1 mam prawo nr 11 (130) / 2014 biuletyn federacji na rzecz kobiet i

MAM PRAWO NR 11 (130) / 2014
BIULETYN FEDERACJI NA RZECZ KOBIET I PLANOWANIA RODZINY
FEDERACJA OD 1999 ROKU POSIADA SPECJALNY STATUS KONSULTACYJNY
PRZY RADZIE EKONOMICZNO- SPOŁECZNEJ ONZ (ECOSOC)
**************************************************
Jeśli nie możesz odczytać Biuletynu, wejdź na stronę Federacji
**************************************************
POLUB NAS NA FACEBOOKU
Od Redakcji
Działalność Federacji
16 Dni Działań Przeciw Przemocy ze względu na Płeć
Spotkanie Koalicji na rzecz CEDAW
Wiadomości z kraju
Ministerka ds. Równego Traktowania krytykuje rządowe sprawozdanie z wykonania ustawy
antyaborcyjnej
Europejskie Dni Testowania na HIV w Polsce
Wiadomości ze świata
40 lat legalnej aborcji we Francji
Europejska Agencja ds. leków Rekomenduje: Antykoncepcja Awaryjna bez Recepty
Sprawozdanie Parlamentu Europejskiego w sprawie polityki rozwojowej po 2015 roku
Najnowsze publikacje
Federacja w mediach – wybrane wystąpienia
Najbliższe wydarzenia
Happening Przeciwko Przemocy
Linki
1
Od Redakcji
Listopad to tradycyjnie miesiąc poświęcony akcjom i debatom na temat przemocy ze względu na płeć.
Choć problem statystycznie dotyka przede wszystkim kobiet i dziewcząt, warto pamiętać, że dotyczy
on również osób transpłciowych i interpłciowych. Federacja na co dzień zwraca uwagę na mało znany
aspekt przemocy czyli przemoc instytucjonalną, której najbardziej rażącym przykładem jest
ograniczanie i łamanie praw reprodukcyjnych. W Polsce dzieje się to na poziomie państwowym,
poprzez funkcjonującą u nas od ponad 20 lat tzw. Ustawę antyaborcyjną. Co gorsza, nawet te
restrykcyjne przepisy nie są przestrzegane przez wiele instytucji, szczególnie placówek opieki
zdrowotnej. Do Federacji regularnie zgłaszają się kobiety, którym odmówiono prawa do legalnej
aborcji w przypadku stwierdzonego w badaniach ciężkiego uszkodzenia płodu czy tez zagrożenia życia
lub zdrowia samej pacjentki w ciąży. Międzynarodowe instytucje i trybunały od lat upominają kolejne
polskie rządy, że nieprzestrzeganie praw reprodukcyjnych jest formą łamania przynależnych kobietom
praw człowieka, a nawet formą tortury i nieludzkiego traktowania, co stwierdził w swoim raporcie
Specjalny Sprawozdawca ds. Tortur przy Radzie Praw Człowieka. Ostatnio w Genewie Komitet CEDAW
(ds. Konwencji przeciwko dyskryminacji kobiet) wziął w krzyżowy ogień pytań polską delegację, która
z kilkuletnim opóźnieniem przedstawiła dwa raporty z realizacji tych ważnych postanowień. Po raz
kolejny zarekomendowano Polsce liberalizację prawa aborcyjnego oraz zwiększenie dostępu do
nowoczesnej antykoncepcji i rzetelnej edukacji seksualnej. Te wszystkie sygnały i trzy przegrane przez
Polskę przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka sprawy dotyczące łamania praw
reprodukcyjnych zdają się nie docierać do naszych władz i ginąć w morzu ideologicznych i politycznych
waśni. Stosunek rządu i parlamentu do kwestii nielegalnych aborcji dobrze pokazują sprawozdania
roczne z wykonania Ustawy o planowaniu rodziny. Nadal czekamy na debatę o sprawozdaniu za 2012
rok, a raportu za rok 2013 jeszcze nie ukończono. Jak długo jeszcze społeczeństwo będzie tolerować tę
fikcję?
Działalność Federacji
16 Dni Działań Przeciw Przemocy ze względu na Płeć
25 listopada rozpoczęła się coroczna kampania 16 Dni Działań przeciwko Przemocy ze względu na Płeć.
