w przedsiębiorstwie produkcyjnym Wdrożenie controllingu Utworzenie działu controllingu Wdrożenie systemu BI Efektywny controlling efektowny kontroling Jasno sprecyzowane cele, zadania i rola controllingu Brak określenia celów, zadań i roli controllingu Głęboka ingerencja w system rachunkowości Wykorzystanie głównie rozwiązań rachunkowości finansowej Wybrane zadania controllingu Priorytetowe Pozostałe Optymalizacja procesów Budżetowanie operacyjne Planowanie strategiczne Raportowanie Edukacja i kreowanie wzrostu kultury ekonomicznej Analizy okazjonalne Interdyscyplinarny system zarządzania Controlling może funkcjonować efektywnie przy integracji działań wielu osób Zarząd Controllerzy Księgowość Controlling Elementem integrującym wszystkie podmioty systemu controllingu są: Wspólna wiedza Wspólne cele Kierownicy centrów odpowiedzi alności Pracownicy Teoria a praktyka rachunkowości teoria rachunkowości zarządczej Pomijanie w praktyce Dawniej Teoria rachunkowości zarządczej Powinna być podstawą wszelkich działań praktycznych Obecnie Powszechnie dostępna Teoria a praktyka rachunkowości Wszelkie rozwiązania praktyczne funkcjonować będą poprawnie tylko wówczas gdy zbudowane zostaną na solidnych fundamentach teoretycznych Stan ten pozwala na unikanie stosowania rozwiązań intuicyjnych Praktyka rachunkowości Lepsze funkcjonowanie Teoria rachunkowości Fundamenty dla praktyki Rachunkowość finansowa i zarządcza Dawniej Rachunkowość Rachunkowość finansowa Rachunkowość zarządcza Obecnie Rachunkowość zaspakajająca potrzeby wszystkich użytkowników informacji wewnętrznych i zewnętrznych Wnioski Wdrożenie controllingu wymaga gruntownych zmian w systemie rachunkowości Samo wdrożenie systemu BI jest niewystarczające Controlling a rachunkowość finansowa Modyfikacja systemu rachunkowości finansowej na potrzeby controllingu (rachunkowości zarządczej) Nie wymaga zwiększenia kosztów funkcjonowania systemu rachunkowości Poprawia jakość uzyskiwanych informacji , w tym również w ramach rachunkowości finansowej według koncepcji True and fair view (t&FV) Wymagania controllingu względem systemu rachunkowości Identyfikacja danych o zasobach i procesach Identyfikacja zakresów odpowiedzialności Zgodność z wymogami zarządzania operacyjnego i strategicznego Wielowariantowość i wielowariantowość analiz Szybkość dostarczania informacji Identyfikacja dziedzin strategicznych Wymiar analizy strategicznej 1 Centra kosztów Produkcja w technologii A Wydział A Wymiar analizy strategicznej 2 Centra odpowiedzia lności Nieruchomo ści Remonty IT …. Produkcja w technologii B Wydział B Logistyka Sprzedaż … Trójwymiarowa struktura odpowiedzialności za koszty 1 Centra kosztów i zysków Zgodność z systemem planowania strategicznego 2 Centra odpowiedzialności 3 Rodzaje kosztów Wybrane elementy wdrożenia systemu controllingu oraz BI Eureca w przedsiębiorstwie produkcyjnym Prezentacja firmy Przedsiębiorstwo o zasięgu ponad ogólnokrajowym Firma posiada duże znaczenie w branży Prowadzi działalność produkcyjną i handlową Polski kapitał prywatny Kolejność prac wdrożeniowych Działania koncepcyjne Szkolenia lidera controllingu Opracowanie modelu biznesowego: - rachunek kosztów - ustalenie zakresów odpowiedzialności Szkolenia pracowników Działania informatyczne Wdrożenie systemu BI Obecne dobre systemy BI pozwalają na odwzorowanie w środowisku informatycznym wszystkich wymogów koncepcji merytorycznej Identyfikacja mpk dla wydziału produkcyjnego Maszyna 1 Maszyna 2 Maszyna .. Zespół pracowników