więcej - ISP Modzelewski

INSTYTUT STUDIÓW PODATKOWYCH
http://ksiegowosc.infor.pl/podatki/vat/odliczanie-i-zwrot-podatku/749554,Czy-podmiot-wyludzajacy-VAT-jest-w-sensieprawnym-podatnikiem-tego-podatku.html
Czy podmiot wyłudzający VAT jest w sensie
prawnym „podatnikiem” tego podatku?
Ostatnia aktualizacja: 2016-12-06
Jest to dziś kluczowe pytanie, które powinny zadać nie tylko organy skarbowe, lecz również organy ścigania,
prokuratura i sądy, w tym zwłaszcza administracyjne i karne – twierdzi profesor Witold Modzelewski.
Czy podmiot wyłudzający VAT jest
nie oznacza że nim jest. Dlaczego?
Bo podatnikiemprawnym
w sensie materialnym w „podatnikiem”
tym podatku jest tylko ten podmiot, który:
w sensie
1) wykonał czynności podlegające opodatkowaniu, lub
tego podatku?
2) był adresatem czynności innego podatnika, która u nabywcy (usługobiorcy) jako podatnika rodzi obowiązek podatkowy, lub
Fakt, że podmiot składa deklaracje podatkowe jako podatnik, wystawia faktury podatkowe i zachowuje wszelkie pozory bycia podatnikiem,
3) dokonał dostawy towarów lub świadczył usługi (jako podatnik) niepodlegające opodatkowaniu ze względu na miejsce świadczenia,
4) wykonał czynność, która rodzi obowiązek podatkowy w tym podatku po stronie krajowego nabywcy (usługobiorcy).
W tych przypadkach podmiot staje się podatnikiem w sensie materialnym, jeżeli posiada jedną z wymienionych w ustawie podmiotowości.
Należy zauważyć, że istnieje również podatnik rozumiany potencjalnie: jest to podmiot, który nie wykazał lub nie był adresatem powyższych
czynności, lecz miał zamiar je wykonać i zarejestrował się jako podatnik, (podmiotowość rejestracyjna).
Podmiot, który nigdy nie wykonał czynności wymienionych w pkt 1) lub 3) lub 4), czyli nie wykonał jakichkolwiek czynności podlegających
lub niepodlegających opodatkowaniu, lecz zachowuje pozory bycia podatnikiem, nie ma podmiotowości w tym podatku nawet gdy składa
deklaracje: nie jest to „deklaracja podatnika”, czyli nie jest to również „deklaracja” w rozumieniu art. 99 ustawy o VAT. Nie może więc mieć
do niego zastosowania przepis tej ustawy z wyjątkiem art. 108, który nakazuje „niepodatnikom” zapłacić ten podatek wynikający z
wystawienia faktury.
Najważniejsze, że nie mają doń zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej – jej adresatem są podatnicy w rozumieniu ustaw
prawnomaterialnych a nie podmioty, które symulują tę podmiotowość. Co to oznacza?
Odpowiedź jest prosta: podmiot ten nie podlega przepisom Kodeksu Karnego Skarbowego, czyli nie może popełnić przestępstw skarbowych,
bo te może popełnić tylko ktoś, kto jest podatnikiem lub działa w imieniu podatnika. Jeżeli jednak nie miało miejsca zdarzenie rodzące
podatnika w sensie materialnym, to ktoś, kto złożył z tego tytułu deklarację podatkową, podaje nieprawdę lub zataja prawdę, ale nie w
„deklaracji podatkowej”, bo tę składa wyłącznie podatnik. Jeżeli przysłowiowy Jasio wypełni formularz VAT-7 i wyśle go do urzędu
skarbowego pisząc tam, nawet dla żartów, jakieś tam bzdury, to owa przesyłka nie jest „deklaracją podatkową”. Również nie może jej
skutecznie skorygować, bo to prawo przysługuje wyłącznie podatnikom.
Oznacza to, że nie może mieć tu zastosowanie art. 16a Kodeksu Karnego Skarbowego (przywilej niekaralności karnoskarbowej), bo on wiąże
się ze złożeniem korekty deklaracji, której tu przecież nie ma. W tych przypadkach muszą mieć zastosowanie przepisy prawa karnego
pospolitego dotyczące zwłaszcza fałszerstwa dokumentów oraz oszustwa. Nie popełni bowiem oszustwa podatkowego ktoś, kto nie jest
podatnikiem: to jest przecież pospolity krętacz.
Witold Modzelewski
Uniwersytet Warszawski
Instytut Studiów Podatkowych
Materia³y prasowe
1