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny przyłączyła się do tegorocznych obchodów, zwracając
uwagę na przemoc instytucjonalną ze strony państwa wobec kobiet poprzez ograniczanie ich praw
reprodukcyjnych.
Obowiązująca, bardzo restrykcyjna ustawa antyaborcyjna, brak rozwiązania problemu nadużywania
klauzuli sumienia przez lekarzy - ginekologów, ograniczony dostęp do antykoncepcji i badań
prenatalnych naruszają prawa kobiet do zdrowia i do życia, pozbawiając je możliwości pełnej kontroli
własnej płodności i decydowania o świadomym macierzyństwie.
Restrykcyjne prawo nie zlikwidowało problemu aborcji. Ponad 100 000 polskich kobiet rocznie
dokonuje nielegalnej aborcji w tzw. podziemiu, zagranicą lub za pomocą środków poronnych
kupowanych przez Internet. Są to sposoby nie zawsze bezpieczne dla zdrowia kobiet, zwłaszcza dla
tych, które z powodów ekonomicznych decydują się na zakup tabletek z nieznanego źródła lub
dokonanie aborcji w złych warunkach sanitarnych i przez osoby nie mające uprawnień do
przeprowadzania tego typu zabiegów.
Szczególnie okrutnym przejawem przemocy naszego państwa wobec kobiet jest ograniczanie realizacji
nawet tak restrykcyjnego prawa. Uzyskanie dostępu do legalnej aborcji, zgodnej z obowiązującym
prawem, jest "drogą przez mękę". Kobiety uprawnione do legalnej aborcji są stygmatyzowane,
2
obarczane winą, poddawane manipulacji emocjonalnej. Po takiej, niemal wymuszonej legalnej aborcji
często są pod opieką psychiatry i psychologa. Brak lub ograniczenie realizacji praw reprodukcyjnych to
przemoc instytucjonalna wobec kobiet!
Spotkanie Koalicji na rzecz CEDAW
13 listopada odbyło się w siedzibie Federacji spotkanie Koalicji na rzecz CEDAW (Konwencji w sprawie
Eliminacji Przemocy Wobec Kobiet), podczas którego podsumowano zakończoną w październiku w
Genewie sesję Komitetu CEDAW, podczas której swoje sprawozdanie z realizacji Konwencji
przedstawiła polska delegacja rządowa. Na spotkaniu pracowano także nad strategią dalszych działań
w celu monitorowania oraz wdrażania zapisów Konwencji w naszym kraju.
Wiadomości z kraju
Ministerka ds. Równego Traktowania krytykuje rządowe sprawozdanie z wykonania ustawy
antyaborcyjnej
Pełnomocniczka rządu ds. równego traktowania Małgorzata Fuszara opublikowała na swojej stronie
internetowej zastrzeżenia do projektu rządowego sprawozdania z wykonania tzw. ustawy
antyaborcyjnej za 2013 rok.
Rząd ma obowiązek co roku przedstawić sprawozdanie z wykonania ustawy o planowaniu rodziny,
ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży oraz o skutkach jej
stosowania.
W opinii pełnomocniczki projekt nie obejmuje wszystkich informacji, które powinny być przedmiotem
sprawozdania, natomiast zawiera treści niezwiązane ze stosowaniem przepisów ustawy, jak np.
wyliczenia przepisów prawnych wraz z przytoczeniem ich brzmienia. W dokumencie brakuje
informacji, ile kobiet skorzystało z badań prenatalnych oraz ile w związku z wykonaniem tych badań
dokonało legalnego zabiegu przerwania ciąży. Podkreśliła, że w projekcie brakuje również informacji
dotyczącej liczby zgonów noworodków, których przyczyną było ciężkie bądź nieodwracalne
upośledzenie płodu albo nieuleczalna choroba zagrażająca jego życiu. "Nie jest jasne, czy w tych
przypadkach możliwe było wykonanie bądź czy wykonano stosowne badania prenatalne, przy czym
należy mieć na względzie, że w określonych przypadkach, gdy badania prenatalne lub inne przesłanki
medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu
albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu, możliwe jest na gruncie polskiego porządku
prawnego przerwanie ciąży" - przypomniała.
Fuszara zasugerowała, że w sprawdzaniu warto przytoczyć szacunki organizacji pozarządowych w
zakresie liczby nielegalnych zabiegów przerywania ciąży. W odniesieniu do edukacji seksualnej zwróciła
uwagę, że przewidziany ustawą przedmiot nie powinien być fakultatywny. Pełnomocniczka wytknęła
również rządowi zbyt mało wyczerpujące opisanie kwestii dostępu do metod antykoncepcyjnych oraz
ich refundacji.