produkcyjnych Koszty ogólne wydziału Koszty maszyny 1 stałe Koszty maszyny 2 stałe Koszty maszyny .. stałe Koszty pracowników stałe Koszty ogólne wydziału stałe Koszty maszyny 1 zmienne Koszty maszyny 3 zmienne Koszty maszyny .. zmienne Koszty pracowników zmienne Koszty ogólne wydziału zmienne Koszty zmienne są kosztami pośrednimi a nie bezpośrednimi typu surowiec podstawowy Cele podziału kosztów pośrednich na stałe i zmienne Wymogi rachunkowości finansowej Identyfikacja zakresów odpowiedzialności Odmienne reguły budżetowania – planowania Możliwość tworzenia szybkich symulacji budżetu w względem szacowanej wielkości produkcji Odrębne ujęcie w kalkulacji ceny (zlecenia pod obcą marką w czasie przestojów) Identyfikacja kosztów niewykorzystanego potencjału ważną informacją zarządczą Koszty niewykorzystanego potencjału Występują w całej firmie a nie tylko w produkcji Powinny być identyfikowane począwszy od pojedynczych zasobów o istotnej wartości (mpk) Jednym z najważniejszych zadań obecnego controllingu jest optymalizacja stopnia wykorzystania potencjału Schemat rozliczania kosztów stałych maszyn produkcyjnych Zlecenie produkcyjne Zlecenia postojowe czas pracy maszyny i surowce Produkt tylko czas pracy - Koszty przestoju maszyny niewykorzys tanego Koszty stałe maszyny produkcyjnej czas pracy Zlecenie remontowe przestoju maszyny awaryjne części zamienne* Zlecenie remontowe konserwacja bieżąca* czas pracy – przestoju maszyny części zamienne potencjału wydziału razem Proces rozliczania kosztów wydziału produkcyjnego na przykładzie Wydziału Druk Faza 1 Faza 2 rozliczenia Faza 3 rozliczenia Koszty wydziałowe DRUK – koszty stałe klucz produkcja 4 Zespół pracowników Koszty wydziałowe DRUK – produkcyjnych DRUK – koszty zmienne koszty stałe Klucz produkcja 5 Klucz produkcja 1 Sitodruk X koszty stałe Zlecenie 1 klucz produkcja 2 Sitodruk X koszty zmienne Zlecenie 2 Klucz produkcja 3 Zlecenie 3 itd. Koszty niewykorzystanego potencjału wydziału druk Klucz produkcja 6* Opis mpk na potrzeby wdrożenia controllingu MPK Opis Klucz Kierunek rozliczania Wskaźniki rozliczania kosztów kosztochłonn Uwagi ości Zespół pracowników Płace z narzutami plus wszystkie Roboczogodzin Na zlecenia produkcyjne, Koszt na 1 Według rejestracji produkcyjnych inne Maszyny – stałe koszty pracowników np. BHP tej koszty grupy zlecenia np. pracownika inwestycyjne, oraz różne koszty czasu pracy – karty pracy Pozycje o charakterze kosztów mpk Dla tego mpk nie wydziałowych stałych niewykorzystanego tworzy potencjału - wydziału. koszty wydziałowe się mpk zmienne Każde centrum kosztów może mieć indywidualnie wyznaczane wyniki Mogą być one wykorzystywane w celach optymalizacji procesów Zakres działalności pomocniczej Wdrożenie controllingu znacznie rozszerza szczegółowość rachunku kosztów w zakresie działalności pomocniczej Proces rozliczania kosztów Nieruchomości Faza 1 rozliczenia Faza 2 Faza 3 rozliczenia rozliczenia Dział 1 . Teren Budynek administracja Klucz nieruchomości 1 Klucz nieruchomości 5 Ochrona Rozliczenie kosztów Klucz nieruchomości 2 wspólnych nieruchomości głównego Klucz nieruchomości 4 Klucz nieruchomości 6 Budynek magazynu Koszty wspólne Budynek magazynu budynków pomocniczego Klucz nieruchomości 3 Klucz nieruchomości 7 Dział 2 itd MPK – Magazyn główny MPK – magazyn pomocniczy Budynek produkcji Koszty wydziałowe stałe Klucz nieruchomości 8 wydziału nr 1 Koszty stałe urządzenia produkcyjnego nr 1 na wydziale 1 Koszty stałe urządzenia produkcyjnego nr 2 na wydziale 1 itd. Dla wszystkich wydziałów i urządzeń Koszty niewykorzystanego potencjału - centralne Klucz nieruchomości 1 Rozliczanie Teren kosztów z mpk Obciążane MPK Rozliczenie kosztów wspólnych nieruchomości Typ klucza Automatyczny stały Opis klucza Rozliczenie w całości na jedno mpk Opiekun klucza Kierownik odpowiedzialny za koszty obiektów Aktualizacja klucza Raz w roku lub w przypadku zmiany w zakresie działalności mpk Identyfikacja pośredniej odpowiedzialności za koszty Klucz nieruchomości 8 Rozliczanie Budynek produkcji kosztów z mpk Obciążane MPK Koszty wydziałowe stałe wydziałów produkcyjnych, koszty stałe maszyn produkcyjnych, Koszty centralne produkcji- stałe Typ klucza Automatyczny stały Opis klucza Według m2 zajmowanej powierzchni użytkowej Opiekun klucza Kierownik odpowiedzialny za koszty obiektów Aktualizacja klucza Raz w roku lub w przypadku zmiany w zakresie działalności mpk Skomplikowany system rozliczeń nie musi generować dodatkowych kosztów Rozliczenie kosztów IT Dział IT Komputery klucz IT 1 osobiste MPK posiadające komputery Klucz IT - 3 Infrastruktura Komputery centralna IT grafików Klucz IT - 2 Klucz IT 4 IT – produkcja Klucz IT - 5 MPK Graficy Koszty wspólne produkcji razem stałe Identyfikacja zakresów odpowiedzialności oraz dziedzin strategicznych Faza 1 rozliczenia Faza 2 Faza 3 rozliczenia rozliczenia Dział 1 . Teren Budynek administracja Klucz nieruchomości 1 Klucz nieruchomości 5 Ochrona Rozliczenie kosztów Klucz nieruchomości 2 wspólnych nieruchomości głównego Klucz nieruchomości 4 Klucz nieruchomości 6 Koszty wspólne Dział 2 itd Budynek magazynu MPK – Magazyn główny Budynek magazynu MPK – magazyn pomocniczy budynków pomocniczego Klucz nieruchomości 3 Klucz nieruchomości 7 Budynek produkcji Koszty wydziałowe stałe Klucz nieruchomości 8 wydziału nr 1 Koszty stałe urządzenia produkcyjnego nr 1 na wydziale 1 Koszty stałe urządzenia produkcyjnego nr 2 na wydziale 1 itd. Dla wszystkich wydziałów i urządzeń Koszty niewykorzystanego potencjału - centralne Faza 1 rozliczenia Faza 2 Faza 3 rozliczenia rozliczenia Dział 1 Teren Budynek administracja Klucz nieruchomości 1 Klucz nieruchomości 5 . Faza 1 Dział 2 itd rozliczenia Faza 2 Faza 3 rozliczenia Koszty wydziałowe DRUK – Ochrona Rozliczenie kosztów Budynek magazynu Klucz nieruchomości 2 wspólnych nieruchomości głównego Klucz nieruchomości 4 Klucz nieruchomości 6 Koszty wspólne Budynek magazynu budynków pomocniczego Klucz nieruchomości 3 Klucz nieruchomości 7 koszty stałe MPK – Magazyn główny klucz produkcja 4 Zespół pracowników MPK – magazyn pomocniczy Koszty wydziałowe DRUK – produkcyjnych DRUK – koszty zmienne koszty stałe Klucz produkcja 5 Klucz produkcja 1 Sitodruk X Budynek produkcji Koszty wydziałowe stałe Klucz nieruchomości 8 wydziału nr 1 koszty stałe Zlecenie 1 klucz produkcja 2 Koszty stałe urządzenia produkcyjnego nr 1 na Sitodruk X wydziale 1 koszty zmienne Koszty stałe urządzenia Zlecenie 2 Klucz produkcja 3 produkcyjnego nr 2 na wydziale 1 itd. Dla wszystkich wydziałów i urządzeń Koszty niewykorzystanego potencjału - centralne Zlecenie 3 itd. Koszty niewykorzystanego potencjału wydziału druk Klucz produkcja 6* Kolejność rozliczania kosztów Kategoria rozliczanych kosztów Grupa MPK – dziedzina Rozliczenie mediów Energia elektryczna 1 Gaz 2 Nieruchomości 3 IT 4 Narzędziownia 5 koszty Wydział produkcyjny 1 6 Wydział produkcyjny 2 7 Wydział 3 itd. 8 Rozliczenie działalności pomocniczej Działalność podstawowa wydziałowe Faza Działalność