Rząd i parlament już po raz kolejny dają społeczeństwu do zrozumienia, że nie interesują ich realne
skutki zdrowotne i społeczne restrykcyjnej ustawy antyaborcyjnej. Do dziś nie zostało przez Sejm
przedyskutowane sprawozdanie za 2012 rok, a omawiany przez Fuszarę projekt za rok 2013 powinien
już dawno został przedłożony posłom i posłankom.
Dokument dostępny jest na stronie Pełnomocniczki:
3
http://www.rownetraktowanie.gov.pl/sites/default/files/wystapienie_sprawozdanie_do_stosownia_
ustawy_planowanie_rodziny.pdf
Europejskie Dni Testowania na HIV w Polsce
W dniach 21-28 listopada odbyły się w całej Unii Europejskiej Dni Testowania w kierunku wirusa HIV.
Również w Polsce prowadzono kampanie informacyjne oraz obowiązywały dłuższe godziny testowania
w Punktach Konsultacyjno-Diagnostycznych. Hasłem tegorocznej kampanii było „Rozmawiaj o HIV.
Zrób test na HIV”. Miało ono zachęcić osoby podejmujące ryzykowne kontakty seksualne, by nie
obawiały się wykonania testu na HIV – jedynego sposobu umożliwiającego weryfikację swojego stanu
zdrowia. W Polsce żyje około 16 tysięcy osób ze zdiagnozowanym HIV. Z danych European Centre for
Disease Control (ECDC) wynika, że w Polsce spośród wszystkich osób zakażonych 50-70% nie jest
świadomych swojego zakażenia. (Źródło: SKAIDS)
Wiadomości ze świata
40 lat legalnej aborcji we Francji
W czterdziestą rocznicę wprowadzenia prawa do aborcji we Francji, Zgromadzenie Narodowe przyjęło
rezolucję uznającą, że prawo do aborcji jest fundamentalnym prawem wszystkich kobiet we Francji, w
Europie i na świecie. Ustawa uchwalona przed czterdziestoma laty, po bardzo burzliwych i długich
obradach, jest nazywana do tej pory "Prawem Simone Veil" (od nazwiska ówczesnej minister zdrowia
w rządzie francuskim, która monitorowała ustawę). Liczba zabiegów przerywania ciąży utrzymuje się
w 66-milionowej Francji od lat na stałym poziomie i wyniki ok. 220 000 zabiegów rocznie. Legalność
aborcji nie wpłynęla negatywnie na dzietność – we Francji rodzi się obecnie najwięcej dzieci w całej
UE. (na podstawie „Le Monde”).
Europejska Agencja ds. leków rekomenduje: antykoncepcja awaryjna bez recepty
Europejska Agencja ds. Leków wydała rekomendację, że najnowsza forma antykoncepcji doraźnej
(działająca nawet do 120 godzin) powinna być sprzedawana bez recepty. Tylko w kilku krajach, m.in. w
Polsce, Niemczech, Grecji i Chorwacji potrzebna jest dziś recepta na starszej generacji tabletki 72
godziny po. Po wydaniu rekomendacji niemiecki minister zdrowia Hermann Groehe zapowiedział
zmianę w przepisach, umożliwiającą sprzedaż tabletek zawierających lewonorgestrel, jak i tych
nowszych, zawierających octan ulipristalu, w aptekach bez recepty. (źródło: RMF)
Sprawozdanie Parlamentu Europejskiego w sprawie polityki rozwojowej po 2015 roku
Parlament Europejski przyjął Sprawozdanie w sprawie UE I globalnych ram rozwoju po 2015 roku.