podstawowa koszty ogólnoprodukcyjne 9 Koszty sprzedaży 10 Koszty ogólnego zarządu 11 Pozostałe koszty operacyjne – bez kosztów niewykorzystanego potencjału 12 Koszty niewykorzystanego potencjału 13 Zastosowane reguły rozliczeń kosztów Zasoby istotnej wartości Szczegółowe techniki rozliczeń kosztów Metoda ABC Zasoby mniejszej wartości Uproszczone metody rozliczeń kosztów Rozliczenia automatyczne lub według czynnika zdolności produkcyjnej (złotówka kosztów stałych utrzymania zasobów produkcyjnych) Reguły zgodne z zasadami Lean Accounting Struktura konta księgowego Konto rodzajowe kosztów konto zespołu 5 według Wymiar analizy 1 zespołu 4 działalności i miejsc Typy działalności procesy budżetowe powstawania kosztów konto konto konto konto syntetyczne analityczne syntetyczne analityczne Zakres rachunkowości finansowej poziom 1 poziom 2 poziom 3 poziom 4 Zakres rachunkowości zarządczej System rachunkowości rejestruje dane jednocześnie na potrzeby sprawozdawczości finansowej i zarządczej Zakres identyfikacji kosztów w rachunkowości zarządczej dla sprzedaży Wymiar analizy 4 Wymiar analizy 1 Wymiar analizy 2 Wymiar analizy 3 w ramach rachunkowości zarządczej w ramach rachunkowości zarządczej w ramach rachunkowości zarządczej Produkty Regiony Kanał dystrybucji w ramach rachunkowoś ci zarządczej Projekt poziom 1 poziom 2 poziom 3 poziom 4 poziom 1 poziom 2 poziom 3 poziom 1 poziom 2 poziom 3 poziom 1 Miejsce dostawy np. Produkt Marka Kraj Region Przedstawicie Grupa np. l regionalny sieć X Klient - hala Grupa Kategoria Patrz produktów produktu uwaga Patrz uwaga poniżej* poniżej* Eksport Kraj eksportu Klient supermarketu Brak analizy dla eksportu w tym wymiarze Ewidencja kosztów działalności działów marketingu i sprzedaży Projekt – zadanie budżetowe Reguła przyporządkowania indywidualnych typów działalności do mpk Typy działalności - indywidualne 1 A MPK centra kosztów B C 2 3 X X X Proponowane do identyfikacji indywidualne typy działalności Proponowane indywidualne Opis typy działalności Działalność księgowości Badanie bilansu, koszty systemu FK, usługi doradcze Działalność kadrowa Usługi doradcze, koszty systemu kadrowego Działalność Controllingu Usługi doradcze, szkolenia dla kierowników centrów odpowiedzialności – poza pracownikami działu, system BI do controllingu Działalność Zakupów Delegacje Działalność Kontroli jakości Sprzęt pomiarowy itp. System utrzymania jakości Audyty itp. Działalność Serwisu Narzędzia, materiały do pakowania itp. posprzedażowego Działalność ogólna produkcji Reguła przyporządkowania powszechnych typów działalności do mpk Typy działalności - powszechne Grupowe typy działalności Ogólne typy Kategoria działalności mpk MPK Osobowe centra kosztów Majątkowe 1 2 A X B C 3 4 5 6 7 X X X X X X X X X X X X X X D X X X X X E X X X X X F X X X X X Powszechne typy działalności Proponowany powszechne typy Opis działalności Koszty stałe działu Płace, materiały biurowe, telefony itp. Szkolenia Usługi szkoleniowe, delegacje, hotele itp. Działalność BHP i ochrona środowisk Koszty generowane przez BHP Samochód Koszty posiadania i eksploatacji samochodu Posiadanie majątku Koszty posiadania majątku np. amortyzacja czy ubezpieczenia Eksploatacja bieżąca Remonty awaryjne obce Planowane syntetycznie tylko do poziomu awaryjne razem, rejestracja natomiast według rodzaju remontów – własne obce Remonty awaryjne własne Remonty prewencyjne obce Remonty prewencyjne własne Przykładowe struktury budżetów wybranych mpk z uwzględnieniem typów działalności MPK – poziom syntetyczny MPK – poziom analityczny Dane dostępne w ramach rachunkowości finansowej Dane dostępne w ramach rachunkowości zarządczej Księgowość Koszty stałe działu Koszty szkoleń Koszty działalności księgowej Kadry Koszty stałe działu Koszty szkoleń Koszty działalności kadrowej Marketing – jedna z komórek Koszty stałe działu Koszty szkoleń Koszty samochodu Koszty działalności marketingowej Koszty ogólnowydziałowe w produkcji – poziom II Koszty stałe działu Koszty szkoleń Działalność BHP i ochrona środowisk Działalność ogólna produkcji Koszty stałe gniazda produkcyjnego – poziom I Posiadanie majątku Eksploatacja bieżąca Remonty awaryjne Remonty prewencyjne Rozliczanie kosztów niewykorzystanego potencjału Koszty niewykorzystanego potencjału wydziału 1 Koszty niewykorzystanego potencjału wydziału 2 Koszty niewykorzystanego potencjału wydziału 3 Koszty niewykorzystanego potencjału wydziału … Koszty niewykorzystanego potencjału Dodatkowa pozycja w rachunku zysków i strat wykonanym w układzie rachunkowości zarządczej Wzór rachunku zysków i strat według zasad rachunkowości zarządczej – wariant syntetyczny dla całego przedsiębiorstwa Przychody ze sprzedaży Koszty wytworzenia Koszty bezpośrednie marża 1 Koszty gniazd produkcyjnych – stopnia 1 Koszty gniazd produkcyjnych stopnia 2 Marża 2 Koszty okresu Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Pozostałe koszty operacyjne …. Marża 3 Koszty niewykorzystanego potencjału Marża 4 Wzór raportu na temat stopnia wykorzystania potencjału produkcyjnego dla pojedynczego wydziału Poziom kosztów stałych Koszty stałe produkcyjnych Kierunek rozliczenia kosztów stałych Zespół pracowników produkcyjnych Maszyna – zasób produkcyjny 1 gniazd Całkowite koszty stałe (zasobów Rozliczone stopnia I) w uzasadnianego ramach wykorzystania potencjału Koszty niewykorzystanego potencjału Wskaźnik % stopnia wykorzystania potencjału Koszty stałe ogólnowydziałowe Całkowite koszty stałe stopnia II - stałe Rozliczone w ramach uzasadnianego wykorzystania potencjału Koszty niewykorzystanego potencjału Wskaźnik % stopnia wykorzystania potencjału Razem koszty stałe wydziału Całkowite koszty stałe Rozliczone w ramach uzasadnianego wykorzystania potencjału Koszty niewykorzystanego potencjału Wskaźnik % stopnia wykorzystania potencjału Maszyna – zasób produkcyjny 2 itd. Razem Wskaźniki wykorzystania potencjału pojedynczego gniazda produkcyjnego – stopnia 1 Koszty stałe zasobu stopnia 1 rozliczone na produkty = Wskaźniki Koszty stałe zasobu – koszty niewykorzystanego wykorzystania potencjału danego zasobu potencjału pojedynczego *100% Koszty stałe zasobu razem = gniazda produkcyjnego Wskaźniki wykorzystania potencjału wydziału produkcyjnego – stopnia 2 Koszty stałe wszystkich zasobów wydziału stopnia 1 i 2 rozliczone na produkty = Koszty stałe wszystkich zasobów wydziału stopnia 1 i 2 – koszty niewykorzystanego potencjału danego wydziału razem (obroty konta księgowego Wskaźniki wykorzystania koszty niewykorzystanego potencjału wydziału X) *100% Koszty stałe wszystkich zasobów stopnia 1 i 2 wydziału razem = potencjału pojedynczego gniazda produkcyjnego Wskaźniki wykorzystania potencjału pionu produkcyjnego razem – stopnia 3 Koszty stałe wszystkich zasobów stopnia 1 i 2 całej produkcji wszystkich wydziałów rozliczone na produkty = Koszty stałe wszystkich zasobów stopnia 1 i 2 całej produkcji (wszystkich wydziałów) – koszty Wskaźniki niewykorzystanego potencjału wszystkich wydziałów