Dokument to wkład PE w określenie spójnego i jednolitego stanowiska, które Rada Europejska ma
przyjąć w grudniu 2014 r. W konkluzjach Rady powinny znaleźć się zasady, którymi kieruje się UE, oraz
główne założenia jej strategii negocjacyjnej. W 2015 kończy się wielki projekt ONZ Milenijne Cele
Rozwoju. Obecnie państwa członkowskie pracują nad zestawem tzw. Celów Zrównoważonego Rozwoju
(Sustainable Development Goals). Cieszy decyzja o podkreśleniu kontekstu praw człowieka i
równouprawnienia kobiet jako centralnych elementów sprzyjających globalnemu i harmonijnemu
rozwojowi świata. Parlament zwraca też uwagę, że „każdy cel w dziedzinie zdrowia musi obejmować
osiągnięcie jak najwyższego standardu zdrowia, uwzględniając prawa i zdrowie reprodukcyjne i
seksualne; podkreśla, że kobiety muszą mieć kontrolę nad swoimi prawami seksualnymi i
reprodukcyjnymi, przede wszystkim przez dostęp do antykoncepcji i aborcji; zaznacza, że prawo do
zdrowia reprodukcyjnego stanowi integralną część praw człowieka.”
4
Pełny tekst dokumentu (PL):
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+REPORT+A8-20140037+0+DOC+XML+V0//PL
Najnowsze publikacje
Jest już dostępne tłumaczenie Uwag końcowych Komitetu ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW)
skierowanych do władz Polski po zapoznaniu się Komitetu z okresowym raportem rządu polskiego z
wdrażania konwencji ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet. Tłumaczenie
opracowała Koalicja KARAT.
Federacja w mediach – wybrane wystąpienia
Karolina Więckiewicz w Radio TOK FM
13 listopada prawniczka Federy Karolina Więckiewicz gościła w programie Jakuba Janiszewskiego
„Połaczenie” w Radio TOK FM, gdzie komentowała stanowisko Ministerki Fuszary w sprawie projektu
sprawozdania rządowego z realizacji tzw. Ustawy antyaborcyjnej
http://audycje.tokfm.pl/audycja/6
Anka Grzywacz w Faktach TVN
18 listopada 2014 r. Fakty TVN wyemitowały materiał na temat kampanii „Lepszy poród”, wspieranej
przez federację z komentarzem Anki Grzywacz
http://fakty.tvn24.pl/fakty-ekstra,52/walcza-o-lepszy-porod-dzien-narodzin-dziecka-ma-byc-dlakobiety-cudem-a-nie-trauma,489106.html
Najbliższe wydarzenia
Happening Przeciwko Przemocy
5 grudnia o godz. 12.00 zapraszamy wszystkich, którzy nie godzą się na przemoc wobec kobiet, na
happening Stowarzyszenia Kongres Kobiet “Marsz Pand – Razem Przeciwko Przemocy”, który odbędzie
się pod Sejmem, na skrzyżowaniu ulic Wiejskiej i Matejki (przy pomniku Armii Krajowej). Bądźcie tam
razem z nami!
Linki
Strona Grupy Edukatorów Seksualnych Ponton
www.ponton.org.pl
Sieć ASTRA
5
www.astra.org.pl
Sieć ASTRA Youth
http://www.astra.org.pl/youth/
Otrzymałaś/łeś ten biuletyn, ponieważ został on zaprenumerowany ze strony Federacji lub została
zadeklarowana chęć otrzymania tej publikacji elektronicznej poprzez e-mail lub zapisanie się na listę
dystrybucyjną. Jest to jednoznaczne ze zgodą na wykorzystanie i przetwarzanie danych osobowych w
celach dystrybucyjnych przez Federację na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny oraz na umieszczenie ich
w adresowej bazie danych Federacji z siedzibą: 00-150 Warszawa, Nowolipie 13/15. Jeśli chcesz
zrezygnować z subskrypcji napisz na adres
Biuletyn przygotowała Anka Grzywacz współpraca: zespół Federacji
UWAGA: Jeżeli cytujesz informacje z naszego Biuletynu lub naszej strony www.federa.org.pl, prosimy
o podanie źródła cytatu. Propozycje, ciekawe newsy itp. prosimy przesyłać na Ten adres redakcji
Biuletynu Mam Prawo
Pomóż nam być zawsze po stronie kobiet!
Wpłać dowolną kwotę na nasze cele statutowe lub ustal polecenie zapłaty.
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
ul. Nowolipie 13/15; 00-150 Warszawa
BP PKO S.A. 15 Oddział w Warszawie, Aleje Jerozolimskie 7
45 1020 1156 0000 7902 0060 3951
Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny
ul. Nowolipie 13/15, 00-150 Warszawa tel/fax 022 6359395,
e-mail: [email protected]
http://www.federa.org.pl
Telefon Zaufania dla Kobiet 022 635 93 92 od poniedziałku do piątku 16.00-20.00
6