wykorzystania produkcyjnych razem (obroty konta księgowego koszty potencjału niewykorzystanego potencjału razem*) *100% = pojedynczego gniazda produkcyjnego Koszty stałe wszystkich zasobów produkcyjnych stopnia 1 i 2 razem Syntetyczny schemat rozliczeń kosztów – kalkulacji (100% zasobów na 100%zleceń) Zlecenia Proces kalkulacji Kategoria kosztów Zasób MPK/koszt bezpośredni Koszt jednostki kalkulacji * ilość jednostek kalkulacji Materiał 1 Koszty bezpośrednie Materiał 2 Materiał 3 Materiał .. Razem MPK 1 Koszty wydziałowe zmienne MPK 2 MPK 3 MPK 4 MPK .. Razem Koszty zmienne Razem Koszty stałe poziom I Gniazda produkcyjne MPK 1 MPK 2 MPK 3 MPK 4 MPK .. Razem Marża minimalna Koszty stałe poziom II ogólnowydziałowe stałe + ogólnoprodukcyjne MPK 1 MPK 2 MPK 3 MPK 4 MPK .. Razem Razem koszt wytworzenia Koszty marketingu Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Razem koszt całkowity uzasadniony ekonomicznie Zysk uzasadniony Razem cena uzasadniona ekonomicznie Koszty i zysk niewykorzystanego Wydział 1 razem potencjału Wydział 2 razem Wydział 3 razem Ogólnego zarządu razem Zysk razem NWP Cena całkowita razem 1 2 3 4 5 … Razem 100% kosztów Syntetyczny schemat rozliczeń kosztów – kalkulacji (100% zasobów na 100%zleceń) MPK 4 MPK .. Razem Marża minimalna Koszty stałe poziom II ogólnowydziałowe stałe + ogólnoprodukcyjne MPK 1 MPK 2 MPK 3 MPK 4 MPK .. Razem Razem koszt wytworzenia Koszty marketingu Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Razem koszt całkowity uzasadniony ekonomicznie Zysk uzasadniony Razem cena uzasadniona ekonomicznie Koszty i zysk Wydział 1 razem niewykorzystaneg Wydział 2 razem o potencjału Wydział 3 razem Ogólnego zarządu razem Zysk razem NWP Cena całkowita razem Kalkulacja kosztów i ceny produktów – pojedynczego zlecenia z uwzględnieniem wszystkich faz Faza przedprodukcyjna Kategoria kosztów Zasób Koszt MPK/koszt jednostki bezpośredni kalkulacji Faza produkcji właściwej Faza (właściwa produkcja) poprodukcyjna (zakończenia (rozruch zlecenia) jednostek kalkulacji zlecenia) Ilość jednostek Ilość Wartość Razem kalkulacji na partię kalkulacyjną Wielkość produkcji w partiach kalkulacyjn ych Ilość Ilość Wartość jednostek kalkulacji Wartość jednostek kalkulacj i Wa rtoś ć Architektura środowiska IT Dokumenty źródłowe Wymogi rachunkowości finansowej Wymogi rachunkowości zarządczej System transakcyjny System BI Raporty zarządcze Raporty finansowe Architektura środowiska IT Obszar 1 System informatyczny System FK Zakres rachunkowości Zadania Rachunkowość finansowa Rejestracja kosztów na potrzeby rachunkowości finansowej Rozliczenie kosztów działalności pomocniczej 2 System FK Rachunkowość zarządcza Rejestracja kosztów w zakresie przekraczającym wymogi rachunkowości finansowej na potrzeby rachunkowości zarządczej - controllingu 3 System BI + Rachunkowość finansowa System do kalkulacji Wykonanie kalkulacji kosztów wytworzenia Rachunkowość zarządcza Wykonanie kalkulacji kosztów całkowitych oraz ustalenie cen metodą kalkulacji Główne cele wdrożenia controllingu w fazie 1 Optymalizacja kosztów procesów i produktów poprzez: Likwidowanie kosztów niewykorzystanego potencjału oraz dążenie do efektywnego wykorzystania zasobów Obniżanie kosztów produktów poprzez zwiększanie serii produkcyjnych i zmniejszanie ilości wariantów produktów Indywidualna kalkulacja każdego zlecenia z uwzględnieniem wielkości produkcji, warunków płatności, kosztów sprzedaży itp.. Dziękuję za uwagę Michał Chalastra www.nord-controlling.com.pl